📝📝📝 « پیامد تعطیلی رستوران‌ها، حذف تفریح مردم یا افزایش بیکاری و آسیب‌های اجتماعی؟ »

✍️ فریبا نظری

✅ رفتن به رستوران و خوردن غذا با خانواده، یکی از تفریحاتی است که در دوران مدرن بر زیست بشر افزوده شد. غذا کارکردهای مختلف و مهمی دارد:
-رفع نیازهای زیستی
- لذت و شادی
- ارتباط با دیگران
- شناخت فرهنگ جوامع
- احساس امنیت جسمی و روانی
اما غذاخوردن در رستوران‌ها و واحد‌های غذایی بیرون از محل سکونت، افزون بر کارکردهای اشاره‌شده، پنج ویژگی دیگر نیز دارد:
۱- تفریح با کسانی که به‌عنوان هم‌غذا انتخاب می‌کنیم
۲- کنشی برای پاسداشت مناسبت‌هایی که دوست می‌داریم
۳- برقراری ارتباط شغلی( تجاری، هنری، علمی، سیاسی) با دیگرانی که علاقمند به همکاری با آن‌ها هستیم
۴- برطرف نمودن کنجکاوی و اشتیاق به تجربه‌ی زیسته‌ با سایر طبقات اجتماعی
۵- آشنایی با سبک و ذائقه‌ی غذایی دیگر فرهنگ‌ها از نظر نوع غذا، آداب سرو، مصرف کنندگان

✅ این موارد ممکن است درباره‌ی افرادی که به اجبار شرایط زیستی (شغلی یا آموزشی) ناگزیر به خوردن غذا در واحد‌های غذایی بیرون از محل سکونت خود هستند، کارکرد و مصداق نداشته باشد. برخی‌از جامعه‌شناسان نیز کارکردهای مثبتی برای غذاخوردن در رستوران‌ها قائل نیستند.

✅ حال اگر متغیرها و عوامل طبیعی یا غیرطبیعی در یک جامعه، منجربه تعطیلی مراکز غذایی و رستوران‌ها شود، چه رخ خواهدداد؟
- آیا صرفا تفریحات گروهی و ارتباطات انسانی و لذت و شادی از مردمان آن جامعه، سلب خواهدشد؟
- یا درچرخه‌ی زیست اجتماعی و فردی آن جامعه نیز تأثیر گذاشته و تعداد زیادی از شاغلین این واحدها، بیکار شده و منبع درآمد خود را ازدست می‌دهند؟

✅نگارنده چندسالی در رشته‌ی آشپزی، هتل‌داری و گردشگری به تدریس جامعه‌شناسی غذا پرداخته و در جریان واکاوی این پرسش مهم، با یکی‌از دانشجویان سابق خود که سرآشپز حرفه‌ای است و حدود دو دهه تجربه‌ی زیسته‌ی آکادمیک و کاری دارد؛ درخصوص تعداد افراد شاغل در یک واحد غذایی گفتگو کردم:
 ۱- معمولا در رستوران های معمولی که‌ در سطح شهر مشغول به فعالیت هستند تعداد نفرات زیادی کار نمی‌کنند. چند نفری در آشپزخانه و چند نفری در سالن به‌علاوه‌ی بخش صندوق و مدیریت که میانگین این افراد بین ۱۰ تا ۳۰ نفر هستند.
۲- اما در رستوران‌های بزرگ که فروش خیلی بالا دارند مثل رستوران هانی و یا رستوران جوان و همین‌طور در کترینگ‌های بزرگ مثل فارسی و دونا، تعداد نفرات زیادی دربخش های مختلف مشغول به کار هستند.

✅تعدادی از این بخش‌‌ها را مثال می‌زنم:
آفلود و دیگ‌شویی، تولید، توزیع، صنایع و برنامه‌ریزی، منابع انسانی، کنترل کیفیت، تحقیق و توسعه، پرسیون گرم و سرد، انبار، تامین، فروش، قنادی، تاسیسات، IT و…،  میانگین افراد شاغل در این بخش‌ها به صورت مستقیم و غیرمستقیم، حدود ۷۰۰ نفر #نیروی_انسانی است.
پس از مرور و دقت درتعداد شاغلین واحد‌های غذایی کوچک و بزرگ در توضیحات این سرآشپز محترم، بهتر متوجه وخامت اوضاع و شرایط درصورت #تعطیلی و مسدودی واحدهای غذایی که در آن افراد زیادی مشغول به فعالیت هستند؛ می‌شویم. 

✅ برخی‌از مهم‌ترین مشکلات واحد‌های غذایی در شرایط بحران‌زای اقتصادی امروز کشور، عبارتنداز:
۱- اجاره‌ی زیاد و بی‌ثبات واحدها
۲- مالیات سنگین
۳- تورم تصاعدی مواد اولیه غذایی
۴- سختی کار
۵- حقوق پایین مستخدمین و روزمزد بودن آن‌ها
۶- کاهش استقبال نیروی جویای کار
۴- افت شدید مشتری بدلیل فقر عمومی

✅ برخی‌از پیامدهای تعطیلی واحد‌های غذایی و رستوران‌ها به دلایل مختلفی چون کرونا، بحران‌های اقتصادی، و نیز دلایل سیاسی نظیر مبارزه با حجاب اختیاری زنان شاغل یا مراجع به این مراکز به‌ویژه پس‌از جنبش #زن‌زندگی‌آزادی؛ عبارتست‌از:
۱- ضررمالی فساد مواد اولیه در قالب پسماند
۲-افزایش آمار بیکاران
۳- تأثیر بیکاری شاغلین مراکز بر خانواده‌های شان
۴- ورود احتمالی به چرخه‌ی آسیب‌های اجتماعی بیکارشدگان( سرقت، اعتیاد، قاچاق، خودکشی، قتل، خشونت‌خانگی)
۵- حذف تفریح گروهی و خطر افسردگی و اختلال سلامت روان
۶- خدشه و لطمه به اصنافی که در گردش پویای یک واحد غذایی با آن در ارتباط مالی و کاری هستند، مانند: مراکز فروش و تعمیر ابزار آشپزی صنعتی و تجاری، مراکز تأمین‌کننده‌ی مواد اولیه‌ی غذایی، مراکز تأمین‌کننده‌ی مواد بهداشتی

✅ واحد‌های غذایی و رستوران‌ها، یک چرخه‌ی زنده و پویا از زیست تعاونی و هم‌یاری و هم‌کنشی گروهی مردم، در هر جامعه هستند. بودنشان در دوران امروز زندگی بشر، ضروری و دارای کارکرد است. هنگامی‌که با عوامل طبیعی یا غیرطبیعی، هر واحد غذایی #تعطیل، #پلمپ و از رده خارج می‌شود، بخشی از این چرخه‌ی هم‌زیستی و هم‌کنشی پویای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی؛ می‌میرد. و با مردن خود، آدم‌های زیادی را به نابودی می‌کشاند.

✅جامعه‌ی امروز ایران، نیازمند زندگی است نه مرگ!
@MostafaTajzadeh