Fossil Archive
237 subscribers
92 photos
5 videos
4 files
116 links
● تکامل زیستی و دیرینه شناسی
- البرز امیدی
Download Telegram
Fossil Archive
• اتفاقاتی که توسط فسیل ها ثبت شدند! ممکن است با خودتان فکر کنید که فسیل‌ها فقط بقایای استخوانی، یا آثاری از فعالیت های موجودات ماقبل تاریخ هستند. اما اینطور نیست، چرا که فسیل‌ها گاهی مستقیما فعالیت‌های موجودات را ثبت می‌کنند! برای مثال یکی از فسیل‌های معروف…
• اتفاقاتی که توسط فسیل ها ثبت شدند!

هرچقدر از عشق افراطی خودم به Cymbospondylus بگویم، کم گفته‌ام. اما ایکتیوسورهای دیگری هم هستند که به اندازه‌ی همان یکی در دنیای علم، عجیب و خاص ظاهر شدند. به طور معمول خزندگان به عنوان موجوداتی تخم گذار در نظر گرفته می‌شوند. بیشتر خزندگان تخم گذار هستند و به نوعی می‌توان گفت تمام پستانداران، پرندگان و خزندگان تخم گذارند اما ساختار تخم در بدن بیشتر پستانداران و برخی خزندگان از بین رفته و جنین در بدن مادر حمل می‌شود. به هرحال لایه‌های آمنیون و ... بین این گونه‌ها مشترک هستند. با این حال بسیاری از خزندگان مانند مارهای بند جورابی، زنده‌زا هستند و این در حالیست که در مارهای دیگر مانند پیتون و بوآ، جنین و لایه آمنیون به جای اینکه در بدن ماده باشند در تخم حضور دارند.

• اما برخی خزندگان ماقبل تاریخ هم چنین ویژگی‌هایی را داشتند.

یکی از فسیل‌های نه چندان مشهور پرده از رازی بزرگ درمورد زایمان ایکتیوسورها و اقوام‌شان برمیدارد. فسیل Chaohusaurus، یکی از اقوام دور Cymbospondylus که بهتر است آن را از گروه ایکتیوسورومورف‌ها به حساب بیاوریم، با قدمتی حدود ۲۵۰ میلیون سال از دوره‌ی تریاس در حالی تشکیل شد که موجود ماده مشغول زایمان بوده!

یکی از نمونه‌های گزارش‌شده در سال ۲۰۱۴، یه نام AGM I-1، حاوی بقایای جنین و نوزاد بود. بنابراین، Chaohusaurus، مانند ایکتیوسورهای بعدی، نوزادان خود را با روش زنده‌زایی در آب به دنیا می‌آورد. با این حال، از جهت‌گیری جنین‌ها در داخل بدن مادر و نوزادی که قبلاً در حال بیرون آمدن بود، مشخص شد که نوزاد با سر از بدن مادرش خارج شده است. البته این روش با روش رایج اکثر آمنیون‌داران زنده‌زای دریایی متفاوت است. دانشمندان تکامل جهت‌گیری جنینی ایکتیوسورها را بر اساس نمونه‌های شناخته‌شده از ایکتیوسورهای ماده باردار بررسی کردند. نمونه‌هایی از ایکتیوسورهای مختلف مانند Chaohusaurus و Cymbospondylus، شواهدی از زایمان با خروج نوزاد با سر از بدن مادر را نشان دادند، در حالی که mixosaurus بر اساس سه نمونه، شواهد متفاوتی را نشان می‌داد.

- البرز امیدی
تصور کنید به جای چشم، سنگ دارید! سنگی به شفافیت کریستال 👀

تصاویر بالا مربوط به فسیل تریلوبیت ها هستند. این رفقای ما حدود ۵۰۰ میلیون سال پیش زندگی می‌کردند و برخلاف تصور عموم، تریلوبیت‌ها فقط حشرات دریایی باستانی نیستند. آنها پیشگامان بینایی بودند! چشم‌های ما و بیشتر موجودات دیگر، از بافت نرم و لزجی تشکیل شده که قبل از اینکه فرصتی برای فسیل شدن پیدا کند، تجزیه می‌شود. اما چشم‌های تریلوبیت‌ها از کلسیت تشکیل شده بودند، یک ماده معدنی که در برخی سنگ‌ها یافت می‌شود!

و به همین دلیل ساختار چشم آنها سخت شد و آنها واقعاً فسیل شدند و به ما بینش شگفت‌انگیزی در مورد بینایی اولیه و تکامل این حس ارائه دادند. بعضی از تریلوبیت‌ها حتی چشمان مرکب داشتند مانند حشراتی که به لطف این ویژگی، می‌توانند محیط اطراف خود را با وضوح کمتر اما جزئیات متفاوت ببینند.

البته نه همه‌ی تریلوبیت‌ها! بعضی از گونه‌ها در اعماق تاریک اقیانوس زندگی می‌کردند. اگر هم چشم داشتند به درد نمی‌خورد 🫣 بنابراین در حالی که تقریبا هر جمجمه دیگری با حفره‌های چشم خالی یافت می‌شود، این تریلوبیت‌ها واقعاً می‌دانستند چگونه چشم را فسیل کنند.

-البرز امیدی
Fossil Archive
تصور کنید به جای چشم، سنگ دارید! سنگی به شفافیت کریستال 👀 تصاویر بالا مربوط به فسیل تریلوبیت ها هستند. این رفقای ما حدود ۵۰۰ میلیون سال پیش زندگی می‌کردند و برخلاف تصور عموم، تریلوبیت‌ها فقط حشرات دریایی باستانی نیستند. آنها پیشگامان بینایی بودند! چشم‌های…
بنظر من ماجرا وقتی عجیب‌تر می‌شود که یکی از اقوام دور تریلوبیت‌ها روی صحنه می‌آید. Jaekelopterus معروف به عقرب دریایی : این موجود با قدمتی از دوره‌ی دونین مانند تریلوبیت‌ها، یک Arachnomorph بود. مطالعات بر روی ساختمان میکروسکوپی چشم‌های Jaekelopterus نشان داده‌اند که ساختار چشم مرکب آن شباهت زیادی به چشم مرکب گونه‌های امروزی خرچنگ های نعل اسبی دارد

⭕️ ساختار لنزهای استوانه‌ای یا exocones
در مطالعه‌ای با استفاده از میکروسکوپ الکترونی، مشخص شد که در چشم این موجود، هر واحد بینایی دارای لنزهایی به شکل استوانه است که نور را متمرکز می‌کنند. بر اساس این ساختار این فرضیه مطرح شده که این موجود می‌توانسته در شرایط نوری ضعیف یا آب کدر نیز دید موثری داشته باشد، چون لنز استوانه‌ای باعث تمرکز بهتر نور می‌شود.

⭕️ بینایی قوی و شکارگری دید محور
فرضیه دیگر این است که Jaekelopterus به عنوان یک شکارچی بسیار بر حس بینایی خود تکیه داشت. یعنی قادر بوده است با دید خوبی در آب شکار خود را شناسایی کند. از آنجا که ساختار چشم Jaekelopterus شباهت زیادی به Limulida دارد احتمالا این ویژگی نوعی ساختار هومولوگ بین آن‌ها بوده.

- البرز امیدی
Fossil Archive
متاسفانه دکتر مارک نورل، دیرین شناس حامی و راهنمای علم، از دنیا رفت و دیگر در میان ما نیست. یادش گرامی 🖤
این پوستر به تازگی برای یادبود مارک نورل ساخته شده.

او در سال ۱۹۵۷ در سنت پال به دنیا آمد و در سال ۱۹۶۵ به کالیفرنیا نقل مکان کرد. او از سنین پایین حشرات و فسیل‌ها را جمع‌آوری می‌کرد و نمایشگرها و دیوراماهایی با کیفیت بالا می‌ساخت. مدرسه‌اش این فرصت را به او داد تا در دوره‌های علوم آخر هفته در موزه لس‌آنجلس (LACM) شرکت کند، جایی که او چندین سال داوطلبانه در آنجا کار کرد.

