«آزمایشگاه غول‌پیکر برای دینامیک شاره‌ها»
—---------------------------------------------—
https://goo.gl/oDirle
ابرهای سیاره‌ی #کیوان (#زحل) سرشار از زیبایی‌های ناب و بِکرند، ولی همچنین یک زمین بازی برای شاخه‌ای از فیزیک به نام #دینامیک_شاره‌ها (سیالات) نیز به دانشمندان داده‌اند، شاخه‌ای که در آن به شناخت حرکت گازها و مایع‌ها پرداخته می‌شود.

کیوان بر خلاف سیاره‌هایی مانند زمین، بهرام، و ناهید، دارای یک سطح جامد نیست؛ به همین دلیل جو آن برای گردش دور سیاره آزاد است و اساسا هیچ مانعی بر سر راه ندارد. این یکی از عواملی است که به شکل‌گیری الگوی پی در پیِ کمربندها و منطقه‌هایش انجامیده- یکی از ویژگی‌های اصلی پویایی (دینامیک) جو آن. بادهای درون کمربندها با سرعت‌هایی متفاوت با بادهای منطقه‌های کنارشان، و در خلاف جهت آنها می‌وزند که به پیدایش #پیچاب‌ ها و #گردابه‌ هایی در مرزهای میانشان می‌انجامد. هر از گاهی نیز #همرفت شدید باعث پیدایش توفان‌ها و امواج می‌شود.

درونی‌ترین حلقه‌های کیوان درست پایین چارچوب و گوشه‌ی بالا، سمت چپ دیده می‌شوند.

دیدگاه این تصویر رو به ابرهای ۲۵ درجه‌ی عرض شمالی کیوان است. عکس در تاریخ ۲۰ ژوییه‌ی ۲۰۱۶، با دوربین زاویه-گسترده‌ی #فضاپیمای_کاسینی و با بهره از یک #فیلتر_طیفی که #طول_موج‌ های نزدیک-#فروسرخ پیرامون ۷۲۸ نانومتر را می‌گذراند گرفته شده.

در زمان گرفته شدن عکس، فاصله‌ی فضاپیما از کیوان حدود ۱.۲۱ میلیون کیلومتر، و زاویه‌ی خورشید-فضاپیما-کیوان (#زاویه‌_گام) هم برابر با ۶ درجه بوده. هر پیکسل تصویر در اندازه‌ی اصلی هم‌ارز ۷۲ کیلومتر است.

—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2016/10/blog-post_65.html
—-------------------------------------------------

به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«کشف خانواده تازه‌ای از ستارگان در مرکز کهکشان»
—---------------------------------------------------------
https://goo.gl/5uwIhT
* یکی از پژوهشگران بنیاد پژوهش‌های اخترفیزیک LJMU یک خانواده‌ی تازه از ستارگان را در هسته‌ی کهکشان راه شیری یافته که می‌تواند بینش‌‌های نوینی درباره‌ی نخستین گام‌های پیدایش کهکشان به ما بدهد.

این کشف آگاهی‌های تازه‌ای هم درباره‌ی خاستگاه خوشه‌های کروی در بر دارد- خوشه‌های کروی انبوهی از میلیون‌ها ستاره‌اند که در آغاز تاریخ کهکشان راه شیری پدید آمده‌اند.

دانشگاه LJMU یکی از همکاران پیمایش دیجیتالی آسمان اسلون (SDSS) است- یک همکاری بین‌المللی از دانشمندان چندین بنیاد. یکی از پروژه‌های این پیمایش، APOGEE نام دارد (برگرفته از آزمایش فرگشت کهکشانی رصدخانه‌ی آپاچی پوینت) که داده‌های فروسرخ از هزاران ستاره‌ی کهکشان راه شیری را گرد می‌آورد.

رصد مرکز کهکشان در طیف فروسرخ به یافته شدن خانواده‌ی تازه‌ای از ستارگان انجامید که تاکنون تنها درون خوشه‌های کروی مانندشان دیده شده بود.

این خانواده‌ی تازه و فریبنده از ستارگان می‌توانسته متعلق به خوشه‌هایی کروی بوده باشد که در دوران پرخشونت پیدایش مرکز کهکشان از هم پاشیده بودند. این نابودی خوشه‌های کروی باعث شد خوشه‌های کروی‌ای که اکنون در کهکشان هست یک دهم مقدار آغازین باشد. این بدان معناست که درصد چشمگیری از ستارگان پیر که امروزه در بخش‌های درونی کهکشان وجود دارند، احتمالا در آغاز اعضای خوشه‌هایی کروی بوده‌اند که از هم پاشیده‌اند.

ریکاردو اسکیاوون، رهبر پژوهشگران در این پروژه می‌گوید:

«این یک یافته‌ی بسیار هیجان‌آور است که به ما در رسیدن به پاسخ پرسش‌های هیجان‌انگیزی مانند این که سرشت ستارگان مناطق درونی کهکشان چیست، خوشه‌های کروی چگونه پدید آمدند، و نقش آنها در گام‌های آغازین شکل‌گیری کهکشان راه شیری -و همچنین کهکشان‌های دیگر- چه بود کمک می‌کند.»

«آگاهی‌ها از مرکز راه شیری بسیار اندک است، زیرا ابرهای کدر گرد و غبار جلوی دید ما از آن را گرفته‌اند. گروه APOGEE با مشاهده‌ی آن در نور فروسرخ، که کمتر از نور دیدنی توسط غبار درآشامیده (جذب) می‌شود، می‌تواند مرکز کهکشان را بهتر از گروه‌های دیگر ببیند.»

