«آیا ممکن است سرعت دور شدن کهکشان ها بیش از سرعت نور بشود؟»
—------------------------------------------------
نظریه ی نسبیت انیشتین می گوید که سرعت نور - ۳۰۰ هزار کیلومتر بر ثانیه- بیشترین سرعتی است که همه ی اجسام درون کیهان می توانند به آن برسند. برای نزدیک شدن به سرعت نور، انرژی بیشتر و بیشتری مورد نیاز خواهد بود. حتی اگر همه ی انرژی درون کیهان را به کار ببرید، باز هم به سرعت نور دست نخواهید یافت.
چنان چه می دانید، بیشتر کهکشان های گیتی به دلیل رویداد مهبانگ (انفجار بزرگ)، و همچنین به دلیل وجود انرژی تاریک که نیروی شتاب دهنده ی دیگری به روند گسترش کیهان می افزاید، در حال دور شدن از ما هستند.
کهکشان ها، از جمله راه شیری خودمان، دارند پا به پای گسترش و انبساط کیهان حرکت می کنند و همه از یکدیگر دور می شوند، مگر آن هایی که آنقدر به هم نزدیکند که گرانششان آن ها را کنار هم نگه می‌دارد [ولی به هر حال مجموع آن ها هم از دیگر کهکشان ها دور می شوند. -م]
هر چه به کهکشان های دورتر و دورتری نگاه کنیم، سرعت دور شدن آن ها را بیشتر و بیشتر خواهیم دید [چیزی که به پدیده ی سرخگرایی یا انتقال به سرخ می انجامد -م]. واین امکان هست که سرانجام کهکشانی به سرعت نور برسد. در نقطه‌ای از کیهان که کهکشان ها به سرعت نور می رسند، نوری که از آن ها گسیلیده می شود دیگر هرگز به ما نخواهد رسید.
زمانی که چنین چیزی روی می دهد، دیگر فوتونی از نور آن کهکشان های دوردست به ما نخواهد رسید و از چشم ما پنهان خواهند شد؛ و ما هرگز نخواهیم دانست که اصلا چیزی آن جا بوده یا نه.
به نظر می رسد در این صورت نظریه های نسبیت اینشتین نقض می شود، ولی چنین نیست:
این کهکشان ها نیستند که دارند با چنین سرعتی در فضا به پیش می روند، بلکه این خود فضاست که در حال گسترده شدن و انبساط با آهنگی سریع است و تنها دارد کهکشان ها را با خود می برد. پس چون کهکشان ها با چنین سرعت هایی حرکت نمی کنند، بنابراین خدشه ای هم به هیچ قانون فیزیکی وارد نمی شود.
یک اثر جانبی غم انگیزِ این روند گسترش اینست که بیشتر کهکشان ها تا سه تریلیون سال دیگر به چنین مرزی خواهند رسید و از آن پس دیگر هیچ کیهان شناسی در آینده از وجود دنیایی بزرگ در آن سوی این افق خبر نخواهد داشت.
#مهبانگ #انفجار_بزرگ #سرعت_نور
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
https://1star-7skies.blogspot.com/2013/09/blog-post_4502.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
—------------------------------------------------
نظریه ی نسبیت انیشتین می گوید که سرعت نور - ۳۰۰ هزار کیلومتر بر ثانیه- بیشترین سرعتی است که همه ی اجسام درون کیهان می توانند به آن برسند. برای نزدیک شدن به سرعت نور، انرژی بیشتر و بیشتری مورد نیاز خواهد بود. حتی اگر همه ی انرژی درون کیهان را به کار ببرید، باز هم به سرعت نور دست نخواهید یافت.
چنان چه می دانید، بیشتر کهکشان های گیتی به دلیل رویداد مهبانگ (انفجار بزرگ)، و همچنین به دلیل وجود انرژی تاریک که نیروی شتاب دهنده ی دیگری به روند گسترش کیهان می افزاید، در حال دور شدن از ما هستند.
کهکشان ها، از جمله راه شیری خودمان، دارند پا به پای گسترش و انبساط کیهان حرکت می کنند و همه از یکدیگر دور می شوند، مگر آن هایی که آنقدر به هم نزدیکند که گرانششان آن ها را کنار هم نگه می‌دارد [ولی به هر حال مجموع آن ها هم از دیگر کهکشان ها دور می شوند. -م]
هر چه به کهکشان های دورتر و دورتری نگاه کنیم، سرعت دور شدن آن ها را بیشتر و بیشتر خواهیم دید [چیزی که به پدیده ی سرخگرایی یا انتقال به سرخ می انجامد -م]. واین امکان هست که سرانجام کهکشانی به سرعت نور برسد. در نقطه‌ای از کیهان که کهکشان ها به سرعت نور می رسند، نوری که از آن ها گسیلیده می شود دیگر هرگز به ما نخواهد رسید.
زمانی که چنین چیزی روی می دهد، دیگر فوتونی از نور آن کهکشان های دوردست به ما نخواهد رسید و از چشم ما پنهان خواهند شد؛ و ما هرگز نخواهیم دانست که اصلا چیزی آن جا بوده یا نه.
به نظر می رسد در این صورت نظریه های نسبیت اینشتین نقض می شود، ولی چنین نیست:
این کهکشان ها نیستند که دارند با چنین سرعتی در فضا به پیش می روند، بلکه این خود فضاست که در حال گسترده شدن و انبساط با آهنگی سریع است و تنها دارد کهکشان ها را با خود می برد. پس چون کهکشان ها با چنین سرعت هایی حرکت نمی کنند، بنابراین خدشه ای هم به هیچ قانون فیزیکی وارد نمی شود.
یک اثر جانبی غم انگیزِ این روند گسترش اینست که بیشتر کهکشان ها تا سه تریلیون سال دیگر به چنین مرزی خواهند رسید و از آن پس دیگر هیچ کیهان شناسی در آینده از وجود دنیایی بزرگ در آن سوی این افق خبر نخواهد داشت.
#مهبانگ #انفجار_بزرگ #سرعت_نور
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
https://1star-7skies.blogspot.com/2013/09/blog-post_4502.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
1Star7Sky
آیا ممکن است سرعت دور شدن کهکشان ها بیش از سرعت نور بشود؟
پرسش: چگونه ممکن است سرعت دور شدن کهکشان ها از سرعت نور فراتر برود؟ پاسخ: نظریه ی نسبیت انیشتین می گوید که سرعت نور - ۳۰۰ هزار کیلومتر...
«شبیه‌سازی صدای مهبانگ (انفجار بزرگ)
—---------------------------------------------------—
»جان کریمر، فیزیکدان دانشگاه واشنگتن با بهره از داده‌های به دست آمده از تلسکوپ فضایی پلانک متعلق به آژانس فضایی اروپا (اِسا)، صدای انفجار بزرگی که به پیدایش این جهان انجامید (مهبانگ) را با وفاداری به اصل آن بازسازی نموده است.
آشکارسازهای ماهواره‌ی پلانک توان آن را دارند که تغییرات دمای تابش پس زمینه‌ی کیهانی را در اندازه‌های چند میلیونیم درجه نیز تشخیص دهند. تابش پس زمینه‌ی کیهانی یا CMB تابش بازمانده‌ی مهبانگ است که در سرتاسر فضا دریافت می‌شود.
کریمر به کمک یک برنامه‌ی رایانه‌ای، این امواج را به موج صدا تبدیل کرد. وی ۸ فایل صدا از ۲۰ ثانیه تا بیش از ۲۰ دقیقه از این انفجار تهیه کرده که اینجا فایل ۵۰ ثانیه‌ای آن را می‌شنوید. 👇🏼👇🏼
#مهبانگ #تابش_پس‌زمینه_کیهانی #تلسکوپ_پلانک
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
—---------------------------------------------------—
»جان کریمر، فیزیکدان دانشگاه واشنگتن با بهره از داده‌های به دست آمده از تلسکوپ فضایی پلانک متعلق به آژانس فضایی اروپا (اِسا)، صدای انفجار بزرگی که به پیدایش این جهان انجامید (مهبانگ) را با وفاداری به اصل آن بازسازی نموده است.
آشکارسازهای ماهواره‌ی پلانک توان آن را دارند که تغییرات دمای تابش پس زمینه‌ی کیهانی را در اندازه‌های چند میلیونیم درجه نیز تشخیص دهند. تابش پس زمینه‌ی کیهانی یا CMB تابش بازمانده‌ی مهبانگ است که در سرتاسر فضا دریافت می‌شود.
کریمر به کمک یک برنامه‌ی رایانه‌ای، این امواج را به موج صدا تبدیل کرد. وی ۸ فایل صدا از ۲۰ ثانیه تا بیش از ۲۰ دقیقه از این انفجار تهیه کرده که اینجا فایل ۵۰ ثانیه‌ای آن را می‌شنوید. 👇🏼👇🏼
#مهبانگ #تابش_پس‌زمینه_کیهانی #تلسکوپ_پلانک
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«نظریه تازه: سرعت نور در آغاز کیهان بیشتر از گرانش بوده»
—----------------------------------------------------------------
* سرعت نور را بنیادی‌ترین ثابت فیزیکی می‌دانند، ولی بر پایه‌ی نظریه‌ای تازه، شاید همیشه هم سرعتش به اندازه‌ی امروز نبوده. این نظریه می تواند دانش استاندارد ما از جهان هستی را زیر و رو کند.
در سال ۱۹۹۸، ژوا ماگیژو در کالج سلطنتی لندن برای حل چیزی که کیهان‌شناسان "مساله‌ی افق" می‌نامند، متغیر بودن #سرعت_نور را پیشنهاد کرد. #مساله_افق می‌گوید کیهان بسیار پیش از آن که فوتون‌های گرمابَر که سرعت نور دارند به چهار گوشه‌ی کیهان برسند، به تعادل گرمایی رسیده بوده. [تصویر را ببینید]
روش استاندارد برای توضیح این معما نظریه‌ایست که به نام پَندام (تورم) شناخته می‌شود و بر پایه‌ی آن، جهان هستی در نخستین گام پیدایش، در یک چشم بر هم زدن گسترشی ناگهانی یافت- پس دما هنگامی یکنواخت شد و به تعادل رسید که جهان بسیار کوچک‌تر بود، و سپس ناگهان بزرگ شد. ولی ما هنوز نمی‌دانیم #پندام چرا آغاز شد و چرا پایان یافت. به همین دلیل ماگیژو به جستجوی جانشینی برای این نظریه پرداخت.
@onestar_in_sevenskies
اکنون وی و نیایش افشردی [دانشمند ایرانی-م] از بنیاد پریمتر کانادا نگارش تازه‌ای از این نظریه را مطرح کرده‌اند- و این نسخه آزمون‌پذیر هم هست. آنها پیشنهاد دادند که در آغاز کیهان، نور و #گرانش با سرعت‌هایی متفاوت منتشر می‌شدند. پژوهشنامه آنها در شماره‌ی ۲۸ نوامبر نشریه‌ی فیزیکال ریویو منتشر خواهد شد.
به گفته‌ی آنها، اگر فوتون‌ها درست پس از #مهبانگ سریع‌تر از گرانش حرکت می‌کردند می‌توانستند به اندازه‌ی کافی دور بشوند تا کیهان بسیار سریع‌تر به دمای یکنواخت برسد.
یک نظریه‌ی آزمون‌پذیر
چیزی که واقعا در این نظریه ماگیژو را به هیجان آورده اینست که یک پیش‌بینی ویژه برای تابش #زمینه_ریزموج_کیهانی (CMB) دارد. این تابش که سرتاسر کیهان را پر کرده، اندکی پس از مهبانگ پدید آمد و یک ردپای "فسیل شده" از شرایط آغاز کیهان را در خود دارد.
در مدل ماگیژو و افشردی، برخی جزییات از CMB شیوه‌ی تغییر سرعت نور و سرعت گرانش به هنگام تغییرات دمای کیهان را باز می‌تاباند. آنها دریافتند که در نقطه‌ای خاص، تغییری ناگهانی رخ داده بوده، زمانی که نسبت سرعت نور و گرانش به سرعت به بی‌نهایت رسید.
@onestar_in_sevenskies
این یک مقدار به نام شاخص طیفی (spectral index) که امواج چگالی آغازین در کیهان را توصیف می‌کند را تعیین کرد: ۰.۹۶۴۷۸ -مقداری که در سنجش‌های آینده می‌تواند بررسی شود. آخرین اندازه‌گیری بر پایه‌ی داده‌های تلسکوپ پلانک که نقشه‌ی CMB را تهیه می‌کند، در سال ۲۰۱۵ این عدد را حدود ۰.۹۶۸ تعیین کرد که به گونه‌ی وسوسه‌انگیزی به اندازه‌گیری ماگیژو و افشردی نزدیک است.
اگر داده های بیشتر یک ناهمخوانی را نشان دهند، این نظریه رد خواهد شد. ماگیژو می‌گوید: «عالی می‌شود. دیگر مجبورنخواهم بود که دوباره به این نظریه‌ها فکر کنم. کل این دسته از نظریه‌ها که در آنها سرعت نور و گرانش با هم تفاوت دارند کنار گذاشته خواهند شد.»
ولی هیچ اندازه‌گیری‌ای نمی‌تواند نظریه‌ی پندام (#تورم) را به کلی کنار بگذارد، زیرا هیچ چیز خاصی را پیش‌بینی نمی‌کند. پیتر کولز از دانشگاه کاردیف بریتانیا می‌گوید: «پندام برای نظریه‌پردازی بسیار جا دارد که همین آزمایش ایده‌ی بنیانی آن را بسیار دشوار می‌کند. آزمایش آن کار حضرت فیل است!»
وی می‌افزاید که به همین دلیل کاوش برای یافتن نظریه‌های جایگزین مانند متغیر بودن سرعت نور اهمیت بسیار دارد.
جان وب از دانشگاه نیو ساوث ولز در سیدنی استرالیا سال‌هاست که بر روی نظریه‌ی متغیر بودن احتمالی ثابت‌ها کار می‌کند. نظریه‌ی ماگیژو و افشردی وی را بسیار تحت تاثیر قرار داده. وی می‌گوید: «نظریه‌ای که بشود آن را آزمود نظریه‌ی خوبیست.»
@onestar_in_sevenskies
این نظریه می‌تواند پیامدهایی بسیار ژرف داشته باشد. فیزیکدانان مدت‌هاست که می‌دانند یک ناهمخوانی در کارکرد کیهان در کوچک‌ترین اندازه‌ها و بالاترین انرژی‌ها وجود دارد، و در پی یافتن نظریه‌ای برای #گرانش_کوانتومی بوده‌اند که بتواند آنها را با هم یکپارچه و متحد کند. اگر نظریه‌ی ماگیژو سازگاری خوبی با مشاهدات داشته باشد، می‌تواند پلی بر روی این شکاف بزند و بر شناخت ما از نخستین لحظه‌های کیهان بیفزاید....
—----------------------------------------------------------------
* سرعت نور را بنیادی‌ترین ثابت فیزیکی می‌دانند، ولی بر پایه‌ی نظریه‌ای تازه، شاید همیشه هم سرعتش به اندازه‌ی امروز نبوده. این نظریه می تواند دانش استاندارد ما از جهان هستی را زیر و رو کند.
در سال ۱۹۹۸، ژوا ماگیژو در کالج سلطنتی لندن برای حل چیزی که کیهان‌شناسان "مساله‌ی افق" می‌نامند، متغیر بودن #سرعت_نور را پیشنهاد کرد. #مساله_افق می‌گوید کیهان بسیار پیش از آن که فوتون‌های گرمابَر که سرعت نور دارند به چهار گوشه‌ی کیهان برسند، به تعادل گرمایی رسیده بوده. [تصویر را ببینید]
روش استاندارد برای توضیح این معما نظریه‌ایست که به نام پَندام (تورم) شناخته می‌شود و بر پایه‌ی آن، جهان هستی در نخستین گام پیدایش، در یک چشم بر هم زدن گسترشی ناگهانی یافت- پس دما هنگامی یکنواخت شد و به تعادل رسید که جهان بسیار کوچک‌تر بود، و سپس ناگهان بزرگ شد. ولی ما هنوز نمی‌دانیم #پندام چرا آغاز شد و چرا پایان یافت. به همین دلیل ماگیژو به جستجوی جانشینی برای این نظریه پرداخت.
@onestar_in_sevenskies
اکنون وی و نیایش افشردی [دانشمند ایرانی-م] از بنیاد پریمتر کانادا نگارش تازه‌ای از این نظریه را مطرح کرده‌اند- و این نسخه آزمون‌پذیر هم هست. آنها پیشنهاد دادند که در آغاز کیهان، نور و #گرانش با سرعت‌هایی متفاوت منتشر می‌شدند. پژوهشنامه آنها در شماره‌ی ۲۸ نوامبر نشریه‌ی فیزیکال ریویو منتشر خواهد شد.
به گفته‌ی آنها، اگر فوتون‌ها درست پس از #مهبانگ سریع‌تر از گرانش حرکت می‌کردند می‌توانستند به اندازه‌ی کافی دور بشوند تا کیهان بسیار سریع‌تر به دمای یکنواخت برسد.
یک نظریه‌ی آزمون‌پذیر
چیزی که واقعا در این نظریه ماگیژو را به هیجان آورده اینست که یک پیش‌بینی ویژه برای تابش #زمینه_ریزموج_کیهانی (CMB) دارد. این تابش که سرتاسر کیهان را پر کرده، اندکی پس از مهبانگ پدید آمد و یک ردپای "فسیل شده" از شرایط آغاز کیهان را در خود دارد.
در مدل ماگیژو و افشردی، برخی جزییات از CMB شیوه‌ی تغییر سرعت نور و سرعت گرانش به هنگام تغییرات دمای کیهان را باز می‌تاباند. آنها دریافتند که در نقطه‌ای خاص، تغییری ناگهانی رخ داده بوده، زمانی که نسبت سرعت نور و گرانش به سرعت به بی‌نهایت رسید.
@onestar_in_sevenskies
این یک مقدار به نام شاخص طیفی (spectral index) که امواج چگالی آغازین در کیهان را توصیف می‌کند را تعیین کرد: ۰.۹۶۴۷۸ -مقداری که در سنجش‌های آینده می‌تواند بررسی شود. آخرین اندازه‌گیری بر پایه‌ی داده‌های تلسکوپ پلانک که نقشه‌ی CMB را تهیه می‌کند، در سال ۲۰۱۵ این عدد را حدود ۰.۹۶۸ تعیین کرد که به گونه‌ی وسوسه‌انگیزی به اندازه‌گیری ماگیژو و افشردی نزدیک است.
اگر داده های بیشتر یک ناهمخوانی را نشان دهند، این نظریه رد خواهد شد. ماگیژو می‌گوید: «عالی می‌شود. دیگر مجبورنخواهم بود که دوباره به این نظریه‌ها فکر کنم. کل این دسته از نظریه‌ها که در آنها سرعت نور و گرانش با هم تفاوت دارند کنار گذاشته خواهند شد.»
ولی هیچ اندازه‌گیری‌ای نمی‌تواند نظریه‌ی پندام (#تورم) را به کلی کنار بگذارد، زیرا هیچ چیز خاصی را پیش‌بینی نمی‌کند. پیتر کولز از دانشگاه کاردیف بریتانیا می‌گوید: «پندام برای نظریه‌پردازی بسیار جا دارد که همین آزمایش ایده‌ی بنیانی آن را بسیار دشوار می‌کند. آزمایش آن کار حضرت فیل است!»
وی می‌افزاید که به همین دلیل کاوش برای یافتن نظریه‌های جایگزین مانند متغیر بودن سرعت نور اهمیت بسیار دارد.
جان وب از دانشگاه نیو ساوث ولز در سیدنی استرالیا سال‌هاست که بر روی نظریه‌ی متغیر بودن احتمالی ثابت‌ها کار می‌کند. نظریه‌ی ماگیژو و افشردی وی را بسیار تحت تاثیر قرار داده. وی می‌گوید: «نظریه‌ای که بشود آن را آزمود نظریه‌ی خوبیست.»
@onestar_in_sevenskies
این نظریه می‌تواند پیامدهایی بسیار ژرف داشته باشد. فیزیکدانان مدت‌هاست که می‌دانند یک ناهمخوانی در کارکرد کیهان در کوچک‌ترین اندازه‌ها و بالاترین انرژی‌ها وجود دارد، و در پی یافتن نظریه‌ای برای #گرانش_کوانتومی بوده‌اند که بتواند آنها را با هم یکپارچه و متحد کند. اگر نظریه‌ی ماگیژو سازگاری خوبی با مشاهدات داشته باشد، می‌تواند پلی بر روی این شکاف بزند و بر شناخت ما از نخستین لحظه‌های کیهان بیفزاید....
«کیهان بخشی از ماده تاریکش را از دست داده»
—------------------------------------------------
*بر پایه‌ی پژوهشی تازه، جهان آغازین شاید بیش از امروز ماده‌ی تاریک در بر داشته. این یافته‌ها می‌تواند به دانشمندان در بهتر شناختن کیهان در زمانی درست پس از #مهبانگ (بیگ بنگ) کمک کند.
بیشتر ماده‌ی موجود در کیهان نادیدنی و تا حد بسیاری توصیف‌ناپذیر است؛ کهکشان‌ها را در کنار هم نگاه داشته و تنها از راه نیروی گرانشی که بر ماده‌ی معمولی وارد می‌کند خود را به ما نشان می‌دهد. پژوهشگران این جوهره‌ی شگفت‌انگیز را #ماده_تاریک نامیده‌اند، و یکی از بزرگ‌ترین پرسش‌ها برای اخترفیزیک‌دانان چیستی آن در زمان کنونی و چگونگی تکامل یا فروپاشی احتمالی آن در گذر زمان است.
پژوهش تازه‌ای که به دست گروهی از دانشمندان روس انجام شده ممکن است بینش‌هایی درباره‌ی این پرسش فراهم کند. دیمیتری گربونف، ایگور تکاچیف، و آنتون چودایکین این را بررسی کردند که آیا گونه‌ای ماده‌ی تاریک ناپایدار می‌توانسته از آغاز کیهان تاکنون واپاشیده و ذره یا ذراتی که سازنده‌ی ماده‌ی تاریک هستند -خود این هنوز روشن نیست- را به ذرات سبک‌تر تبدیل کرده باشند؟
تکاچوف در بیانیه‌ای گفت: «ما اکنون توانسته‌ایم -برای نخستین بار- محاسبه کنیم که چه مقدار ماده‌ی تاریک می‌توانسته از دست برود و درصد ناپایدار آن چقدر می‌توانسته باشد.»
محاسبه‌های تازه‌ی این گروه نشان می‌دهد که مقدار ماده‌ی تاریک از دست رفته از مهبانگ تاکنون، نمی‌توانسته بیش از ۵ درصد مقدار کنونی بوده باشد.
به گفته‌ی این دانشمندان، پژوهش آنها افزون بر پیشنهاد ویژگی‌های تازه برای ماده‌ی تاریک، می‌تواند برای کمک به پژوهشگران در شناخت دگرگونی‌های جهان هستی در گذر زمان اهمیت داشته باشد. برای نمونه، این یافته‌ها شاید بگویند که نرخ #گسترش_کیهان چگونه تغییر کرده و در چند صدهزار سال نخست پس از مهبانگ، زمانی که ماده از گونه‌ای که می‌شناسیم آغاز به ساخت اتم کرد چه روی داده بوده.
