🔴نقش عاملیت زنان از آن ۸ مارس تا این ۸ مارس!

🔶فاطمه گوارایی
@iranfardamag

🔹به فاصله ۲۲ روز بعد از پیروزی انقلاب ۵۷ نخستین واکنش اعتراضی نسبت به آغاز روند تضییق حقوق شهروندی و تحدید آزادی‌های اجتماعی توسط زنان صورت گرفت. این اعتراضات با واکنش‌های بسیاری همراه و در نهایت هم به ظاهر به خاموشی گرایید اما هیچگاه از حافظه جمعی زنان سرزمینمان پاک نشد تا جایی که بعد از چهار دهه، بحث و گفتگو درباره چرایی این رویداد و چگونگی خاموشی آن علی الخصوص با رویداد جنبش زن زندگی آزادی همچنان ادامه دارد.

✅زمینه های رخداد مارس ۵۷

🔸روند هویت خواهی زنان ایران و تلاش برای ایفای نقش مستقل و برابر، فرایندی بوده است که قبل از مشروطه آغاز و با گذرانیدن دو جنبش و انقلاب بزرگ مشروطیت و ۱۳۵۷و نیز فراز و نشیب‌های بسیار تا به امروز ادامه و اکنون در منزلگاه "زن زندگی آزادی" ماواء یافته است .

🔹نخستین نشانه‌های یک حرکت جمعی در نهضت مشروطه با افزایش آگاهی از وضعیت زنان در فراسوی مرزها پدیدار و بستر و زمینه لازم برای آن فراهم گردید .و دستاوردهای گرانقدری نیز با خود به همراه داشت.

🔸حق حضور ومشارکت زنان در عرصه عمومی ، مشارکت در تظاهرات‌های اعتراضی ، راه‌اندازی نهضت آموزش زنان با ایجاد مدارس دخترانه در سراسر کشور در راستای حق تحصیل زنان به عنوان فراگیرترین خواسته فعالان زن در آن دوره ، راه‌اندازی نشریات زنانه ، شکل‌گیری انجمن‌های زنان برای اعتراض به جایگاه فرودست زنان و پیگیری مطالبات برابری خواهانه ، اعتراض به نداشتن حق رای زنان از طریق نگارش مقالات در روزنامه ها و نیز کشاندن این خواست به صحن مجلس در دوره دوم ، و نیز‌شکل گیری نخستین تلاش‌های فردی برای کاستن از میزان حجاب رسمی و .... از جمله این دستاوردها می باشد .

🔹در دوران پهلوی اول نیز به رغم تلاش برای تغییر وضعیت زنان از طریق اصلاحات حکومتی ، تمامی فعالیت‌های مستقل زنان - حتی زنانی که از اصلاحات حکومتی حمایت می‌کردند- کنترل و سرکوب می‌شد. در این دوران فعالیت گروه‌های مستقل زنان عمر کوتاهی داشت. تلاش برای نهادسازی دولتی و سازماندهی زنان و هدایت مطالبات و فعالیت‌های آنها در این نهادهای رسمی همراه با اقدام جنجالی ابلاغ فرمان کشف حجاب از جمله اقدامات در این دوران بود. اقدامی که از همراهی بخش‌هایی از فعالان زنان آن دوران از سویی و نیز مخالفت بخش‌هایی دیگری از آنان در سوی دیگر برخوردار شد. زنان در این دوران از آموزش بهتر برخوردار شدند ولی تغییر قوانین خانواده و برخورداری از حق رای و آزادی در انتخاب پوشش چیزی نبود که حتی به رغم تحمیل و ابلاغ حکومت به این آسانی قابل دستیابی باشد .

🔸در دوره اول پهلوی دوم نیز تشکل‌های زنان نتوانستند گامی جدی برای تغییر وضعیت حقوقی ، سیاسی و اجتماعی زنان بردارند اما، زمینه برای فعالیت سازمان یافته‌تر زنان و پیگیری خواسته‌های آنها فراهم‌تر شد. تشکل‌های صنفی و رفاهی زنان نیز به تدریج برای تغییر وضعیت اجتماعی ، صنفی و رفاهی زنان شکل گرفت. تساوی حقوق زن و مرد و حق شرکت زنان در انتخابات، آرام آرام به سازمان‌ها و تشکل‌های سیاسی و اجتماعی راه یافت. در این مرحله فعالان زن به ضرورت ائتلاف با یکدیگر برای پیشبرد اهداف مشترکشان پی بردند.

🔹در راستای این تلاش ها، متعاقب انتشار لایحه ی انتخابات دولت دکتر محمد مصدق در روزنامه ها -آذر ۱۳۳۱-برای اخذ نظرات اصلاحی جامعه‌ی مدنی بخش‌هایی از جامعه‌ی زنان به شدت با عدم پیش بینی حق رای برای نسوان در این لایحه به مخالفت برخاسته و صدای اعتراض شان را بلند کردند. صدای اعتراض زنان در این رابطه آنقدر بلند بود که سرانجام سخنگوی کابینه از آمادگی دولت برای اعمال تغییرات اصلاحی در لایحه سخن به میان آورد اما این بار هم برغم تهیه طوماری با امضای یکصد هزارنفر در حمایت از حق رای زنان، بدلیل ایجاد شکاف، بحران و انحراف در صف مبارزه ی ضد استعماری با شرکت نفت و امپریالیسم انگلستان ماجرا مسکوت گذاشته شد.

🔸در دوره دوم حکومت پهلوی دوم در بعد از کودتای ۲۸ مرداد۳۲ ، فعالیت زنان در محدوده‌های مجاز ادامه یافت و در پیروی از دکترین کندی در امریکا با انجام انقلاب به اصلاح سفید در ۱۲ اسفند ۴۱ ماده واحده ممنوعیت حق رای زنان برداشته شد. اما این رفع مانع نتوانست به یک دستاورد مثبت زنان تعبیر گردد .

🔹حق رای خواسته‌ای بود که از مشروطه بدین سو توسط زنان مورد درخواست و پیگیری قرار داشت . اما شرایط سیاسی سال‌های ۳۲ به بعد و مخالفت با حکومت برآمده از کودتا هم از سوی نیروهای بنیادگرا ، ارتجاعی و سنتی و هم از سوی نیروهای ترقی خواه ،ملی ، ملی مذهبی و چپ از زوایای مختلف بر پیچیدگی شرایط افزوده بود......


متن کامل:

https://cutt.ly/yw1Gr6JM

#۸_مارس
#ایران_فردا
#عاملیت_زنان
#فاطمه_گوارایی
#زن_زندگی_آزادی

http://t.me/iranfardamag