«ابرماه دوشنبه را از دست ندهید»
—------------------------------------

https://goo.gl/90wxjG

کره‌‎ی #ماه برای ما چشم‌انداز آشنایی در آسمانست. شب‌های تاریک را روشن می‌کند و ما را به یاد کاوش‌های فضایی در گذشته و امروز می‌اندازد. ولی #ابرماه روز دوشنبه، ۲۴ آبان (۱۴ نوامبر) یک ابرماه "ویژه" خواهد بود زیرا نزدیک‌ترین ماه کامل به زمین از سال ۱۹۴۸ است. برای دیدن دوباره‌ی چنین ابرماهی باید تا سال ۲۰۳۴ انتظار بکشیم.

مدار ماه به گرد زمین کمی بیضی است و از همین رو در زمان‌هایی به ما نزدیک‌تر از زمان‌های دیگر می‌شود و در زمان‌هایی هم دورتر. اگر ماه همزمان با رسیدن به نزدیک‌ترین نقطه، کامل بشود به نام ابرماه شناخته خواهد شد. ماه در زمان رسیدن به نزدیک‌ترین نقطه‌ی مدارش به زمین (پیرازَم یا حضیض) می‌تواند تا ۱۴ درصد به زمین نزدیک‌تر از زمانی که در دورترین نقطه‌ی مدارش (اَپازَم یا اوج) است شود. #ماه_کامل هم به همین اندازه قطرش بزرگ‌تر شده و از آنجایی که بزرگ‌تر است، ۳۰ برابر روشن‌تر خواهد بود.

ماه در ساعت ۱۴:۵۲ روز دوشنبه ۲۴ آبان به وقت ایران به نزدیک‌ترین فاصله از زمین، و در ساعت ۱۷:۲۲ هم به گام کامل خواهد رسید. در آن هنگام، ماه درست ۱۸۰ درجه در آسمان با خورشید فاصله خواهد داشت و در نقطه‌ی مقابل آن خواهد بود، به همین دلیل اصولا در آن ساعت در آسمان ایران دیده نخواهد شد. [این ساعت‌ها برای ساحل خاوری آمریکا به ترتیب برابر با ۶:۲۲ بامداد و ۸:۵۲ بامداد است]

ولی به گفته‌ی نوآه پترو، دانشمند معاون پروژه‌ی ناسا در ماموریت #مدارگرد_شناسایی_ماه (#LRO)، اگر سر همان ساعت نتوانستید چیزی را ببینید می‌توانید چند ساعت بعد برای دیدن ابرماه بیرون بروید. تفاوت فاصله‌ی ماه از زمین در یک روز بسیار اندک خواهد بود. می‌توانید با تاریک شدن آسمان و به طور کلی پس از غروب به آن نگاه کنید. از آنجایی که ماه در گام پُر است، درست همزمان با غروب خورشید طلوع می‌کند، پس به محض غروب خورشید و همین که آسمان برای درخشش ماه به اندازه‌ی کافی تاریک شد آن را تماشا کنید.

در ضمن، این دومین ابرماه از سه ابرماه سال ۲۰۱۶ است، پس اگر روز دوشنبه آسمان ابری بود می‌توانید در ۱۴ دسامبر ۲۰۱۶ سومین ابرماه را تماشا کنید.

دانشمندان ناسا چندین دهه است که ماه را بررسی می‌کند. شناخت بیشترِ ماه به دانشمندان کمک می‌کند به آنچه در سیاره‌ها و دیگر اجرام سامانه‌ی خورشیدی رخ می‌دهد بهتر پی ببرند. پترو می‌گوید: «ماه در شناخت دیگر جاهای #سامانه‌ی_خورشیدی مانند یک "سنگ روزتا" برای ماست.» [#سنگ_روزتا یا سنگ رَشید؛ سنگ‌نبشته‌ای از دوران مصر باستان است که در پیشرفت معاصر و درک نوشتار #هیروگلیف ابزاری سودمند بوده‌ است- منبع: ویکیپدیا]

#پیرازم #حضیض #اپازم #اوج
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2016/11/blog-post_60.html
—-------------------------------------------------

به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«ایستگاه فضایی در برابر ابرماه»
—---------------------------------------
https://goo.gl/FShCQp
لکه‌های سیاه کوچکی که در این عکس جلوی قرص ماه دیده می‌شوند در حقیقت نماهایی پی در پی از ایستگاه فضایی بین‌المللی (ISS) هستند که دارد از چشم‌انداز زمین، از جلوی ماه می‌گذرد و در برابر روشنی آن به حالت ضدنور و تمام تیره در آمده.

عکاس وسواسی این تصویر با یک برنامه‌ریزی دقیق، درست زمانی که ایستگاه فضایی داشت از جلوی قرص کامل ماه اکتبر می‌گذشت آن را در چند عکس پشت سر هم به تصویر کشید.

ولی این ماه کامل یک ماه کامل معمولی نبود، بلکه نخستین ابرماه از سه ابرماه پیاپی سال ۲۰۱۶ بود. ابرماه یک ماه کامل است که چند درصد بزرگ‌تر و روشن‌تر از بیشتر ماه‌های کامل دیده می‌شود.

این عکس‌ها از جایی نزدیک دالاس تگزاس گرفته شدند.

امروز دومین ابرماه از سه ابرماه سال ۲۰۱۶ رخ می‌دهد، یک ماه کامل که نه تنها بزرگ‌ترین و روشن‌ترین ماه امسال، بلکه بزرگ‌ترین و روشن‌ترین ماه از سال ۱۹۴۸ تاکنون خواهد بود.

برای دیدن "ابَر-ابرماه" امروز تنها کافیست با تاریک شدن هوا بیرون بروید و آسمان را نگاه کنید.

سومین ابرماه سال ۲۰۱۶ در میانه‌های دسامبر (یک ماه دیگر) رخ خواهد داد.

#ایستگاه_فضایی_بین‌المللی #ISS #ماه_کامل #ابرماه #ضدنور #apod

—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2016/11/blog-post_38.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«ابرماه از پشت موشک سایوز بالا می‌آید»
—---------------------------------------------
https://goo.gl/QunuHA
در این تصویر ماه یا بهتر است بگوییم ابرماه روز دوشنبه، ۱۴ نوامبر ۲۰۱۶ را می‌بینیم که دارد از پشت موشک #سایوز در سکوی پرتاب پایگاه فضایی #بایکونور قزاقستان بالا می‌آید.

فضانورد ناسا پگی ویتسون، کیهان‌نورد روس اُلگ نویتسکی از سازمان فضایی فدرال روسیه (روسکاسموس)، و فضانورد سازمان فضایی اروپا توما پسکه در ساعت ۲:۲۰ بامداد به وقت قزاقستان سوار بر این موشک راهی ایستگاه فضاپیمایی بین‌المللی خواهند شد. هر سه فضانورد حدود شش ماه را در این مجتمع مداری خواهند گذراند.

#ابرماه زمانی رخ می‌دهد که ماه همزمان با کامل شدن، به نزدیک‌ترین نقطه‌ی مدارش به زمین نیز می‌رسد.

—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2016/11/blog-post_36.html
—-------------------------------------------------

به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies

عکسی از رئین در لوفوتن نروژ- #ابرماه پشت ابرها بود ولی تا شکافی در آنها پیدا شد، ابرماه هم حضور خود را با یک #رنگین‌کمان ابرماه یا در واقع یک "اَبَرماه‌کمان" زیبا اعلام کرد.
@onestar_in_sevenskies

«چشم‌انداز زیبای غروب ابرماه در فیلادلفیا»
—---------------------------------------------—
https://goo.gl/J2zxt9
در این عکس که در سپیده‌دم ۱۴ نوامبر، ساعت ۶:۲۱ به وقت خاور آمریکا از کلان‌شهر فیلادلفیا گرفته شده، یک ابرماه را می‌بینیم که دارد پیش از طلوع خورشید، غروب می‌کند.

در زمان گرفتن عکس، ماه به نقطه‌ی پیرازم (حضیض)، نزدیک‌ترین نقطه در مدار بیضی‌اش به زمین رسیده بود ولی هنوز چند ساعت به گام کاملش مانده بود.

این ماه که کمی بزرگ‌تر و روشن‌تر از همیشه بود، اینجا در اثر شکست نور توسط لایه‌های هوا در راستای افق بیضی شده و تغییر رنگ داده.

در پیش‌زمینه‌، بازتاب نور ابرماه و همچنین بازتاب آسمان‌خراش‌های شهر فیلادلفیا را در آب‌های رود سکوکل می‌بینیم.
#ابرماه #apod
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2016/11/blog-post_29.html
—-------------------------------------------------

به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«قلعه ابرماه»
—------------------
https://goo.gl/XMdOhc
نه، سازنده‌ این قلعه‌ی باستانی، ماه را به آن وصل نکرده. تنها چیزی که این "هم‌کِناری" تماشایی را پدید آورده برنامه‌ریزی درست، و هوای خوب است.

