📝📝📝فروپاشی حادثه نیست فرآیند است...
✍🏻#سعید_مدنی در بخشی از مقدمه کتاب «فروپاشی» مرحوم هدی صابر نوشت:
✅#انقلاب ها گزینه های انتخاب شده در دسترس نیستند که با برنامه‌ریزی قبلی و به دقت برگزیده شده باشند. انقلاب گزینه در دسترس فعالان اجتماعی نیست تا پس از ارزیابی آن را انتخاب کنند.
✅ درست است که در زمان وقوع انقلاب، هرکس اغلب داوطلبانه و با اختیار جای خود را در صف انقلابیون یا در برابر آنها انتخاب می کند اما همانطور که صاحب نظرانی مانند #چارلز_تیلی گفته اند، انقلاب ممکن است زمانی رخ بدهد که اغلب مردم تصور وقوع آن را هم نمی کنند. بنابراین، انقلاب ها حاصل اراده گرایی محض مردم یا توده های انقلابی نیستند.
✅انقلاب ها بیش از آن آشفته و در هم ریخته اند که بتوان با طرح های از قبل آماده، آنها را برنامه ریزی کرد. با این وجود، همانطور که آصف بیات گفته:«انقلاب ها به عنوان #جنبش بسیار پربار بوده، اما از منظر ایجاد #دگرگونی ضعیف اند. این خیزش ها تحرکی برانگیزاننده به نمایش گذاشتند که در بردارنده شیوه هایی مبتکرانه، تاکتیک های هوشمندانه و بسیار شجاعانه و فداکارانه بود اما در ایجاد #گسستی بنیادین از نظم پیشین ناکام بودند.»
✅شاید به همین دلیل، در دنیای کنونی انقلاب ها اعتبار گذشته را ندارند. اما فارغ از #مطالعه انقلاب ها، روی دیگر تحولات اجتماعی رادیکال بررسی روند فرسایش و فروپاشی رژیم های سیاسی است. بعد از کار برجسته #اسکاچپول در باب انقلاب های اجتماعی، کاملا روشن شده که هر دو عامل، شورش مردم و فروپاشی دولت شرط لازم برای رویداد انقلاب است.
✅#فروپاشی اگرچه ظاهراً مفهومی صریح و روشن است اما در همان حال مفهومی متکثر و متنوع است. گلدستون(۱۹۹۱) فروپاشی نظام را به عنوان بحران در اقتدار نظام مستقر، اعتراض نخبگان و شورش مردمی تعریف می کند. فروپاشی نظام بسیار فراتر از فروپاشی دستگاه اداری دولت یا #ورشکستگی حکومت است.
✅معنی موردنظر گلدستون از فروپاشی، تا حد زیادی به مفهوم از هم پاشیدگی سرزمین نزدیک است، زیرا بر اساس آن، نظام که وظیفه حفظ کنترل و ثبات در سرزمین را به عهده دارد، #سقوط می کند و در نتیجه این امکان برای گروه های دیگر فراهم می شود تا برای سلطه بر سرزمبن، تلاش کنند.
✅از هم پاشیدگی را می توان از دو بعد فروپاشی نهاد سیاسی و نزاع بر سر قدرت توضیح داد. فروپاشی نهاد سیاسی به معنای آن است که قواعد و ارزش های حاکم بر تضادهای میان گروه ها، به ویژه درون نظام مستقر، دیگر #مشروعیت ندارد، اثربخش نیست و از آنها پیروی نمی شود. اما نزاع بر سر #قدرت به معنای آن است که اختلاف و کشمکش نابودکننده ای میان گروه هایی که در بخش یا بخش هایی از سرزمین، منابع را بسیج و کنترل می کنند، جریان دارد. همین عوامل، میزان محتمل فروپاشی را نیز تعیین می کنند.
✅فروپاشی مفهومی دو قطبی است و به وقوع و عدم وقوع خود اشاره دارد، در همان حال عموماً با شدت های متفاوتی واقع می شود؛ به ویژه باید توجه داشت که اقتدار و بحران رژیم ها همواره در حد فاصل صفر و صد قرار دارد و شدت آن به میزان تمرد علیه اقتدار نظام مرتبط است.
✅پس فروپاشی اولا #حادثه نیست، بلکه #فرآیند است و ثانیا فروپاشی نظام ها همواره محتمل و در طیفی از احتمالات بسیار کم تا بسیار بالا قرار دارد.
@MostafaTajzadeh
✍🏻#سعید_مدنی در بخشی از مقدمه کتاب «فروپاشی» مرحوم هدی صابر نوشت:
✅#انقلاب ها گزینه های انتخاب شده در دسترس نیستند که با برنامه‌ریزی قبلی و به دقت برگزیده شده باشند. انقلاب گزینه در دسترس فعالان اجتماعی نیست تا پس از ارزیابی آن را انتخاب کنند.
✅ درست است که در زمان وقوع انقلاب، هرکس اغلب داوطلبانه و با اختیار جای خود را در صف انقلابیون یا در برابر آنها انتخاب می کند اما همانطور که صاحب نظرانی مانند #چارلز_تیلی گفته اند، انقلاب ممکن است زمانی رخ بدهد که اغلب مردم تصور وقوع آن را هم نمی کنند. بنابراین، انقلاب ها حاصل اراده گرایی محض مردم یا توده های انقلابی نیستند.
✅انقلاب ها بیش از آن آشفته و در هم ریخته اند که بتوان با طرح های از قبل آماده، آنها را برنامه ریزی کرد. با این وجود، همانطور که آصف بیات گفته:«انقلاب ها به عنوان #جنبش بسیار پربار بوده، اما از منظر ایجاد #دگرگونی ضعیف اند. این خیزش ها تحرکی برانگیزاننده به نمایش گذاشتند که در بردارنده شیوه هایی مبتکرانه، تاکتیک های هوشمندانه و بسیار شجاعانه و فداکارانه بود اما در ایجاد #گسستی بنیادین از نظم پیشین ناکام بودند.»
✅شاید به همین دلیل، در دنیای کنونی انقلاب ها اعتبار گذشته را ندارند. اما فارغ از #مطالعه انقلاب ها، روی دیگر تحولات اجتماعی رادیکال بررسی روند فرسایش و فروپاشی رژیم های سیاسی است. بعد از کار برجسته #اسکاچپول در باب انقلاب های اجتماعی، کاملا روشن شده که هر دو عامل، شورش مردم و فروپاشی دولت شرط لازم برای رویداد انقلاب است.
✅#فروپاشی اگرچه ظاهراً مفهومی صریح و روشن است اما در همان حال مفهومی متکثر و متنوع است. گلدستون(۱۹۹۱) فروپاشی نظام را به عنوان بحران در اقتدار نظام مستقر، اعتراض نخبگان و شورش مردمی تعریف می کند. فروپاشی نظام بسیار فراتر از فروپاشی دستگاه اداری دولت یا #ورشکستگی حکومت است.
✅معنی موردنظر گلدستون از فروپاشی، تا حد زیادی به مفهوم از هم پاشیدگی سرزمین نزدیک است، زیرا بر اساس آن، نظام که وظیفه حفظ کنترل و ثبات در سرزمین را به عهده دارد، #سقوط می کند و در نتیجه این امکان برای گروه های دیگر فراهم می شود تا برای سلطه بر سرزمبن، تلاش کنند.
✅از هم پاشیدگی را می توان از دو بعد فروپاشی نهاد سیاسی و نزاع بر سر قدرت توضیح داد. فروپاشی نهاد سیاسی به معنای آن است که قواعد و ارزش های حاکم بر تضادهای میان گروه ها، به ویژه درون نظام مستقر، دیگر #مشروعیت ندارد، اثربخش نیست و از آنها پیروی نمی شود. اما نزاع بر سر #قدرت به معنای آن است که اختلاف و کشمکش نابودکننده ای میان گروه هایی که در بخش یا بخش هایی از سرزمین، منابع را بسیج و کنترل می کنند، جریان دارد. همین عوامل، میزان محتمل فروپاشی را نیز تعیین می کنند.
✅فروپاشی مفهومی دو قطبی است و به وقوع و عدم وقوع خود اشاره دارد، در همان حال عموماً با شدت های متفاوتی واقع می شود؛ به ویژه باید توجه داشت که اقتدار و بحران رژیم ها همواره در حد فاصل صفر و صد قرار دارد و شدت آن به میزان تمرد علیه اقتدار نظام مرتبط است.
✅پس فروپاشی اولا #حادثه نیست، بلکه #فرآیند است و ثانیا فروپاشی نظام ها همواره محتمل و در طیفی از احتمالات بسیار کم تا بسیار بالا قرار دارد.
@MostafaTajzadeh