«کشف خانواده تازه‌ای از ستارگان در مرکز کهکشان»
—---------------------------------------------------------
https://goo.gl/5uwIhT
* یکی از پژوهشگران بنیاد پژوهش‌های اخترفیزیک LJMU یک خانواده‌ی تازه از ستارگان را در هسته‌ی کهکشان راه شیری یافته که می‌تواند بینش‌‌های نوینی درباره‌ی نخستین گام‌های پیدایش کهکشان به ما بدهد.

این کشف آگاهی‌های تازه‌ای هم درباره‌ی خاستگاه خوشه‌های کروی در بر دارد- خوشه‌های کروی انبوهی از میلیون‌ها ستاره‌اند که در آغاز تاریخ کهکشان راه شیری پدید آمده‌اند.

دانشگاه LJMU یکی از همکاران پیمایش دیجیتالی آسمان اسلون (SDSS) است- یک همکاری بین‌المللی از دانشمندان چندین بنیاد. یکی از پروژه‌های این پیمایش، APOGEE نام دارد (برگرفته از آزمایش فرگشت کهکشانی رصدخانه‌ی آپاچی پوینت) که داده‌های فروسرخ از هزاران ستاره‌ی کهکشان راه شیری را گرد می‌آورد.

رصد مرکز کهکشان در طیف فروسرخ به یافته شدن خانواده‌ی تازه‌ای از ستارگان انجامید که تاکنون تنها درون خوشه‌های کروی مانندشان دیده شده بود.

این خانواده‌ی تازه و فریبنده از ستارگان می‌توانسته متعلق به خوشه‌هایی کروی بوده باشد که در دوران پرخشونت پیدایش مرکز کهکشان از هم پاشیده بودند. این نابودی خوشه‌های کروی باعث شد خوشه‌های کروی‌ای که اکنون در کهکشان هست یک دهم مقدار آغازین باشد. این بدان معناست که درصد چشمگیری از ستارگان پیر که امروزه در بخش‌های درونی کهکشان وجود دارند، احتمالا در آغاز اعضای خوشه‌هایی کروی بوده‌اند که از هم پاشیده‌اند.

ریکاردو اسکیاوون، رهبر پژوهشگران در این پروژه می‌گوید:

«این یک یافته‌ی بسیار هیجان‌آور است که به ما در رسیدن به پاسخ پرسش‌های هیجان‌انگیزی مانند این که سرشت ستارگان مناطق درونی کهکشان چیست، خوشه‌های کروی چگونه پدید آمدند، و نقش آنها در گام‌های آغازین شکل‌گیری کهکشان راه شیری -و همچنین کهکشان‌های دیگر- چه بود کمک می‌کند.»

«آگاهی‌ها از مرکز راه شیری بسیار اندک است، زیرا ابرهای کدر گرد و غبار جلوی دید ما از آن را گرفته‌اند. گروه APOGEE با مشاهده‌ی آن در نور فروسرخ، که کمتر از نور دیدنی توسط غبار درآشامیده (جذب) می‌شود، می‌تواند مرکز کهکشان را بهتر از گروه‌های دیگر ببیند.»

«ما با رصدهایمان توانستیم همنهش (ترکیب) شیمیایی هزاران ستاره را تعیین کنیم؛ در میان آنها شمار چشمگیری ستاره با فراوانی بسیار بالای نیتروژن یافتیم که از این نظر متفاوت با همنهش توده‌ی ستارگان بخش‌های درونی کهکشان بودند. مطمئن نیستیم ولی به گمان ما این ستارگان از فروپاشی یک خوشه‌ی کروی به جا مانده‌اند. آنها همچنین می‌توانند دستاورد نخستین دوره‌های ستاره‌زایی در آغاز تاریخ کهکشان باشند. ما اکنون داریم مشاهدات بیشتری را برای بررسی این انگاشت‌ها انجام می‌دهیم.»

پژوهشنامه‌ی این دانشمندان در ماهنامه‌ی انجمن سلطنتی اخترشناسی انتشار یافته است.

******************************
توضیح تصویر:
* این تصویر یک نمای نور دیدنی (مریی) از ۲۰ درجه‌ی درونی راه شیری از دیدگاه زمین را نشان می‌دهد (برای مقایسه، ماه کامل تنها حدود ۱/۲ درجه از آسمان را می‌پوشاند). این بخش آسمان به دلیل چگالی مرکز کهکشان و همچنین وجود ستارگان بیشمار میان زمین و مرکز کهکشان، بی‌اندازه شلوغ است. لکه‌های تیره در اثر درآشامش (جذب) نور دیدنی توسط ابرهای چگال غبار پدید آمده‌اند. روی هم رفته، این درآشامش غبار در مرکز کهکشان بیش از هر جای دیگری از کهکشان است. دایره‌ی فیروزه‌ای جایگاه مرکز کهکشان را نشان می‌دهد، و ستاره‌های سرخ نشانگر جای ستارگانی هستند که تازه توسط APOGEE یافته شده‌اند. بسیاری از آنها در همان منطقه‌ای هستند که درآشامش غباری بالا است، که این نشان می‌دهد چرا APOGEE که دید فروسرخ دارد، نخستین پیمایشی بود که توانست به وجود این خانواده‌ی تازه پی ببرد. منبع: ljmu

#SDSS #APOGEE #مرکز_کهکشان #خوشه_کروی #فروسرخ #نیتروژن

—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2016/12/APOGEE.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«صدها هزار ستاره در فضایی به قطر ۱۵۰ سال نوری»
—-------------------------------------------------

اخترشناس انگلیسی، ادمون هالی در سال ۱۷۱۶ نوشته بود: «لکه‌ی کوچکی بیشتر نیست ولی هنگامی که آسمان صاف باشد و ماه هم در آسمان نباشد، با چشم نامسلح نیز می‌توان آن را دید.»

امروزه می‌دانیم که آنچه هالی آن را لکه‌ی کوچکی توصیف کرده بود و به نام ام۱۳ نامیده شده، خوشه‌ی کروی بزرگی در صورت فلکی زانوزَده، و یکی از درخشان‌ترین خوشه‌های کروی ستاره‌ای در آسمان نیمکره‌ی شمالی است [که] در نماهای تلسکوپی، صدها هزار ستاره‌ی آن را می‌توان به خوبی دید.

این خوشه ۲۵۰۰۰ سال نوری از زمین دورتر است و در این فاصله، کل ستارگانش در فضایی به قطر ۱۵۰ سال نوری جای گرفته‌اند. این شلوغی هر چه به مرکز خوشه نزدیک‌تر می‌شویم بیشتر می‌شود تا جایی که به ۱۰۰ ستاره در مکعبی به ضلع تنها ۳ سال نوری هم می‌رسد. برای همسنجی، نزدیک‌ترین ستاره به خورشید ما بیش از ۴ سال نوری از آن فاصله دارد.

در این تصویر رنگی واضح، افزون بر هسته‌ی فشرده‌ی خوشه، بخش‌های بیرونی آن نیز نمایان شده‌. ستارگان غول‌پیکر سرخ و آبی که زندگیشان را در همین خوشه گذرانده‌اند هم به فام‌های زرد و آبی دیده می‌شوند.

#M13 #apod #خوشه‌_کروی #صورت_فلکی_زانوزده
https://goo.gl/4B5p5Z
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/05/M13.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«آیا امواج گرانشی که تاکنون دریافت شده، از دل خوشه‌های ستاره‌ای آمده‌ بودند؟»
—------------------------------------------------------------------------

* بر پایه‌ی پژوهش سه اخترفیزیکدان، به نظر می‌رسد خوشه‌های ستاره‌ای کروی محیطی مناسب برای برخورد میان سیاهچاله‌ها و گسیل امواج گرانشی - مانند آنهایی که لیگو تاکنون دریافت کرده- فراهم می‌کند.