این عکس هفته‌ی گذشته گرفته شده و یکی از ابرماه‌های سال ۲۰۱۶ را نشان می‌دهد که یکراست دارد از پشت یکی از برج‌های دژ بلوِر در پالما دِ مایورکا در جزایر بالئاری اسپانیا بالا می‌آید. این ابرماه واپسین ماه کامل سال ۲۰۱۶ بود که در برخی فرهنگ‌ها به نام "#ماه_بلوط" نیز شناخته می‌شود.

قلعه یا دژ بلوِر در اوایل سده‌ی ۱۳۰۰ میلادی ساخته شد و بسیاری از شاهان و ملکه‌ها آن را به عنوان کاخ -ولی گاهی هم زندان- به کار می‌بردند. ولی کره‌ی ماه حدود ۴.۵ میلیارد سال پیش، و به احتمال بسیار در پی برخورد بزرگِ یک جرم به اندازه‌ی سیاره‌ی بهرام با زمین پدید آمد.

#ابرماه بعدی که در آن هم ماه کمی بزرگ‌تر و روشن‌تر از همیشه به نظر خواهد آمد، در ۳ دسامبر ۲۰۱۷ رخ خواهد داد و نه تنها از پشت دژها و قلعه‌ها، بلکه در سرتاسر زمین دیده خواهد شد.
#apod
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2016/12/juxtaposition.html
—-------------------------------------------------

به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«ماه زرد و کوهستان سرخ»
—------------------------

در دسامبر امسال، ماه همزمان با رسیدن به نزدیک‌ترین نقطه‌ی مدارش به گرد زمین (نقطه‌ی حضیض یا پیرازم)، به گام کامل نیز وارد شد.

در این چشم‌انداز بامدادی، قرص کامل، بزرگ و تمام روشن این #ابرماه را به هنگام غروب در پشت افق ناهموار کوهستان آلپ در تورین ایتالیا می‌بینیم.

عکس درست پیش از سر زدن آفتاب از پشت افق مخالف گرفته شده. #سایه‌_زمین که دارد پایین می‌رود، از پشت کوه‌ها نمایان است و ستیغ کوه‌ها هم از نور خورشید که توسط هوای فشرده‌ی افق پراکنده شده به رنگ سرخ زیبایی در آمده‌اند.

تپه‌های نزدیک‌تر هنوز در سایه‌اند ولی نور پراکنده شده‌ی آفتاب گنبد و برج‌های کلیسای تاریخی سوپرگا روی تپه‌ای در گوشه‌ی پایین، سمت راست این نمای تله‌فوتو را نیز به رنگ سرخ در آورده‌.
#apod
https://goo.gl/2G5RPJ
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/12/SupergaMoon.html
—-------------------------------------------------
کانال یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies

«غروب ابرماه»
—-------------
https://goo.gl/sqnuZd
این عکس که از فاصله‌ی ۴.۵ کیلومتری ستیغ لاسیا گرفته شده، لحظه‌ی غروب ابرماه در پشت کوه‌های شیلی را نشان می‌دهد. اگر چه ابرماه از دیدگاه علمی چیز چندان هیجان‌انگیزی نیست، ولی در زمان این رویدادِ به نسبت کمیاب، ماه اندکی به زمین نزدیک‌تر می‌شود و قطرش در آسمان حدود ۱۰% بیش از همیشه به نظر می‌رسد.

ابرماه زمانی رخ می‌دهد که ماه تقریبا همزمان با رسیدن به نزدیک‌ترین نقطه‌ی مدار بیضی‌اش به زمین (پیرازَم، ضیض) به گام کامل نیز می‌رسد. گام ماه به طور میانگین هر ۳۰ روز یک بار کامل می‌شود، و هر ۲۸ روز یک بار هم به نقطه‌ی پیرازم می‌رسد. سالانه سه یا چهار بار این دو رویداد تقریبا همزمان می‌شوند و یک ابرماه پدید می‌آورند.

