Тасаввур қилинг: Сомон йўли марказида шу қадар массив ва зич нарса борки, ҳатто ёруғлик ҳам унинг тортишиш қучоғидан қочиб қутула олмайди.
Бу зичлиги чексиз юқори бўлган қора туйнукдир, ва унинг мавжудлигини 2020 йилда физика бўйича Нобель мукофоти совриндори Андреа Гез тасдиқлади.
Гавайидаги Кека расадхонасида ишлайдиган профессор Гез унга ва унинг жамоасига галактика марказини тўсиб қўйган газ ва чанг пардаси орқали қараш имконини берувчи инқилобий усулни ишлаб чиқди.
Юлдузларнинг ҳаракатини кузатиш орқали Гез Сомон йўли марказида массаси тўрт миллион Қуёш бўлган жисм борлигини исботлади – бу зичлиги чексиз юқори бўлган қора туйнук мавжудлигининг рад этиб бўлмайдиган далилдир.
Манба: burning hut
#СукутСақлама #ИлмФандаАёллар
Бу зичлиги чексиз юқори бўлган қора туйнукдир, ва унинг мавжудлигини 2020 йилда физика бўйича Нобель мукофоти совриндори Андреа Гез тасдиқлади.
Гавайидаги Кека расадхонасида ишлайдиган профессор Гез унга ва унинг жамоасига галактика марказини тўсиб қўйган газ ва чанг пардаси орқали қараш имконини берувчи инқилобий усулни ишлаб чиқди.
Юлдузларнинг ҳаракатини кузатиш орқали Гез Сомон йўли марказида массаси тўрт миллион Қуёш бўлган жисм борлигини исботлади – бу зичлиги чексиз юқори бўлган қора туйнук мавжудлигининг рад этиб бўлмайдиган далилдир.
Манба: burning hut
#СукутСақлама #ИлмФандаАёллар
«Янги йул» журнали: Совет Ўзбекистон аёлларининг «Янги йўли».
Бир қатор постларимизда жадидчилик ва илк шўролар даврида аёлларнинг ўрни ҳақида ёздик, юртдошларимиз ҳаёт йўллари билан бўлишдик. Бугун биз сизни узоқ йиллар давомида Ўзбекистондаги кўплаб аёллар учун маълумот манбаига айланган “Янги йўл” журналининг ноёб материаллари билан таништирмоқчимиз. Коммунистик партия ҳомийлик қилган журнал, шунингдек, ўқувчиларга партия доктринаси ва янги урғуларни етказишга хизмат қилувчи канал эди. Унинг мазмунини кўриб чиқиш жамиятни ўзгартиришнинг мураккаб ва қарама-қарши жараёнларини аниқлаш, шунингдек, маданий ва сиёсий мустақиллик учун курашда аёлларнинг ролини чуқур англаш имконини беради.
Батафсил карточкаларда.
Мақолани тайёрлашда профессор Мэрианн Кэмп томонидан тақдим этилган “Янги йўл” саҳифаларининг сканерлари ва таржималаридан фойдаланилди. Мақола муаллифнинг рухсати билан чоп этилмоқда.
#СукутСақлама #ўзлик #Тарих #немолчи_махсуслойиҳа
Бир қатор постларимизда жадидчилик ва илк шўролар даврида аёлларнинг ўрни ҳақида ёздик, юртдошларимиз ҳаёт йўллари билан бўлишдик. Бугун биз сизни узоқ йиллар давомида Ўзбекистондаги кўплаб аёллар учун маълумот манбаига айланган “Янги йўл” журналининг ноёб материаллари билан таништирмоқчимиз. Коммунистик партия ҳомийлик қилган журнал, шунингдек, ўқувчиларга партия доктринаси ва янги урғуларни етказишга хизмат қилувчи канал эди. Унинг мазмунини кўриб чиқиш жамиятни ўзгартиришнинг мураккаб ва қарама-қарши жараёнларини аниқлаш, шунингдек, маданий ва сиёсий мустақиллик учун курашда аёлларнинг ролини чуқур англаш имконини беради.
Батафсил карточкаларда.
Мақолани тайёрлашда профессор Мэрианн Кэмп томонидан тақдим этилган “Янги йўл” саҳифаларининг сканерлари ва таржималаридан фойдаланилди. Мақола муаллифнинг рухсати билан чоп этилмоқда.
