«مانند خانه خودمان»
—---------------—
ان‌جی‌سی ۲۵۰۰ که بیش از ۲۰۰ سال پیش توسط ستاره‌شناس بریتانیایی، ویلیام هرشل یافته شد، کهکشانی در فاصله‌ی حدود ۳۰ میلیون سال نوری زمین است و در آسمان نیمکره‌ی شمالی، در #صورت_فلکی_سیاهگوش دیده می شود. چنان چه در این تصویر تازه‌ی #تلسکوپ_فضایی-هابل می‌بینیم، ان‌جی‌سی ۲۵۰۰ یک گونه‌ی ویژه از کهکشان‌های مارپیچی به نام مارپیچی میله‌ای است؛ بازوهای گشاده و کم‌پشت آن از دو سر یک هسته‌ی کشیده و درخشان بیرون زده‌اند.
کهکشان‌های مارپیچی میله‌ای در واقع پرشمارتر از آن هستند که تاکنون می‌پنداشتیم. حدود دو سوم همه‌ی کهکشان‌های مارپیچی (از جمله راه شیری خودمان) دارای چنین میله‌های درخشانی در مرکزشان هستند. این اجرام کیهانی مانند پرورشگاه‌هایی پرفروغ برای ستارگان تازه رفتار می‌کنند و مواد را به سوی هسته‌شان فرومی‌کشند. ان‌جی‌سی ۲۵۰۰ هنوز فعالانه ستارگانی تازه می سازد، گرچه به نظر می‌رسد این فعالیت به گونه‌ای نابرابر و نایکدست است. نیمه‌ی بالایی کهکشان -که ساختار بازوهای کهکشان در آنجا نمایان‌تر است- شمار بیشتری از مناطق #ستاره‌زایی نسبت به نیمه‌ی پایینی دارد. این مناطق را به شکل لکه‌هایی درخشان می‌توانیم ببینیم.
ان‌جی‌سی ۲۵۰۰ از یک نظر دیگر نیز مانند کهکشان ماست. راه شیری به همراه کهکشان‌های زن در زنجیر (آندرومدا)، سه سو (مثلث، ام۳۳) و چند ماهواره‌ی کوچکش، عضو یک گروه به نام گروه محلی با بیش از ۵۰ کهکشان است که نیروی گرانش آنها را آزادانه در کنار هم نگه داشته است. ان‌جی‌سی ۲۵۰۰ هم با همسایگان خود، از جمله ان‌جی‌سی ۲۵۴۱، ان‌جی‌سی ۲۵۵۲، ان‌جی‌سی ۲۵۳۷، و کهکشان درخشان ان‌جی‌سی ۲۴۸۱ که نمایی مانند کهکشان زن در زنجیر دارد، گروهی همسان با گروه ما را ساخته‌اند که به نام گروه ان‌جی‌سی ۲۸۴۱ شناخته می‌شود.
#کهکشان_مارپیچی
https://goo.gl/4PFjc4
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/07/NGC2500.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies
—---------------—
ان‌جی‌سی ۲۵۰۰ که بیش از ۲۰۰ سال پیش توسط ستاره‌شناس بریتانیایی، ویلیام هرشل یافته شد، کهکشانی در فاصله‌ی حدود ۳۰ میلیون سال نوری زمین است و در آسمان نیمکره‌ی شمالی، در #صورت_فلکی_سیاهگوش دیده می شود. چنان چه در این تصویر تازه‌ی #تلسکوپ_فضایی-هابل می‌بینیم، ان‌جی‌سی ۲۵۰۰ یک گونه‌ی ویژه از کهکشان‌های مارپیچی به نام مارپیچی میله‌ای است؛ بازوهای گشاده و کم‌پشت آن از دو سر یک هسته‌ی کشیده و درخشان بیرون زده‌اند.
کهکشان‌های مارپیچی میله‌ای در واقع پرشمارتر از آن هستند که تاکنون می‌پنداشتیم. حدود دو سوم همه‌ی کهکشان‌های مارپیچی (از جمله راه شیری خودمان) دارای چنین میله‌های درخشانی در مرکزشان هستند. این اجرام کیهانی مانند پرورشگاه‌هایی پرفروغ برای ستارگان تازه رفتار می‌کنند و مواد را به سوی هسته‌شان فرومی‌کشند. ان‌جی‌سی ۲۵۰۰ هنوز فعالانه ستارگانی تازه می سازد، گرچه به نظر می‌رسد این فعالیت به گونه‌ای نابرابر و نایکدست است. نیمه‌ی بالایی کهکشان -که ساختار بازوهای کهکشان در آنجا نمایان‌تر است- شمار بیشتری از مناطق #ستاره‌زایی نسبت به نیمه‌ی پایینی دارد. این مناطق را به شکل لکه‌هایی درخشان می‌توانیم ببینیم.