«ما با رصدهایمان توانستیم همنهش (ترکیب) شیمیایی هزاران ستاره را تعیین کنیم؛ در میان آنها شمار چشمگیری ستاره با فراوانی بسیار بالای نیتروژن یافتیم که از این نظر متفاوت با همنهش توده‌ی ستارگان بخش‌های درونی کهکشان بودند. مطمئن نیستیم ولی به گمان ما این ستارگان از فروپاشی یک خوشه‌ی کروی به جا مانده‌اند. آنها همچنین می‌توانند دستاورد نخستین دوره‌های ستاره‌زایی در آغاز تاریخ کهکشان باشند. ما اکنون داریم مشاهدات بیشتری را برای بررسی این انگاشت‌ها انجام می‌دهیم.»

پژوهشنامه‌ی این دانشمندان در ماهنامه‌ی انجمن سلطنتی اخترشناسی انتشار یافته است.

******************************
توضیح تصویر:
* این تصویر یک نمای نور دیدنی (مریی) از ۲۰ درجه‌ی درونی راه شیری از دیدگاه زمین را نشان می‌دهد (برای مقایسه، ماه کامل تنها حدود ۱/۲ درجه از آسمان را می‌پوشاند). این بخش آسمان به دلیل چگالی مرکز کهکشان و همچنین وجود ستارگان بیشمار میان زمین و مرکز کهکشان، بی‌اندازه شلوغ است. لکه‌های تیره در اثر درآشامش (جذب) نور دیدنی توسط ابرهای چگال غبار پدید آمده‌اند. روی هم رفته، این درآشامش غبار در مرکز کهکشان بیش از هر جای دیگری از کهکشان است. دایره‌ی فیروزه‌ای جایگاه مرکز کهکشان را نشان می‌دهد، و ستاره‌های سرخ نشانگر جای ستارگانی هستند که تازه توسط APOGEE یافته شده‌اند. بسیاری از آنها در همان منطقه‌ای هستند که درآشامش غباری بالا است، که این نشان می‌دهد چرا APOGEE که دید فروسرخ دارد، نخستین پیمایشی بود که توانست به وجود این خانواده‌ی تازه پی ببرد. منبع: ljmu

#SDSS #APOGEE #مرکز_کهکشان #خوشه_کروی #فروسرخ #نیتروژن

—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2016/12/APOGEE.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«مارپیچ شگفت‌انگیز یک ستاره پیر»
—------------------------------------
https://goo.gl/JCvEVo
چه چیزی ساختار مارپیچی شگفت‌انگیزی که در سمت چپ این عکس دیده می‌شود را پدید آورده؟

هیچ کس درست نمی داند، ولی به احتمال بسیار مربوط به یک ستاره در یک #سامانه‌_دوتایی است که دارد وارد گام تبدیل شدن به "#سحابی_سیاره‌نما" و پس زدن لایه‌های بیرونی‌اش به فضا می‌شود.

این مارپیچ غول‌آسا که حدود یک سوم سال نوری پهنا دارد، ۴ یا ۵ دور کامل زده و نظمش به اندازه‌ایست که تاکنون مانندش دیده نشده.

با توجه به نرخ گسترش این گازهای مارپیچی، می‌بایست هر هشتصد سال یک لایه‌ی تازه در آن پدید آید، زمانی تقریبا هم‌ارز یک دور چرخش دو ستاره به گرد یکدیگر.

دو ستاره‌ای که این ساختار را آفریده‌اند با هم "ال‌ال اسب بالدار" (LL Pegasi) نام دارند ولی به عنوان AFGL 3068 هم شناخته می‌شوند. خود این ساختار شگفت‌انگیز به نام IRAS 23166+1655 رده‌بندی شده.

این تصویر توسط #تلسکوپ_فضایی_هابل و در طیف #فروسرخ-نزدیک گرفته شده. دلیل برافروخته بودن این مارپیچ هم یک رازست، ولی بر پایه‌ی نظریه‌ی پیشرو، روشنی آن دستاورد بازتاب نور ستارگان نزدیکش است.

#LL_Pegasi #AFGL_3068 #IRAS_23166_1655 ###apod
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2016/12/LLPegasi.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«سحابی سه تکه در طیف فروسرخ»
—------------------------------------
https://goo.gl/kfd9dm
سحابی سه تکه یا ام۲۰ (مسیه ۲۰) جرم بسیار شناخته شده‌ای در صورت فلکیِ پر از سحابی کمان (قوس) است و یافتنش با یک تلسکوپ کوچک کاری ندارد.

این سحابی در تصاویر نور دیدنی (مریی) به شکل ابری دیده می‌شود که رگه‌های تیره و مات غبار آن را به سه بخش تقسیم کرده، ولی در این نمای فروسرخ که ژرفای درون این سه بخش را هم آشکار کرده، رشته‌هایی از غبارهای برافروخته به همراه ستارگان نوزاد نیز در آن نمایان شده است.

این تصویر رنگ زیف (رنگ کاذب، false-color) زیبا را تلسکوپ فضایی اسپیتزر ناسا گرفته. اخترشناسان از داده‌های تصویری فروسرخ اسپیتزر برای شمردن ستارگان نوزاد و جنین ستارگانِ این پروشگاه فریبنده‌ی ستاره‌ای بهره می‌گیرند. این اجرام که هنوز در پیله‌های ابر گاز و غبار زاینده‌ی خود پنهانند، در نور دیدنی (مریی) دیده نمی‌شوند ولی با طیف #فروسرخ می‌توان پیله‌هایشان را شکافت و درونشان را دید.