در دوران دبیرستان، موزه لس‌آنجلس به مارک نورل پیشنهاد داد تا در سفرهای اکتشافی، تا صحرای موهاوی، شرکت کند و به این ترتیب حرفه‌ای را آغاز کرد که در آن ماجراجویی و اکتشاف فراوان بود.

او افراد زیادی را در این زمینه پرورش داد ⬇️

دکتر استیو بروسات : دیرینه‌شناس، متخصص تکامل دایناسورها، نویسنده‌ی برجسته‌ی کتاب «ظهور و سقوط دایناسورها» و رابط علمی.

استرلینگ نسبیت : متخصص آرکوسورها! او در روشن شدن روابط بین دایناسورها و خویشاوندان کروکودیلی آنها نقش داشت.

دیگو پول : تحقیقات دایناسورهای پاتاگونیایی؛ توصیفات مشترک و سنتزهایی در مورد ساروپودهای غول‌پیکر و ساروپودومورف‌های پایه

منبع: AMNH - سمینارهای علمی


- البرز امیدی
مسیر تکاملی جدید Spinosauridهای غول‌پیکر آفریقای شمالی 👇
Fossil Archive
این پوستر به تازگی برای یادبود مارک نورل ساخته شده. او در سال ۱۹۵۷ در سنت پال به دنیا آمد و در سال ۱۹۶۵ به کالیفرنیا نقل مکان کرد. او از سنین پایین حشرات و فسیل‌ها را جمع‌آوری می‌کرد و نمایشگرها و دیوراماهایی با کیفیت بالا می‌ساخت. مدرسه‌اش این فرصت را به…
جین گودال، بانوی طبیعت درگذشت ...
و علم دوباره داغدار فرزندانش شد


گودال با مشاهده تأثیرات منفی اسارت بر حیوانات، به مبارزه با آزمایش‌های پزشکی روی شامپانزه‌ها و تجارت گوشت حیوانات وحشی در آفریقا پرداخت. او باور داشت مهربانی با حیوانات، انسان‌ها را به موجوداتی بهتر تبدیل می‌کند. میراث علمی و اخلاقی او، همچنان الهام‌بخش نسل‌های آینده در مسیر همزیستی با طبیعت خواهد بود.

https://t.me/irpaleochannel/7108
محققان میکروب‌های عصر پلیستوسن را احیا کردند👇
تولد ۱۲۰ سالگی پادشاه برحق تاریخ 🦖
قاتل قاتلان و شرور ترین شرور 🙄 (؟؟؟)


۱۲۰ سال پیش در این ایام، گونه‌ی Tyrannosaurus rex به صورت رسمی نامگذاری و ثبت شد.
آیا ممکن است روزی نظریه تکامل رد شود⁉️

ظاهراً یک عده آدم بیکار، شب و روز منتظر خبر تکذیب شدن نظریه تکامل هستند! برای این عزیزان صبر ایوب را آرزومندم چرا که هیچ وقت قرار نیست به مراد دلشان برسند. بعضی از این بزرگواران معتقدند که در آینده‌ای نه چندان مقاله ای منتشر خواهد شد و نظریه تکامل را رد خواهد کرد. شخصی بی نام و نشان هم این مقاله را می‌نویسد که منتقدان نظریه تکامل اسمش را نمی‌برند تا خدای ناکرده توسط شامپانزه‌ها ترور نشود!

این دوستان عزیز ما معتقدند که تکامل به خوبی شناخته نشده‼️ آیا واقعا قرار است نظریه تکامل رد شود⁉️

° حتی اگر یک درصد هم در شواهد فسیلی شک و تردیدی باشد (که نیست)، DNA اینجاست تا ارتباطات موجودات زنده را نشان دهد. علومی که از نظریه تکامل پشتیبانی می‌کنند روز به روز در حال پیشرفت هستند.

- دکتر فرانسیس کالینز
متخصص ژنتیک آمریکایی


حرف حساب تکامل را می‌توان در دو جمله خلاصه کرد 👇
• گونه ها تغییر میکنند.
• گونه ها با یکدیگر ارتباط دارند.

تکامل به خودی خود یک فکت جاری در طبیعت است. مشاهدات مختلف زیست شناسی و شواهد متعدد از رکورد فسیلی تغییر گونه‌ها را نشان می‌دهند و شواهد ژنتیکی هم اینجا هستند تا پرده از ارتباط بین موجودات زنده بردارند. بنابراین دیگر جای بحثی درمورد درست بودن یا نبودن نظریه تکامل باقی نمی‌ماند و مطالبی که در این پیام نوشته‌ام فقط تکرار مکررات و حرف زدن با آجرهای دیوار است 🧱

اما چه چیزی در تکامل رد می‌شود⁉️

به دلیل محیط زندگی برخی از موجودات ماقبل تاریخ، ممکن است برخی فسیل‌ها هرگز تشکیل نشده باشند. برای مثال وقتی دانشمندان فسیلی از گربه‌سانان کوچک پیدا می‌کنند، کلاهشان را به هوا می‌اندازند چرا که چنین فسیلی بسیار کمیاب است. اما برای بسیاری از موجودات چنین ماجرایی صادق نیست و با پیشرفت روزافزون علم دیرینه شناسی، دیگر تمام شکاف های نظریه تکامل در حال پر شدن هستند. به عنوان مثال اگر شما فسیل‌های مرتبط به سیناپسیدها، تراپسیدها، سینودونت‌های اولیه و ثانویه را به ترتیب قدمت با یک‌دیگر مقایسه کنید، کمابیش یک روند تکاملی را مشاهده می‌کند.

این فسیل های جدید می‌توانند اطلاعات دقیق‌تری را به دانشمندان ارائه دهند. برای مثال پیش از این تصور می‌شد که Megaraptorها به دلیل شکل و حالت ناخن‌های‌شان از Dromaeosauridها باشند. اما با کشف فسیل‌های بیشتر، دانشمندان متوجه شدند که این ناخن‌ها از فالانژهای دست بودند و ربطی به ناخن روی یکی از فالانژهای پای دایناسورهایی مانند Velociraptor نداشتند. بنابراین اکنون می‌دانیم که Megaraptorها بیشتر به Tyrannosauridها شباهت داشتند تا Dromaeosauridها! البته برخلاف Tyrannosauridها که در روند تکامل آرواره‌های قدرتمند تری را تکامل دادند و دست‌هایشان آب رفت، گروه Megaraptorها دست‌های بزرگتری را در روند تکامل به خود اختصاص دادند در حالی که آرواره‌های آنها تغییر چندان محسوسی در قدرت گاز گرفتن پیدا نکرد.

این، مثال خوبی از این بود که رده‌بندی‌های موجودات زنده ممکن است رد شوند و اطلاعات دقیق تری جایگزین دیدگاه های قبلی شود. اما هرگز به معنای رد شدن نظریه تکامل نیست چرا که همین طبقه بندی ها، مانند تمام اصول دیگر علوم زیستی بر پایه‌ی تکامل هستند. درضمن، این تغییرات در رده بندی چنین نیست که Megaraptorها تبدیل به گروهی از حشرات شوند! فقط جایگاه آنها در شجره‌نامه‌ی دایناسورهای تروپود کمی جابه‌جا می‌شود.

- البرز امیدی

دقت بفرمایید که نظریه خودش بالا ترین مقام در روش علمی را دارد و درواقع به تایید رسیده!
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
تیم CGI موزه‌ی تاریخ طبیعی شانگهای گل کاشته 😁

دایناسورهایی که به صورت هولوگرامی برای بازدید کننده‌ها به نمایش درومدن به ترتیب Sinosauropteryx، Microraptor و، Anchiornis هستن که ظاهراً سه نفری هم عرضه‌ی شکار کردن یه مارمولک رو ندارن!

البته آخر کار مارمولک به شکار Jeholornis تبدیل میشه!
Fossil Archive
🔥 شایعه‌ای که ظاهراً مورد تایید قرار گرفته! مستند سیاره‌ی ماقبل تاریخ این بار سوژه‌ای به غیر از دایناسورها را انتخاب کرده و به سراغ عصر یخبندان رفته! بی شک قرار است شاهد دقیق ترین توصیف از ظاهر و زندگی موجودات دوران سنوزوئیک (به خصوص عصر یخبندان) باشیم. …
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
سیاره‌ی ماقبل تاریخ بدون سِر اتنبرو‼️

اولین ویدیوی منتشر شده از سری جدید مستند سیاره ماقبل تاریخ، این بار از عصر یخبندان با گویندگی تام هیدلستون!


موجودات جدید، روایت‌های جدید، دوران جدید و گوینده‌ای جدید! سطح مستند بی شک با سری کرتاسه برابری می‌کند و شاید حتی بهتر و دقیق تر هم باشد.

تام هیدلستون هم که پیش از این بازیگر نقش «لوکی» در دنیای سینمایی مارول بود، گویندگی این سری را بر عهده دارد. بی شک هیدلستون به اندازه‌ی دیوید اتنبرو ماهر نیست اما به نظر من صدای دلنشینی برای یک مستند علمی دارد.
Fossil Archive
Photo
ظاهراً امسال به غیر از سری جدید همگام با دایناسورها، مستندی پنج قسمتی در مورد تکامل انسان از شبکه‌ی BBC پخش شده که من همین دیروز موفق به دیدن تمام قسمت‌هایش شدم.

مستند جذابی بود و نه تنها مانند همگام با دایناسورها ارزش دیدن داشت، بلکه یادآور سبک آن هم بود. این مجموعه، روایتگر داستان پر پیچ و خم تکامل انسان، بر اساس شواهد فسیلی بود. البته آنچنان هم شباهتی به سری همگام با دایناسورها نداشت اما برای من، هردوی آنها حس و حالی مشابه داشتند. اگر بخواهم به همگام با دایناسورها نمره بدهم شاید ۸/۵ از ۱۰ هم زیاد باشد اما برای مستند انسان، نظر شخصی من نمره‌ی ۹ از ۱۰ بود.

برخلاف همگام با دایناسورها که در هر اپیزود، با گروهی جدید از دیرینه شناسان و کاوشگران فسیل آشنا می‌شدیم، در سری انسان، الا الشماحی، زیست شناسی تکاملی و دیرینه شناس مجری و گوینده‌ی ماجرا بود که خود ایشان هم داستان‌های جالبی برای روایت دارد. نه از اجداد انسان و فسیل‌ها! داستانی از خودش!

او در دوران نوجوانی خود به‌شدت مخالف نظریه‌ی تکامل داروین بوده است. خودش بعدها گفت که با هدف اثبات باطل بودن نظریه تکامل وارد دانشگاه شد و به همین دلیل رشته‌ی ژنتیک و زیست‌شناسی تکاملی را انتخاب کرد. اما واقعیت چیزی برخلاف دیدگاه‌های او بود! با پیشرفت در مطالعات علمی به‌ویژه هنگام بررسی ژن‌ها و شواهد فسیلی دریافت که داده‌های علمی نه‌تنها دروغ یا توطئه نیستند بلکه تصویر دقیقی از تاریخ حیات ارائه می‌دهند. این تغییر برای او آنقدر عمیق بود که باعث دست و پنجه نرم کردن او با افسردگی برای چند سال شد!

🔻اما به مرور، الا به یکی از چهره‌های برجسته علم دیرینه شناسی بدیل شد و رهبری کاوش‌های میدانی در مناطق ناآرام جهان را برعهده گرفت. پرشور و شوق‌تر از پیش اما در مسیری تازه در پی کشف ریشه‌های واقعی انسان!

- البرز امیدی
فسیل ماهی‌های کبیر کوه ایلام 🐟

این یکی متعلق به گونه‌ی Diptherichthys Leptosomus است که خود از گروه بزرگتری به نام Palimphyes تکامل پیدا کرده. فسیل این گونه با قدمتی مربوط به زمانی بین ۳۷ تا ۳۳ میلیون سال پیش، در سازند پابده در ایران کشف می‌شود. تا جایی که من اطلاع دارم تا به حال شواهد مستقیمی از برخورد شکار و شکارچی بین این گونه و موجودات دیگر یافت نشده اما با توجه به کشف فسیل دندان نوعی کوسه از خانواده‌ی Xiphodolamia، احتمالا این موجود هم مانند بسیاری از ماهیان دیگر جزو رژیم غذایی شکارچیان منطقه بوده.

در این منطقه فسیل‌های متعددی از ماهیانی با دندان های تیز هم یافت شده که نشان می‌دهد این اکوسیستم در ائوسن به اندازه‌ی کافی شکار و شکارچی در خودش جا داده است. همچنین فسیل سخت‌پوستانی مانند میگو و خرچنگ به همراه فسیل گونه‌هایی از ملخ‌ها و مورچه‌ها هم در این سازند یافت شده. و هیجان انگیز تر از همه، فسیل پرنده‌ی Diomedeoides که از اقوام آلباتروس امروزی به حساب می‌آید و یک پرنده‌ی دریایی بوده!

این فسیل هم به زودی به موزه‌ی تاریخ طبیعی اهدا خواهد شد.


- البرز امیدی
دایناسورهای اواخر دوره‌ی کرتاسه در جوامع پر جنب و جوش و متمایز منطقه‌ای زندگی می‌کردند.

نمادین‌ترین انقراض دسته‌جمعی در تاریخ زمین حدود ۶۶ میلیون سال پیش رخ داد، زیرا تخریب سریع محیط زیست منجر به انقراض حدود ۷۵ درصد از گونه‌ها از قبیل دایناسورهای غیرپرنده شد. اما زندگی دوباره راه خود را پیدا کرد بازسازی اکوسیستم‌های زمینی را از سر گرفت. بحث بر سر این است که آیا دایناسورها به طور ناگهانی در حالی که متنوع و شکوفا بودند، ناپدید شدند یا قبل از پایان کرتاسه رو به انقراض‌ بودند؟

در شمال غربی نیومکزیکو، لایه‌های سنگی، فصلی پنهان از تاریخ زمین را حفظ می‌کنند. دیرینه شناسان شواهدی از اکوسیستم های پر جنب و جوش دایناسورها را کشف کردند که تا قبل از برخورد سیارک بسیار شلوغ بود. تکنیک‌های تاریخ‌گذاری با دقت بالا نشان داد که فسیل‌های این سنگ‌ها بین ۶۶.۴ تا ۶۶ میلیون سال قدمت دارند.

دایناسورهای قسمت ناشوبیتو از سازند کرتلند، همزمان با گونه‌های معروف سازند هل کریک (نهر جهنم) در مونتانا و داکوتای شمالی و جنوبی زندگی می‌کردند. آنها در حال زوال نبودند بلکه جوامع پر جنب و جوش و متنوعی را تشکیل داده بودند. پژوهشگران با استفاده از تجزیه و تحلیل‌های اکولوژیکی و زیستی، متوجه شدند که دایناسورها در غرب آمریکای شمالی در مناطق جداگانه‌ای زندگی می‌کردند که نه توسط کوه‌ها یا رودخانه‌ها، بلکه توسط تفاوت‌های دما در مناطق مختلف از هم جدا می‌شدند.

اندرو فلین، محقق دانشگاه ایالتی نیومکزیکو، گفت: «آنچه تحقیقات جدید ما نشان می‌دهد این است که دایناسورها در مسیر انقراض دسته‌جمعی خود نیستند. آنها عالی عمل می‌کنند، در حال شکوفایی هستند و به نظر می‌رسد که برخورد سیارک آنها را از بین برده است. این یافته با ایده دیرینه‌ای که می‌گوید این کاهش طولانی‌مدت در تنوع دایناسورها منجر به انقراض دسته‌جمعی شده و آنها را مستعد انقراض کرده است، در تضاد است. برخورد سیارک در یک لحظه به عصر دایناسورها پایان داد! اما اکوسیستم‌هایی که آنها به جا گذاشتند، زمینه را برای آنچه در ادامه بوجود آمد، فراهم کرد.»


در عرض ۳۰۰۰۰۰ سال پس از انقراض دایناسورها، پستانداران به سرعت شروع به تنوع کردند و رژیم‌های غذایی، اندازه‌های بدن و نقش‌های اکولوژیکی جدیدی را اشغال کردند. نقش‌هایی که در گذشته تحت اختیار دایناسورهای مختلف بود. همان الگوهای دمامحور که جوامع دایناسورها را شکل می‌دادند، تا پالئوسن ادامه یافتند و این نشان می‌دهد که چگونه آب و هوا، بازگشت حیات پس از فاجعه را هدایت کرد.

- البرز امیدی

رفرنس 📚
https://www.science.org/doi/10.1126/science.adw3282
سوم آبان ماه، روز ملی فسیل 🦴

همانطور که ایران بهشت زمین شناسان است می‌تواند بهشت دیرینه شناسان هم باشد! فسیل‌های ریز و درشت زیادی از موجودات مختلف در ایران پیدا شده. از خارپوستان، صدف‌ها و اقوام آمونیت‌ها و خودشان گرفته تا ماهی‌های کویر کوه و اقوام بزرگترشان مانند کوسه! چه دایناسور پرنده چه دایناسور غیر پرنده، فسیل استخوان‌ها و رد پای پرندگان و همچنین فسیل ردپای دایناسورهایی مانند Stegosaurus به همراه دندان گونه‌ای از دایناسورهای تروپود که احتمالاً متعلق به Allosaurus باشد در کشور ما ثبت شده. اما وقتی که به پستانداران می‌رسیم سبدمان پر از حرف‌های تازه است چرا که فسیل‌های مختلفی از اجداد و اقوام فیل‌ها، اسب‌ها و حتی کرگدنی که به عنوان iranotherium نامگذاری شده به همراه فسیل گربه سانان در مناطقی از ایران خودشان را به دیرینه شناسان نشان دادند. غارهای پیش از تاریخی که محل سکونت انسان‌های ماقبل تاریخ در لرستان بود هم که به تازگی ثبت جهانی شده و این یک افتخار بزرگ است!

اما متاسفانه آموزش درستی در این زمینه ر کشور ما وجود ندارد و عملاً تاریخ طبیعت به همراه روند تکامل و علم فسیل شناسی از کتاب‌های درسی حذف شده‌اند! در حالی که همه ما می‌دانیم حرف اول و آخر علم زیست شناسی مدرن را تکامل می‌زند و فسیل‌ها روایتگر این داستان پرپیچ و خم تکامل هستند. متاسفانه در کتاب‌های درسی فقط در چند صفحه آن هم با اشتباهات علمی زیاد، به این موضوعات پرداخته شده و به همین دلیل است که دیگر کمتر دانش آموز یا دانشجویی را می‌بینید که چیزی راجع به دنیای موجودات ماقبل تاریخ بداند! حتی ممکن است با خود بگویند که اصلا این‌ها به چه دردی می‌خورند؟

اهداف دیرینه شناسی و بررسی فسیل‌ها👇

همانطور که پیش از این هم گفته بودم یکی از اهداف اصلی علم دیرینه شناسی مقابله با تغییرات اقلیمی و ارائه کردن راهکارهایی برای حل کردن آنهاست. از طرفی دیگر دانشمندان به کمک فسیل‌ها می‌توانند منابع سوخت‌های فسیلی بیشتری را کشف کرده و همینطور آگاهی بیشتری از دنیای اطراف خود پیدا کنند.

به کمک بعضی از زیر شاخه‌های علم دیرینه شناسی دانشمندان می‌توانند با بررسی فسیل‌ها برخی بیماری‌ها را نیز بهتر بشناسند. فراموش نکنید تا وقتی که شما دشمن خود را به درستی نشناسید نمی‌توانید بر علیه آن اقدامی کنید! اما اگر دیرینه شناسی هیچ کاربردی هم در زندگی ما نداشته باشد (که دارد) باز هم فرقی نمی‌کند چون قرار نیست همه چیز نافع و سودآور واقع شود و فراموش نکنید که دنیا دور ما نمی‌چرخد😉

وظیفه آموزش تکامل و معرفی فسیل‌ها بر دوش مروجان علم و افرادی مثل من که فقط یک شاگرد ساده هستم، افتاده. بزرگانی هم هستند که دلسوزانه برای ترویج این علم معرفی آن تلاش می‌کنند و تا به حال بسیار موفق بوده‌اند. اما عدم آموزش باعث به وجود آمدن دیدگاه‌های عجیب و غریبی راجع به طبیعت و علم شده! بسیاری از افراد بدون اینکه حتی معنای تکامل را بدانند با آن مخالف هستند یا حتی وقتی که نمی‌توانند نام کامل T.Rex را درست تلفظ کنند، دایناسورها را به عنوان دروغ خطاب می‌کنند! شاید در نگاه اول چندان مهم به نظر نرسد اما همین دیدگاه‌های چپ‌اندرقیچی و خرچنگ‌قورباغه، از عوامل اصلی ضعف سواد علمی جامعه ما هستند.

فسیل‌ها نقش بسیار مهمی در تاریخ علم داشتند مهمتر از همه می‌توانم اشاره کنم به نظریه تکامل داروین که به کمک فسیل‌ها در جامعه علمی به رسمیت شناخته شد و علم زیست شناسی را به این شکوه و عظمت حال حاضر هدایت کرد. تمام پیشرفت‌های مختلف علم ژنتیک، ساخت داروها و درمان بیماری‌های کشنده، مقابله با تغییرات اقلیمی و شناخت حیوانات و گیاهان، همگی وجود خود را مدیون Archaeopteryx و دیگر موجودات ماقبل تاریخ هستند.

روز فسیل رو به تمام حقیقت جویان و دوستداران علم تبریک می‌گم ❤️


- البرز امیدی
Fossil Archive
فسیل ماهی‌های کبیر کوه ایلام 🐟 این یکی متعلق به گونه‌ی Diptherichthys Leptosomus است که خود از گروه بزرگتری به نام Palimphyes تکامل پیدا کرده. فسیل این گونه با قدمتی مربوط به زمانی بین ۳۷ تا ۳۳ میلیون سال پیش، در سازند پابده در ایران کشف می‌شود. تا جایی که…
فسیل روزون‌داران در مخمل‌کوه لرستان 🪨

یکی دیگر از آن دست فسیل های عجیب و غریبی که در ایران می‌توانید پیدا کنید فسیل نومولیت هاست! این یکی را سازند مخمل‌کوه در استان لرستان پیدا کرده بودم. نومولیت‌ها گروهی از روزون‌داران (Foraminifera) هستند. روزون‌داران با قدمتی حدود ۵۴۲ میلیون سال، از ساکنان قدیمی و مسن زمین به حساب می‌آیند و هنوز هم به زندگی خود ادامه می‌دهند (الگوی ایستایی تکامل کلان را به خاطر بیاورید)

قطر نومولیت‌ها در بهترین حالت تا ۶ سانتی متر هم می‌رسد اما این فسیل‌هایی که من پیدا کردم هر کدام تنها ۲ سانتی متر قطر دارند. در منطقه‌ای که این فسیل‌ها پیدا شدند، میتوان فسیل‌های دیگری از موجودات دیگر مانند صدف‌های مختلف را نیز مشاهده کرد. شاید عجیب به نظر برسد اما نومولیت‌ها از روزون‌داران Rotaliida هستند و قدیمی ترین فسیل‌های آنها بیش از ۸۵ میلیون سال قدمت دارند.

این نمونه هم بعد از پایان بررسی‌ها به موزه‌ی تاریخ طبیعی اهدا خواهد شد.


- البرز امیدی