✍ بازار سهام و حرکت از #روان‌شناسی به #نشانه‌شناسی!

↩ به انضمام تحلیلی از وضعیت فعلی سهم #کرمان

🔴 یک
🔸در گذار از دوران #مدرن و مثل خیلی از پدیده‌های #پست‌مدرن، بازار سهام نیز امروزه کمتر از دانش #روان‌شناسی سود می‌برد و بیشتر به دانش #نشانه‌شناسی تمایل پیدا کرده است.

🔸به عبارت دیگر، امروزه دیگر نمی‌توان با داده‌های علم روان‌شناسی به تحلیل رفتار #سهام‌داران پرداخت و باید بیشتر به نشانه‌هایی پرداخت که بازار از خود بروز می‌دهد.

🔴 دو
🔸بر بنیاد ادعای فوق و برای مثال سهم ارزنده‌ی #کرمان، عروس سهم‌های فرابورس، این روزها به شدت درگیر کنش و واکنش‌هایی شده است که باید #نشانه‌های آن را در گفتار و کردار برخی #نابازیگران مدعی سهم جست‌وجو کرد.

🔸وقتی هم که این #نشانه‌ها را کنار یکدیگر می‌گذاریم، پرده از #رفتاری برمی‌دارد که پشت این سهم در جریان است. یکی از شاخص‌ترین این رفتارها، که خاسته از ارزندگی ذاتی #کرمان است، حرف زدن از قیمت‌های پایین‌تر سهم است، که بدون شک به نیت #نوسانگیری است.

🔸برای مثال وقتی #کرمان به تارگت ۶۰۰۰ تومانی رسید، برخی کانال‌ها بی‌مقدمه از اصلاح سهم سخن گفتند و بعد که در دو پله پایین‌تر خریدشان را انجام دادند، از ارزش ۱۰۰۰۰ تومانی سهم یاد کردند. امروز نیز همان کانال‌ها، از اصلاح #کرمان تا حدود ۴۷۵۰ تومان سخن به میان آوردند که اصلا با ادعاهای قبلی‌شان مبنی بر ارزش ۱۰۰۰۰ تومانی #کرمان سازگار نیست‌.

🔸در این بین نباید فراموش کرد، که ارزش یک سهم به گفته‌های این کانال و آن کانال نیست و نباید سرنوشت سهم را به ادعاهای کسی گره زد. چه، در بازار سهام هیچ سهمی افسار خود را به دست یک شخص نمی‌دهد. مگر اینکه #سهام‌داران چنین خبط و خطایی را انجام بدهند و از آن شخص برای خود #قهرمان بسازند.

https://t.me/tafakorjanbi

✍️ سهام‌داری #فرایندگرا و سهام‌داری #نتیجه‌گرا!

♦️پیش‌درآمد: #سورن_کی‌یرکگور، پدر #اگزیستانسیالیسم تاریخی، عبارت مشهوری دارد و آن اینکه: بدترین موهبتی که خدا در حق انسان روا داشته، موهبت انتخاب است (نقل به مضمون). و به راستی چیزی سخت‌تر از انتخاب کردن در این دنیا نیست. چه در برابر مسئله بزرگی چون ایمان و شرک به خدا و چه در برابر مسئله‌‌ی کوچکی چون همین خرید و فروش در #بازار_سهام!

🔸و اما درست همان‌طور که در سنت‌های بورس دنیا، سهام‌داران به دو دستۀ نمادین #گاو (خوش‌بینان) و #خرس (بدبینان) تقسیم می‌شوند و از کنش و واکنش این دو دسته، بازار سهام رشد یا ریزش را تجربه می‌کند، از منظر #تفکر_جانبی می‌توان سهام‌داران را در یک دسته‌بندی جدید نیز قرار داد و آن‌ها را به دو گروه #فرایندگرا (سهام‌دار) و #نتیجه‌گرا (سهام‌باز) تقسیم کرد.

🔸#سهام‌داران_فرایندگرا، همان‌هایی هستند که با بینش و منش مخصوص به بازار سرمایه در آن حضور یافته‌اند و نیک می‌دانند که بازار سهام، بازار فراز و فرود و اوج و حضیض است و روندی کاملا #خطی و صعودی را طی نمی‌کند و در مقاطع مختلف به عوامل بیرونی و درونی مختلفی واکنش نشان می‌دهد.

🔸#سهام‌داران_نتیجه‌گرا، اما، کسانی هستند که بازار سهام را کاملا #خطی می‌بینند و آن را یکسر صعودی می‌خواهند. این افراد از ابتدا هم اهل #بازی نیستند و تنها آمده‌اند که جایزه را با خود ببرند. به همین خاطر، یک چنین طرز تفکری در بازار سهام محکوم به شکست و مخصوص افرادی است که #سهام‌بازی را بر #سهام‌داری ترجیح می‌دهند.

🔸و اما یکی از لذت‌های حضور در #بازار_سهام، ناگفته شرکت در یک #بازی بی‌آغاز و انجام است که شباهت زیادی به #هوش‌آزمایی دارد. در این بازار بیش از آنکه #دست در کار باشد، #ذهن درگیر بازی است و در واقع قدرت ذهنی افراد و #هوش_هیجانی آن‌هاست که بازی را کنترل می‌کند.

🔸#هوش_هیجانی اصطلاحی متاخر در #روان‌شناسی و به طور خلاصه مجموعه‌ای از مهارت‌های فردی است، که فراتر از عواملی چون #بهره_هوشی (هوش‌بهر) عمل می‌کند. به عبارت دیگر، هوش هیجانی وسیلۀ شناخت و کنترل به موقعِ هیجانات خود است.متونِ جدیدِ #علم_مدیریت نیز بر این باورند که افرادی با هوش هیجانیِ بالاتر، نسبت به مدیرانِ فاقدِ هوش هیجانی، توان بیشتری برای هدایتِ #بازی دارند.

🔸با این معیار، اگر به بازار بورس برگردیم، خیلی زود درخواهیم یافت، که چه کسانی #فرایندگرا و اهل بازی هستند و چه کسانی #نتیجه‌گرا و اهل بر هم زدن بازی. به عبارتی، در برخورد با کسانی که به طور مستقیم یا غیرمستقیم #سیگنال مثبت یا منفی برای یک سهم یا کل بازار می‌فرستند، قبل از هر چیز باید به این بیندیشیم که این کار چه #منافعی ممکن است برای فرد #سیگنال‌دهنده داشته باشد.

🔴 اختصاصی #تفکر_جانبی


https://t.me/tafakorjanbi1398

✍️ #تفکر_جانبی و منابع تحلیلی!

💠 تمام #کنش‌های فعالان بورس تقریباً بر دو پایه تحلیلی پی‌ریزی می‌شود، که در اصطلاح به آن‌ها #تحلیل_بنیادی (فاندامنتال) و #تحلیل_تکنیکال گفته می‌شود. در کنار این گونه‌های مسلط و مسلَم تحلیلی، #فراتحلیل‌هایی چون #تفکر_جانبی هم وجود دارد که موضوع بررسی آن‌ها، نه حتما تجزیه‌ی اخبار و اطلاعات موجود، که میزان ارتباط داده‌های تحلیلی با #واقعیت بازار است.

💠 در این بین، #تحلیل_بنیادی به بررسی اطلاعات ملموس و موجود درباره‌ی یک سهم می‌پردازد و با در نظر گرفتن عواملی چون میزان تولید، مقدار دارایی‌ها، مزیت‌های نسبی و مطلق، رقابت‌پذیری محصولات، تاثیرپذیری از وقایع گذشته و آینده، انحصار در تولیدات، درصد صادرات، درصد نفوذ در بازارهای داخلی و بین‌المللی، فرصت‌های سرمایه‌گذاری، پرتفوی بورسی و غیر بورسی، حاشیه‌ی سود خالص و ناخالص و در یک عبارت فرصت‌ها و هزینه‌های یک شرکت، درباره‌ی ارزندگی یا ناارزندگی آن شرکت داوری می‌کند. اساس تحلیل بنیادی، بر نوعی #استدلال_قیاسی (کل به جزء) است، که به تحلیل‌گر اجازه می‌دهد از #نظریه‌های رایج در عالم اقتصاد گرفته تا رویدادهای تاثیرگذار جهانی، منطقه‌ای و ملی در یک صنعت را چاشنی نگاه و نگره‌ی خود کند.

💠 در نقطه‌ی مقابل، #تحلیل_تکنیکال (نمودارگرا) را داریم که به جای تکیه و تاکید بر ظرفیت‌های بالقوه و بالفعل یک شرکت، نگاه خود را به فاکتورهای محدودی چون نوسان قیمت، میزان عرضه و تقاضا، حجم معاملات، تعداد خریداران و فروشندگان، بزنگاه‌های رشد و افول سهم و در یک عبارت سرعت #حرکت و نقاط #حمایت و #مقاومت قیمت یک سهم فرو می‌کاهد. اساس تحلیل تکنیکال (تحلیل چارتیستیک)، برخلاف تحلیل بنیادی، بر نوعی #استدلال_استقرایی (جزء به کل) است و همین هم به تحلیل‌گر امکان می‌دهد که به #مدل‌سازی از رفتار آتی یک سهم بر مبنای داده‌های پیشین آن سهم مبادرت کند.

💠 نکته‌ای که در این بین نباید از نظر دور داشت، عدم کفایت هر یک از انواع تحلیل‌های یادشده است. این را #منش_غیرخطی بازار سهام و وقوع ناگهانی رویدادهایی مثل همین شیوع #کرونا در جهان به ما می‌گوید، که در جای خود می‌توانند خط بطلانی بر برآوردهای ما از بازار بکشند. به عبارتی تحلیل‌های فوق زمانی به تمام و کمال تحقق می‌یابند که ثبات در شرایط سیاسی و اجتماعی و اقتصادی نیز از آن‌ها پشتیبانی کنند. به همین خاطر هم هست که کنش‌گران باتجربه‌ی بازار سهام همواره #ترکیبی از تحلیل‌های تکنیکال و فاندامنتال را توصیه می‌کنند و توجه به عوامل دیگری چون #روان‌شناسی بازار سهام را نیز مفید به فایده می‌دانند.

💠 یکی از عوامل مهم دیگری که می‌تواند در بازار به کمک #سهام‌دار بیاید، توجه به #فراتحلیل‌هایی چون تئوری‌ پیشرو #تفکر_جانبی (افقی) است که اجازه می‌دهد بازار سهام را فارغ از نگره‌های #تفکر_عمودی یا تفکر محدود به الگوهای تجربه‌شده در گذشته، مورد مطالعه و سنجش قرار بدهیم. به عبارتی آنجا که ذهن تحلیل‌گران تمایلی طبیعی به دسته‌بندی رویدادهای قدیمی و استخراج #الگوهای_تکراری از آن‌ها را دارند (که کاملاً ضروریِ هم هست)، #تفکر_جانبی همواره بخشی از تحلیل‌ها را به احتمال بروز #سناریوهای_بی‌سابقه اختصاص می‌دهد. سناریوهایی که هیچ تضمینی وجود ندارد که تحولات آینده را، حتما هم‌سو با تحلیل‌ها و تمایلات بنیادی و تکنیکالِ تحلیل‌گران و الگوهای تجربه‌شده نشان بدهند.

🔴 پ.ن: هدف از نگارش این یادداشت، یادآوری منابعی است که در تحلیل سهم‌های تاکیدی #تفکر_جانبی همواره مدنظر قرار می‌گیرد.

📍اختصاصی #تفکر_جانبی

https://t.me/tafakorjanbi1398

✍️ دلیل #منطقی منفی‌های #غیرمنطقی امروز و دیروز بازار!

💢 از آنجایی که بسیاری از ما #ایرانی‌ها همیشه دقیقه‌ی نودی عمل می‌کنیم و همواره هم به #سود بیشتر می‌اندیشیم و دل کندن از سود یک روز بازار هم برایمان دشوار است، احتمالا #صف_فروش بسیاری از نماد‌ها در دو روز اخیر، مربوط به کسانی است که یا تازه تصمیم به خرید صندوق‌های قابل معامله‌ی دولت (ETF) گرفته‌اند و یا گذاشته بودند بعد از کسب سود از سهم‌های خود، روز آخر آن‌ها را تبدیل کنند.

💢 این حقیقت را که خاسته از #روان‌شناسی و #جامعه‌شناسی_ایرانی است، فشار فروش در سهم‌هایی به #تفکر_جانبی می‌گوید، که هیچ دلیل #منطقی برای #منفی شدن آن‌ها در دو روز اخیر وجود نداشت.

💢 از سوی دگر نباید این نکته را هم از یاد برد، که #دولت به دلیل #عدم_استقبال مردم از سهام این صندوق‌ها، بعد از چند روز تبلیغ بی‌امان مبنی بر رشد 80 درصدی سهم صندوق‌ها در روزهای اخیر (که هیچ بعید نیست #دستوری بوده باشد) همین دیروز #مشوق‌های جدیدی برای سهام یادشده در نظر گرفت، که همین می‌تواند در تصمیم‌گیری بسیاری از سهام‌داران #تازه‌کار موثر بوده باشد. بدین‌ترتیب، به نظر باید روز شنبه‌ی آینده منتظر رها شدن #فنر جمع‌شده‌ی #بورس_تهران باشیم.

https://t.me/tafakorjanbi1398

✍ یکی از مشکلات بزرگ بازار سرمایه‌ی ما، به ویژه در ماه‌های اخیر، مبتلا شدن به ادبیات روزمره بازارهای فیزیکی است. ادبیاتی که سود و زیان را در دم و با چرتکه حساب می‌کند. همین ادبیات هم رفتار سهام‌داران را از تحلیل دور و به شدت لحظه‌ای و تاکتیکی کرده است. بازار سرمایه، بازار ریسک و بلندنظری است. بازار جسارت و تحلیل است. بازار استراتژی است، نه تاکتیک. بازار صبر است، نه هیجان‌. بازار شناخت است، نه تقلید. مبتنی بر آینده‌نگری و آینده‌نگاری است، نه گذشته‌گرایی و گذشته‌بینی صرف. از سوی دیگر، بازار سرمایه رفتارهای خاص خود را دارد، که انگار هنوز برای بسیاری ناشناخته است. رفتارهایی که در قالب نشانه بروز می‌کند و از یک نظام نشانه‌شناختی معین پیروی می‌نماید. برای مثال هر عرضه‌ای در این بازار دال بر دخالت در تقاضا نیست. همان‌طوری که هر تقاضایی به معنای کنترل بهینه‌ی عرضه نیست. و سرانجام اینکه، بدترین آفت بازار سرمایه، رفتار نوسانی و سعی در نوسانگیری است. آن‌هم در سهم‌هایی که بنیاد محکمی دارند. عدم رعایت همین نکات بدیهی و بایسته هم هست که اجازه‌ی سوءاستفاده از سهام‌داران خرد را می‌دهد. اسم این سوءاستفاده را هم به غلط گذاشته‌اند #روان‌شناسی بازار. روان‌شناسی اگر یک کاربرد دقیق و درست در بازار سرمایه داشته باشد، کمک به ارائه‌ی رفتار منطقی، پرهیز از القائات دروغ برخی رسانه‌ها و داشتن اعتمادبه‌نفس بالاست. منتها پیش‌شرط همه‌ی این‌ها، یک چیز و آن چیز، پرهیز از سهم‌های زیان‌ده، بی‌بنیاد و مسئله‌دار است. هدف از یادآوری این نکات مسلم، نه خدای ناکرده نصیحت دوستان، که کمک به برخی از افراد برای اصل تصمیم‌گیری است. تصمیم‌گیری برای بودن یا نبودن در این بازار. چه، به قول #هملت نمایشنامه‌ی #شکسپیر، مسئله اصلی همین است!

@tafakorjanbi1398