#سحابی_سه‌تکه با پهنای نزدیک به ۳۰ سال نوری، تنها ۵۵۰۰ سال نوری از زمین دورتر است.
#صورت_فلکی_کمان #M20 #تلسکوپ_فضایی_اسپیتزر #apod

—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2015/07/blog-post_60.html
—-------------------------------------------------

به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«حمام آفتاب کیوان»
—------------------------
https://goo.gl/Rshh1s
نور خورشید اکنون درست بر قطب شمال کیوان (به عربی: زحل) می‌تابد. در این تصویر که فضاپیمای کاسینی اواخر پرسال (۲۰۱۶) گرفته، سرتاسر ناحیه‌ی شمالگان #کیوان را روشن از آفتاب می‌بینیم، گرچه به دلیل فاصله‌ی بسیار این سیاره از خورشید، آفتابش چندان پرتوان نیست.

رودبادِ (جریان جتیِ) شش گوش کیوان در این تصویر کاملا روشن دیده می‌شود، ولی مناطقی از سیاره که قله‌ی ابرهای آن در فراز پایین‌تری جای دارند، مانند منطقه‌ی درون شش‌گوش، تیره‌تر هستند. با نزدیک شدن شمال کیوان به #انقلاب_تابستانی، دانشمندان ماموریت کاسینی از این فرصت فصلی و هندسه‌ی خوبِ دیدگاه فضاپیما بهره جسته و به بررسی این #رودباد و همچنین دیگر الگوهای جوی نیمکره‌ی شمالی سیاره می‌‌پردازند.

دیدگاه این تصویر رو به سمت روشن حلقه‌ها و حدود ۵۱ درجه بالای صفحه‌ی آنهاست. عکس توسط دوربین زاویه-گسترده‌ی کاسینی در روز ۹ سپتامبر ۲۰۱۶، و با بهره از یک فیلتر طیفی که طول موج‌های #فروسرخ-نزدیک پیرامون ۷۲۸ نانومتر را می‌گذراند گرفته شده.

در زمان گرفته شدن عکس، فاصله‌ی فضاپیما از کیوان حدود ۱.۲ میلیون کیلومتر بود. هر پیکسل تصویر در اندازه‌ی اصلی هم‌ارز ۷۴ کیلومتر است.

#فضاپیمای_کاسینی

—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/01/Saturn.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«وقتی دو کهکشان‌ در هم گره می‌خورند»
—-------------------------------------
https://goo.gl/rqqPYz
این لکه‌ی باریک و کشیده در ژرفای فضا بسیار پرآشوب‌تر و آشفته‌تر از چیزیست که ظاهرش نشان می‌دهد.

این جرم کیهانی که به نام IRAS 14348-1447 شناخته می‌شود (برگرفته از نام دستگاه یابنده‌اش، ماهواره‌ی اخترشناسی فروسرخ یا "#IRAS") در واقع آمیزه‌ای از دو #کهکشان_مارپیچی انباشته از گاز است. این دو کهکشانِ محکوم به نابودی با نزدیک شدن بیش از اندازه به یکدیگر در گذشته، وارد کشمکش گرانشی با هم شده و به آرامی با گذشت زمان ساختار یکدیگر را ویران کرده و با هم یکی شده‌اند.

این عکس را تلسکوپ فضایی هابل با بهره از دوربین پیمایشی پیشرفته‌ی خود (ACS) گرفته.

آی‌آرای‌اس ۱۴۴۷-۱۴۳۴۸ بیش از یک میلیارد سال نوری از ما فاصله دارد. این جرم یکی از پُرگازترین نمونه‌های شناخته شده‌ی اجرامیست که به نام "کهکشان‌های فروسرخ فراتابناک" (#ULIRG) شناخته می‌شوند، رده‌ای از اجرام کیهانی که به گونه‌ای ویژه‌ -و باورنکردنی- در طیف #فروسرخ می‌درخشند. تقریبا ۹۵ درصد انرژی گسیلیده از آی‌آرای‌اس ۱۴۴۷-۱۴۳۴۸ در طیف فروسرخ-دور است!

این تابش از انبوه گازهای مولکولی درون آی‌آرای‌اس ۱۴۴۷-۱۴۳۴۸ سرچشمه می‌گیرد؛ این گازها به هنگام برهمکنش‌ها و جابجایی‌ دستخوش چندین فرآیند دینامیکی می‌شوند؛ نمای در هم پیچیده و اثیری خود آی‌آرای‌اس ۱۴۴۷-۱۴۳۴۸ هم دستاورد همین سازوکارهاست که باعث شده‌ دنباله‌ها و رشته‌های برجسته‌ای از بدنه‌ی اصلی آن بیرون بزنند.

#تلسکوپ_هابل #ULIR #ابر_مولکولی #برخورد_کهکشانی

—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/01/IRAS.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies

ادامه ی پست پیشین 👆🏼👆🏼👆🏼

... از سوی دیگر، کانالیزو و همکارانش نظریه‌ی سال ۲۰۰۴ را هم بررسی کردند که می‌گفت این چشمه شاید پدیدار شدن ناگهانی لبه‌ی داغ بیرونی چنبره‌ی غبارآلودی باشد که سیاهچاله را در میان گرفته.

گروه پرلی هم طرفدار نظریه‌ی ادغام هستند. ولی او می‌گوید شاید این نور از یک سیاهچاله‌ی دوم بیاید، بازمانده‌ی هسته‌ی کهکشانی که خورده شده. در این صورت، ماکیان آ یکی از کم‌شمار کهکشان‌هاییست که به نظر می‌رسد میزبان یک سیاهچاله‌ی مرکزی دوتایی است.

