بومرنگ
2.73K subscribers
359 photos
26 videos
12 files
558 links
موسسه اندیشه اجتماعی: اقتصاد، فلسفه و مدیریت

www.boomrang.org

برای به اشتراک گذاشتن مطالب خودتان در وب سایت و کانال بومرنگ، به یکی از روش های زیر با ما تماس بگیرید:
Email: boomranginstitute@gmail.com
Telegram: @ArashAzadi82
Download Telegram
📃 قدرت سیاسی و کنش اقتصادی
✍🏻 موسی غنی نژاد
🗞 روزنامه #دنیای_اقتصاد ۹۹/۰۳/۱۱

🔸 در شرایط بحرانی و حوادث غیرمترقبه، گرایش صاحبان قدرت سیاسی به مداخله در اقتصاد و کنترل بازار بیشتر می‌شود. این گرایش عمومی و طبیعی است؛ عمومی است یعنی در همه جوامع اعم از پیشرفته یا غیر آن هم اتفاق می‌افتد و هم طبیعی است؛ چون صاحبان قدرت سیاسی طبیعتا گرایش به این دارند تا خود را مسلط بر همه امور جامعه از جمله اقتصاد معرفی کنند.
واقعیت این است که این مداخلات در اغلب موارد ناکارآمد از آب درمی‌آید؛ ولی این ناکارآمدی مانع از تکرار آن نمی‌شود. تاریخ اقتصاد مملو از این تجربه‌های شکست‌خورده است. از زمانی‌که تفکر علمی اقتصاد شکل گرفته و مدون شده تا کنون این چالش میان اقتصاددانان و دارندگان قدرت سیاسی در جریان بوده است.
🔸 علت اینکه اغلب سیاست‌گذاری‌های دولتی در عرصه اقتصاد ناکام می‌شوند یا حتی نتایج معکوس می‌دهند، همین تنش و تضاد میان دو منطق متفاوت است. تا زمانی‌که صاحبان قدرت سیاسی علم اقتصاد را به جد نگیرند، هیچ توفیقی نصیب سیاست‌های اقتصادی مورد نظر آنها نخواهد شد. تکرار و تاکید بر اینکه «درشرایط حساس کنونی» یا «در وضعیت غیر عادی و نامتعارف» قوانین علم اقتصاد صدق نمی‌کند و باید تمهیدات دیگری اندیشید، نشانه بارز جدی نگرفتن علم اقتصاد است.

👈🏻متن کامل این یادداشت را می توانید در سایت بومرنگ مطالعه نمائید
🆔@ghaninejad_mousa
✔️@BoomrangInstitute
#اقتصاد_ایران #علم_اقتصاد
✔️@BoomrangInstitute

🔴 گفتگو درباره «بحران محیط زیست: سرمایه داری یا سوسیالیسم؟!» - جلسه دوم (۲)

میزبان:
زیست آنلاین/ محمد رئیسی
مهمانان:
محمدرضا جعفری/شهرام اتفاق


آیا بحران‌های محیط زیستی دوران ما، ناشی از نظام اقتصادی بازار (یا سرمایه‌داری) است؟ آیا سوسیالیسم چاره کار است و در سایه آن می‌‌توان از این بحران عبور کرد؟

کوشش برای یافتن پاسخ هایی شایسته به این پرسش‌ها، موضوع سلسله گفتگوهایی است که به دعوت زیست آنلاین برگزار می‌شوند.



👈 جلسه دوم در آپارات

👈 جلسه دوم در زیست آنلاین

👈 همه جلسات در بومرنگ



توضیحات: این مطلب از 👈 [کانال زیست آنلاین] دریافت شده‌ است.

#سرمایه_داری
#سوسیالیسم
#محیط_زیست
#تغییر_اقلیم
✔️@BoomrangInstitute

⭕️ گرفتار سرمایه داری رفاقتی شدیم
🎤 موسی‌ غنی‌ نژاد در گفتگو با #تجارت_فردا از ردپای تفکرات مجاهدین خلق در اقتصاد امروز می ‌گوید

کتاب اقتصاد به زبان ســاده، کتابی ملهم از اندیشــه های مارکسیستی است که در سال ۴۷ به صورت جزوه درون گروهی منتشر و بین مجاهدین و نیروهای انقلابی توزیع شد. این کتاب با نیت تاثیرگذاری روی افرادی نوشته شده بود که می خواستند علیه رژیم پهلوی، مبارزه مسلحانه انجام دهند. منتها تاثیر این جزوه از انقلابیون و اعضای مجاهدین فراتر رفت و تفکرات محمود عسکری زاده و جزوه اش در میان نیروهای اسلامی که از مجاهدین جدا شدند و حتی نیروهای مخالف مجاهدین هم طرفداران زیادی پیدا کرد و هنوز هم طرفدار دارد.

حرف اصلی کتاب همان حرف مارکس است که میگوید همه بدبختی های جامعه ناشی از مالکیت خصوصی ابزار تولید است که موجب استثمار اکثریت (توده مردم) به نفع اقلیت (ســرمایه داران) میشود. این تفکر همه مشکلات جامعه را ناشی از مالکیت خصوصی اقلیتی از مردم می داند و با استفاده از نظریه مارکسیستی زیربنا و روبنا می گوید اقتصاد سرمایه داری که مبتنی بر مالکیت ابزار تولید است، زیربنای کل روابط اجتماعی در جامعه است. زیربنا مفهوم مورد علاقه مارکسیست هاست که مطابق آن مدعی بودند روابط اقتصادی در جامعه زیربنای تعیین کننده کلیه روابط سیاسی و اجتماعی و فرهنگی جامعه است. عســکری زاده هم در این کتاب می گوید تمام مشکلاتی که ما در جامعه داریم و موجب نارضایتی مردم شده -از فساد و فحشا گرفته تا مینی ژوپ و هیپی ها- همه روبناست و عامل تعیین کننده یا زیربنا همان مالکیت خصوصی ابزار تولید است.

آنچه در این کتاب با ادبیات عامیانه گفته شــده اگر به صورت حقوقی و امروزی گفته شود کم وبیش میشــود همان چیزی که در اصل ۴۳ قانون اساسی آمده است. در اصل ۴۳ تاکید بر تامین نیازهای اساسی شامل مسکن، خوراک، پوشاک، بهداشت، درمان، آموزش و پرورش و امکانات الزام برای تشکیل خانواده برای همه است. تاکید شده شرایط و امکانات کار برای همه تامین شود و ابزار کار در شکل تعاونی، از راه وام بدون بهره یا هر راه مشــروع دیگر برای همه فراهم شود تا به تمرکز و تداول ثروت در دســت افراد و گروههای خاص منتهی نشود. این اصل مردم را تشویق میکند که با افزایش تولیدات کشــاورزی، دامی و صنعتی کشور را به مرحله خودکفایی برساند و از وابستگی برهاند. اینها بخشی از آن چیزی است که در اصل ۴۳ قانون اساسی ما آمده و شما میتوانید آن را با آنچه در کتاب اقتصاد به زبان ساده آمده مقایسه کنید. در اصل ۴۳ در حقیقت چیزی با عنوان مالکیت خصوصی و تجارت آزاد وجود ندارد.

شما می بینید که در کتاب عسکری زاده، همانند کتاب نوشین، به مساله تورم اشاره شده و در این خصوص تاکید میکند بر اینکه علت اصلی تورم سودی است که سرمایه دار کسب میکند و اگر سرمایه دار سودی روی کالا نگیرد تورم ایجاد نمیشود. الان همه میدانند که تورم ناشی از سیاستهای پولی دولت است و آنچه آنها درباره تورم میگفتند واقعا خنده دار است اما هنوز در ایران این تفکر وجود دارد. شاهد این ادعا هم وجود سازمانی با نام سازمان حمایت از تولیدکنندگان و مصرف کنندگان است که فلسفه وجودی این سازمان مبارزه با گرانفروشی و سوءاستفاده سرمایه داران است. شما میگویید تفکرات امثال عسکری زاده آیا در اقتصاد کنونی جاری است؟ بله هست. همین امروز که من با شما صحبت میکنم، بعد از نیم قرن، سازمان حمایت و سازمان تعزیرات ما به گفته های آقای عسکری زاده عمل می کند.


👈 بیشتر بخوانید


#اقتصاد_دولتی
#سازمان_مجاهدین_خلق
✔️@BoomrangInstitute

⭕️ درباره «تجددخواهی و تصلب سنت در ایران»/ برداشت و تلخیص از کتاب «تاملی درباره ایران»، جلد دوم: «نظریه حکومت قانون در ایران»، بخش نخست: «مکتب تبریز و مبانی تجددخواهی»/ اثر جواد طباطبایی


اصلان علی عباسی

از دیدگاه طباطبایی، اندیشه تجدد (مدرنیته) در اروپا با طرح پرسش در درون سنت و متحول شدن اندیشه سنتی، پدید آمد. به نحوی که هر بحثی در اندیشه تجدد نسبتی با اندیشه سنتی دارد و ساختمان و چارچوب اندیشه تجدد با متحول شدن اندیشه سنتی استوار و قوام پیدا کرده است. این روند با جدال و مناقشه میان متاخرین (نمایندگان اندیشه جدید) و قدما (نمایندگان اندیشه قدیم) در طول قریب به ۱۰۰۰ سال در اروپا رخ داده است. شایان ذکر است که متاخرین، خود در حوزه‌های علمیه و مکاتب فکری قدما پرورش یافته بودند و ماهیت و منشا فکری متفاوتی با قدما نداشتند. اما با طرح اندیشه‌های جدید به جدال فکری با قدما برخاستند و عامل تحول در سنت و گذار به مدرنیته شدند.

اما در ایران، به خلاف اروپا، جریان روشنفکری و اندیشه روشنفکران از درون سنت برنیامد. به همین دلیل تجددخواهی در ایران بدون توجه به اندیشه سنتی و با بی اعتنایی به لزوم جدال میان قدما و متاخرین پدید آمد. این پیامد بدین علت روی داد که اندیشه قدیم در ایران بیش از سه سده، به سنتی متصلب تبدیل شده و توان طرح پرسش و تحول از درون را از دست داده بود. در این شرایط، نظام سنت، پیوند و ارتباطی با حیات اجتماعی و زندگی ایرانیان و مشکلات آنان نداشت. در مواجهه ایرانیان با منطق دوران جدید در اروپا و پس از آن ظهور جریان روشنفکری، اندیشه روشنفکران نیز نتوانست توان طرح پرسش از نسبت میان اندیشه تجدد و اندیشه سنتی را بدست آورد و خود به مشکلی اساسی در نسبت میان تجددخواهی و اندیشه قدیم تبدیل شد.

طرح پرسش از ماهیت و ریشه‌های تصلب سنت در ایران، گام آغازین برای تدوین تاریخ اندیشه در ایران است و شرایطِ ایجاد وضعیتی جدید و نو را برای اندیشه و اندیشیدن در ایران فراهم می‌کند.

#تجددخواهی
#تصلب_سنت
✔️@BoomrangInstitute

⭕️ جریان تحولی و سنت/ از کتاب قانون، قانون‌گذاری و آزادی/ اثر فردریش فون هایک

ترجمه موسی غنی نژاد و مهشید معیری

"هایک به هیچ وجه معتقد به تسلیم بی قید و شرط به همه سنت‌ها نیست"


سنت‌ها از دیدگاه هایک ریشه در انتزاع به عنوان شیوه سازگاری انسان با محیط و دیگر انسان‌ها دارند‌. سنت‌ها عبارتند از برخی از ارزش‌ها، آداب و رسوم و قواعد رفتاری که از طریق تقلید و فراگیری از نسلی به نسل دیگر انتقال می‌یابد و نظم اجتماعی معینی را به وجود می آورد. به عقیده هایک سنت‌ها طی یک جریان تحولی طولانی و در فرایند سازگاری انسان با محیط طبیعی و اجتماعی شکل می‌گیرند و رمز بقای آن‌ها میزان موفقیت‌شان در این سازگاری است. او تاکید می‌ورزد که سنت ها محصول عقل انسان نیستند بلکه همین فرایند سازگاری است که عقل را به وجود می‌آورد؛ یعنی عقل در چهارچوب سنت‌ها و در جریان تحولیِ آن‌ها شکل می‌گیرد ....

.... اما این سخن به این معنا نیست که عقل نمی‌تواند بر سنت و جریان تحولی آن موثر واقع شود بلکه منظور این است عقل قادر به تغییر کل مجموعه سنت‌ها و ابداع کامل آنها از نو نیست. عقل به عنوان محصول فرایندهای پیچیده تحولیِ سنت‌ها نمی‌تواند بر کل این فرایندها احاطه یابد اما می‌تواند بخشی از مجموعه فرهنگی (کل سنت‌ها) را با اتکا به بقیه مجموعه متحول سازد یا مسیر آن را تغییر دهد. از این رو هایک می‌گوید: "هر پیشرفتی باید مبتنی بر سنت باشد". آنچه عقل انجام می‌دهد اصلاح برخی سنت‌ها است نه ابداع کل آنها. "حتی موفقیت نوآوری یک سنت شکن و اعتماد مقلدین به وی باید در سایه رعایت دقیق اکثر قواعد موجود [مابقی مجموعه سنت‌ها] به دست آید"....

.... "به هیچ وجه مدعی نیستیم که هر سنتی، به عنوان سنت، مقدس و غیرقابل انتقاد است، بلکه به سادگی میگوییم که مبنای انتقاد از هر گونه محصول سنتی باید همیشه در محصولات دیگر سنت، که نمی‌خواهیم یا نمی‌توانیم در موردشان تجدید نظر کنیم، جست‌وجو شود. به سخن دیگر، جنبه‌های خاص یک فرهنگ باید همیشه و فقط در زمینه همین فرهنگ مورد سنجش قرار گیرد... ما تنها می‌توانیم بخش‌هایی از یک مجموعه [فرهنگ، سنت] را اصلاح کنیم و هرگز نمی‌توانیم آن را به کلی و بر مبنای برنامه متفاوتی از نو بسازیم". هایک بر این رای است که تمدن‌های پیشرفته در نتیجه رواج برخی سنت‌ها، که مضمون اصلی آنها آزادی فردی است، امکان‌پذیر شده‌اند. بنابراین سنت‌هایی را تایید می‌کند که مشوق آزادی فردی هستند. به همین لحاظ، هایک خود را آزادی‌خواه (لیبرال) می‌داند و نه محافظه‌کار.

#جریان_تحولی
#سنت
✔️@BoomrangInstitute

⭕️ شریعتی، تئوریسین سوسیالیسم اسلامی
🎙 بررسی ریشه ها و آثار افکار و آرای اقتصادی علی شریعتی در گفت و گوی #تجارت_فردا با موسی غنی نژاد

شــریعتی آن زمان خیلی معروف بود. من در ســال ۱۳۴۸ وارد دانشگاه تهران شدم، دکتر شریعتی سخنرانی های زیادی در ســال‌های ۱۳۴۹ و ۱۳۴۸ داشت. یک بار به یکی از جلسات سخنرانی او در تالار فردوسی دانشکده ادبیات دانشگاه تهران رفتم. قبلا در حسینیه ارشاد هم سخنرانی هایش را شنیده بودم، اما اولین باری که احساس بدی نسبت به او پیدا کردم در آن سخنرانی دانشگاه تهران بود. دقیقا به یاد دارم که او یک ساعت و نیم دیر رسید. در هوای گرم خردادماه سالن پر از جمعیت بود و حتی تعدادی از دانشجویان روی زمین نشسته بودند و همه از گرما کلافه بودند. دکتر شریعتی وقتی بعد از یک ســاعت و نیم تاخیر وارد شد، اولین جمله ای که گفت این بود که علت تاخیر من ترافیک بود و بعد شروع کرد به بد و بیراه گفتن به شهرداری و ترافیک. درحالی که او از وضع ترافیک خبر داشت و باید زودتر راه می افتاد. اولین کاری که یک آدم متمدن در چنین شرایطی می کند، عذرخواهی است، اما او این کار را نکرد و این رفتار بر من اثر خیلی بدی گذاشت و توی ذوقم زد. بعد که به تدریج با نگاه شریعتی بیشتر آشنا شدم، دیدم او یک آدم شعاری است. به هر حال ما با وجود ممنوعیت، کم و بیش کتاب‌های مارکسیستی را پیدا می کردیم و می‌خواندیم و من دیدم چیزهایی که شریعتی می‌گوید خیلی هم به مارکسیسم ربطی ندارد و فقط شعار می‌دهد. بعدها برای من روشن شد که اصلا داستان شریعتی چیست.