@onestar_in_sevenskies
ماده رازگونه
ماده‌ی تاریک گونه‌ای از ماده است که جرم دارد، پس کشش گرانشی وارد می‌کند. ولی هیچ برهم‌کنش الکترومغناطیسی با ماده‌ی معمولی ندارد، از همین رو ناپیداست، یعنی هیچ نوری را نه باز می‌تاباند و نه در می‌آشامد (جذب می‌کند). نبود بار الکتریکی هم ماده‌ی تاریک را ناملموس کرده. فیزیکدانان هنوز در پی یافتن ذرات سازنده‌ی ماده‌ی تاریکند، ولی بیشتر پژوهشگران بر این همرَایَند که این ماده حدود چهار-پنجم ماده‌ی موجود در جهان هستی را تشکیل داده.
به گفته‌ی دانشمندان، داده‌های ماهواره‌ی پلانک نشان می‌دهد که تنها حدود ۴.۹ درصد از کیهان از ماده‌ی معمولی تشکیل شده، حدود ۲۶.۸ درصد از ماده‌ی تاریک، و ۶۸.۳ باقیمانده هم از انرژی تاریک، که به سرعت گسترش (انبساط) کیهان شتاب بخشیده.
این یافته‌ها می توانند به دانشمندان در شناخت چگونگی دگرگونی‌های کیهان در گذر زمان کمک مهمی کنند. برای نمونه، این پژوهش می‌تواند تغییرات در نرخ گسترش (انبساط) کیهان و این که در چندصد هزار سال نخست تاریخ گیتی، زمانی که ماده‌ی معمولی آغاز به ساختن اتم کرد چه رخ داده بوده. در آن دوره، نخستین فوتون‌ها (نور) توانسته بودند برای نخستین بار به نسبت آزادانه در کیهان جابجا شوند.
@onestar_in_sevenskies
جهان ناپایدار
دانشمندان در این پژوهش داده‌های #ماهواره_پلانک را بررسی کردند که از فاصله‌ی حدود ۱.۵ میلیون کیلومتری زمین، تابش #زمینه_ریزموج_کیهانی (#CMB) را می‌سنجد. تابش زمینه‌ی ریزموج کیهانی یک "پژواک" از مهبانگ است؛ فوتون‌هایی (نوری) است که نخستین بار آزادانه در کیهان آغاز به حرکت کردند. با بررسی نوسان‌های درون این تابش، می‌توان مقدار پارامترهای گوناگون را محاسبه کرد، مانند سرعت گسترش کیهان در زمان آزاد شدن این تابش.
چیزی که آنها دریافتند این بود که کیهان در نخستین روزهایش -حدود ۳۰۰ هزار سال پس از پیدایش- رفتارش کمی متفاوت با رفتار امروزش بوده. این نتیجه‌گیری از محاسبه‌ی نرخ گسترش کیهان، و همچنین شمار کهکشان‌های درون خوشه‌ها به دست می‌آید که اگر مقدار ماده‌ی تاریک ۲ تا ۵ درصد بیش از امروز در نظر گرفته شود، توضیحشان آسان‌تر خواهد بود.
دانشمندان برای یافتن پاسخ، کیهان واقعی را با دو مدل بررسی کردند: یک کیهان با فرض پایدار بودن ماده‌ی تاریک و یک کیهان با فرض تغییرپذیر بودن "مقدار کل" ماده‌ی تاریک.
مدل دومی بهتر به پیدایش جهانی مانند آنچه که امروزه می‌بینیم می‌انجامید. به گفته‌ی پژوهشگران، بنابراین احتمالا ماده‌ی تاریکِ کیهان آغازین از دو بخش تشکیل شده بوده: یک بخش که به ذرات دیگر وامی‌پاشد و یک بخش که در درازنای میلیاردها سال پایدار می‌ماند... ادامه در پست بعد👇🏼👇🏼👇🏼
—------------------------------------------------
*بر پایه‌ی پژوهشی تازه، جهان آغازین شاید بیش از امروز ماده‌ی تاریک در بر داشته. این یافته‌ها می‌تواند به دانشمندان در بهتر شناختن کیهان در زمانی درست پس از #مهبانگ (بیگ بنگ) کمک کند.
بیشتر ماده‌ی موجود در کیهان نادیدنی و تا حد بسیاری توصیف‌ناپذیر است؛ کهکشان‌ها را در کنار هم نگاه داشته و تنها از راه نیروی گرانشی که بر ماده‌ی معمولی وارد می‌کند خود را به ما نشان می‌دهد. پژوهشگران این جوهره‌ی شگفت‌انگیز را #ماده_تاریک نامیده‌اند، و یکی از بزرگ‌ترین پرسش‌ها برای اخترفیزیک‌دانان چیستی آن در زمان کنونی و چگونگی تکامل یا فروپاشی احتمالی آن در گذر زمان است.
پژوهش تازه‌ای که به دست گروهی از دانشمندان روس انجام شده ممکن است بینش‌هایی درباره‌ی این پرسش فراهم کند. دیمیتری گربونف، ایگور تکاچیف، و آنتون چودایکین این را بررسی کردند که آیا گونه‌ای ماده‌ی تاریک ناپایدار می‌توانسته از آغاز کیهان تاکنون واپاشیده و ذره یا ذراتی که سازنده‌ی ماده‌ی تاریک هستند -خود این هنوز روشن نیست- را به ذرات سبک‌تر تبدیل کرده باشند؟
تکاچوف در بیانیه‌ای گفت: «ما اکنون توانسته‌ایم -برای نخستین بار- محاسبه کنیم که چه مقدار ماده‌ی تاریک می‌توانسته از دست برود و درصد ناپایدار آن چقدر می‌توانسته باشد.»
محاسبه‌های تازه‌ی این گروه نشان می‌دهد که مقدار ماده‌ی تاریک از دست رفته از مهبانگ تاکنون، نمی‌توانسته بیش از ۵ درصد مقدار کنونی بوده باشد.
به گفته‌ی این دانشمندان، پژوهش آنها افزون بر پیشنهاد ویژگی‌های تازه برای ماده‌ی تاریک، می‌تواند برای کمک به پژوهشگران در شناخت دگرگونی‌های جهان هستی در گذر زمان اهمیت داشته باشد. برای نمونه، این یافته‌ها شاید بگویند که نرخ #گسترش_کیهان چگونه تغییر کرده و در چند صدهزار سال نخست پس از مهبانگ، زمانی که ماده از گونه‌ای که می‌شناسیم آغاز به ساخت اتم کرد چه روی داده بوده.
@onestar_in_sevenskies
ماده رازگونه
ماده‌ی تاریک گونه‌ای از ماده است که جرم دارد، پس کشش گرانشی وارد می‌کند. ولی هیچ برهم‌کنش الکترومغناطیسی با ماده‌ی معمولی ندارد، از همین رو ناپیداست، یعنی هیچ نوری را نه باز می‌تاباند و نه در می‌آشامد (جذب می‌کند). نبود بار الکتریکی هم ماده‌ی تاریک را ناملموس کرده. فیزیکدانان هنوز در پی یافتن ذرات سازنده‌ی ماده‌ی تاریکند، ولی بیشتر پژوهشگران بر این همرَایَند که این ماده حدود چهار-پنجم ماده‌ی موجود در جهان هستی را تشکیل داده.
به گفته‌ی دانشمندان، داده‌های ماهواره‌ی پلانک نشان می‌دهد که تنها حدود ۴.۹ درصد از کیهان از ماده‌ی معمولی تشکیل شده، حدود ۲۶.۸ درصد از ماده‌ی تاریک، و ۶۸.۳ باقیمانده هم از انرژی تاریک، که به سرعت گسترش (انبساط) کیهان شتاب بخشیده.
این یافته‌ها می توانند به دانشمندان در شناخت چگونگی دگرگونی‌های کیهان در گذر زمان کمک مهمی کنند. برای نمونه، این پژوهش می‌تواند تغییرات در نرخ گسترش (انبساط) کیهان و این که در چندصد هزار سال نخست تاریخ گیتی، زمانی که ماده‌ی معمولی آغاز به ساختن اتم کرد چه رخ داده بوده. در آن دوره، نخستین فوتون‌ها (نور) توانسته بودند برای نخستین بار به نسبت آزادانه در کیهان جابجا شوند.
@onestar_in_sevenskies
جهان ناپایدار
دانشمندان در این پژوهش داده‌های #ماهواره_پلانک را بررسی کردند که از فاصله‌ی حدود ۱.۵ میلیون کیلومتری زمین، تابش #زمینه_ریزموج_کیهانی (#CMB) را می‌سنجد. تابش زمینه‌ی ریزموج کیهانی یک "پژواک" از مهبانگ است؛ فوتون‌هایی (نوری) است که نخستین بار آزادانه در کیهان آغاز به حرکت کردند. با بررسی نوسان‌های درون این تابش، می‌توان مقدار پارامترهای گوناگون را محاسبه کرد، مانند سرعت گسترش کیهان در زمان آزاد شدن این تابش.
چیزی که آنها دریافتند این بود که کیهان در نخستین روزهایش -حدود ۳۰۰ هزار سال پس از پیدایش- رفتارش کمی متفاوت با رفتار امروزش بوده. این نتیجه‌گیری از محاسبه‌ی نرخ گسترش کیهان، و همچنین شمار کهکشان‌های درون خوشه‌ها به دست می‌آید که اگر مقدار ماده‌ی تاریک ۲ تا ۵ درصد بیش از امروز در نظر گرفته شود، توضیحشان آسان‌تر خواهد بود.
دانشمندان برای یافتن پاسخ، کیهان واقعی را با دو مدل بررسی کردند: یک کیهان با فرض پایدار بودن ماده‌ی تاریک و یک کیهان با فرض تغییرپذیر بودن "مقدار کل" ماده‌ی تاریک.
مدل دومی بهتر به پیدایش جهانی مانند آنچه که امروزه می‌بینیم می‌انجامید. به گفته‌ی پژوهشگران، بنابراین احتمالا ماده‌ی تاریکِ کیهان آغازین از دو بخش تشکیل شده بوده: یک بخش که به ذرات دیگر وامی‌پاشد و یک بخش که در درازنای میلیاردها سال پایدار می‌ماند... ادامه در پست بعد👇🏼👇🏼👇🏼
«گنجینه‌ای از ابرسیاهچاله‌ها در ژرف‌ترین تصویر پرتو X که تاکنون گرفته شده»
—---------------------------------------------------------------------------
https://goo.gl/63sVwY
* #تلسکوپ_فضایی_چاندرا با خیره شدن به بخش کوچکی از آسمان به مدت حدود ۱۲ هفته، ۱۰۰۸ چشمه‌ی پرتو X را آشکار کرده که بیشترشان سیاهچاله‌های ابرپرجرم (ابرسیاهچاله‌ها) هستند.
تصویر شگفت‌انگیزی که با بهره از رصدخانه‌ی فضایی #پرتو_X چاندرای ناسا گرفته شده به دانشمندان بهترین دیدگاهی که تاکنون از رشد سیاهچاله‌ها در درازنای میلیاردها سال، از اندکی پس از مهبانگ به بعد داشته‌اند را می‌دهد. این ژرف‌ترین تصویر پرتو ایکسی است که تاکنون گرفته شده زیرا نوردهی آن حدود ۷ میلیون ثانیه به درازا کشید، یعنی ۱۱ هفته و نیم از زمان رصدی تلسکوپ چاندرا.
