آثار فاصله میان «خود ایده‌آل» و «خود واقعی»
«تأثیر و نفوذ خود ایده‌آلی در زندگی شخص عصبی [=روان‌رنجور] خیلی شدید... است. [١] چنان‌چه خودِ تصوریِ وی قوی‌تر از خود واقعی او باشد، و شخص به خود تصوری بیش از خود واقعی‌اش چسبیده و به آن نزدیک باشد، و بکوشد تا به خودش بقبولاند که وی واقعاً همان خود تصوری است، در آن صورت خود را عقل کل و آدمی عالی و بی‌نظیر تصور می‌کند. ضعف‌ها و نواقص خود را همه حُسن می‌بیند و به کمک منطق‌سازی و تحریف، آن‌ها را نمایندهٔ یک شخصیت قوی و بی‌نقص می‌پندارد. [٢] اما اگر شخص به خود واقعی‌اش بیش از خود تصوری نزدیک باشد، نتیجه این می‌شود که خود واقعی‌اش را دائماً با خود ایده‌آل مقایسه می‌کند، خود واقعی‌اش را با آن می‌سنجد؛ و چون می‌بیند که با آن تصور ایده‌آل و زیبا خیلی فاصله دارد، خود را ملامت، تحقیر و تخفیف می‌نماید. اشخاص پرادعا و متکبر و گَنده‌دماغ جزو نوع اول اند و اشخاص خجالتی و کم‌توقع و کسانی که جرأت ابراز وجود ندارند و به حقیربودن خود صراحتاً اعتراف می‌کنند جزو نوع دوم.»
تضادهای درونی ما | کارن هورنای | محمدجعفر مصفا
#فنجان_روان
«تأثیر و نفوذ خود ایده‌آلی در زندگی شخص عصبی [=روان‌رنجور] خیلی شدید... است. [١] چنان‌چه خودِ تصوریِ وی قوی‌تر از خود واقعی او باشد، و شخص به خود تصوری بیش از خود واقعی‌اش چسبیده و به آن نزدیک باشد، و بکوشد تا به خودش بقبولاند که وی واقعاً همان خود تصوری است، در آن صورت خود را عقل کل و آدمی عالی و بی‌نظیر تصور می‌کند. ضعف‌ها و نواقص خود را همه حُسن می‌بیند و به کمک منطق‌سازی و تحریف، آن‌ها را نمایندهٔ یک شخصیت قوی و بی‌نقص می‌پندارد. [٢] اما اگر شخص به خود واقعی‌اش بیش از خود تصوری نزدیک باشد، نتیجه این می‌شود که خود واقعی‌اش را دائماً با خود ایده‌آل مقایسه می‌کند، خود واقعی‌اش را با آن می‌سنجد؛ و چون می‌بیند که با آن تصور ایده‌آل و زیبا خیلی فاصله دارد، خود را ملامت، تحقیر و تخفیف می‌نماید. اشخاص پرادعا و متکبر و گَنده‌دماغ جزو نوع اول اند و اشخاص خجالتی و کم‌توقع و کسانی که جرأت ابراز وجود ندارند و به حقیربودن خود صراحتاً اعتراف می‌کنند جزو نوع دوم.»
تضادهای درونی ما | کارن هورنای | محمدجعفر مصفا
#فنجان_روان
سقراط و دوستی
«روزی هم دربارهٔ دوستی سخنانی از او [=سقراط] شنیدم که گمان می‌کنم کسان بسیاری می‌توانند از آن سخنان در به‌دست‌آوردن دوست و طرز رفتار با او سود جویند. گفت: بارها شنیده‌ام که می‌گویند دوست خوب و شایان اعتماد، برترین موهبت‌ها است. ولی تعجبم از این است که بیش‌تر مردم برای تحصیل هرچیز از جان و دل می‌کوشند، ولی در طلب دوست چندان رنجی به خود هموار نمی‌کنند. مثلاً همه پیوسته در این تلاش اند که خانه و کشتزار و بنده و گلهٔ دام و ابزار و وسایل گوناگون به‌دست آورند، و در نگاه‌داری آن‌چه دارند از هیچ کوششی فروگذار نمی‌کنند، ولی بیش‌تر کسان، با آن‌که دوست را گران‌بهاتر از همهٔ این چیزها می‌دانند، نه در صدد یافتن دوست بر می‌آیند و نه در اندیشهٔ نگاه‌داشتن دوستانی هستند که دارند.»
خاطرات سقراطی | کسنوفون | محمدحسن لطفی
#فنجان_روان
«روزی هم دربارهٔ دوستی سخنانی از او [=سقراط] شنیدم که گمان می‌کنم کسان بسیاری می‌توانند از آن سخنان در به‌دست‌آوردن دوست و طرز رفتار با او سود جویند. گفت: بارها شنیده‌ام که می‌گویند دوست خوب و شایان اعتماد، برترین موهبت‌ها است. ولی تعجبم از این است که بیش‌تر مردم برای تحصیل هرچیز از جان و دل می‌کوشند، ولی در طلب دوست چندان رنجی به خود هموار نمی‌کنند. مثلاً همه پیوسته در این تلاش اند که خانه و کشتزار و بنده و گلهٔ دام و ابزار و وسایل گوناگون به‌دست آورند، و در نگاه‌داری آن‌چه دارند از هیچ کوششی فروگذار نمی‌کنند، ولی بیش‌تر کسان، با آن‌که دوست را گران‌بهاتر از همهٔ این چیزها می‌دانند، نه در صدد یافتن دوست بر می‌آیند و نه در اندیشهٔ نگاه‌داشتن دوستانی هستند که دارند.»
خاطرات سقراطی | کسنوفون | محمدحسن لطفی
#فنجان_روان
انتخاب برچسب اختلالات روانی
«استفاده از اسامی و صفات برای توصیف «افسردگی» و دیگر «بیماری‌های روانی» باعث می‌شود آدم‌ها تصور کنند جز رنج‌کشیدن کاری از دست آن‌ها برنمی‌آید. وقتی می‌فهمید که تقریباً همیشه می‌توانید انتخاب‌های بهتری کنید، خوش‌بین می‌شوید، چون [متوجه می‌شوید] خودتان هستید که احساس ناراحتی و بدبختی را انتخاب کرده‌اید. این تلقی درواقع نوعی بازنگری در تعریف آزادی شخصی است. دلیل ناراحتی شما این است که معتقدید هیچ امیدی نیست و کاری از دست شما برنمی‌آید.»
نظریهٔ انتخاب | ویلیام گلاسر | مهرداد فیروزبخت
#فنجان_روان
«استفاده از اسامی و صفات برای توصیف «افسردگی» و دیگر «بیماری‌های روانی» باعث می‌شود آدم‌ها تصور کنند جز رنج‌کشیدن کاری از دست آن‌ها برنمی‌آید. وقتی می‌فهمید که تقریباً همیشه می‌توانید انتخاب‌های بهتری کنید، خوش‌بین می‌شوید، چون [متوجه می‌شوید] خودتان هستید که احساس ناراحتی و بدبختی را انتخاب کرده‌اید. این تلقی درواقع نوعی بازنگری در تعریف آزادی شخصی است. دلیل ناراحتی شما این است که معتقدید هیچ امیدی نیست و کاری از دست شما برنمی‌آید.»
نظریهٔ انتخاب | ویلیام گلاسر | مهرداد فیروزبخت
#فنجان_روان
سوزنی به روشنفکران
«چه بسیار جلسه‌ها و دورهم‌نشینی‌های روشنفکرانه داریم که از آن‌ها هیچ محصول عینی‌ای بیرون نمی‌آید و بیش‌تر مَفرّی است برای تخلیهٔ احساسات و هیجانات و گپ‌وگفت —که به جای خود بد هم نیست، به شرط این‌که بدانیم مشغول گپ زدن ایم و نه انجام کاری مفید یا مؤثر و دچار توهم اهمیت و تأثیر نشویم. متأسفانه در جامعهٔ ما کارکردن و زحمت‌کشیدن ارزش نیست و جامعهٔ روشنفکری ما هم از این جهت با غیرروشنفکران اصولاً فرقی نمی‌کند. تفاوت صرفاً در این‌جاست که ما روشنفکران، پیچیده‌تر عمل می‌کنیم و این صفات را پشت لایه‌های مختلفی که ظاهراً موجه‌اند می‌پوشانیم: تمهید مقدمات کار، جدی‌گرفتن موضوع، ایضاح ابعاد مختلف مسأله، وسواس و کمال‌طلبی. به ویژه این دوتای آخر خیلی طرفدار دارد (بسیاری از روشنفکران‌مان را دیده‌ام که خیال می‌کنند کارهایی که آن‌ها نکرده‌اند از کارهایی که دیگران کرده‌اند عمیق‌تر و دقیق‌تر است!).»
اندیشه‌هایی برای اکنون [از مقالهٔ «سوزنی که سهم ماست»] | #محمدمنصور_هاشمی
#فنجان_روان
«چه بسیار جلسه‌ها و دورهم‌نشینی‌های روشنفکرانه داریم که از آن‌ها هیچ محصول عینی‌ای بیرون نمی‌آید و بیش‌تر مَفرّی است برای تخلیهٔ احساسات و هیجانات و گپ‌وگفت —که به جای خود بد هم نیست، به شرط این‌که بدانیم مشغول گپ زدن ایم و نه انجام کاری مفید یا مؤثر و دچار توهم اهمیت و تأثیر نشویم. متأسفانه در جامعهٔ ما کارکردن و زحمت‌کشیدن ارزش نیست و جامعهٔ روشنفکری ما هم از این جهت با غیرروشنفکران اصولاً فرقی نمی‌کند. تفاوت صرفاً در این‌جاست که ما روشنفکران، پیچیده‌تر عمل می‌کنیم و این صفات را پشت لایه‌های مختلفی که ظاهراً موجه‌اند می‌پوشانیم: تمهید مقدمات کار، جدی‌گرفتن موضوع، ایضاح ابعاد مختلف مسأله، وسواس و کمال‌طلبی. به ویژه این دوتای آخر خیلی طرفدار دارد (بسیاری از روشنفکران‌مان را دیده‌ام که خیال می‌کنند کارهایی که آن‌ها نکرده‌اند از کارهایی که دیگران کرده‌اند عمیق‌تر و دقیق‌تر است!).»
اندیشه‌هایی برای اکنون [از مقالهٔ «سوزنی که سهم ماست»] | #محمدمنصور_هاشمی
#فنجان_روان
حکمت و بیهودگی زندگی
«تنها شخصِ دانا نادانی را می‌شناسد، نادان‌ها نه خود را می‌شناسند و نه نادانی را. دقیقاً همان‌طور که حکمت برای شناختن نادانی، و نور برای شناختن تاریکی لازم است، ژرفا برای شناختن بیهودگی، و معنا برای شناختن بی‌معنایی لازم است. پاسکال می‌گوید "هرکس که بیهودگی زندگی را درک نکند، درواقع خودش باید بسیار بیهوده باشد".»
سه فلسفهٔ زندگی | پیتر کریفت | بتول قزل‌بیگلو
#فنجان_روان
«تنها شخصِ دانا نادانی را می‌شناسد، نادان‌ها نه خود را می‌شناسند و نه نادانی را. دقیقاً همان‌طور که حکمت برای شناختن نادانی، و نور برای شناختن تاریکی لازم است، ژرفا برای شناختن بیهودگی، و معنا برای شناختن بی‌معنایی لازم است. پاسکال می‌گوید "هرکس که بیهودگی زندگی را درک نکند، درواقع خودش باید بسیار بیهوده باشد".»
سه فلسفهٔ زندگی | پیتر کریفت | بتول قزل‌بیگلو
#فنجان_روان
تلهٔ هوش
«[ادوارد دو] بونو معتقد است هرچه باهوش‌تر باشید، راحت‌تر همه‌چیز را با کلام توجیه می‌کنید و، با این کار، از یادگیری و حل مسائل باز می‌مانید.»
ساده‌شناسی | مارک جوینر | مهدی جاوید
#فنجان_روان
«[ادوارد دو] بونو معتقد است هرچه باهوش‌تر باشید، راحت‌تر همه‌چیز را با کلام توجیه می‌کنید و، با این کار، از یادگیری و حل مسائل باز می‌مانید.»
ساده‌شناسی | مارک جوینر | مهدی جاوید
#فنجان_روان
#در_باب_بیماری ۲
«وقتی بیماری یا معلولیتِ کسی طوری است که دیگران بلافاصله متوجه وضعیتش می‌شوند، شاید آن شخص حس کند که به‌شدت در معرض دید بقیهٔ مردم است. انگار همهٔ مردم می‌توانند داخل بدنت را ببینند؛ جزئیات خصوصی تبدیل می‌شوند به اولین چیزی که یک فرد غریبه در تو می‌بیند. به جای این‌که تو مسئول چیزهایی باشی که دربارهٔ خودت بروز می‌دهی، تبدیل می‌شوی به ظرف منفعلی از اطلاعات که با خیات بدنت، بدنی که اصلاً رازنگه‌در نیست، برملا می‌شوند.»
بیماری | هَوی کَرِل | احسان کیانی‌خواه
#فنجان_روان
«وقتی بیماری یا معلولیتِ کسی طوری است که دیگران بلافاصله متوجه وضعیتش می‌شوند، شاید آن شخص حس کند که به‌شدت در معرض دید بقیهٔ مردم است. انگار همهٔ مردم می‌توانند داخل بدنت را ببینند؛ جزئیات خصوصی تبدیل می‌شوند به اولین چیزی که یک فرد غریبه در تو می‌بیند. به جای این‌که تو مسئول چیزهایی باشی که دربارهٔ خودت بروز می‌دهی، تبدیل می‌شوی به ظرف منفعلی از اطلاعات که با خیات بدنت، بدنی که اصلاً رازنگه‌در نیست، برملا می‌شوند.»
بیماری | هَوی کَرِل | احسان کیانی‌خواه
#فنجان_روان
چرا توجه و قضاوت دیگران برای‌مان مهم است؟
«شاید بتوان گفت توجه دیگران در اصل به این دلیل برای ما مهم است که ذاتاً راجع به ارزش خودمان دچار تردیدیم. در نتیجهٔ این تردید، آن‌چه دیگران دربارهٔ ما فکر می‌کنند نقش تعیین‌کننده‌ای در نحوهٔ نگرش ما به خودمان ایفا می‌کند. هویت‌مان اسیر قضاوت‌های کسانی می‌شود که در میان‌شان زندگی می‌کنیم. اگر آن‌ها از شوخی‌های‌مان خوش‌شان بیاید، از توانایی‌مان در سرگرم کردن دیگران مطمئن می‌شویم. اگر تحسین‌مان کنند، احساس شایستگی می‌کنیم. و اگر وقتی وارد جایی می‌شویم نگاه‌مان نکنند، یا اگر بعد از این‌که گفتیم شغل‌مان چیست قیافه‌شان در هم رود، به خودمان شک می‌کنیم و دچار حس بی‌ارزشی می‌شویم.»
اضطراب منزلت | آلن دو باتن | زهرا باختری
#فنجان_روان
«شاید بتوان گفت توجه دیگران در اصل به این دلیل برای ما مهم است که ذاتاً راجع به ارزش خودمان دچار تردیدیم. در نتیجهٔ این تردید، آن‌چه دیگران دربارهٔ ما فکر می‌کنند نقش تعیین‌کننده‌ای در نحوهٔ نگرش ما به خودمان ایفا می‌کند. هویت‌مان اسیر قضاوت‌های کسانی می‌شود که در میان‌شان زندگی می‌کنیم. اگر آن‌ها از شوخی‌های‌مان خوش‌شان بیاید، از توانایی‌مان در سرگرم کردن دیگران مطمئن می‌شویم. اگر تحسین‌مان کنند، احساس شایستگی می‌کنیم. و اگر وقتی وارد جایی می‌شویم نگاه‌مان نکنند، یا اگر بعد از این‌که گفتیم شغل‌مان چیست قیافه‌شان در هم رود، به خودمان شک می‌کنیم و دچار حس بی‌ارزشی می‌شویم.»
اضطراب منزلت | آلن دو باتن | زهرا باختری
#فنجان_روان
بهره نبردن از زندگی و ترس از مرگ
«هر چه از زندگی کم‌تر بهره برده باشید، اضطراب مرگ بیش‌تر می‌شود... هرچه بیش‌تر ناکام مانده باشید، بیش‌تر از مرگ خواهید ترسید. نیچه این عقیده را با قوت تمام در دو نکتهٔ کوتاه بیان کرده است: ”زندگی را به کمال برسان و به‌موقع بمیر.“ همان‌طور که زوربای یونانی با گفتن این حرف تأکید کرده است: ”برای مرگ چیزی جز قلعه‌ای ویران باقی نگذار.“ و سارتر در... زندگی‌نامه‌اش آورده: ”آرام‌آرام به آخر کارم نزدیک می‌شدم... و یقین داشتم که آخرین تپش‌های قلبم در آخرین صفحه‌های کارم ثبت می‌شود و مرگ فقط مَردی مُرده را درخواهد یافت.“»
خیره به خورشید (غلبه بر هراس از مرگ) | اروین د. یالوم | مهدی غبرائی
#فنجان_روان
«هر چه از زندگی کم‌تر بهره برده باشید، اضطراب مرگ بیش‌تر می‌شود... هرچه بیش‌تر ناکام مانده باشید، بیش‌تر از مرگ خواهید ترسید. نیچه این عقیده را با قوت تمام در دو نکتهٔ کوتاه بیان کرده است: ”زندگی را به کمال برسان و به‌موقع بمیر.“ همان‌طور که زوربای یونانی با گفتن این حرف تأکید کرده است: ”برای مرگ چیزی جز قلعه‌ای ویران باقی نگذار.“ و سارتر در... زندگی‌نامه‌اش آورده: ”آرام‌آرام به آخر کارم نزدیک می‌شدم... و یقین داشتم که آخرین تپش‌های قلبم در آخرین صفحه‌های کارم ثبت می‌شود و مرگ فقط مَردی مُرده را درخواهد یافت.“»
خیره به خورشید (غلبه بر هراس از مرگ) | اروین د. یالوم | مهدی غبرائی
#فنجان_روان
اختیاری‌ترین رابطهٔ انسانی
[#در_باب_دوستی ٣]
«دوستی را اغلب چنین توصیف می‌کنند: اختیاری‌ترین رابطه. دوستی از این حیث یگانه است که رابطه‌ای صمیمانه است بدون قاعده‌مندی اجتماعی یا قراردادی.»
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
دوستی | ترجمه و تدوینِ مالک حسینی
#فنجان_روان
[#در_باب_دوستی ٣]
«دوستی را اغلب چنین توصیف می‌کنند: اختیاری‌ترین رابطه. دوستی از این حیث یگانه است که رابطه‌ای صمیمانه است بدون قاعده‌مندی اجتماعی یا قراردادی.»
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
دوستی | ترجمه و تدوینِ مالک حسینی
#فنجان_روان
اختلال کمال‌طلبی و معیارهای غیرواقع‌بینانه
«اگر گرفتار تلهٔ ”معیارهای غیرواقع‌بینانه“ هستید، بی‌وقفه در تلاش هستید تا انتظارات بالایی که از خودتان دارید را برآورده سازید. تأکید شدیدی بر موقعیت اجتماعی، پول، موفقیت، زیبایی، رتبه و یا شهرت دارید و این موارد را به قیمت از دست‌دادن شادی، لذت، سلامتی، و در گروِ احساس کمال‌طلبی و روابط راضی‌کننده می‌خواهید. احتمالاً معیارهای سخت‌گیرانهٔ خود را به دیگران نیز تحمیل می‌کنید و بسیار اهل قضاوت هستید. زمانی که کودک بودید از شما انتظار بهترین‌بودن را داشته‌اند و آموخته‌اید هرچیزی جز بهترین‌بودن مساوی است با شکست.»
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
زندگی خود را دوباره بیافرینید | جِفری ای. یانگ و جانت اس. کلوسکو | ساره حسینی عطار
#فنجان_روان
«اگر گرفتار تلهٔ ”معیارهای غیرواقع‌بینانه“ هستید، بی‌وقفه در تلاش هستید تا انتظارات بالایی که از خودتان دارید را برآورده سازید. تأکید شدیدی بر موقعیت اجتماعی، پول، موفقیت، زیبایی، رتبه و یا شهرت دارید و این موارد را به قیمت از دست‌دادن شادی، لذت، سلامتی، و در گروِ احساس کمال‌طلبی و روابط راضی‌کننده می‌خواهید. احتمالاً معیارهای سخت‌گیرانهٔ خود را به دیگران نیز تحمیل می‌کنید و بسیار اهل قضاوت هستید. زمانی که کودک بودید از شما انتظار بهترین‌بودن را داشته‌اند و آموخته‌اید هرچیزی جز بهترین‌بودن مساوی است با شکست.»
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
زندگی خود را دوباره بیافرینید | جِفری ای. یانگ و جانت اس. کلوسکو | ساره حسینی عطار
#فنجان_روان
علایق و ملال
«مردی را در نظر بگیرید که هر روز بر سر مختصرپولی قمار می‌کند و زندگی را فارغ از ملال پشت سر می‌گذارد. حالا بیایید هرروز صبح، پولی را که می‌خواهد ببرد به او بدهید، منتها به شرط این‌که قمار نکند. در این صورت بدبختش کرده‌اید... اگر کاری کنید که بر سر پول بازی نکند، علاقه‌اش برانگیخته نمی‌شود و دچار ملال خواهد شد.»
– بلز پاسکال
[ از سه آستانه‌نشین | دایاجنیس اَلن | رضا رضایی ]
#فنجان_روان
«مردی را در نظر بگیرید که هر روز بر سر مختصرپولی قمار می‌کند و زندگی را فارغ از ملال پشت سر می‌گذارد. حالا بیایید هرروز صبح، پولی را که می‌خواهد ببرد به او بدهید، منتها به شرط این‌که قمار نکند. در این صورت بدبختش کرده‌اید... اگر کاری کنید که بر سر پول بازی نکند، علاقه‌اش برانگیخته نمی‌شود و دچار ملال خواهد شد.»
– بلز پاسکال
[ از سه آستانه‌نشین | دایاجنیس اَلن | رضا رضایی ]
#فنجان_روان
موفقیت و کارهای تکراری
«تنها یک چیز است که در ٩٩ درصد موفق‌ها و شکست‌خورده‌ها مشترک است: همهٔ آن‌ها از انجام کارهای تکراری متنفر هستند. تفاوت در این است که افراد موفق به هر حال این کار را انجام می‌دهند. تغییر همیشه دشوار است و به همین دلیل مردم عادات بد را ترک نمی‌کنند و درنهایت غمگین و ناسالام باقی خواهند ماند.»
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
اثر مرکب | دارن هاردی | اکبر عباسی و شاهین بیات
#فنجان_روان
«تنها یک چیز است که در ٩٩ درصد موفق‌ها و شکست‌خورده‌ها مشترک است: همهٔ آن‌ها از انجام کارهای تکراری متنفر هستند. تفاوت در این است که افراد موفق به هر حال این کار را انجام می‌دهند. تغییر همیشه دشوار است و به همین دلیل مردم عادات بد را ترک نمی‌کنند و درنهایت غمگین و ناسالام باقی خواهند ماند.»
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
اثر مرکب | دارن هاردی | اکبر عباسی و شاهین بیات
#فنجان_روان
«اکنون اگر کسی از ما در مورد مفهوم و حقیقت گفتار داستایفسکی بپرسد که می‌گفت: ”آدمیزاد موجودی است که می‌تواند به همه چیز خو بگیرد“ می‌گوییم: ”آری، ولی نپرسید چطور.“»
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
انسان در جست‌وجوی معنا | ویکتور فرانکل | امیر لاهوتی
#فنجان_روان
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
انسان در جست‌وجوی معنا | ویکتور فرانکل | امیر لاهوتی
#فنجان_روان