از «یارانه سیاه ارزی» تا ویروسِ پوپولیسم
بهعنوان فردی که در ۲ انتخابات اخیر به دولت تدبیر و امید رای داده و اطرافیانم را نیز با جان و دل به رای دادن به این دولت تشویق کردهام، بهعنوان شهروندی که نسبت به توسعه پایدار کشورم دغدغهمندم، و به عنوان فردی که آقای روحانی را فردی مدبر و زیرک در عرصه سیاستگذاری میدانم، بیم دارم که نام حسن روحانی نیز همچون نام احمدینژاد، بهعنوان رییس جمهوری پوپولیست در تاریخ ایران ثبت شود.
☑️ در میان مثالهای متعدد از رسوخ ویروس پوپولیسم و کمتوجهی به پایههای دانش اقتصاد در سیاستگذاریهای اقتصادی دولت، صرفا به یک مثال درباره اعطای «یارانه سیاه» به دلار دولتی، آن هم در ابعاد بسیار نجومی، بسنده میکنم:
جناب آقای روحانی، بجز «ایران» و «ونزوئلا» و «کره شمالی»، آیا میتوانید فقط یک کشور دیگر در دنیا بیابید که در آن ۲ نرخ همزمان برای دلار وجود داشته باشد؟ آیا اطلاع دارید که اکثریت قریب به اتفاق اقتصاددانان، پرداخت یارانه دولتی برای قیمت دلار را، یکی از غلیظترین مصادیق «یارانه سیاه و کثیف» میدانند؟
جناب آقای روحانی، نظرتان درباره سود بادآورده حدودا ۳۰ درصدی «ظرف یک روز» چیست؟ آقای رییس جمهور، آیا مطلع هستید که این سود بادآورده، هماکنون در قالب فروش دلارهای نفتی متعلق به بیتالمال با قیمتگذاری مصنوعیِ به اصطلاح دولتی، هر روزه بین نورچشمیهایی توزیع میشود که دسترسی به رانت «دلار دولتی» دارند؟ آقای روحانی، آیا جنابعالی و اکثریت قاطع مشاوران اقتصادیتان، بارها دولت احمدینژاد را به خاطر باز کردن بساط سودهای بادآورده به واسطه دونرخی کردن بازار دلار تخطئه نکردید؟ جناب رییس جمهور، آیا از ابعاد یارانه کثیف و سیاه توزیع شده در دولتتان برای قیمتگذاری مصنوعی دلار دولتی باخبرید؟
☑️ بنابه محاسبه سرانگشتی نگارنده، #یارانه_سیاه و کثیف حدودا ۱۳۴ هزار میلیارد تومانی از مرداد ۹۲ تا فروردین ۹۷ توزیع شده است تا بانک مرکزی به پافشاری خود بر اختلاف قابل توجه بین قیمت واقعی دلار با قیمت دلار دولتی ادامه دهد (با فرض فروش سالانه ۴۵ میلیارد دلار به قیمت دولتی و وجود اختلاف متوسط ۶۵۰ تومانی بین قیمت دلار دولتی و دلار تعادلی). اگر متوسط جمعیت هر خانوار کشور را ۴ نفر بگیریم، سیاست دلار دو نرخی، به معنای هزینه حدودا ۶ میلیون و ۷۰۰ هزار تومانی از جیب هر خانوار ایرانی بوده است.
☑️ جناب آقای روحانی، بهعنوان فردی که در هر ۲ انتخابات اخیر روزها و شبهای متوالی برای پیروزی شما تلاش کردهام، میخواهم از جنابعالی بپرسم که چگونه رقمی معادل ۶ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان به ازای هر خانواده ۴ نفره ایرانی صرف سیاست پرفساد «دلار دو نرخی» شده، اما مدام داد دولت از نداشتن پول برای پرداخت یارانه نقدی بلند است؟
☑️ این #یارانه_سیاه با این ارقام عظیم، برای چه هدفی از جیب مردم پرداخت شده است؟ برای اینکه رانت نامرئی گستردهای در اختیار نورچشمیها قرار گیرد؛ نورچشمیهایی که یا «واردکننده» هستند، یا «مسافران خارج از کشور» و یا «سوءاستفادهگران» که با دریافت دلار دولتی و فروش آن در بازار آزاد، میتوانند در «یک روز» به سود بادآوردهای بیش از سود «یکساله» سپرده بانکی برسند.
