کانال نایین ما
289 subscribers
315 photos
112 videos
15 files
283 links
معرفی ویژه‌ی
#فرهنگ ، #مشاهیر ، #افتخارات_نائین ، #تاریخ_نائین ، #تاریخ_ایران_باستان و
#بناهای‌تاریخی و باستانی
#آیینها و مراسم و جشنهای ایران باستان و اکنون
#نائین_ما

تبلیغات رایگان
@Mrm2161

صفحه اینستاگرام https://Instagram.com/naeene_ma
Download Telegram
@Naeene_Ma
#قنوات

بخش اول

۱- #قنات_جزیسر
این قنات حدود پنج سنگ آب داشته که زمینهای کشاورزی دشت جزیسر را مشروب می نموده، با خشک شدن این قنات تعدادی باغ اشجار از رونق و اعتبار افتاد و مقدار زیادی زمین آباد، بایر و لم یزرع گردید و تعدادی از کشاورزان را بیکار و راهی شهرهای غریب نمود.

۲- #قنات_محمدآباد
مظهر این قنات در جنوب غربی نایین و بیرون از بافت قدیم شهر بود، برای خود استخری داشت و باغات اشجار اطراف سلطان موصله و کارخانه‌های کوزه گری تا محدوده محله کلوان و سرای نو را آبیاری میکرده که باغهای این قنات و زمینهای مزروعی آن کلا تبدیل به خانه‌های مسکونی گردید.

۳- #قنات_عشق_آباد (باغ حاجی)
مالک عمده این قنات مرحوم #معاضدالسلطنه و فرج الله سیف پورفاطمی معروف به #مصباح بود که پس از خشک شدن باغات، زمینها را فروخته و تبدیل به خانه‌های جدید گردید. محدوده شرب این قنات خیابان‌های اصلی، حافظ و کوچه‌های منشعب به آن و اطراف مصلی بود.
... ادامه دارد....

استاد حسین میرزابیگی نایینی

در بخشهای بعدی #قنوات با ما همراه باشید🌺

#فرهنگ_نایین
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
@Naeene_Ma
#قنوات

بخش دوم

۴- #قنات_ورزیجان (ورزگان)
مظهر این قنات در محلی بنام سرآب مدرسه که در بیرون دروازه کلوان و در محدوده باغات محمد آباد بوده، مسیر این قنات در شهر و از تمامی خانه‌های بافت قدیم عبور میکرد و شامل دو رشته میگردیده که به اصطلاح محل آنرا، اج راست و اج چپ می نامیدند.اج راست شامل دوسوم از کل آب قنات بوده که خانه‌های محلات #کلوان و #پنجاهه مشروب میشود و یک سوم آن برای اج چپ یا میرحسینی که مخصوص محلات سکان و #درمسجد و #نوگاباد بود و تقریبا صورت وقف داشته.
برای استفاده از این آب بایستی در هر خانه پایابی حفر میشد تا به آب دسترسی یابند، عمق هر پایاب ۱۵الی۲۰پله بود. آثار این پایابها که در اصطلاح محلی به آنها کِه میگویند هنوز در اکثر خانه‌های قدیمی شهر وجود دارد.

۵- #قنات_راحت_آباد
مظهر این قنات در قسمت جنوبی ارازی مزروعی ورزگان و در نزدیکی محله #محمدیه بوده که آثار استخر آن هنوز باقیست و مسیر خیابان جدید محمدیه از این باغات و ارازی این قنات میگذرد.
...ادامه دارد....

استاد حسین میرزابیگی نایینی

در بخشهای بعدی #قنوات با ما همراه باشید🌺

#فرهنگ_نایین
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
@Naeene_Ma
#قنوات

بخش سوم

۶- #قنات_مهرجان (میرکان)
چاههای این قنات به موازات قنات ورزگان جریان داشته و پس از طی مسیری خانه‌های محدوده شرقی محله #سرانو و #کوی_سنگ و #چهل_دختران و قسمتی از محله باغستان و باغهای سلطان سید علی را مشروب میکرد و در نهایت بخشی از آن به قنات محمدیه متصل و مربوط میشد و قسمتی از زمینهای محمدیه را مشروب میکرده است.

