#بزودی

مطالعه رفتار و فیزیولوژی حیوانات به عنوان مدلی برای رفتار و فیزیولوژی انسان‌ها سابقه‌ای دیرینه در یونان باستان داشته‌است. به نظر می‌رسد که بیشترین انگیزه برای استفاده از حیوانات در یونان باستان، ارضای حس کنجکاوی در مورد سیستم آناتومی و فیزیولوژی بوده است. آلکمایون کروتون، پزشک یونانی، اولین کسی بود که در قرن 6 تا 5 قبل از میلاد به کالبدشکافی سیستم فیزیولوژی حیوانات و ارتباط آن‌ها با انسان‌ها پرداخته‌است. او طی مطالعات خود روی سگ‌ها دریافت که مغز مرکز هوش و تجمیع حواس است. در قرن سوم قبل از میلاد، پزشکان دیگری همچون هروفیلوس و اراسیستراتوس یونانی به مطالعۀ تفاوت بین سلول‌های عصبی، حرکتی و تاندون‌ها پرداختند. سپس در مطالعات متعددی از حیوان برای شبیه‌سازی با انسان استفاده کردند.

📚 #برشی_از_کتاب : #مدل‌های_حیوانی_بیماری‌های_روان
📁جلداول:#افسردگی
✍️ اثر: #دکتر_شیرعلی_خرامین
📖 صفحه: 9 و 10
📇 انتشارات: #سایه_سخن

🆔 @Sayehsokhan

#بـــــــه_زودی

افسردگی یکی از شایع‌ترین اختلالات حال حاضر جهان است. علائم این بیماری عبارتند از: خلق غمگینانه، کاهش علایق، ناخشنودی، تغییر اشتها، دردهای بدنی، تغییرات سایکوموتور، کاهش انرژی، خستگی، احساس بی‌ارزشی و گناه، تمرکز مختل، فکر خودکشی و اختلال شناختی. بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، این بیماری در حال نزدیک شدن به صدر بیماری‌های جاری بشر است و حدود 20% جمعیت جهان را درگیر کرده‌است. همین سازمان پیش‌بینی می‌کند تا سال 2020 این بیماری دومین عامل ایجادکنندۀ بار ناتوانی در سطح جهان باشد. از این رو، به منظور تعیینِ علائم و علل درمان آن، پژوهش‌های بسیاری در این حوزه در حال انجام است.

📚 #برشی_از_کتاب : #مدل‌های_حیوانی_بیماری‌های_روان
📁جلداول:#افسردگی
✍️ اثر: #دکتر_شیرعلی_خرامین
📖 صفحه: 51
📇 انتشارات: #سایه_سخن

🆔 @Sayehsokhan

#بـــــــه_زودی

زیربنای اکتشافی اکثر درمان‌های دارویی، مدل حیوانی بوده است. این مدل‌ها بیشتر به منظور ارزیابی اثرات بالقوه ضدافسردگی‌ها و در نتیجۀ پیش‌بینی برون‌داد آن‌ها در انسان و شناخت سبب‌شناسی بیماری‌ها به کار می‌رفته است. این مدل‌ها همچنین برای فهم عوامل ژنتیک و وراژنتیک مرتبط با بیماری‌ها، به ویژه افسردگی، ایجاد فرصت می‌کنند. از طرف دیگر با استفاده از این مدل‌ها عوامل زیربنایی مولکولی و همبستۀ ژنتیکی و محیطیِ افسردگی را می‌توان آزمایش‌کرد که این امر بینش مناسب‌تری را به سبب‌شناسی افسردگی برای دانشمندان فراهم می کند.

📚 #برشی_از_کتاب : #مدل‌های_حیوانی_بیماری‌های_روان
📁جلداول:#افسردگی
✍️ اثر: #دکتر_شیرعلی_خرامین
📖 صفحه: 52
📇 انتشارات: #سایه_سخن

🆔 @Sayehsokhan

#بـــــــه_زودی

ناتوانی آموخته‌شده و کارهای مارتین سلیگمن در این زمینه گامی برجسته و مهم در پیوند تحقیقات حیوانی و انسانی، به ویژه در زمینۀ آسیب‌شناسی روانی بوده‌ است. دو مفهوم پیش‌بینی‌ناپذیر و کنترل‌ناپذیر پایه و مبنای مدل حیوانیِ افسردگی در کارهای اوست که به عنوان ناتوانی آموخته‌شده شناخته می‌شود. سلیگمن و اورمایر سگ‌های آزمایشگاهی را در موقعیت‌های مختلفی قرار دادند. در مرحلۀ اول، گروه آزمایش شوکی گریزناپذیر، بدون هشدار و با شدت و فشردگی متفاوت دریافت کردند. در مرحلۀ دوم به سگ‌ها یاددادند که از دریافت شوک اجتناب ورزند. نتایج نشان داد سگ‌هایی که در مرحلۀ اول شوکی گریزناپذیر و بدون هشدار دریافت کرده‌بودند، دیرتر از گروه دوم اجتناب از شوک را یادگرفتند.

📚 #برشی_از_کتاب : #مدل‌های_حیوانی_بیماری‌های_روان
📁جلداول:#افسردگی
✍️ اثر: #دکتر_شیرعلی_خرامین
📖 صفحه: 18 و 19
📇 انتشارات: #سایه_سخن

🆔 @Sayehsokhan

#بـــــــه_زودی

در ابتدا، پروتکل شامل سه هفته رویارویی با شوک الکتریکی، غرق کردن در آب سرد، بی‌حرکتی و تغییر سیکل روشنی و تاریکی بوده است. این دوره با این تعداد استرسور، باعث افزایش سطح کورتیکواستروئید پلاسما و کاهش ترجیح سوکروز شد که به نظر نوعی بی‌لذتی یا آنهدونیا است. بنا به دلایل مختلف از جمله شدت استرسورها و مسائل اخلاقی، این پروتکل‌ها بارها مورد تجدید نظر قرار گرفته است. این مدل هم برای رت و هم برای موش استفاده می‌شود.

📚 #برشی_از_کتاب : #مدل‌های_حیوانی_بیماری‌های_روان
📁جلداول:#افسردگی
✍️ اثر: #دکتر_شیرعلی_خرامین
📖 صفحه: 91
📇 انتشارات: #سایه_سخن

🆔 @Sayehsokhan

#بـــــــه_زودی

قبل از آزمایش به سگ 5 دقیقه فرصت داده می‌شود تا با شرایط جعبه تطابق پیدا کند. در کارهای مایر و سلیگمن با توجه به نوع آزمایش شیوه‌های مختلفی برای مرحلۀ اول به کار برده شده است؛ اما شیوۀ کار در کل عبارت است از: رویارویی سگ با شوک غیر قابل گریز (60میلی‌آمپر، 100بار با فاصله رندم میانگین10 تا 60 ثانیه و هر کدام 5 ثانیه) برای یک روز 24ساعت بعد، سگ‌ها 10 جلسه قابل گریز با محرک شرطی و غیرشرطی با فاصلۀ رندم 10 ثانیه خواهند داشت. اگر سگ از مرز بپرد، لامپ خاموش و شوک قطع می‌شود؛ اما اگر تا 60 ثانیه (در بعضی منابع 30 ثانیه ذکر شده است) از مرز نپرد، شوک به صورت خودکار قطع و کوشش تمام می‌شود. فاصلۀ بین هر کوشش بین 60 تا 120 ثانیه(میانگین 90 ثانیه) بوده است. تأخیر و شکست در پرش به عنوان اندازه‌های قابل تحلیل ثبت می‌شود.

📚 #برشی_از_کتاب : #مدل‌های_حیوانی_بیماری‌های_روان
📁جلداول:#افسردگی
✍️ اثر: #دکتر_شیرعلی_خرامین
📖 صفحه: 70
📇 انتشارات: #سایه_سخن

🆔 @Sayehsokhan

#زیر_چاپ

در پژوهش ماستی و همکاران 30 فقره شوک0.8 میلی‌آمپر، به مدت 3 ثانیه با میانگین فاصلۀ 30 ثانیه (22تا 38 ثانیه)، با یک محرک شرطی برای 3 ثانیه وجود دارد. در این پروتکل بالای 20 شکست در عبور از 30 کوشش درماندگی به محسوب می‌گردد. در آزمایش سانتو و همکاران 24 ساعت بعد، 30 شوک به مدت 10 ثانیه، میانگین 60 ثانیه (10 تا 110 ثانیه) فاصله و تعداد 20 کوشش به مدت 24 ساعت بعد، با صدای شرطی 5 ثانیه‌ای، شدت 1.3 میلی‌آمپر، با فاصله 60 ثانیه و قطع کوشش پس از 45 ثانیه، در آزمایش ماستی و همکاران، عدم عبور تعیین گردیده است. در ضمن این وضعیت در آزمایش‌هایی که پس از اجرای داروهای ضدافسردگی انجام می‌شود، معمولاً تغییر می‌کند. در تمام این آزمایش‌ها شکست در عبور و تغییر بین شروع محرک شرطی و عبور، به عنوان شاخص تجزیه و تحلیل محسوب می‌گردد.

📚 #برشی_از_کتاب : #مدل‌های_حیوانی_بیماری‌های_روان
📁جلداول:#افسردگی
✍️ اثر: #دکتر_شیرعلی_خرامین
📖 صفحه: 74
📇 انتشارات: #سایه_سخن

🆔 @Sayehsokhan

#زیر_چاپ

پیشنهاد می‌شود هنگامی که حیوانات در تاریکی‌اند برای آزمایش انتخاب شوند. حیوانات بهتر است در قفس خود به اتاق تست آورده شوند. انیس من یک روز قبل از آزمایش را برای حمل حیوان به اتاق آزمایش مناسب می‌داند تا حیوان با شرایط سازگار شود. در پروتکل چورباجی، دستگاه شوک غیر قابل گریز و مرحلۀ تست متفاوت هستند. اما در پروتکل انیس من دستگاه یکسانی استفاده می‌شود.

📚 #برشی_از_کتاب : #مدل‌های_حیوانی_بیماری‌های_روان
📁جلداول:#افسردگی
✍️ اثر: #دکتر_شیرعلی_خرامین
📖 صفحه: 75
📇 انتشارات: #سایه_سخن

🆔 @Sayehsokhan

پروتکل فایل و هاید

حیوان: رت نز کلاهک‌دار بین 200 تا  250 گرم و نگهداری تحت شرایط استاندارد و به صورت انفرادی.
دستگاه: دستگاه آزمایش عبارت بود از یک جعبه 65*65 با بلندی 47 سانتی‌متر با دو نور حداکثر 338 و حداقل 23.5 لوکس به ترتیب برای نوربالا و پایین. کلیۀ مراحل تعامل با دوربین از بالا فیلم‌بردای می‌شد. در دو آزمایش بعدی این ابعاد به 35*60*60 و نور برای سنجش اثر اضطراب‌زایی به 30 لوکس تغییر پیدا کرد.
شیوۀ اجرا: دو گروه آشنا و ناآسنا تشکیل شد. گروه آَشنا 10 دقیقه و طی دوروز پیاپی (دو روز قبل از آزمایش) در جعبۀ آزمایش قرار داده شدند، ولی گروه ناآشنا درقفس خود ماندند. نصف هر گروه به نور بالا و نصف به نور پایین تقسیم شدند. هر رت با یک همتای بدون سابقۀ آشنایی درون دستگاه قرار داده‌شد و حداکثر تفاوت وزنی آنان 10 گرم بود.
...
📚 #برشی_از_کتاب : #مدل‌های_حیوانی_بیماری‌های_روان
جلد دوم:#اضطراب
✍️ اثر: #دکتر_شیرعلی_خرامین
📖 صفحه: 207
📇 انتشارات: #سایه_سخن

🆔 @Sayehsokhan

شیوۀ اجرا

🔸موش 30 دقیقه قبل از آزمایش به اتاق آورده می‌شود.
🔸ساعت آزمایش بین 9 صبح تا 6 بعدازظهر است.
🔸حیوانات گروه کنترل و آزمایش به صورت دوتایی در یک قفس نگهداری می‌شوند.
🔸موش در قسمت میانی اتاقک تاریک گذاشته می‌شود برای جلوگیری از اثر ناشی از فرار موش از آزمایشگر و ورود سریع به منطقۀ روشن، بین دو منطقه 3 ثانیه بعد به صورت اتوماتیک باز‌می‌گردد، زیرا تأخیر ورود به اتاقک روشن یکی از پارامترهای بسیار مهم برای مقایسه است.
🔸آزمایش 10 دقیقه طول می‌کشد.
🔸بعد از هر کوشش، دستگاه با‌آب هایپر کلوراید سوپر (به منظور جلوگیری از تأثیر بو)، تمیز می‌شود.


📚 #برشی_از_کتاب : #مدل‌های_حیوانی_بیماری‌های_روان
جلد دوم:#اضطراب
✍️ اثر: #دکتر_شیرعلی_خرامین
📖 صفحه: 177
📇 انتشارات: #سایه_سخن

🆔 @Sayehsokhan

تفسیر پارامترهای تست

همان‌طور که قبلاً بیان شد، این تست در مدل‌های حیوانی اضطراب، افسردگی، داروهای محرک و آرام‌بخش و همین‌طور حافظه کاربرد فراوان دارد و بسته به هدف محقق، از پارامترهای متفاوتی در آن استفاده می‌شود. نتایج تحت‌تأثیر عوامل مختلفی قرار دارند و در نتیجه باید نهایت دقت و احتیاط را در تفسیر آن‌ها به کار گرفت. به عنوان مثال، فعالیت حرکتی ممکن است تحت تأثیر عواملی مانند محرومیت غذایی، آب و دیگر شرایط محیطی و فیزیولوژیکی قرار بگیرد. بنا براین توصیه می‌شود قبل از هرگونه تفسیر از تأثیر نداشتن کلیۀ شرایط مذکور مطمئن شویم.


📚 #برشی_از_کتاب : #مدل‌های_حیوانی_بیماری‌های_روان
جلد دوم:#اضطراب
✍️ اثر: #دکتر_شیرعلی_خرامین
📖 صفحه: 65
📇 انتشارات: #سایه_سخن

🆔 @Sayehsokhan

مهم‌ترین شاخص‌های معتبر و تاحدی پذیرفته‌شده از رفتارهای عاطفی در این مدل، حرکت و دفع مدفوع است. چنین فرض شده‌است که پاسخ ترس (اضطراب) حیوانی که با محیط جدی و بالقوه خطرناک رو‌به‌رو شده‌است، معمولاً دفع مدفوع و کاهش حرکت، به ویژه در قلمرو مرکزی است. همان‌طور که قبلاً بیان‌شد، کاهش فعالیتِ حرکتی، کاهش مسافت طی‌شده در منطقۀ مرکزی، درصد پایین‌تر صرف‌شده در منطقۀ مرکزی، درصد بیش‌تر زمان صرف‌شده در منطقۀ پیرامونی و در گوشه‌ها از مهم‌ترین پارامترهای اضطراب در این مدل است. به عبارتی، داروهای ضد اضطراب باعث افزایش فعالیت حرکتی و زمان ماندن در منطقۀ مرکزی، بدون تغییر در کل فعالیت حرکتی، می‌شود. از طرف دیگر، افزایش جست‌وجوی عمودی، شاخص اثربخشی داروهای ضد اضطراب به شمار می‌رود.

📚 #برشی_از_کتاب : #مدل‌های_حیوانی_بیماری‌های_روان
جلد دوم:#اضطراب
✍️ اثر: #دکتر_شیرعلی_خرامین
📖 صفحه: 66
📇 انتشارات: #سایه_سخن

🆔 @Sayehsokhan