zangan+ زنگان‌پلاس
371 subscribers
1.56K photos
362 videos
29 files
1.47K links
●بازشناسی و تامل در زبان،
تاریخ و فرهنگ مردم
استان زنجان
●ارتباط با ادمین: @Zanganplus24
اینستاگرام:
https://www.instagram.com/zanganplus
اولین پست کانال:
https://t.me/zanganplus/50
Download Telegram
🔹▪️🔹

دور بالام! صوبح یاووخلاشدی گلیر زنگ سسی،

قافیله دوشدو یولا، سن‌ ده یهرله فَرَسی.

بو هامی آرپا سامانی هدر ائتدین نه گونه؟

بسله‌ییب بیر بئله قوللوق ائله‌دین اولدو بسی.

کؤپگی باغلا بالام، قاپمایا گر بعضیلری،

لازیم‌اولدو قاپا، بوینوندان‌او چاغ آچ مَرَسی*.

منی سیمرغ سحر سسله‌دی کی:«ای قاف قوشو!

آچ قیچین باغینی، وور بیرـ ‌بیره، سیندیر قفسی!

بو هامی گولشن و گول‌دن خس و خاشاکه، کؤنول‌

باغلاما، همت ائدیب، اوتلا بو خاشاک و خسی.

ساغر و ساده‌یه قورشانما*، جاوانلیق هاچاغا؟

آنلامازلیق نه قدر؟ بوشلا هویا و هوسی!»

سؤودوگوم*! سؤگمه* منی، حق سنی دوزلو یارادیب،

سنی هر کیم گؤره، سؤومز، اوره‌گی اؤزگه کسی.

ای اوزو شمع شبستانینا، پروانه صیفت،
سنین عشقینده یانار #هیدجی، چیخماز نفسی



*قورشانما: ساریلما، باغلانما
*سوودگوم: سئودیگیم
*سوگمه: سویوش دیمه، یامانلاما
*مرسی: خالتا(قلّاده)،

#حکیم_هیدجی
#زنگان_شاعیرلری
#زنگان_پلاس

https://t.me/zanganplus‌
zangan+ زنگان‌پلاس
❇️🔶❇️ #تورکه_مثل 🔹ییر آغلار، یمز آغلار، آز ییر عارقلار،چوقییر ترقلار 🔸یئیر آغلار، یئمز آغلار، آز یئیر آریقلار، چوخ یئیر تیریقلار منبع: تجرید اللغات علی بن مصطفی بادکوبی (باکویی) تجرید اللغات کتاب "نصاب" لغت منظومی است به فارسی و ترکی. علی باکویی…
❇️🔶❇️

#تورکه_مثل

🔶چالشماق باشماق یرتار
ایش اُدر تاریه وارا

🔹چالیشماق باشماق ییرتار
ایش اودور تارییا وارا

"وارا" از مصدر "#وارماق" به معنای رسیدن، نایل شدن، گرویدن و... است. این کلمه با وجود اینکه در منابع قدیمی به کرات استفاده شده است، در حاضر جزء کلمات تقریبا متروک بوده و خیلی کمتر استفاده میشود. ذیل این مطلب دو بیت ، بعنوان شاهد مثال از کاربرد این کلمه در ادبیات کلاسیک ترکی آورده میشود.

#مولانا_فضولی
واعظ اوصاف جهنم قیلیر، ای اهل ورع،

#وار اونون مجلیسنه، گؤر کی جهنم نه ایمیش

#حکیم_هیدجی
حديثدير:" ياشاماز اۏل کيم اينجيدير خلقی"

اۏ کس مورادېنا #وارماز کی آختارېر پرخاش.


منبع: تجرید اللغات
علی بن مصطفی باکویی


https://t.me/zanganplus‌
❇️🔶❇️


🔶مقبره حکیم هیدجی در خیابان ارم قم

نوشته روی سنگ قبر:
مولا محمد مشهور به حکیم هیدجی بعد از هجرت به طهران در مدرسه منیریه ۲۵ سال مشغول به تدریس فلسفه بودند
و در سنه ۱۳۴۸ قمری(یعنی حدود ۱۰۰ سال قبل) وفات کردند

در ادامه برخی کتاب های ایشون رو ذکر کردند که عبارت اند از شرح منظومه سبزواری و کتاب های شعر ترکی و فارسی/هیدج زیبا


#حکیم_هیدجی
#زنگان_پلاس


https://t.me/zanganplus‌
شعری که مرحوم حکیم هیدجی رحمه الله علیه درهنگام وارد شدن به ارض اقدس مشهدِ مقدّس به ترکی سروده اند :


❇️ارضِ اقدسه وارد اولاندا عرض اولدی

یاحضرتِ علیّ رضا ،شاهِ عرش جاه
شاه وگدایه بارگه‌ندور پناهگاه

مولا هرایِمَه[ هارایما] یئتیشن یوخ ،گتیرمیشم
بو روزگار حادثه سندن، سنه پناه

گر بو چمنده چاتمادی گول شاخینه اَلیم
گلدیم سنین گولون اتگینده اولوم گیاه

اول کیمسه دوستدور سنه ،من دوستم ،هراول
دشمندی دشمنم اونا الله‌دور گواه

عالمده من که ایستمه‌دیم عارونام وننگ
دنیاده من که ایستمه‌دیم مال وجار و جاه

سئودیم سنی خدا بیلور اول چاغ که آنلادیم
سن حجّت اله سن و شرطِ لا اله

ای داد بوردا اولمویا گر دردیمه دوا
ای وای سندن اولمویا گر حالیما رفاه

خوار ائیلماق قوناغی، دگیل رسمِ روزگار
ردّ ائیلماق گدانی دگیل شانِ پادشاه

بوآستانه قویموشام اوز ،یوز امیدیلن
اوزمه امیدیمی، ائیلمه سعیمی تباه

اوچ مطلبه گوره، قاپوا گلدیم ،ایستین
قیلسون قبول هراوچِونی حضرتِ اله

اوّل منی باغیشلیا گر ائتمیشام خطا
گِئچسون منم گناهیمی، گر قیلمیشام گناه

ایکّنجی‌سی نصیب ائده بیرده گنه گئدیم
جدّین حسین زیارتنه، روحُنا فداه

امّا اوچونجی‌سی اولور اوچ اَمردن بیری
الله اوزی بیلور اونا زاد اولماز اشتباه

اولما رضا گنه قایِیدوب هیدجه گیده [گئده]
قلبنده غم، دلینده گیله، سینه‌سنده آه


دیوان حکیم هیدجی ،صفحه ۳۰۸

#رضوی
#حکیم_هیدجی

❤️ بیز له یول بیر اولون،

اؤز کانالیزا قوشولون ❤️ 👇


#زنگان_پلاس


madihehvamarsiah
https://t.me/zanganplus
🔹▫️🔹

گؤگلوم توتولوبدور بیری یوخ، دیل بیلن اولسون،

آچ بو قاپینی منزله شاید گلن اولسون.

بس آغلادیم اولدو جگریم قان، یئتیر آللاه،

بیر کس گؤزومون یاشینی اۆزدن سیلن اولسون.

#حکیم_هیدجی

https://t.me/zanganplus‌
🔹🔹

باغریم ای دوست دؤنوب آیریلیغیندان قانه،

پس هاچاغ آیریلیق ایامی یئتر پایانه.

گر یاریم آیریلیغین شرحینی سیغماز قلمه،

کیم یئتر وصلیوه، دردی یئتیشر درمانه.

#حکیم_هیدجی

https://t.me/zanganplus‌
🔹🔹

کیم دئیه اول شوخ گۆل اۆز غنچه دوداغه،

قیش گئتدی بهار اولدو، گلیب گۆل گنه باغه.

جانا چمنه چک طرب و عیش بساطین،

قوربانین اولوم حجره خلوت‌ده هاچاغه.


#حکیم_هیدجی


https://t.me/zanganplus‌
🔹🔹

بو پری چهره‌یه عالم دئییر آدم بالاسی،

من کی هر نه باخیرام اوخشاری یوخ انسانه.

#حکیم_هیدجی

https://t.me/zanganplus‌
🔹🔹

رحم‌سیز، آز سنه یالواردیم او گۆن آغلامادیم،

دئمه‌دیم گل منی قایتارما گنه تهرانه!

اول خراب اولموشا گئتسم گئدر ال‌دن دل و دین،

اول ییخیلمیشدا منه صدمه دگر ایمانه.

#حکیم_هیدجی

https://t.me/zanganplus‌
🔹🔹

دوشدو بو گۆل اندامین، تا باشیمه سوداسی،

دۆنیا منه اۆز قویدو، هنگامه و غوغاسی.

من گؤز گؤتورم اوندان، دۆنیایه گؤره حاشا،

دۆنیایه برابردیر، بیر لحظه تماشاسی.

#حکیم_هیدجی

https://t.me/zanganplus‌
🔹🔹

قوجالیق اگدی منی، دور قادان آلیم ساقی،

عؤمردن بیر نئچه گۆن‌دن دگیل آرتیق باقی.

هوشومو باشدان آپار، حالیمی زولفون کیمی پوز،

دوه مست اولدو یوک آلتیندا گلر اویناغی.


دیلیوی ساخلا سنی وئرمه‌یه آخر اؤلومه،

اؤلومه وئردی بو سؤزلر نئچه شیخ اشراقی.

#حکیم_هیدجی

https://t.me/zanganplus‌
🔹🔹

🔻 اگر بو تۆرک منیم گؤگلومو آلا الینه،

باغیشلارام تئلینه اردبیل و خلخالی.

#حکیم_هیدجی

https://t.me/zanganplus‌
🔹🔹

🔻چیخدی جانانیم اوتاق‌دان جسم‌دن جانیم کیمی،

گئتدی جیرانیم الیمدن دین و ایمانیم کیمی.

🔻من یازاردیم نئچه مدت دین و دانش دفترین،

دین و ایمانی آپاردی، اوغرو دیوانیم کیمی...

#حکیم_هیدجی

https://t.me/zanganplus‌
🔹🔹

دوغروسو عشقینده جانا، غصه و غم‌دن سووای،

من کی بیر زاد بیلمه‌دیم بو درس عرفانیم کیمی.

#حکیم_هیدجی

https://t.me/zanganplus‌
🔹🔹


گؤگول چیخار باشدان، بو خام سودانی،

سنین الین چاتماز، درن او هئیوانی.


چیبین تاپا بیلمز، شکار شهبازی،

تویوق تاپا بیلمز، مقام ترلانی.


بو حوردور چیخمیش، جهانی جنت‌دن،

فرشته‌دیر گئیمیش، لباس انسانی.

#حکیم_هیدجی

https://t.me/zanganplus‌
🔹🔹

قیلدی منی تازه‌دن، بیر گؤزو شهلا دلی،

بۆلبۆل شیدا کیمی، بیر گۆل حمرا دلی.

مذهبی آتدیم خدا، اولدوم عجب بت‌پرست،

ائیله‌دی من کافری، بیر بت زیبا دلی.

#حکیم_هیدجی

https://t.me/zanganplus‌
🔹🔹

🔻من او قانادی- قولو سینمیش قوشام،

دانه گؤره بوردا دۆشوب قالموشام.

🔻اولماغا یئردن گؤیه یوخ قدرتیم،

کاش اؤله‌یدیم، چۆرویه‌یدی اتیم.

🔻آه آلیم قیسسا، قیچیم‌دیر چولاق،

آلما آغاجی اوجا، منزل اوزاق.

#حکیم_هیدجی

https://t.me/zanganplus‌
🔹🔹

🔻به بهارین گنه گلدی یئلی‌نین همهمه‌سی،

قیش گئچیب گئتدی او قار و کۆلک و دمدمه‌سی.

🔻اولدو بایرام آغاجلار گۆل آچیب، قوشلار اوخور،

هانی ساقی او گۆل اۆز آغزیما اولسون ممه‌سی.

🔻بو سولان گۆلشنی، غم دۆشگونو، یانمیش جگری،

صبح و آخشام دعاسیندا بو دور زمزمه‌سی:

🔻اهل تفریش ایا کاش کی سینین قلمی،

خلق تبریز همیشه ایتی اولسون قمه‌سی.

#حکیم_هیدجی

https://t.me/zanganplus‌