نخستین بار بیش از ۳۰ سال پیش یک اختربین به نام ریچارد نول واژه‌ی #ابرماه (supermoon) را ساخت، ولی این واژه تا همین اواخر چندان کاربردی در گفتارهای اخترشناسی همگانی نداشت. اخترشناسان تا پیش از آشنایی با واژه‌ی ابرماه، پدیده‌ی همزمانی دو رویداد را "ماه کامل پیرازمی" می‌خواندند ولی هیچ یک از این دو اصطلاح تعریف دقیقی از "زمان" رخ دادن ابرماه ارایه نمی‌دهند.

آنها را هر چه بنامیم، ابرماه‌ها هم مانند همه‌ی ماه‌های شب ۱۴ اثرهای فیزیکی واقعی روی زمین می‌گذارند. ماه‌های کامل همراه با خورشید کشندهایی (جزر و مدهایی) نیرومندتر از همیشه پدید می‌آورند که "مِه‌کشند" خوانده می‌شوند. ولی هنگامی که ماه کامل در نقطه‌ی پیرازم هم باشد، کشش گرانشی‌اش از این هم بیشتر شده، کشندهای زمین از همیشه نیرومندتر می‌شوند- کشندهایی که آنها را "مه‌کشند پیرازمی" می‌خوانند.

[در این زمینه: * آیا "ماه" مقصر فاجعه تایتانیک بود؟ (https://goo.gl/vyJqW4)]

—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/12/SupermoonLaSilla.html
—-------------------------------------------------
انال یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies

«"ابرماه آبی خون" در ۳۱ ژانویه، و فرصت طلایی دانشمندان»
—------------------------------------------------------—

* ماه‌گرفتگی ۳۱ ژانویه فرصتی ویژه برای یک گروه از دانشمندان است تا ماه را با دوربین‌های گرمایی بررسی کنند.

در یک همرویدادی نامعمول، سه رویداد مربوط به ماه با هم رخ می‌دهند و پدیده‌ای که "ابرماه آبی خونین" نامیده شده را پدید می‌آورند. ماه کامل شب سی و یکم، دومین ماه کامل در ژانویه خواهد بود، چیزی که به نام "ماه آبی" خوانده می‌شود؛ این نخستین ماه آبی سال ۲۰۱۸ است. همچنین، ماه تقریبا در همان هنگام به نزدیک‌ترین نقطه‌ی مدارش به زمین (نقطه‌ی پیرازَم یا حضیض) هم می‌رسد و کمی روشن‌تر و بزرگ‌تر از ماه‌های کامل دیگر دیده خواهد شد. بنابراین ماه کامل شب سی و یکم یک #ابرماه نیز خواهد بود.

افزون بر اینها، در بامداد ۳۱ ژانویه نیز یک ماه‌گرفتگی رخ خواهد داد، پدیده‌ای که رنگ سرخ تیره‌ای به ماه می‌دهد و از همین رو ماه در زمان گرفتگی به نام "ماه خون" هم شناخته می‌شود.

#ماه‌گرفتگی فرصتی برای پژوهشگرانست تا تغییراتی که به هنگام سرد شدن سریع سطح ماه در آن رخ می‌دهد را ببینند. این اطلاعات می‌تواند به آنها در شناخت ویژگی‌های سنگپوشه‌ی ماه (آمیزه‌ی خاک و قلوه سنگ آن) و چگونگی تغییرات آن در گذر زمان کمک کند.

نوآه پترو، دانشمند ماموریت مدارگرد شناسایی ماه ناسا (ام‌آراو) می‌گوید: «در زمان ماه‌گرفتگی‌ها، دمای سطح ماه آنچنان افت ناگهانی چشمگیری می‌کند که انگار در عرض چند ساعت، از درون اجاق وارد فریزر شود.»

به طور معمول، این ورود و خروج ماه از تاریکی و افت و خیزِ همزمانِ دمای آن در درازنای یک روز ماه رخ می‌دهد که برابر با ۲۹ و نیم روز زمینیست. این تغییرات در ماه گرفتگی به شکل دور تند انجام می‌شوند.

این بررسی از رصدخانه‌ی هالکالا در هاوایی، و در طول موج‌های نادیدنی گرمایی (فروسرخ) انجام می‌شود. چنین پژوهشی در گذشته چند بار دیگر هم انجام شده بوده. در آن موارد، جاهای ویژه‌ای از سطح ماه برگزیده شده بود تا ببینند در زمان ماه‌گرفتگی، چقدر گرمای خود را نگه می‌دارند.

پل هِین از آزمایشگاه جوی و فیزیک فضا در دانشگاه کلرادو بولدر می‌گوید: «اگر با یک دوربین گرمایی نگاه کنیم می‌بینیم که به هنگام ماه‌گرفتگی کل سرشت ماه دگرگون می‌شود. در تاریکی، دهانه‌ها و دیگر ویژگی‌های آشنای آن دیده نمی‌شوند، و مناطق پیرامون برخی دهانه‌ها که در زمان معمولی بی‌نام و توصیف نشده‌ هستند آغاز به "درخشش" می‌کنند، زیرا سنگ‌هایشان هنوز گرم است.»

سرعت دسترفت گرما از سطح بستگی به بزرگی سنگ‌ها و ویژگی‌های مواد، از جمله همنهش (ترکیب)، میزان پوکی (تخلخل)، و نرم و کُرکوار بودن آنها دارد.

فضاپیمای ال‌آراو که از ۲۰۰۹ در مدار ماه است تاکنون با دستگاه پرتوسنج فروسرخ خود (Diviner) داده‌های بسیاری درباره‌ی تغییرات دمایی فصلی و شبانه‌روزی ماه به زمین فرستاده. این تغییرات بلندمدت‌تر آگاهی‌هایی درباره‌ی ساختارهای بزرگ‌تر ماه و ویژگی‌های کلی چند اینچِ بالاییِ سنگپوشه‌ی ماه به دانشمندان می‌دهد. تغییرات کوتاه مدتی که در زمان ماه‌گرفتگی رخ می‌دهند بر ویژگی‌های مواد نرم و لایه‌ی سنگپوشه‌های رویی اثر می‌گذارند.

دانشمندان با مقایسه‌ی این دو گونه اطلاعات می‌توانند تغییرات برخی از مناطق ویژه را ببینند- برای نمونه، نقش‌های پیچ و تاب‌ (lunar swirls) در راینر گاما (Reiner Gamma) یا یک دهانه‌ی برخوردی و آوارهای سست و آزاد پیرامونش.

این گونه اطلاعات برای هدف‌های کاربردی از جمله جستجوی جاهای مناسب فرود؛ و همچنین کمک به پژوهشگران در بررسی فرگشت ودگرگونی سطح ماه سودمند است. پترو می‌گوید: «این پژوهش‌ها به ما کمک می‌کنند تا نقش و اثر برخوردهای بزرگ و کوچک بر دگرگونی‌های سطح ماه در بازه‌های زمانی زمین‌شناختی را بشناسیم.»
https://goo.gl/4dTmvU
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/01/SuperBlueBloodMoon.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«برخاستن ماه سرخ از فراز هیمالیا»
—-------------------------------

در دوردست افقِ این چشم‌انداز زیبا که روز ۳۱ ژانویه از جایی دورافتاده گرفته شده، ستیغ کوه‌های بلند تریسول در رشته کوه‌ پربرف هیمالیای هندوستان را می‌بینیم.

شباهنگ، پرنورترین ستاره‌ی آسمان در گوشه‌ی بالا سمت راست می‌درخشد. ماه هم که تازه طلوع کرده و دارد از درون سایه‌ی زمین می‌گذرد، به رنگ سرخ در آمده و یک ماه‌گرفتگیِ کاملِ پیش‌بینی شده را پدید آورده.

این رویداد که در همه‌جای سمت شبِ سیاره‌ی زمین دیده شد، نخستین #ماه‌گرفتگی از دو ماه‌گرفتگی کامل سال ۲۰۱۸، و آغازگر سالی خوب برای ماه‌دوستان بود.

ولی از جهتی، این یک رویداد کمیاب بود. در آن هنگام، ماه در حدود نزدیک‌ترین نقطه‌ی مدارش به زمین بود و از همیشه بزرگ‌تر دیده می‌شد [#ابرماه]. همچنین، دومین ماه کامل یک ماه (ماه ژانویه) هم بود، چیزی که به نام ماه آبی شناخته می‌شود.

ماه‌گرفتگی کامل بعدی در ۲۷ ژوییه‌ی ۲۰۱۸ رخ می‌دهد ولی در آن هنگام بر خلاف این بار، ماه تقریبا در دورترین نقطه‌ی مدارش (اپازَم یا اوج) به گام کامل خواهد رسید [بنابراین به جای ابرماه، یک "ریزماه" خواهیم داشت که کوچک‌تر از همیشه دیده خواهد شد-م].
#apod
https://goo.gl/ZL4c2U
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/02/ap180202.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky