نشر سایه سخن

#از_شما

این قلم یک وکیل دادگستری است که با شما سخن می گوید . واقعیت این است که آن چه می نویسم حاصل دیده ها و شنیده هایم در سالن های پر هیاهوی دادسراها و اتاق های دادرسی است. اتکای من در این تجربه ای که با شما در میان می گذارم، هم به چشمانی است که از پشت عینک طبی می بیند و هم گوشهایی که مدام در این شغل باید بشنود و خوب هم بشنود. . واعظ یا مصلح هم نیستم، ولی چون سرنوشت، جامه شغل وکالت بر تنم دوخته و منجنیق فلک مدام مرا پرتاب می کند به وسط صحنه درگیری و کشمکش مردم با هم،چه بسا مجبور شوم که وعظ مصلحانه هم بکنم. حرف من این است :مال خوب است؛ ثروت به انسان توانایی می دهد و برعکس، تنگدستی آدمی را دچار سختی معاش و گاه زلت و حتی ضلالت می نماید. تصور می کنم تا این جای بحث کسی مخالف نباشد. چرا باشد؟ مگر بازوان قدرتمند تورم که روز به روزبر گلوی اقتصاد علیل ما بیشتر قفل شده و فشار وارد می کند، جایی برای انکار باقی می گذارد. وقتی سطل زباله شهرداری بشود سفره عده ای از مردم کشور،چه جای تحاشی؟ اما....... ادبیات ما پر است از مذمت مال و دوستی آن ، بی دوامی و بی وفایی ثروت به صاحب آن. خلاصه هرچه توانسته اند و توانسته ایم در مذمت مال و مالداری قلم و زبان را به چرخش در آورده ایم. تا این جای کار هم ایرادی ندارد، چون بخش مهمی از هنر و ادبیات ما متاثر است از فرهنگ دینی و کدام مذهب است که زبان به مذمت دنیای دنی و مدحت عقبای عالی نگشوده باشد. با این همه، یک جای کار ما عیب دارد؛ عیبی بزرگ و خطرناک. مشکل آن جاست که در ارزشگذاری مال، میان مغز و دل ما از یک سو و زبان و دو دست ما از جهت دیگر، سازگاری نیست؛به نظرم دقیق نگفتم، جنگ است.حالا ملموس تر می نویسم: موکل که آمده دفتر میان سال است؛ مرد جا افتاده و سرد و گرم چشیده. پدرش تازه مرده و ماده نزاع یک بحث همیشگی است؛ اختلاف میان ورثه بر سر مرده ریگ مورث. شروع می کند :"آقا چی بگم، از کجا بگم. مال دنیا که به دنیا می ماند و اگر قرار بود وفا کند به پدر ما وفا می کرد؛ غیر از این است که در دو متر چلوار سفید عاریتی پیچیده وبه خاک سپرده شد . به خدا اگر چشمم دنبال پولی که در حساب بانکی است، باشد؛ تف به طمع طمعکار . پول، چرک کف دست است؛ می آید و می رود.زن پدرم روی چشم من است، جای مادرم؛ اما......"همه حرف در این امای آخری است. زبانش چیزی می گفت و دلش چیز دیگر. مغزش درمحاسبه ثُمن سهمیه زن پدر است تا اورا زود از سر سفره میراث براند و بر منزل و مأوای پدر چنگ اندازد. زن پدر پیر است و چند صباحی بیشتر نمی ماند. آفتابش بر سر بام است و امروز و فردا رفتنی. اما.... وارث بر زبان حدیث دینی در نکوهش مال می خواند یا شعر سعدی شیراز را در بی اعتباری دنیا مترنم می شد ولی حدیث حقیقی او رها شدن از شر پیرزنی نگون بخت بود. ما چرا این گونه ایم؟ نمی دانم. چگونه می توانیم زبان عارفان داشته باشیم و تازیانه شحنگان؟ از درک عقل من یکی خارج است. بعضی این ساحت دوگانه را نتیجه بی ثباتی زیستی ما در طول تاریخ هزار ساله می دانند. عده ای مشکل را متوجه استبداد تاریخی حاکمان به خصوص بعد از هجوم مغول می سازند. من نمی توانم داوری کنم، چون هیچگاه قضاوت نکرده و از آن گریخته ام. لیکن به خوبی تناقض و بن بستی را که جامعه ایرانی در پنداری متفاوت از کردار دارد، درک کرده ام. این که چرا باید چون صوفیان وارسته حرف بزنیم و چون گرسنگان حریص ثروت عمل کنیم، درد مزمنی است و بیماری چون دیر پایید، می شود یک میهمان دائمی. نه روی بیرون راندن آن را داریم و نه قدرت بر آن را. با ما می ماند، می زید و هرگز سر ترک کردن ما را نمی کند. چه باید کرد؟ این سوالی است من از شما دارم.

#دکتر_علی_رادان
#حقوقدان_و_استاد_دانشگاه_اصفهان

🆔 @Sayehsokhan

1.8K viewsHassan Malekian, edited 06:47