۷- #قنات_مزرعه_پیر
میگویند مادر چاه این قنات در نزدیکی آب انبارهای دوقلوی خان واقع در نزدیکی #نارنج_قلعه میباشد شاید ساکنان این قلعه از همین آب استفاده میکردند و بیشتر پساب آب انبارها به این قنات سرازیر میشد، دشت مزروعی این قنات در انتهای دشت #حنفش و نزدیکی کوه #کلیزه میباشد.

۸- #قنات_حنفش
مادر چاه این قنات در زمینهای مزروعی دشت حاج ناصری جزیسر قرار دارد، این قنات حدود دو کیلومتر بوده و مظهر آن در انتهای دشت ورزگان میباشد تنها قناتی که بایر نگردیده و هنوز مقداری آب دارد این قنات است و این نیست مگر براثر مراقبتی که اهالی #محمدیه از چاههای آن میکنند و این مهم را در نظر دارند که اگر کسی در محدوده این قنات چاهی حفر نماید با کمال رشادت و شجاعت از آن جلوگیری می نمایند. بنازم به این همت و دوراندیشی.
... ادامه دارد....

استاد حسین میرزابیگی نایینی

در بخشهای بعدی #قنوات با ما همراه باشید🌺

#فرهنگ_نایین
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
@Naeene_Ma
#قنوات
بخش چهارم

قنات #جزیسر با ویژگی‌های چون دِبی ( میزان آبدهی)بیشتر تا حدود پنج سنگ آب با طول ۲/۵ کیلومتر، عمق مادرچاه ۱۴ متر و با مدار گردش ۱۶ شبانه‌روز حدود ۲۴۰۰ جریب زمین کشاورزی را در سه ویلی( بخش ) گندم، پنبه و وِئر ( آیش) زیر کشت داشت که متاسفانه پس از دو قرن فعالیت، نابود و مسلوب المنفعه گردید، زیرا در دهه ۴۰ در نزدیکی مادر چاه آن، قنات #معاضدیه با عمق بیشتر حفر شد و بدینوسیله آب دهی آن به تدریج کم وکمتر شد تا سرانجام در دهه پنجاه فاتحه آن خوانده شد.
مرحوم سید محمد باقر رشتی که مجتهد اعلم زمان بود #صوفیه را سخت کوبیده بود و لذا محمد حسن صوفی از #زواره به #نایین مهاجرت کرد و ساکن آن شهر شد و قنات جزیسر را احداث کرد.
اینجاست که محمد علی امامی نایینی این اشعار را در سوگ دو قنات جزیسر و ورزگان سروده است:

آن جزیسر چشمه ی آب حیات
و آن نشاط جان غمگینم کجاست

ورزجان را خشک میبینم، دریغ
ای خدا آن شور شیرینم کجاست

می خزید آن جوی در اندام شهر
آن رگ جانبخش نایینم کجاست

کشتخوان ها را نشاط پار نیس
های و هوی جمع وَش چینم کجاست
.... ادامه دارد...

آقای حسین میرزابیگی نایینی

🌺در بخشهای بعدی #قنوات با ما همراه باشید



#فرهنگ_نایین #قنات #آب #آبادانی
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
@Naeene_Ma

#تاریخ_نائین
#بیاضه
پیاده شطرنج بیابان

از سفرنامه ناصرخسرو چنین برمی آید که در قرن پنجم بیاضه از توابع طبس و یکی از پایگاه‌های اسماعیلیه بوده است، از روزگار #ناصر_خسرو تا به امروز بیش از ۱۰۰۰ سال سپری شده و بیاضه حداقل هزار سال عمر دارد و مسلمأ پیش از قرن پنجم هجری مردمی در آن می زیستند. شاید تاریخ روستا به پیش از اسلام هم برسد، مردم #خور در گویش باستانی خود بیاضه را «بیایه» گویند.
مهمترین #بنای_تاریخی روستا #قلعه آن است با دیواری که پیش از فرسودگی بیش از ۲۰ متر بلندی داشت، گرداگرد قلعه خندقی است و پیرامون خندق خانه‌ها و در شرق قلعه #نخلستان و کشتارگاه، در قلعه اتاقک هایی است ساخته شده از گل و خشت و تنه و شاخه و برگ نخل، در مرکز قلعه محوطه های کوچک است که راهروهای قلعه از آنجا منشعب می‌شود و در آن چاهی است که تا کانال #قنات پایین می‌رود و آب قلعه از این چاه تامین می شده است.
مجموعه قلعه و خانه های قدیمی روستا به لحاظ تدافعی بافتی شگفت انگیز دارد که شاید در کمتر روستایی نمونه داشته باشد.
به فاصله کمی، بر روی تپه ای در جنوب روستا #مرقد مطهر ابو محمد ابراهیم بن عبدالرزاق موسی بن جعفر (ع) واقع است که گنبد و بارگاه آن حضرت مرمت شده و ضریحی سزاوار در مزار ایشان نهاده‌اند.
آب روستا شیرین و گوارا و از قناتی که عمرش به اندازه بیاضه است تامین می‌شود، آثاری از یک قنات قدیمی دیگر به نام «کاهش» که در برخی از اسناد نامش آمده در نزدیکی روستا دیده می‌شود. بنای هفت برادران، خانه پیرزن، بازار زرگرها از دیگر آثاری است که مردم از آن یاد می‌کنند. مسجد بیاضه حداقل پیش از قرن هشتم هجری بنا شده زیرا در قرن هشتم توسط استاد #دهنوی «از اهالی ده نو مهرجان» مرمت گردیده است.
بیاضه زمین‌های حاصلخیز دارد، انواع میوه ها و محصولات در آن کشت می شود؛ درختان نخل، بادام، گردو، پرتقال، نارنج، انار، انجیر، انگور، گلابی و سیب را یک جا می توان دید. هندوانه، خربزه، خیار و انواع سبزیجات، گندم، جو و حبوبات به ویژه عدس قرمز رنگ آن در منطقه شهرت دارد. بهترین نوع خرمای آن «خارک» نام دارد و در هیچ جای #جندق و #بیابانک این نوع خرما به کیفیت خارک این روستا تولید نمی شود.
بیشترین درآمد مردم از راه صنعت #فرش_بافی است و مهاجرت و آفت زدگی نخیلات بر روی کشاورزی اثر منفی داشته است.
بیاضه مدفن چند تن از روحانیون برجسته بخش خور است؛ حاج سید میرزا جندقی، حجت الاسلام سید عبدالحمید موسوی فاطمی و حجت الاسلام شیخ فرج الله ثقفی.

#عبدالکریم_حکمت_یغمایی

در بخش #تاریخ_نائین از مطالب ارزنده‌ی استاد عبدالکریم حکمت یغمایی بیشتر بهره خواهیم برد.
👌مهربان همراه ما باشید 🌹

#فرهنگ_نایین
#نائین_ما

🆔 @Naeene_Ma
@Naeene_Ma

#تاریخ_نائین #جندق

جندق بندری بر کران کویر
از روستاهای بخش #خوروبیابانک است و از سطح دریا ۹۸۸ متر ارتفاع دارد. هرچه از سمت جنوب به شمال پیش رویم از ارتفاع زمین کاسته میشود.
در جنوب روستا کوههای هزار دره، وازه، الوزیر و در غرب آن پیسه کوه از زمین برخاسته اند.
بنابه روایت مردم، این روستا زندان #انوشیروان پادشاه #ساسانی بوده و قلعه آن اردبیل نام داشته است و اردبیل بر کران دریاچه ای که امروز #کویر نمک بازمانده آن است آرمیده بود.
قدیمی ترین سنگ تاریخ دار جندق به یکی از رؤسای قبایل به نام عزالدین محمد فرزند عمادالدین احمد بن ابوالفوارس به تاریخ ۶۷۲ هجری است. جندق ایستگاه استراحت و یک راه کاروانرو بزرگ بین شمال و جنوب #ایران بود.
مردم خور ، جندق را «گِنده» و جندقی ها را «گِندشی» می گویند و این نام ساسانی این روستا است.
#آثار_تاریخی جندق با گذشت زمان فرسوده اند. از گنبد «اِشتار» که احتمالاً بازمانده یک #آتشگاه بوده اثری نیست و مهمترین بنای روستا #قلعه_اردبیل پیکرش در حال فروپاشی است، پایه قلعه از سنگ و دیوارها و برج ها از خشت خام است که پیش از فرسودگی ۲۲ متر ارتفاع داشته است.
جندق چهار محله دارد؛ قلعه، گوچا، پاشمی و صحرا. اندک آبی که از #قنات روستا می تراود و در هنگام بارندگی بر آب سدی قدیمی در کوه های وازه در جنوب روستا تقویت می‌شود، امکان گسترش زمین‌های زیر کشت را از بین برده است. آب را باید سبوسبو تقسیم کرد هر سبو یا جره ۱۸ دقیقه است، با این حال محصولات متنوعی چون غلات، سبزیجات و میوه های گوناگون از زمین سوخته برداشت می‌شود.
جندق ۲۰ کوره آجرپزی دارد که تمام آجر مورد نیاز بخش را تامین می کند. پیرامون جندق #معادن فراوانی چون مرمر_میکا، سرب، مس، روی_تالک، خاک نسوز و غیره یافت می شود.

#عبدالکریم_حکمت_یغمایی

در دیگر بخشهای «تاریخ نائین» همراه گرانمهر ما باشید🌹

#جندق #فرهنگ_نایین
#نائین_ما

🆔 @Naeene_Ma
@Naeene_Ma

#تاریخ_نایین

💫مسیر زیرزمینی قنات ورزجان در بافت قدیم شهر نایین

نقشه عبور آب ورزگان از داخل خانه های هفت محله ؛ روایت است که وقتی مرزگان بانو خواست #قنات_ورزگان را احدث کند چون بخشی از چاه های آن داخل ناحیه مسکونی بود، به شرط عبور آب از داخل خانه ها و استفاده از خروجی آن، میتوانست از این قنات که بیش از شش سنگ آب داشته استفاده کند.
این قنات به دو شاخه ( اَژ ) تقسیم و یکی برای محله های درمسجد و نوگاباد و دیگری به کلوان و سرای نو و پنجاهه و چهل دختران و کوی سنگ و سپس از نزدیکی دروازه پنجاهه به کشتزار ورزگان می رفته است.
سراب همین قنات به نام سراب مدرسه در نزدیکی کلوان بوده است.

تصویر از: نظام سنتی آبیاری نایین،
دکتر صفی نژاد

#قنات #هفت_محل
#نائین_ما

🆔 @Naeene_Ma
@Naeene_Ma

#آسیاب_آبی_ریگاره

آسیاب آبی ریگاره در محله #محمدیه شهر #نایین یکی از شاهکارهای معماری و هنری محسوب می‌شود که با تکنیک کَند ، با وسعت زیادی و به طول حدود ۱۵۰ متر و عمق ۳۰ متر در دل زمین ایجاد شده است.
قدمت این آسیاب به زمان #کیخسرو و بیش از دو ۲۰۰۰ سال پیش برمیگردد که برای ایجاد آن دانش و تجربه زیاد و پشتکار فراوان نیاز بوده، چنانکه مطالعات زیادی در خصوص فاصله و ورودی قنات، شیب زمین، انتخاب محل، استحکام خاک و قدرت آب با طراحی دقیق و کاملا علمی برای ایجاد آن نیاز بوده است.
در عمق ۲۵ متری اتاقها و اصطبل و انبار سنگهای آسیاب و تنوره و سکوهایی جهت قرار دادن کیسه های گندم و آرد تعبیه شده است.
سنگ های بزرگ این آسیاب که بوسیله آب #قنات قدیمی کیخسرو در عمق ۱۸ متری زمین به سمت تنوره آسیاب هدایت و با فشار زیادی روی چرخهای آسیاب فرو می ریخته، به حرکت در می آمده است.
این اثر تاریخی هنری در سال ۱۳۸۴ از دل زمین نمایان شد و با شماره ۹۲۷۷۸ در فهرست #آثارملی ایران به ثبت رسید.

#تاریخ_نائین
#نائین_ما

🆔 @Naeene_Ma
@Naeene_Ma

#خانه_پیرنیا #موزه_مردم_شناسی_نائین

خانه تاریخی پیرنیامتعلق به دوره #صفویه بوده وازاجزای مختلف؛ ورودی،دالانها،هشتی،غلام گردش، ایوان شاه نشین،گودال باغچه وغیره تشکیل شده است.این بناازمجموعه خانه‌های متعدد باکاربری متفاوت ازجمله ؛اندرونی،بیرونی،حیاط خلوت و...ساخته شده.
این خانه متعلق به قاضی نورالهدی بودکه دردوران #قاجار به میرزا احمدخان پیرنیاحاکم نائین رسید.
ویژگیهای هنری این خانه؛نقاشیهای دیواری وگچبریهایی باموضوع داستانهای هفت پیکر، خسروشیرین،یوسف و زلیخا،شکارگاه وکتیبه هابااشعارمختلف میباشد.
تزئینات این خانه؛معماری کاربندیها،یزدی بندیها، رسمی بندیها ونقاشیهای گیاهی،هندسی،گل ومرغ،اژدها و حیوانات میباشد.
فضای گودال باغچه درحیاط بعنوان تابستان نشین وجهت دسترسی به آب #قنات حفرشده است.
این خانه دراسفند۱۳۷۳به موزه مردم شناسی نائین تبدیل شد که درآنجا اشیای مربوط به #فرهنگ وزندگی کویر ازقبیل وسایل زندگی،کشاورزی،ادوات نظامی،پوشاک،صنایع هنری ودستی درفضای خانه به نمایش گذاشته شده است.
این بنا در۱۳۵۶/۶/۲۹ باشماره۹۹۵به ثبت #آثار_ملی رسید.

👈اینستاگرام، https://Instagram.com/naeene_ma

🆔 @Naeene_Ma
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
@Naeene_Ma

#آسیاب_آبی_ریگاره

آسیاب آبی ریگاره در محله #محمدیه شهر #نایین یکی از شاهکارهای معماری و هنری محسوب می‌شود که با تکنیک کَند ، با وسعت زیادی و به طول حدود ۱۵۰ متر و عمق ۳۰ متر در دل زمین ایجاد شده است.
قدمت این آسیاب به زمان #کیخسرو و بیش از دو ۲۰۰۰ سال پیش برمیگردد که برای ایجاد آن دانش و تجربه زیاد و پشتکار فراوان نیاز بوده، چنانکه مطالعات زیادی در خصوص فاصله و ورودی قنات، شیب زمین، انتخاب محل، استحکام خاک و قدرت آب با طراحی دقیق و کاملا علمی برای ایجاد آن نیاز بوده است.
در عمق ۲۵ متری اتاقها و اصطبل و انبار سنگهای آسیاب و تنوره و سکوهایی جهت قرار دادن کیسه های گندم و آرد تعبیه شده است.
سنگ های بزرگ این آسیاب که بوسیله آب #قنات قدیمی کیخسرو در عمق ۱۸ متری زمین به سمت تنوره آسیاب هدایت و با فشار زیادی روی چرخهای آسیاب فرو می ریخته، به حرکت در می آمده است.
این اثر تاریخی هنری در سال ۱۳۸۴ از دل زمین نمایان شد و با شماره ۹۲۷۷۸ در فهرست #آثارملی ایران به ثبت رسید.

#تاریخ_نائین
#نائین_ما

🆔 @Naeene_Ma