اخترفیزیکدانان سراسر جهان از خبر هفته‌ی گذشته درباره‌ی سومین آشکارسازی امواج گرانشی توسط رصدخانه‌ی لیگو به هیجان آمده‌اند. امواج گرانشی که وجودشان بیش از یک سده پیش توسط آلبرت اینشتین پیش‌بینی شده بود و سرانجام برای نخستین بار در سال ۲۰۱۵ توسط لیگو یافته شدند، یک راه به کلی تازه را برای مشاهده‌ی خشن‌ترین رویدادهای جهان هستی پیش پای ما گشوده‌اند.

به نظر می‌رسد سرچشمه‌ی هر سه رویداد موج گرانشی دریافت شده توسط لیگو، برخورد سهمگین دو سیاهچاله‌ی بزرگ بوده است. تا پیش از لیگو، اخترشناسان حتی مدرکی برای وجود این گونه از سیاهچاله‌ها که جرمشان چند ده برابر خورشید است در دست نداشتند. راز بزرگ و تازه‌ اینست که این سیاهچاله‌ها چگونه پدید می‌آیند و در این مورد، چگونه در دام گرانشی یکدیگر گرفتار شده و با ورود به "رقص مرگ"، در مسیری مارپیچی به گرد یکدیگر می‌چرخند تا سرانجام به هم کوبیده شده و یکی شوند.

به تازگی سه پژوهشگر در میزگردی به میزبانی بنیاد کاولی، برای بررسی این راز بزرگ شرکت کردند. آنها برای شناسایی محیط کیهانی‌ای که سیاهچاله‌های برخوردی در آن پدید می‌آیند از شبیه‌سازی‌های رایانه‌ای نیرومند و مشاهدات تلسکوپ‌ها بهره گرفتند.

بیشتر شواهد -از جمله داده‌های کشف تازه‌ی لیگو- اشاره به این دارند که نقطه‌ی آغاز این رویدادها، خوشه‌های ستاره‌ای فشرده هستند که به نام خوشه‌های کروی شناخته می‌شوند. این "گوی‌ برف‌های" خیره‌کننده‌ی کیهانی انباشته از صدها هزار ستاره‌ی نزدیک به همند که در فضایی به نسبت کوچک جا شده‌اند. پژوهشگران به گونه‌ی فزاینده‌ای به این فکر می‌کنند که خوشه‌های کروی دارای "قلب‌های" تیره هستند، قلب‌هایی پر از ده‌ها یا حتی صدها سیاهچاله- بیشترین انباشتی که تاکنون برای این اجرام شگفت‌انگیز در هر جایی از کیهان یافته شده.

[🔴در تصویر زیر امگا قنطورس را می‌بینید، درخشان‌ترین خوشه‌ی کروی آسمان زمین. در این خوشه، بیش از ۱۰ میلیون ستاره در فضایی به قطر تنها ۱۵۰ سال نوری گرد هم آمده‌اند!]

اگر این نظریه درست باشد، پس خوشه‌های کروی می‌توانند محیطی آرمانی برای برخوردهای سیاهچاله‌ای که به تولید امواج گرانشی می‌انجامد فراهم کنند.

راینر اشپوتزم، استاد بنیاد اخترشناسی و اخترفیزیک کاولی (KIAA) در دانشگاه پکینگ و آکادمی علوم چین می‌گوید: «فرض این بوده که خوشه‌های کروی نمی‌توانند #سیاهچاله در خود نگه دارند. ولی این آن چیزی نیست که شبیه‌سازی‌های رایانه‌ای من و همکارانم، و همچنین پژوهشی که توسط کارل رودریگز و دیگران انجام شد نشان می‌دهد.»

رودریگز، عضو پسادکترای پاپالاردو و پژوهشگر پسادکترا در بنیاد فناوری ماساچوست (ام‌آی‌تی)، به همراه یکی از اعضای بنیاد اخترفیزیک و پژوهش‌های فضایی کاولی هم در این میزگرد شرکت داشتند. وی خاطرنشان می کند که در خوشه‌های کروی «انباشت و نزدیکی بی‌اندازه‌ی ستارگان، فرآیندهایی دینامیکی را امکان‌پذیر می‌کند که در هیچ جای دیگری از کیهان دیده نمی‌شود. [در خوشه‌ها] سیاهچاله‌ها می‌توانند آنقدر به هم نزدیک بشوند که دستخوش برهم‌کنش‌های گرانشی شده و یک جفت بسازند.»