درباره اعطای یارانه سیاه در قالب دلار ارزان به گروه اول، یعنی واردکنندگان نورچشمی، آیا محض دلخوشی، میتوان فقط و فقط یک قلم کالای وارداتی را پیدا کرد که بتوانیم ادعا کنیم قیمتش متناسب با قیمت دلار ارزان دولتی به فروش میرود؟
درباره اعطای #یارانه_سیاه به گروه دوم یعنی مسافران خارج از کشور (در قالب ارائه دلار ارزان دولتی)، چه منطقی میپذیرد که ما یارانهای بیتالمال بپردازیم تا مشاغل گردشگری در سایر کشورها رونقی بگیرد؟ آیا آذربایجان و ارمنستان و عربستان و عراق هم به مسافرانی که عازم ایران هستند، یارانه میپردازند؟
درباره گروه سوم دریافتکنندگان #یارانه_سیاه ، یعنی سوءاستفادهگرانی که دلار دولتی را دریافت میکنند تا بلافاصله در بازار آزاد بفروشند و سودهای بادآورده به جیب بزنند، آیا توجه داریم که به احتمال فراوان همین افراد به گروه فشار وسیعی تبدیل شدهاند که روز به روز حاضرند مبالغ هنگفتتری را خرج کنند تا حمایت رسانهای از دلار دو نرخی برقرار بماند؟
☑️ «روضه ارزی» بالا، صرفا «یکی از» مصادیق حلول ویروس پوپولیسم در دولت تدبیر و امید بود. میتوان مصادیق پررنگ دیگری از ویروس پوپولیسم و بیتوجهی به اصول زیربنایی علم اقتصاد را در «سیاستگذاریهای بانکی»، «سیاستگذاریهای اشتغال»، «سیاستگذاریهای فقرزدایی» و نیز «دیپلماسی اقتصادی» بر شمرد.
خلاصه اینکه همه ما رایدهندگان به دولت تدبیر و امید، فرصت محدودی داریم تا از ثبت شدن نام این دولت به عنوان یک «دولت پوپولیست» دیگر در تاریخ کشور، جلوگیری کنیم.
#میثم_هاشم_خانی
«اقتصاد اجتماعی»
بهعنوان فردی که در ۲ انتخابات اخیر به دولت تدبیر و امید رای داده و اطرافیانم را نیز با جان و دل به رای دادن به این دولت تشویق کردهام، بهعنوان شهروندی که نسبت به توسعه پایدار کشورم دغدغهمندم، و به عنوان فردی که آقای روحانی را فردی مدبر و زیرک در عرصه سیاستگذاری میدانم، بیم دارم که نام حسن روحانی نیز همچون نام احمدینژاد، بهعنوان رییس جمهوری پوپولیست در تاریخ ایران ثبت شود.
☑️ در میان مثالهای متعدد از رسوخ ویروس پوپولیسم و کمتوجهی به پایههای دانش اقتصاد در سیاستگذاریهای اقتصادی دولت، صرفا به یک مثال درباره اعطای «یارانه سیاه» به دلار دولتی، آن هم در ابعاد بسیار نجومی، بسنده میکنم:
جناب آقای روحانی، بجز «ایران» و «ونزوئلا» و «کره شمالی»، آیا میتوانید فقط یک کشور دیگر در دنیا بیابید که در آن ۲ نرخ همزمان برای دلار وجود داشته باشد؟ آیا اطلاع دارید که اکثریت قریب به اتفاق اقتصاددانان، پرداخت یارانه دولتی برای قیمت دلار را، یکی از غلیظترین مصادیق «یارانه سیاه و کثیف» میدانند؟
جناب آقای روحانی، نظرتان درباره سود بادآورده حدودا ۳۰ درصدی «ظرف یک روز» چیست؟ آقای رییس جمهور، آیا مطلع هستید که این سود بادآورده، هماکنون در قالب فروش دلارهای نفتی متعلق به بیتالمال با قیمتگذاری مصنوعیِ به اصطلاح دولتی، هر روزه بین نورچشمیهایی توزیع میشود که دسترسی به رانت «دلار دولتی» دارند؟ آقای روحانی، آیا جنابعالی و اکثریت قاطع مشاوران اقتصادیتان، بارها دولت احمدینژاد را به خاطر باز کردن بساط سودهای بادآورده به واسطه دونرخی کردن بازار دلار تخطئه نکردید؟ جناب رییس جمهور، آیا از ابعاد یارانه کثیف و سیاه توزیع شده در دولتتان برای قیمتگذاری مصنوعی دلار دولتی باخبرید؟
☑️ بنابه محاسبه سرانگشتی نگارنده، #یارانه_سیاه و کثیف حدودا ۱۳۴ هزار میلیارد تومانی از مرداد ۹۲ تا فروردین ۹۷ توزیع شده است تا بانک مرکزی به پافشاری خود بر اختلاف قابل توجه بین قیمت واقعی دلار با قیمت دلار دولتی ادامه دهد (با فرض فروش سالانه ۴۵ میلیارد دلار به قیمت دولتی و وجود اختلاف متوسط ۶۵۰ تومانی بین قیمت دلار دولتی و دلار تعادلی). اگر متوسط جمعیت هر خانوار کشور را ۴ نفر بگیریم، سیاست دلار دو نرخی، به معنای هزینه حدودا ۶ میلیون و ۷۰۰ هزار تومانی از جیب هر خانوار ایرانی بوده است.
☑️ جناب آقای روحانی، بهعنوان فردی که در هر ۲ انتخابات اخیر روزها و شبهای متوالی برای پیروزی شما تلاش کردهام، میخواهم از جنابعالی بپرسم که چگونه رقمی معادل ۶ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان به ازای هر خانواده ۴ نفره ایرانی صرف سیاست پرفساد «دلار دو نرخی» شده، اما مدام داد دولت از نداشتن پول برای پرداخت یارانه نقدی بلند است؟
☑️ این #یارانه_سیاه با این ارقام عظیم، برای چه هدفی از جیب مردم پرداخت شده است؟ برای اینکه رانت نامرئی گستردهای در اختیار نورچشمیها قرار گیرد؛ نورچشمیهایی که یا «واردکننده» هستند، یا «مسافران خارج از کشور» و یا «سوءاستفادهگران» که با دریافت دلار دولتی و فروش آن در بازار آزاد، میتوانند در «یک روز» به سود بادآوردهای بیش از سود «یکساله» سپرده بانکی برسند.
درباره اعطای یارانه سیاه در قالب دلار ارزان به گروه اول، یعنی واردکنندگان نورچشمی، آیا محض دلخوشی، میتوان فقط و فقط یک قلم کالای وارداتی را پیدا کرد که بتوانیم ادعا کنیم قیمتش متناسب با قیمت دلار ارزان دولتی به فروش میرود؟
درباره اعطای #یارانه_سیاه به گروه دوم یعنی مسافران خارج از کشور (در قالب ارائه دلار ارزان دولتی)، چه منطقی میپذیرد که ما یارانهای بیتالمال بپردازیم تا مشاغل گردشگری در سایر کشورها رونقی بگیرد؟ آیا آذربایجان و ارمنستان و عربستان و عراق هم به مسافرانی که عازم ایران هستند، یارانه میپردازند؟
درباره گروه سوم دریافتکنندگان #یارانه_سیاه ، یعنی سوءاستفادهگرانی که دلار دولتی را دریافت میکنند تا بلافاصله در بازار آزاد بفروشند و سودهای بادآورده به جیب بزنند، آیا توجه داریم که به احتمال فراوان همین افراد به گروه فشار وسیعی تبدیل شدهاند که روز به روز حاضرند مبالغ هنگفتتری را خرج کنند تا حمایت رسانهای از دلار دو نرخی برقرار بماند؟
☑️ «روضه ارزی» بالا، صرفا «یکی از» مصادیق حلول ویروس پوپولیسم در دولت تدبیر و امید بود. میتوان مصادیق پررنگ دیگری از ویروس پوپولیسم و بیتوجهی به اصول زیربنایی علم اقتصاد را در «سیاستگذاریهای بانکی»، «سیاستگذاریهای اشتغال»، «سیاستگذاریهای فقرزدایی» و نیز «دیپلماسی اقتصادی» بر شمرد.
خلاصه اینکه همه ما رایدهندگان به دولت تدبیر و امید، فرصت محدودی داریم تا از ثبت شدن نام این دولت به عنوان یک «دولت پوپولیست» دیگر در تاریخ کشور، جلوگیری کنیم.
#میثم_هاشم_خانی
«اقتصاد اجتماعی»
Forwarded from 𝓑𝓮𝓱𝓷𝓪𝔃
باتوم درد می دهد، درمان نیست!
✍ احسان محمدی
▪️فیلم ها و تصاویر پراکنده ای از چند شهر در فضای مجازی منتشر شده که روایتگر همان داستان تکراری است؛ فریادهای اعتراضی، شعارهای تند، تجمعات بی رهبر و البته برخورد پلیس.
چند نکته در خصوص این ماجرا:
1⃣ اعتراضات خیابانی در ایران بسیار پرهزینه است. در دی ماه ۹۶ بیش از ۲۰ نفر کُشته شدند، هنوز عدهای در بازداشت هستند و خانوادههایی هنوز سیاه به تن دارند.
اینکه عده ای باز به خیابان می آیند و فریاد می زنند نشانه ساده ای نیست. خوشی هم زیر دلشان نزده، اینها جان به لب رسیده اند. چیزی برای از دست دادن ندارند. انکارشان نکنید.
2⃣ خشونت، خشونت می آورد. وظیفه پلیس هم کنترل نظم است و در هیچ کجای دنیا پلیس به معترضان شکلات نمی دهد اما ...
اما قرار نبود با هیچ کجای دنیا مقایسه شویم. سرود ملی اول انقلاب یادتان هست؟
شد جمهوری اسلامی به پا
که هم دین دهد هم دنیا به ما
در حوزه دین سوادی ندارم اما واقعاً #دنیا را به مردم دادید که الان با هر اعتراضی باتوم به دستان را به خیابان می فرستید؟
3⃣ باتوم درد دارد، درمان نمی دهد. باتوم کسی را قانع نمی کند. بعید است حتی یک مورد در تمام تاریخ پیدا کنید که یک نفر در کمال آزادی گفته باشد ممنون که من را کتک زدید و باعث شدید به خطای خودم آگاه شوم!
برخورد خشونت آمیز تنها اعتراض ها را از کف خیابان به اعماق می فرستد و آنجا خشم متراکم می شود و یک روز، یک وقت و یک جا مثل آتشفشان بیرون می زند. آن وقت باتوم کارساز نیست.
4⃣ پس از اعتراضات دی ماه 96 همه مقامات از لزوم ایجاد سازوکار برای اعتراض قانونمند گفتند اما در عمل چکار کردید؟
وقتی نه تنها مشکلات اقتصادی را حل نکردید بلکه در نتیجه مدیریت ناکارآمد عملاً بازار دچار هرج و مرج شده چه انتظاری دارید؟ تا چه اندازه توقع دارید که مردم خار در چشم و استخوان در گلو تحمل کنند؟
5⃣ موضع من در قبال اعتراضات خیابانی روشن است. از روز اول هم نوشته ام، اسنادش موجود است و نمی توانید بگویید هوادار اغتشاش یا دل سپرده به تفرقه و شورش در وطنم هستم. اما آنها را چه آشغال بنامید چه کرکس، چه معتاد، چه گرسنه های شورشی، چه سرسپرده آمریکا، چه فریب خورده عربستان، چه آلت دست #پسر_صدام، چه بی سوادهای دانشگاه نرفته و ... آدم های همین سرزمین هستند. بچه های همین کشورند. درد دارد اما هم وطن هستند.
6⃣ «جنبش» بی سر و بی برنامه، به «شورش» ختم می شود و فرزند «آرامش» و «رفاه» نمی زاید.
حتی اگر برخی مطالباتش به حق باشد. حتی اگر برخی شعارهایش دل خوش کند، حتی اگر بعضی از بغض هایمان را فریاد بزند.
ما سال ها نرم و مهربان نوشتیم و کسی گوش نکرد، آنها که خودشان را به خواب زدند شاید حالا با فریاد مردمی که در خیابان هستند بیدار شوند. شاید!
7⃣ تاریخ پر است از سیاستمدارانی که مدام از خطایشان در «لحظه سرنوشت ساز» حرف می زنند، از «دیر شنیدن صدای مردم»، از افسوس، از ای کاش...
دی ماه سال پیش هم نوشتم که خاموش شدن این فریادها به معنی تمام شدن آن نیست. الان هم با گاز اشک آور و باتوم می شود جمعیت را پراکنده کرد اما درد، درمان نمی شود. گرسنه، سیر نمی شود، برای بیکار، شغل آفریده نمی شود...
8⃣ شما را به همه مقدسات سوگند با این کشور، با این مردم این طور رفتار نکنید. ما وسط انبار باروت #خاورمیانه ایم.
کمی تدبیر، کمی مدارا، کمی تعقل در گفتار. دست از عدد بازی ها و تحلیل ها و نمک بر زخم پاشیدن و باتوم کشیدن بردارید و به فکر مشکلات مردم باشید.
9⃣ این سقف بریزید روی سر همه مان می ریزد. #اصلاح_طلب و #اصولگرا و پابرهنه و ثروتمند همه با هم زیان خواهیم دید. ساختن کشوری که زمین سوخته شده، هزاران بار هزینه اش بیشتر از اصلاح است.
🔟 درد این است که تاوان رفتار و گفتار و کردار شما را ما مردم می دهیم.
همین مردم کوچه و خیابان. همین #دستفروش هایی که کتک می خورند، همین #زلزله زده هایی که شب زیر چادر از سرما می لرزند، همین چشم انتظاران #یارانه و #سهام_عدالت، همین #پرایدسواران، همین کارمندهایی که با وام و قسط زنده اند، همین زن هایی که می روند #قصابی خُرده گوشت می خرند، همین پدرها و مادرهای #بازنشسته مان که موهایشان از شرم نداری سفید شده، همین جوان هایی که از بیکاری، ترجیح می دهند تا صبح در اینترنت بچرخند، تا لنگ ظهر بخوابند... و پیر می شوند...
شما یک قدم به طرف مردم بردارید، مردم صد قدم به سمت شما می آیند. هیچکس دلش آشوب نمی خواهد، نان بدهید، آرامش و لبخند ببخشید، مردم خودشان برابر هر دشمنی سینه سپر می کنند.
✍ احسان محمدی
▪️فیلم ها و تصاویر پراکنده ای از چند شهر در فضای مجازی منتشر شده که روایتگر همان داستان تکراری است؛ فریادهای اعتراضی، شعارهای تند، تجمعات بی رهبر و البته برخورد پلیس.
چند نکته در خصوص این ماجرا:
1⃣ اعتراضات خیابانی در ایران بسیار پرهزینه است. در دی ماه ۹۶ بیش از ۲۰ نفر کُشته شدند، هنوز عدهای در بازداشت هستند و خانوادههایی هنوز سیاه به تن دارند.
اینکه عده ای باز به خیابان می آیند و فریاد می زنند نشانه ساده ای نیست. خوشی هم زیر دلشان نزده، اینها جان به لب رسیده اند. چیزی برای از دست دادن ندارند. انکارشان نکنید.
2⃣ خشونت، خشونت می آورد. وظیفه پلیس هم کنترل نظم است و در هیچ کجای دنیا پلیس به معترضان شکلات نمی دهد اما ...
اما قرار نبود با هیچ کجای دنیا مقایسه شویم. سرود ملی اول انقلاب یادتان هست؟
شد جمهوری اسلامی به پا
که هم دین دهد هم دنیا به ما
در حوزه دین سوادی ندارم اما واقعاً #دنیا را به مردم دادید که الان با هر اعتراضی باتوم به دستان را به خیابان می فرستید؟
3⃣ باتوم درد دارد، درمان نمی دهد. باتوم کسی را قانع نمی کند. بعید است حتی یک مورد در تمام تاریخ پیدا کنید که یک نفر در کمال آزادی گفته باشد ممنون که من را کتک زدید و باعث شدید به خطای خودم آگاه شوم!
برخورد خشونت آمیز تنها اعتراض ها را از کف خیابان به اعماق می فرستد و آنجا خشم متراکم می شود و یک روز، یک وقت و یک جا مثل آتشفشان بیرون می زند. آن وقت باتوم کارساز نیست.
4⃣ پس از اعتراضات دی ماه 96 همه مقامات از لزوم ایجاد سازوکار برای اعتراض قانونمند گفتند اما در عمل چکار کردید؟
وقتی نه تنها مشکلات اقتصادی را حل نکردید بلکه در نتیجه مدیریت ناکارآمد عملاً بازار دچار هرج و مرج شده چه انتظاری دارید؟ تا چه اندازه توقع دارید که مردم خار در چشم و استخوان در گلو تحمل کنند؟
5⃣ موضع من در قبال اعتراضات خیابانی روشن است. از روز اول هم نوشته ام، اسنادش موجود است و نمی توانید بگویید هوادار اغتشاش یا دل سپرده به تفرقه و شورش در وطنم هستم. اما آنها را چه آشغال بنامید چه کرکس، چه معتاد، چه گرسنه های شورشی، چه سرسپرده آمریکا، چه فریب خورده عربستان، چه آلت دست #پسر_صدام، چه بی سوادهای دانشگاه نرفته و ... آدم های همین سرزمین هستند. بچه های همین کشورند. درد دارد اما هم وطن هستند.
6⃣ «جنبش» بی سر و بی برنامه، به «شورش» ختم می شود و فرزند «آرامش» و «رفاه» نمی زاید.
حتی اگر برخی مطالباتش به حق باشد. حتی اگر برخی شعارهایش دل خوش کند، حتی اگر بعضی از بغض هایمان را فریاد بزند.
ما سال ها نرم و مهربان نوشتیم و کسی گوش نکرد، آنها که خودشان را به خواب زدند شاید حالا با فریاد مردمی که در خیابان هستند بیدار شوند. شاید!
7⃣ تاریخ پر است از سیاستمدارانی که مدام از خطایشان در «لحظه سرنوشت ساز» حرف می زنند، از «دیر شنیدن صدای مردم»، از افسوس، از ای کاش...
دی ماه سال پیش هم نوشتم که خاموش شدن این فریادها به معنی تمام شدن آن نیست. الان هم با گاز اشک آور و باتوم می شود جمعیت را پراکنده کرد اما درد، درمان نمی شود. گرسنه، سیر نمی شود، برای بیکار، شغل آفریده نمی شود...
8⃣ شما را به همه مقدسات سوگند با این کشور، با این مردم این طور رفتار نکنید. ما وسط انبار باروت #خاورمیانه ایم.
کمی تدبیر، کمی مدارا، کمی تعقل در گفتار. دست از عدد بازی ها و تحلیل ها و نمک بر زخم پاشیدن و باتوم کشیدن بردارید و به فکر مشکلات مردم باشید.
9⃣ این سقف بریزید روی سر همه مان می ریزد. #اصلاح_طلب و #اصولگرا و پابرهنه و ثروتمند همه با هم زیان خواهیم دید. ساختن کشوری که زمین سوخته شده، هزاران بار هزینه اش بیشتر از اصلاح است.
🔟 درد این است که تاوان رفتار و گفتار و کردار شما را ما مردم می دهیم.
همین مردم کوچه و خیابان. همین #دستفروش هایی که کتک می خورند، همین #زلزله زده هایی که شب زیر چادر از سرما می لرزند، همین چشم انتظاران #یارانه و #سهام_عدالت، همین #پرایدسواران، همین کارمندهایی که با وام و قسط زنده اند، همین زن هایی که می روند #قصابی خُرده گوشت می خرند، همین پدرها و مادرهای #بازنشسته مان که موهایشان از شرم نداری سفید شده، همین جوان هایی که از بیکاری، ترجیح می دهند تا صبح در اینترنت بچرخند، تا لنگ ظهر بخوابند... و پیر می شوند...
شما یک قدم به طرف مردم بردارید، مردم صد قدم به سمت شما می آیند. هیچکس دلش آشوب نمی خواهد، نان بدهید، آرامش و لبخند ببخشید، مردم خودشان برابر هر دشمنی سینه سپر می کنند.