طالقانی و زمانه ما
1.2K subscribers
277 photos
255 videos
7 files
275 links
وابسته به «مجتمع فرهنگی آیت‌الله سید محمود طالقانی»؛
در این کانال می‌توانید اخبار و اطلاعات مرتبط با مرحوم طالقانی و همچنین فعالیت‌های مجتمع فرهنگی را دنبال نمایید.
Download Telegram
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
اصل مساله حفظ #شخصیت زنان است. مساله #چادر نیست. مگر زنان زحمتکش ما از صدر اسلام تا کنون #چادر می پوشیدند. #حجاب

همایش علمی-پژوهشی «طالقانی و زمانه ما» در روزهای سه شنبه و چهارشنبه، ۲۱ و ۲۲ آبان ماه ۹۸، در کتابخانه ملی برگزار خواهد شد.
#طالقانی_و_زمانه_ما
#همایش_علمی_پژوهشی
#مجتمع_فرهنگی_ایت_الله_طالقانی
------------
telegram: @taleghani_zamaneh
Instagram: @taleghani_zamaneh
Twitter: @taleghanizamane
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
#سید_هاشم_آقاجری: #طالقانی؛ معتقد به حق حاکمیت مردم بر نوشت خود بود.
طالقانی #حجاب را بیش از آنکه با نوعی پوشش تعریف کند با #کرامت_انسانی؛ #اخلاق و #شخصیت و منش انسانی تعریف می کرد. و حجاب_تحمیلی را نفی می کرد.

همایش علمی-پژوهشی «طالقانی و زمانه ما» در روزهای چهارشنبه و پنج شنبه، ۲۲ و ۲۳ آبان ماه ۹۸، در کتابخانه ملی برگزار خواهد شد.
#طالقانی_و_زمانه_ما
#همایش_علمی_پژوهشی
#مجتمع_فرهنگی_ایت_الله_طالقانی
------------
telegram: @taleghani_zamaneh
Instagram: @taleghani_zamaneh
Twitter: @taleghanizamane
Forwarded from ایران فردا
🔴طالقانی و مسئله‌ی حجاب

🔷مهدی دلیر
@iranfardamag

1️⃣ «هیچکس زنان را به داشتن حجاب اسلامی مجبور نمی کند». این عبارت، تیتر روزنامه کیهان شده بود. بیستم اسفند ۱۳۵۷. همان روزهای نخستین انقلاب. سخن را سید محمود طالقانی بر زبان آورده بود. طالقانی در مصاحبه ای این عبارت را بیان کرده بود. اما آن مصاحبه، عبارات دیگری هم داشت. طالقانی در آنجا گفته بود که: «پوشش زنان یک اصل قرآنی و اسلامی است. حجاب حکم ضروری دین است. آن قدری که قرآن بیان کرده، نه ما می توانیم از آن حدود خارج شویم و نه زنانی که معتقد به این کتاب آسمانی هستند».

🔹آن مصاحبه مفصل بود. طالقانی در آنجا به صراحت گفته بود که حجاب حکمِ ضروریِ دین است. با این وجود، تیترِ کیهان، تا سالها بعد نیز مورد استناد قرار گرفت. عدمِ اجبار به حجاب، انگشتِ اشاره ها را به سمت خود نشانه رفته بود. در نظر بسیاری غریب می آمد و تابوشکنانه بود که یک روحانی چنین بگوید. حجاب یک نمادِ اسلامی بود. سید اسدالله خرقانی سالها پیشتر کتابی نوشته بود در رد کشف حجاب. در آنجا گفته بود که: «ملل اسلامیه به رغم همه تفاوتهای فرهنگی که دارند، در امر حجاب متفق هستند. به طوری که مسلمانان هندی، چینی، ترکستانی، افغانی، ایرانی، عثمانی و .. با وجود اختلاف آنان در لباس، اما در امر حجاب متفق اند، درست همان طور که در نمازهای پنجگانه با یکدیگر اتفاق نظر دارند.» چنین بر امرِ حجاب تاکید و توجه بود. گویی پا پس کشیدن از آن، حکمِ ضروری دین را نشانه می رفت.

2️⃣ ضروریِ دین هم اگر باشد اما می تواند تغییر کند. این را برخی بزرگانِ فقهی گفته اند. سید بحر العلوم در کتاب رجال صفحه ۲۱۵ می گوید: مسائل به اختلاف زمان و مکان و فرهنگ مختلف است. مساله ای ممکن است ضروری باشد و به اختلاف زمان و مکان تغییر کند. چه بسا اموری نزد قدما ضروری بود و امروز دیگر ضروری دین نیست. همین سخن را وحید بهبهانی در «الرسائل الاصولیه» در صفحه ۲۶۷ مطرح می کند. می گوید امری که زمانی ضروری دین بوده ممکن است از این ضرورت خارج شود.

3️⃣ تحقیقات در خصوص حجاب متوقف نماند. در جهان عرب برخی متفکران به این موضوع پرداختند. محمد شحرور یکی از آنها بود. او می گفت حد و مرز قوانین مربوط به زن، محدود به زمانِ بعثت تا رحلت پیامبر شده است. هرچه در آن زمان عرف بوده را حجت دانسته ایم. اگر در آن زمان مناصبِ سیاسی و قضاوت زنان وجود نداشته، آن را برای امروز هم ممنوع کرده ایم. شحرور می گفت این فهم ناصحیحی از اسلام است. شحرور همچنین می گفت که رسم اعراب در آن زمانه بر بسیاری از احکام سایه انداخته است. اما پیامبر راهی را نشان داد تا زنان از این فرهنگ رهایی پیدا کنند. لیلا احمد هم همین رویکرد را دارد. می گوید نگاه ساختاری به ماجرای زن در اسلام مغفول مانده. قسمتی از روایات را بی آنکه به ساختارِ آن توجهی شود، برکشیده و به آن اصرار شده و برخی حقوقِ زنان نادیده گرفته شده است. این متفکران گفتند که ساختارِ جامعه اعراب و طرز پوشش آنها و آداب و سنن آنان را نمی باید برای همیشه ایام مورد استناد قرار داد و به آن شیوه زیست.

🔸محمد سعید العشماوی در خصوص آیان حجاب در قرآن سخن گفت. او گفت که آیات حجاب در قرآن مختص به زنان پیامبر(ص) بوده است. وی تعمیمِ آن به سایر زنان مسلمان را مورد انتقاد قرار داد. جمال البنا هم گفت که حجاب بر اسلام تحمیل شده است. درحالیکه اسلام، حجاب را بر کسی تحمیل نکرده است. او می گفت که موی زن عورت نیست و او می تواند در تنهایی نیز بدون حجاب نماز بخواند.

🔹در ایران هم این تحقیقات دنبال شد. امیر ترکاشوند در تحقیقات خود به این نتیجه رسید که: امروز وقتی به واژه مقنعه و روسری در متون دینی بر می خوریم، آنرا سراندازی می دانیم که دست کم ساتر تمامِ مو و گردن است. اما معلوم نیست این واژه در عصر پیامبر هم همین معنا را می داده است. او سپس ادعا می کند که مقنعه را می توان معادل عمامه مردان، که دور پیشانی و سر پیچیده می¬ شد، دانست. (حجاب شرعی در عصر پیامبر، صص ۷۲۱-۷۲۲) ترکاشوند همچنین گفته است حجابی که در زمان پیامبر مطرح بوده، با آنچه که امروز به نام حجاب می شناسند، تفاوتهای بسیاری دارد.

🔸احمد قابل نیز به ماجرای حجاب توجه کرد. وی با تبیین مسأله حجابِ زنانِ برده، همچنین با استنباطهای قرآنی، به این رأی رسید که نمی توان قاطعانه حکم کرد که وظیفه شرعی یک زنِ متشرعه پوشاندن موی سر و گردن است. به تعبیر مرحوم قابل، «با توجه به اینکه اساسِ زیبایی در محدوده ی سر و گردن به زیبایی چشم، ابرو، دهان، لب، دندان، چانه و ترکیب آنها بر می گردد و اسلام پوشاندن آنها را واجب نکرده است.....


متن کامل:

https://cutt.ly/zwl9SRgb


#حجاب
#ایران_فردا
#محمد_شحرور
#آیت‌الله_طالقانی
#عبدالعلی_بازرگان
#محمدسعید_العشماوی

http://t.me/iranfardamag
Forwarded from ایران فردا
🔴 "زن" در اندیشه و عمل طالقانی*

💠فاطمه گوارایی
@iranfardamag


مقدمه
🔸زمانی که بعد از کسب درجه اجتهاد از مراجع طراز اول زمان خود در حوزه های نجف و قم، جلسات تفسیر قرآنش را در تهران تشکیل داد، مشخص شد که اندیشه و روش اقدام او با جریان غالب سنتی که روحانیت سنت‌گرا متولی آن بود، تفاوت ماهوی بسیار دارد . روحانیت‌سنت‌گرایی که متهم بود که یکی از مهمترین موانع اصلی توسعه و عقب ماندگی ایران است .

🔹آیت الله سید محمود طالقانى از تبار نوانديشان دينى بود كه تجلی شان در عصر جديد از سيدجمال آغاز شده و درادامه به اقبال و در ايران، به مهندس بازرگان می رسید . تلاش طالقانى در دهه هاى ۲۰ تا ۴۰ با بهره گرفتن از دانش متفکران زمانه خود معطوف به تبيين و تبليغ رابطه علم و دين و به دنبال آن دين و آزادى و شاید به عبارت بهتر است گفته شود دین و انسان بود . او حامل قرائتی از دین بود که بر جنبه های انسانی ، رحمانی ، آزادی و برابری آن تکیه داشت . بدین سان با جریان روشنفکری دینی زمانه خود پیوند خورد. جریان و نحله ای که نقش کلیدی در مهم ترین تحولات سیاسی و فکری دهه ۴۰ و ۵۰ ایفا کرده است. یکی از ویژگی های این جریان پیوند میان اندیشه و عمل بود. اعتقاد به عقیده و عمل بر مبنای عقیده از ممیزه های روشنفکری دینی بشمار می امد پس در راستی اعتقادش به آزادی و مساوات و برداشت انسان گرایانه و ازادیخواهانه اش از دین، كتاب تنبيه الامة و تنزيه الملة آيت اللّه نائينى از روشنگران عصر مشروطيت را با مقدمه‌ای از خود ترجمه و منتشرکرد و در آن به تبیین رابطه دين و آزادى و دموكراسى پرداخت . و نیز در راستای اعتقاد به عدل ، قسط و مساوات و نقد مناسبات استثمارگرایانه کتاب مالکیت در اسلام را نگاشت . زیرا طالقانی, عدالت و قسط را از اصول ثابت و تغییرناپذیر دین به شمار می آورد که همچون روح در کالبد احکام آن جریان دارد و احکام حقوقی و پیوندهای اجتماعی و اقتصادیش بر محور آن در چرخش است . از نظر طالقانی اصلِ عدالت از اصول نسبی و دگرگون پذیر نیست که با سلیقه های گوناگون تغییر کند. ولی شکل و قالب اجرای عدالت در نظام های سیاسی و اقتصادی در روزگاران مختلف تفاوت می کند.

🔸اعتقادش به خردورزی و عقلانیت، آزاداندیشی و آزادی خواهی ، عدالت خواهی مردمی، جهانی نگری از سویی و نیز اعتقاد به نقش و جایگاه مقتضیات زمان در تشریع احکام از سوی دیگر از او اصلاح گری ساخته بود که در پی روزآمدکردن دین و قرآن باشد. اعتقاد به توحید در اندیشه طالقانی؛ به آزادی و مساوات در عمل و اقدام منتهی می شد و همین بود که از او عالمی ساخته بود که زمانه خود و نیز مردم و نیاز جامعه اش را درک کرده و به وضعیت انسانی و زمان و مکان آن آگاه و در قبال آن مسئول بود . در یک کلام از آگاهی ایی پیامبرانه ای که علی شریعتی از آن سخن می گفت برخوردار بود .

مسئله زن در بعد از مشروطه

🔹مشروطه با وجود همه ناکامی‌هایش با فراهم آوردن بستر گفتمانی جدید در ایران و وارد کردن زنان به عرصه اجتماعی سرآغاز جنبش زن ایرانی برای دستیابی به حقوق خویش گردید. در سال‌های بعد از جنگ جهانی اول تاسیس انجمن‌های مستقل و مدارس دخترانه ونیز چاپ نشریات زنانه به شدت در دستورکار مدافعان تغییر وضعیت زنان قرار گرفت

🔸اصلاحات زمان رضاشاه در باب قوانین ( طلاق ، ازدواج ، آموزش زنان ، ممنوعیت حجاب و .... ) هر چند تغییراتی را در وضعیت زنان پدید آورد اما میدان عمل برای فعالیت های مستقل زنان و زنان مستقل فراهم نبود . پس از جنگ جهانی دوم که آزادی بیان و اجتماعات در ایران به وجود آمده بار دیگرموجب افزایش فعالیت انجمن های زنان گردید . مساوات و حق رای از جمله خواستهای اساسی زنان بود.

🔹هنوز پس از انقلاب مشروطه، قوانین جامعه در حوزه های مربوط به زنان ، ازدواج و نهاد خانواده که منبعث از فقه اسلامی بود همچنان دست نخورده باقی مانده بود. این در حالی بود که زنان در عرصه اجتماعی و اقتصادی و اداری تحرک بیشتری از خود نشان می دادند . سواد و اشتغال زنان را وارد عرصه اجتماع کرده بود ولی جایگاه نابرابر زنان ایرانی مسائل بسیاری را در رابطه با انان پدید آورده بود .

🔸آیت الله طالقاتی از جمله روشنفکران دینی بود که در چنین فضایی از منظر یک عالم نواندیش مذهبی با مسائل زنان مواجهه پیدا کرد و تلاش نمود تا پاسخی متناسب با نیاز زمان برای مسائل آنان داشته باشد. نمي توان از مواجهه طالقاني با زنان سخن گفت بدون آن كه مميزه جريان و نحله ايي که طالقاني به آن وابسته بود، يعني روشنفكري ديني و نوع برخورد آنان به عنوان گفتمان مغلوب ( در برابر گفتمان سنتی ـ فقاهتی ) با مساله زنان سخنی به میان نیاوردیم.... .


متن کامل:

https://cutt.ly/AwzW3Z2R

#زن
#حجاب
#ایران_فردا
#اعظم_طالقانی
#فاطمه_گوارایی
#آیت‌الله_طالقانی
#روشنفکری_دینی_و_زن

http://t.me/iranfardamag
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
🍀مواجهۀ آیت‌الله طالقانی در «کمیتۀ امداد پزشکی طالقانی» با چالش حجاب
📌دکتر حوروش فره وشی مسول کمیته امداد پزشکی طالقانی خاطره‌ای از دوره فعالیتش در این دوره می گوید.
کمیته‌ای که به بهانه مراجعات و هدیه‌های دارویی و درمانی به دفتر آقای طالقانی از بهمن ۵۷ شکل می‌گیرد. این کمیته در رویداد متعدد آن زمان از جمله درگیری‌های منطقه کردستان، نقطه قابل اعتماد و اتکای مردمی جهت مراجعات بوده است.

#طالقانی_و_زمانه_ما
#مجتمع_فرهنگی_آیت_الله_طالقانی
#کتابخانه_آنلاین_طالقانی_و_زمانه_ما
#حجاب #کمیته_امداد_پزشکی


———-
https://taleghani.org
telegram: @taleghani_zamaneh
Instagram:@taleghani_zamaneh
Twitter: @taleghanizamane
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
📌گزیده‌ای از سخنان سید محمود طالقانی در برنامه تلویزیونی «قرآن در صحنه»:

مستبدچه‌ها الان زیادند. آن‌ها که [اگر] قدرت پیدا کنند خود را برمردم تحمیل می‌کنند.

سیاستمداران بزرگ دنیا آن‌هایی هستند که حال را نمی‌بینند. ده سال؛ بیست سال آینده را می‌بینند.

مسأله آینده‌نگری است.

مظاهر طغیان آن‌ها هستند که مزایای طبیعت و بهره‌های دنیا را مال خودشان می‌دانند و دیگران را محروم می‌کنند. این‌ها هستند که دنیا را آتش می‌زنند.


#طالقانی_و_زمانه_ما
#مجتمع_فرهنگی_آیت_الله_طالقانی
#کتابخانه_آنلاین_طالقانی_و_زمانه_ما
#حجاب #استبداد #مستبد #سیاستمدار


———
https://taleghani.org
telegram: @taleghani_zamaneh
Instagram:@taleghani_zamaneh
Twitter: @taleghanizamane
Forwarded from ایران فردا
🔴طالقانی و مسئله‌ی حجاب

🔷مهدی دلیر
🔺بازنشر از ایران فردا به مناسبت چهل و پنجمین سالگرد درگذشت

@iranfardamag

1️⃣ «هیچکس زنان را به داشتن حجاب اسلامی مجبور نمی کند». این عبارت، تیتر روزنامه کیهان شده بود. بیستم اسفند ۱۳۵۷. همان روزهای نخستین انقلاب. سخن را سید محمود طالقانی بر زبان آورده بود. طالقانی در مصاحبه ای این عبارت را بیان کرده بود. اما آن مصاحبه، عبارات دیگری هم داشت. طالقانی در آنجا گفته بود که: «پوشش زنان یک اصل قرآنی و اسلامی است. حجاب حکم ضروری دین است. آن قدری که قرآن بیان کرده، نه ما می توانیم از آن حدود خارج شویم و نه زنانی که معتقد به این کتاب آسمانی هستند».

🔹آن مصاحبه مفصل بود. طالقانی در آنجا به صراحت گفته بود که حجاب حکمِ ضروریِ دین است. با این وجود، تیترِ کیهان، تا سالها بعد نیز مورد استناد قرار گرفت. عدمِ اجبار به حجاب، انگشتِ اشاره ها را به سمت خود نشانه رفته بود. در نظر بسیاری غریب می آمد و تابوشکنانه بود که یک روحانی چنین بگوید. حجاب یک نمادِ اسلامی بود. سید اسدالله خرقانی سالها پیشتر کتابی نوشته بود در رد کشف حجاب. در آنجا گفته بود که: «ملل اسلامیه به رغم همه تفاوتهای فرهنگی که دارند، در امر حجاب متفق هستند. به طوری که مسلمانان هندی، چینی، ترکستانی، افغانی، ایرانی، عثمانی و .. با وجود اختلاف آنان در لباس، اما در امر حجاب متفق اند، درست همان طور که در نمازهای پنجگانه با یکدیگر اتفاق نظر دارند.» چنین بر امرِ حجاب تاکید و توجه بود. گویی پا پس کشیدن از آن، حکمِ ضروری دین را نشانه می رفت.

2️⃣ ضروریِ دین هم اگر باشد اما می تواند تغییر کند. این را برخی بزرگانِ فقهی گفته اند. سید بحر العلوم در کتاب رجال صفحه ۲۱۵ می گوید: مسائل به اختلاف زمان و مکان و فرهنگ مختلف است. مساله ای ممکن است ضروری باشد و به اختلاف زمان و مکان تغییر کند. چه بسا اموری نزد قدما ضروری بود و امروز دیگر ضروری دین نیست. همین سخن را وحید بهبهانی در «الرسائل الاصولیه» در صفحه ۲۶۷ مطرح می کند. می گوید امری که زمانی ضروری دین بوده ممکن است از این ضرورت خارج شود.

3️⃣ تحقیقات در خصوص حجاب متوقف نماند. در جهان عرب برخی متفکران به این موضوع پرداختند. محمد شحرور یکی از آنها بود. او می گفت حد و مرز قوانین مربوط به زن، محدود به زمانِ بعثت تا رحلت پیامبر شده است. هرچه در آن زمان عرف بوده را حجت دانسته ایم. اگر در آن زمان مناصبِ سیاسی و قضاوت زنان وجود نداشته، آن را برای امروز هم ممنوع کرده ایم. شحرور می گفت این فهم ناصحیحی از اسلام است. شحرور همچنین می گفت که رسم اعراب در آن زمانه بر بسیاری از احکام سایه انداخته است. اما پیامبر راهی را نشان داد تا زنان از این فرهنگ رهایی پیدا کنند. لیلا احمد هم همین رویکرد را دارد. می گوید نگاه ساختاری به ماجرای زن در اسلام مغفول مانده. قسمتی از روایات را بی آنکه به ساختارِ آن توجهی شود، برکشیده و به آن اصرار شده و برخی حقوقِ زنان نادیده گرفته شده است. این متفکران گفتند که ساختارِ جامعه اعراب و طرز پوشش آنها و آداب و سنن آنان را نمی باید برای همیشه ایام مورد استناد قرار داد و به آن شیوه زیست.

🔸محمد سعید العشماوی در خصوص آیان حجاب در قرآن سخن گفت. او گفت که آیات حجاب در قرآن مختص به زنان پیامبر(ص) بوده است. وی تعمیمِ آن به سایر زنان مسلمان را مورد انتقاد قرار داد. جمال البنا هم گفت که حجاب بر اسلام تحمیل شده است. درحالیکه اسلام، حجاب را بر کسی تحمیل نکرده است. او می گفت که موی زن عورت نیست و او می تواند در تنهایی نیز بدون حجاب نماز بخواند.

🔹در ایران هم این تحقیقات دنبال شد. امیر ترکاشوند در تحقیقات خود به این نتیجه رسید که: امروز وقتی به واژه مقنعه و روسری در متون دینی بر می خوریم، آنرا سراندازی می دانیم که دست کم ساتر تمامِ مو و گردن است. اما معلوم نیست این واژه در عصر پیامبر هم همین معنا را می داده است. او سپس ادعا می کند که مقنعه را می توان معادل عمامه مردان، که دور پیشانی و سر پیچیده می¬ شد، دانست. (حجاب شرعی در عصر پیامبر، صص ۷۲۱-۷۲۲) ترکاشوند همچنین گفته است حجابی که در زمان پیامبر مطرح بوده، با آنچه که امروز به نام حجاب می شناسند، تفاوتهای بسیاری دارد.

🔸احمد قابل نیز به ماجرای حجاب توجه کرد. وی با تبیین مسأله حجابِ زنانِ برده، همچنین با استنباطهای قرآنی، به این رأی رسید که نمی توان قاطعانه حکم کرد که وظیفه شرعی یک زنِ متشرعه پوشاندن موی سر و گردن است. به تعبیر مرحوم قابل، «با توجه به اینکه اساسِ زیبایی در محدوده ی سر و گردن به زیبایی چشم، ابرو، دهان، لب، دندان، چانه و ترکیب آنها بر می گردد و اسلام پوشاندن آنها را واجب نکرده است.....


🔻متن کامل:

https://cutt.ly/zwl9SRgb


#حجاب
#ایران_فردا
#محمد_شحرور #آیت‌الله_طالقانی
#عبدالعلی_بازرگان #محمدسعید_العشماوی

http://t.me/iranfardamag