این تصویر بخشی از "میدان ژرف جنوبی چاندرا" (#CDF_S) است. بخش مرکزی تصویر بالاترین انباشت ابرسیاهچاله‌ها که تاکنون دیده شده را در بر دارد، حدود ۵۰۰۰ جرم که همگی در منطقه‌ای از آسمان به پهنای قرص کامل ماه جای دارند، هم‌ارز حدود یک میلیارد جرم در سرتاسر آسمان.
نیل برانت از دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا در یونیورسیتی پارک پنسیلوانیا می‌گوید: «ما با این عکس جالب میتوانیم نخستین روزهای سیاهچاله‌های کیهان را بکاویم و شیوه‌ی دگرگونی آنها در درازنای میلیاردها سال را ببینیم.» برانت رهبر گروهی از اخترشناسان بود که به بررسی این عکس پرداختند.
حدود ۷۰ درصد اجرامی که در این تصویر دیده می‌شوند ابرسیاهچاله‌هایی هستند (سیاهچاله‌های ابرپرجرم) با جرم‌هایی از حدود ۱۰۰ هزار تا ۱۰ میلیارد برابر جرم خورشید. گازی که به سوی این سیاهچاله‌ها می‌رود، با نزدیک‌تر شدن به #افق_رویداد آن (نقطه‌ی بی‌بازگشت) داغ و داغ‌تر می‌شود و پرتوهای پرانرژی X می‌گسیلد.
بین لو، عضو این گروه پژوهشی از دانشگاه نانجینگ چین می‌گوید: «دیدن سیاهچاله‌های آغازین کیهان کار بسیار دشواریست زیرا بی‌اندازه دورند و تنها زمانی درخشان می‌شوند که فعالانه در کار فرو کشیدن و بلعیدن مواد باشند. ولی اگر به مدت کافی با چاندرا به [یک بخش از] آسمان خیره شویم میتوانیم شمار بسیاری از سیاهچاله‌های رو به رشد را بیابیم و بررسی کنیم، سیاهچاله‌هایی که برخی از آنها به نظر می‌رسد از نظر زمانی فاصله‌ی چندانی با #مهبانگ ندارند.»
این تصویر پرتو ایکس فرا-ژرف به دانشمندان اجازه می دهد تا نظریه‌هایی درباره‌ی چگونگی رشد ابرسیاهچاله‌ها در مدت یک تا دو میلیارد سال پس از مهبانگ را بررسی کنند. پژوهشگران با بهره از این داده‌ها نشان دادند که این سیاهچاله‌ها در کیهان آغازین به طور عمده رشدی انفجاری داشتند نه این که به آرامی مواد را بعیده و جرمشان را افزایش دهند.
[پژوهش دیگری در همین زمینه: * ابرسیاهچاله های آغازین چگونه به این سرعت رشد کردند؟ (https://goo.gl/EMTXQj)
دانشمندان همچنین به شواهدی دست یافته‌اند که نشان می‌دهد ابرسیاهچاله‌ها احتمالا بذرهایی "سنگین" دارند -با جرم‌هایی از ۱۰ هزار تا ۱۰۰ هزار برابر خورشید.- نه بذرهایی سبک با جرم حدود ۱۰۰ برابر خورشید. این به یک راز مهم اخترفیزیکی اشاره می‌کند در این باره که این اجرام چگونه می‌توانستند به این سرعت رشد کنند و به جرم‌هایی نزدیک به یک میلیارد برابر خورشید، آن هم در زمانی که هنوز کیهان سن چندانی نداشت برسند....
🔴 ادامه در پست بعد 👇🏼👇🏼👇🏼
—---------------------------------------------------------------------------
https://goo.gl/63sVwY
* #تلسکوپ_فضایی_چاندرا با خیره شدن به بخش کوچکی از آسمان به مدت حدود ۱۲ هفته، ۱۰۰۸ چشمه‌ی پرتو X را آشکار کرده که بیشترشان سیاهچاله‌های ابرپرجرم (ابرسیاهچاله‌ها) هستند.
تصویر شگفت‌انگیزی که با بهره از رصدخانه‌ی فضایی #پرتو_X چاندرای ناسا گرفته شده به دانشمندان بهترین دیدگاهی که تاکنون از رشد سیاهچاله‌ها در درازنای میلیاردها سال، از اندکی پس از مهبانگ به بعد داشته‌اند را می‌دهد. این ژرف‌ترین تصویر پرتو ایکسی است که تاکنون گرفته شده زیرا نوردهی آن حدود ۷ میلیون ثانیه به درازا کشید، یعنی ۱۱ هفته و نیم از زمان رصدی تلسکوپ چاندرا.
این تصویر بخشی از "میدان ژرف جنوبی چاندرا" (#CDF_S) است. بخش مرکزی تصویر بالاترین انباشت ابرسیاهچاله‌ها که تاکنون دیده شده را در بر دارد، حدود ۵۰۰۰ جرم که همگی در منطقه‌ای از آسمان به پهنای قرص کامل ماه جای دارند، هم‌ارز حدود یک میلیارد جرم در سرتاسر آسمان.
نیل برانت از دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا در یونیورسیتی پارک پنسیلوانیا می‌گوید: «ما با این عکس جالب میتوانیم نخستین روزهای سیاهچاله‌های کیهان را بکاویم و شیوه‌ی دگرگونی آنها در درازنای میلیاردها سال را ببینیم.» برانت رهبر گروهی از اخترشناسان بود که به بررسی این عکس پرداختند.
حدود ۷۰ درصد اجرامی که در این تصویر دیده می‌شوند ابرسیاهچاله‌هایی هستند (سیاهچاله‌های ابرپرجرم) با جرم‌هایی از حدود ۱۰۰ هزار تا ۱۰ میلیارد برابر جرم خورشید. گازی که به سوی این سیاهچاله‌ها می‌رود، با نزدیک‌تر شدن به #افق_رویداد آن (نقطه‌ی بی‌بازگشت) داغ و داغ‌تر می‌شود و پرتوهای پرانرژی X می‌گسیلد.
بین لو، عضو این گروه پژوهشی از دانشگاه نانجینگ چین می‌گوید: «دیدن سیاهچاله‌های آغازین کیهان کار بسیار دشواریست زیرا بی‌اندازه دورند و تنها زمانی درخشان می‌شوند که فعالانه در کار فرو کشیدن و بلعیدن مواد باشند. ولی اگر به مدت کافی با چاندرا به [یک بخش از] آسمان خیره شویم میتوانیم شمار بسیاری از سیاهچاله‌های رو به رشد را بیابیم و بررسی کنیم، سیاهچاله‌هایی که برخی از آنها به نظر می‌رسد از نظر زمانی فاصله‌ی چندانی با #مهبانگ ندارند.»
این تصویر پرتو ایکس فرا-ژرف به دانشمندان اجازه می دهد تا نظریه‌هایی درباره‌ی چگونگی رشد ابرسیاهچاله‌ها در مدت یک تا دو میلیارد سال پس از مهبانگ را بررسی کنند. پژوهشگران با بهره از این داده‌ها نشان دادند که این سیاهچاله‌ها در کیهان آغازین به طور عمده رشدی انفجاری داشتند نه این که به آرامی مواد را بعیده و جرمشان را افزایش دهند.
[پژوهش دیگری در همین زمینه: * ابرسیاهچاله های آغازین چگونه به این سرعت رشد کردند؟ (https://goo.gl/EMTXQj)
دانشمندان همچنین به شواهدی دست یافته‌اند که نشان می‌دهد ابرسیاهچاله‌ها احتمالا بذرهایی "سنگین" دارند -با جرم‌هایی از ۱۰ هزار تا ۱۰۰ هزار برابر خورشید.- نه بذرهایی سبک با جرم حدود ۱۰۰ برابر خورشید. این به یک راز مهم اخترفیزیکی اشاره می‌کند در این باره که این اجرام چگونه می‌توانستند به این سرعت رشد کنند و به جرم‌هایی نزدیک به یک میلیارد برابر خورشید، آن هم در زمانی که هنوز کیهان سن چندانی نداشت برسند....
🔴 ادامه در پست بعد 👇🏼👇🏼👇🏼
«چیزی که در طیف ریزموج مانند یک حفره کیهانی دیده می‌شود»
—----------------------------------------------------------
https://goo.gl/pwrWiC
رویدادهای پس از #مهبانگ (انفجار بزرگ) آنچنان سهمگین و هولناک بودند که مُهرهایی ماندگار بر بافت کیهان زدند. ما اکنون میتوانیم با مشاهده‌ی کهن‌ترین نور کیهان این کبودی‌ها را ببینیم. از آنجایی که این نور حدود ۱۴ میلیارد سال پیش آزاد شد، امروزه به پرتوی #ریزموج کم‌جانی تبدیل شده و به همین دلیل آن را تابش زمینه‌ی ریزموج کیهانی (سی‌ام‌بی، #CMB) نامیده‌اند. این تابش اکنون بسیار گسترش یافته و سرتاسر کیهان را در بر گرفته است، و ما میتوانیم فوتون‌هایش که از همه جای فضا می‌آیند را ببینیم.
تابش زمینه‌ی کیهانی را می‌شود به کمک پدیده‌ای به نام اثر سونیائف-زلدویچ (Sunyaev-Zel’dovich) یا SZ که نخستین بار، بیش از ۳۰ سال پیش کشف شد بررسی کرد. فوتون‌های ریزموج سی‌ام‌بی تا به زمین و به چشم ما برسند از درون خوشه‌های کهکشانی که در بردارنده‌ی الکترون‌های پرانرژی هستند می‌گذرند. این الکترون‌ها انرژی فوتون‌های سی‌ام‌بی را اندکی بالاتر می‌برند. دیدن این فوتون‌های انرژی گرفته از پشت تلسکوپ کاری دشوار ولی مهم است زیرا می‌تواند به اخترشناسان در شناخت برخی از ویژگی‌های بنیادین کیهان، مانند جایگاه و پراکندگی خوشه‌های فشرده‌ی کهکشانی کمک کند.
این تصویر نخستین سنجش اثر گرمایی یونیائف-زلدوویچ که به کمک آرایه‌ی بزرگ میلیمتری/زیرمیلیمتری آتاکاما (آلما) در شیلی انجام شده را نمایش می‌دهد؛ داده‌های آلما به رنگ آبی نشان داده شده‌اند و تصویر زمینه هم عکس نور دیدنی (مریی) تلسکوپ هابل از این خوشه است (تصویر دوم در وبلاگ).
اخترشناسان برای پدید آوردن واضح‌ترین تصویر ممکن، داده‌های به دست آمده از آنتن‌های ۷ و ۱۲ متری آلما را با هم آمیختند. خوشه‌ی هدف این پژوهش، یکی از پرجرم‌ترین خوشه‌های کهکشانی به نام RX J1347.5–1145 در فاصله‌ی ۵ میلیارد سال نوری زمین بود و مرکزش در این تصویر، درون "حفره‌ی" تیره‌ای که در داده‌های آلماست دیده می‌شود. تغییر پراکندگی (توزیع) انرژی فوتون‌های سی‌ام‌بی به هنگام گذر آنها از درون خوشه، از چشم آلما مانند یک کاهش دما در طول موج دیده شده و از همین رو در این تصویر، در جای خوشه یک لکه‌ی تیره پدید آمده.
#خوشه_کهکشانی
#unyaev_Zeldovich
—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/02/SZ.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
—----------------------------------------------------------
https://goo.gl/pwrWiC
رویدادهای پس از #مهبانگ (انفجار بزرگ) آنچنان سهمگین و هولناک بودند که مُهرهایی ماندگار بر بافت کیهان زدند. ما اکنون میتوانیم با مشاهده‌ی کهن‌ترین نور کیهان این کبودی‌ها را ببینیم. از آنجایی که این نور حدود ۱۴ میلیارد سال پیش آزاد شد، امروزه به پرتوی #ریزموج کم‌جانی تبدیل شده و به همین دلیل آن را تابش زمینه‌ی ریزموج کیهانی (سی‌ام‌بی، #CMB) نامیده‌اند. این تابش اکنون بسیار گسترش یافته و سرتاسر کیهان را در بر گرفته است، و ما میتوانیم فوتون‌هایش که از همه جای فضا می‌آیند را ببینیم.
تابش زمینه‌ی کیهانی را می‌شود به کمک پدیده‌ای به نام اثر سونیائف-زلدویچ (Sunyaev-Zel’dovich) یا SZ که نخستین بار، بیش از ۳۰ سال پیش کشف شد بررسی کرد. فوتون‌های ریزموج سی‌ام‌بی تا به زمین و به چشم ما برسند از درون خوشه‌های کهکشانی که در بردارنده‌ی الکترون‌های پرانرژی هستند می‌گذرند. این الکترون‌ها انرژی فوتون‌های سی‌ام‌بی را اندکی بالاتر می‌برند. دیدن این فوتون‌های انرژی گرفته از پشت تلسکوپ کاری دشوار ولی مهم است زیرا می‌تواند به اخترشناسان در شناخت برخی از ویژگی‌های بنیادین کیهان، مانند جایگاه و پراکندگی خوشه‌های فشرده‌ی کهکشانی کمک کند.
این تصویر نخستین سنجش اثر گرمایی یونیائف-زلدوویچ که به کمک آرایه‌ی بزرگ میلیمتری/زیرمیلیمتری آتاکاما (آلما) در شیلی انجام شده را نمایش می‌دهد؛ داده‌های آلما به رنگ آبی نشان داده شده‌اند و تصویر زمینه هم عکس نور دیدنی (مریی) تلسکوپ هابل از این خوشه است (تصویر دوم در وبلاگ).
اخترشناسان برای پدید آوردن واضح‌ترین تصویر ممکن، داده‌های به دست آمده از آنتن‌های ۷ و ۱۲ متری آلما را با هم آمیختند. خوشه‌ی هدف این پژوهش، یکی از پرجرم‌ترین خوشه‌های کهکشانی به نام RX J1347.5–1145 در فاصله‌ی ۵ میلیارد سال نوری زمین بود و مرکزش در این تصویر، درون "حفره‌ی" تیره‌ای که در داده‌های آلماست دیده می‌شود. تغییر پراکندگی (توزیع) انرژی فوتون‌های سی‌ام‌بی به هنگام گذر آنها از درون خوشه، از چشم آلما مانند یک کاهش دما در طول موج دیده شده و از همین رو در این تصویر، در جای خوشه یک لکه‌ی تیره پدید آمده.
#خوشه_کهکشانی
#unyaev_Zeldovich
—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/02/SZ.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«شاید پیدایش عنصرهای سنگین در کیهان به ریزسیاهچاله‌ها ربط داشته باشد»
—------------------------------------------------------------------
اخترشناسان می‌گویند ما فرآورده‌های ستارگانیم؛ کوره‌هایی ستاره‌ای که در روزگاران دور، هیدروژن و هلیم را همجوشاندند و عنصرهایی که برای زندگی نیازست را در فرآیندی به نام هسته‌زایی ستاره‌ای (stellar nucleosynthesis) پدید آوردند.
همان گونه که کارل سیگن زمانی گفته بود: «نیتروژنی که در دی‌ان‌ای ماست، کلسیومی که در دندان‌های ماست، آهنی که در خون ماست و کربنی که در پای سیب‌های ماست همگی در دل ستارگانِ رُمبنده ساخته شده‌اند. ما از مواد ستاره‌ای هستیم.»
ولی عنصرهای سنگین‌ترِ جدول تناوبی، مانند طلا، پلاتین، و اورانیوم چه؟
به باور اخترشناسان، بیشترِ این "عنصرهای فرآیندِ آر" (r-process) که عنصرهای بسیار سنگین‌تر از آهنند، یا در روند رُمبش ستارگان بزرگ و انفجارهای ابرنواختریِ دنبالشان پدید آمدهاند یا در پی ادغام ستارگان نوترونی دوتایی.
جرج فولر، اخترفیزیکدان نظری و استاد فیزیک که مدیر مرکز اخترفیزیک و دانش فضای دانشگاه سن دیه‌گو است می‌گوید: «برای ساخت طلا، پلاتین، اورانیوم، و بیشترِ دیگر عنصرهای سنگین‌تر از آهن به گونه‌ی متفاوتی کوره نیاز بوده. این عنصرها به احتمال بسیار در محیطی سرشار از نوترون ساخته می‌شوند.»
@onestar_in_sevenskies
در مقاله‌ای که ۷ اوت در نشریه‌ی فیزیکال ریویو لترز منتشر شد، فولر و دو اخترفیزیکدان نظری دیگر از دانشگاه کالیفرنیا، لوس آنجلس به نام‌های الکس کوزنکو و ولودیمیر تاخیستوف، روش دیگری برای این که ستارگان بتوانند این عنصرهای سنگین را بسازند پیشنهاد دادند: سیاهچاله‌های کوچکی که به ستارگان نوترونی نزدیک شده و به دام آنها افتاده، و سپس آنها را نابود کرده‌اند.
ستارگان نوترونی کوچک‌ترین و چگال‌ترین ستارگانِ شناخته شده در کیهانند؛ آنها به اندازه‌ای چگال و فشرده‌اند که یک قاشق از مواد سطحشان سه میلیارد تُن وزن دارد.
این سیاهچاله‌های کوچک (ریزسیاهچاله‌ها) پدیده‌هایی نظری‌تر هستند، ولی بسیاری از اخترشناسان بر این باورند که این اجرام فرآورده‌های مهبانگند و اکنون می‌توانند درصدی از "ماده‌ی تاریک" را ساخته باشند- ماده‌ی تاریک جوهره‌ای نادیدنی و تقریبا بی‌واکنش است که رصدهای کیهان نشانگر وجودش است.
فولر و همکارانش در پژوهشنامه‌شان نوشته‌اند که اگر پراکندگی این ریزسیاهچاله‌ها از پراکندگی ماده‌ی تاریک کیهان پیروی کند و به همراه ستارگان نوترونی وجود داشته باشند، پس شاید فیزیک جالبی میانشان رخ بدهد.
@onestar_in_sevenskies
آنها محاسبه کرده‌اند که درمواردی کمیاب، یک ستاره‌ی نوترونی می‌تواند چنین سیاهچاله‌ای را به دام بیندازد و آن را ببلعد، ولی سپس این #سیاهچاله است که ستاره‌ی نوترونی را از درون به بیرون می‌بلعد. این فرآیند خشن می‌تواند به پرتاب بخشی از ماده‌ی چگال ستاره‌ی نوترونی به فضا بیانجامد.
فولر توضیح می‌دهد: «سیاهچاله‌های کوچکی که در #مهبانگ پدید آمدند می‌توانند به یک #ستاره_نوترونی حمله کرده و سپس آن را از درون بخورند. در واپسین ثانیه‌های نابودی ستاره‌ی نوترونی، مقدارِ مواد نوترونیِ پرتاب شده برای توضیح فراوانی‌های دیده شده‌ی عنصرهای سنگین بسنده می‌کند.»
وی می‌افزاید: «ستاره‌ی نوترونی همزمان با بلعیده شدن، سرعت چرخشش بالا می‌رود و مواد نوترونی سرد پرتاب می‌کند، که فشرده شده، داغ شده و این عنصرها را می‌سازند.»
این فرآیند پیدایش سنگین‌ترین عنصرهای جدول تناوبی همچنین می‌تواند توضیح‌هایی برای شماری از رازهای ناگشوده در کیهان و در کهکشان خودمان فراهم سازد.
فولر می‌گوید: «از انجا که این‌ها رویدادهایی ...
ادامه در پست بعد 👇👇👇👇👇
—------------------------------------------------------------------
اخترشناسان می‌گویند ما فرآورده‌های ستارگانیم؛ کوره‌هایی ستاره‌ای که در روزگاران دور، هیدروژن و هلیم را همجوشاندند و عنصرهایی که برای زندگی نیازست را در فرآیندی به نام هسته‌زایی ستاره‌ای (stellar nucleosynthesis) پدید آوردند.
همان گونه که کارل سیگن زمانی گفته بود: «نیتروژنی که در دی‌ان‌ای ماست، کلسیومی که در دندان‌های ماست، آهنی که در خون ماست و کربنی که در پای سیب‌های ماست همگی در دل ستارگانِ رُمبنده ساخته شده‌اند. ما از مواد ستاره‌ای هستیم.»
ولی عنصرهای سنگین‌ترِ جدول تناوبی، مانند طلا، پلاتین، و اورانیوم چه؟
به باور اخترشناسان، بیشترِ این "عنصرهای فرآیندِ آر" (r-process) که عنصرهای بسیار سنگین‌تر از آهنند، یا در روند رُمبش ستارگان بزرگ و انفجارهای ابرنواختریِ دنبالشان پدید آمدهاند یا در پی ادغام ستارگان نوترونی دوتایی.
جرج فولر، اخترفیزیکدان نظری و استاد فیزیک که مدیر مرکز اخترفیزیک و دانش فضای دانشگاه سن دیه‌گو است می‌گوید: «برای ساخت طلا، پلاتین، اورانیوم، و بیشترِ دیگر عنصرهای سنگین‌تر از آهن به گونه‌ی متفاوتی کوره نیاز بوده. این عنصرها به احتمال بسیار در محیطی سرشار از نوترون ساخته می‌شوند.»
@onestar_in_sevenskies
در مقاله‌ای که ۷ اوت در نشریه‌ی فیزیکال ریویو لترز منتشر شد، فولر و دو اخترفیزیکدان نظری دیگر از دانشگاه کالیفرنیا، لوس آنجلس به نام‌های الکس کوزنکو و ولودیمیر تاخیستوف، روش دیگری برای این که ستارگان بتوانند این عنصرهای سنگین را بسازند پیشنهاد دادند: سیاهچاله‌های کوچکی که به ستارگان نوترونی نزدیک شده و به دام آنها افتاده، و سپس آنها را نابود کرده‌اند.
ستارگان نوترونی کوچک‌ترین و چگال‌ترین ستارگانِ شناخته شده در کیهانند؛ آنها به اندازه‌ای چگال و فشرده‌اند که یک قاشق از مواد سطحشان سه میلیارد تُن وزن دارد.
این سیاهچاله‌های کوچک (ریزسیاهچاله‌ها) پدیده‌هایی نظری‌تر هستند، ولی بسیاری از اخترشناسان بر این باورند که این اجرام فرآورده‌های مهبانگند و اکنون می‌توانند درصدی از "ماده‌ی تاریک" را ساخته باشند- ماده‌ی تاریک جوهره‌ای نادیدنی و تقریبا بی‌واکنش است که رصدهای کیهان نشانگر وجودش است.
فولر و همکارانش در پژوهشنامه‌شان نوشته‌اند که اگر پراکندگی این ریزسیاهچاله‌ها از پراکندگی ماده‌ی تاریک کیهان پیروی کند و به همراه ستارگان نوترونی وجود داشته باشند، پس شاید فیزیک جالبی میانشان رخ بدهد.
@onestar_in_sevenskies
آنها محاسبه کرده‌اند که درمواردی کمیاب، یک ستاره‌ی نوترونی می‌تواند چنین سیاهچاله‌ای را به دام بیندازد و آن را ببلعد، ولی سپس این #سیاهچاله است که ستاره‌ی نوترونی را از درون به بیرون می‌بلعد. این فرآیند خشن می‌تواند به پرتاب بخشی از ماده‌ی چگال ستاره‌ی نوترونی به فضا بیانجامد.
فولر توضیح می‌دهد: «سیاهچاله‌های کوچکی که در #مهبانگ پدید آمدند می‌توانند به یک #ستاره_نوترونی حمله کرده و سپس آن را از درون بخورند. در واپسین ثانیه‌های نابودی ستاره‌ی نوترونی، مقدارِ مواد نوترونیِ پرتاب شده برای توضیح فراوانی‌های دیده شده‌ی عنصرهای سنگین بسنده می‌کند.»
وی می‌افزاید: «ستاره‌ی نوترونی همزمان با بلعیده شدن، سرعت چرخشش بالا می‌رود و مواد نوترونی سرد پرتاب می‌کند، که فشرده شده، داغ شده و این عنصرها را می‌سازند.»
این فرآیند پیدایش سنگین‌ترین عنصرهای جدول تناوبی همچنین می‌تواند توضیح‌هایی برای شماری از رازهای ناگشوده در کیهان و در کهکشان خودمان فراهم سازد.
فولر می‌گوید: «از انجا که این‌ها رویدادهایی ...
ادامه در پست بعد 👇👇👇👇👇
«روزگار تاریک کیهان چگونه به سر آمد؟»
—-------------------------------------
* نور چگونه توانست حدود ۵۰۰ میلیون سال پس از مهبانگ، خود را از ظلمات "روزگار تاریک" کیهان نجات دهد و به بیرون بتابد؟
پژوهشی که به تازگی انجام شده شاید بتواند آگاهی‌هایی درباره‌ی این پرسش که یکی از دیرپاترین رازهای کیهانست به ما بدهد، و شگفت این که، قهرمان این داستان شاید همان تبه‌کاران اخترفیزیکی محبوب همه باشند: سیاهچاله‌ها.
داستان از کسری از ثانیه پس از #مهبانگ آغاز می‌شود، زمانی که کیهان به طور "نمایی" گسترده شد [پندام یا تورم]. پس از آن، به سوپی از ذرات بنیادی تبدیل شد که به نسبت سریع، در عرض حدود ۴۰۰ هزار سال سرد شد و گازی چگال از هیدروژن پدید آورد. در اینجا چیزی آغاز شد که به نام روزگار تاریک کیهان شناخته می‌شود، و در آن، کیهان غرق در تاریکی بود.
@onestar_in_sevenskies
همه‌ی ستارگان و کهکشان‌هایی که در آن زمان پدید می‌آمدند، نورشان تقریبا بی‌درنگ توسط محیط چگال هیدروژن خنثای پیرامون درآشامیده (جذب) می‌شد. ولی سپس، چیزی باعث شد محیط میان این کهکشان‌ها از محیطی سرد و خنثا به محیطی گرم و یونیده تغییر یابد.
بر پایه‌ی نظریه‌ی کیهان‌شناسان، پرتوهای فرابنفش پرانرژی که به اندازه‌ی کافی از ستارگان و کهکشان‌های آغازین تابیده شد توانست هیدروژن چگال را داغ کرده و با آغاز روزگار باز-یونش، کیهان را به جای پرشکوه و سرشار از نوری که امروزه می‌بینیم تبدیل کند.
[در این زمینه بخوانید: * ساخته شدن جهان کمی بیش از ۶ روز طول کشید (https://goo.gl/vh4P7a)]
این که چنین چیزی چگونه رخ داد را هنوز به خوبی نمی‌دانیم، چنان چه نظریه‌های دیگر می‌گویند پرتوهای فرابنفش ستارگان و کهکشان‌های روزگار تاریک به اندازه‌ی کافی نیرو نداشتند که به درون گاز هیدروژن خنثا نفوذ کنند.
ولی پژوهش تازه‌ای که به کمک مشاهدات رصدخانه‌ی پرتو X چاندرا انجام شده، و نتایجش در ماهنامه‌ی انجمن سلطنتی اخترشناسی انتشار یافته شاید بتواند سرنخی به ما بدهد.
اگرچه سیاهچاله‌ها به بلعیدن نور و مواد پیرامونشان شناخته شده‌اند، ولی برخی از آنها فواره‌هایی نیرومند از ذراتی با #پرتو_X پرانرژی به فضا می‌افشانند.
@onestar_in_sevenskies
فیلیپ کاره، نویسنده‌ی اصلی پژوهش از دانشگاه آیووا می‌گوید: «مواد با کشیده شدن به درون سیاهچاله آغاز به چرخش می‌کنند و چرخش سریعشان درصدی از آنها را به بیرون می‌‌راند. بادهایی که در این فرآیند تولید می‌شود می‌توانند راه گریزی برای پرتوهای فرابنفش [در محیط پیرامون] باز کنند. این شاید همان چیزی باشد که با کهکشان‌های آغازین رخ داد.»
[* توضیح تصویر پایان مطلب را بخوانید]
کاره و گروهش داده‌هایی که تلسکوپ چاندرا از کهکشانی به نام "تول ۱۲۴۷-۲۳۲" در فاصله‌ی ۶۰۰ میلیون سال نوری زمین گرد آورده بود را بررسی کردند. این یکی از تنها ۳ کهکشان نزدیک است که گریز پرتوهای فرابنفش از آنها دیده شده. در ماه می ۲۰۱۶، چاندرا یک چشمه‌ی پرتو ایکس را در تول ۱۲۴۷-۲۳۲ دید که روشنی‌اش افزایش یافت و کم شد. کاره و گروهش تعیین کردند که این چشمه نمی‌تواند یک ستاره باشد.
کاره می‌گوید: «درخشش ستارگان ...
ادامه را در پست بعدی بخوانید 👇👇👇👇👇👇
—-------------------------------------
* نور چگونه توانست حدود ۵۰۰ میلیون سال پس از مهبانگ، خود را از ظلمات "روزگار تاریک" کیهان نجات دهد و به بیرون بتابد؟
پژوهشی که به تازگی انجام شده شاید بتواند آگاهی‌هایی درباره‌ی این پرسش که یکی از دیرپاترین رازهای کیهانست به ما بدهد، و شگفت این که، قهرمان این داستان شاید همان تبه‌کاران اخترفیزیکی محبوب همه باشند: سیاهچاله‌ها.
داستان از کسری از ثانیه پس از #مهبانگ آغاز می‌شود، زمانی که کیهان به طور "نمایی" گسترده شد [پندام یا تورم]. پس از آن، به سوپی از ذرات بنیادی تبدیل شد که به نسبت سریع، در عرض حدود ۴۰۰ هزار سال سرد شد و گازی چگال از هیدروژن پدید آورد. در اینجا چیزی آغاز شد که به نام روزگار تاریک کیهان شناخته می‌شود، و در آن، کیهان غرق در تاریکی بود.
@onestar_in_sevenskies
همه‌ی ستارگان و کهکشان‌هایی که در آن زمان پدید می‌آمدند، نورشان تقریبا بی‌درنگ توسط محیط چگال هیدروژن خنثای پیرامون درآشامیده (جذب) می‌شد. ولی سپس، چیزی باعث شد محیط میان این کهکشان‌ها از محیطی سرد و خنثا به محیطی گرم و یونیده تغییر یابد.
بر پایه‌ی نظریه‌ی کیهان‌شناسان، پرتوهای فرابنفش پرانرژی که به اندازه‌ی کافی از ستارگان و کهکشان‌های آغازین تابیده شد توانست هیدروژن چگال را داغ کرده و با آغاز روزگار باز-یونش، کیهان را به جای پرشکوه و سرشار از نوری که امروزه می‌بینیم تبدیل کند.
[در این زمینه بخوانید: * ساخته شدن جهان کمی بیش از ۶ روز طول کشید (https://goo.gl/vh4P7a)]
این که چنین چیزی چگونه رخ داد را هنوز به خوبی نمی‌دانیم، چنان چه نظریه‌های دیگر می‌گویند پرتوهای فرابنفش ستارگان و کهکشان‌های روزگار تاریک به اندازه‌ی کافی نیرو نداشتند که به درون گاز هیدروژن خنثا نفوذ کنند.
ولی پژوهش تازه‌ای که به کمک مشاهدات رصدخانه‌ی پرتو X چاندرا انجام شده، و نتایجش در ماهنامه‌ی انجمن سلطنتی اخترشناسی انتشار یافته شاید بتواند سرنخی به ما بدهد.
اگرچه سیاهچاله‌ها به بلعیدن نور و مواد پیرامونشان شناخته شده‌اند، ولی برخی از آنها فواره‌هایی نیرومند از ذراتی با #پرتو_X پرانرژی به فضا می‌افشانند.
@onestar_in_sevenskies
فیلیپ کاره، نویسنده‌ی اصلی پژوهش از دانشگاه آیووا می‌گوید: «مواد با کشیده شدن به درون سیاهچاله آغاز به چرخش می‌کنند و چرخش سریعشان درصدی از آنها را به بیرون می‌‌راند. بادهایی که در این فرآیند تولید می‌شود می‌توانند راه گریزی برای پرتوهای فرابنفش [در محیط پیرامون] باز کنند. این شاید همان چیزی باشد که با کهکشان‌های آغازین رخ داد.»
[* توضیح تصویر پایان مطلب را بخوانید]
کاره و گروهش داده‌هایی که تلسکوپ چاندرا از کهکشانی به نام "تول ۱۲۴۷-۲۳۲" در فاصله‌ی ۶۰۰ میلیون سال نوری زمین گرد آورده بود را بررسی کردند. این یکی از تنها ۳ کهکشان نزدیک است که گریز پرتوهای فرابنفش از آنها دیده شده. در ماه می ۲۰۱۶، چاندرا یک چشمه‌ی پرتو ایکس را در تول ۱۲۴۷-۲۳۲ دید که روشنی‌اش افزایش یافت و کم شد. کاره و گروهش تعیین کردند که این چشمه نمی‌تواند یک ستاره باشد.
کاره می‌گوید: «درخشش ستارگان ...
ادامه را در پست بعدی بخوانید 👇👇👇👇👇👇
«کهن‌ترین ابرسیاهچاله‌های کیهان چگونه ساخته شدند؟»
—---------------------------------------------—
* شبیه‌سازی‌های رایانه‌ای تازه نشان می‌دهند که جریان‌های گازی زِبَرصوتی که از مهبانگ به جا مانده بودند سوخت مورد نیاز برای ساخته شدن برخی ازبزرگ‌ترین و کهن‌ترین سیاهچاله‌های کیهان را فراهم کردند.
به باور انشمندان، ابرسیاهچاله‌هایی که ۱۳ میلیارد سال نوری دورتر از زمین یافته شده‌اند در همان آغاز پیدایش کیهان شکل گرفته‌اند، هر چند که بررسی سازوکار فیزیکیِ آفرینش آنها کار دشواری است.
بر پایه‌ی گزارش بنیاد کاولی، یک گروه بین‌المللی از پژوهشگران با بهره از یک شبیه‌سازی ابررایانه‌ای توانستند پیدایش یک ابرسیاهچاله از گازهای زبرصوتی (سریع‌تر از صوت) به جا مانده از #مهبانگ را بازسازی کنند و روشی تازه برای درک شیوه‌ی پیدایش سیاهچاله‌های غول‌پیکر در روزگار آغازین کیهان پدید آورند.
نااوکی یوشیدا، نویسنده‌ی این گزارش و پژوهشگر اصلی بنیاد کاولی برای فیزیک و ریاضی کیهان (Kavli IPMU) می‌گوید: «این [یک] پیشرفت چشمگیر است. ریشه‌ی سیاهچاله‌های هیولا یک راز دیرپا بوده و اکنون ما برایش پاسخی یافته‌ایم.»
پژوهش‌های گذشته می‌گفتند ابرسیاهچاله‌های آغاز کیهان به احتمال بسیار از پسماندهای نخستین نسل ستارگان، و یا از رُمبش یک ابر گازی بزرگ و بسیار کهن پدید آمدند. ولی به نوشته‌ی گزارش تازه، آن نظریه‌ها توضیح نمی‌دادند که ابرسیاهچاله‌ها چگونه در آغاز کیهان به این سرعت رشد کردند و تا این اندازه بزرگ شدند.
دانشمندان با افزودن گازهای زبرصوتی که در مهبانگ پدید آمده بودند به شبیه‌سازی‌های تازه، توانستند بر این مشکل چیره شوند. بر پایه‌ی این مدل تازه، در زمانی که کیهان ۱۰۰ میلیون سال از عمرش می‌گذشت، این جریان‌های مواد با ماده‌ی تاریک پیرامون درآمیختند و یک ابر گازی چگال و آشفته پدید آوردند. درون این ابر، یک #پیش‌ستاره آغاز به پیدایش کرد و با مصرف گازهای پیرامون، در مدتی کوتاه بی‌اندازه بزرگ شد.
یوشیدا می‌گوید: «این ستاره پس از آن که به جرمی ۳۴۰۰۰ برابر خورشید رسید، آغاز به رمبش زیر گرانش خود کرد و #سیاهچاله ای بزرگ پدید آورد. این سیاهچاله‌های بزرگ آغاز کیهان به رشد خود ادامه دادند و با ادغام با یکدیگر یک ابرسیاهچاله ساختند.»
یافته‌های این دانشمندان که در شماره‌ی ۲۸ سپتامبر نشریه‌ی ساینس منتشر شده، به اخترشناسان در بهتر شناختن رشد سیاهچاله‌های بزرگ کمک خواهد کرد.
🔴 توضیح عکس:
پراکندگی ماده‌ی تاریک (چارچوب پس‌زمینه و چارچوب بالایی) و پراکندگی گاز (سه چارچوب پایین) به هنگام ساخته شدن یک ستاره‌ی بزرگ. این پراکندگی نامتقارن و گُوِه-مانند است. در چارچوب پایین، سمت راست منطقه‌ای از نظر گرانشی ناپایدار را می‌بینیم که ۲۶ هزار برابر خورشید جرم دارد.
https://goo.gl/HPikq8
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/10/BlackHoles.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
—---------------------------------------------—
* شبیه‌سازی‌های رایانه‌ای تازه نشان می‌دهند که جریان‌های گازی زِبَرصوتی که از مهبانگ به جا مانده بودند سوخت مورد نیاز برای ساخته شدن برخی ازبزرگ‌ترین و کهن‌ترین سیاهچاله‌های کیهان را فراهم کردند.
به باور انشمندان، ابرسیاهچاله‌هایی که ۱۳ میلیارد سال نوری دورتر از زمین یافته شده‌اند در همان آغاز پیدایش کیهان شکل گرفته‌اند، هر چند که بررسی سازوکار فیزیکیِ آفرینش آنها کار دشواری است.
بر پایه‌ی گزارش بنیاد کاولی، یک گروه بین‌المللی از پژوهشگران با بهره از یک شبیه‌سازی ابررایانه‌ای توانستند پیدایش یک ابرسیاهچاله از گازهای زبرصوتی (سریع‌تر از صوت) به جا مانده از #مهبانگ را بازسازی کنند و روشی تازه برای درک شیوه‌ی پیدایش سیاهچاله‌های غول‌پیکر در روزگار آغازین کیهان پدید آورند.
نااوکی یوشیدا، نویسنده‌ی این گزارش و پژوهشگر اصلی بنیاد کاولی برای فیزیک و ریاضی کیهان (Kavli IPMU) می‌گوید: «این [یک] پیشرفت چشمگیر است. ریشه‌ی سیاهچاله‌های هیولا یک راز دیرپا بوده و اکنون ما برایش پاسخی یافته‌ایم.»
پژوهش‌های گذشته می‌گفتند ابرسیاهچاله‌های آغاز کیهان به احتمال بسیار از پسماندهای نخستین نسل ستارگان، و یا از رُمبش یک ابر گازی بزرگ و بسیار کهن پدید آمدند. ولی به نوشته‌ی گزارش تازه، آن نظریه‌ها توضیح نمی‌دادند که ابرسیاهچاله‌ها چگونه در آغاز کیهان به این سرعت رشد کردند و تا این اندازه بزرگ شدند.
دانشمندان با افزودن گازهای زبرصوتی که در مهبانگ پدید آمده بودند به شبیه‌سازی‌های تازه، توانستند بر این مشکل چیره شوند. بر پایه‌ی این مدل تازه، در زمانی که کیهان ۱۰۰ میلیون سال از عمرش می‌گذشت، این جریان‌های مواد با ماده‌ی تاریک پیرامون درآمیختند و یک ابر گازی چگال و آشفته پدید آوردند. درون این ابر، یک #پیش‌ستاره آغاز به پیدایش کرد و با مصرف گازهای پیرامون، در مدتی کوتاه بی‌اندازه بزرگ شد.
یوشیدا می‌گوید: «این ستاره پس از آن که به جرمی ۳۴۰۰۰ برابر خورشید رسید، آغاز به رمبش زیر گرانش خود کرد و #سیاهچاله ای بزرگ پدید آورد. این سیاهچاله‌های بزرگ آغاز کیهان به رشد خود ادامه دادند و با ادغام با یکدیگر یک ابرسیاهچاله ساختند.»
یافته‌های این دانشمندان که در شماره‌ی ۲۸ سپتامبر نشریه‌ی ساینس منتشر شده، به اخترشناسان در بهتر شناختن رشد سیاهچاله‌های بزرگ کمک خواهد کرد.
🔴 توضیح عکس:
پراکندگی ماده‌ی تاریک (چارچوب پس‌زمینه و چارچوب بالایی) و پراکندگی گاز (سه چارچوب پایین) به هنگام ساخته شدن یک ستاره‌ی بزرگ. این پراکندگی نامتقارن و گُوِه-مانند است. در چارچوب پایین، سمت راست منطقه‌ای از نظر گرانشی ناپایدار را می‌بینیم که ۲۶ هزار برابر خورشید جرم دارد.
https://goo.gl/HPikq8
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/10/BlackHoles.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
«کشف کهکشانی که می‌تواند نماینده‌ای برای نخستین کهکشان‌های کیهان باشد»
—------------------------------------------------------------------—
https://goo.gl/55T4Ch
* بر پایه‌ی گزارش گروهی از پژوهشگران، کهکشان کوتولهای که به تازگی در #صورت_فلکی_سیاهگوش یافته شده شاید بتواند به ما در شناخت رشد و فرگشت شیمیایی کیهان آغازین کمک کند.
این یافته‌ی تازه که گزارش آن در ماهنامه‌ی انجمن سلطنتی اخترشناسی منتشر شده نشان می‌دهد که سطح اکسیژن در این کهکشان کاین کهکشان کوچک، که ۶۳۰ میلیون سال نوری با زمین فاصله دارد، از هر کهکشان ستاره‌ساز دیگری که تاکنون یافته شده کمتر است، و از همین رو می‌تواند نمایی از کهکشان‌های روزگار آغازین کیهان را به ما نشان دهد.
اخترشناسان می‌دانند که نخستین کهکشان‌های کیهان در زمان شکل‌گیری، همنهش شیمیایی ساده‌ای داشتند- به طور عمده از هیدروژن و هلیوم ساخته شده بودند، یعنی عنصرهایی که پس از مهبانگ (انفجار بزرگ)، در سه دقیقه‌ی نخست تاریخ کیهان ساخته شده بودند. #اکسیژن بعدها آمد، هنگامی که ستارگان بزرگ ساخته شدند و با همجوشی هسته‌ای در مرکرشان، و نیز در روند مرگ انقجاریشان عنصرهای سنگین‌تر و پیچیده‌تر را ساختند، و سرانجام جهانی پر از کهکشان اکسیژن‌دار، از جمله راه شیری خودمان را ساختند.
کهکشان‌های کم‌اکسیژن آغازین به اندازه‌ای از ما دورند و به اندازه‌ای کم‌نورند که دیدنشان تقریبا ناممکن است، ولی کهکشان‌های کوتوله‌ی ستاره‌زای نزدیک‌تر، که مانند کهکشان‌های آغازین اکسیژن بسیار کمی هم دارند، دیدنشان آسان‌تر است و می‌توانند نمایی از آنها به ما بدهند. بدبختانه این کهکشان‌های کوچک و کم‌اکسیژن نزدیک، که اکنون ستارگان بزرگ و آبی‌فام بسیاری می‌سازند، بسیار کمیابند. ولی اگر یافته شوند می‌توانند بینش‌هایی ارزشمند درباره‌ی چگونگی پیدایش نخستین کهکشان‌های کیهان در ۱۳ میلیارد سال پیش، و در نتیجه درباره‌ی دگرگونی‌های کیهان آغازین به ما بدهند.
کهکشان کوتوله‌ی ستاره‌زایِ درون این پژوهش، در فرآیند یک نقشه‌برداری گسترده از آسمان که همچنان ادامه دارد، به نام "پیمایش دیجیتالی آسمان اسلون" (SDSS) یافته شد. این کهکشان در نقشه‌ها مانند نقطه‌ای که ارزش یررسی داشت دیده می‌شد. اخترشناسان سپس با بهره از "تلسکوپ دوچشمی بزرگ" نیرومند در آریزونا، بررسی بیشتری روی آن انجام دادند. داده‌های این تلسکوپ نشان دادند که این کهکشان ستاره‌ساز کوچک که J0811+4730 نامیده شده، یک رکوردشکن است: محتوای اکسیژن آن -نشانه‌ای از سادگی یک کهکشان- ۹ درصد کمتر از همه‌ی کهکشان‌هاییست که تاکنون یافته شده.
اخترشناس دانشگاه ویرجینیا، ترینه توآن که یکی از نویسندگان پژوهش نیز هست می‌گوید: «ما دریافتیم که درصد چشمگیری از جرم ستاره‌ای این کهکشان تنها همین چند میلیون سال پیش ساخته شده، یعنی این یکی از بهترین همتاهای کهکشان‌های آغازینست که تاکنون یافته‌ایم. این کهکشان به دلیل سطح بی‌اندازه پایین اکسیژنش، نماینده‌ای در دسترس برای کهکشان‌های ستارزایی‌ست که یک تا دو میلیارد سال پس از #مهبانگ پدید آمدند، در دوره‌ی آغازینِ کیهانی ۱۴ میلیارد ساله‌مان.»
این #کهکشان_کوتوله به یک دلیل دیگر نیز مورد علاقه‌ی دانشمندان است: می‌تواند سرنخ‌هایی درباره‌ی چگونگی فرآیند باز-یونش (یونش دوباره‌ی) کیهانِ ساده‌ی آغازین توسط نخستین ستارگان به ما بدهد، فرآیندی که "دوران تاریک" کیهان را پایان داد و کیهان را از محیطی تاریک و انباشته از گازهای خنثا به محیطی یونیده با ساختارهای پیچیده‌ای که امروزه می‌بینیم تبدیل کرد.
به گفته‌ی توآن، این کهکشان کوچک دارد به سرعت و با نرخ یک چهارم راه شیری ستاره می‌سازد- با آن که جرم ستاره‌ایش ۳۰ هزار بار کمتر از راه شیری است. ۸۰ درصد از ستارگان این کهکشان تنها در چند میلیون سال گذشته پدید آمدهاند و از آن کهکشانی بسیار جوان ساخته‌اند که پرتوهای یونیده کننده‌ی فراوانی تولید می‌کند.
