کانال تاریخ مراغه (اصغر محمدزاده)
1.75K subscribers
459 photos
19 videos
294 links
صفحه شخصی اصغرمحمدزاده

( دکترای تطبیقی تاریخ شرق در آکادمی ملی جاواخیشویلی گرجستان)

ارتباط با مدیر کانال
@markatarikh
Download Telegram
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
حسی دیداری و شنیداری از مراغه قرن هفتم هجری

اثری که به همت هنرمندان عزیز و ارجمند جاهد محمدی . محسن عبادتی . سحر لطفی و صدرامشفقی خلق شده است.

تصاویر با استفاده از هوش مصنوعی از مراغه قرن هفتم تهیه شده است

عضو کانال تاریخ مراغه شوید
https://t.me/tarikhemaragheh
روحمم خبر نداشت نماینده مراغه شدم!!!!

اصغر محمدزاده (نویسنده و مورخ)

دوره نوزدهم انتخابات مجلس شورای ملی در اردیبهشت ماه سال 1335 در مراغه برگزار شد. و دکتر امیراصلان افشار به همراه دکتر دادفر به عنوان نماینده مردم مراغه در این دوره انتخاب شدند.
اما نکته جالب توجه از انتخاب امیراصلان افشار از حوزه انتخابیه مراغه در مصاحبه ایشان :
"یک سال. در آمریکا بودم ... در فیلادلفیا کاغذهایم را از پستخانه گرفتم ... یکی از کاغذها را باز کردم. دیدم کاغذی از وزارت خارجه است که نوشته اند : شما در انتخابات دوره نوزدهم محلس شورای ملی به عنوان نماینده مردم مراغه انتخاب شده اید"

ایشان در ادامه می افزایند که تا پیش لز این نامه روحشان از نمایندگی برای مجلس از مراغه خبردار نبوده و در پاسخ به این که چرا شما را از مراغه انتخاب کردند می گوید : " ساعد، پدر خانم من کاملیا ، اهل مراغه بود"

تصویر : امیراصلان افشار در کارناوال انتخاباتی خود در مراغه در سال 1337

از لینک زیر می توانید در کانال تاریخ مراغه عضو شوید.
https://t.me/tarikhemaragheh
یک عکس تاریخی از مراغه با هزاران نکته....

اصغر محمدزاده (نویسنده و مورخ)

در پژوهش بر روی داده های تاریخی نویسنده سطور همیشه از نوشتار و مستندات سیاحان اروپایی بهره فراوانی برده است.
تصویر زیر یک تصویر تاریخی از گنبد غفاریه مراغه در سال 1903 میلادی است که توسط یک سیاح فرانسوی ثبت شده است. این تصویر گرچه یک تصویر معمولی است ولی در نوع خود اطلاعات قابل توجهی ارائه می دهد.
_محل استقرار عکاس ضلع جنوب غربی بنا بود (پشت به صوفی چای)
_وضعیت فرسایش دیواره پایین و بالای طاق جناغی قبل از مرمت
_آجرچینی بالای کنگره های جناغی که امروزه اثری ازآن باقی نیست

_دیوار مرتفع قلعه شهر که از جانب شرق به غرب کشیده شده و سازه معماریش با کنگره ها و درز پیکان ها در سازه معماریش مشخص است

_باغات اطراف.گنبد که در دره صوفی چای قرار گرفته اند

_لانه لک لکی که از حیث بزرگی مشخص است چندین دهه در این گنبد
منزل نموده

_افرادی که در مقابل گنبد قرار گرفته اند که به راحتی از میان آنها می توان مردم عادی ، دیوانی و حتی راهنمای سیاح را شناسایی نمود.

لینک عضویت در کانال تاریخ مراغه
https://t.me/tarikhemaragheh
مهاجرت معکوس نخبگان مراغه در دوره ایلخانان مغول

اصغرمحمدزاده (نویسنده و مورخ)

آمار رو به افزون مهاجرت نخبگان شاید در زمره سخنان روزمره در کشور است.
پس از تشکیل حکومت ایلخانان مغول به مرکزیت مراغه دربار ایلخانی به پیشنهاد خواجه نصیر مصمم گردید تا نخبه های علمی که از مراغه به سوی بلاد عرب رفته اند را به این شهر باز گرداند. تا این شهر عظمت پیشین خود را بازیابد.
خردورزی صاحبان سیاست در آن برهه تاریخی موید این موضوع است که مغول ها این امر را به خوبی دریافته اند که منابع انسانی بر منابع مادی ارجحیت دارد.
لذا دربار ایلخانی در مراغه شخصی به نام فخرالدین لقمان بن محمد مراغی را مامور این کار نمود. او نمایندگانی به اربیل ، موصل و جزیره فرستاد و آنان توانستند پانصد خانواده را که قبل از چهل سال _طی حملات اولیه مغول _ از مراغه دور شده بودند ، را به این شهر بازگرداند.
(ابن فوطی، ج3، 120)

امیدواریم روزگاری بستر لازم برای مهاجرت معکوس صاحبان خرد پیش آید.

لینک عضویت در کانال تاریخ مراغه
https://t.me/tarikhemaragheh
وقایع شب عید مراغه در سال 1268

اصغر محمدزاده( نویسنده و مورخ)

از زمانی که مراغه به خطوط تلگرافی کل کشور پیوست . دیوانخانه حکومتی هر از چند گاهی گزارش مبسوطی از اوضاع شهرها جویا می شد و مسئول تلگرافخانه گزارش حاکم شهر را مخابره می نمود.
در شب عید نوروز سال 1306ق (1268ش) اوضاع مراغه این گونه به استماع اداره تلگرافی دولت علیه ایران رسید :
" شب عید را در دارالحکومه آتش بازی کرده بازار را آذین بستند نرخ خیلی تنزل کرده است "

لینک عضویت در کانال تاریخ مراغه

https://t.me/tarikhemaragheh
مراغه پناهگاه مردم میاندوآب می شود.

(حمله شیخ عبیدالله کرد به میاندوآب و پناه جستن مردم آن منطقه در مراغه)

اصغرمحمدزاده
(نویسنده و مورخ)

__

سال 1259 ش. واقعه ای بر جان مردم آذربایجان لرزه انداخت. شیخ عبیدالله کرد به جهت حصول نقشه خیالی خود به مناطق مختلف آذربایجان لشگر کشید . وی هر مقاومتی را به زبان تفنگ و شمشیر پاسخ می داد.
در دنباله رو تصرفات خود به میاندوآب نیز تاخته و نیروهای تحت امر شیخ کشتار عظیمی در این شهر به راه انداخته و خانه های مردم را به آتش کشیدند. در میان این معسگر شماری از مردم میاندواب به دارالحکومه شهر پناه بوده و شماری دیگر از بی راهه به مراغه گریختند .
میرزاعلی اکبرخان منشی که وقایع را به عینه ناظر بوده، شرح وقایع را در رساله ای ای با عنوان "بیان واقع مراغه " قلمی نموده و. در بخشی پناه جستن مردم میاندوآب به مراغه را این گونه مشروح می دارد :
"... بالجمله غالب عجزه اهالی دهات و بقیه السیف اهالی میاندوآب به مراغه آمده ؛ کوچه ها و معابر و خانه ها و مساجد از آنها پر شده . همه پریشان و بی آب و نان حیران بودند . آخرالدم. از جانب حکومت مقرر شد :اهالی میاندوآب را به چهار محله مراغه تقسیم و اهل هر محله مخارج تقسیمی خود را تا چندی بدهند و همین طور معمول شد. علی خان والی _حاکم مراغه_ به قدرالامکان از اعانت و دستگیری نقدا و جنسا خودداری نمی کردند ..."

لینک عضویت در کانال تاریخ مراغه

https://t.me/tarikhemaragheh
سندی نویافته از تاریخ نظامی مراغه

بودجه نظامی مراغه در سال 1278ق (1240شمسی)

اصغرمحمدزاده
(نویسنده و مورخ)

_

چندی پیش یکی از دوستان در تبریز سندی را به نویسنده سطور اهدا نمود که پس از رویت و بازخوانی موضوع سند صورت بروات حکومتی بود که توسط اسکندرخان سردار (پدر صمدخان شجاع الدوله) به افواج مراغه و فرماندهان آن در سال 1278ق (1240 شمسی)اعطا شده بود . و به عبارتی بودجه نظامی مراغه در این سال به شمار می آید.
براساس اشاره پای سند بودجه نظامی مراغه در سال مذکور یک هزار و دویست و چهل تومان بوده که بین سربازان و سرداران فوج تقسیم شده است

لینک عضویت در کانال تاریخ مراغه
https://t.me/tarikhemaragheh
اکران مستند دارالملک مراغه

چهارشنبه 12 اردیبهشت ماه

ساعت 17

سالن عبدالقادر مراغه ای

حضور برای عموم آزاد است
یکی از نخستین اتومبیل های وارده به مراغه. در سال 1318


صاحب اتومبیل میراسحاق موسوی (مشهور به موسوی لر) _ایستاده از چپ نفر پنجم _
نفر اول سمت راست : راننده اتومبیل

اولین اتومبیل در سال 1309 شخصی به مراغه توسط شخصی به نام صمصام امیرمقدم وارد شهر شد . در ادامه خاندان فتوحی و موسوی نیز صاحب اتومبیل های شخصی شدند.

لینک عضویت در کانال تاریخ مراغه👇
https://t.me/tarikhemaragheh
انعکاس خبر تاسیس نخستین مدرسه دخترانه جهان در مراغه
مصاحبه با روزنامه همشهری 17 اردیبهشت ماه 1403

اصغر محمدزاده (نویسنده و مورخ)

__
مسیر باورها باید تغییر یابد. زمانی که شاخصه های تاریخ ساز مقید به متون بالادستی است. نام مراغه گم می شود. انعکاس خبر " تاسیس نخستین مدرسه دخترانه جهان در مراغه" در روزنامه همشهری شاید این رای را لااقل برای برخی از افکار عموم تغییر داد که روزگاری در مراغه صحبت از نخستین آکادمی ها و مدارس علمی بود.
سرقویتی بیگی _مادر هلاکوخان مغول_ که تاسیس و پایه ریزی مدارسی در قلمرو حکومت اایلخانان مغول به ایشان منسوب است . تصمیم به ایجاد مدارس دخترانه در بخارا داشت که به دلیل بستر جامعه سنتی در این شهر این امکان بر ایشان فراهم نشد.
اما در دوران اقامت ایشان در مراغه این مهم حصول یافت و دیوار به دیوار رصدخانه مراغه مدرسه ای برای تحصیل اناث (دختران) بنا نمود. به اذعان پرفسور فرانس بروین که این مدرسه از حیث تقدم زمانی نخستین مدرسه دخترانه در دنیا به شمار می آید.
اما افتخارات مراغه در قطبیت علم جهانی محدود به همین سطور تیست ....

عضو کانال تاریخ مراغه شوید
https://t.me/tarikhemaragheh
جمعی از اهالی پهرآباد مراغه در سال ۱۳۲۴

در بعضی از اسناد نام این منطقه سپهرآباد آمده و اردشیر آوانسیان در کتاب خاطرات خود در دهه بیست نام این منطقه را «پیلاوا» ذکر نموده است.

عضو کانال تاریخ مراغه شوید
https://t.me/tarikhemaragheh
شهر دوره اشکانی « یای شهری » در مراغه؟


اصغر محمدزاده
(نویسنده و مورخ)

-------------

ولادیمیر مینورسکی از مورخین برجسته روس در کاوش بر روی شهرهای گمشده آذربایجان به نتایج قابل توجهی رسیده است .
شهرهای گازاکا , فنه سه په ، گنزک و فراآسپا شهرهای مهم آذربایجان در دوره اشکانیان به شمار می آمدند که محل قرارگیری آنها متقن نبود.
در خصوص شهر فراآسپا/فرااتا /فراآسپا طبق منابع مکتوب شهری متعلق با طبقه حاکمان بوده که کودکان و همسران شاه در آن اقامت داشته آمد.
استراپون و پلوتارک به لشکرکشی آنتونیوس فرمانده نظامی رومی به این شهر سخن گفته که رومیان به دلیل موقعیت خاص جغرافیای و حصار بزرگ و طبیعی شهر نتوانستند این شهر را تسخیر کنند.

مینورسکی در بررسی متن تاریخی جغرافیایی استرابون دو شهر بزرگ ییلاقی و قشلاقی گنزک و فراآسپا را با مفروضات قوی مکان یابی نموده است. وی می نویسد :
«جایگاه تابستانی در فراآتا و جایگاه تابستانی در گنزک بوده است »
(نام های جغرافیایی و ریشه های تاریخی آن ها در آتروپاتن ، ص ۴۲)
اما مینورسکی در ادامه از مختصات ارایه شده بطلمیوس نیز از محل قرارگیری این شهرها بهره می برد و گنزک را در شهر لیلان کنونی و فرااتا را در شمال شرقی این شهر قابل بررسی می داند و سپس در تحقیق محل آن اظهار می دارد :
«دره ای مشهور به رویین دژ که در نزدیکی مراغه قرار دارد و در سه فرسخی آن واقع بوده در ادوار بعدی غالبا به صورت پناهگاهی برای زنان به کار می رفت . به طور آزمایشی آن را با محلی که در نقشه های روسی یای شهری (شهر تابستانی) یکسان دانسته ام که در ۱۶کیلومتری بالای مراغه و در دامنه های سهند قرار دارد . اگر آن را با فراآسپا مربوط بدانیم . این ممکن همان شهر باشد که آنتونیوس کوشید تا آن را به تصرف درآورد».
(همان ، ص۴۵)

عضو کانال تاریخ مراغه شوید

https://t.me/tarikhemaragheh
اولین استاندار مراغه ای در سال ۱۳۲۲

اصغر محمدزاده (نویسنده و مورخ)
------

در آخرین روزهای سال ۱۳۲۲ در حالی که سازمان های دولتی در نتیجه اشغال دول متفق از هم پاشیده بود؛ حسن خان مقدم مشهور به ظفرالدوله به سمت استانداری آذربایجان شرقی منصوب شد. تا اوضاع به هم ریخته شده و قحطی ناشی از جنگ را سر و سامان بدهد.

حسن خان مقدم از نظر نسبی برادرزاده صمدخان شجاع الدوله به شمار می رفت و تحصیلات نظامی خود را در مدارس نظامی مظفری و آلمان و روسیه تکمیل نموده و در سال ۱۹۱۴ میلادی پس از فارغ التحصیلی از دانشکده افسری مسکو به خدمت قشون ایران درآمد.

از کارنامه درخشان حسن خان مقدم در عرصه نظامی می توان به رفع غائله شورش اسماعیل سمیتقو و بازگرداندن امنیت به ولایات غربی آذربایجان. فرماندهی سپاه غرب در جنگ جهانی دوم که تا آخرین دقایق صدور دستور ترک مقاومت از طرف مرکز، به ایستادگی در برابر تجاوز نیروهای انگلیس پرداخت ، اشاره نمود.

سرلشگر حسن مقدم واپسین سالهای عمر خود را به دلیل اختلاف با رزم آرا در خانه اربابی خود در روستای خوجامیر مراغه سپری نمود.

لینک عضویت در کانال تاریخ مراغه
https://t.me/tarikhemaragheh
حضور گروه صلح آمریکا در مراغه

اصغر محمدزاده (نویسنده و مورخ)
---------------

پس از آنکه زبان خارجی تحصیلی در مدارس از زبان فرانسه به زبان انگلیسی تغییر یافت . شمار قلیل مدرسین زبان انگلیسی در مدارس مختلف یکی از مشکلات اداره فرهنگ به شمار می آمد.
تا این که در میانه دهه چهل شمسی گروهی تحت عنوان «گروه صلح» با همکاری وزارت خارجه و سفارت ایالات متحده جهت تامین کمبود دبیر زبان انگلیسی تشکیل یافت.
سند پیش رو به حضور یکی از اعضای گروه صلح در مراغه در سال ۱۳۴۶ باز می گردد که در این سال شخصی به نام «ریچارد راتلیف» از سفارت آمریکا به عنوان دبیر زبان انگلیسی راهی مراغه می شود .

لینک عضویت در کانال تاریخ مراغه
https://t.me/tarikhemaragheh
تصویری برای توسیع دانایی در مراغه


اصغر محمدزاده (نویسنده و مورخ)

رکن اصلی دانایی سواد است . به روزگاری افرادی از جنس فرهنگ در اشاعه آن تلاش زایدالوصفی نمودند.
تصویر بالا ثبت لحظه ای است که آقای ابراهیم عزیززاده یکی از دبیران اداره فرهنگ در برنامه پیکار با بی سوادی در دهه بیست برای جمعی از روستاییان اطراف مراغه کتاب تهیه نموده تا وجهی از واژه دانایی را برای آنها تفسیر نماید.

نامش جاودان

مرحوم ابراهیم عزیز زاده سالیان مدیدی به عنوان مدیر دبیرستان فروزی از دهه سی تا چهل خدمات ارزنده ای بروز دادند

لینک عضوبت در کانال تاریخ مراغه
https://t.me/tarikhemaragheh
برای این روزها ......


اصغر محمدزاده (نویسنده و مورخ)

----------
صاحب کتاب سیاحت نامه ابراهیم بیگ در جلد سوم اثر خود ابیاتی از یک شاعر گم نام مراغی به نام بها مراغی (که به احتمال در اواسط دوره قاجار می زیسته) آورده است که در تب و تاب این روزهای مردم کشور تفسیری دگر دارد :

هان تا سررشته خرد گم‌نکنی
خود را ز برای نیک و بد گم‌نکنی

رهرو تویی و راه تویی ، منزل تو
هشدار که راه و چاه خود گم‌نکنی


لینک عضویت در کانال تاریخ مراغه
https://t.me/tarikhemaragheh