ان‌جی‌سی ۲۵۰۰ از یک نظر دیگر نیز مانند کهکشان ماست. راه شیری به همراه کهکشان‌های زن در زنجیر (آندرومدا)، سه سو (مثلث، ام۳۳) و چند ماهواره‌ی کوچکش، عضو یک گروه به نام گروه محلی با بیش از ۵۰ کهکشان است که نیروی گرانش آنها را آزادانه در کنار هم نگه داشته است. ان‌جی‌سی ۲۵۰۰ هم با همسایگان خود، از جمله ان‌جی‌سی ۲۵۴۱، ان‌جی‌سی ۲۵۵۲، ان‌جی‌سی ۲۵۳۷، و کهکشان درخشان ان‌جی‌سی ۲۴۸۱ که نمایی مانند کهکشان زن در زنجیر دارد، گروهی همسان با گروه ما را ساخته‌اند که به نام گروه ان‌جی‌سی ۲۸۴۱ شناخته می‌شود.
#کهکشان_مارپیچی
https://goo.gl/4PFjc4
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/07/NGC2500.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«کشف کهکشانی که می‌تواند نماینده‌ای برای نخستین کهکشان‌های کیهان باشد»
—------------------------------------------------------------------—
https://goo.gl/55T4Ch
* بر پایه‌ی گزارش گروهی از پژوهشگران، کهکشان کوتوله‌‌ای که به تازگی در #صورت_فلکی_سیاهگوش یافته شده شاید بتواند به ما در شناخت رشد و فرگشت شیمیایی کیهان آغازین کمک کند.
این یافته‌ی تازه که گزارش آن در ماهنامه‌ی انجمن سلطنتی اخترشناسی منتشر شده نشان می‌دهد که سطح اکسیژن در این کهکشان کاین کهکشان کوچک، که ۶۳۰ میلیون سال نوری با زمین فاصله دارد، از هر کهکشان ستاره‌ساز دیگری که تاکنون یافته شده کمتر است، و از همین رو می‌تواند نمایی از کهکشان‌های روزگار آغازین کیهان را به ما نشان دهد.
اخترشناسان می‌دانند که نخستین کهکشان‌های کیهان در زمان شکل‌گیری، همنهش شیمیایی ساده‌ای داشتند- به طور عمده از هیدروژن و هلیوم ساخته شده بودند، یعنی عنصرهایی که پس از مهبانگ (انفجار بزرگ)، در سه دقیقه‌ی نخست تاریخ کیهان ساخته شده بودند. #اکسیژن بعدها آمد، هنگامی که ستارگان بزرگ ساخته شدند و با همجوشی هسته‌ای در مرکرشان، و نیز در روند مرگ انقجاریشان عنصرهای سنگین‌تر و پیچیده‌تر را ساختند، و سرانجام جهانی پر از کهکشان اکسیژن‌دار، از جمله راه شیری خودمان را ساختند.
کهکشان‌های کم‌اکسیژن آغازین به اندازه‌ای از ما دورند و به اندازه‌ای کم‌نورند که دیدنشان تقریبا ناممکن است، ولی کهکشان‌های کوتوله‌ی ستاره‌زای نزدیک‌تر، که مانند کهکشان‌های آغازین اکسیژن بسیار کمی هم دارند، دیدنشان آسان‌تر است و می‌توانند نمایی از آنها به ما بدهند. بدبختانه این کهکشان‌های کوچک و کم‌اکسیژن نزدیک، که اکنون ستارگان بزرگ و آبی‌فام بسیاری می‌سازند، بسیار کمیابند. ولی اگر یافته شوند می‌توانند بینش‌هایی ارزشمند درباره‌ی چگونگی پیدایش نخستین کهکشان‌های کیهان در ۱۳ میلیارد سال پیش، و در نتیجه درباره‌ی دگرگونی‌های کیهان آغازین به ما بدهند.
