الفِ کتاب
620 subscribers
3.97K photos
32 videos
41 files
3.68K links
الف‌ِکتاب ضیافتی‌ست فرهنگی؛ میزبان شماییم تا از تازه‌ترین کتاب‌ها بگوییم؛ این‌که چگونه‌اند و فراخور کدام‌یک از ما...
Download Telegram
راهنمای کتاب/ عدالت در دل آزادی

دکتر علی غزالی‌فر

«فلسفه سیاسی جان رالز»
نویسنده: رابرت تالیس
مترجم: خشایار دیهیمی
ناشر: فرهنگ نشر نو، چاپ اول 1397
132 صفحه، 17000 تومان
#فلسفه #نشرنو

در گفتگویی از آیزایا برلین (1909-1997) پرسیدند که آیا در اروپای امروز هم فیلسوف بزرگ و صاحب‌نظری وجود دارد که از سنخ فیلسوفان نامدار تاریخ باشد؟ برلین پاسخ داد در کشورهای فرانسه و بریتانیا چنین فیلسوفی نیست، ولی در آمریکا چنین فیلسوفی وجود دارد، اگرچه ناشناخته است و کمتر کسی او را می‌شناسد. وقتی از برلین مشخصات آن فیلسوف را می‌پرسند، می‌گوید نامش جان رالز است و تأکید می‌کند که خود رالز این را قبول ندارد چون بسیار فروتن است.

جان رالز (1921-2002) در دهه پنجاه میلادی به دانشگاه آکسفورد آمد تا تحصیلات تکمیلی خود را پی بگیرد. در آن زمان شاگرد آیزایا برلین بود. برلین، متخصص تاریخ اندیشه‌های سیاسی، بصیرت نافذی در شناخت متفکران اصیل و درک ارزش اندیشه‌های‌شان داشت. درباره رالز هم کاملا درست می‌گفت. امروزه بسیاری از صاحب‌نظران رالز را بزرگترین فیلسوف سیاسی لیبرال قرن بیستم می‌دانند که دست به کار بزرگ و بدیعی زد. او در سنت لیبرالیسم تنها کسی بود که تلاش عظیمی برای جای دادن عدالت در قلب آزادی انجام داد؛ دو مقوله‌ای که بسیاری از فیلسوفان سیاسی آنها را آشتی‌ناپذیر می‌دانند، از جمله آیزایا برلین.

جان رالز شخصیت جالبی داشت. علی‌رغم شهرت فراگیرش، مراودات او به حلقه کوچک خانواده و دوستان نزدیکش محدود می‌شد. جزتحقیق و تدریس در دانشگاه کاری نکرد. هیچ حضوری در رسانه‌ها نداشت و از ظهور در انظار عمومی هم اجتناب می‌کرد. درباره او گفته‌اند که ترسی خفاش‌گونه از روشنایی داشت. جز یکی دو عکس، هیچ فیلم و عکسی از او دیده نشده است. او با تمام توان روی پروژه عظیم فکری‌اش متمرکز بود که همه عمرش را صرف آن کرد؛ نظریه‌ای جهان‌شمول در باب عدالت. به سبب همین توان و تمرکز، فلسفه‌‌ای که جان رالز ساخته و پرداخته هم گسترده است و هم دشوار و پیچیده. کتاب اصلی او، "نظریه‌ای در باب عدالت"، بالغ بر 650 صفحه است. این اثر جنگلی انبوه از نظریات، استدلال‌ها، فرض‌ها و پیامدهاست. علاوه بر این، رالز ده‌ها مقاله و چند کتاب مفصل نیز در اطراف آن کتاب سترگ نوشته که در آنها برخی مطالب را بسط و تفصیل داده و نیز انتقادات را پاسخ گفته است. این عوامل نه تنها شناخت فلسفه رالز را دشوار کرده، که حتی آشنایی کلی را هم از دسترس بسیاری از افراد خارج ساخته است.

با توجه به این وضع، می‌توان ادعا کرد که رابرت تالیس در این کتاب مختصر و مفید واقعا گل کاشته است! فقط کسانی که سخت و جدی در جست‌وجوی فلسفه رالز هستند و به هر دری زده‌اند و سرخورده شده‌اند، قدر این کتاب را خواهند دانست؛ کتابی که با ترجمه‌ای خوب و نشری آراسته جذاب‌تر هم شده است.

علی‌رغم اینکه رالز تمام پروژه فکری خود را روی ساخت و پرداخت نظریه‌ای درباره عدالت متمرکز کرده بود، اما بسط تفکر او به حدی گسترده بود که باید از فلسفه جان رالز سخن گفت و نه صرفا نظریه او. اما متأسفانه بیشتر آثاری که به این فیلسوف پرداخته‌اند، فقط نظریه او را مد نظر قرار داده‌اند، آن هم نه به طور کامل، بلکه تنها بخشی از آن را ذکر کرده‌اند. سپس همان را نقد کرده و بر اساس آن نقدها در باب آن داوری کرده‌اند. این شیوه، تصویرسازی ناقصی از فلسفه رالز است که نتیجه آن چیزی نیست جز فهمی یک‌جانبه یا بدفهمی همه‌جانبه. این اثر تالیس از همه آن اشکالات مبراست. او در عین اختصار به طرزی عالی اندیشه‌های رالز را در کلیت فلسفی‌اش به ما نشان می‌دهد. اما او چگونه این کار را می‌کند؟

نظریه عدالت جان رالز یک نظریه لیبرالی است و از این روی از دل سنت لیبرالیسم بیرون آمده. بنابراین آشنایی با فلسفه سیاسی لیبرالیستی لازم است. تالیس برای این منظور ابتدا سنت فلسفه سیاسی کلاسیک را توضیح می‌دهد و سپس فلسفه سیاسی مدرن را مقابل آن می‌گذارد. این مقایسه باعث می‌شود تا فلسفه سیاسی مدرن بهتر فهمیده شود. برای این منظور فلسفه سیاسی ارسطو را برمی‌گزیند که یک نمونه ایدئال از فلسفه سیاسی کلاسیک است. سپس چرخش فلسفه سیاسی را در دوره مدرن نشان می‌دهد و لیبرالیسم را در دل آن به تصویر می‌کشد و مشخصات آن را بازگو می‌کند. این مطالب چارچوبی را فراهم می‌کند که بعدها جان رالز نظریه خاص خود را در محدوده آن شکل می‌دهد. این مباحث فصل اول کتاب را تشکیل می‌دهد.

ادامه...
https://www.alef.ir/news/3980627166.html
#پیشخان الف
شماره دوم نشریه رود منتشر شد
راهنمای کتاب/ فضیلت طغیان

رضا فکری

«به تو که هنوز زاییده نشده‌ای»
(سرگذشت یک ژن‌شناس)
نویسنده: آلبر ژکَّر
ترجمه: اصغر عسکری خانقاه
ناشر: علمی و فرهنگی؛ چاپ اول 1397
200 صفحه ؛ 12000تومان
#ناداستان
#نشرعلمی_و_فرهنگی

آلبر ژکَّر، نویسنده و داشمند شهیر فرانسوی در 23 دسامبر سال 1925 در شهر لیون فرانسه به دنیا آمد و تا تاریخ 11 سپتامبر 2013 که در سن 87 سالگی در خانه‌ی خود در پاریس درگذشت، رشته‌های دانشگاهی بسیاری را خوانده و مقالات و کتاب‌های بسیاری نوشته است. او که در دو رشته‌ی ریاضیات و فلسفه از دانشگاه فارغ‌التحصیل شده بود، بعدها در اِکول پلی‌تکنیک فرانسه نیز خواندن رشته‌ای در رابطه با راه‌اندازی و کنترل کارخانه‌های دولتی را به پایان رساند. این دانشمند چپ‌گرا و ضد کاپیتالیسم که آثار بسیاری در شرح و دفاع از کرامت انسانی و احترام به انسان‌ها بدون توجه به رنگ و نژاد و قومیت و ملیت و مذهب آنان نوشته است، رویکرد فکری خود را در انجمن‌های فعال در طرفداری از محیط زیست، ضد نژادپرستی و مبارزه با اهداف پوچ سرمایه‌داری از جمله مخالفت با مصرف‌گرایی و... تقویت کرده است. پس از چندین سال کار و فعالیت در وزارتخانه‌های مهم و شرکت‌های بین‌المللی در فرانسه، برای ادامه‌ی تحصیلاتش در رشته‌ی ژن‌شناسی انسانی و بیولوژی انسان به دانشگاه استنفورد رفت. ژکَّر با گنجینه‌ی عظیم و عمیقی حاصل از خواندن رشته‌های دانشگاهی مختلف و فعالیت در زمینه‌های تخصصی متنوع، فعالیت‌های فرهنگی‌اش را در قالب نوشتن کتاب‌هایی از علوم مختلف برای عامه‌ی مردم پیش برد. در این کتاب‌ها او کوشیده است تا با تلفیق علوم مختلف از ریاضیات و فلسفه گرفته تا علوم تجربی و با رویکردی انسان‌گرایانه، نظریاتش را در مورد انسان و برابری حقوق انسان‌ها ارائه دهد.

در کتاب «به تو که هنوز زاییده نشده‌ای» یا «سرگذشت یک ژن‌شناس» نیز که در قالب نامه‌ای طولانی به یکی از نوادگان خیالی و احتمالی آینده‌اش نوشته شده است، از موضوعات مختلفی حرف می‌زند که به نوعی دغدغه‌های او و بسیاری از مردم جامعه‌اش هستند: «آنان که از نظر علمی پیشی گرفته‌اند، همچنین بدون شک توقفی را در مفهوم آنچه مناسب «موجودات زنده» بوده است خواهند شناخت. قرن بیستم مسلما تطوریافته‌ی این تفکر است که ما انسان‌ها از انواع گوناگونی ساخته شده‌ایم. این تفکر دلیلی به همراه دارد که نشان می‌دهد این انواع پایان یک دوره از تطور و تحول بوده‌اند: و هر یک از آن‌ها شاخه‌ای از درخت توارث (سلسله نیاکان) را که شامل مجموع موجودات زنده است، به نمایش می‌گذارد. برای تصدیق این که این مسأله به طور طبیعی در نوع خاص ما انسان‌ها گسترده شده است، مبارزه برای القای این دیدگاه به همان نسبت بسیار سخت و مخالفت‌ها بسیار با خشونت بیان می‌شدند.»

در حین سخن گفتن از این موضوعات جهت‌گیری‌ها و موضع‌گیری‌های سیاسی و اجتماعی ژکَّر نیز آشکارند. این موضوعات بسیار متنوع که دامنه‌ی وسیعی از مسائل سیاسی و اجتماعی روز جامعه را شامل می‌شوند، به صورت مجموعه‌ای بدین شرح در قالب فهرست کتاب آمده‌اند: انقلاب‌ها، یک روز از زندگی من، فضیلت طغیان، ستایشی از عدم فرمانبرداری، نگاهی نو، عالم هستی سرنوشتی دارد، زندگی دیگر قابل توصیف نیست، منطق دیگر خودکامه نیست، پیشرفت‌های فنی و توسعه، امکان خودکشی جمعی، دستکاری شخص زنده، پایان سیاره، او باز یافته است، شکنجه‌ی مرگ (حکم اعدام)، جاودانگی، از مرگ من به مردن من، زیستن، دختر یا پسر، چند یادآوری از درس‌های زیستی تو، جنسیت‌ها و نقش‌های آنان، ژنتیک و تقدیر، به سوی برابری، رقابت علیه ورزش، جام جهانی، چرا باید برد؟، ورزش و استفاده از مواد مخدر (دوپینگ)، ورزش_مردم، کدام وطن؟، فرانسه، اروپا، مدیترانه، بین خام و آگاهی، آسایش غیر‌فعال باور و دانسته، توقع بیش از حد دانایی، باروری الگوها، از تحقق تا اقدام طرح، محله‌ی بن‌بست‌ها، بن‌بست پایانی، بن‌بست نظریه‌های اقتصادی، بن‌بستی از نزدیک‌بینی آزادی‌خواهانه، بن‌بست ارزش، بن‌بست یک‌بعدی، بن‌بست سوداگران مالی، بن‌بست بیکاری، کدام طرح، به سوی کدام هدف؟ ساختن اشخاص، تجربه‌ای ناموفق، چندآزمایش پراکنده، یک طرح: تعلیم و تربیت (آموزش).
ادامه...
https://www.alef.ir/news/3980631063.html
گفت وگو با نرگس مقصود، نویسنده کتاب «ازدحام بوسه»

روایتی زنانه از پیاده‌روی اربعین

چندی سالی هست زائران حسینی در سفری آیینی که به پیاده‌روی اربعین معروف شده است، با پای پیاده به زیارت حرم این امام بزرگوار می‌شتابند. از آنجایی که این سفر مورد توجه قشر وسیعی از مردم ایران و همچنین کشورهای اطراف قرار گرفته است، به دلیل گوناگونی زائران و مدت زمان سفر دارای ظرفیت بالایی برای تولید آثار هنری است

«ازدحام بوسه» یکی از همین آثار است که به قلم نرگس مقصودی با موضوع سفر اربعین نوشته شده است. این اثر داستان بلندی است که نویسنده آن را بر پایه نخستین تجربه خود از سفر پیاده‌روی اربعین حسینی منتشر کرده است.
ادامه...
https://www.alef.ir/news/3980631068.html
راهنمای کتاب/ آیا لیبرالیسم دردی از ما را چاره می‌کند؟

حمیدرضا امیدی‌سرور

«ليبراليسم ايرانی»
(رويا يا توهم)
نويسنده: سيامك طاهري
ناشر: قطره، چاپ دوم 1397
250 صفحه
#سیاست
#نشرقطره


بی‌شک واژه لیبرالیسم و مشتقاتش مثل لیبرال، نئولیبرال، لیبرال‌دموکراسی و... به گوش بسیاری از ما خورده است. واژه‌ای که در سپهر سیاسی این دیار، موافقان و مخالفان سفت و سختی دارد. گروهی آن را بهترین راه برای برون رفت از بن‌بست‌های اقتصادی و سیاسی امروز و دیروز ایران می‌دانند و گروهی دیگر آن را یکی از معاصی کبیره بشری می‌خوانند که کمر به نابودی دین و ایمان ما خواهد بست.

اما به راستی چه تعدادی از ما (از صاحبان این نظریات متعصبانه تا شنوندگان نظرات آنها) بدرستی می‌دانیم که لیبرالیسم چه صیغه‌ای است و حرف حساب آن چیست؟ برای رهایی از این دیدگاه‌های صفر تا صدی که آن را یا سفید می بینند و یا سیاه، باید از چیستی و محتوای واقعی لیبرالیسم آگاهی نداشته باشند. اما برای آنکه بدانیم آیا لیبرالیسم با اوضاع و احوال ما جور است و یا دردی از ما را چاره می‌کند؟ باید به سراغ واکاوی لیبرالیسم و معنا و محتوای حقیقی آن برویم و آن را در تناسب با اوضاع و احوال سیاسی، اقتصادی و فرهنگی خودمان مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم. اگر شما هم مثل من در این زمینه کنجکاو باشید، کتاب «لیبرالیسم ایرانی» (رویا یا توهم) نوشته سیامک طاهری که به همت نشر قطره منتشر شده واقعا می‌تواندکمک حالتان باشد.

حسن کار در این است که سیامک طاهری دقیقا با همین نیت کتاب خود را نوشته و به همین خاطر خواننده خیلی راحت می تواند پاسخ سوالات خود را پیدا کند. نویسنده دو ماموریت اصلی برای خود تعریف کرده است. نخست اینکه لیبرالیسم چیست؟ البته با عنایت به دیدگاه‌های بنیانگذاران این مکتب همانند آدام اسمیت و جان استوارت میل و دیگر اینکه آیا لیبرالیسم چنانکه تبیین شده امکان تحقق در جامعه‌ای با ویژگی جامعه ایرانی دارد یا نه؟ بر همین اساس می‌کوشد در طول کتاب خود میان رویای آرزوهایی محال که آن را توهم می‌نامد و آنچه با توجه زمینه فرهنگی و تاریخی یک سرزمین امکان بروز دارد، فاصله گذاری کند. برپایه همین دیدگاه است که برای فاصله گذاری میان رویا و توهم می‌نویسد: «رؤيا يا توهم...رؤيا آرزويي دست‌يافتني است که تلاش براي دستيابی به آن معنا‌بخش زندگی است. اين‌که امروز ما انسان‌ها در غارها يا بر فراز درختان زندگي نمي‌کنيم‌، مديون کساني هستيم که شهامت و استعداد رؤيا‌پردازي را داشته‌اند.

مارتين لوترکينگ در نطق مشهورخود مي‌گويد: من يک رؤيا دارم، رؤياي آن‌که روزي در آلاباما، با آن نژاد‌پرستانش،آري در همين آلاباما، پسرها و دخترها‌ي کوچک سياه‌پوست بتوانند...دست در دست پسرها و دخترهاي کوچک سفيد‌پوست بگذارند. من امروز يک رؤيا دارم، رؤياي آن‌که ... بخشي از رؤياهاي مارتين لوتر‌کينگ امروز به واقعيت بدل شده است. اما توهم خوابي آشفته است که هرگونه تلاش براي رسيدن به آن موجب فاجعه‌اي براي خود وجامعه است...»

ادامه...
https://www.alef.ir/news/3980631099.html
نسخۀ صوتی: آنچه یک آمریکایی در استانبول آموخت
— سوزی هنسن در ۳۰ سالگی از آمریکا به ترکیه رفت و فهمید آمریکا را باید بیرون از آمریکا شناخت

🎯 یک روز در زیرزمین کتابخانۀ دانشگاه پنسیلوانیا، دختر سفیدپوستی که در شهرکی کوچک در نزدیکی نیویورک بزرگ شده بود، شروع به خواندن کتابی از جیمز بالدوین کرد. نوشته‌های این نویسندۀ پرشور سیاهپوست، چون صاعقه‌ای جهانِ او را در هم شکست. آنجا برای اولین بار فکر کرد شاید آمریکایی و سفیدپوست بودن، آنقدرها هم بدیهی و معصومانه نباشد. او به دنبال معنیِ آمریکا به ترکیه رفت و آنجا همه‌چیز شکل دیگری پیدا کرد.

ادامۀ مطلب را در لینک زیر بشنوید:
http://tarjomaan.com/sound/9532/

نوشتار این مطلب را اینجا بخوانید:
http://tarjomaan.com/barresi_ketab/8766/
راهنمای کتاب: سویه‌های تاریک حقوق بشر

دکتر علی غزالی‌فر

«حقوق بشر و امپراتوری»
نویسنده: کوستاس دوزیناس
مترجم: علی صابری تولائی
ناشر: ترجمان علوم انسانی، چاپ اول 1396
453 صفحه، 41000 تومان
#ترجمان_علوم_انسانی
#علوم_سیاسی


کشورهای پیشرفته و تا بن دندان مسلح به مرگبارترین بمب‌ها و موشک‌ها بزرگترین مدافعان حقوق بشر هستند. طبیعتا این تقارن وضعیت نظامی و دغدغه حقوق بشر مسئله‌برانگیز است. آیا اینجا پای یک سوءاستفاده بزرگ در کار نیست؟ آیا در اصل منافع اقتصادی آنها نیست که اقتضای این پشتیبانی را دارد؟ به هر حال عملکرد جنایت‌کارانه‌ی آن کشورها در طول تاریخ و در همه عرصه‌ها، هر انسان خردمندی را به بدگمانی می‌اندازد. برای مثال امروزه کشورهای اروپای غربی، انگستان و آمریکا مدافع بازار آزاد و تجارت جهانی و عدم مداخله دولت‌ها در اقتصادهای ملی هستند. سخت در اشتباه است کسی که گمان می‌کند این سیاست اقتصادی برای رونق اقتصاد کشورهای در حال توسعه است. انسان خردمند با حداکثر بدگمانی می‌پرسد آیا این دفاع به‌خاطر این نیست که فقط آنان از این وضعیت سود می‌برند؟ پاسخ مثل روز روشن است. همین کشورها تا زمانی که توان رقابت اقتصادی با کشورهایی مثل چین و هند را نداشتند، به‌شدت و با تمام توان از تولیدات داخلی خود حمایت می‌کردند و تعرفه‌های گمرکی سنگینی بر واردات می‌گذاشتند. اما حالا که اقتصاد تولیدی شکوفایی دارند، برای یافتن بازارهای بیشتر به ایده‌های اقتصادی لیبرال متوسل می‌شوند تا به قیمت ورشکستگی تولیدکنندگان کشورهای ضعیف و در حال توسعه، محصولات خود را صادر کنند و به فروش رسانند. در باب حقوق بشر نیز ماجرا از همین قرار است. آنها برای تأمین منافع اقتصادی‌شان تا جایی که توان داشتند کمر به نابودی و قتل انسان‌ها در آسیا، آفریقا و آمریکای جنوبی بستند. ولی وقتی چنان جنایت‌هایی سالبه به انتفا موضوع شد، دم از لزوم رعایت حقوق بشر زدند. می‌توان این‌طور گفت که حقوق بشر ریشه در خواست و اراده آنها دارد و نه اخلاق انسانی‌شان. به عبارت دیگر آن کشورها تا زمانی که در سیاست‌های استعماری موفق عمل می‌کردند، ابدا چنین سخنانی بر زبان نمی‌راندند. ولی امروز که امپراطوری آنها از جهت کشورگشایی و سخت‌افزاری عملا ممکن نیست، نرم‌افزارهای جدیدی را به کار گرفته‌اند که یکی از آنها حقوق بشر است.

کوستاس دوزیناس در این اثر خود کنکاشی جدی در ریشه‌ها و لایه‌های زیرین و زاویه‌های پنهان حقوق بشر انجام داده است. او در زمینه حقوق تخصص دارد؛ نظریه حقوقی، فلسفه حقوق و حقوق بشر. این اثر انتقادی ترکیبی عالی از هر سه حوزه است. اگر بخواهیم به زبان ساده موضوع این کتاب را خلاصه کنیم، می‌توانیم بگوییم موضوع محوری سواستفاده از حقوق بشر است. تاریخ، علل، چگونگی و پیامدهای این سواستفاده به تفصیل بررسی می‌شوند. کتاب از دوازده فصل تشکیل شده و در دو بخش کلی. بخش اول که شامل پنج فصل است، تناقضات گوناگون حقوق بشر را به تفصیل نشان می‌دهد. نویسنده ارمغان حقوق بشر را فقط مشتی تناقضات می‌داند. بخش دوم با عنوان منابع هنجاری نظم نوین جهانی. همه این مطالب نیز نه به عنوان یک کار آدمیک، بلکه به مثابه انجام مسئولیتی خطیر به‌جا آورده شده است.

دوزیناس از همان ابتدا به دانشگاه و دانشگاهیان نهیب می‌زند که از لاک امن خود بیرون بیایند و در مشکلاتی که امروزه گریبان‌گیر بشریت است، مسئولیت خود را به‌جا آورند. از نظر او دانشگاه نه‌تنها لازم است که به حقیقت توجه کند، بلکه همزمام باید به عدالت نیز متعهد باشد. همچنین در برابر قدرت‌های دولتی، اقتصادی، بروکراتیک و تکنوکراتیک رسانه‌ای و ایدئولوژیک بایستد. به‌طور کلی و در یک کلام، پیشه اصلی نخبگان فکری مقاومت است در برابر هر آنچه که با حقیقت و عدالت ناسازگار است. حقوق بشر نیز مصداقی برای چنین چیزی است که امروزه نباید در برابر آن منفعل بود، بلکه لازم است با تمام توان نظری به مصاف آن رفت و حقیقت آن را آشکار کرد. بر همین اساس، نویسنده در این اثر نظریه انتقادی و تاریخ سیاست و حقوق را در کنار هم می‌گذارد تا به یک فلسفه سیاسی مقاومت دست پیدا کند.
ادامه...

https://www.alef.ir/news/3980702199.html
دوازدهمین شمارۀ فصلنامۀ ترجمان علوم انسانی با پرونده‌ای دربارۀ کتاب‌های خودیاری منتشر شد. کتاب‌های خودیاری طیف گسترده‌ای از کتاب‌ها هستند که تلاش می‌کنند تعریفی از زندگی خوب ارائه کنند و راه‌حل‌هایی برای غلبه بر مشکلات پیش‌رویمان بگذارند. در روزگاری که بازار کتاب‌های خودیاری گرم است و با ترجمه‌های مختلف پشت به پشت چاپ می‌خورند می‌خواهیم بدانیم چرا کتاب‌های خودیاری در میان نخبگان به برچسبی بدنام تبدیل شده‌اند. آیا این کتاب‌ها واقعاً می‌توانند در حل‌ مشکلات کمکمان کنند؟ آخرین منزلگاه و جریان‌ غالب این روزهای فرهنگ خودیاری چیست؟ علاوه بر مطالبی از آلن دوباتن و مارک منسن که در پروندۀ این شماره قرار دارند، دیگر مطالب فصلنامۀ دوازدهم شامل آثاری است از: ولادیمیر ناباکوف، آتول گاواندی، آدام گرانت، جیمز کلیر، بیل گیتس، جان گری، سایمون کریچلی، ری مانک و تاد می.
راهنمای کتاب/ ما و بازی ها

آرش محسنی

«مطالعات بازی»
(بازی و فرهنگ از آغاز تا امروز)
نویسنده: فرانس مائورا
ترجمه: حمیدرضا سعیدی
ناشر: نشر نو؛ چاپ اول 1397
۳۵۲ صفحه؛ ۷۲۰۰۰ تومان
#علوم_اجتماعی
#نشرنو

مطالعات بازی رشته‌ای تازه‌تاسیس است و برخی از نظریه‌پردازان بر این باورند که نمی‌توان این حوزه را رشته‌ای مستقل در نظر گرفت. این دسته بهتر می‌دانند تا مطالعات بازی را حوزه‌ای چندرشته‌ای با تمرکز بر بازی در نظر بگیرند. این رشته امروزه به عنوان حوزه‌ای که پژوهش‌های علمی در آن انجام می‌شود شناخته شده و به عنوان شاخه‌ای از دانش به شکل رسمی در دانشگاه‌ها تدریس می‌شود. این رشته موضوعاتی تخصصی را در بر می‌گیرد که تئوری‌ها، شیوه‌‌ها و اصطلاحات مربوط به خود را دارد. شاید بتوان یکی از دلایل رشد و به رسمیت شناخته شدن این رشته‌ی پژوهشی در فضای آکادمیک را توسعه‌ی بازی‌ها کامپیوتری و رشد سرسام‌آور آن‌ها به شمار آورد. امروزه میلیون‌ها نفر در سرتاسر جهان در سنین مختلف و با سلایق گوناگون بخشی از وقت خود یا تمام آن را به بازی‌های دیجیتال روی تلفن همراه خود، کامپیوتر یا تلویزیون و پرده اختصاص می‌دهند. در سراسر جهان کافی‌گیم‌ها از پرطرفدارترین مشاغل به حساب می‌آیند و پیشرفت کنسول‌های بازی، جلوه‌‌های کامپیوتری و ارتقای کیفیت گرافیک دستگاه‌ها بیش‌تر کاربران را تا همیشه وابسته به این صنعت نگه می‌دارد. بازی‌ها در گذشته بسیار ساده‌تر و وابسته به تعامل و ارتباط بودند اما امروزه همان‌طور که آدم‌ها رو به خلوت و تنهایی می‌آورند، بازی‌ها هم این امکان را فراهم می‌کنند تا در خلوت بدون حضور انسان دیگری بازی کنند. لنین زمانی گفته بود سینما باید بین آموزش و سرگرمی تناسب به وجود بیاورد. از این گفته‌ی لنین به عنوان «نظریه‌ی تناسب» یاد می‌شود. بازی‌ها نیز چه در گذشته و چه اکنون چنین تناسبی را به شکل ناخودآگاه به وجود می‌آورند. بازی‌ها شاید برای سرگرمی محض طراحی شده باشند اما ماهیت بازی، درگیری نیروها‌ی مثبت و منفی، کاستی‌های مبتنی بر تقدیر، برتری‌ها، ارتقا، شکست و کامیابی از مفاهیم بسیار عمیق زندگی بشری هستند که پیکره‌ی اصلی هر بازی را ساخته‌اند. بازی‌ها همیشه این تناسب نانوشته را حفظ می‌کنند و همیشه چیزی برای گفتن به ما دارند. به همین خاطر است که در سال‌های اخیر بسیار به این رشته پرداخته می‌شود. انجمن‌های پژوهشی بسیاری در این حوزه تشکیل شده است. کتاب‌ها، مجلات و همایش‌های متعددی نیز منتشر و برگزار شده که فقط بر حوزه‌ی مطالعات بازی متمرکز بوده است.



کتاب مطالعات بازی می‌تواند به عنوان فرهنگ‌نامه مورد استفاده قرار بگیرد اما از ساختار فرهنگ‌نامه‌ای دوری کرده است و همین امر کتاب را برای طیف وسیغی از مخاطبان خواندنی کرده است. به بیان دیگر این کتاب با این‌که فرهنگ‌نامه است اما تنها برای کار پژوهش و ارجاع نوشته نشده و در پی آن است تا درکی روشن از مفهوم بازی، چالش‌ها و تاریخچه‌ی آن به خواننده بدهد. مطالعات بازی راهنمایی جامع درباره‌ی بازی‌های دیجیتال است و از آن‌جا که بازی‌های دیجیتال در عصر جدید به مثابه‌ی سازه‌های فرهنگی پویا و در حال گسترش تغییر ماهیت داده‌اند، این مقوله را در چهار دوره (دوره‌های تکوین و دهه‌های ۷۰ و ۸۰ و ۹۰ میلادی) توصیف و تحولات معاصر آن را بررسی کرده است. ادامه...
https://www.alef.ir/news/3980703068.html
یک مجله یک متن/ کتابهای مبتذلی که از خواندنشان لذت می‌بریم

اعتراف می‌کنم که یک کتاب خودیاری خواندم، و از آن خوشم آمد

مرتضی منتظری مقدم

کتاب‌های خودیاری همه جای دنیا از محبوب‌ترین و پرفروش‌ترین‌ها هستند. همان کتاب‌هایی که می‌خواهند مشکلات فردی و اجتماعی‌مان را برطرف کنند و نسخه‌ای برای «خوب زندگی کردن» بپیچند. هر ماه چاپ جدید می‌خورند و همیشه بهترین جاها را در ویترین کتابفروشی‌ها اشغال می‌کنند. اما این کتاب‌ها رفته رفته تبدیل به وصلۀ ناجوری شده‌اند که نخبگان از آن دوری می‌کنند، خوانندگان دوست ندارند اعتراف کنند مشتری این کتاب‌ها شده‌اند و نویسندگان هم تمایل دارند در این دسته طبقه‌بندی نشوند. چرا این کتاب‌ها را مبتذل می‌دانیم اما از خواندنشان دست نمی‌کشیم؟


در میان بستگانمان آدم جاافتاده و تحصیل‌کرده‌ای می‌شناسم که در دانشگاه فلسفۀ اخلاق درس می‌دهد، مردی آداب‌دان و تاحدی سنتی. پرحرف و بذله‌گوست، و همیشه هم یک مقدار لفظِ‌قلم صحبت می‌کند؛ اتوکشیده و منظم لباس می‌پوشد و حرکاتش آرام و متین است. هر از گاهی که همدیگر را می‌بینیم، سر صحبت را دربارۀ کتاب‌ها و مجلات و ترجمان و این چیزها باز می‌کند. چند سال پیش، در یکی از دید و بازدیدهای نوروزی صحبت از کتاب‌ شد و پیشنهادی داد که جا خوردم. آن روزها کتابی سر زبان‌ها بود که به‌واسطۀ مترجم سرشناسش هفته‌به‌هفته و پشت‌به‌پشت چاپ جدید می‌خورد. در جشن امضاهایش جای سوزن‌انداختن نبود و در کتاب‌فروشی برای خریدن آن صف می‌کشیدند. شنیده بودم همین مسئله عده‌ای را واداشته که ترجمه را نقد کنند و به عوام‌گرایی ناشر بتازند. بیشتر به نظر می‌رسید آدم‌ها برای دیدن مترجم به کتاب‌فروشی رفته‌اند و شاید کتاب را فقط برای این خریده‌اند که از مترجم امضا گرفته باشند. آن روزها کمتر کسی از فرهیختگان بود که، برای تاختن به زوال فرهنگ و تأسف‌خوردن به سلیقۀ مردم، این کتاب و ماجراهایش را مثال نزند. الغرض، آنجا که صحبتمان با آن دانشمند فرهیخته به حکمتِ زندگیِ روزمره کشید، کتش را ورکشید و تکانی در جایش خورد و به‌عنوان جمع‌بندی بحث نصیحتم کرد به خواندن هنر شفاف‌اندیشیدن با ترجمۀ عادل فردوسی‌پور.

پیشنهاد او پوزخندی به لبم نشاند که بی‌دلیل نبود. هنر شفاف‌اندیشیدن از کتاب‌هایی است که در دستۀ خودیاری می‌گنجد. کتاب‌های خودیاری طیف گسترده‌ای از کتاب‌ها با موضوع‌های متنوع هستند که هر کدام به طریقی تلاش می‌کنند تعریفی از زندگی خوب ارائه کنند و راه‌حل‌هایی عملی و اخلاقی برای غلبه بر مشکلات شناختی و روان‌شناختی یا بهبود عملکرد شخصی و شغلی پیشِ‌ رویمان بگذارند. هم آن کتاب‌هایی که دربارۀ فلسفۀ زندگی روزمره یا معنای زندگی هستند در این دسته می‌گنجند و هم آن‌هایی که از دردِ چاقی و اعتماد‌به‌‌نفس کم و مثل شیر در برابر مشکلات غریدن می‌گویند. خودیاری به‌مرور تبدیل به برچسبی بدنام شده که عموماً نویسندگان این‌جور آثار را مجبور می‌کند در مقدمۀ کتاب‌ یا مصاحبه‌هایشان تلاش کنند هر طور شده از دایرۀ خودیاری بیرون بروند. نزاع دانشگاهیان با این‌ قبیل آثار فقط مختص ایران نیست. رامی گابریل، که دانشیار روان‌شناسی در کلمبیا کالجِ شیکاگو و نویسندۀ کتاب ذهن عاطفی۱ است، در مقالۀ «آیا کتاب‌های خودیاری فایده‌ای هم دارند؟»، که در پروندۀ این شمارۀ ترجمان خواهید خواند، معتقد است کتاب‌های خودیاری امروزی رنگی از خرافاتِ روزگار قدیم را دارند، کتاب‌هایی پر از توصیه‌هایی که صرفاً در تجربۀ شخصی نویسنده ریشه دارند و هیچ تحقیق روشمند علمی آن‌ها را تأیید نکرده است. بااین‌حال، ساده‌ترین کار از نظر گابریل این است که در نقد چنین ژانری به همین اشکالات بسنده کنیم یا میلیون‌ها خوانندۀ آن را جدی نگیریم. او در پی این است که بفهمد کتاب‌های روان‌شناسی عامه و خودیاری چه کمکی به برطرف‌کردن نیازهای خوانندگانش می‌کنند که این‌چنین محبوب و مورد رجوع‌اند. البته کسانی هم هستند که تقصیر را گردن خودِ دانشگاهیان می‌اندازند. آلن دوباتن در نوشتار «در دفاع از خودیاری» می‌گوید «هر که می‌خواهد اعتبار فکری خود را با یک حرکت خدشه‌دار کند فقط کافی است کار ساده‌ای انجام بدهد و به خواندن کتاب‌های خودیاری اعتراف کند». اما دوباتن ادامه می‌دهد که، به‌مدت دوهزار سال در تاریخ غرب، بیشترِ فلسفه و سنت مسیحیت از جنس خودیاری بوده است. دوباتن شکل‌گیری نظام دانشگاهی مدرن در قرن نوزدهم میلادی و سکولاریزاسیون تدریجی و روزافزون جامعۀ مدرن را دو عامل اصلی در افت تدریجی منزلت کتاب‌های خودیاری می‌داند.
ادامه....
https://www.alef.ir/news/3980703072.html
دوازدهمین نشست کوتاه با داستان با حضورصادق کرمیار و به میزبانی سید مهدی شجاعی برگزار می شود. این نشست که علی درستکار اجرای مراسم را برعهده خواهد داشت، روز یک شنبه هفتم مهر ماه ساعت 17و 30 دقیقه در فرهنگسرای اندیشه برقرار و حضور عموم در آن آزاد است.
«خورشید اندر ابر حرف»،کتاب «کیمیا پرورده حرم مولانا» نوشته دکتر غلامرضا خاکی رونمایی می‌شود

به گزارش الف کتاب، طی مراسمی که به مناسبت روز بزرگداشت شمس و مولانا برگزار خواهد شد، کتاب «کیمیا پرورده حرم مولانا» نوشته دکتر غلامرضا خاکی که به تازگی توسط نشر قطره وارد بازار کتاب شده، رونمایی می‌شود. در این مراسم که به همت نشر قطره با همکاری گروه زبان و ادبیات فارسی خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار می‌شود، دکتر محمد دهقانی و دکتر حسن اکبری بیرق درباره کتاب حاضر و همچنین اهمیت شمس و مولانا در فرهنگ و ادبیات فارسی به سخنرانی خواهند پرداخت.

گفتنی است این نشست روز یک شنبه از ساعت 17 الی 19 در محل خانه اندیشمندان علوم انسانی واقع در خیابان استاد نجات اللهی، نبش خیابان حافظ، خانه اندیشمندان علوم انسانی، سالن حافظ برگزار شده و ورود عموم به این برنامه آزاد است.
https://www.alef.ir/news/3980706071.html
ادیان در خدمت انسان به زبان ایتالیایی

مجموعه‌ای از گفتارها و مقالات امام موسی صدر در مجلدی با عنوان «ادیان در خدمت انسان» » با همکاری مؤسسه‌ی فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر در تهران، مرکز امام موسی صدر در بیروت، انتشارات ایل سرچیوی ایتالیا و با ترجمه‌ی دکتر میرکو کولئونی به زبان ایتالیایی آماده‌ی انتشار است. ویرایش این اثر را دکتر رافائل مائوریللو بر عهده داشته است.

این کتاب دربردارنده‌ی هشت جستار از امام موسی صدر است که عبارت‌اند از: «ادیان در خدمت انسان»، «اسلام»، «در پاسداشت آزادی»، «اسلام و کرامت انسان»، «ابعاد اجتماعی اسلام»، «اسلام، ارزش‌ها و مفاهیم انسانی»، «اسلام و عدالت اجتماعی و اقتصادی» و «لبنان و تمدن بشری». زندگینامه‌ای مختصر از امام موسی صدر نیز یکی دیگر از مطالب منتشر شده در این کتاب است.

نشست ویژه‌ی شهر کتاب در روز یک‌شنبه هفتم مهر ساعت ۱۶:۳۰ به رونمایی این اثر اختصاص دارد که با حضور دکتر کارلو چرتی، دکتر رافائل مائوریللو و دکتر محمدرضا زائری در مرکز فرهنگی شهر کتاب واقع در خیابان شهید بهشتی، خیابان شهید احمد قصیر (بخارست)، نبش کوچه‌ی سوم برگزار می‌شود.
راهنمای کتاب/ ایده‌هایی برای نگاهی متفاوت به دنیا

دکتر علی سرزعیم

«همه دروغ می‌گویند»
نوشته: سث استفنز / دیوید ویتز
ترجمه: مهدی حبیب اللهی و...
ناشر: شفاف، چاپ اول 1398
384 صفحه، 49900 تومان
#اقتصاد #سیاست
#نشرشفاف

دیر زمانی یکی از روشنفکران گفته بود تا وقتی جامعه هست سانسور نیز هست. دقیقا نمی‌دانم منظور آن روشنفکر چه بوده ولی می توان حدس زد که احتمالا مخاطبان را به این واقعیت یادآور شده که سانسور تنها به واسطه حکومتها اعمال نمی شود بلکه ما در تعاملات روزمره نیز پیوسته ترجیحات خود را پنهان می کنیم و احساسات، باورها، برداشتها و حتی نگرش خود را به شکل دیگری وانمود می کنیم. این امر گاه به شکل فاحشی رخ می دهد که عنوان دروغ می یابد و گاه دلیل آن را معذوریت می خوانیم و گاه آن را رفتاری طبیعی قلمداد می‌کنیم زیرا تصور می کنیم باید متعارف رفتار کرد و متعارف به نظر رسید. گاه این تلاش برای همنوایی موجب می شود که حتی خودمان را فریب دهیم و تصوراتمان از خودمان چیزی شود که هنجارهای رایج انتظار دارند باشیم و این مقدمه مرگ فردیت است.

حال ممکن است سوال شود که چطور می توان به برداشتها، افکار، احساسات و باورهای افراد می توان راه یافت؟ شیوه سنتی آن است که از افراد از طریق پیمایش سوال شود و پاسخ آنها ملاکی برای قضاوت در مورد درونیات آنها تلقی شود. کتاب «همه دروغ می گویند» می خواهد نشان دهد که می توان با استفاده از امکانات تکنولوژی اطلاعات به طور عام و جستجوها در موتورهای جستجو و شبکه های ارتباطی مثل فیسبوک ترجیحات واقعی افراد را جستجو کرد. شاید افراد به زبان بگویند که از زندگی رضایت نسبی دارند اما اگر در گوگل در مورد شیوه های خودکشی جستجو کنند دیگر نمی توان به گفته آنها اتکا کرد و شاید آمار جستجوی خودکشی ملاک بهتری در مورد میزان رضایت یا عدم رضایت از زندگی باشد.

کتاب با مثال انتخابات آمریکا شروع می شود که همه پیمایش‌ها شانس موفقیت او را پایین ارزیابی می‌کردند اما جستجوهای اینترنتی نشان می داد که او شانس خوبی برای پیروزی دارد زیرا نظرسنجیها نیز میزان نژادپرستی در کشور را که بر اساس خوداظهاری تعریف شده کم برآورد کرده بود! در ادامه کتاب تلاش کرده تا به نهانیات زندگی افراد یعنی دنیای جنسی افراد نیز وارد شود و از روی جستجوهای اینترنتی آنها، شناختی در مورد رفتارهای جنسی و ترجیحات افراد پیدا کند.

نویسنده این مثالها را می زند تا خواننده را به اهمیت وجود پدیده ای که سابقاً وجود نداشته اما امروزه وجود دارد یعنی کلان داده (Big Data) متقاعد کند و سپس خواننده را به استفاده از این امکان بزرگ برای شناخت بهتر جهان اجتماعی ترغیب کند. سپس تلاش می‌کند تا فهم ما را از مفهوم کلان داده وسیع تر از سوابق جستجوهای اینترنتی گرداند و نشان دهد که دایره کلان داده می تواند شامل امور زیادی شود. وی مثالهای متنوعی از کلان داده هایی که از روی کتابها، مطالعه اسبها و غیره ایجاد شده را مطرح می کند تا ذهن خواننده نسبت به مفهوم کلان داده روشن‌تر شود.

ادامه...
https://www.alef.ir/news/3980706111.html