پرلی در پایان سخنرانی خود از دیگران خواست در بایگانی عکس‌های خود جستجو کنند تا شاید بتوانند زمان دقیق پدیدار شدن این چشمه را شناسایی کنند. گروه وی همچنین در طیف پرتو ایکس هم جستجو می‌کنند ولی با توجه به این که هسته‌ی مرکزی بسیار درخشان است، به شانس خود برای دیدن چیزی خوشبین نیستند، مگر این که چیزی تغییرپذیر آنجا باشد.

********************************
** توضیح تصویر:
* این تصویر #فروسرخ با رنگ نمایشی کهکشان ماکیان آ را نشان می دهد. لکه‌ی بزرگ سرخ-سیاه، ابرسیاهچاله‌ی مرکزی آنست ولی در این تصویر که سال ۲۰۰۳ توسط تلسکوپ کک ۲ گرفته شده بوده یک چشمه‌ی فروسرخ رازگونه‌ی دیگر هم در کنار آن دیده می‌شود (در دایره).

—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/01/CygnusA.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram.me/onestar_in_sevenskies

«دنیای آبرنگی»
—------------

اگر به سیاره‌ی کیوان (زحل) در طول موج‌های فروسرخ که می‌توانند در لایه‌های بالایی جو آن نفوذ کنند نگاه کنیم، بادهای پرسرعت جَو آن را خواهیم دید که الگوهایی آبرنگ-مانند پدید آورده‌اند.

#کیوان سطح جامدی ندارد که بتواند نیروی پسار جَوی پدید آورد، از همین رو بادهای آن می‌توانند به سرعت‌هایی بیش از ۱۸۰۰ کیلومتر در ساعت هم برسند- سریع‌ترین بادها در سامانه‌ی خورشیدی پس از بادهای نپتون.

این عکس از حدود ۲۸ درجه بالاتر از استوای کیوان گرفته شده. #فضاپیمای‌کاسینی ناسا این عکس را در روز ۲ دسامبر ۲۰۱۶ با دوربین زاویه-باز خود، و با ترکیب چند فیلتر طیفی که طول موج‌های #فروسرخ در دو سوی ۷۲۸ نانومتر را از خود می‌گذراندند ثبت کرد.

به هنگام گرفته شدن عکس، فاصله‌ی کاسینی از کیوان حدود ۹۵۳۰۰۰ کیلومتر بود. هر پیکسل تصویر در اندازه‌ی اصلی هم‌ارز ۵۷ کیلومتر است.

#نیروی_پسار
https://goo.gl/tMo9vl
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/06/WatercolorWorld.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«تلسکوپ جیمز وب به جستجوی زندگی در منظومه خودمان هم خواهد پرداخت»
—---------------------------------------------------------------------—
https://goo.gl/v8qmoe
* بر پایه‌ی یکی از بیانیه‌های تازه‌ی ناسا، تلسکوپ فضایی جیمز وب که به زودی راهی فضا می‌شود، چشم نیرومند و تیزبین خود را به دو تا از نخستین نامزدهای وجود زندگی بیگانه خواهد دوخت: ماه‌های یخی فواره‌دار انسلادوس و اروپا.

هم اروپا (ماه مشتری) و هم انسلادوس (ماه کیوان) به احتمال بسیار اقیانوسی از آب مایع زیر پوسته‌ی یخی خود هستند. همچنین در هر دو نشانه‌های فواره‌هایی غول‌پیکر از مایع دیده شده که از میان شکاف‌های یخ سطحشان بیرون می‌زند؛ به گفته‌ی دانشمندان، این فواره‌ها می‌توانند توسط آبفشان‌های زیرسطحی پدید آمده باشند که شاید یک چشمه‌ی گرمایی و مواد مغذی برای گونه‌های زیستی درونشان فراهم کنند.

هایدی همل، دستیار اجرایی "همکاری دانشگاه‌ها برای پژوهش اخترشناسی" (ای‌یوآرای) است می‌گوید:«دلیل ما برای گزینش این دو ماه این بود که هر دو شناسه‌های شیمیایی مناسب برای زندگی را در خود دارند.» همل رهبر چالشی بود که برای بهره گرفتن از جیمز وب در بررسی اجرام سامانه‌ی خورشیدی انجام شد.

تلسکوپ فضایی جیمز وب (JWST) که تنها "وب" نیز خوانده می‌شود، تصاویری در نور #فروسرخ خواهد گرفت؛ این نور می‌تواند برای شناسایی اجرامی به کار رود که خودشان گرما تولید می‌کنند ولی به اندازه‌ی کافی داغ نیستند که نور بتابانند (مانند انسان، که به همین دلیل هم بیشتر دستگاه‌های دید در شب با نور فروسرخ کار می‌کنند). پژوهشگران امیدوارند وب در شناسایی مناطقی روی اروپا و انسلادوس که فعالیت زمین‌شناختی دارند، از جمله فوران‌های مایع، به آنها کمک کند.

آبفشان‌های #انسلادوس توسط فضاپیمای کاسینی به دقت بررسی شده‌اند. این کاوشگر از درون آنها هم گذشت و از همنهش مواد آنها نمونه برداشت. آبفشان‌های #اروپا را تلسکوپ فضایی هابل یافت، و پژوهشگران بسیار کمتر از انسلادوس درباره‌ی آنها آگاهی دارند.

جرونیمو ویلانووا، دانشمند اصلی برنامه‌ی رصدهای اروپا و انسلادوس با تلسکوپ وب می‌گوید: «آیا آنها از آبِ یخ‌زده‌اند؟ آیا بخار آب داغ آزاد می‌کنند؟ دمای این مناطق فعال و آبی که بیرون می‌پاشند چقدر است؟ سنجش‌های تلسکوپ وب به ما اجازه خواهد داد تا با دقت و درستی بی‌سابقه‌ای پاسخ این پرسش‌ها را بیابیم.»

رصدهای وب می‌تواند راه را برای ماموریت فضاپیمای "یوروپا کلیپر" (Europa Clipper) هموار کند، یک کاوشگر مداری ۲ میلیارد دلاری که به جستجوی نشانه‌های زندگی روی اروپا خواهد پرداخت. به گفته‌ی ویلانووا، جیمز وب جاهایی که مناسب جستجوهای یوروپا کلیپر است را شناسایی خواهد کرد.

انسلادوس از چشم وب حدود ۱۰ برابر کوچک‌تر از اروپا دیده می‌شود، بنابراین دانشمندان نخواهند توانست عکس‌های پُروضوحی از سطح انسلادوس بگیرند، ولی باز هم می‌تواند ساختارهای مولکولی آبفشان‌های آن را بررسی کند.

ولی این احتمال هم هست که رصدهای وب هیچ #آبفشان فعالی در اروپا ثبت نکند؛ دانشمندان نمی‌دانند که این آبفشان‌ها چه زمانی و هر چند وقت یک بار فوران می‌کنند، و وقت این رصدهای وب هم محدود است و شاید هیچگاه با فوران آنها همزمان نشود. این تلسکوپ می‌تواند مواد آلی -که برای پیدایش زندگی از گونه‌ی آشنای ما بنیادی هستند- را در فواره‌ها شناسایی کند. ولی ویلانووا هشدار می‌دهد که وب توانایی شناسایی مستفیم گونه‌های زیستی در این فواره‌ها را ندارد.

#تلسکوپ_جیمز_وب در سال ۲۰۱۸ به فضا پرتاب شده و در نقطه ی لاگرانژ ال‌۲ در فاصله‌ی ۱.۷ میلیون کیلومتری زمین جای خواهد گرفت [بخوانید: * تلسکوپ "جیمز وب" وارد چه مداری خواهد شد؟ (https://goo.gl/nAfCwe)].

این تلسکوپ برای ما دیدگاهی با وضوح بسیار بالا هم از فضای نزدیک و هم از دوردست‌های کیوان فراهم خواهد کرد. دانشمنمدان پیشاپیش گزینش اجرام یا مناطق مورد علاقه برای رصد با تلسکوپ پرقدرت وب را آغاز کرده‌اند، و اروپا و انسلادوس از جمله اجرامیند که رصدشان قطعی خواهد بود.
#اخترزیست‌شناسی

* توضیح تصویر: نمونه‌ای احتمالی از طیف‌سنجی‌های آینده‌ی تلسکوپ جیمز وب برای آبقشان‌های اروپا
https://goo.gl/v8qmoe
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/09/webb.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«نگاه هرشل به روح کیهانی»
—-------------------------

"روح ملکه‌ی اتیوپی" ستاره می‌زاید.

در حقیقت، یک منطقه‌ی ستاره‌زایی گسترده به نام سحابی روح وجود دارد که آن را می‌توان در صورت فلکی ملکه‌ی افسانه‌ای اتیوپی، کاسیوپه (ذات‌الکرسی، خداوند اورنگ) مشاهده کرد. کاسیوپه در اسطوره‌های یونان باستان به عنوان همسر خودبین و سرکش پادشاهی شناخته می‌شود که مدت‌ها پیش بر سرزمین‌های بالادست نیل فرمان می‌راند.

سحابی روح (آی‌سی ۱۸۴۸) زادگاه چندین خوشه‌ی ستاره‌ای باز، و همچنین میزبان یک چشمه‌ی بزرگ پرتوهای رادیویی به نام دبلیو۵، و حباب‌های تهی‌شده‌ی غول‌پیکری است که در اثر وزش بادهای نیرومند از ستارگان جوان و پرجرم پدید آمده‌اند.

فاصله‌ی این #سحابی_گسیلشی (نشری) از زمین ۶۵۰۰ سال نوریست و پهنایش هم به حدود ۱۰۰ سال نوری می‌رسد. معمولا در عکس‌هایی که از سحابی روح گرفته می‌شود، آن را به همراه همسایه‌ی کیهانیش، سحابی قلب (آی‌سی ۱۸۰۵) می‌بینیم.

این تصویر که جزییاتی چشمگیر از سحابی روح را نشان می‌دهد، توسط تلسکوپ فضایی مدارگرد هرشل و در چندین باند نور #فروسرخ گرفته شده بود.

#apod #صورت_فلکی_ذات‌الکرسی
https://goo.gl/xPFtU2
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/10/IC1848.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies

«چهره غول گازی مشتری در طیف فروسرخ»
—----------------------------------------

سیاره‌ی مشتری در طیف فروسرخ چهره‌ای متفاوت با طیف دیدنی (مریی) پیدا می‌کند.

برای شناخت حرکت ابرهای مشتری و کمک به فضاپیمای جونوی ناسا، دانشمندان به طور منظم #تلسکوپ_فضایی_هابل را رو به این غول گازی تنظیم کرده و عکس‌هایی از آن می‌گیرند. در این رصدها، رنگ‌های مشتری در طیف‌های فراتر از دامنه‌ی دید انسان بررسی می‌شوند، از جمله فرابنفش و فروسرخ.

یکی از این عکس‌ها که سال ۲۰۱۶ و در سه باند فروسرخ-نزدیک گرفته شده را اینجا می‌ینیم که به طور دیجیتالی به رنگ‌های دیدارپذیر به نمایش در آمده است.

مشتری در طیف #فروسرخ متفاوت به نظر می‌رسد و دلیلش هم تا اندازه‌ای اینست که هر بخشی از آن، نور خورشید را به اندازه‌ی ویژه‌ای باز می‌تاباند و از همین رو ابرهایی که در عرض‌ها و ژرفاهای گوناگون هستند با روشنایی‌های متفاوتی دیده می‌شوند.

با این همه، بسیاری از ساختارهای آشنای مشتری را در این طیف هم می‌توان شناسایی کرد، از جمله منطقه‌های روشن و کمربندهای تیره که سیاره را نزدیک استوای آن دور زده‌اند، لکه‌ی سرخ بزرگ در پایین، سمت چپ، و سامانه‌ی توفان‌های زیر لکه‌ی سرخ بزرگ که به نام "رشته‌ی مروارید" شناخته می‌شوند.

قطب‌ها در این طیف می‌درخشند زیرا در آن مناطق، ریزگردهای فراز بالا توسط ذرات پرانرژی در مغناطکره‌ی سیاره برانگیخته شده‌اند.

فضاپیمای جونو اکنون ۱۰ مدار از ۱۲ مدار علمی‌اش به گرد #مشتری را کامل کرده و همچنان به گردآوری داده‌هایی می‌پردازد که به دانشمندان کمک کند نه تنها آب و هوای مشتری را بشناسند، بلکه رازهای نهفته در زیر لایه‌های ابری‌ ضخیم آن را هم آشکار کنند.
#apod
https://goo.gl/zWeoAH
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/02/ap180221.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«پرواز بر فراز قطب شمال مشتری در طیف فروسرخ»
—-------------------------------------------------

پرواز بر فراز قطب شمال سیاره‌ی #مشتری چه حسی دارد؟
در یک ویدیوی سه‌بعدی خیالی که با بهره از عکس‌های واقعی و داده‌های دریافت شده از فضاپیمای جونوی ناسا پدید آمده چنین حسی را تجربه می‌کنیم.

نیمکره‌ی شمالی مشتری اکنون در زمستان به سر می‌برد و قطب شمالش در سایه است، از همین رو در این ویدیو از نور فروسرخی بهره گرفته که توسط خود مشتری گسیلیده می‌شود- رنگی از طیف #فروسرخ که در آن، داغ‌ترین ساختارها را با بیشترین درخشش نشان می‌دهد. مناطق زردرنگ جاهایی گرم‌تر (در ژرفای پایین‌ترِ جو مشتری) را نشان می‌دهند و مناطق تیره نشانگر جاهای سردترند (بالاتر در جو).

در آغاز ویدیو، جونو روی این سیاره‌ی غول‌پیکر زوم می‌کند. اندکی بعد هشت چرخندی که چرخند مرکزی قطب شمال سیاره را در بر گرفته‌اند یکی پس از دیگری نمایان می‌شوند. پهنای هر یک از این چرخندها به اندازه‌ی یک قاره‌ی کامل روی زمین است و دیواره‌های مارپیچ برآمده و تکه تکه دارند. ویدیو با نمایی که از سیاره دور می‌شود پایان می‌یابد.

دوربین‌های فروسرخ برای سنجش دمای جو مشتری و بررسی سازوکار چرخندهای نیرومند قطب‌های مشتری به کار گرفته می‌شوند. بالاترین "دمای درخشندگی" حدود ۲۶۰ کلوین است (تقریبا ۱۳- درجه‌ی سانتیگراد) و پایین‌ترین هم حدود ۱۹۰ کلوین (۸۳- دجه‌ی سانتیگراد). "دمای درخشندگی" اندازه‌ی تابش‌مندی را نشان می‌دهد و اینجا از ۵ میکرون در بالای جو آغاز می‌شود و به جونو می‌رسد.

بررسی چرخندهای مشتری به دانشمندان درباره‌ی بهتر شناختنِ سامانه‌های توفانی خطرناک زمین کمک می‌کند.

جونو تازه دیدار پیرامشتریِ ۱۲ (دوازدهمین گذر از کنار مشتری) را به پایان رسانده و به نظر می‌رسد شرایط مناسب برای انجام دادن چند دور بعدی مدارش که هر یک دو ماه زمان می‌برد را دارد.
#apod

—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/04/ap180416.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«هابل تولدش را در دل مرداب جشن گرفت!»
—----------------------------------------

این دو عکس تازه‌ی #تلسکوپ_فضایی_هابل ناسا دو نمای متفاوت از قلب پرآشوب یک پرورشگاه بزرگ ستاره‌ای، به نام سحابی مرداب (ام۸) را نشان می‌دهد. این عکس‌ها که یکی در طیف دیدنی (مریی) و دیگری در طیف فروسرخ است، برای بزرگداشت ۲۸مین سال حضور هابل در فضا گرفته شده‌اند.

تصویر رنگارنگ طیف دیدنی (مریی) در سمت چپ چشم‌اندازی رویایی از پشته‌ها، کاواک‌ها (حفره‌ها)، و کوه‌های گاز و غبار را نشان می‌دهد. این پیکره‌های گاز و غبار توسط پرتوهای پرانرژی فرابنفش و بادهای توفنده‌ای که از یک ستاره‌ی جوان و هیولاپیکر سرچشمه گرفته تراشیده شده و پدید آمده‌اند. این ستاره که در مرکز تصویر جای دارد با نام هرشل ۳۶، حدود ۲۰۰ هزار بار درخشان‌تر و ۳۲ بار پرجرم‌تر از خورشید ما است و دمایش هم به ۴۰ هزار درجه‌ی کلوین می‌رسد.هرشل ۳۶ بسیار فعال است زیرا هنوز نخستین سال‌های زندگیش‌ را می‌گذراند- این ستاره با سن تنها ۱ میلیون سال، در استاندارد کیهانی ستاره‌ای جوان است.