کهکشان کوتوله‌ی ستاره‌زایِ درون این پژوهش، در فرآیند یک نقشه‌برداری گسترده از آسمان که همچنان ادامه دارد، به نام "پیمایش دیجیتالی آسمان اسلون" (SDSS) یافته شد. این کهکشان در نقشه‌ها مانند نقطه‌ای که ارزش یررسی داشت دیده می‌شد. اخترشناسان سپس با بهره از "تلسکوپ دوچشمی بزرگ" نیرومند در آریزونا، بررسی بیشتری روی آن انجام دادند. داده‌های این تلسکوپ نشان دادند که این کهکشان ستاره‌ساز کوچک که J0811+4730 نامیده شده، یک رکوردشکن است: محتوای اکسیژن آن -نشانه‌ای از سادگی یک کهکشان- ۹ درصد کمتر از همه‌ی کهکشان‌هاییست که تاکنون یافته شده.
اخترشناس دانشگاه ویرجینیا، ترینه توآن که یکی از نویسندگان پژوهش نیز هست می‌گوید: «ما دریافتیم که درصد چشمگیری از جرم ستاره‌ای این کهکشان تنها همین چند میلیون سال پیش ساخته شده، یعنی این یکی از بهترین همتاهای کهکشان‌های آغازینست که تاکنون یافته‌ایم. این کهکشان به دلیل سطح بی‌اندازه پایین اکسیژنش، نماینده‌ای در دسترس برای کهکشان‌های ستارزایی‌ست که یک تا دو میلیارد سال پس از #مهبانگ پدید آمدند، در دوره‌ی آغازینِ کیهانی ۱۴ میلیارد ساله‌مان.»
این #کهکشان_کوتوله به یک دلیل دیگر نیز مورد علاقه‌ی دانشمندان است: می‌تواند سرنخ‌هایی درباره‌ی چگونگی فرآیند باز-یونش (یونش دوباره‌ی) کیهانِ ساده‌ی آغازین توسط نخستین ستارگان به ما بدهد، فرآیندی که "دوران تاریک" کیهان را پایان داد و کیهان را از محیطی تاریک و انباشته از گازهای خنثا به محیطی یونیده با ساختارهای پیچیده‌ای که امروزه می‌بینیم تبدیل کرد.
به گفته‌ی توآن، این کهکشان کوچک دارد به سرعت و با نرخ یک چهارم راه شیری ستاره می‌سازد- با آن که جرم ستاره‌ایش ۳۰ هزار بار کمتر از راه شیری است. ۸۰ درصد از ستارگان این کهکشان تنها در چند میلیون سال گذشته پدید آمده‌‌اند و از آن کهکشانی بسیار جوان ساخته‌اند که پرتوهای یونیده کننده‌ی فراوانی تولید می‌کند.
در همین زمینه:
* چرا می گویند "ما از مواد ستاره ای ساخته شده ایم"؟ (https://goo.gl/eEEnCG)
* ساخته شدن جهان کمی بیش از ۶ روز طول کشید (https://goo.gl/HVpEio)
* روزگار تاریک کیهان چگونه به سر آمد؟ (https://goo.gl/rhRmSU)
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/10/oxygen.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
—------------------------------------------------------------------—
https://goo.gl/55T4Ch
* بر پایه‌ی گزارش گروهی از پژوهشگران، کهکشان کوتوله‌‌ای که به تازگی در #صورت_فلکی_سیاهگوش یافته شده شاید بتواند به ما در شناخت رشد و فرگشت شیمیایی کیهان آغازین کمک کند.
این یافته‌ی تازه که گزارش آن در ماهنامه‌ی انجمن سلطنتی اخترشناسی منتشر شده نشان می‌دهد که سطح اکسیژن در این کهکشان کاین کهکشان کوچک، که ۶۳۰ میلیون سال نوری با زمین فاصله دارد، از هر کهکشان ستاره‌ساز دیگری که تاکنون یافته شده کمتر است، و از همین رو می‌تواند نمایی از کهکشان‌های روزگار آغازین کیهان را به ما نشان دهد.
اخترشناسان می‌دانند که نخستین کهکشان‌های کیهان در زمان شکل‌گیری، همنهش شیمیایی ساده‌ای داشتند- به طور عمده از هیدروژن و هلیوم ساخته شده بودند، یعنی عنصرهایی که پس از مهبانگ (انفجار بزرگ)، در سه دقیقه‌ی نخست تاریخ کیهان ساخته شده بودند. #اکسیژن بعدها آمد، هنگامی که ستارگان بزرگ ساخته شدند و با همجوشی هسته‌ای در مرکرشان، و نیز در روند مرگ انقجاریشان عنصرهای سنگین‌تر و پیچیده‌تر را ساختند، و سرانجام جهانی پر از کهکشان اکسیژن‌دار، از جمله راه شیری خودمان را ساختند.
کهکشان‌های کم‌اکسیژن آغازین به اندازه‌ای از ما دورند و به اندازه‌ای کم‌نورند که دیدنشان تقریبا ناممکن است، ولی کهکشان‌های کوتوله‌ی ستاره‌زای نزدیک‌تر، که مانند کهکشان‌های آغازین اکسیژن بسیار کمی هم دارند، دیدنشان آسان‌تر است و می‌توانند نمایی از آنها به ما بدهند. بدبختانه این کهکشان‌های کوچک و کم‌اکسیژن نزدیک، که اکنون ستارگان بزرگ و آبی‌فام بسیاری می‌سازند، بسیار کمیابند. ولی اگر یافته شوند می‌توانند بینش‌هایی ارزشمند درباره‌ی چگونگی پیدایش نخستین کهکشان‌های کیهان در ۱۳ میلیارد سال پیش، و در نتیجه درباره‌ی دگرگونی‌های کیهان آغازین به ما بدهند.
کهکشان کوتوله‌ی ستاره‌زایِ درون این پژوهش، در فرآیند یک نقشه‌برداری گسترده از آسمان که همچنان ادامه دارد، به نام "پیمایش دیجیتالی آسمان اسلون" (SDSS) یافته شد. این کهکشان در نقشه‌ها مانند نقطه‌ای که ارزش یررسی داشت دیده می‌شد. اخترشناسان سپس با بهره از "تلسکوپ دوچشمی بزرگ" نیرومند در آریزونا، بررسی بیشتری روی آن انجام دادند. داده‌های این تلسکوپ نشان دادند که این کهکشان ستاره‌ساز کوچک که J0811+4730 نامیده شده، یک رکوردشکن است: محتوای اکسیژن آن -نشانه‌ای از سادگی یک کهکشان- ۹ درصد کمتر از همه‌ی کهکشان‌هاییست که تاکنون یافته شده.
اخترشناس دانشگاه ویرجینیا، ترینه توآن که یکی از نویسندگان پژوهش نیز هست می‌گوید: «ما دریافتیم که درصد چشمگیری از جرم ستاره‌ای این کهکشان تنها همین چند میلیون سال پیش ساخته شده، یعنی این یکی از بهترین همتاهای کهکشان‌های آغازینست که تاکنون یافته‌ایم. این کهکشان به دلیل سطح بی‌اندازه پایین اکسیژنش، نماینده‌ای در دسترس برای کهکشان‌های ستارزایی‌ست که یک تا دو میلیارد سال پس از #مهبانگ پدید آمدند، در دوره‌ی آغازینِ کیهانی ۱۴ میلیارد ساله‌مان.»
این #کهکشان_کوتوله به یک دلیل دیگر نیز مورد علاقه‌ی دانشمندان است: می‌تواند سرنخ‌هایی درباره‌ی چگونگی فرآیند باز-یونش (یونش دوباره‌ی) کیهانِ ساده‌ی آغازین توسط نخستین ستارگان به ما بدهد، فرآیندی که "دوران تاریک" کیهان را پایان داد و کیهان را از محیطی تاریک و انباشته از گازهای خنثا به محیطی یونیده با ساختارهای پیچیده‌ای که امروزه می‌بینیم تبدیل کرد.
به گفته‌ی توآن، این کهکشان کوچک دارد به سرعت و با نرخ یک چهارم راه شیری ستاره می‌سازد- با آن که جرم ستاره‌ایش ۳۰ هزار بار کمتر از راه شیری است. ۸۰ درصد از ستارگان این کهکشان تنها در چند میلیون سال گذشته پدید آمده‌‌اند و از آن کهکشانی بسیار جوان ساخته‌اند که پرتوهای یونیده کننده‌ی فراوانی تولید می‌کند.
در همین زمینه:
* چرا می گویند "ما از مواد ستاره ای ساخته شده ایم"؟ (https://goo.gl/eEEnCG)
* ساخته شدن جهان کمی بیش از ۶ روز طول کشید (https://goo.gl/HVpEio)
* روزگار تاریک کیهان چگونه به سر آمد؟ (https://goo.gl/rhRmSU)
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/10/oxygen.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies