مکانیک تاریخ
پرفورمنسی از یوان بورژوا
پاریس - اکتبر ۲۰۱۷
#هنر
در «جریان» باشید.
@Jaryaann

مورات پالتا، هنرمند نگارگر ترک، برای پایان‌نامه تحصیلی خود صحنه‌هایی از فیلم‌های معروف سینمایی را از دید نگارگری و با تکنیک مینیاتور کار کرده است.
به گفته «پالتا» این آثار تركیبی است از نقوش مینیاتور در دوره «عثمانی» و سینمای معاصر كه از این به بعد نیز تصمیم دارد در طراحی پوسترهای سینمایی از این روش بهره گیرد؛ تركیب سنت و مدرنیته با چاشنی طنز. «پالپ‌فیكشن»، «جنگ ستاره‌ها»، «كیل بیل»، «پرتقال كوكی»، «تلالو»، «پدرخوانده»، «ترمیناتور»، «صورت زخمی»، «تلقین» و «بیگانه» فیلم‌هایی هستند كه در پایان‌نامه «پالتا» به مینیاتور بدل شده‌اند.
https://bit.ly/2ABCXoJ
تصاویر بیشتر:
https://www.behance.net/gallery/4455311/Classic-Movies-in-Miniature-Style
#هنر #خلاقیت
#ریشه‌های_مشترک
در «جریان» باشید.
@Jaryaann

چیدمان #ديدنى در لس‌آنجلس از گروه هنری Poetic Kinetics
(موجی نقره‌ای و معلق با حرکتی سیال در آسمان)
پروژه‌های دیگرشان را هم در زیر حتما ببینید.
www.poetickinetics.com
#شهر #هنر #خلاقیت
@Jaryaann

اکران جَنبَل، فیلمی از مینا بزرگمهر و هادی کمالی مقدم، از پنجشنبه ۲٠ دیماه ۹۷، در سینماهای هنر و تجربه
🔻🔻🔻
«جَنبَل» برگرفته از افسانه‌های مردم جنوب ایران، ماجرای عشق آدمیزاد و پریزاد را در جزیرۀ هرمز دنبال می‌کند.
فیلم با در هم تنیدن مستند، ویدیوآرت و هنر اجرا (پرفورمنس آرت)، کشف و شهود مردی است به نام موسی در هزارتوی این جزیره اسرارآمیز.
🔻🔻🔻
تهیه بلیت از لینک مستقیم
goo.gl/85FCCC
یا از سایت :
www.cinematicket.org
🔻🔻🔻
اولین نمایش جهانی مستند-داستانی «جَنبَل» در بخش موج آینده (next wave award) جشنواره مستند کپنهاگ (CPH:DOX) بود که به فیلم‌های تجربی با نگاهی ویژه به ژانر مستند هایبرید از سراسر دنیا اختصاص داشت.
🔻🔻🔻
برنامه های اکران فیلم و ماجراجویی‌های ما را در صفحهٔ اینستاگرام جنبل دنبال کنید:
Insta:@janbal_movie
🔻🔻🔻
فیلمنامه، تهیه، کارگردانی و تصویر:
هادی کمالی مقدم، مینا بزرگمهر
تهیه کننده مشترک: علی مصفا
آهنگساز: احسان صدیق
#سینمای_مستقل_را_حمایت_کنید #هنر
در «جریان» باشید.
@Jaryaann

اصغر فرهادی: «مسجد شیخ لطف‌الله بزرگترین ‌اثر هنری کل تاریخ بشریت است»

فرهادی در این گفت‌وگو بیان می‌کند که در شرق در یک دوره سعی می‌شده صاحب اثر میان تماشاچی و اثر قرار نگیرد و واسطه نباشد. در حالی که در غرب اینطور نبوده، اثری هم که مثال می‌زند مسجد شیخ لطف‌الله اصفهان است؛ معتقد است بزرگترین اثر هنری تاریخ بشریت و اثری است مستقل از سازندگانش.
#هنر #ایران
منبع:
@filmreview
در «جریان» باشید.
@Jaryaann

♦️معجزه‌ی جمع‌های ناهمگون♦️
(چگونه ارتباط با دیگری، فرهنگ و هنر را زنده می‌کند؟)

▪️مصاحبه حسین علیزاده در مورد زندگی‌اش را می‌خوانم. از میان نکات مهم فراوانی که در مصاحبه‌اش با مجله‌ی اندیشه پویا به چشمم می‌خورد، این یکی مدام در تمام طول داستان زندگی‌اش تکرار می‌شود: ارتباطاتش. او با افراد فراوانی در ارتباط نزدیک بوده‌است. با شاعران، با نویسندگان، با روشنفکران، با نقاشان، ... او نوازنده و آهنگساز است. اما دایره‌ی روابطش تنها به اهالی موسیقی محدود نمی‌شود.

▪️به داستان زندگی سیمین دانشور و جلال آل احمد فکر می‌کنم؛ به خانه‌ای که محل حضور و نشست و برخاست و گعده‌ی چهره‌های از حوزه‌های مختلف است: از موسی صدر و طالقانی حوزوی گرفته، تا آغداشلو و بهمن محصص نقاش و مجسمه‌ساز و گرافیست، از خلیل ملکی و علی امینی سیاسی تا انقلابیون و رمان‌نویسان و اهالی موسیقی و روشنفکران..

▪️داستان مجله‌ی "الفبا" که زیر نظر غلامحسین ساعدی در سال‌های 55 و 56 منتشر می‌شد را می‌خوانم: از بهاءالدین خرمشاهی گرفته تا گلشیری رمان‌نویس، از شفیعی کدکنی شاعر و محقق گرفته تا هما ناطق پژوهشگر چپ، محمدرضا حکیمی تا مهرداد بهار و فیلم‌سازانی چون کیارستمی و بازیگرانی چون ... تیپ‌های مختلف فکری، راست و چپ و مذهبی و سنت‌گرا و مدرنیست، هنرمندهای تجسمی، اهالی ادبیات، اهل موسیقی، در کنار هم قرار می‌گرفتند و علیرغم تفاوت‌های حوزه‌ها و گرایش‌های سیاسی و سن و سال، در تعامل بودند. ارتباط با "دیگری"، حوزه‌های مختلف فرهنگ را تقویت کرده‌بود.

▪️اگر هنر در دهه چهل و پنجاه شمسی تولیدات قابل دفاع و درخشانی می‌یابد، اگر ادبیات ما در آن دهه‌ها اوج می‌گیرد، اگر روشنفکری ما دوران اوج خودش را طی می‌کند، اگر موسیقی ما چهره‌هایی چون شجریان و علیزاده و لطفی می‌سازد، بخش قابل توجهی از آن به همین ارتباطات فراحوزه‌ای این هنرمندان و نشست و برخاست مداوم موسیقیدان با ادیب، روشنفکر با حوزوی و پژوهشگر با رمان‌نویس مرتبط است. هنرمندی که تنها با "بزرگان" و شیوخ و مسن‌ترها روزش را شب می‌کند و جوانانی را جز برای نصیحت و سخنرانی نمی‌بیند و با آنان هم‌کلام نمی‌شود، طراوت را از هنرش می‌گیرد.

▪️موسیقیدانی که تنها با آهنگساز و نوازنده در ارتباط است، چگونه می‌تواند موسیقی متفاوت و غنی تولید کند؟ رمان‌نویسی که تنها با اهالی ادبیات و منتقد ادبی نشست و برخاست دارد، چونه می‌تواند ایده‌های چگال و متفاوتی برای رمانش بیاید؟ نقاشی که با روشنفکر ننشیند، در چهارچوب بسته‌ی فرم باقی می‌ماند. امروز اگر هنر ما، ادبیات ما، موسیقی ما و روشنفکری ما در دوران اوج‌اش نیست، بخشی از آن به همین "انزوا" برمی‌گردد: انزوا از دیگری؛ دیگری حوزه‌ای، دیگری نسلی، دیگری خط فکری و سیاسی، ...

▪️این کنار هم نشستن‌ها، نهاد می‌خواهد (طبیعتا منظورم نهادهای بی‌خاصیت‌شده‌ی رسمی نیست): مجله، گعده، انجمن، نشست‌های هفتگی، سفرهای دوره‌ای جمعی، مهمانی‌های مستمر؛ این وصل شدن‌ها، چهره‌های پل می‌خواهد: جلال و سیمینی، موسی صدرهایی، ... باید بیشتر و بیشتر، پل بسازیم. باید "جمع" بسازیم؛ جمع‌های ناهمگون.


▫️پ.ن: برای ما اهالی جامعه‌شناسی، خود ِ این رخداد، این منزوی شدن هنرها، انزوای اهالی فرهنگ، دلایل مختلف و ابعاد متنوعی دارد که می‌شود در مورد تأثیر و معنای هر کدام‌ش، بحث کرد: ایده‌ی پایان دوران روشنفکرهای چند ساحتی در ایران و جهان و برآمدن روشنفکران ِ متوسط، ایده‌ی تخصصی شدن بیش از پیش (و بیش از حد؟) یا تأثیر فشارهای رسمی نهادهای رسمی سیاسی برای نهادزدایی شدید از فرهنگ و هنر ِ مستقل.

#هنر
#جامعه

https://telegra.ph/NH-08-27-2

اینکجا
ایده‌نوشت‌های مهدی سلیمانیه
@INKOJAA

⭕️ با آنچه می‌سازیم ایرانی هستیم نه فقط با آنچه از دست ‌می‌دهیم.

پنجم ‌دی تولد شما، جناب #بهرام_بیضایی کارگردان، نمایشنامه‌نویس و پژوهشگر هنر و فرهنگ ایران بر ما و شما مبارک!

#باهمسازی
#ایده_ایران #هنر #ایران
منبع: «تنها صداست‌ که‌ می‌ماند» در اینستاگرام
در «جریان» باشید.
@Jaryaann

👤 #شهریار_عدل (۱۳۲۲ تهران - ۱۳۹۴ پاریس) باستان‌شناس، کارشناس #تاریخ #هنر و #معماری ایرانی، مصداق شعر مولانا #تو_یکی_نهی_هزاری_تو_چراغ_خود_برافروز
▪️
«پروفسور شهریار عدل به تنهایی لشکری بود برای این خاک.
ثبت تخت‌جمشید، چغازنبیل و نقش‌جهان در فهرست میراث جهانی با سرمایه‌ شخصی، بنیان‌گذاری کمیته آسیای میانه در یونسکو، سامان‌دهی فیلمخانه‌ کاخ‌ گلستان و.. از اندک کارهای اوست.»
سام گیوراد

«شهریار عدل را از بدو تولد می‌شناختم. دوست پدرم بود. حضورش همیشگی بود ولی برای من، شهریار زمانی معنای بیشتری یافت که‌ در کاخ گلستان، نخستین حلقه‌های سینماتوگراف مظفری را یافت.
او بود که این فیلم‌ها را شناسایی کرد و به همت وزارت فرهنگ فرانسه و آرشیو ملی این کشور مرمت نمود.»
نادر تکمیل همایون

«زمان ثبت جهانی مجموعه تخت سلیمان که نخستین مجموعه ثبت جهانی #ایران بعد از سی سال بود گفتگویی با اقای عدل داشتم و ایشان شرح کاملی از روند ثبت آن سه مجموعه در میان شورانقلابی دادند. یک مصاحبه چند ساعته هم با ایشان در آن خانه پیچ شمیران انجام دادم که هیچ وقت منتشر نشد.»
فرزانه ابراهیم‌زاده

عکس از صفحه‌ کامران عدل
در «جریان» باشید.
@Jaryaann

⭕️ با آنچه می‌سازیم ایرانی هستیم نه فقط با آنچه از دست ‌می‌دهیم.

پنجم ‌دی تولد شما جناب بهرام بیضایی کارگردان، نمایشنامه‌نویس و پژوهشگر هنر و فرهنگ ایران بر ما و شما مبارک

#باهمسازی
#ایده_ایران #هنر #ايران
منبع: «تنها صداست‌ که‌ می‌ماند» در اینستاگرام
در «جریان» باشید.
@Jaryaann

💠 خون است دلم برای ایران
جان و تن من فدای ایران

شعر از زنده‌یاد دکتر #منوچهر_ستوده
محقق، مورخ و ایران‌شناس سرشناس
۲۸ تیرماه ۱۲۹۲ - ۲۰ فروردین ۱۳۹۵

از ایشان حدود ۶۰ کتاب و نزدیک ۳۰۰ مقاله بر جای مانده که مأخذی‌ست برای پژوهشگران #ایران‌شناسی در تمام دنیا.

استاد ستوده در مقدمهٔ مجموعۀ ده جلدی «از آستارا تا اِستارآباد» که حاصل سفرهای تحقیقاتی و پررنج برای شناسایی جغرافیای روستا‌ها، رود‌ها، جای‌ها، نام‌ها و اصطلاحات، گذر‌ها و گریوه‌ها، تاریخ شفاهی، گوسفند‌سراها، آداب، رسوم و فرهنگِ پهنهٔ وسیع آستارا تا استار‌آباد گرگان است، نوشته: «از آستارا تا خلیج حسینقلی در استارباد بیست‌و‌اندی سال طول کشید و تمام کوه و دشت این منطقه را بررسی کردم. البته آن وقت‌ها ماشینی نبود، پیاده یا با قاطر از محلی به محل دیگر می‌رفتم با دو دوربین عکاسی و سایر وسایل به کول.»

🎥 بخش‌هایی از #مستند «خون است دلم برای ایران» ساختهٔ سیدجواد میرهاشمی درباره استاد ستوده به همراه صحبت‌های استاد #محمدرضا_شفیعی_کدکنی درباره ایشان

یادداشت کوتاه میلاد عظیمی درباره بخشی از فیلم

#ایران‌دوستی #هنر_ایرانی #ایران_فرهنگی
در «جریان» باشید.
@Jaryaann

👤 شهریار عدل (۱۳۲۲ تهران - ۱۳۹۴ پاریس) باستان‌شناس، کارشناس #تاریخ #هنر و #معماری ایرانی، مصداق شعر مولانا #تو_یکی_نهی_هزاری_تو_چراغ_خود_برافروز
▪️▫️▪️
«پروفسور شهریار عدل به تنهایی لشکری بود برای این خاک.
ثبت تخت‌جمشید، چغازنبیل و نقش‌جهان در فهرست میراث جهانی با سرمایه‌ شخصی، بنیان‌گذاری کمیته آسیای میانه در یونسکو، سامان‌دهی فیلمخانه‌ کاخ‌ گلستان و.. از اندک کارهای اوست.»
سام گیوراد

«شهریار عدل را از بدو تولد می‌شناختم. دوست پدرم بود. حضورش همیشگی بود ولی برای من، شهریار زمانی معنای بیشتری یافت که‌ در کاخ گلستان، نخستین حلقه‌های سینماتوگراف مظفری را یافت.
او بود که این فیلم‌ها را شناسایی کرد و به همت وزارت فرهنگ فرانسه و آرشیو ملی این کشور مرمت نمود.»
نادر تکمیل همایون

«زمان ثبت جهانی مجموعه تخت سلیمان که نخستین مجموعه ثبت جهانی #ایران بعد از سی سال بود گفتگویی با اقای عدل داشتم و ایشان شرح کاملی از روند ثبت آن سه مجموعه در میان شورانقلابی دادند. یک مصاحبه چند ساعته هم با ایشان در آن خانه پیچ شمیران انجام دادم که هیچ وقت منتشر نشد.»
فرزانه ابراهیم‌زاده

عکس از صفحه‌ کامران عدل
در «جریان» باشید.
@Jaryaann

⭕️ با آنچه می‌سازیم ایرانی هستیم نه فقط با آنچه از دست ‌می‌دهیم.

پنجم ‌دی تولد شما، جناب #بهرام_بیضایی کارگردان، نمایشنامه‌نویس و پژوهشگر هنر و فرهنگ ایران بر ما و شما مبارک!

#باهمسازی
#ایده_ایران #هنر #ایران
منبع: «تنها صداست‌ که‌ می‌ماند» در اینستاگرام
در «جریان» باشید.
@Jaryaann

💡آرته، دانشنامه فرهنگ و هنر معاصر ایران

یکی از کارهای ارزشمندی که در یک دهه اخیر آغاز شده و همچنان ادامه دارد پروژه آرته‌ است. آرته یک پروژه غیردولتی و غیرانتفاعی است برای ثبت تاریخ شفاهی فرهنگ و هنر وادب معاصر ایران. این طرح نیمه اول دهه ۹۰ آغاز شده و همچنان ادامه دارد. تا کنون با بیش از ۱۳۰ چهره فرهنگی، هنری و ادبی ایرانی مصاحبه انجام شده است.

دست‌اندرکاران این مجموعه، سخاوتمندانه و رایگان، تمامی مصاحبه‌ها را به صورت تصویری و صوتی در سایت آرته قرار داده‌اند. همچنین یک نسخه تدوین‌شده از مصاحبه‌ها به تدریج به شکل پادکست آرته در حال انتشار است.

دیگر آن که در وبگاه (سایت) برای هر چهره یک صفحه مستقل طراحی شده است. در این صفحه علاوه بر فایل کامل صوتی و تصویری مصاحبه، زندگی‌نامه‌ای مختصر، گالری تصاویر و معرفی آثار مصاحبه شونده قرار دارد.

یکی از دلایل اهمیت این طرح حفظ خاطرات و تجربیات گروهی از اهالی فرهنگ است که اغلب آنان پیش و پس از این، هرگز فرصتی برای ذکر ثبت خاطرات نیافتند. در فاصله همین یک دهه و از میان حدود ۱۳۰ مصاحبه‌شونده آرته تا به حال ۱۷ نفر از آنان درگذشته‌اند.

این پروژه در ابتدا تنها برای ثبت تاریخ شفاهی فرهنگ و هنر وادب طراحی شده بود، اما در حال حاضر - بنا بر آنچه در وبگاه آرته آمده - هدف دیگر آن ایجاد دانشنامه فرهنگ و هنر ایران است: «در پروژه‌‌ی دانشنامه فرهنگ و هنر معاصر ایران و درخلالِ روایت‌‌های بزرگان فرهنگ و هنر و ادب معاصر ایران، نام استادان و پیش‌کسوتانی به میان می‌آید که امروزه در قید حیات نیستند و نسل جوان کمتر شناختی از آنان دارد. در «آرته پدیا» زندگی و آثار این بزرگان به همراه عکس، از منابع معتبر گردآوری و ذخیره شده است تا در دسترس علاقه‌‌مندان قرار گیرد. برمبنای همین نقل‌قول‌ها و با پژوهش و تلاش همکاران آرته و همراهی هنرمندان، پادکست دیگری با نام «آرته کست» تولید شده است که در آن ماجرای زندگی و آثار این استادان روایت می‌شود.»

عجیب آنکه این مجموعه علیرغم گستردگی زمینه‌ و تنوع مصاحبه‌شنودگان، سایت شکیل، دسترسی آسان و حضور در شبکه‌های اجتماعی مختلف هنوز چندان شناخته شده نیست و بسیاری از علاقه‌مندان هنر و فرهنگ، از وجود چنین گنجینه ارزنده‌ای بی‌خبرند.

نام تعدادی از مصاحبه‌شوندگان این پروژه تا کنون:
عبدالحسین آذرنگ، آیدین آغداشلو، ژاله آموزگار، عبدالمجید ارفعی، محمد اسماعیلی، سوسن اصلانی، فرح اصولی، ر. اعتمادی، یعقوب امامه‌پیچ، فاطمه امدادیان، یعقوب امدادیان، عبدالله انوار، منوچهر انور، حسن انوری، علی باباچاهی، رضا بابک، سروژ بارسقیان، محمدعلی بنی‌اسدی، رخشان بنی‌اعتماد، ایرج پارسی‌نژاد، کامبوزیا پرتوی، احمد پژمان، آتیلا پسیانی، نصرالله پورجوادی، پرویز پورحسینی، احمد پوری، آنه محمد تاتاری، صادق تبریزی، لیلیت تریان، شاهرخ تویسرکانی، مسعود جعفری جوزانی، فریدون جنیدی، ناصر چشم آذر، ابراهیم حقیقی، واحد خاکدان، گوهر خیراندیش، بهرام دبیری، مجید درخشانی، کامبیز درمبخش، گارنیک درهاکوپیان، ایران درّودی، محمدرضا درویشی، کامبیز روشن‌روان، اکبر زنجانپور، مریم زندی، محمد سریر، ملیحه سعیدی، خسرو سینایی، علی‌اکبر شکارچی، فریدون شهبازیان، عبدالوهاب شهیدی، قباد شیوا، علی‌اکبر صادقی، داریوش طلایی، اکبر عالمی، کامران عدل، ژاله علو، محمدحسین عماد، فخرالدین فخرالدینی، فرهاد فخرالدینی، شاهین فرهت، داریوش فرهنگ، بیژن کامکار، هوشنگ کامکار، میرجلال‌الدین کزازی، نصرالله کسرائیان، لیلی گلستان، داوود گنجه‌ای، فرشید مثقالی، جواد مجابی، کریم مجتهدی، فریدون مجلسی، حسین محجوبی، نصرت الله مسلمیان، فخری ملک‌پور، سیراک ملکونیان، محسن میرزایی، علی میرسپاسی، غلامحسین نامی، علی نصیریان، عبدالحسین نیک‌گهر، گیزلا وارگا سینایی، هارون یشایایی

⬅ وبگاه آرته (فارسی) (انگلیسی)

⬅ کانال تلگرامی آرته

⬅ پادکست آرته

⬅ کانال یوتیوب آرته

⬅ آرته کست

🔗 منبع: قدح‌های نهانی
#هنر #ادبیات #موسیقی #معماری #سینما #تئاتر
#تاریخ #دانش #هنرایرانی
@Jaryaann

ایران بزرگ فرهنگی تا کجاست؟

🎙سخنران: دکتر مرتضی رضوان‌فر
🔹 میزبان: امین داودی - انجمن علمی تاریخ دانشگاه بهشتی
🗓 ۱۵ خرداد ۱۳۹۹

دکتر رضوان‌فر در جستجوی ایرانی‌ها و فرهنگ و آثارشان (از #نوروز تا زبان #فارسی و #هنر_ایرانی و ...) به کشورهای مختلفی از چین و چچن تا آفریقا سفر کرده است.

🔗 منبع
#شنیدنی
#ایران_فرهنگی #تاریخ
#ایده_ایران #صادرات_فرهنگی
در «جریان» باشید.
@Jaryaann

💠 سهلِ ممتنع یا آفرینش به شیوۀ ایرانی

عظمتِ آبراهه‌های رومی اعجاب‌آور است: انتقال آب با سازه‌های غول‌آسا از کیلومترها آنسوتر، هنوز هم بدیهی نیست!
#قنات هم ناممکنی را ممکن کرده: تشخیص وجود آب در ژرفای زمین و حفر کیلومترها آبراهه در عمق چند ده متری از سطح با پیچیده‌ترین محاسبات. ساختنِ آبراهه‌ای پشت و رو. اما به محض اینکه قنات حفر شد و آب به جریان افتاد، «ناممکن» بودنش از پیش چشم محو می‌شود: مظهرِ قنات چنان طبیعی جلوه می‌کند که چشمه! نشانۀ دیدنیِ آنهمه خلاقیتی که به ایجاد قنات انجامیده همین بداهت است.

#شعرِ خوب شعری است که معلوم نباشد چقدر کار برده!* همۀ رنجِ شاعر صرفِ تبدیل مفهومی پیچیده به بیانی منقح شده که در آن واژگان چنان در جای خود نشسته‌ و آشتی کرده‌اند که یکی پس از دیگری بر زبان جاری می‌شوند؛ به همان بداهتی که آب بر نشیبْ روان است.

اما همین سادگی عین اِعجاز است: روانیِ ابیات #سعدی سده‌ها «سهل‌انگاران» را به‌طمعِ آفرینشی مشابه انداخته، حال‌آنکه بیشتر عجزشان را آشکار کرده. «سهلِ ممتنع» بهترین اصطلاح در توصیف آنچیزی است که به‌زحمت پدید می‌آید اما «سهل» جلوه می‌کند.

برج ایفل اعجاب‌آور است؛ این بنا از پسِ صد سال هنوز «ممتنع» بودنش را فریاد می‌زند. هوا شدنِ این سازه هیچ بدیهی نیست: گویی قرارست جنگ با میدانِ جاذبه را به رخ بکشد؛ آبی که سربالا می‌رود!

اما گنبد با حالتی طبیعی‌تر از آویزان بودن میوه‌ای بر شاخه، بارِ ثقلِ سقف را بر دوش ساقه‌اش می‌گذارد. همۀ سعی‌‌ای که طی سده‌ها از حذفِ ستون‌ها و دیوارهای باربر تا پیدایش گنبد کشیده شده، به همین نتیجۀ ساده ختم شده: اینکه گنبد خودنمایی نکند و چه بهتر که به دیده هم نیاید!

نان، قالی، سفال، پردیس، مخمل، شراب و مرکبات همگی در پایان مسیرِ پرزحمتِ ابداعشان نامحسوس شدند. آنها چنان در بافت جهان تنیده‌ شده‌‌‌اند که جهان پیش از وجود هر کدام قابل تصور نیست: جهانِ بدون سفال بی‌شک جهانی ناتمام بود.

این هم کیفیتی از ابداع است: خلاقیت به معنی پدید آوردنِ چیزی که گویی همیشه بوده و کسی پدیدش نیاورده؛ ساختنی بی‌تصنع، ساختنی بی‌تکلف: هم سهل و هم ممتنع.
و جهان امروز چقدر خالی از چنین ابداعاتی است...

پی‌نوشت:
* سمیعی گیلانی، «شعر» در: گلگشتهای ادبی و زبانی، دفتر دوم
تصویر: بقعه‌ای در نزدیکی دامغان، عکس از گئورگ گرستر

✍🏼 #الناز_نجفی
🔗 معمار، پژوهشگر و فرهنگ‌دوست
منبع: حظّیات: دربارهٔ ذوق ایرانی
#معماری و #هنر_ایرانی
@Jaryaann

🗓 ۲۵ اردیبهشت روز بزرگداشت عالیجناب #فردوسی است. این جام سفالی از عصر سلجوقی که در کاشان ساخته شده و امروزه در گالری فریر (موزه اسمیتسونین) واشنگتن نگه‌داری می‌شود، یکی از نمونه‌های تاثیرات #شاهنامه بر #هنر_ایرانی و از مصادیق #تداوم_فرهنگی در ایران است.

تصاویر روی این جام در سه ردیف، مانند یک کتاب کمیک، داستان بیژن و منیژه را روایت می‌کنند. در این نما، عشرت بیژن و منیژه و نیز به چاه افتادن بیژن پیداست.

🔗منبع: کانال احسان‌نامه
@Jaryaann

💠 خون است دلم برای ایران
جان و تن من فدای ایران

شعر از زنده‌یاد دکتر #منوچهر_ستوده
محقق، مورخ و ایران‌شناس سرشناس
۲۸ تیرماه ۱۲۹۲ - ۲۰ فروردین ۱۳۹۵

از ایشان حدود ۶۰ کتاب و نزدیک ۳۰۰ مقاله بر جای مانده که مأخذی‌ست برای پژوهشگران #ایران‌شناسی در تمام دنیا.

استاد ستوده در مقدمهٔ مجموعۀ ده جلدی «از آستارا تا اِستارآباد» که حاصل سفرهای تحقیقاتی و پررنج برای شناسایی جغرافیای روستا‌ها، رود‌ها، جای‌ها، نام‌ها و اصطلاحات، گذر‌ها و گریوه‌ها، تاریخ شفاهی، گوسفند‌سراها، آداب، رسوم و فرهنگِ پهنهٔ وسیع آستارا تا استار‌آباد گرگان است، نوشته: «از آستارا تا خلیج حسینقلی در استارباد بیست‌و‌اندی سال طول کشید و تمام کوه و دشت این منطقه را بررسی کردم. البته آن وقت‌ها ماشینی نبود، پیاده یا با قاطر از محلی به محل دیگر می‌رفتم با دو دوربین عکاسی و سایر وسایل به کول.»

🎥 بخش‌هایی از #مستند «خون است دلم برای ایران» ساختهٔ سیدجواد میرهاشمی درباره استاد ستوده به همراه صحبت‌های استاد #محمدرضا_شفیعی_کدکنی درباره ایشان

یادداشت کوتاه میلاد عظیمی درباره بخشی از فیلم

#ایران‌دوستی #هنر_ایرانی #ایران_فرهنگی
در «جریان» باشید.
@Jaryaann

▫️پرده

ونسان مونتی گفته بود: ایران چهرۀ خود را به مسافرِ گذاری آسان نشان نمی‌دهد و کوه‌هایش بدون گذر از صافی در عکس ظاهر نمی‌شود.¹

هیچ‌ منظره‌ای سحر‌انگیزتر از رشته‌ای سپیدار که بر کنار باریکه‌آبی قد راست ‌کرده‌اند و برگ‌هایشان با نسیم ملایمی متموج می‌شود نیست. چه چیزی این صحنه را جذاب‌تر می‌کند؛ گذار نور از لابلای شاخسارها که همچون صافی‌ای خشونتِ آفتاب را به لطفِ سایه‌ و روشن تبدیل می‌کند.

به زیبایی‌ای که از پس پرده ادراک می‌شد و چشم را نمی‌زد «لطف» می‌گفتند. شرط لطیف شدن گذر کردن از صافی‌هایی است: اُرُسی آفتاب را صاف می‌کرد و به لطفِ نور اجازۀ عبور می‌داد. بادگیر باد را الک می‌کرد؛ باد خشن و خشک وقتی از صافی بادگیر می‌گذشت نسیمی لطیف و مرطوب شده بود.

لطف زیبایی‌ای است عصّاری شده؛ توفیرِ لطیف با زیبا، فرق گلاب با گل است.² لطف پیامی است از آنسوی پرده‌: نامرئی ولی اثرگذار. همچون عطرِ گل که مرموز و پرده‌نشین ولی نافذ است.³ لطف تعریقِ آب بر سطح کوزه است؛ آن سهمی از گوارایی که مستوری را تاب نیاورده⁴ و از ظریف‌ترین منافذ به بیرون سرک کشیده.

زیباییِ بی‌نقاب فتنه‌انگیز و عربده‌جوست: همچون آفتاب ایران. زیبایی یوسفی است خونریز.⁵ زیبا منفعل نیست: صیاد است و ناوک‌انداز. پس باید حائلی میان دیده و زیبایی ایجاد کرد. می‌بایست «زیبایی» را به «لطف» دگرگون کرد.

تدبیر قدما برای ایمن شدن از زیبایی، «پرده گذاشتن» بود؛ تا دیده معلق شده و خیال به کار افتد. پرده‌ای بر دیده کشیده می‌شد تا پرده‌ای در خیال کنار رود: پس این پرده‌ای بود آشکارکننده و نه پوشاننده: پرده‌‌ای از نور.⁶ مثل پرده‌ای که در هنگامۀ عروسی بر درگاهِ بیت‌العروس می‌آویختند: «خرّم‌تر از بهار چین و نفیس‌تر از شعار دین».⁷ نقوشِ این پرده تزئین نبود، تراوشاتِ لطفِ نگارِ نشسته در پسِ آن بود. عاشق فراتر از زلف و عارض و خال، مفتون این لطیفۀ نهانی می‌شد.⁸

سعدی هم شعرش را گذاشتنِ پرده‌ای بر چهرۀ زیبارویی فریبکار می‌داند:⁹ او فهمیده بود که «دم زدنِ» پرتوی حُسن از پسِ پرده هم آتش به عالم می‌زند،¹⁰ چه رسد به تجلیِ تام و تمام آن!

هنر قرار نیست زیبایی بیافریند یا آن را برجسته‌تر کند! گویی هنر باید حائلی باشد میان ما و زیبایی: تا زیبایی تحمل‌پذیر شود.¹¹ هنر کفر زلفی است بر مشعلِ چهره‌ای.¹² هنر تدارک جام است برای آفتاب و جامه است برای حور.¹³ لطفِ هنر برحذر داشتن ما از هجمۀ زیبایی است:

ای که بر ماه از خطِ مشکین نقاب انداختی
لطف کردی سایه‌ای بر آفتاب انداختی (حافظ)

✍🏼 #الناز_نجفی
معمار، پژوهشگر و فرهنگ‌دوست

پی‌نوشت‌ها:
¹ ونسان مونتی (شرق‌شناس، نویسنده و وابسته نظامی سفارت فرانسه در زمان دکتر مصدق) کتاب «از پرس به ایران: سیر و سفر معنوی»

² در کار گلاب و گل حکم ازلی این بود
کاین شاهد بازاری وان پرده‌نشین باشد (حافظ)

³ هر چه لطیف‌ترست پنهان‌ترست اما قوت و نفوذش بیشتر است. (فیه مافیه)

⁴ پری‌رو تاب مستوری ندارد
ببندی در ز روزن سر برآرد (جامی)

⁵ ملامتگوی بی‌حاصل ترنج از دست نشناسد
در آن معرض که چون یوسف جمال از پرده بنمایی (سعدی)

⁶ زانک هفتصد پرده دارد نور حق
پرده‌های نور دان چندین طبق (مثنوی)

⁷ نظامی سمرقندی، چهارمقاله

⁸ لطیفه‌ایست نهانی که عشق ازو خیزد
که نام آن نه لبِ لعل و خط زنگاریست (حافظ)

⁹ نه صورتیست مزخرف عبارت سعدی
چنانکه بر در گرمابه می‌کند نقاش
که برقعیست مرصع به لعل و مروارید
فروگذاشته بر روی شاهد جماش

¹⁰ در ازل پرتوی حسنت ز تجلی دم زد
عشق پیدا شد و آتش به همه عالم زد (حافظ)

¹¹ هست از پسِ پرده گفتگوی من و تو
چو پرده درافتد نه تو مانی و نه من (خیام)

¹² کفر زلفش ره دین می‌زد و آن سنگین دل
از پی‌اش مشعلی از چهره بر افروخته بود (حافظ)

¹³ تو با این حسن نتوانی که روی از خلق درپوشی
که همچون آفتاب از جام و حور از جامه پیدایی (سعدی)

🔗 منبع: حظّیات: درباره ذوق ایرانی
#هنر_ایرانی
@Jaryaann