طرز فکر شریعتی یعنی شیعه‌ای که او تبلیغ می‌کرد، اسلام بدون فقها و بدون روحانیون بود. شاید صریح این را نمی‌گفت ولی این مضمون در حرف‌هایش بود. روشنفکران دینی ما که در ۲۵ سال اخیر به خصوص از جریان دوم خرداد به بعد سر برآورده‌اند، یعنی دکتر سروش و اعوان و انصارش، طرفدار شریعتی هستند و تقریبا همین حرف ها را می زنند. درحالی که بخش دنیوی اسلام که می تواند بسیار مدرن و برای زندگی امروزی ما کارساز باشد بخش فقه و حقوق اسلام است. اما روشنفکران دینی فقه را کاملا کنار می‌گذارند. شریعتی از منظر مارکسیســتی آن را رد می‌کرد چون معتقد بود فقها از این طریق سرمایه‌داری را توجیه می‌کنند. حالا روشــنفکران دینی هم به صورت دیگری همان کار شریعتی را می‌کنند؛ مثلا سروش معتقد است فقها انحصار قدرت سیاسی را به دست گرفته اند و از این منظر فقه را رد می‌کند و البته از شریعتی هم همیشه در کل دفاع می‌کند.

👈 بیشتر بخوانید
☑️ مبارزه موثر با فساد
✍🏻 موسی غنی نژاد - روزنامه دنیای اقتصاد 1399/03/24

🔹 در کشور ما مدت‌ها است که برای برخی جرائم سنگین مربوط به فساد اقتصادی حکم اعدام صادر می‌شود. در این خصوص اعدام سلطان «سکه» مانع ظهور سلطان «قیر» و دیگر سلاطین فساد نشد. برخورد با مفسدان اقتصادی از ضروریات اجرای عدالت است؛ اما در این باره باید به دو مساله بسیار مهم توجه کرد، یکی تناسب حکم مجازات با جرم صورت‌گرفته و دیگری بستر قانونی و نهادی که ارتکاب جرم را امکان‌پذیر می‌کند.

🔹 آسیبی که موسسات اعتباری غیرمجاز و متخلف که بعضا ارتقای مقام یافته و به بانک تبدیل شدند، به اقتصاد ملی وارد کردند آن‌چنان ابعاد گسترده‌ای دارد که با جرائم ارتکابی از سوی برخی مفسدان معروف به «سلاطین» قابل قیاس نیست.

🔹 اما اینها حکم اشد مجازات را می‌گیرند و آنها چند سال زندان. مضافا اینکه ابهام زیادی در خصوص رسیدگی یا عدم رسیدگی به پرونده برخی از این دست موسسات اعتباری وجود دارد.

🔹 نگاهی گذرا به پرونده‌های مفاسد اقتصادی نشان می‌دهد که بسیاری از مفسدان اتفاقا از گزینش‌شده‌های به ظاهر صالح، مطابق قاعده تقدم «تعهد» بر تخصص، بوده‌اند. یادمان نرفته که رئیس یک بانک بزرگ دولتی تنها چند ماه پس از برگزیده شدن به‌عنوان مدیر شایسته «خودی» به کانادا فرار کرد!

🔹 نظام اداری، اقتصادی و اغلب سیاست‌گذاری‌های عمومی ما به دلیل ساختاری و نیز حاکمیت تفکر اقتصاد دولتی بر آنها مستعد ظهور رشد فساد اداری و مالی است.

🔹 وقتی قیمت‌گذاری دولتی بر اقتصاد حاکم است و با چرخش قلم کارمندی با حقوق متعارف، ممکن است میلیاردها تومان جریمه به فعالان اقتصادی تعلق بگیرد یا نگیرد، زمینه برای فساد اقتصادی وسوسه‌انگیز به آسانی فراهم شده است.

🔹 تجربه کشورهای پیشرفته نشان می‌دهد مطبوعات آزاد به‌عنوان رکن چهارم دموکراسی نقش بسیار مهمی در شفاف‌سازی و بازدارندگی در امر فساد در همه ابعاد آن دارد.

🔹 متاسفانه روزنامه‌نگاری تحقیقی در کشور ما باب نیست و پشتوانه قانونی محکمی ندارد. روزنامه‌نگارانی که با این کار خطر می‌کنند، اغلب هزینه‌های گزافی بابت کار حرفه‌ای خود می‌پردازند.

#فساد
✔️@BoomrangInstitute
🆔@ghaninejad_mousa

👈🏻 متن کامل این یادداشت را می توانید در سایت بومرنگ مطالعه نمائید
✔️@BoomrangInstitute

🔴 گفتگو درباره «اقتصاد بازار یا اکوسوسیالیسم» - جلسه سوم (۳) از سلسله گفتگوهای بحران محیط زیست: سرمایه داری یا سوسیالیسم؟!

میزبان:
زیست آنلاین/ محمد رئیسی
مهمانان:
محمدرضا جعفری/شهرام اتفاق


آیا بحران‌های محیط زیستی دوران ما، ناشی از نظام اقتصادی بازار (یا سرمایه‌داری) است؟ آیا سوسیالیسم یا اکوسوسیالیسم چاره کار است و در سایه آن می‌‌توان از این بحران عبور کرد؟

کوشش برای یافتن پاسخ هایی شایسته به این پرسش‌ها، موضوع سلسله گفتگوهایی است که به دعوت زیست آنلاین برگزار می‌شوند.



👈 جلسه سوم در آپارات

👈 جلسه سوم در زیست آنلاین

👈 همه جلسات در بومرنگ



توضیحات: این مطلب از 👈 [کانال زیست آنلاین] دریافت شده‌ است.

#سرمایه_داری
#سوسیالیسم
#محیط_زیست
#تغییر_اقلیم
✔️@BoomrangInstitute

🔴 بریده ای از سفرنامه «نیم‌دانگ پیونگ‌یانگ»

رضا امیرخانی

🎯 رفتیم کنار یکی از همین صفحات سیبل و نشانه‌روی. چیزی به کره‌ای نوشته بود که خانم یون برای‌مان ترجمه کرد. دونقطه سوراخ روی سیبل بود. یکی دقیقاً در مرکز که روش فلش کشیده بودند و توضیحی نوشته بودند و دیگری سه چهار میلیمتر با فاصله ...

خانم یون توضیح داد:
جناب کیم جونگ ایل تیر اول را با گلوله‌ی تولید داخل زده‌اند که حتماً به وسط هدف می‌خورد. اما گلوله‌ی بعدی تولید خارج است که حتا جناب کیم جونگ ایل هم نتوانستند آن را به مرکز بزنند، چون گلوله ایراد داشت.‌ حتا ایشان که تیرشان خطا نمی‌رود نتوانسته‌اند به مرکز بزنند، چه برسد اگر یک روز مثلاً یک سرباز معمولی در جنگ با امپریالیسم بخواهد با این گلوله‌ی خارجی تیراندازی کند که شکست‌مان قطعی خواهد بود.

صحبتش را قطع می‌کنم، می‌بینم که خارج از سیبل هم یک پارگی هست که روی آن هم با نشانه و فلش علامت خورده است و چیزی نوشته اند. می‌گویم این چیست؟

خانم یون: همان گلوله اول جناب کیم جونگ ایل وقتی به هدف خورد و داخل رفت، اینقدر محکم بود که به دیوار خورد و برگشت . . .

#معرفی_کتاب
✔️@BoomrangInstitute

🔴 نقد کتاب «سوسیالیسم و محیط زیست، از نظر تا عمل»، اثر کاظم علمداری - بخش اول (۱)

میزبان:
زیست آنلاین/ محمد رئیسی
مهمانان:
کاظم علمداری/شهرام اتفاق


نویسنده کتاب، فقدان «جامعه مدنی» در کشورهای سوسیالیستی سابق را، یکی از دلایل اصلی بروز بحران‌ها و فجایع محیط زیستی در آن سرزمین‌ها دانسته است. اما تعریف «جامعه مدنی»، موضوعی مناقشه برانگیز و در عین حال بسیار مهم است.

چرا که روایت متفکران متمایل به چپ از «جامعه مدنی»، با درک طرفداران اقتصاد بازار تفاوت دارد و شناخت این تمایز نیز شایان توجه است.

در این بخش از جلسه بررسی و نقد کتاب، کوشش شده است تا بر سر تعریفی از «جامعه مدنی» توافق شود و چگونگی عملکرد آن در مناسبات اجتماعی و به ویژه در برخورد با عرصه های محیط زیستی، مورد توجه قرار گیرد.


👈جلسه اول در آپارات

👈جلسه اول در زیست آنلاین

👈همه جلسات در بومرنگ


👈این مطلب از [کانال زیست آنلاین] دریافت شده‌ است.


#سرمایه_داری
#بازار_آزاد
#سوسیالیسم
#محیط_زیست
#جامعه_مدنی
#تغییر_اقلیم
#نقد_کتاب
✔️@BoomrangInstitute

🔴 مروری بر کتاب «اقتصاد و دولت در ایران» - اثر موسی غنی نژاد

🎤 ابراهیم صحافی

کتاب «اقتصاد و دولت در ایران» به قلم دکتر موسی غنی‌نژاد تالیف شده است. دکتر غنی‌نژاد در این کتاب علل و چگونگی شکل‌گیری اقتصاد دولتی و دلایل تداوم آن در ایران را شرح داده است. رویکرد و فرضیه پژوهشی این کتاب بر اساس تاثیرپذیریِ تحولات تاریخی ایران از ایدئولوژی‌های ناسیونالیستی و سوسیالیستی غربی تعریف و تبیین شده است. دکتر غنی‌نژاد با این فرضیه شرح می‌دهد که چگونه بعد از پیروزی نهضت مشروطه، رضا خان به قدرت می‌رسد و بر اساس اندیشه‌های ناسیونالیستی و سوسیالیستی، اقتصاد دولت‌مدار در ایران حاکم می‌شود. سایر تحولات ایران در دهه‌های بعد و ضعف اقتصاد بازار آزاد و بخش خصوصی نیز با همین فرضیه در این کتاب تشریح و تبیین می‌شود.

در این فایل‌های صوتی، مرور و شرح مطالب کتاب انجام شده است:


👈 جلسه اول در آپارات

👈 همه جلسات در بومرنگ


#دولت #بازار
#روش_شناسی
#اقتصاد_ایران
✔️@Boomranginstitute

⭕️ گفتار اقتصادی، منطق پوپولیستی
🎙 موسی غنی‌نژاد در گفتگو با #تجارت_فردا سیاست‌های دولت‌ها را در مقابله با تورم بررسی می‌کند

لازم است که این نکته را توضیح دهم که پایین آمدن نرخ تورم در سالهای دولت یازدهم دقیقا به علت سیاستهای پولی دولت نبود، بلکه عوامل دیگری مانند خوش بینی نسبت به آینده، انتظارات مثبت نسبت به تحولات سیاسی، روابط بین المللی و رشــد اقتصادی نیز عوامل مهمی بود که سبب شــد نرخ ارز ثبات داشته باشــد و نرخ تورم نیز کاهش پیدا کند. چون در همان ســالها پایه پولی و رشــد نقدینگی بالا بود اما در کمال تعجب نرخ تورم روندی نزولی داشــت. البته برخی مسوولان اقتصادی که دانش اقتصادی کافی نداشــتند دچار این اشتباه شدند که کلید حل مشکل تورم را پیدا کرده اند و مســاله تورم اصلا به پایه پولی و رشد نقدینگی مرتبط نیست. اما در دوره بعد چه اتفاقی افتاد؟ ترامپ از برجام خارج شــد و انتظارات مردم در مورد آینده بدبینانه شد، نرخ ارز افزایشی شد و نقدینگی که قبلا ایجاد شده بود خودش را به صورت تورم نشان داد. بنابرایــن در همان ســالها نیز به صــورت بالقوه پتانســیل ایجاد تورم وجود داشــت، امــا مثبت بودن انتظارات مردم نســبت به آینده مانع از جهش فنر تورمی شــده بود.

زمانی که از اقتصاد لیبرال صحبت میکنیم یعنی اقتصادی که به بازار آزاد و رقابتی پایبند است. اگر این منطق اقتصادی رعایت شــود حتما نرخ تورم کاهش پیدا میکند. اما کســانی که میگویند اقتصاد لیبرالی باعث افزایش قیمت ها در کشــور شــده است، کاملا خلاف حقیقت را می گویند. درســت است که آقای روحانی شــعار اقتصاد آزاد را داد اما کلام ایشــان در حد شــعار باقی ماند و هیچکدام از شــعارها تحقق پیدا نکرد. اقتصاد آزاد به این معناســت که قیمتها به بازار ســپرده شود. باید این ســوال را از آنها پرســید که مگر زمانی که آقای روحانی ســر کار آمد، ســازمان تعزیرات و حمایت تعطیل شــدند؟ این سازمانها همچنان فعال بودنــد، هیچ زمانی بازار و قیمت در ایــران آزاد نبود.

زمانی که از سیاستهای دولتی انتقاد میکنیم نباید فقط خودمان را به دولت به معنای قوه مجریه محدود کنیم. زیرا همه قدرت در دست قوه مجریه نیست. به عنوان مثال بانک مرکزی در دولتهای نهم و دهم با نهادهایی که مجوز موسسات اعتباری را میدادند مخالف بود، اما این مجوزها صادر میشد . نیروی انتظامی و اداره های تعاون مجوز موسسات اعتباری را صادر کردند و کنترل این مجوزها از دست دولت خارج بود. این موسســات مانند قارچ روییدند و جریــان تورمی را ایجاد کردند. در اینجا نمیتوان گفت که دولت به عنوان قوه مجریه تنها مقصر بوده اســت. اگرچه مسوولیت اصلی دست دولت است، به عنوان مثال بانک مرکزی باید جلوی مجوزهای موسسات اعتباری را میگرفت و جلوی فشارهایی که از نهادهای دیگر وارد میشد می ایستاد و این مسائل را برای مردم توضیح میداد. اما متاسفانه این کار را نکرد. اما می توان گفت که قوه مجریه به تنهایی مسوول همه چیز نیست و باید مجموعه قدرت سیاسی و تمام قوا را در نظر بگیریم که در این جریان دخیل هستند.
#پوپولیسم

👈 بیشتر بخوانید
✔️@BoomrangInstitute

🔴 فرازهایی از کتاب «اقتصاد و دولت در ایران»، اثر موسی غنی‌نژاد - بخش اول (۱)


از دیگر مبارزان اسلام‌گرایی که بر جریان فکری اقتصادی در انقلاب اسلامی تاثیر گذار بودند می توان به آیت‌الله طالقانی، دکتر بهشتی و آیت‌الله مطهری اشاره کرد که هیچ کدام نظر مساعدی نسبت به مالکیت خصوصی گسترده به ویژه مالکیت خصوصی وسایل تولید نداشتند. آیت‌الله طالقانی در کتابی تحت عنوان اسلام و مالکیت در مقایسه با نظام های اقتصادی غرب (۱۳۴۴)، به معرفی و نقد دو نظام اقتصادی رایج در دنیا یعنی نظام سرمایه‌داری و نظام سوسیالیستی می‌پردازد و ضمن برشمردن معایب هر دوی آنها نهایتا نظام اقتصادی مطلوب خود، نظام اسلامی را معرفی می کند . . .

در خصوص پول و مشکلات اقتصادی ناشی از آن، آیت‌الله طالقانی بر دو موضوع تاکید دارد، یکی پدیده ربا و دیگری کنز. به عقیده وی «معاملات ربوی در آغاز تحولات صنعتی، با پول‌هایی که از طرق مختلف و سرزمین‌های دیگر به اروپا سرازیر شده بود منشا و پایه اصلی چنان نظام سرمایه‌داری و فاصله طبقاتی شد که در تاریخ ملل سابقه نداشته است.» اما در خصوص کنز که او با استناد به آیه ۳۴ سوره توبه، آن را مال اندوزی و تمرکز ثروت تعبیر می کند بر این رای است که «خطرناک ترین و منفورترین اعمال جمع و ذخیره و تمرکز ثروت به خصوص زر و سیم است.» و به نقل از ابوذر و در تایید سخن او می گوید «یک فرد مسلمان حق ندارد بیش از رفع احتياج مال اندوزد تاثیراندیشه‌های وی را در تصمیمات شورای انقلاب درخصوص مالکیت ارضی و برخی اصول اقتصادی قانون اساسی می‌توان یافت. نکته مهمی که در خصوص مفهوم خدامالکی باید مورد تاکید قرار گیرد این است که مالکیت تکوینی خداوند بر عالم و هر چه که در آن هست، متفاوت از مالکیت تشریعی است که رابطه میان انسان‌ها را تنظیم می‌کند.

در واقعیت زندگی مسلمانان، تملک زمین منحصر به احیا کردن نیست و در فقه شیعی طرق دیگری مانند خرید زمین از مالک، ارث بردن از مالک، بخشيدن مالک، صلح و غیره پیش بینی شده است. درباره این موضوع که موات شدن زمین قبلا احیاشده موجب سلب مالكيت می‌گردد یا نه، نظر فقهی این است که «اگر با خریدن یا ارث یا صلح و مانند آن کسی مالک زمینی شود مسلما با گذشت زمان و تبدیل آن به موات از ملک او خارج نمی شود مگر اینکه مالكين او همه از بین بروند و هیچ‌گونه اطلاعی از آنها در دست نباشد یا اعراض کنند. و اما اگر آن زمین را با احیا کردن مالک شده باشد محل بحث است که آیا با ماندن و موات شدن از ملک او خارج می شود یا نه؟ و مشهور در میان علمای شیعه این است که از ملک او خارج نمی شود.»

و اما در خصوص آیه ۳۴ سوره توبه و تعبیر کنز در آن به انباشت ثروت وسرمایه و این که یک فرد مسلمان حق ندارد بیش از رفع احتياج مال اندوزد بایدتوجه کردکه این تفسیر زمانی قابل قبول است که مال اندوزی را صرفا حبس پول بدانیم والا اگر مقصود از مال اندوزی انباشت سرمایه باشد، این تفسیر نادرست است. سوای این مسئله که شاید بتوان کف نیازها را در شرایط زمانی و مکانی خاصی حدس زد اما يقينا تعیین سقفی برای آنها امکان پذیرنیست، از این نکته مهم نباید غفلت کرد که پیشرفت اقتصادی منوط به انباشت سرمایه است و لذا ممانعت از انباشت آن موجب رکود و فقر می شود و این خلاف مصلحت عمومی است.

علامه طباطبایی در توضیح معنای کنز در آیه فوق می نویسد: پس در همه موارد استعمال این کلمه، یک معنا نهفته است، و آن نگه داری و ذخیره کردن مال و خودداری از این است که در میان مردم جریان پیدا کند و زیادتر شود، و انتفاع از آن عمومی گردد، یکی از آن با دادنش منتفع شود، و دیگری با گرفتن آن و سومی با عمل کردن روی آن. و این عمل یعنی کنز و ذخیره کردن مال، در سابق به صورت دفینه کردن آن صورت می گرفته چون بانک و مخازن عمومی در کار نبوده، ناگزیر می شدند برای آنکه سوء قصدی بدان نشود آن را در زمین دفینه کنند.


دسترسی به 👈 بخش دوم پیام


منبع: [کانال پژوهشکده اتریشی]
✔️@BoomrangInstitute

🔴 فرازهایی از کتاب «اقتصاد و دولت در ایران»، اثر موسی غنی‌نژاد - بخش دوم (۲)


تفسیر علامه کاملا با منطق اقتصادی سازگار است و این معنی را می رساند که در دنیای امروز که بانک و موسسات عمومی وجود دارد قاعدتا مسئله کنز هم پیش نمی‌آید. از نظر وی زیان کنز ربطی به اندوختن سرمایه و ثروت ندارد بلکه ناظر به محروم کردن جامعه از وسیله تجارت و رونق کسب و کار است، چنانچه جلوتر این موضوع را تصریح می کند:

پس نهی آیه شریفه از داشتن پول نیست بلکه نهی از حبس آن است، چون اسلام مالکیت اشخاص را از حیث کمیت محدود نکرده و حتی اگر شخص مفروض هزارها برابر آن دفینه می‌داشت ولی آن را حس نمی‌کرد، بلکه آن را در معرض جریان قرار می‌داد، اسلام هیچ عتابی به او نداشت. چون با جریان ثروت او، هم خود او استفاده می‌کرد و هم دیگران از آن بهره‌مند می‌شدند، و در عین این‌که در راه خدا انفاق نمی‌کرد، خائن به خدا و رسول به شمار نمی‌رفت، زیرا ثروت خود را در مرای و منظر همه قرار داده‌بود به طوری که اگر زمام‌دار مسلمین احتیاج ضروری پیدا می‌کرد می‌توانست به او بگوید فلان مقدار در راه خدا انفاق کن. پس معلوم شد که آیه شریفه ناظر است به آن گنجی که صاحبش رااز انفاق در حقوق مالیه باز بدارد. البته همان طور که گفتیم منظور از انفاق تنها دادن زکات نیست بلکه معنای اعمی است که هم زکات را شامل می شود و هم حوایج ضروری جامعه را از قبیل جهاد و دفاع و حفظ جان ها از هلاکت و امثال آن.

انتقاد آیت الله طالقانی همانند بسیاری مبارزان سیاسی اسلام گرای دیگر از مارکسیسم عمدتا ناظر بر مرزبندی با تفکرات الحادی بوده نه لزوما محتوای اقتصادی ضد سرمایه‌داری این ایدئولوژی.

طالقانی در خصوص شعار «از هر کس به قدر استعداد و برای هرکس به قدر احتیاج» که به عقیده مارکس در جامعه کمونیستی آینده تحقق خواهد یافت، می‌نویسد، «این جمله شعار اولی اسلام و آخرین شعار سوسیالیست ها است.» گویی اسلام در سوسیالیسم بر ماركس فضل تقدم دارد. این تصور رقابت اسلام با مارکس در ضدیت با سرمایه‌داری بعضا تا جایی پیش می رود که سوسیالیسم مارکس متهم به طرفداری از سرمایه داری می‌شود !


دسترسی به 👈 بخش اول پیام


منبع: [کانال پژوهشکده اتریشی]
✔️@BoomrangInstitute

⚖️ قیمت عادلانه چیست؟
✍🏻 پل مولر

امروزه اقتصاددانان کمی می پرسند که آیا قیمت عادلانه است یا نه. چون پیشرفت هایی که در اندیشه اقتصادی به دست آمده است باعث شده که این قبیل استدلال ها نامربوط یا غیر قابل بررسی باشند. البته برای بیشتر مردم، دغدغه قیمت های عادلانه همچنان باقی است، بخصوص قیمت های مربوط به مسکن و خدمات درمانی که خیلی ها فکر می کنند بطور ناعادلانه ای بالا هستند، و قیمت های نیروی کار که خیلی ها فکر می کنند به شکل ناعادلانه ای پائین هستند.

این مقاله مباحثات تاریخی در مورد این که چه چیزی قیمت را عادلانه می کند و این که چرا اقتصاددان ها به طور کلی دیگر چنین سوالی نمی پرسند را بررسی می کند. مطمئناً، در طول هزاران سال در این زمینه مطالب زیادی نوشته شده است. ما در اینجا فقط بخش کوچکی از مهم ترین مطالب مربوط به نظریه قیمت عادلانه را برجسته می کنیم؛ یعنی نظریات ارسطو و آکوئیناس، مدرسیان اسپانیایی سالامانکا، جان لاک و اتین کُندیاک.

👈🏻متن کامل مقاله

#عدالت
✔️@BoomrangInstitute

🔴 مروری بر کتاب «اقتصاد و دولت در ایران» - اثر موسی غنی نژاد

🎤 ابراهیم صحافی


👈 جلسه دوم در آپارات

👈 همه جلسات در بومرنگ


#دولت #بازار
#روش_شناسی
#اقتصاد_ایران
✔️@BoomrangInstitute

🔴 آیا اقتصاد آزاد همان مکتب اتریش است؟

👈 پاسخ دکتر موسی غنی‌نژاد:

⭕️ برخی‌ها که حداقل‌هایی از فلسفه سیاسی و نیز فلسفه لیبرالیسم نمی‌دانند تصور می‌کنند که اقتصاد آزاد همان مکتب اتریش است. مشخص است که این افراد نه اقتصاد آزاد را می‌شناسند نه مکتب اتریش را.

⭕️ اقتصاد اتریشی شاخه‌های مختلف گسترده‌ای دارد که تسلط به آن کار آسانی نیست. در ایران و خارج هم به اصطلاح اتریشی‌هایی هستند که حرف‌های نامربوط زیادی می‌گویند؛ همچنان که برخی از طرفداران به اصطلاح جریان اصلی علم اقتصاد.

⭕️ وجه مشترک اتریشی‌ها نقد رویکرد پوزیتیویستی در علم اقتصاد است. این بحث بسیار مهم روش شناختی است و به هیچ وجه به این معنی نیست که اتریشی‌ها به اقتصاد نورماتیو اعتقاد دارند. ظرایف این بحث را در کتاب گفتارهایی در روش شناسی علم اقتصاد توضیح داده‌ام.

⭕️ علت اینکه من برخی اتریشی‌های مهم را در ایران مطرح کردم این بود که جوانان با این شاخه از دانش اقتصادی آشنا شوند نه اینکه گفته‌های آنها وحی منزل است. من طرفدار اقتصاد آزاد هستم که مبانی آن در لیبرالیسم کلاسیک تجلی یافته است.

منبع: مجله اقتصاد

#اقتصاد_بازار
#بازار_آزاد
#مکتب_اتریش
✔️@BoomrangInstitute

🔴 نقد اکوسوسیالیسم
🎙 شهرام اتفاق


در این مجموعه، بررسی دعاوی الگوی نظری اکوسوسیالیسم مورد توجه قرار گرفته است. در گام نخست آرا و نظرات اکوسوسیالیست‌ها معرفی شده است و سپس، نقد و بررسی این اندیشه، در دستور کار این فعالیت پژوهشی قرار گرفته است.


⭕️ دسترسی به جلسه (۱):
👈 در یوتیوب
👈 در آپارات

⭕️ دسترسی به پرسش‌وپاسخ (۱):
👈 در یوتیوب
👈 در آپارات

⭕️ دسترسی به جلسه (۲)، بخش اول:
👈 در یوتیوب
👈 در آپارات

⭕️ دسترسی به جلسه (۲)، بخش دوم:
👈 در یوتیوب
👈 در آپارات

⭕️ همه جلسات در👈بومرنگ


#محیط_زیست
#اقتصاد_بازار
#سوسیالیسم
#مثلث_سوسیالیسم
#سوسیالیسم_مشارکتی
#سوسیالیسم_بازار
#سوسیالیسم_سنتی
✔️@BoomrangInstitute
🌆 مشکل مسکن، مشکل مسکن نیست
✍🏻 دکتر محمد طبیبیان

چنین روال شده که مسائل اقتصادی کشور ما توسط دولت‌ها در سطحی‌ترین حالت خود مورد توجه قرار می‌گیرد و متاسفانه در بسیاری از شبکه‌های اجتماعی و محافل فکری هم در همان سطح مورد توجه و بحث باقی می‌ماند. از جمله: مشکل ارز به دلیل دلال‌های خیابانی است، مشکل مسکن در دلالی ملک ریشه دارد، کمبود کالا کار محتکران است، افزایش قیمت طلا کار بورس‌بازان است، افزایش قیمت سهام از برکات دولت است اما فرو ریختن آن معلوم نیست کار چه کسانی است، ضعف تولید تقصیر قاچاق کالا است ، بیکاری به دلیل نرفتن نقدینگی به سمت تولید است، افزایش طلاق و کاهش ازدواج تقصیر کانال های ماهواره ای است...و البته همه تقصیرها متوجه لیبرال‌ها و نئولیبرالیسم است!

👈 متن کامل یادداشت
👈🏻 دسترسی به متن در کانال تلگرام محمد طبیبیان
#مسکن