تمامی پستانداران، دایناسورهای پرنده و غیر پرنده، تروسورها، کروکدیل‌ها و خزندگان غیر آرکوسور از گروهی بزرگتر به نام آمنیون داران تکامل یافته‌اند. این گروه به دلیل داشتن یک لایه به نام آمنیون دور تا دور جنین خود، با این نام شناخته می‌شود و یکی از اجداد ابتدایی آنها موجودی به نام Hylonomus با قدمت ۳۱۰ میلیون سال و حدود ۲۵ سانتی متر طول بوده که احتمالا از حشرات و سایر بی‌مهرگان کوچک تغذیه می‌کرده.

شواهد فسیلی از این خزنده ثابت می‌کند که اولین خزندگان ۳۱۰ میلیون سال پیش زندگی میکردند و به مارمولک ها شباهت داشتند. از دیگر خزندگان ابتدایی میتوان به Vestlotiana اشاره کرد.

یکی از صفات اشتقاقی دیاپسیدها وجود یک جفت سوراخ در دو طرف جمجمه در پشت حدقه چشم است. ماهیچه هایی که از این سوراخ ها میگذرند به آرواره متصل شده و حرکت آرواره را کنترل می‌کنند که این دو سوراخ شامل :
1-supratemporal fenestra
2-infratemporal fenestra

این ویژگی در سیناپسید ها به صورت Temporal fenestra واحد وجود دارد در حالی که به طور کلی در آناپسیدها مشاهده نمی‌شود

- البرز امیدی

انقراض دایناسورهای غیرپرنده و تغییرات گسترده در پوشش گیاهی

دایناسورها مهندسان اکوسیستم‌هایی بوده‌اند که در دوره کرتاسه به باقی ماندن زیستگاه‌ها کمک می‌کردند. انقراض آن‌ها حدود ۶۶ میلیون سال پیش احتمالاً منجر به بازسازمان‌دهی شدید ساختار اکوسیستم شد. پس از نابودی دایناسورها، جنگل‌ها فرصت رشد و گسترش یافتند و این موضوع تأثیر زیادی بر رودخانه‌ها گذاشت : جنگل‌های تازه‌تراکم یافته رسوبات را تثبیت کرده و آب را در رودخانه‌هایی با پیچ‌وخم‌های گسترده هدایت کردند.

دیرینه‌شناسان پیشنهاد می‌کنند که ناپدید شدن ناگهانی دایناسورها باعث شد جنگل‌ها شکوفا شوند، رسوبات به دام بیفتند، و ساختار رودخانه‌ها تغییر کند.

دکتر کورتنی سپرین : برای من هیجان‌انگیزترین بخش کارمان این است که شواهدی داریم مبنی بر اینکه دایناسورها ممکن است مستقیماً بر اکوسیستم‌هایشان تأثیر گذاشته باشند.

به طور خاص، تأثیر انقراض آن‌ها نه تنها از ناپدید شدن فسیل‌هایشان در لایه‌های سنگی دیده می‌شود، بلکه از تغییرات رسوبات نیز قابل مشاهده است.

رفرنس 📚
https://www.sci.news/paleontology/dinosaur-landscapes-14219.html

- البرز امیدی

مطالعه‌ی جدید بقایای هموگلوبین را در فسیل دایناسورها نشان می‌دهد

با استفاده از روشی به نام «طیف‌سنجی رامان تشدیدی»، دیرینه‌شناسان توانسته‌اند بقایای هموگلوبین را در فسیل دو گونه دایناسور Brachylophosaurus canadensis و Tyrannosaurus rex شناسایی کرده و تأیید کنند که این مولکول واقعاً به خود این دایناسورها تعلق دارد.

دانشمندان همچنین خاطرنشان می‌کنند که درک چگونگی تجزیه و تغییر هِم (++Fe) در طول زمان می‌تواند به توضیح چگونگی وقوع فسیل شدن و دلیل ماندگاری مولکول‌ها در طول میلیون‌ها سال کمک کند.

اگرچه بزرگترین یافته این است که دانشمندان می‌توانند از RR برای نشان دادن اینکه قطعات هموگلوبین می‌توانند ده‌ها میلیون سال دوام بیاورند، استفاده کنند، اما همچنین به بینش فوق‌العاده‌ای در مورد چگونگی تغییر این مولکول دست یافته‌اند.

گوتیت یک کریستال معدنی است که به عنوان یک کریستال زیستی شناخته می‌شود. یعنی از کنش‌های زیستی تشکیل می‌شود. اما تاکنون کسی نمی‌دانست که گوتیت می‌تواند به قطعات پروتئین متصل شده و آنها را تثبیت کند. هِم در رسوباتی شناسایی شده است که بسیار بسیار قدیمی‌تر از دایناسورها هستند، بنابراین همچنان وجود دارد.

اگر بخواهیم بدانیم که این مولکول‌های باستانی چگونه در طی زمان طولانی باقی مانده‌اند، درک دلیل حفظ هموگلوبین و نقشی که هِم در این فرآیند ایفا می‌کند، واقعاً مهم است.

رفرنس 📚
https://www.sci.news/paleontology/dinosaur-hemoglobin-14217.html

- البرز امیدی

• اتفاقاتی که توسط فسیل ها ثبت شدند!

هرچقدر از عشق افراطی خودم به Cymbospondylus بگویم، کم گفته‌ام. اما ایکتیوسورهای دیگری هم هستند که به اندازه‌ی همان یکی در دنیای علم، عجیب و خاص ظاهر شدند. به طور معمول خزندگان به عنوان موجوداتی تخم گذار در نظر گرفته می‌شوند. بیشتر خزندگان تخم گذار هستند و به نوعی می‌توان گفت تمام پستانداران، پرندگان و خزندگان تخم گذارند اما ساختار تخم در بدن بیشتر پستانداران و برخی خزندگان از بین رفته و جنین در بدن مادر حمل می‌شود. به هرحال لایه‌های آمنیون و ... بین این گونه‌ها مشترک هستند. با این حال بسیاری از خزندگان مانند مارهای بند جورابی، زنده‌زا هستند و این در حالیست که در مارهای دیگر مانند پیتون و بوآ، جنین و لایه آمنیون به جای اینکه در بدن ماده باشند در تخم حضور دارند.

• اما برخی خزندگان ماقبل تاریخ هم چنین ویژگی‌هایی را داشتند.

یکی از فسیل‌های نه چندان مشهور پرده از رازی بزرگ درمورد زایمان ایکتیوسورها و اقوام‌شان برمیدارد. فسیل Chaohusaurus، یکی از اقوام دور Cymbospondylus که بهتر است آن را از گروه ایکتیوسورومورف‌ها به حساب بیاوریم، با قدمتی حدود ۲۵۰ میلیون سال از دوره‌ی تریاس در حالی تشکیل شد که موجود ماده مشغول زایمان بوده!

یکی از نمونه‌های گزارش‌شده در سال ۲۰۱۴، یه نام AGM I-1، حاوی بقایای جنین و نوزاد بود. بنابراین، Chaohusaurus، مانند ایکتیوسورهای بعدی، نوزادان خود را با روش زنده‌زایی در آب به دنیا می‌آورد. با این حال، از جهت‌گیری جنین‌ها در داخل بدن مادر و نوزادی که قبلاً در حال بیرون آمدن بود، مشخص شد که نوزاد با سر از بدن مادرش خارج شده است. البته این روش با روش رایج اکثر آمنیون‌داران زنده‌زای دریایی متفاوت است. دانشمندان تکامل جهت‌گیری جنینی ایکتیوسورها را بر اساس نمونه‌های شناخته‌شده از ایکتیوسورهای ماده باردار بررسی کردند. نمونه‌هایی از ایکتیوسورهای مختلف مانند Chaohusaurus و Cymbospondylus، شواهدی از زایمان با خروج نوزاد با سر از بدن مادر را نشان دادند، در حالی که mixosaurus بر اساس سه نمونه، شواهد متفاوتی را نشان می‌داد.

- البرز امیدی

تصور کنید به جای چشم، سنگ دارید! سنگی به شفافیت کریستال 👀

تصاویر بالا مربوط به فسیل تریلوبیت ها هستند. این رفقای ما حدود ۵۰۰ میلیون سال پیش زندگی می‌کردند و برخلاف تصور عموم، تریلوبیت‌ها فقط حشرات دریایی باستانی نیستند. آنها پیشگامان بینایی بودند! چشم‌های ما و بیشتر موجودات دیگر، از بافت نرم و لزجی تشکیل شده که قبل از اینکه فرصتی برای فسیل شدن پیدا کند، تجزیه می‌شود. اما چشم‌های تریلوبیت‌ها از کلسیت تشکیل شده بودند، یک ماده معدنی که در برخی سنگ‌ها یافت می‌شود!

و به همین دلیل ساختار چشم آنها سخت شد و آنها واقعاً فسیل شدند و به ما بینش شگفت‌انگیزی در مورد بینایی اولیه و تکامل این حس ارائه دادند. بعضی از تریلوبیت‌ها حتی چشمان مرکب داشتند مانند حشراتی که به لطف این ویژگی، می‌توانند محیط اطراف خود را با وضوح کمتر اما جزئیات متفاوت ببینند.

البته نه همه‌ی تریلوبیت‌ها! بعضی از گونه‌ها در اعماق تاریک اقیانوس زندگی می‌کردند. اگر هم چشم داشتند به درد نمی‌خورد 🫣 بنابراین در حالی که تقریبا هر جمجمه دیگری با حفره‌های چشم خالی یافت می‌شود، این تریلوبیت‌ها واقعاً می‌دانستند چگونه چشم را فسیل کنند.

-البرز امیدی

بنظر من ماجرا وقتی عجیب‌تر می‌شود که یکی از اقوام دور تریلوبیت‌ها روی صحنه می‌آید. Jaekelopterus معروف به عقرب دریایی : این موجود با قدمتی از دوره‌ی دونین مانند تریلوبیت‌ها، یک Arachnomorph بود. مطالعات بر روی ساختمان میکروسکوپی چشم‌های Jaekelopterus نشان داده‌اند که ساختار چشم مرکب آن شباهت زیادی به چشم مرکب گونه‌های امروزی خرچنگ های نعل اسبی دارد

⭕️ ساختار لنزهای استوانه‌ای یا exocones
در مطالعه‌ای با استفاده از میکروسکوپ الکترونی، مشخص شد که در چشم این موجود، هر واحد بینایی دارای لنزهایی به شکل استوانه است که نور را متمرکز می‌کنند. بر اساس این ساختار این فرضیه مطرح شده که این موجود می‌توانسته در شرایط نوری ضعیف یا آب کدر نیز دید موثری داشته باشد، چون لنز استوانه‌ای باعث تمرکز بهتر نور می‌شود.

⭕️ بینایی قوی و شکارگری دید محور
فرضیه دیگر این است که Jaekelopterus به عنوان یک شکارچی بسیار بر حس بینایی خود تکیه داشت. یعنی قادر بوده است با دید خوبی در آب شکار خود را شناسایی کند. از آنجا که ساختار چشم Jaekelopterus شباهت زیادی به Limulida دارد احتمالا این ویژگی نوعی ساختار هومولوگ بین آن‌ها بوده.

- البرز امیدی

این پوستر به تازگی برای یادبود مارک نورل ساخته شده.

او در سال ۱۹۵۷ در سنت پال به دنیا آمد و در سال ۱۹۶۵ به کالیفرنیا نقل مکان کرد. او از سنین پایین حشرات و فسیل‌ها را جمع‌آوری می‌کرد و نمایشگرها و دیوراماهایی با کیفیت بالا می‌ساخت. مدرسه‌اش این فرصت را به او داد تا در دوره‌های علوم آخر هفته در موزه لس‌آنجلس (LACM) شرکت کند، جایی که او چندین سال داوطلبانه در آنجا کار کرد.

در دوران دبیرستان، موزه لس‌آنجلس به مارک نورل پیشنهاد داد تا در سفرهای اکتشافی، تا صحرای موهاوی، شرکت کند و به این ترتیب حرفه‌ای را آغاز کرد که در آن ماجراجویی و اکتشاف فراوان بود.

او افراد زیادی را در این زمینه پرورش داد ⬇️

دکتر استیو بروسات : دیرینه‌شناس، متخصص تکامل دایناسورها، نویسنده‌ی برجسته‌ی کتاب «ظهور و سقوط دایناسورها» و رابط علمی.

استرلینگ نسبیت : متخصص آرکوسورها! او در روشن شدن روابط بین دایناسورها و خویشاوندان کروکودیلی آنها نقش داشت.

دیگو پول : تحقیقات دایناسورهای پاتاگونیایی؛ توصیفات مشترک و سنتزهایی در مورد ساروپودهای غول‌پیکر و ساروپودومورف‌های پایه

منبع: AMNH - سمینارهای علمی

- البرز امیدی

مسیر تکاملی جدید Spinosauridهای غول‌پیکر آفریقای شمالی 🌍

- البرز امیدی

رفرنس 📚
https://phys.org/news/2025-09-european-roots-africa-giant-predatory.html

محققان میکروب‌های عصر پلیستوسن را احیا کردند 🦠

- البرز امیدی

رفرنس 📚
https://agupubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1029/2025JG008759

آیا ممکن است روزی نظریه تکامل رد شود⁉️

ظاهراً یک عده آدم بیکار، شب و روز منتظر خبر تکذیب شدن نظریه تکامل هستند! برای این عزیزان صبر ایوب را آرزومندم چرا که هیچ وقت قرار نیست به مراد دلشان برسند. بعضی از این بزرگواران معتقدند که در آینده‌ای نه چندان مقاله ای منتشر خواهد شد و نظریه تکامل را رد خواهد کرد. شخصی بی نام و نشان هم این مقاله را می‌نویسد که منتقدان نظریه تکامل اسمش را نمی‌برند تا خدای ناکرده توسط شامپانزه‌ها ترور نشود!

این دوستان عزیز ما معتقدند که تکامل به خوبی شناخته نشده‼️ آیا واقعا قرار است نظریه تکامل رد شود⁉️

° حتی اگر یک درصد هم در شواهد فسیلی شک و تردیدی باشد (که نیست)، DNA اینجاست تا ارتباطات موجودات زنده را نشان دهد. علومی که از نظریه تکامل پشتیبانی می‌کنند روز به روز در حال پیشرفت هستند.

- دکتر فرانسیس کالینز
متخصص ژنتیک آمریکایی

حرف حساب تکامل را می‌توان در دو جمله خلاصه کرد 👇
• گونه ها تغییر میکنند.
• گونه ها با یکدیگر ارتباط دارند.

تکامل به خودی خود یک فکت جاری در طبیعت است. مشاهدات مختلف زیست شناسی و شواهد متعدد از رکورد فسیلی تغییر گونه‌ها را نشان می‌دهند و شواهد ژنتیکی هم اینجا هستند تا پرده از ارتباط بین موجودات زنده بردارند. بنابراین دیگر جای بحثی درمورد درست بودن یا نبودن نظریه تکامل باقی نمی‌ماند و مطالبی که در این پیام نوشته‌ام فقط تکرار مکررات و حرف زدن با آجرهای دیوار است 🧱

اما چه چیزی در تکامل رد می‌شود⁉️

به دلیل محیط زندگی برخی از موجودات ماقبل تاریخ، ممکن است برخی فسیل‌ها هرگز تشکیل نشده باشند. برای مثال وقتی دانشمندان فسیلی از گربه‌سانان کوچک پیدا می‌کنند، کلاهشان را به هوا می‌اندازند چرا که چنین فسیلی بسیار کمیاب است. اما برای بسیاری از موجودات چنین ماجرایی صادق نیست و با پیشرفت روزافزون علم دیرینه شناسی، دیگر تمام شکاف های نظریه تکامل در حال پر شدن هستند. به عنوان مثال اگر شما فسیل‌های مرتبط به سیناپسیدها، تراپسیدها، سینودونت‌های اولیه و ثانویه را به ترتیب قدمت با یک‌دیگر مقایسه کنید، کمابیش یک روند تکاملی را مشاهده می‌کند.

این فسیل های جدید می‌توانند اطلاعات دقیق‌تری را به دانشمندان ارائه دهند. برای مثال پیش از این تصور می‌شد که Megaraptorها به دلیل شکل و حالت ناخن‌های‌شان از Dromaeosauridها باشند. اما با کشف فسیل‌های بیشتر، دانشمندان متوجه شدند که این ناخن‌ها از فالانژهای دست بودند و ربطی به ناخن روی یکی از فالانژهای پای دایناسورهایی مانند Velociraptor نداشتند. بنابراین اکنون می‌دانیم که Megaraptorها بیشتر به Tyrannosauridها شباهت داشتند تا Dromaeosauridها! البته برخلاف Tyrannosauridها که در روند تکامل آرواره‌های قدرتمند تری را تکامل دادند و دست‌هایشان آب رفت، گروه Megaraptorها دست‌های بزرگتری را در روند تکامل به خود اختصاص دادند در حالی که آرواره‌های آنها تغییر چندان محسوسی در قدرت گاز گرفتن پیدا نکرد.

این، مثال خوبی از این بود که رده‌بندی‌های موجودات زنده ممکن است رد شوند و اطلاعات دقیق تری جایگزین دیدگاه های قبلی شود. اما هرگز به معنای رد شدن نظریه تکامل نیست چرا که همین طبقه بندی ها، مانند تمام اصول دیگر علوم زیستی بر پایه‌ی تکامل هستند. درضمن، این تغییرات در رده بندی چنین نیست که Megaraptorها تبدیل به گروهی از حشرات شوند! فقط جایگاه آنها در شجره‌نامه‌ی دایناسورهای تروپود کمی جابه‌جا می‌شود.

- البرز امیدی

دقت بفرمایید که نظریه خودش بالا ترین مقام در روش علمی را دارد و درواقع به تایید رسیده!