اكنون، ما و شريعتی
1.41K subscribers
1.29K photos
189 videos
82 files
1.38K links
چشم‌اندازِ نوشريعتی
Download Telegram
‍ ‍‍ 🔷🗒​«ننویسنده»!

🖋 سوسن شریعتی

🔆«ننویسندگی !چه کار سخت و خسته‌کننده‌ای است! ...سه چهار روز است احساس می‌کنم که گویی به کار سخت و رنج‌آوری مشغولم، سخت‌تر و تلخ‌تر از هر کاری، خسته‌کننده‌تر از هر عملی، آن هم چه کاری! هیچ تعطیل‌بردار نیست. ساعتی و لحظه‌ای بی‌کاری و استراحت ندارد. شبانه‌روزی است. یک دقیقه مهلت نمی‌دهد! بی‌طاقتم کرده است. در عمرم از کاری این‌چنین کوفته نشده‌ام، این‌چنین به فغانم نیاورده است. اصلاً هیچ‌وقت نمی‌دانستم، احساس نکرده بودم که ننوشتن هم کاری است و حالا می‌فهمم که چه کار طاقت‌فرسایی است. سه چهار روز است که مداوم، بدون لحظه‌ای بیکاری، دقیقه‌ای استراحت دارم نمی‌نویسم! امشب دیگر به زانو درآمدم. گفتم چند صفحه‌ای استراحت کنم، چند سطری نفس بکشم و حالم که کمی بهتر شد باز بروم سر ننوشتن. »

📌(علی شریعتی-گفتگوهای تنهایی)

🔆شریعتی از سال های نوجوانی تا آخرین لحظات زندگی اش که در آغاز میانسالگی به پایان رسید با کلمات سر و کار داشته است: در مجموع بیست و سه سال؛ بیست و سه سالی که تعطیل بردار نبوده است : با نوشتن در روزنامه خراسان در دهه سی آغاز می شود و در سال 56 با نوشتن رساله های ممنوعه( خودسازی انقلابی)به پایان می رسد. مجموعه این بیست و سه سال می شود. حدود16000صفحه مطلب؛ از نامه نگاری گرفته تا شعر، از سخنرانی تا مکتوب؛ از ترجمه تا تألیف. او تا به آخر عمر به هر دری می زند برای شنیده شدن و خوانده شدن. اولین تمرین های او برای نوشتن در حوزه عمومی به روزنامه خراسان در دهه سی بر می گردد؛ حول و حوش بیست سالگی . در این ایام مقالات او هم به ادبیات ربطی پیدا می کنند و هم به حوزه دین (مکتب واسطه) ؛ هم شعر می گوید، هم ترجمه می کند( ابوذر، در نقد و ادب،..). در سال های اقامت در اروپا نیز کار به همین منوال است.

🔆او به نوشتن مقالات کوتاه در ارگان دانشجویان ایرانی «ایران آزاد» و «نامه پارسی» ادامه می دهد و البته ترجمه «نیایش» اثر الکسیس کارل. با ورود به ایران و در همان سال های آغازین اقامت در مشهد (نیمه دوم دهه چهل) نخستین اثر خود را به نام «کویر» به چاپ می رساند. «هبوط » نیز در همین ایام نوشته می شود و نیز تمامی متونی که پس از مرگش به نام «گفتگوهای تنهایی» به چاپ رسیده اند و البته باز هم مقالاتی در نشریات ادبی چون هیرمند. تا قبل از آغاز سخنرانی در حسینیه ارشاد در سن 33 سالگی هیچ کس او را به عنوان سخنران نمی شناسد. بیشترین آثار مکتوب او در فاصله زمانی میان ۴۷ تا ۵۲ نوشته شده اند و از قضا در زمانی که به عنوان سخنران در حسینیه ارشاد مشغول به ایراد سخن است. اما بر خلاف تصور عمومی از میان 6600 صفحه اثر مکتوب فقط 2228 صفحه به متون کویریاتی اختصاص دارد و ۴۳۷۲ صفحه باقیمانده به حوزه اندیشه، دین و جامعه مربوط می شود. (« ما و اقبال»، «بازگشت به کدام خویش»، «حج»، «نیایش»، «حسین وارث آدم» و...)شریعتی از سال ۴۷ در رفت و آمد مدام میان تهران و مشهد است و کمی پس از استقرار در تهران دستگیر می شود. زیست موقتی و نداشتن خلوتی مستقر بی تردید پراتیک نوشتن را تحت تاثیر این موقعیت اورژانسی قرار می دهد. شریعتی می نویسد علی رغم اضطرار و اضطراب، علی رغم دربدری، علی رغم زمان تنگ و نبود امکانات. چه چیز می نویسد؟ شطحیات؟ علمی-پژوهشی؟ مقید به فرمات دانشگاهی؟ رساله های ادبی؟ با رفرانس؟ از جنس اندیشه؟ از نوع دین؟
شریعتی به هنگام مرگ 43 سال داشت و از خود حدود 16000صفحه متن مکتوب و شفاهی برجای گذاشت. در این میان ۶۶۰۰ صفحه به آثار مکتوب او اختصاص دارد که به شکل کتاب، رساله، نامه و مقالات کوتاه به چاپ رسیده است. نه وقتی می نوشت نویسندگانی بود و نه وقتی سخنرانی می کرد وعظ. چهل سال بحث و گفتگو پیرامون بركات و ضربات اندیشه ها ي او براي من معاصر ايراني اين گفته را تأييد مي كند.
او یک ننویسنده بود!

#ننویسنده
#علی_شریعتی
#نویسنده
#آثار_مکتوب
#یادداشت
#سوسن_شریعتی
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF


📸عکس پیوست : دست نوشته علی شریعتی از گفتگوهای تنهایی
🔷📸 نخستین چاپ کتاب کویر

🔆کتاب" کویر" در دو هزار نسخه در۲۹ اردیبهشت ۱۳۴۹ در چاپخانه طوس مشهد به چاپ رسید.

🔆شریعتی خود در مقدمه این کتاب می نویسد:

📌"این کتاب بث الشکوی های یک روح کویری است و این کویر، هم جهان من است و هم تاریخ من و هم میهن من و هم دل من، خویشتن غریب من، زیستن بایر و آتشناک من و بالاخره داستان من و این کویر تشنه و مرموز و گدازان و منتظر و غمگین "بودن"!(ص۲۰)

#آثار_مکتوب
#علی_شریعتی
#نویسنده
#کویر
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF
🔷📸 نخستین جلد کتاب اسلام شناسی

🔆کتاب " اسلام شناسی" در تاریخ ۱۱ دی ماه ۱۳۴۷ در چاپخانه طوس مشهد در تیراژ دو هزار به چاپ می رسد.

🔆 بخش اعظم این کتاب ۶۲۷ صفحه ای دروس شریعتی در دانشکده ادبیات مشهد است که توسط دانشجویان ضبط می شده و به تمامی توسط شریعتی ویراستاری دوباره شده است. " سیمای محمد" تنها متن نوشته شده این مجموعه است که در کتاب " محمد خاتم پیامبران" قبل از این مجموعه به چاپ رسیده بوده است. شریعتی این کتاب را تقدیم می کند به:
🔆"کسانی که خود کاری نمی کنند و از اینکه دیگری کاری کند آزرده می شوند".

#آثار_مکتوب
#اسلام_شناسی
#نویسنده
#علی_شریعتی
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF
🔷🗒مقدمه علی شریعتی بر ترجمه کتاب "درنقد وادب" 

🔷🔸بخش هایی از این مقدمه به شرح ذیل می باشد:

🔆استاد من، حضرت دکتر فیاض «کتاب فی‌النقد والادب» را بمن مرحمت کردند و ضمن ستایشی که از نویسنده آن، دکتر محمد مندور، و کارهای او در نقد ادبی نمودند مرا به ترجه‌ی آن واداشتند و آنچه اکنون می‌بینید ترجمه‌ی همان کتابست که ده سال پیش انجام یافته بود و غیبت چندین ساله‌ی من از ایران و باز نیافتن متن اصلی و دیگر مشکلات انتشار آنرا تا امروز بتأخیر انداخت.


🔆ما فارسی‌زبانان ـ که از ثروتمندترین سرمایه‌داران ادب در جهان بشمار می‌آئیم و بداشتن آثار ادبی و بخصوص شاهکارهای شعری، بحق، می‌بالیم، در مسیر نقد هنر و ادب که امروز، در جهان متمدن، یک هنر مشخص و جدی شده و حتی ـ چنانکه برخی از متفکران، چون سنت بوو، معتقدند بصورت علمی مستقل در ردیف دیگر علوم انسانی درآمده است، و اروپائیان در این راه منزل‌ها بریده‌اند هنوز نوسفریم.

🔆در سال‌های اخیر، تلاش برای جبران این کمبود در میان اهل هنر و ادب ایران، کاملا، محسوس است و کارهائی کرده و گاهم‌هائی برداشته‌اند ولی غالباً، در این رشته نیز همان نقصی که در دیگر زمینه‌ها، بخصوص زمینه‌های اجتماعی و انسانی و فرهنگی ما، وجود دارد بچشم می‌خورد زیرا صاحب‌نظران ما در این نظرگاه نیز دو گروه متمایزند: یا کسانیند که به فنون و متون ادب پارسی کاملا واقفند و بقولی «از قدماء معاصرین» بشمار می‌آیند که، با همه پرمایگی و ارجمندی، از صدها اندیشه و آفرینشی که در ادب اروپائی مطرح است بیگانه‌اند و از کشاکش‌ها و گرایش‌های بسیار حساس و مهمی که در مسائل کلی هنر و ادب و زیبائی‌شناسی و روان‌شناسی ادبی و غیره هست بی‌خبر، و ناچار کمیت اندیشه‌شان در همان جولانگاه تنگ گذشته محدود است و منزلی تازه و راهی نو و سخنی بدیع ندارند و نمی‌توانند داشت. و یا در مقابل، ایرانیانی «هوشنگ هناوید» که یکسره از سرچشمه‌ی ادب پارسی بدورند و بیگانه و هر چه دارند از اروپا دارند و، در نتیجه، ترجمه فکر می‌کنند، ترجمه حرف می‌زنند، ترجمه تألیف می‌کنند! ترجمه قضاوت می‌کنند و اظهار نظر، ترجمه تجزیه و تحلیل می‌کنند و حتی ترجمه دین‌دارند و ترجمه بی‌دین! و خلاصه حرف حرف خودشان نیست و ناچار آنچه می‌گویند، درست یا نادرست، غالباً (بمعنی حقیقی کلمه) «بیجا» است و گنگ و ناهماهنگ و بسیار کم اثر. و در اینجا است که ارزش نویسندگان و هنرمندان و متفکران و دانشمندان «دو فرهنگه» کاملا آشکار می‌گردد، در هر زمینه و نیز در زمینه مسائل ادبی و از جمله نقد. و دکتر مندور از همین «دوفرهنگه»ها است که هم مایه‌ی بومی و محلی دارد و هم بینش جهانی و نگاه امروزین و ما بچنین کسانی سخت نیازمندیم.
________________

📗 کتاب " در نقد و ادب" اثر مندور درسال ۱۳۴۹ توسط علی شریعتی ترجمه شد.
📗 این ترجمه پایان نامه لیسانس شریعتی بوده است که ده سال پیش از انتشار ترجمه شده است و در سال ۴۹ در تیراژ ۲۰۰۰ و با سرمایه مولف و با مقدمه دکتر یوسفی در مشهد به چاپ می رسد.
___________



#آثار_مکتوب
#در_نقد_ادب
#علی_شریعتی
#ترجمه
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF
_______________
📌برای مطالعه کامل متن به آدرس زیر و یا گزینه instant view مراجعه کنید.

https://telegra.ph/مقدمه-علی-شریعتی-بر-ترجمه-کتاب-درنقد-وادب-07-12
🔷📸 نشریه هیرمند

🔆شریعتی پس از بازگشت به ایران تا پایان دهه‌ی چهل در برخی مجلات و جنگ‌ها ادبی و فرهنگی مشهد و تهران همچنان حضور دارد اما با اوج‌گیری فعالیت‌هایش در حسینیه ارشاد فعالیت او در زمینه رونامه نگاری به صفر می‌رسد.

🔆نشریه ادبی و هنری «هیرمند»، صاحب امتیاز و مدیر مسئول عبدالمجید مجید فیاض در سال ۱۳۴۶ در مشهد به چاپ رسید، عنوان این نشریه «ادبیات و هنر زمان» است. این شماره از نشریه با همکاری دکتر علی شریعتی، دکتر محمدحبیب الهی، دکتر اسماعیل خوئی، م – سرشک، قاسم صنعوی، اصغر الهی، مهندس عبداله طلوع، رضا دانشور، رضا نواب پور، و…. به چاپ رسیده است . مقاله شریعتی با عنوان « شعر چیست» ترجمه‌ی است از خلاصه کتاب «ادب چیست» ژان پل سارتر.

#آثار_مکتوب
#علی_شریعتی
#نشریه_هیرمند
#روزنامه_نگاری
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF
🔷🔆مدیریت دفتر تدوین مجموعه آثار شریعتی

🔆با مرگ شریعتی دفتر تدوین آثار شریعتی به علت ممنوع‌القلم بودن وی در سال‌های پس از بسته‌شدن حسینیه ارشاد، در اروپا و تحت مدیریت حسن حبیبی و با نظارت مالی حسینیه ارشاد شکل می‌گیرد. با پیروزی انقلاب، فعالیت‌های این دفتر به ایران منتقل می‌شود و از سال ۱۳۵۸، پوران شریعت‌رضوی مدیریت تدوین آثار شریعتی را بر عهده می‌گیرد و با همکاری امیر رضایی و مجید شریف در سال‌های خطیر دهه‌ی شصت اکثریت مجموعه آثار به چاپ می‌رسد. آخرین شماره این مجموعه تحت عنوان «آثار جوانی» و با همکاری علی قاسمی در آغاز دهه هشتاد منتشر می‌شود و پروژه‌ی تدوین آثار به پایان می‌رسد.

#آثار_شریعتی
#با_یاد_پوران
#دومین_سالیاد_پوران
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF
🔷🔸حکیمی و بازگشت به قرآن

🖋احسان شریعتی

🔸ویژگی منحصر به فرد شخصیت استاد محمدرضا حکیمی در تاریخ اندیشه معاصر ایران با پروژه سترگ اصلاح اخبار و احادیث گره خورده است. یعنی اصلاحگری در مجموعه عظیم احادیث و اخبار و روایات که در فرهنگ سنتی شیعه طی قرون و سالیان متمادی و ادوار تاریخی تولید و انباشت شده است.

🔹فراز و نشیب‌های تاریخی موجب شده که در این میراث گرانبار صحیح و سقیم و خرافه و اصول عقاید با هم آمیخته باشند. برای نمونه این آمیختگی را به وضوح در بحارالانوار، دایره‌المعارف مجلسی می‌توان مشاهده کرد. پروژه استاد محمدرضا حکیمی، تصفیه این میراث بر اساس روش مطابقت قرآن است. یعنی اخبار و احادیث را با آیات قرآنی می‌سنجند و آن روایات و احادیث و اخباری را برمی‌گزینند که با نص صریح قرآن تایید می‌شوند.

🔸این پروژه در بنیاد خود موجب تقویت تفکر بازگشت به قرآن است. زیرا بازگشت به قرآن در حوزه‌ها به علت تسلط علوم و معارف سنتی مغفول واقع شده بود. این مهجور ماندن قرآن را برای نمونه در گرایش اخباری شاهدیم که به خصوص در شیعه تاریخی به ویژه پس از صفویه شاهد هستیم. در اصلاحگری استاد حکیمی و همکاران‌شان این مجموعه احادیث و اخبار تصفیه می‌شود و به جایگاه واقعی خودش باز می‌گردد که این کار در نوع خود اقدامی روشنگرانه و اصلاحی یا تصفیه‌گرایانه و دین‌پیرایانه (reformateur) است.

🔹این پروژه همچنین از حیث روش شناختی (methodological) نوعی اسلام تطبیقی را در مقابل اسلام‌های انطباقی تقویت می‌کند. در گرایش‌های انطباقی، اسلام نوعی پوشش است برای دستگاه‌ها و روش‌های فکری دیگر اعم از شرقی و غربی و هندی و عرفانی و فلسفی و عقلانی و برای مثال سنت عظیم فلسفه اسلامی اگر چه روحی متفاوت از فلسفه یونان دارد، اما فیلسوفان مسلمان به هر حال برخلاف آنچه شریدر می‌گوید، به تعبیر هانری کربن دستگاه فکری و روش‌شناسی را از یونان گرفتند.

🔸در نتیجه در سنت فلسفه اسلامی، فرهنگ و ادبیات اسلامی تبدیل به پوششی برای دستگاه فکری افلاطونی یا نوافلاطونی به خصوص در حوزه سیاسی شد و تبعات مهمی در تاریخ اندیشه داشت. اما روش‌شناسی تطبیقی که استاد حکیمی نیز مطابق آن می‌اندیشد، برای قرآن یک بینش و جهان‌بینی مستقل و متفاوت قائل می‌شود. البته شکل سنتی این دیدگاه را می‌توان در میان اصحاب مکتب تفکیک شاهد بود. یعنی قائلان به این روش‌شناسی معتقدند که اسلام را باید از عرفان و فلسفه تفکیک و جدا کرد.

🔹اما در شکل سنتی آن‌که مکتب تفکیک شکل ضدعرفانی و ضدفلسفی می‌گیرد. اما این روش‌شناسی در شکل نوپیرایانه و رفورماتوری مثل دیدگاه دکتر شریعتی جنبه تطبیقی می‌گیرد. یعنی درست است که برای جهان‌بینی اسلامی استقلال و اصالت قائل است، اما معتقد است که این جهان‌بینی با سایر مکاتب و نحل و ادیان و مذاهب به گفت‌وگو می‌نشیند و در این گفت‌وگو این جهان‌بینی مستقل و اصیل اسلامی هم ویژگی‌های خاص خودش را دارد و هم به روش تطبیقی با دیگر جهان‌بینی‌ها سنجیده می‌شود. یعنی مثلا نسبت مفاهیم غیب و شهادت در جهان‌بینی اسلامی با نسبت مفاهیم مشابه در سایر جهان‌بینی‌ها و ایدئولوژی‌ها سنجیده می‌شود، بدون اینکه التقاطی صورت بگیرد.

🔸بنابراین گرایش تطبیقی متفکرانی چون شریعتی و حکیمی، ضد گرایش التقاطی به معنای ترکیب نامنسجم است. البته باید توجه کرد که التقاط به معنای ایجابی آن یعنی گزینش جنبه‌های خوب و مثبت، در همه جهان‌بینی‌ها رخ می‌دهد و ما هیچ ایدئولوژی غیرالتقاطی نداریم. از این حیث مجموعه تلاش‌های ارزنده استاد محمدرضا حکیمی که زبده آن در مجموعه بزرگ الحیات گردآوری شده، در سنت گرایش تطبیقی در جهت دین‌پیرایی قرار می‌گیرد که شریعتی هم ذیل همین سنت قابل ارزیابی است.

🔹دکتر شریعتی از همین جهت وصیت می‌کند که استاد محمدرضا حکیمی آثارش را از جهت اصالت و ثقه بودن مورد ارزیابی قرار دهد، زیرا از این جهت بسیار به شریعتی انتقاد می‌کردند برخی مدعی بودند که آثار او التقاطی به معنای منفی آن است. البته استاد حکیمی در آثار دکتر شریعتی دست نمی‌برد.


#یادداشت
#محمد_رضا_حکیمی
#روزنامه_اعتماد
#آثار_شریعتی

@Dr_ehsanshariati

📌لینک متن در وبسایت احسان شریعتی

🖇http://www.ehsanshariati.org/PostView?Action=Post&ID=1092