سیاهچاله‌ها با جفت شدن، تبدیل به یک بمب ساعتی می‌شوند و شمارشی معکوس برای فوران امواج گرانشی را آغاز می‌کنند که میلیاردها سال نوری دورتر، توسط لیگو روی زمین دریافت خواهند شد.

جی استریدر، استادیار بخش فیزیک دانشگاه ایالتی میشیگان می‌گوید: «راینر و کارل دارند شبیه‌سازی‌هایی رایانه‌ای بر پایه‌ی مدل‌های نظری انجام می‌دهد، و گروه من نیز سرگرم گردآوری شواهد رصدی برای وجود سیاهچاله‌ها در خوشه‌های کروی است. ما دیگر داریم به نتیجه‌ی یکسانی می‌رسیم- این که خوشه‌های کروی می‌توانند سیاهچاله‌های خود را نگه دارند. و اگر این درست باشد، پس خوشه های کروی می‌توانند جایی باشند که سیاهچاله‌ها در آنها اغلب به هم برخورد کرده و #امواج_گرانشی می‌گسیلند.»

#خوشه_کروی

https://goo.gl/VfWCZE
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/06/globularcluster.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«بزرگ‌ترین گوی ستاره در کهکشان راه شیری»
—------------------------------------------

این بزرگ‌ترین گویِ ستاره‌ای در کهکشان راه شیری است.

امگا قنطورس بیش از ۱۰ میلیون ستاره‌‌ دارد که بسیاری از آنها از خورشید پیرترند و همگی با هم در فضایی به قطر تنها ۱۵۰ سال نوری گرد آمده‌اند.

این خوشه‌ بزرگ‌ترین و درخشان‌ترین #خوشه‌_کروی از حدود ۲۰۰ خوشه‌ی کرویِ شناخته شده‌ در هاله‌ی کهکشان راه شیری است.

برخلاف بسیاری از خوشه‌های کروی دیگر، ستارگان درون خوشه‌ی رازآلود امگا قنطورس از چندین رده‌ی سنی گوناگون هستند و فراوانی همنهش شیمیاییشان هم با یکدیگر تفاوت دارد. در حقیقت، احتمال می‌رود امگا قنطورس بازمانده‌ی هسته‌ی یک کهکشان کوچک است که زمانی راه شیری آن را بلعیده بوده.

ستارگان بیشماری در این تصویر آشکار شده زیرا پیوندی از نوردهی‌های گوناگون است که به روش تصویربرداری دامنه‌ی دینامیک بالا (HDR) گرفته شده‌اند.

امگا قنطورس که به نام ان‌جی‌سی ۵۱۳۹ هم شناخته می‌شود، حدود ۱۵۰۰۰ سال نوری از زمین فاصله داشته و در آسمان نیمکره‌ی جنوبی، در راستای #صورت_فلکی_قنطورس دیده می‌شود.
#apod
https://goo.gl/o1mt4P
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/07/OmegaCentauri.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«یک کهکشان و دارودسته‌اش!»
—---------------------------

در مرکز یک خوشه‌ی کهکشانی پرجمعیت در راستای #صورت_فلکی_گیسو، کهکشانی جای دارد که با انبوهی از خوشه‌های ستاره‌ای کروی در بر گرفته شده.

ان‌جی‌سی ۴۸۷۴ یک #کهکشان_بیضیگون غول‌پیکر، حدود ۱۰ برابر بزرگ‌تر از راه شیری، در مرکز خوشه‌ی کهکشانی گیسو است که توانسته با کشش گرانشی نیرومند خود بیش از ۳۰ هزار #خوشه‌_کروی را در کنار خود نگهدارد، بیشتر از هر کهکشانی که تاکنون شناخته‌ایم. این کهکشان همچنین چند کهکشان کوتوله را نیز در چنگ گرانش خود دارد.

ان‌جی‌سی ۴۸۷۴ درخشان‌ترین جرم در این عکسِ #تلسکوپ_فضایی_هابل ناسا/اِسا است که سمت راست چارچوب دیده می‌شود و نمایی مانند ستاره‌ای دارد که با هاله‌ای مه‌آلود در بر گرفته شده. چند کهکشان دیگرِ خوشه هم در این چشم‌انداز به چشم می‌خورد که مانند بشقاب پرنده‌هایی پیرامون ان‌جی‌سی ۴۸۷۴ دیده می‌شوند.

ولی یکی از ویژگی‌های چشمگیر این عکس، وجود اجرامی نقطه‌مانند گرداگرد ان‌جی‌سی ۴۸۷۴ است که اگر دقیق‌تر نگاه کنید متوجهشان خواهید شد- تقریبا همه‌ی آنها خوشه‌های ستاره‌ای کروی هستند که از آنِ خود این کهکشانند. هر یک از این خوشه‌های کروی صدهاهزار ستاره را در خود جای داده‌اند.

به تازگی دانشمندان پی برده‌اند که شماری از این اجرامِ نقطه‌مانند خوشه‌‌ی کروی نیستند بلکه کهکشان‌هایی فرا-فشرده هستند که آنها هم گرفتار گرانش ان‌جی‌سی ۴۸۷۴ شده‌اند. این کهکشان‌ها که پهنایی تنها حدود ۲۰۰ سال نوری دارند و به طور عمده از ستارگان پیر تشکیل شده‌اند، نمایی مانند خوشه‌های کروی، ولی درخشان‌تر و بزرگ‌تر دارند. گمان می‌رود آنها هسته‌های کهکشان‌های بیضیگون کوچکی باشند که در پی برهم‌کنش‌های خشن با دیگر کهکشان‌های خوشه، گاز و ستارگان پیرامونشان را از دست داده‌اند.

این تصویر هابل چندین کهکشان دورتر را هم نشان می‌دهد که از آنِ خوشه‌ی گیسو نیستند، و مانند لکه‌هایی بر پس‌زمینه‌ی تاریک چشم‌انداز دیده می‌شوند. فاصله‌ی کهکشان‌های خوشه‌ی گیسو از زمین حدود ۳۵۰ میلیون سال نوریست ولی این کهکشان‌ها بسیار دورترند و نورشان از صدها میلیون تا میلیاردها سال نوری دورتر به چشم ما می‌رسد.

این تصویر از پیوند داده‌های نوری و داده‌های فروسرخ-نزدیکی درست شده که با کانال میدان گسترده‌ی دوربین پیمایشی پیشرفته‌ی هابل گرد آوری شده بودند. پهنای این میدان دید ۳.۳ دقیقه‌ی قوس است.
https://goo.gl/r2Wym8
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/10/NGC4874.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies

«توپی از ستارگان از چشم هابل»
—----------------------------

اگر خورشید در جایی نزدیک مرکز خوشه‌ی ان‌جی‌سی ۳۶۲ بود، آسمان شب‌هایمان از نور صدها ستاره‌ی رنگارنگ و پرنورتر از شباهنگ مانند یک جعبه‌ی جواهر می‌درخشید.

اگرچه این ستارگان می‌توانند سرچشمه‌ی داستان‌ها و افسانه‌های گوناگون شده و صورت‌های فلکی پیچیده‌ای در آسمان بسازند، ولی دیدن و بنابراین شناخت جهان بزرگ‌ترِ بیرون از خوشه برای ساکنان سیاره‌های درون آن کار دشواری خواهد بود.

تنها حدود ۱۷۰ خوشه‌ی کروی در کهکشان راه شیری وجود دارد که ان‌جی‌سی ۳۶۲ هم یکی از آنهاست. این خوشه یکی از خوشه‌های کروی جوانیست که به احتمال بسیار مدت‌ها پس از خود کهکشانمان پدید آمده.

ان‌جی‌سی ۳۶۲ را می‌توان با چشم نامسلح در کنار ابر ماژلانی کوچک و با فاصله‌ی زاویه‌ای اندک از دومین #خوشه‌_کروی آسمان، خوشه‌ی "۴۷ توکان" مشاهده کرد.

این عکس به کمک #تلسکوپ_فضایی_هابل و برای بررسی چگونگی سرنوشت ستارگان نزدیک مرکز برخی از خوشه‌های کروی گرفته شده.

ان‌جی‌سی ۳۶۲ حدود ۲۷ هزار سال نوری از زمین فاصله داشته و در #صورت_فلکی_جنوبی توکان دیده می‌شود.

#apod
https://goo.gl/DTPh9F
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/10/NGC362.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies

«توده‌ای از پیرترین ستارگان کهکشان»
—---------------------------------
https://goo.gl/s4xTTE
شارل مسیه، ستاره‌شناس فرانسوی سده‌ی ۱۸ میلادی، توضیحی که برای پنجمین عنوان ورودی در فهرست پرآوازه‌ی سحابی‌ها و خوشه‌های ستاره‌ایش نوشت را با این جمله می‌آغازد:
«سحابی زیبایی که در میان ترازو و مار یافته شد ...»

گرچه چیزی که مسیه از این جرم دید تنها یک توده‌ی کُرکی گِرد و بدون ستاره بود، ولی امروزه دیگر می‌دانیم که مسیه ۵ یا ام۵ یک خوشه‌ی ستاره‌ای کروی با بیش از ۱۰۰,۰۰۰ ستاره است که نیروی گرانش همگی آنها را در کنار یکدیگر و در فضایی به قطر حدود ۱۶۵ سال نوری گرد آورده. این #خوشه_کروی چیزی نزدیک به ۲۵,۰۰۰ سال نوری از زمین فاصله دارد.

خوشه‌های ستاره‌ای کروی که در هاله‌ی کهکشان راه شیری پراکنده‌اند، اعضای باستانی این کهکشان به شمار می‌آیند. ام۵ هم یکی از کهن‌ترین همین خوشه‌هاست که برآورد می‌شود ستارگانش سنی نزدیک به ۱۳ میلیارد سال داشته باشند.

این خوشه‌ی ستاره ای زیبا از هدف‌های محبوب تلسکوپ‌های روی زمین است. تلسکوپ فضایی هابل که در روز ۲۵ آوریل ۱۹۹۰ کارش را در مدار نزدیک زمین آغاز کرده هم تصویر نمای نزدیک خیره‌کننده‌ای ویژه‌ی خودش از این خوشه ثبت کرده. این تصویر گستره‌ای به پهنای ۲۰ سال نوری از بخش مرکزی ام۵ را می‌پوشاند.

همان‌گونه که در این تصویر خیره‌کننده و باکیفیت می‌بینید، حتی در نزدیکی‌های هسته‌ی فشرده‌ی خوشه هم می‌توان ستارگان پیر غول آبی و سرخ و همچنین ولگردهای سرکش آبیِ باز-جوان شده را به شکل نقطه‌های زردفام و آبی‌فام از یکدیگر بازشناخت.

در همین زمینه:
* نمایی گسترده از خوشه ام۵ که همه آن را نشان می‌دهد (https://goo.gl/ssWSEL)
و: * سرکش‌های آبی (https://goo.gl/7pfmem)

#apod

—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/11/M5.html
—-------------------------------------------------

کانال یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies

دیروز، ۱۹ فوریه، خودروی #رودستر #تسلا که ۳.۷ میلیون کیلومتر از زمین فاصله داشت، در آسمان از کنار #خوشه_کروی ان‌جی‌سی ۵۶۹۴ در فاصله ۱۱۴ هزار سال نوری زمین گذشت
@onestar_in_sevenskies

«گوی پرزرق و برقی از ستاره! »
---------------------------------

جواهرات هم چنین در خشش و زرق و برقی ندارند- این تنها از ستارگان بر می‌آید.

و تقریبا همه‌ی نقطه‌های درخشان در این جعبه جواهر کیهانی که تلسکوپ فضایی هابل به تصویر کشیده، خود یک ستاره‌اند. برخی از آنها سرخ‌تر از خورشیدند و برخی آبی‌تر، ولی همگی آنها بسیار دورند.

نور خورشید برای رسیدن به چشم ما به حدود ۸ دقیقه زمان نیاز دارد، ولی این خوشه از ستارگان با نام ان‌جی‌سی ۱۸۹۸ به اندازه‌ای از زمین دورست که حدود ۱۶۰ هزار سال زمان می‌برد تا نورش به زمین برسد.

این گوی غول‌پیکرِ ستاره‌ای، به عنوان یک #خوشه‌_کروی شناخته شده و در میله‌ی مرکزی ابر ماژلانی بزرگ (ال‌ام‌سی)، ماهواره‌ی کهکشان راه شیری جای دارد.

در این تصویر چندرنگ داده‌های طیف فروسرخ و فرابنفش به کار رفته و بررسی آن به اخترشناسان کمک می‌کند تا دریابند که آیا ستارگان ان‌جی‌سی ۱۸۹۸ همگی همزمان به دنیا آمده‌اند یا در زمان‌های گوناگون.

نشانه‌های فزاینده‌ای به دست آمده در این باره که بیشتر خوشه‌های ستاره‌ای کروی کم کم و گام به گام ساخته شدند؛ برای نمونه ستارگان همین ان‌جی‌سی ۱۸۹۸ اندکی پس از رویارویی باستانی ابر ماژلانی بزرگ با ابر ماژلانی کوچک و کهکشان راه شیری آغاز به ساخته شدن کردند.
#apod
--------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/10/ap181003.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«یکی از فشرده‌ترین توده‌های ستاره‌ای که تاکنون شناخته شده»
-------------------------------------------------------

مسیه ۱۵ یا ام۱۵ توده‌ای غول‌آسا از بیش از ۱۰۰ هزار ستاره است.

این خوشه‌ی ستاره‌ای ۱۳ میلیارد ساله یادگار نخستین روزهای پیدایش کهکشانمان است و یکی از حدود ۱۷۰ #خوشه‌_کروی است که هنوز در هاله‌ی کهکشان راه شیری در گردشند.

ام۱۵ که در مرکز این تصویر تلسکوپی پُروضوح دیده می‌شود با فاصله‌ی حدود ۳۵ هزار سال نوری از زمین، در راستای صورت فلکی #برساووش جای دارد.

قطر این خوشه به حدود ۲۰۰ سال نوری می‌رسد. ولی بیش از نیمی از ستارگانش در مرکز آن، در پهنه‌ای به اندازه‌ی حدود ۱۰ سال نوری انباشته شده‌اند و از این نظر یکی از انبوه‌ترین و فشرده‌ترین توده‌های ستاره‌ای است که تاکنون شناخته شده.

سنجش‌هایی که بر پایه‌ی داده‌های هابل از سرعت‌های فزاینده‌ی ستارگانِ مرکزی ام۱۵ انجام شده نشان می‌دهد که یک سیاهچاله‌ی بسیار بزرگ باید در مرکز این خوشه‌ی ستاره‌ای کروی لانه کرده باشد.

تک ستارگان درخشان با تیزی‌های پراش که در تصویر می‌بینید بسیار به ما نزدیک‌تر از ستارگان این خوشه‌اند.
#apod
--------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/10/ap181017.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«هزاران خوشه کروی در میان کهکشان‌های خوشه‌ گیسو پراکنده شده»
-----------------------------------------------------------------

این تصویر از داده‌های تلسکوپ فضایی هابل به دست آمده و بخشی از خوشه‌ی کهکشانی غول‌پیکر گیسو که بیش از ۱۰۰۰ کهکشان دارد را نشان می‌دهد. فاصله‌ی این خوشه از زمین ۳۰۰ میلیون سال نوری است.

واگشود (وضوح) باورنکردنی هابل به دانشمندان امکان داد تا یک سرشماری فراگیر برای کوچک‌ترین اعضای این خوشه‌ی کهکشانی انجام دهند و به شمار هنگفت ۲۲۴۲۶ خوشه‌ی ستاره‌ای کروی برسند. خوشه‌های کروی که از جمله‌ی کهن‌ترین اجرام کیهانند، توده‌های کروی گلوله برفی-مانندی با چند صد هزار ستاره‌ی پیرند.

در این پیمایش خوشه‌های کروی‌ای یافته شد که در میان کهکشان‌ها پراکنده بودند. اینها خوشه‌هایی هستند که در اثر برهم‌کنش‌های کِشندی کهکشانی، از کهکشان خود بیرون رانده شده‌اند.

خوشه‌های کروی بسیار کوچک‌تر و همچنین پرشمارتر از کهکشان‌ها هستند، از همین رو برای بررسی پراکندگی بافت فضا در اثر گرانش خوشه‌ی گیسو ردیاب‌های بسیار بهتری‌اند. در حقیقت خوشه‌ی گیسو یکی از نخستین جاهایی بود که ناهنجاری‌های گرانشیِ دیده شده در آن به عنوان نشانه‌ای از وجود جرم نادیدنی کیهان شناخته شد- این جرم نادیدنی بعدها "ماده‌ی تاریک" نام گرفت.

از همین رو این پژوهش به اخترشناسان امکان خواهد داد تا به کمک این خوشه‌های کروی، به نقشه‌برداری از پراکندگی ماده‌ی معمولی و تاریک در خوشه‌ی کهکشانی گیسو بپردازند.

گزارش این پژوهش در شماره‌ی ۹ نوامبر ۲۰۱۸ آستروفیزیکال جورنال منتشر شده.
#خوشه_کهکشانی #خوشه_کروی #ماده_تاریک
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/12/ComaCluster.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«سفری از زمین به خوشه کروی "ترزان ۵"»
------------------------------------------

روزگاری کهکشان راه شیری قلمروی خوشه‌های ستاره‌ای کروی بود. در روزگار آغازین پیدایش کهکشان، شاید هزاران خوشه در آن پرسه می‌زدند ولی امروزه کمتر از ۲۰۰ خوشه باقی مانده.

در درازنای تاریخ کهکشان، بسیاری از این خوشه‌ها در اثر رویارویی‌های سرنوشت‌سازِ پی در پی با یکدیگر یا با مرکز کهکشان از هم پاشیدند. آنهایی که به جا ماندند کهن‌تر از همه‌ی سنگواره‌های زمین، و کهن‌تر از هر ساختار دیگری در کهکشان هستند و حتی سنشان به روزگار کودکی خود کیهان می‌رسد. امروزه شمار خوشه‌های کروی جوان در کهکشان راه شیری بسیار ناچیز است زیرا شرایط برای پیدایش خوشه‌های بیشتر در کهکشان مناسب نبوده.

این ویدیو با بزرگنمایی (زوم) بخشی از آسمان در صورت فلکی کمان، چیزی را نشان می‌دهد که مانند سفری از زمین به خوشه‌ی کروی Terzan 5 (ترزان ۵) در فاصله‌ی بیش از ۱۸۰۰۰ سال نوری است. نمای پایانی ویدیو تصویریست که تلسکوپ فضایی هابل از این خوشه گرفته.

اخترشناسان به تازگی پی برده‌اند که این خوشه‌ی ستاره‌ای نه تنها ستارگانی همسن کهکشان [و بنابراین همسن کیهان] را در بر دارد، بلکه، با شگفتی تمام، ستارگانی در آن وجود دارد که در یک روند ستاره‌فشانی که حدود ۷ میلیارد سال پس از پیدایش کهکشان رخ داده بود پدید آمده‌اند.
#خوشه_کروی #apod

---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/03/ap190324.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky