🗳 ششم بهمن‌ماه سال‌روز به دست آوردن
حق رای زنان ایرانی پس از ۵۶ سال مبارزه

کنشگری #زنان_ایرانی برای رسیدن به آزادی و حقوق برابر، جریانی ریشه‌دار و تاریخی در کشور است. اما متأسفانه آگاهی جامعه در این‌باره بسیار اندک است.

«انجمن غیبی نسوان» به ریاست صدیقه دولت‌آبادی اولین انجمن زنان بود که به نداشتن حق رای زنان اعتراض کرد. آن هم در شرایطی که بیشتر گروه‌ها و انجمن‌های زنان نیروی خود را بر آموزش و حق تحصیل گذاشته بودند و مشارکت سیاسی زنان جزو خواست‌های اولیه آنان نبود. در سال ۱۲۹۰ خورشیدی محمدتقی وکیل‌الرعایا، نماینده همدان، در مجلس دوم شورای ملی از حق رای زنان دفاع کرد اما متاسفانه این دفاع راه به جایی نبرد.

زنان ایرانی طی سال‌ها با تاسیس نشریه، انجمن و حزب و برگزاری تظاهرات به دنبال تحقق حقوق شهروندی خود بودند. صدیقه دولت آبادی مجله «زبان زنان» را در سال ۱۲۹۹ تبدیل به تریبونی برای دفاع از حق رای زنان کرد. در سال ۱۳۲۱ فاطمه سیاح و صفیه نمازی (فیروز) حزب زنان ایران را تاسیس کردند که بر گرفتن حق رای زنان متمرکز بود. در سال ۱۳۳۰ دولت دکتر #مصدق پیش‌نویس لایحه تازه انتخاباتی را تدوین کرد که در آن حق رای زنان به رسمیت شناخته شده بود. در همین دوران «حزب زنان ایران» نیز که پس از فوت فاطمه سیاح به «شورای زنان ایران» تغییر نام داده بود، فعالیت‌های مردمی گسترده‌ای را برای تامین حق رای زنان آغاز کرد. اما اصلاح قانون انتخابات با مخالفت برخی قشرهای سنتی و روحانیون و پس از آن برکناری دولت مصدق در مرداد ۱۳۳۲ منتفی شد. در سال ۱۳۳۴ جمعیت راه نو توسط مهرانگیز دولتشاهی تاسیس شد و در ۱۳۳۵ گروهی از زنان شامل فرخ‌رو پارسا، صفیه فیروز و چند تن دیگر شورای همکاری جمعیت بانوان ایران را تشکیل دادند. در سال ۱۳۳۶ چندین انجمن و نهاد دیگر به این شورا پیوسته و تلاش‌شان را بر حق رای متمرکز کردند.

سرانجام در سال ۱۳۴۱ لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی در هیئت دولت ایران به تصویب رسید. بر اساس این لایحه، زنان اجازه شرکت در انتخابات و نامزد شدن برای انتخابات را پیدا می‌کردند. در تاریخ ۱۹ دی ۱۳۴۱، #انقلاب_سفید (انقلاب شاه و مردم) رونمایی می‌شود که اصل پنجم آن عبارت بود از: اصلاح قانون انتخابات ایران به منظور دادن حق رأی به زنان و حقوق برابر سیاسی با مردان و ۶ بهمن ۱۳۴۱ با رای عموم مردم به انقلاب سفید در یک همه‌پرسی سراسری، زنان ایرانی ۵۶ سال پس از پیروزی مشروطه و تشکیل نخستین دوره مجلس شورای ملی، حق رأی دادن و حق انتخاب شدن را به دست آوردند.

🎞 تصویر: تظاهرات زنان ایرانی برای حق رأی
📍تهران، اوایل دهه ۱۳۳۰ خورشیدی

🔗 منابع: ۱ و ۲
#زن_زندگی_آزادی
#کنشگری_مدنی #زنان
#تاریخ #ایران_معاصر #تاریخ_در_تصویر
در «جریانـ» باشید.
@Jaryaann

🗓 ۷ بهمن‌ماه سال‌روز درگذشت استاد مجتبی مینُوی طهرانی، ادیب، نویسنده و پژوهشگر برجسته است.

#مجتبی_مینوی در ۱۹ بهمن ماه ۱۲۸۱ در تهران زاده شد. پدرش شیخ عیسی شریعت‌مداری طلبهٔ فاضلی بود که در سامره تحصیل می‌کرد و مجتبی نیز تحصیلات مقدّماتی خود را در این شهر انجام داد. در سال ۱۲۹۰ به همراه خانواده به ایران بازگشت و به ادامهٔ تحصیل در مدارس امانت و افتخاریه پرداخت. تحصیلات متوسطه را در دارالفنون گذراند و با برخی افراد مانند صادق هدایت هم‌درس بود. در سال ۱۲۹۸ در پی انتصاب پدر به ریاست عدلیه رشت به همراه خانواده به رشت عزیمت کرد. سپس به تحصیل در دارالمعلمین پرداخت. در سال ۱۳۰۲ در پی اشتغال پدر در مجلس شورای ملی به تهران بازگشت و به مدت دو سال در مجلس شورای ملی به عنوان تُندنویس مشغول کار بود. در همین دوره آموزش زبان پهلوی را نزد پروفسور هرتسفلد آلمانی آغاز کرد.

سپس با #محمدعلی_فروغی و #سیدحسن_تقی‌زاده آشنا شد. در سال ۱۳۰۷ به‌عنوان معاون دفتر سرپرستی محصلین در سفارت ایران به فرانسه به اعزام شد، ولی پس از چند ماه به ایران بازگشت. در همان سال به ریاست کتابخانه معارف منصوب شد که بعداً به کتابخانه ملی تغییر نام یافت. در همین دوره با #محمد_قزوینی آشنایی یافت و روش نقد تحقیقی متون را نزد وی فراگرفت. در سال ۱۳۰۸ برای اشتغال در دفتر سرپرستی محصلین در سفارت ایران در لندن به انگلستان رفت. طی سال‌های بعد به تکمیل آموزش زبان‌های انگلیسی و فرانسوی پرداخت، و طی دوره اقامت چندساله در اروپا با تعدادی از خاورشناسان ‌بنام اروپایی آشنایی یافت. در سال ۱۳۱۲ به ایران بازگشت و در تهیه و چاپ دورهٔ #شاهنامه توسط کتاب‌فروشی بروخیم شرکت کرد و همچنین با محمدعلی فروغی در تهیه خلاصهٔ شاهنامه همکاری کرد. در سال ۱۳۱۳ در کنگره بین‌المللی هزاره فردوسی در تهران حضور داشت و با بسیاری از خاورشناسان اروپایی که به ایران آمده بودند آشنا شد. در همان سال مجدداً به انگلستان عزیمت کرد. در دوران اقامتش در آن کشور با تعدادی از خاورشناسان سرشناس چون ولادیمیر مینورسکی، دنیسن راس، هارولد بیلی و والتر هنینگ مراوده داشت. در سال ۱۳۱۹ مدت کوتاهی پس از تأسیس بخش فارسی بی‌بی‌سی همکاری خود را با این رادیو آغاز کرد. اما در ایام اوج گرفتن نهضت ملی شدن نفت در سال ۱۳۲۸ او به همکاری خود با رادیو بی‌بی‌سی پایان داد و در پی دعوت به کار از سوی دانشگاه تهران به ایران بازگشت و به تدریس در دانشکده ادبیات پرداخت. از سال ۱۳۲۹ از طرف دانشگاه تهران مأموریت یافت که طی سفرهایی به کشور ترکیه، ضمن جستجو در کتابخانه‌های آن کشور و بررسی کتب خطی فارسی و عربی و ترکی به عکس‌برداری و تهیه میکروفیلم از تعدادی از کتب خطی بپردازد. گزارشی از نتایج علمی این سفرها را در مقالاتی با عنوان «از خزائن ترکیه» منتشر کرد. طی همین دوران موفق به تهیه میکروفیلم از بیش از هزار نسخهٔ خطی شد که در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران نگهداری می‌شود. مدتی ریاست تعلیمات عالیه وزارت فرهنگ را داشت. از سال ۱۳۳۶ به مدت ۴ سال به سمت رایزن فرهنگی ایران در ترکیه منصوب شد. وی هم‌چنین در شورای عالی دانشگاه‌ها، شورای عالی سازمان اسناد ملی و بخش اعضای پیوستهٔ فرهنگستان ادب و هنر ایران عضویت داشت و در بنیاد فرهنگ ایران نیز با عنوان مشاور، عضو بود. پس از بازنشستگی از دانشگاه تهران در سال ۱۳۴۸ سرپرستی علمی بنیاد شاهنامه فردوسی را به‌عهده گرفت و تا پایان عمر (سال ۱۳۵۵) به این کار ادامه داد.

استاد مینُوی مقالۀ کمتردیده‌شده‌ای با عنوان «پوشیدن روی یا نپوشیدن روی: ای زنان بکوشید تا چادر حقارت نپوشید» (مجلۀ یغما، تیر ١٣٢٧، شمارۀ ۴ و مرداد ١٣٢٧، شمارۀ ۵) دربارۀ محدودیت‌های اجتماعی و نقش #زنان در جامعه دارند.

پیوند بارگیری این مقاله:
👈🏼بخش نخست 👈🏼 بخش دوم

خواندن نوشته‌های ایشان در کنار کمک به #ایران‌شناسی و آشنایی با تاریخ #ادبیات #فارسی برای بهبود کیفیت نویسندگی نیز سودمند است.
در «جریانـ» باشید.
@Jaryaann

🗓 ۲۴ بهمن‌ماه، سالروز درگذشت فروغ فرخزاد
(۸ دی ۱۳۱۳ – ۲۴ بهمن ۱۳۴۵)
ایمان بیاوریم به آغاز فصل سرد
#شعر و صدای #فروغ_فرخزاد
#روزها #زنان_ایرانی
در «جریانـ» باشید.
@Jaryaann

💢 نابرابری، تبعیض، فرودستی، جنس دوم بودن زنان و … در لایه‌لایه ساختارهای اجتماعی و فرهنگی ما جریان دارد. این پدیده تلخ، از خانواده تا دولت را سامان داده، بر هر رابطه اجتماعی سایه انداخته و زندگی زنان را در همه ابعاد با رنج و دشواری همراه کرده است. بر اساس گزارش «مجمع جهانی اقتصاد» رسیدن به برابری جنسیتی در خاورمیانه ۱۴۲ سال طول می‌کشد. اما نه باید ناامید شد و نه با ایده‌آل‌گرایی، از بهبود امور، هر قدر که میسر باشد دست کشید. می‌توان و باید در مسیر برابری حرکت کرد حتا اگر برخی موانع بیش از حد سخت به نظر برسند.

این‌ها ده پیشنهاد برای گام نهادن در مسیر رفع نابرابری علیه #زنان_ایرانی است:

1️⃣ جریان‌سازی جنسیتی در برنامه‌های توسعه:
مهمترین اقدامی که ضروری است انجام شود و انجام ندادن آن همچنان ایران را در بین چند کشور دارای بیشترین شکاف جنسیتی قرار می‌دهد، یعنی دسترسی به فرصت اشتغال و کسب درآمد، دسترسی به امکانات بهداشتی و آموزشی و حضور در مناصب تصمیم‌گیری را با نابرابری‌های بسیار زیاد مواجه می کند، جریان‌سازی جنسیتی در برنامه‌های توسعه به خصوص اعمال رویکرد توسعه و جنسیت در این برنامه‌ها است.

2️⃣ تغییر قوانین تبعیض‌آمیز:
یکی از نابرابری‌هایی که بسیار بر فرودستی زنان موثر بوده و زندگی آنان را با رنج و محدودیت‌های زیادی مواجه کرده قوانین تبعیض‌آمیز است.

3️⃣ اجرای برنامه‌های متعدد برای توانمندسازی و تسهیل اشتغال زنان:
نرخ پایین اشتغال زنان یکی از مهمترین عوامل شکاف جنستی در ایران است.

4️⃣ تصویب قوانین بازدارنده و مقابله با خشونت علیه زنان:
تصویب لایحه منع خشونت علیه زنان، تصویب قوانین سخت‌گیرانه و بازدارنده برای مجازات خشونت‌گران علیه زنان، ایجاد پلیس مخصوص خشونت‌های خانگی، ایجاد و تقویت مراکز مشاوره و نگهداری از زنان خشونت‌دیده (خانه‌های امن).

5️⃣ پذیرش سبک‌های مختلف زندگی زنان:
زنان مانند مردان حق دارند سبک‌های مختلفی را برای زندگی خود برگزینند. ازدواج کنند یا مجرد بمانند، بچه‌دار شوند یا نشوند. نوع پوشش و حجاب مد نظر خود را برگزینند.

6️⃣ بازپس‌گیری و بررسی مجدد قانون جوانی جمعیت:
قانون جوانی جمعیت به شکلی که به تصویب رسیده است، دارای تبعات منفی بسیار به خصوص در زندگی زنان است. این قانون بدون در نظر گرفتن زیرساخت‌های اقتصادی، اجتماعی، آموزشی و بهداشتی لازم تدوین شده و علاوه بر آن وارد حوزه خصوصی خانواده‌ها شده، حق کنترل زنان بر بدن‌شان را ضایع و به نوعی زنان را مجبور به فرزندآوری می‌کند.

7️⃣ تدوین و اجرای برنامه‌هایی برای افزایش مشارکت سیاسی زنان از جمله اِعمال تبعیض مثبت:
یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر افزایش شکاف جنسیتی در ایران، نازل بودن میزان مشارکت سیاسی زنان و حضور نداشتن زنان در مناصبی است که برای آن‌ها تصمیم می‌گیرند.

8️⃣ پایان دادن به ترویج و بازتولید فرهنگ پدرسالارانه در رسانه‌ها و نهادهای فرهنگی:
متاسفانه دهه‌هاست رسانه ملی، تریبون‌ها، رسانه‌ها و حتی کتاب‌های درسی نوعی از زندگی زنان را ترویج کرده و مطلوب دانسته‌اند که مبتنی بر عدم حضور اجتماعی آنها و خانه‌نشینی و پذیرش صرف نقش خانه‌داری، همسری و مادری بوده است.

9️⃣ مقابله با تضییع حقوق زنان خانه‌دار و مادران:
زنان خانه‌دار که بیشترین جمعیت زنان ایران را به خود اختصاص می‌دهند، متاسفانه به رغم این که ساعت‌های زیادی از روز را صرف کار خانگی و نقش مراقبتی می‌کنند از درآمد و بیمه محرومند.

🔟 نقش‌آفرینی نهادهای مدنی و فعالان زنان:
مقابله با نابرابری جنسیتی و مردسالاری مبارزه‌ای زمان‌بر، همیشگی و همه جانبه است که حتی اگر دولت مبادرت به آن کند به تنهایی و بدون کمک نهادهای مدنی و فعالان اجتماعی نمی‌تواند به هدف برسد.

✍🏻 پرستو سرمدی
🔗 منبع و متن کامل این یادداشت
#روز_جهانی_زنان
#حقوق #زنان #تبعیض
در «جریان» باشید.
@Jaryaann

⭕️ بسیاری از #زنان و حتی #کودکان در جوامع گوناگون، کم یا زیاد، گونه‌هایی از آزار جنسی را در فضاهای عمومی تجربه می‌کنند؛ مواردی مانند: آزار کلامی، تماس بدنی، رفتار نامتعارف و نامحترمانه و تعقیب شدن.
آزارهایی که گاهی خود شخص به دلایلی توان مقابله با آن‌ها را پیدا نمی‌کند. اما روش‌های گوناگون مدنی، محترمانه و خشونت‌پرهیزی برای مداخله هست تا بنا به موقعیت، فرد آزارگر را متوجه رفتار خود کرده و روند آزار و مزاحمت را متوقف کنیم.

❗️در برابر آزار جنسی و مزاحمت خیابانی برای دیگران ساکت و بی‌تفاوت نباشیم.

منبع
#اخلاق_مراقبت #یاری #کنشگری_مدنی
در «جریان» باشید.
@Jaryaann

▪شهلا لاهیجی (زادهٔ ۱۳۲۱ خورشیدی) نویسنده، مترجم، کارآفرین، فعال حقوق زنان و مدیر «انتشارات روشنگران و مطالعات زنان» ۱۸ دی ۱۴۰۲ درگذشت.

لاهیجی عضو «انجمن جهانی روزنامه‌نگاران و نویسندگان زن» و برنده «جایزه آزادی نوشتن» انجمن جهانی قلم در سال ٢٠٠١ و از ناشران مهم کتاب‌های حوزه زنان و از نخستین زنان ناشر بود. از او کتاب‌های «تصویر زن در آثار بهرام بیضایی»، «پژوهشی در هویت تاریخی زنان ایران» و تالیف مشترکی با مهرانگیز کار با عنوان «شناخت هویت زن ایرانی در گستره پیش‌تاریخ و تاریخ» منتشر شده است.

🎙 این صحبت‌های شهلا لاهیجی حدود سه سال پیش در اولین قسمت از پادکست «صدای ما» است که همزمان با #روز_جهانی_زنان منتشر شده بود. این پادکست از سوی واحد چندرسانه‌ای همشهری (در دوران مدیریت پیشینش) به دغدغه‌های حوزه زنان و گفت‌و‌گو با فعالان این حوزه می‌پرداخت است. لاهیجی در این گفت‌وگو درباره #حقوق #زنان می‌گوید استقلال اقتصادی، کلید آزادی مدنی زنان است.
🔗 منبع ویدئو
#زنان_ایرانی
@Jaryaann

🗳 ششم بهمن‌ماه سال‌روز به دست آوردن
حق رای زنان ایرانی پس از ۵۶ سال مبارزه

کنشگری #زنان_ایرانی برای رسیدن به آزادی و حقوق برابر، جریانی ریشه‌دار و تاریخی در کشور است. اما متأسفانه آگاهی جامعه در این‌باره بسیار اندک است.

«انجمن غیبی نسوان» به ریاست صدیقه دولت‌آبادی اولین انجمن زنان بود که به نداشتن حق رای زنان اعتراض کرد. آن هم در شرایطی که بیشتر گروه‌ها و انجمن‌های زنان نیروی خود را بر آموزش و حق تحصیل گذاشته بودند و مشارکت سیاسی زنان جزو خواست‌های اولیه آنان نبود. در سال ۱۲۹۰ خورشیدی محمدتقی وکیل‌الرعایا، نماینده همدان، در مجلس دوم شورای ملی از حق رای زنان دفاع کرد اما متاسفانه این دفاع راه به جایی نبرد.

زنان ایرانی طی سال‌ها با تاسیس نشریه، انجمن و حزب و برگزاری تظاهرات به دنبال تحقق حقوق شهروندی خود بودند. صدیقه دولت آبادی مجله «زبان زنان» را در سال ۱۲۹۹ تبدیل به تریبونی برای دفاع از حق رای زنان کرد. در سال ۱۳۲۱ فاطمه سیاح و صفیه نمازی (فیروز) حزب زنان ایران را تاسیس کردند که بر گرفتن حق رای زنان متمرکز بود. در سال ۱۳۳۰ دولت دکتر #مصدق پیش‌نویس لایحه تازه انتخاباتی را تدوین کرد که در آن حق رای زنان به رسمیت شناخته شده بود. در همین دوران «حزب زنان ایران» نیز که پس از فوت فاطمه سیاح به «شورای زنان ایران» تغییر نام داده بود، فعالیت‌های مردمی گسترده‌ای را برای تامین حق رای زنان آغاز کرد. اما اصلاح قانون انتخابات با مخالفت برخی قشرهای سنتی و روحانیون و پس از آن برکناری دولت مصدق در مرداد ۱۳۳۲ منتفی شد. در سال ۱۳۳۴ جمعیت راه نو توسط مهرانگیز دولتشاهی تاسیس شد و در ۱۳۳۵ گروهی از زنان شامل فرخ‌رو پارسا، صفیه فیروز و چند تن دیگر شورای همکاری جمعیت بانوان ایران را تشکیل دادند. در سال ۱۳۳۶ چندین انجمن و نهاد دیگر به این شورا پیوسته و تلاش‌شان را بر حق رای متمرکز کردند.

سرانجام در سال ۱۳۴۱ لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی در هیئت دولت ایران به تصویب رسید. بر اساس این لایحه، زنان اجازه شرکت در انتخابات و نامزد شدن برای انتخابات را پیدا می‌کردند. در تاریخ ۱۹ دی ۱۳۴۱، #انقلاب_سفید (انقلاب شاه و مردم) رونمایی می‌شود که اصل پنجم آن عبارت بود از: اصلاح قانون انتخابات ایران به منظور دادن حق رأی به زنان و حقوق برابر سیاسی با مردان و ۶ بهمن ۱۳۴۱ با رای عموم مردم به انقلاب سفید در یک همه‌پرسی سراسری، زنان ایرانی ۵۶ سال پس از پیروزی مشروطه و تشکیل نخستین دوره مجلس شورای ملی، حق رأی دادن و حق انتخاب شدن را به دست آوردند.

🎞 تصویر: تظاهرات زنان ایرانی برای حق رأی
📍تهران، اوایل دهه ۱۳۳۰ خورشیدی

🔗 منابع: ۱ و ۲
#زن_زندگی_آزادی
#کنشگری_مدنی #زنان
#تاریخ #ایران_معاصر #تاریخ_در_تصویر
در «جریانـ» باشید.
@Jaryaann

▪بعد از ظهر دوشنبه ۲۴ بهمن‌ماه ۱۳۴۵ خورشیدی #فروغ_فرخزاد، از پیشگامان شعر نوی فارسی، هنگام رانندگی در مسیر استودیوی فیلم‌سازی به‌خاطر آن‌که با چند بچه که با بی‌احتیاطی به وسط خیابان دویده‌ بودند برخورد نکند، چپ می‌کند و ماشین جیپ او در جوی بزرگ کنار خیابان می‌افتد و خود او در نهایت در ۳۲ سالگی در بیمارستان فوت می‌کند و روز چهارشنبه ۲۶ بهمن‌ماه با حضور خانواده، دوستان و علاقه‌مندانش در گورستان ظهیرالدوله به خاک سپرده می‌شود. هنرمندان و نویسندگان بسیاری مانند صادق چوبک، ابوالقاسم انجوی شیرازی، جلال آل‌احمد، #شاهرخ_مسکوب، #مهدی_اخوان_ثالث، #احمد_شاملو، #هوشنگ_ابتهاج، #سیاوش_کسرایی، #بهرام_بیضایی، #عباس_کیارستمی، #احمدرضا_احمدی، #غلامحسین_ساعدی، نجف دریابندری، سیروس طاهباز و یدالله رویایی در این مراسم حاضر بودند. #ناصر_تقوایی بلافاصله پس از این مراسم #مستند فروغ فرخزاد ۱۳ دی ۱۳۱۳ - ۲۴ بهمن ۱۳۴۵ را دربارهٔ او، تشییع جنازه و خاکسپاری‌اش برای تلویزیون ملّی ایران می‌سازد.

📽 این روایت و مجموعه عکس‌های یحیی دهقان‌پور از مراسم تدفین فروغ در برنامۀ تماشا کاری از مریم عرفان است.

#روزها #زنان_ایرانی #تاریخ
@Jaryaann

🎶 خبر آمد که دشتستان بهاره...
‌
آوازخوانی معصومه بهمن‌بیگی از چهره‌های برجستۀ قشقایی در نود و هفت سالگی با همراهی سنتور فرزند خود (غلامعلی گرگین‌پور) در #مستند «آواز زنان ایران»

این مستند ۷۵ دقیقه‌ای، اثر آندریاس روخول، یلدا یزدانی و سباستین لایتنر، داستان زندگی یش از ۲۰ خواننده زن از شهرهای گوناگون ایران است که از تجربیات خود در عرصه #موسیقی می‌گویند.
🔗 منبع
#زنان_ایرانی
@Jaryaann