#СукутСақлама #ўзлик #Тарих #немолчи_махсуслойиҳа
Жорий йилнинг июль ойида Буюк Британияда даҳшатли қотиллик содир бўлди: учта аёл, BBC спорт шарҳловчиси Жон Хантнинг рафиқаси ва икки қизи - Кэрол Хант, Ханна Хант ва Луиза Хант ўлдирилди.
Қотил Кайл Клиффорд ҳибсга олинди.
Феминист ва психолог Джессика Тейлор ёзади:
“Ҳамма Кайл Клиффорд “руҳий саломатлик билан боғлиқ муаммолардан азият чеккан”, бу унинг уч аёлни боғлаб, отиб ташлашига сабаб бўлиши мумкин” деб тахмин қилишдан олдин, бу ерда бир нечта фактларни айтиб ўтсам:
1. Адабиётларда қотилликка олиб келадиган руҳий касалликлар рўйхати ёки тавсифи келтирилмаган.
2. Эркаклар хоҳлагани учунгина аёлларни ўлдиради.
3. Эркаклар аёлларни бундан нимадир олаётганлари учун ўлдиришади.
4. Эркаклар аёлларни улардан нафратлангани ва патриархал қарашларидан келиб чиқиб ўлдиради.
5. Эркаклар аёлларни бу нарса уларга ёққани учун ўлдиришади.
6. Эркаклар аёлларни биз улар ўсган токсик, шафқатсиз, мизогинистик, зўравон жамиятни ўзгартириш учун ҳеч нарса қилмаётганимиз учун ўлдирмоқда.
Одамлар қотиллик қилган эркаклар руҳий касаллиги ҳақида важларни иккита сабабга кўра келтиришади:
1. Айблов ёки жазони камайтириш мақсадида гумонланувчини қонуний асосларда ҳимоя қилиш.
2. Ҳеч ким бу зўравонликнинг ижтимоий ва тизимли муаммо эканлигини тан олмаслиги учун уларнинг ҳаракатларидан психологик жиҳатдан узоқлашиш - ҳаммамиз буни "руҳий касаллик" туфайли юзага келган "ягона ҳодиса" деб кўрсатишда давом этишимиз мумкин.
#СукутСақлама #фемицид
Қотил Кайл Клиффорд ҳибсга олинди.
Феминист ва психолог Джессика Тейлор ёзади:
“Ҳамма Кайл Клиффорд “руҳий саломатлик билан боғлиқ муаммолардан азият чеккан”, бу унинг уч аёлни боғлаб, отиб ташлашига сабаб бўлиши мумкин” деб тахмин қилишдан олдин, бу ерда бир нечта фактларни айтиб ўтсам:
1. Адабиётларда қотилликка олиб келадиган руҳий касалликлар рўйхати ёки тавсифи келтирилмаган.
2. Эркаклар хоҳлагани учунгина аёлларни ўлдиради.
3. Эркаклар аёлларни бундан нимадир олаётганлари учун ўлдиришади.
4. Эркаклар аёлларни улардан нафратлангани ва патриархал қарашларидан келиб чиқиб ўлдиради.
5. Эркаклар аёлларни бу нарса уларга ёққани учун ўлдиришади.
6. Эркаклар аёлларни биз улар ўсган токсик, шафқатсиз, мизогинистик, зўравон жамиятни ўзгартириш учун ҳеч нарса қилмаётганимиз учун ўлдирмоқда.
Одамлар қотиллик қилган эркаклар руҳий касаллиги ҳақида важларни иккита сабабга кўра келтиришади:
1. Айблов ёки жазони камайтириш мақсадида гумонланувчини қонуний асосларда ҳимоя қилиш.
2. Ҳеч ким бу зўравонликнинг ижтимоий ва тизимли муаммо эканлигини тан олмаслиги учун уларнинг ҳаракатларидан психологик жиҳатдан узоқлашиш - ҳаммамиз буни "руҳий касаллик" туфайли юзага келган "ягона ҳодиса" деб кўрсатишда давом этишимиз мумкин.
#СукутСақлама #фемицид
Самарқандда эркак ўз хотининини шафқатсизларча ўлдирди
Воқеа 7 сентябрь куни тахминан 14:00 да Жомбой туманида содир бўлган. Эр-хотин ўртасида низо юзага келади, шундан сўнг аёл Пайариқ туманидаги ота уйига кетишга аҳд қилади.
35 ёшли эркак йўлда хотинига етиб олиб, қўлидаги ошхона пичоғи билан дастлаб ўнг кўкрак соҳасига санчиган. Пичоқ дастаси синганида, ердаги тошни олиб, аёлнинг бошига бир неча марта урган. Олинган жароҳатлар натижасида у воқеа жойида вафот этган.
Мазкур ҳолат юзасидан Ўзбекистон Республикаси Жиноят кодексининг 97-моддаси (ўта шафқатсизлик билан қасддан одам ўлдириш) билан жиноят иши қўзғатилган. Гумонланувчи қўлга олинган.
#СукутСақлама
Воқеа 7 сентябрь куни тахминан 14:00 да Жомбой туманида содир бўлган. Эр-хотин ўртасида низо юзага келади, шундан сўнг аёл Пайариқ туманидаги ота уйига кетишга аҳд қилади.
35 ёшли эркак йўлда хотинига етиб олиб, қўлидаги ошхона пичоғи билан дастлаб ўнг кўкрак соҳасига санчиган. Пичоқ дастаси синганида, ердаги тошни олиб, аёлнинг бошига бир неча марта урган. Олинган жароҳатлар натижасида у воқеа жойида вафот этган.
Мазкур ҳолат юзасидан Ўзбекистон Республикаси Жиноят кодексининг 97-моддаси (ўта шафқатсизлик билан қасддан одам ўлдириш) билан жиноят иши қўзғатилган. Гумонланувчи қўлга олинган.
#СукутСақлама
Янги Йўл – Ўзбекистон КП Аёллар бўлими органи
Ўзбекистон Коммунистик партияси ҳомийлигидаги нашрлар ҳақиқий хотин-қизлар ҳаракатини қисман акс эттиради, холос. Бунинг сабаби шундаки, материалларнинг аксарияти юқоридан - Москвадан ёки Ўзбекистоннинг эркак ҳукмрон ҳукуматидан йўналтирилган ва шаклланган. Бироқ, бундай назоратга қарамай, ёзувчи аёллар ўзларининг эҳтиёжлари, истаклари ва мамлакатдаги гендер муносабатларига оид тушунчаларини ифода этиш имкониятини топдилар. Бу, айниқса, яқин дўстлари, қариндошларининг овози янграган бадиий асарларида яққол намоён бўлди. Бу асарлар аёллар ҳаётининг мураккаб воқелигини акс эттирган, улар аёллар зулмининг илдизи деб ҳисоблаган турли омилларни ёритиб берган.
Бу ҳикоялар ва таҳлилларнинг аксарияти бошқа исломий жамиятларда аёллар томонидан кейинчалик яратилган воқеаларга мос келади. Ўзбек ёзувчи аёллари томонидан билдирилган ўзгаришларга даъватлар кейинчалик мусулмон аёллар ҳаракатларига асос бўлган ғояларга кўп жиҳатдан ўхшашдир.
Материални Шохрух Саъгдуллаев тайёрлади
Батафсил карточкаларда.
Мақолани тайёрлашда профессор Мэрианн Кэмп томонидан тақдим этилган “Янги йўл” саҳифаларининг сканерлари ва таржималаридан фойдаланилди. Мақола муаллифнинг рухсати билан чоп этилмоқда.
#СукутСақлама #ўзлик #Тарих #немолчи_махсуслойиҳа
Ўзбекистон Коммунистик партияси ҳомийлигидаги нашрлар ҳақиқий хотин-қизлар ҳаракатини қисман акс эттиради, холос. Бунинг сабаби шундаки, материалларнинг аксарияти юқоридан - Москвадан ёки Ўзбекистоннинг эркак ҳукмрон ҳукуматидан йўналтирилган ва шаклланган. Бироқ, бундай назоратга қарамай, ёзувчи аёллар ўзларининг эҳтиёжлари, истаклари ва мамлакатдаги гендер муносабатларига оид тушунчаларини ифода этиш имкониятини топдилар. Бу, айниқса, яқин дўстлари, қариндошларининг овози янграган бадиий асарларида яққол намоён бўлди. Бу асарлар аёллар ҳаётининг мураккаб воқелигини акс эттирган, улар аёллар зулмининг илдизи деб ҳисоблаган турли омилларни ёритиб берган.
Бу ҳикоялар ва таҳлилларнинг аксарияти бошқа исломий жамиятларда аёллар томонидан кейинчалик яратилган воқеаларга мос келади. Ўзбек ёзувчи аёллари томонидан билдирилган ўзгаришларга даъватлар кейинчалик мусулмон аёллар ҳаракатларига асос бўлган ғояларга кўп жиҳатдан ўхшашдир.
Материални Шохрух Саъгдуллаев тайёрлади
Батафсил карточкаларда.
Мақолани тайёрлашда профессор Мэрианн Кэмп томонидан тақдим этилган “Янги йўл” саҳифаларининг сканерлари ва таржималаридан фойдаланилди. Мақола муаллифнинг рухсати билан чоп этилмоқда.
#СукутСақлама #ўзлик #Тарих #немолчи_махсуслойиҳа
Лиза Рэндалл нафақат етук физик, Гарвард профессори ва дунёдаги энг кўп иқтибос келтириладиган олималардан бири. У мураккаб илмий ғояларни ҳамма учун тушунарли қила олган истеъдодли ёзувчи ҳамдир.
Ўзининг "Knocking on Heaven’s Door" китобида муаллиф Рендалл коинот сирларини ўрганади ва ўқувчиларни интеллектуал саргузаштга чорлайди.
Китобда Лиза стандарт модел, фундаментал кучлар ва беш ўлчамли фазода тортишиш кучини тасвирловчи Рэндалл-Сундрум модели каби мураккаб илмий тушунчаларни содда ва тушунарли тарзда тушунтиради.
Манба: Burning hut
#СукутСақлама #ИлмФандаАёллар
Ўзининг "Knocking on Heaven’s Door" китобида муаллиф Рендалл коинот сирларини ўрганади ва ўқувчиларни интеллектуал саргузаштга чорлайди.
Китобда Лиза стандарт модел, фундаментал кучлар ва беш ўлчамли фазода тортишиш кучини тасвирловчи Рэндалл-Сундрум модели каби мураккаб илмий тушунчаларни содда ва тушунарли тарзда тушунтиради.
Манба: Burning hut
#СукутСақлама #ИлмФандаАёллар
Бу расмда онам атиги 3 ёшда. Шу йилнинг 27 августида оламдан ўтдилар. Мен доимо ўйланаман, нега бугунги кунда кўплаб ватандошларим уйларига сурат осишни ёқтирмайди. Айниқса жамиятнинг бир қисми турли тақиқлар, жумладан, фотосуратларни тақиқлаш билан танилган радикал ғоялар таъсири остида. Мен учун эса суратлар ниҳоятда қимматли. Бу расм нафақат оилам тарихидан сўзлайди, балки ҳаёт қанчалик тез ўтишини ҳам эслатади. Расмдаги қизалоқ шу кунларда бизни тарк этиб, ўз тарихини қолдирди. Шубҳасиз, онамнинг, эски расмдаги бу қизалоқнинг тарихи давр фонида ўқувчига қизиқарли бўлади, чунки ҳеч нима бутун даврни бир инсоннинг ҳаёти ва тақдиридай акс эттирмайди.
Онам Сталин қатағонлари авжига чиққан пайтда туғилган. Марҳума раҳматли бувим, онамнинг онаси, ўша йилларни доим даҳшат билан эсларди, бу ерда уларнинг қўрқувларини тасвирлаш имконсиз.
Бобом, онамнинг отаси, ўша пайтда ёш бўлса-да, Ўзбекистон ССР ҳукуматида ишларди. У Ўзбекистоннинг биринчи раҳбари ва аслида Ўбекистонинг асосчиси бўлган Файзулла Хўжаев томонидан юқори лавозимларга кўтарилганлардан эди. Аммо қатағонлар Файзулла Хўжаевга етиб келганда у билан алоқадор кўпчилик сохта айбловлар билан қатағон қилинди. Бобомни уруш арафасида қамоққа олишди. Иккинчи жаҳон уруши бошланиши совет тузумини номақбул кишиларни бошқача жазолашга ундади. Чекистлар бобомга шарт қўйишди: ё уни ва бутун оиласини қамоққа олишади, ёки у фронтга боради. Бобомнинг ўшанда катта оиласи — бувим, тўртта қизи ва онаси бор эди. Бобом урушга кетди ва 1944-йилда тирик бўлса-да, оғир ярадор ҳолда қайтди. У 12 та мураккаб жарроҳлик амалиётини бошдан кечирди ва 1946-йилда жуда ёш вафот этди. Шу пайтга келиб бобом ва бувимнинг ўғли туғилган, аммо у бобом вафотидан бир неча ой олдин оламдан ўтган. Қизларидан бири ҳам вафот этди — ўша йилларда болалар ўлими юқори эди. Бобомнинг вафотидан сўнг бувим уч қизи билан қолди. Ёрдам йўқ эди, аммо кўп қариндошлар “эркаксиз аёл болаларни тарбиялай олмайди” деб, бувимга янги эр излашга тушди. Бироқ бувим қизларни эркаксиз вояга етказди. Онам улғайгач, иккита синглиси унинг зиммасига тушди, бувим эса Тошкент пахта тозалаш заводида муҳандис бўлиб ишлай бошлади. Бу Ўзбекистонда, айниқса аёл киши учун...
Давоми сайтимизда: https://nemolchi.uz/bir-ismatda-aks-jetgan-davr/
Анвар Назиров
#СукутСақлама
Онам Сталин қатағонлари авжига чиққан пайтда туғилган. Марҳума раҳматли бувим, онамнинг онаси, ўша йилларни доим даҳшат билан эсларди, бу ерда уларнинг қўрқувларини тасвирлаш имконсиз.
Бобом, онамнинг отаси, ўша пайтда ёш бўлса-да, Ўзбекистон ССР ҳукуматида ишларди. У Ўзбекистоннинг биринчи раҳбари ва аслида Ўбекистонинг асосчиси бўлган Файзулла Хўжаев томонидан юқори лавозимларга кўтарилганлардан эди. Аммо қатағонлар Файзулла Хўжаевга етиб келганда у билан алоқадор кўпчилик сохта айбловлар билан қатағон қилинди. Бобомни уруш арафасида қамоққа олишди. Иккинчи жаҳон уруши бошланиши совет тузумини номақбул кишиларни бошқача жазолашга ундади. Чекистлар бобомга шарт қўйишди: ё уни ва бутун оиласини қамоққа олишади, ёки у фронтга боради. Бобомнинг ўшанда катта оиласи — бувим, тўртта қизи ва онаси бор эди. Бобом урушга кетди ва 1944-йилда тирик бўлса-да, оғир ярадор ҳолда қайтди. У 12 та мураккаб жарроҳлик амалиётини бошдан кечирди ва 1946-йилда жуда ёш вафот этди. Шу пайтга келиб бобом ва бувимнинг ўғли туғилган, аммо у бобом вафотидан бир неча ой олдин оламдан ўтган. Қизларидан бири ҳам вафот этди — ўша йилларда болалар ўлими юқори эди. Бобомнинг вафотидан сўнг бувим уч қизи билан қолди. Ёрдам йўқ эди, аммо кўп қариндошлар “эркаксиз аёл болаларни тарбиялай олмайди” деб, бувимга янги эр излашга тушди. Бироқ бувим қизларни эркаксиз вояга етказди. Онам улғайгач, иккита синглиси унинг зиммасига тушди, бувим эса Тошкент пахта тозалаш заводида муҳандис бўлиб ишлай бошлади. Бу Ўзбекистонда, айниқса аёл киши учун...
Давоми сайтимизда: https://nemolchi.uz/bir-ismatda-aks-jetgan-davr/
Анвар Назиров
#СукутСақлама
Самарқандда эри томонидан доимо калтакланиб келган аёл ўзини ўлдирди
Самарқандда эри муттасил калтаклаб, мардикорликка чиқишга мажбур қилган аёл ўзини ўлдирди. Бугун.уз манбаларига кўра, эркак хотининг мардикорликдан ишлаган пулларини ҳам олиб қўйган.
Аниқланишича, эркак нафақат хотинини, балки вояга етмаган бир ўғил ва бир қизини ҳам калтаклаб келган. Суриштирувга кўра, аёлнинг отасида қон босими баланд бўлгани учун у муаммони уйидагиларга айта олмаган. Аммо, ота-онаси қизининг мунтазам калтаклар ичида яшаётганидан хабар топган. Куёвига насиҳат бериш учун келганида уларни уйдан ҳайдаб юборган.
Эркак хотинини уриб, аҳволини оғирлаштириб қўйганида шифокор чақиришга ёки касалхонага боришга рухсат бермаган. Қайнонаси эса, «ўша ердан ўлигинг келсин» деб, касал ҳолида ҳайдаб юборган.
Аёл ўзини ўлдирган тунда болалар онасининг жасадини кўрганини айтган. Янгаси эса уларнинг «қулоғига қурт солиш» билан қўрқитиб, ухлашга мажбур қилган. Эркак шу куни аёлнинг ҳолидан хабар олиш учун келган яна икки кишини пичоқлаган.
Унга нисбатан ЖКнинг 103-моддаси 2-қисми «а» банди билан 8 йил озодликдан маҳрум қилиш жазоси, ЖКнинг 104-моддаси 2-қисми «б,л» бандлари билан 5 йил озодликдан маҳрум қилиш жазоси, ЖК 109-моддаси 2-қисми билан 1 йил озодликни чеклаш жазоси, ЖКнинг 59,61-моддалари тартибида, 9 йил озодликдан маҳрум қилиш жазоси тайинланган.
#СукутСақлама
Самарқандда эри муттасил калтаклаб, мардикорликка чиқишга мажбур қилган аёл ўзини ўлдирди. Бугун.уз манбаларига кўра, эркак хотининг мардикорликдан ишлаган пулларини ҳам олиб қўйган.
Аниқланишича, эркак нафақат хотинини, балки вояга етмаган бир ўғил ва бир қизини ҳам калтаклаб келган. Суриштирувга кўра, аёлнинг отасида қон босими баланд бўлгани учун у муаммони уйидагиларга айта олмаган. Аммо, ота-онаси қизининг мунтазам калтаклар ичида яшаётганидан хабар топган. Куёвига насиҳат бериш учун келганида уларни уйдан ҳайдаб юборган.
Эркак хотинини уриб, аҳволини оғирлаштириб қўйганида шифокор чақиришга ёки касалхонага боришга рухсат бермаган. Қайнонаси эса, «ўша ердан ўлигинг келсин» деб, касал ҳолида ҳайдаб юборган.
Аёл ўзини ўлдирган тунда болалар онасининг жасадини кўрганини айтган. Янгаси эса уларнинг «қулоғига қурт солиш» билан қўрқитиб, ухлашга мажбур қилган. Эркак шу куни аёлнинг ҳолидан хабар олиш учун келган яна икки кишини пичоқлаган.
Унга нисбатан ЖКнинг 103-моддаси 2-қисми «а» банди билан 8 йил озодликдан маҳрум қилиш жазоси, ЖКнинг 104-моддаси 2-қисми «б,л» бандлари билан 5 йил озодликдан маҳрум қилиш жазоси, ЖК 109-моддаси 2-қисми билан 1 йил озодликни чеклаш жазоси, ЖКнинг 59,61-моддалари тартибида, 9 йил озодликдан маҳрум қилиш жазоси тайинланган.
#СукутСақлама
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
Самарқандда қариндошлар келинини вояга етмаган болалари кўз ўнгида калтаклади. Биз аёл ва унинг қизлари учун ҳимоя сўраймиз.
Ирода ва Жалол (исмлар ўзгартирилган) уч нафар фарзанднинг ота-онаси бўлишган. Улар Самарқандда катта ҳовлида эрининг кўпчилик бўлган қариндошлари билан турар эди. Ирода Тожикистон фуқароси, Жалол ва фарзандлари Ўзбекистон фуқаролари. Жалол олти ой олдин вафот этди. Ироданинг қарамоғида уч нафар вояга етмаган фарзанди қолди. Қайнона бир неча қариндошлари билан келишиб, келин ва невараларини Жалол вафотидан кейин уйдан ҳайдайди. Ирода эрига ҳадя келишуви орқали ўтган (ва унинг васиятига кўра, болаларга ўтиши керак бўлган) хонадонга кўчиб ўтади. Бироқ у ерда яшаш Ирода учун хавфли — у Тожикистон фуқароси бўлгани учун рўйхатдан ўтган жойда, қайнонаси билан ҳовлида яшаши керак. Акс ҳолда, эртами-кечми у мамлакатдан депорт қилиниши ва болаларидан ажралиши мумкин.
Ирода суд орқали Ўзбекистон қонунларини бузмаслик учун ҳовлига кўчиб ўтиш рухсатини олади. Аммо ҳалигача у ерга кира олмаяпти. Можаролар туфайли Ирода ҳимоя ордерини олишга мажбур бўлди. У унга ёрдам бердими? Видеода бу саволга жавобни кўришингиз мумкин. Кеча қайнона, унинг қизларидан бири Шамсия қизи Ясемин билан, иккинчи овсин Лола онаси Эмма ва холаси билан Иродага ҳовлига мажбуран киргизиб қўйиш тўғрисидаги суд қарори туфайли ҳужум қилиб, калтаклашди.
Яхшиямки, аёл жиддий жароҳат олмаган, аммо бу воқеа болаларнинг кўз ўнгида содир бўлган. Тасаввур қилинг-а, болалар бувиси ва аммалари онасини калтаклаётганини кўриб, қандай даҳшатга тушишган! Бу жанжалларни доимо кузатиб, қандай стресс остида яшашмоқда? Бу болаларнинг айби нима?
Nemolchi.Uz таҳририятида бундай ҳолларда Ўзбекистон қонунчилиги ва ижтимоий хизматлар самарадорлиги борасида кўплаб саволлар бор. Оиладаги зўравонлик боланинг руҳиятига қандай таъсир қилишига эътибор бермасдан, ҳимоя ордерини бузган одамларни неча мартагача жаримага тортиш мумкинми? Бу аёл қонунни бузмай, қизлари билан тинч-тотув яшаши учун нима қилиши керак? Давлат уларнинг манфаатларини қандай ҳимоя қилади?
#СукутСақлама #АдолатТалабҚиламиз
Ирода ва Жалол (исмлар ўзгартирилган) уч нафар фарзанднинг ота-онаси бўлишган. Улар Самарқандда катта ҳовлида эрининг кўпчилик бўлган қариндошлари билан турар эди. Ирода Тожикистон фуқароси, Жалол ва фарзандлари Ўзбекистон фуқаролари. Жалол олти ой олдин вафот этди. Ироданинг қарамоғида уч нафар вояга етмаган фарзанди қолди. Қайнона бир неча қариндошлари билан келишиб, келин ва невараларини Жалол вафотидан кейин уйдан ҳайдайди. Ирода эрига ҳадя келишуви орқали ўтган (ва унинг васиятига кўра, болаларга ўтиши керак бўлган) хонадонга кўчиб ўтади. Бироқ у ерда яшаш Ирода учун хавфли — у Тожикистон фуқароси бўлгани учун рўйхатдан ўтган жойда, қайнонаси билан ҳовлида яшаши керак. Акс ҳолда, эртами-кечми у мамлакатдан депорт қилиниши ва болаларидан ажралиши мумкин.
Ирода суд орқали Ўзбекистон қонунларини бузмаслик учун ҳовлига кўчиб ўтиш рухсатини олади. Аммо ҳалигача у ерга кира олмаяпти. Можаролар туфайли Ирода ҳимоя ордерини олишга мажбур бўлди. У унга ёрдам бердими? Видеода бу саволга жавобни кўришингиз мумкин. Кеча қайнона, унинг қизларидан бири Шамсия қизи Ясемин билан, иккинчи овсин Лола онаси Эмма ва холаси билан Иродага ҳовлига мажбуран киргизиб қўйиш тўғрисидаги суд қарори туфайли ҳужум қилиб, калтаклашди.
Яхшиямки, аёл жиддий жароҳат олмаган, аммо бу воқеа болаларнинг кўз ўнгида содир бўлган. Тасаввур қилинг-а, болалар бувиси ва аммалари онасини калтаклаётганини кўриб, қандай даҳшатга тушишган! Бу жанжалларни доимо кузатиб, қандай стресс остида яшашмоқда? Бу болаларнинг айби нима?
Nemolchi.Uz таҳририятида бундай ҳолларда Ўзбекистон қонунчилиги ва ижтимоий хизматлар самарадорлиги борасида кўплаб саволлар бор. Оиладаги зўравонлик боланинг руҳиятига қандай таъсир қилишига эътибор бермасдан, ҳимоя ордерини бузган одамларни неча мартагача жаримага тортиш мумкинми? Бу аёл қонунни бузмай, қизлари билан тинч-тотув яшаши учун нима қилиши керак? Давлат уларнинг манфаатларини қандай ҳимоя қилади?
#СукутСақлама #АдолатТалабҚиламиз
BBC Ҳиндистондаги доялар ота-оналарнинг босимига учраб, қиз чақалоқларни ўлдиришгани ҳақидаги ўз тадқиқотини чоп этди.
⠀
Доялардан бири Ҳакия Девининг сўзларига кўра, таҳдидлар туфайли полицияга мурожаат қилишнинг иложи бўлмаган.
⠀
“Фарзанди қиз бўлиб туғилган оила аъзолари хонани қулфлаб, орқамизда таёқ билан туришарди. Улар: “Бизнинг тўрт-бешта қизимиз бор. Уларни узатиш учун қалин пули берсак, оч қоламиз. Ва энди яна бир қиз туғилди. Уни ўлдиринг", - дейишарди деб ҳикоя қилди Ҳакия.
⠀
Туғилгандан кейин ўлдирилган қизларнинг сонини аниқлашнинг иложи йўқ, аммо доялардан бири 12 ёки 13 чақалоқни ўлдирганини тан олди, иккинчиси камида 15-20 қотиллик ҳақида гапирди.
⠀
BBC 1995 йилда номи ошкор этилмаган ноҳукумат ташкилотининг ҳисоботига иқтибос келтиришича, бир ҳудудда бир йилда 35 доя мингга яқин қизни ўлдирганини тахмин қилган. Ўша пайтда Ҳиндистоннинг Бихар штатида ярим миллиондан ортиқ доя бўлган ва чақалоқларни ўлдириш фақат шу штат билан чекланмаган.⠀
⠀
Ҳиндистонда 1960 йилларгача қизлар учун қалин бериш одати бўлган. Кейинчалик у бекор қилинса-да айрим штатларда сақланиб келган. 1990 йилларнинг ўрталаридан бошлаб дояларга қотилликдан қочишга ёрдам берила бошланди. Қизлар Биҳар пойтахти Патнага жўнатилган. У ерда улар фарзанд асраб олиш билан шуғулланадиган нодавлат ташкилотига топшириларди. Қутқарилган қизларга исмларидан олдин "Коси" сўзи қўйилган.
⠀
Бугунги кунда гўдакларни ўлдириш ҳақидаги хабарлар кам учрайди, аммо Ҳиндистонда жинсига қараб ҳомила олдириш ноқонуний бўлса-да, бу амалиёт ҳали ҳам кенг тарқалган.
⠀
Манба: тгк ayel_kz
⠀
#СукутСақлама #фемицид
⠀
Доялардан бири Ҳакия Девининг сўзларига кўра, таҳдидлар туфайли полицияга мурожаат қилишнинг иложи бўлмаган.
⠀
“Фарзанди қиз бўлиб туғилган оила аъзолари хонани қулфлаб, орқамизда таёқ билан туришарди. Улар: “Бизнинг тўрт-бешта қизимиз бор. Уларни узатиш учун қалин пули берсак, оч қоламиз. Ва энди яна бир қиз туғилди. Уни ўлдиринг", - дейишарди деб ҳикоя қилди Ҳакия.
⠀
Туғилгандан кейин ўлдирилган қизларнинг сонини аниқлашнинг иложи йўқ, аммо доялардан бири 12 ёки 13 чақалоқни ўлдирганини тан олди, иккинчиси камида 15-20 қотиллик ҳақида гапирди.
⠀
BBC 1995 йилда номи ошкор этилмаган ноҳукумат ташкилотининг ҳисоботига иқтибос келтиришича, бир ҳудудда бир йилда 35 доя мингга яқин қизни ўлдирганини тахмин қилган. Ўша пайтда Ҳиндистоннинг Бихар штатида ярим миллиондан ортиқ доя бўлган ва чақалоқларни ўлдириш фақат шу штат билан чекланмаган.⠀
⠀
Ҳиндистонда 1960 йилларгача қизлар учун қалин бериш одати бўлган. Кейинчалик у бекор қилинса-да айрим штатларда сақланиб келган. 1990 йилларнинг ўрталаридан бошлаб дояларга қотилликдан қочишга ёрдам берила бошланди. Қизлар Биҳар пойтахти Патнага жўнатилган. У ерда улар фарзанд асраб олиш билан шуғулланадиган нодавлат ташкилотига топшириларди. Қутқарилган қизларга исмларидан олдин "Коси" сўзи қўйилган.
⠀
Бугунги кунда гўдакларни ўлдириш ҳақидаги хабарлар кам учрайди, аммо Ҳиндистонда жинсига қараб ҳомила олдириш ноқонуний бўлса-да, бу амалиёт ҳали ҳам кенг тарқалган.
⠀
Манба: тгк ayel_kz
⠀
#СукутСақлама #фемицид