هرشل ۳۶ با پرتوهای سوزاننده و بادهای نیرومند خود (جریان‌هایی از ذرات زیراتمی) دارد غبار محیط زادگاهش را در لایه‌هایی پرده-مانند کنار می‌زند و به پس می‌راند و همزمان، جلوی #ستاره‌زایی‌ های تازه را در آنها می‌گیرد.

ولی دروون ابرهای چگال گاز و غباری که در لبه‌های این محیط پویای حباب‌مانند جای دارند ستارگانی تازه دارد ساخته می‌شود. مواد تیره و "خرطوم"ماندی که اینجا دیده می‌شود بخش‌های چگال‌تری از این ابرها هستند که در برابر فرسایش ناشی از بادهای پرانرژی و پرتوهای فرابنفش پایداری کرده‌اند و مانند ماشین‌های جوجه‌کشی، جایگاه ستارگان تازه و نوزادند.

در تصویر سمت راست، نمایی از این میدان پرستاره را می‌بینیم که هابل در طیف فروسرخ-نزدیک گرفته و سیمایی از سحابی مرداب را نشان می‌دهد که بسیار متفاوت با چهره‌ی آن در طیف دیدنی (مریی) است. رصد کیهان در طیف فروسرخ به اخترشناسان امکان می‌دهد در دل ابرهای گسترده‌ی گاز و غبار نفوذ کرده و گنج‌هایی که در دلشان پنهانست را نمایان کنند. این تصویر هابل پیش‌نمایی از چشم‌اندازهای چشمگیریست که تلسکوپ فضایی جیمز وب ناسا در آینده ارایه خواهد کرد.

تفاوت آشکار میان دیدگاه نور دیدنی و #فروسرخ هابل از این منطقه، پرشمار بودنِ ستارگانیست که در نمای فروسرخ دیده می‌شوند و در دیگری نه. بیشتر اینها ستارگانی دوردست در پس‌زمینه‌اند که پشت سحابی جای دارند و عضو آن نیستند. ولی برخی از آنها ستارگان جوانی در خود سحابی مردابند. ستاره‌ی غول‌پیکر هرشل ۳۶ نزدیک مرکز چارچوبِ، در طیف فروسرخ از طیف دیدنی هم درخشان‌تر دیده می‌شود.

لکه‌های تیره‌ای که به نام گویچه‌های بوک شناخته می‌شوند چگال‌ترین بخش‌های سحابی را ساخته‌اند و جاهایی هستند که ستارگان و سیاره‌هایی را دارند در دل خود پرورش می‌دهند. هابل نمی‌تواند در این توده‌های غبار نفوذ کند ولی جیمز وب درونشان را آشکار خواهد کرد.

#سحابی_مرداب با فاصله‌ی ۴۱۰۰ سال نوری از زمین، در صورت فلکی کمان (قوس) دیده می‌شود.
https://goo.gl/RVMJJn
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/04/M8.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«سحابی "کله‌اسبی آبی" در طیف فروسرخ نه کله‌اسبی است و نه آبی!»
—-------------------------------------------------------------

سحابی "کله‌اسبی آبی" در طیف فروسرخ نمایی کاملا دگرگون پیدا می‌کند.

در طیف دیدنی (مریی)، غبارهای بازتابنده‌ی این سحابی از آن یک #سحابی_بازتابی آبی‌فام با پیکره‌ای مانند سر اسب ساخته‌اند. ولی اگر در نور #فروسرخ آن را نگاه کنیم، هزارتویی درهم پیچیده از رشته‌ها، غارها، و پیله‌های گاز و غبار برافروخته پیش چشممان نمایان می‌شود و دیگر به سختی می‌توان نمای آشنای اسب‌مانندی براش شناسایی کرد.

این عکس از پیوند داده‌های ماهواره‌ی کاوشگر پیمایشی میدان-گسترده‌ی فروسرخ ناسا (وایز، #WISE) به دست آمده و سحابی کله‌اسبی آبی را در سه طیف فروسرخ نشان می‌دهد (سرخ=۲۲، سبز=۱۲، و آبی=۴.۶ میکرون).

کله‌اسبی آبی که با عنوان آی‌سی ۴۵۹۲ رده‌بندی شده حدود ۴۰ سال نوری پهنا دارد و با فاصله‌ی نزدیک به ۴۰۰ سال نوری از زمین، در راستای صورت فلکی #کژدم (عقرب) در صفحه‌ی کهکشان راه شیری دیده می‌شود.

آی‌سی ۴۵۹۲ کم‌نورتر، ولی با پهنای زاویه‌ای بیشتری نسبت به سحابی آشناترِ کله‌اسبی در صورت فلکی شکارچی است [یعنی در آسمان زمین بزرگ‌تر دیده می‌شود]. ستاره‌ی اصلی که گاز و غبار این سحابی را گرم و روشن کرده ستاره‌ی "نو کژدم" است- همان ستاره‌ی زردفام در گوشه‌ی سمت چپ تصویر.
#apod
https://goo.gl/VCFE7R
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/04/ap180423.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

« برای نخستین بار عنصر هلیوم در جو یک سیاره فراخورشیدی شناسایی شد»
—------------------------------------------------------------------—
https://goo.gl/grzXnL
اخترشناسان به کمک تلسکوپ فضایی #هابل توانسته‌اند عنصر هلیوم را در جو فراسیاره‌ی وسپ-۱۰۷بی (WASP-107b) شناسایی کنند. برای نخستین بارست که این عنصر در جو یک سیاره‌ی بیرون از سامانه‌‌ی خورشیدی یافته می‌شود. این کشف سودمندیِ طیف فروسرخ در بررسی جو گسترده‌ی فراسیاره‌ها را می‌نمایاند و همچنین نشان می‌دهد که کاوش هوای دستکم برخی از فراسیاره‌ها بدون یک تلسکوپ فضایی ویژه‌ی این کار نیز شدنی است.

جسیکا اسپیک، رهبر این پژوهش از دانشگاه اکستر بریتانیا می‌گوید: «هلیوم پس از هیدروژن، دومین عنصر فراوان در کیهان است. این عنصر همچنین یکی از اجزای اصلی سیاره‌های مشتری و کیوان در سامانه‌ی خودمانست. ولی تا به امروز، با وجود جستجوهای انجام شده برای آن، در هیچ فراسیاره‌ای دیده نشده بود.»

این کار با بررسی طیف #فروسرخ در جو وسپ-۱۰۷بی انجام شد [۱]. پژوهش‌های گذشته با بررسی طیف‌های فرابنفش و نور دیدنی (مریی) انجام شده بود؛ بنابراین مورد وسپ-۱۰۷بی نشان می‌دهد که جو فراسیاره‌ها را در طول موج‌های بلندتر هم می‌شود بررسی کرد.

اسپیک می‌گوید: «سیگنال نیرومند هلیومی که ما دیدیم نشان‌دهنده‌ی یک روش تازه برای بررسی لایه‌های بالایی جو فراسیاره‌ها و در طیف گسترده‌تری از سیاره‌هاست. روش‌های کنونی که در آنها از طول موج فرابنفش بهره گرفته می‌شود محدود به نزدیک‌ترین فراسیاره‌هاست. ما می‌دانیم که در لایه‌های بالای جو زمین هلیوم وجود دارد و این ترفند تازه می‌تواند به ما در شناخت جو فراسیاره‌های هم‌اندازه‌ی زمین -که با فناوری کنونی بسیار دشوار است- هم کمک کند.»

وسپ-۱۰۷بی یکی از کم‌چگالی‌ترین سیاره‌های شناخته شده است: با این که بزرگی‌اش به اندازه‌ی مشتریست، ولی جرمش تنها ۱۲ درصد آنست. این فراسیاره حدود ۲۰۰ سال نوری از زمین دور است و کمتر از ۶ روز زمان می‌برد تا به گرد ستاره‌ی میزبانش بجرخد.

مقدار هلیوم ردیابی شده در جو وسپ-۱۰۷بی به اندازه‌ای فراوانست که جو بالایی‌اش می‌بایست تا هزاران کیلومتر در فضا گسترده شده باشد. همچنین، این نخستین بارست که یک جو گسترده در طول موج‌های فروسرخ یافته می‌شود.

از آنجایی که جو این سیاره بسیار گسترده شده، دارد مقدار چشمگیری از گازهای جوَش را از دست می‌دهد و در فضا آزاد می‌کند- هر ۱ میلیارد سال، چیزی میان حدود ۰.۱ تا ۴ درصد از جرم کل هوایش [۲].

[گفتنی است چنین جوهای گسترده‌ای تاکنون تنها برای سه فراسیاره دیده شده؛ یکی از آنها، فراسیاره‌ی گلیزه ۴۳۶بی است که درباره‌اش خوانده بودید: * کشف یک سیاره بیگانه که جو خود را مانند دُم یک دنباله‌دار پشت سرش کشیده (https://goo.gl/eoYgxZ)- م]

از سال ۲۰۰۰ به این سو، پیش‌بینی شده بوده که هلیوم می‌بایست یکی از آسان‌ترین گازها برای شناسایی در سیاره‌های غول‌پیکر باشد، ولی جستجوها تا به امروز بی‌نتیجه بوده.

دیوید سینگ، یکی از نویسندگان این پژوهش در پایان می‌گوید: «روش تازه‌ی ما، و همچنین کمک تلسکوپ‌های آینده مانند تلسکوپ فضایی جیمز وب، به ما امکان خواهد داد تا جو فراسیاره‌ها را با دقتی بیش از همیشه بررسی کنیم.»

—------------------------------------------
یادداشت‌ها:
۱] سنجش جو یک #فراسیاره زمانی انجام می‌شود که سیاره از دیدگاه ما، از جلوی ستاره‌ی میزبانش بگذرد. درصد کوچکی از نور ستاره از درون جو سیاره می‌گذرد و یک اثر انگشتِ دیدارپذیر در طیف نور ستاره به جا می‌گذارد. هر چه مقدار یک عنصر در این جو بیشتر باشد، اثر انگشتش بهتر دیده می‌شود.

۲] پرتوهای ستاره تاثیری چشمگیر بر نرخ دسترفتِ جو سیاره‌اش می‌گذارد. ستاره‌ی وسپ-۱۰۷ ستاره‌ای از رده‌ی K و به شدت فعال است و به این دسترفت کمک می‌کند. جو سیاره با درآشامیدن (جذب) پرتوهای ستاره، گرم می‌شود و در نتیجه گسترده شده و با سرعت بیشتری به فضا می‌گریزد.

#سیاره_فراخورشیدی

—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/05/WASP-107b.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky