Sukut Saqlama (NeMolchi.uz o'zbek tilida)
2.4K subscribers
1.06K photos
265 videos
2 files
2.72K links
18+. Ўзбекистонда зўравонликка қарши лойиҳа.
https://www.facebook.com/SukutSaqlama/

Ҳикоянгизни аноним юборинг:
https://forms.gle/ZKCabhpzFM3ewTUz9
Download Telegram
Фарғона вилоятининг Олтиариқ туманидан ўтган каналдан қотиллик аломатли билан эркак жасади топилади. Мурда Андижон вилоятининг Балиқчи туманида истиқомат қилган 55 ёшли М. Ш. экани аниқланган ва унинг қотиллигида 22 ёшли ўғли гумонламоқда.

Бош прокуратура матбуот хизматининг «Xabar.uz» сўровига жавобан маълум қилишича, марҳум ҳаётлик пайтида ичимликка муккасидан кетган, маст ҳолатда мунтазам ўзининг тўнғич қизига шаҳвоний тажовузлар қилиб келган. Бундан безор бўлган қиз Россия Ферерацияга кетиб қолади ва ўша ерда ишлаётган укасига отасининг қилиқларини айтиб беради. Отасининг хатти-ҳаракатларидан ғазабланган йигит шу йилнинг 28 май куни ҳеч кимга айтмай Россиядан Қозоғизтон орқали уйига келиб, ўша куни ярим тунда отасининг ётоқхонасига киради ва пичоқ билан унинг умрига зомин бўлади. Отасининг мурдасини автомашинага юклаб, Балиқчи тумани ҳудудидан оқиб ўтган «Катта Андижон» магистрал каналига ташлаб юборади. Ўзи эса тонгда Қозоғистон Республикаси орқали Россия Федерациясига қонуний тартибда чиқиб кетади.

Ҳозирда ҳолат юзасидан ЖКнинг 97-моддаси 1-қисми (қасддан одам ўлдириш) билан жиноят иши қўзғатилиб, тергов ҳаракатлари олиб борилмоқда.

Биз оилавий зўравонлик ҳолатида масалани қариндошлар ўз кучи билан ҳал қилмоқчи бўлганда нималарга олиб келиши ҳақида аввал ҳам ёзганмиз.

Қиз вақтида отасининг қилмиши юзасидан ички ишлар органларига ариза билан мурожаат қилганида ва улар ўз навбатида зарур чораларни кўрганларида, қотилга айланган ўғил эмас, ота жазоланарди...

#СукутСақлама #ОилавийЗўравонлик
Қозоғистонда оилавий-маиший соҳада жазо кучайтирилди. Оилавий зўравонлар 10 йилгача қамалиши мумкин

Қонун маиший соҳадаги ҳуқуқбузарликлар, хусусан, баданга оғир ва ўртача шикаст етказганлик учун жавобгарликни кучайтирди - Қозоғистон Республикаси Жиноят кодексининг 106 ва 107-моддалари. Ҳужжат жиноятчига моддий ёки бошқа жиҳатдан қарам бўлган шахсга нисбатан қилмишни содир этганлик учун квалификацияга аниқлик киритди, бунда оила аъзолари тушунилиши мумкин.

Илгари 106-моддага кўра 3 йилдан 8 йилгача озодликдан маҳрум қилиш тарзидаги жавобгарлик назарда тутилган бўлса, эндиликда 6 йилдан 10 йилгача озодликдан маҳрум қилиш жазоси белгиланди. Бундан ташқари, маъмурий ёки жиноий иш жабрланувчининг аризасисиз ҳам очилиши мумкин. Яъни маъмурий ишлар жабрланувчининг аризасисиз ҳам қўзғатилиши мумкин экан.

Баённома расмийлаштириш учун энди қўшниларнинг кўрсатмалари, видеокузатув камералари ёки полиция ходимининг видеорегистраторидан олинган ёзувлар етарли бўлади. Томонларни қайта яраштириш имконияти ҳам истисно қилинмоқда. 2022 йилда маиший низолар бўйича судга 47 мингта маъмурий баённомалар юборилган, шундан 20 мингтаси ярашув туфайли тугатилган. Энди судда фақат бир марта ярашиш мумкин бўлади. Шу яраштирув тизимини бизда қайта кўриб чиқиш керак экан. Аёлини ҳадеб калтаклаб, кейин гўё "ярашиб" яшаб юрганлар қанча. Иш маъмурий баённомагача етиб бордими, эр-хотин ўтириб олиб оилани сақлаб қолиш ёки сақлаб қолмасликни ўзлари мустақил хал қилиб олишлари ва кейинчалик бундай низога қайта йўл қўймаслик керак.

#СукутСақлама #оилавийзўравонлик
#Мурожаат

Ўтган йилнинг январь-февраль ойлари давомида Қашқадарё вилояти Нишон туманида истиқомат қилувчи M.M. турмуш ўртоғи B.B томонидан муттасил равишда қийнаб, калтаклаб келинган. Ўша вақтда олинган ушбу суратларда кўриниб турган ҳолатни содир этган эр жазосиз қолди. 2023 йил 25 май куни Жиноят ишлари бўйича Чироқчи туман судининг қарорига мувофиқ Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекснинг 52-моддаси билан жавобгарликка тортилган.

Аёлга эр томонидан етказилган тан жароҳатлари эксперт томонидан ўрганилган, хулосада оғир-енгиллик даражалари кўрсатилмаган.

Ҳозирда M.M адолатсиз суд қарорини бекор қилдириш ва қўшимча суриштирувга қайтариш, ишни ёпди-ёпди қилишда B.B га ёрдам бераётган ИИБ ходимларини (M.M.нинг қўл телефонида буни тасдиқловчи, тасодифан ёзиб олинган телефон қўнғироқлари сақланиб турибди) назоратга олишлари учун Қашқадарё вилояти Тергов бошқармасининг Телеграмдаги ботига мурожаат юборган.

"Мурожаатни кўриб чиққан бошқарма жиноий иш қўзғатмоқчи, фақат ҳаммаси суддан ўтганлиги учун қўзғатолмади. Ҳозир ўша суд қарорини бекор қилишда ёрдам керак" дея таҳририятимизга мурожаат юборган M.M жорий йилнинг 26 июнь, 17 июль ва 27 июль саналарида суд қарори устидан Қашқадарё вилояти прокурори B. Р. Сайипов номига ёзган, аммо ҳануз беэътибор қолдирилаётган норозилик аризаларидан нусхаларни илова қилди.

#СукутСақлама #ОилавийЗўравонлик
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Бугун, 14 апрель куни лойиҳамиз волонтёри аёл ва эркак ўртасидаги низога гувоҳ бўлди. Кейинчалик уларнинг эр-хотин эканлиги маълум бўлди.

Аввалига эркак пастроқ овозда хотинини сўкиб, қўлини кўтарди, кейин эса бор кучи билан оёғига тепди ва "йўқол" деб бақирди.

Волонтёримиз низога аралашиб, 102 га қўнгироқ қилди. Эркак эса ундан аралашмасликни талаб қила бошлади. Волонтёримиз аёлга қўл кўтариш жиноят эканлигини эслатганида, эркак "Бу мени хотиним. Хоҳласам ураман, хоҳласам эркалайман" деди ва сўкинишда давом этди. Фаолимиз камерани ёқиб барчасини ёзиб олди.

Эркак ички ишлар участкасида волонтёримизга манзилини билиб олса тинч қўймаслик билан қўрқитди.

Эркакнинг хотини ариза ёзишдан бош тортди. Эртага хотин-қизлар масалалари бўйича инспектор у билан кўришади.

Воқеалар ривожини кузатамиз.

#оилавийзўравонлик #СукутСақлама
Болаларга нисбатан оилавий зўравонлик

Аёлларга нисбатан зўравонлик ва болаларга нисбатан зўравонлик жамият учун ҳалокатли оқибатларга олиб келадиган икки глобал муаммодир. Интим партнерига нисбатан зўравонлик бутун дунё бўйлаб аёллар учрайдиган зўравонликнинг энг кенг тарқалган туридир.
Партнёр томонидан амалга оширилган зўравонлик ва болаларга нисбатан зўравонлик алоҳида кўриладиган масала. Бу молиялаштиришнинг турли оқимлари, шунингдек, тегишли ваколатларнинг турли давлат органлари ўртасида тақсимланиши ва мувофиқлаштирилган ёндашувнинг йўқлигига олиб келади. Кўпинча партнер томонидан содир этилган зўравонлик оқибатлари болаларга нисбатан зўравонлик оқибатлари билан бир хилдир. Бундан ташқари, бундай зўравонлик кўпинча бир вақтнинг ўзида содир бўлади. Партнер томонидан содир этилган зўравонликка гувоҳ бўлган болалар катталардек зўравонлик қилишлари ёки зўравонлик қурбони бўлишлари мумкин. Болалигида зўравонлик қурбони бўлган эркаклар ва аёллар, эҳтимол, ўз фарзандларига нисбатан ўта қаттиқўллик билан тарбия усулларини қўллашади.

Авлодлараро зўравонлик.

Зўравонликнинг авлодлар ўртасида айланиши болалар ота-оналарининг хатти-ҳаракатларини ўзлаштиришини кўрсатади. Эркакларнинг зўравонлик тажрибаси ва кейинчалик зўравонлик қўллаши ўртасида кучли боғлиқлик мавжуд.
Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг эркаклар ва зўравонлик бўйича тадқиқоти шуни кўрсатдики, яқин партнёрлар томонидан зўравонлик болалик давридаги зўравонликнинг барча шакллари билан кучли боғлиқдир. Бундан ташқари, ҳиссий зўравонлик ва эътиборсизлик билан боғлиқлиги аниқланди. Болаликда ҳиссий зўравонлик ва эътиборсизлик ёки жинсий зўравонликни бошдан кечирган эркакларда яқин партнёрларига нисбатан зўравонлик қилиш хавфи ортади.

2017-йилда UNICEF ва UNFPA томонидан ўтказилган “Making The Connection” тадқиқотига кўра, оналари учраган зўравонликка гувоҳ бўлган болалар жисмоний (41,4 фоиз), жинсий (44,4 фоиз), психологик зўравонлик (43,5 фоиз) ва эътиборсизликка учраган. Партнёри томонидан зўравонликни бошдан кечирган ва оналарининг болалигида зўравонликка гувоҳ бўлган аёллар ўз фарзандларига нисбатан юқори даражадаги зўравонлик ҳолатларини қайд этишган (66%).

Давоми карточкаларда

#СукутСақлама #БолаларгаНисбатанЗўравонлик #ОилавийЗўравонлик
“Бўғиб, қон кетгунча зўрларди” - қиз яқин қариндоши Тошкент шаҳар ИИБ да ишлайдиган собиқ эрининг зўравонлиги ва жазосиз қолгани ҳақида гапирди.

Лайло (исми ўзгартирилган) энди 20 ёшдан ошди. Нозик қиз фотосуратларни варақлайди: мана кўкаришлар, мана бош суягидаги даҳшатли чандиқ. Бу жароҳатлар унга бирга яшаган эркаги томонидан етказилган. У жазоланадими? Билмаймиз, чунки ҳуқуқбузарликлар "гулдастасига" қарамай, адолат тизими уни негадир авайламоқда. Лайлонинг сўзларига кўра, эркакнинг қариндоши Тошкент шаҳар ички ишлар бошқармасида мансабдор бўлиб ишлайди, амакиси эса шаҳар туманларидан бирининг собиқ прокурори. Унинг оилавий алоқалари, ақл бовар қилмайдиган шафқатсизлиги ва жазосизлиги ўртасида боғлиқлик борми ёки йўқлигини билмаймиз. Биз ўқувчиларни ўз хулосаларини чиқаришга чақирамиз ва адолатга умид қиламиз.

Жабрланувчининг сўзларига кўра, Умар билан бирга ҳаётининг илк кунлариданоқ у гўё дўзахга тушганди. Улар 2022 йил октябрь ойида совчилик орқали танишишган. Лайло 20 ёш, Умар эса 28 ёшда эди. Қиз тўйга шошилишни истамади, лекин йигит туриб олди - тўйни тезлаштириш учун улар никохдан ФҲДЁсиз ўтишди. Кейинчалик Лайлонинг ўзи ҳам у билан расмий никоҳдан ўтишдан қўрқди, аммо бу уни қутқармади.

Тўйдан бир ҳафта ўтгач, у мени илк марта калтаклаганида онаси ҳаммасини кўриб туриб ўғлини тўхтатмади. Орадан бир-икки ой ўтиб билдимки, Умар гиёҳванд моддаларни истеъмол қилиб юрган ва гиёҳванд моддалар сақлаганликда айбланиб судланган. Калтаклар тез-тез такрорланар, унинг шафқатсизлиги ошиб борди. У қўлига нимаики тушса шу билан урарди: деворга, машинага, аёлини бир неча марта бўғиб, юмшоқ тўқималар шикастланиб, жиддий қон кетишига қадар табиий ва ғайритабиий усулда зўрлаган. Кўпинча калтаклаш пайтида онаси ҳам уйда бўларди, ҳамма нарсани эшитар, лекин ҳеч қачон аралашмасди. Калтаклардан сўнг, ёрдам сўраганимда, ҳеч бўлмаганда ота-онамнинг олдига қўйиб юборишларини сўрардим, онаси эса агар ажрашсам ёки шу кўринишда уларнинг олдига борсам, отам уятдан бошини кўтара олмаслигини айтарди. Ҳамма жароҳатлар битмагунча мени ташқарига чиқаришмасди, телефонимни олиб қўйиб, ҳатто тез ёрдам чақиришга ҳам имконим бўлмасди.

Тўйдан тахминан уч ой ўтгач, у мени яна қаттиқ калтаклади, кейин эса бир неча марта қандайдир наркотик ичишга мажбур қилди. Мен ўзимни жуда ёмон ҳис қилдим, бутун вужудим оғрир, ҳудди ўлаётгандек бўлганимни аниқ эслайман
..."

Давоми карточкаларда

#СукутСақлама #ОилавийЗўравонлик #Қонунлар
Фараз қилайлик: биронта аёллар гуруҳи иштирокчиси ўзининг ҳаётидаги бирон биронта оғир вазиятда ҳақида ёзди. Маслаҳат сўрамоқда, лекин шу билан бирга унга А, Б ва В вариантлардан Б вариантни маслаҳат бермасликни сўрамоқда. Айнан унинг вазиятида нима қилиш мумкинлигини сўрамоқда.

Лекин маслаҳат берувчиларнинг 95 % айнан ўша Б вариантни қўллашни тавсия қилади. "Ахир ўша Б вариантдан бошқа йўлингиз йўқ", дейишади.

Аёл эса барчага нима учун унга "Б" варианти тўғри келмаслигини тушунтириш билан овора бўлади. Ваҳоланки у ёрдам сўраб келди.

Алалоқибат у жим бўлиб қолади ва ўзини янаям ёлғиз хис қилади. У эндиликда ёрдам кутмасдан бирон аҳмоқликка қўл уриши ёки аввалгидан баттар азоб чекиши мумкин.

Стандарт ҳолат:
аёлни эркак урмоқда ёки рухий босим ўтказмоқда. Навбатдаги жанжалдан кейин у ёзмоқда:
- у менга қўл кўтармаслиги учун нима қилай? Уйдан чиқиб кетишни маслаҳат қилманг, пулим йўқ, борадиган жойим ҳам йўқ."

Стандарт жавоб - Қочинг.
Жавоб тўғрими? Сўзсиз. Лекин ушбу вазиятда умуман иш бермайди. Лекин ҳамма айнан уйдан "оёқяланг" чиқиб, керак бўлса кўприк остида ҳам тунашни тавсия қилади. "Болаларингиз ҳаёти хавф остида... кейинги сафар баттар урса-чи... қанақа онасиз ўзи, болаларини ўйламайдиган... кейин ўзингизни кечиролмайсиз..." ва ҳоказо.

- Зўравондан айни дақиқада кетиш имкони бўлмаса-чи? Одамлар оқибатини ўйламасдан масалани тезкор хал қиладиган маслаҳат беришга ҳаракат қилади.

Тез кетинг/ психологга боринг/ болалар учун масъулиятингизни хис қилинг/ қурбон ролидан чиқинг - бу маслаҳатлар иш бермайди.

Энг тўғри ёрдам - қандай бўлмасин, пул қиғиш (қандайдир ишчи маслаҳат бериш мумкин). Яшаш ҳудудида бошпана ҳақида суриштириш ёки бирон фондга муродаат қилиш. Қочиш йўлларини ўйлаб чиқиш. Энг муҳим ҳужжатлар ва қимматли нарсаларни сақлаш учун ишончли жой топиш. Индамаслик. Ҳужжатларни тайёрлаб қўйиш. Имкони бўлса биронта дугонаникига бориб туриш. Зўравонлик изларини суд-экспертиза ёрдамида ёзиб олиш. Бошқа ҳатти-ҳаракатларни қадамма-қадам амалга ошириш.

Бу қандай кетиш мумкинлиги ҳақида ўзига яраша йўл харитаси бўлиб қолади.

Шунчаки "қоч" маслаҳати эса кўпинча фойдасиздир. У чақалоғи билан ошхонада турибди, дейлик. Ҳужжатлари ўзида эмас. Диванда эр ухламоқда. Айнан шундай вазиятда у қандай қочсин? Тайёргарлик ва яқин инсонлар ёки яхши танишларнинг ёрдами керак. ⠀

Аёл "қоча олмайман" деганида унга "қоч" дейиш нафақат бефойда, балки зарарли ҳам. Аёл баттар тушкунликка тушади, ахир уни тушунишмайди ва эшитишмаяпти.

Айниқса "ўзинг айбдорсан", "ўзингдан қурбон ясама" каби гаплар-ку жуда ёмон оқибатларга олиб келиши мумкин.

Бундай қилманг.

#СукутСақлама #оилавийзўравонлик