در همین زمینه:
* چرا می گویند "ما از مواد ستاره ای ساخته شده ایم"؟ (https://goo.gl/eEEnCG)
* ساخته شدن جهان کمی بیش از ۶ روز طول کشید (https://goo.gl/HVpEio)
* روزگار تاریک کیهان چگونه به سر آمد؟ (https://goo.gl/rhRmSU)
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/10/oxygen.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
—------------------------------------------------------------------—
https://goo.gl/55T4Ch
* بر پایه‌ی گزارش گروهی از پژوهشگران، کهکشان کوتولهای که به تازگی در #صورت_فلکی_سیاهگوش یافته شده شاید بتواند به ما در شناخت رشد و فرگشت شیمیایی کیهان آغازین کمک کند.
این یافته‌ی تازه که گزارش آن در ماهنامه‌ی انجمن سلطنتی اخترشناسی منتشر شده نشان می‌دهد که سطح اکسیژن در این کهکشان کاین کهکشان کوچک، که ۶۳۰ میلیون سال نوری با زمین فاصله دارد، از هر کهکشان ستاره‌ساز دیگری که تاکنون یافته شده کمتر است، و از همین رو می‌تواند نمایی از کهکشان‌های روزگار آغازین کیهان را به ما نشان دهد.
اخترشناسان می‌دانند که نخستین کهکشان‌های کیهان در زمان شکل‌گیری، همنهش شیمیایی ساده‌ای داشتند- به طور عمده از هیدروژن و هلیوم ساخته شده بودند، یعنی عنصرهایی که پس از مهبانگ (انفجار بزرگ)، در سه دقیقه‌ی نخست تاریخ کیهان ساخته شده بودند. #اکسیژن بعدها آمد، هنگامی که ستارگان بزرگ ساخته شدند و با همجوشی هسته‌ای در مرکرشان، و نیز در روند مرگ انقجاریشان عنصرهای سنگین‌تر و پیچیده‌تر را ساختند، و سرانجام جهانی پر از کهکشان اکسیژن‌دار، از جمله راه شیری خودمان را ساختند.
کهکشان‌های کم‌اکسیژن آغازین به اندازه‌ای از ما دورند و به اندازه‌ای کم‌نورند که دیدنشان تقریبا ناممکن است، ولی کهکشان‌های کوتوله‌ی ستاره‌زای نزدیک‌تر، که مانند کهکشان‌های آغازین اکسیژن بسیار کمی هم دارند، دیدنشان آسان‌تر است و می‌توانند نمایی از آنها به ما بدهند. بدبختانه این کهکشان‌های کوچک و کم‌اکسیژن نزدیک، که اکنون ستارگان بزرگ و آبی‌فام بسیاری می‌سازند، بسیار کمیابند. ولی اگر یافته شوند می‌توانند بینش‌هایی ارزشمند درباره‌ی چگونگی پیدایش نخستین کهکشان‌های کیهان در ۱۳ میلیارد سال پیش، و در نتیجه درباره‌ی دگرگونی‌های کیهان آغازین به ما بدهند.
کهکشان کوتوله‌ی ستاره‌زایِ درون این پژوهش، در فرآیند یک نقشه‌برداری گسترده از آسمان که همچنان ادامه دارد، به نام "پیمایش دیجیتالی آسمان اسلون" (SDSS) یافته شد. این کهکشان در نقشه‌ها مانند نقطه‌ای که ارزش یررسی داشت دیده می‌شد. اخترشناسان سپس با بهره از "تلسکوپ دوچشمی بزرگ" نیرومند در آریزونا، بررسی بیشتری روی آن انجام دادند. داده‌های این تلسکوپ نشان دادند که این کهکشان ستاره‌ساز کوچک که J0811+4730 نامیده شده، یک رکوردشکن است: محتوای اکسیژن آن -نشانه‌ای از سادگی یک کهکشان- ۹ درصد کمتر از همه‌ی کهکشان‌هاییست که تاکنون یافته شده.
اخترشناس دانشگاه ویرجینیا، ترینه توآن که یکی از نویسندگان پژوهش نیز هست می‌گوید: «ما دریافتیم که درصد چشمگیری از جرم ستاره‌ای این کهکشان تنها همین چند میلیون سال پیش ساخته شده، یعنی این یکی از بهترین همتاهای کهکشان‌های آغازینست که تاکنون یافته‌ایم. این کهکشان به دلیل سطح بی‌اندازه پایین اکسیژنش، نماینده‌ای در دسترس برای کهکشان‌های ستارزایی‌ست که یک تا دو میلیارد سال پس از #مهبانگ پدید آمدند، در دوره‌ی آغازینِ کیهانی ۱۴ میلیارد ساله‌مان.»
این #کهکشان_کوتوله به یک دلیل دیگر نیز مورد علاقه‌ی دانشمندان است: می‌تواند سرنخ‌هایی درباره‌ی چگونگی فرآیند باز-یونش (یونش دوباره‌ی) کیهانِ ساده‌ی آغازین توسط نخستین ستارگان به ما بدهد، فرآیندی که "دوران تاریک" کیهان را پایان داد و کیهان را از محیطی تاریک و انباشته از گازهای خنثا به محیطی یونیده با ساختارهای پیچیده‌ای که امروزه می‌بینیم تبدیل کرد.
به گفته‌ی توآن، این کهکشان کوچک دارد به سرعت و با نرخ یک چهارم راه شیری ستاره می‌سازد- با آن که جرم ستاره‌ایش ۳۰ هزار بار کمتر از راه شیری است. ۸۰ درصد از ستارگان این کهکشان تنها در چند میلیون سال گذشته پدید آمدهاند و از آن کهکشانی بسیار جوان ساخته‌اند که پرتوهای یونیده کننده‌ی فراوانی تولید می‌کند.
در همین زمینه:
* چرا می گویند "ما از مواد ستاره ای ساخته شده ایم"؟ (https://goo.gl/eEEnCG)
* ساخته شدن جهان کمی بیش از ۶ روز طول کشید (https://goo.gl/HVpEio)
* روزگار تاریک کیهان چگونه به سر آمد؟ (https://goo.gl/rhRmSU)
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/10/oxygen.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
👑یک ستاره در هفت آسمان👑
«تاریخ جهان و انسان در یک دقیقه» @onestar_in_sevenskies
«تاریخ جهان و انسان در یک دقیقه»
—-------------------------------
یک دقیقه- فقط یک دقیقه وقت خود را بگذارید و کل زمینه‌ی تاریخی آفرینش انسان را تماشا کنید.
این ویدیوی تکان‌دهنده گلچینی از چندین ویدیو است که با هم چکیده‌ای از تاریخمان را نشان دهند؛ و البته موسیقی نیز با آن همراه و هماهنگ شده.
ویدیو با یک پویانمایی هنری از رویداد #مهبانگ (انفجار بزرگ) آغاز می‌شود، با سفری کوتاه در کیهان آغازین به پیدایش زمین و ماه می‌رسد، سپس جانداران چندیاخته‌ای (چندسلولی) و گیاهان پدید می‌آیند و در پی آن هم خزندگان و دایناسورها سر بر می‌آورند.
برخورد ویرانگر یک شهاب‌سنگ را می‌بینیم و نمو پستانداران و #انسان ها، و سرانجام هم ظهور تمدن.
این ویدیوی کوتاه با پروازی بر فراز آسمانخراش‌ها و نمایی از انسانی ایستاده بر ستیغ پوشیده از برف یک کوه به پایان می‌رسد.
#apod
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/11/history.html
—-------------------------------------------------
کانال تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
—-------------------------------
یک دقیقه- فقط یک دقیقه وقت خود را بگذارید و کل زمینه‌ی تاریخی آفرینش انسان را تماشا کنید.
این ویدیوی تکان‌دهنده گلچینی از چندین ویدیو است که با هم چکیده‌ای از تاریخمان را نشان دهند؛ و البته موسیقی نیز با آن همراه و هماهنگ شده.
ویدیو با یک پویانمایی هنری از رویداد #مهبانگ (انفجار بزرگ) آغاز می‌شود، با سفری کوتاه در کیهان آغازین به پیدایش زمین و ماه می‌رسد، سپس جانداران چندیاخته‌ای (چندسلولی) و گیاهان پدید می‌آیند و در پی آن هم خزندگان و دایناسورها سر بر می‌آورند.
برخورد ویرانگر یک شهاب‌سنگ را می‌بینیم و نمو پستانداران و #انسان ها، و سرانجام هم ظهور تمدن.
این ویدیوی کوتاه با پروازی بر فراز آسمانخراش‌ها و نمایی از انسانی ایستاده بر ستیغ پوشیده از برف یک کوه به پایان می‌رسد.
#apod
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/11/history.html
—-------------------------------------------------
کانال تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
1Star7Sky
تاریخ جهان و انسان در یک دقیقه
اگر ویدیو اینجا اجرا نشد می‌توانید آن را در فیسبوک یا تلگرام یک ستاره در هفت آسمان ببینید یک دقیقه- فقط یک دقیقه وقت خود را بگذارید و ...
«کشف دورترین سیاهچاله‌ای که تاکنون دیده شده»
—------------------------------------------
* دانشمندان یادگاری کم‌مانند از روزگار آغاز کیهان را یافته‌اند: دورترین ابرسیاهچاله‌ای که تاکنون شناخته شده. این هیولا جرمی به اندازه‌ی ۸۰۰ میلیون برابر خورشید دارد که برای روزگاری تا این اندازه کهن شگفت‌آور است. گزارش این دانشمندان در نشریه‌ی نیچر منتشر شده است.
@onestar_in_sevenskies
یکی از نویسندگان این پژوهش، دنیل استرن از آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا در پاسادینای کالیفرنیا می‌گوید: «این #سیاهچاله بسیار بیشتر از چیزی که برای اجرامی تا این اندازه دور، هنگامی که تنها ۶۹۰ میلیون سال از #مهبانگ می گذشته، انتظار می‌رود بوده؛ این نظریه‌های ما درباره‌ی روند شکل‌گیری سیاهچاله‌ها را به چالش می‌کشد.»
اخترشناسان برای شناسایی و بررسی اجرام احتمالی دوردست، داده‌های پیمایشگر فروسرخ میدان‌گسترده‌‌ی ناسا (وایز، WISE) و پیمایشگرهای زمینی را با هم ترکیب کردند، و سپس داده‌های تلسکوپ‌های ماژلان در رصدخانه‌های کارنگی در شیلی را هم به آنها افزودند. اخترشناس کارنگی، ادواردو بانادوس رهبری این پژوهش را برای شناسایی نامزدها از میان صدها میلیون جرمی که وایز یافته بود و ارزش بررسی بیشتر با تلسکوپ‌های ماژلان داشتند را بر عهده داشت.
به باور اخترشناسان، برای این که سیاهچاله‌ای در آغاز کیهان تا این اندازه بزرگ شود، می‌بایست شرایط ویژه‌ای فراهم باشد که به سیاهچاله اجازه‌ی رشد سریع بدهد- ولی دلیل بنیادی در این مورد ناشناخته است.
این سیاهچاله‌ی نویافته دارد حریصانه مواد مرکز یک کهکشان را می‌بلعد، و از همین رو باعث شکل‌گیری پدیده‌ای به نام اختروش شده. این اختروش به ویژه از این رو جالب است که نورش از اندکی پس از روزگار باز-یونش کیهان می‌آید، روزگاری که کیهان از تاریکی در آمد و روشن شد [بخوانید: * ساخته شدن جهان کمی بیش از ۶ روز طول کشید (https://goo.gl/epL5Aa)].
این کشف می‌تواند آگاهی‌هایی بنیادین درباره‌ی جهان هستی در روزگاری که تنها ۵% سن امروزش را داشت به ما بدهد.
یکی دیگر از نویسندگان پژوهش، برام ونمنز از بنیاد اخترشناسی ماکس پلانک در آلمان می‌گوید: «اختروش‌ها از درخشان‌ترین و دورترین اجرام شناخته شده‌ی کیهانند و برای شناخت کیهان آغازین بسیار مهمند.»
@onestar_in_sevenskies
کیهان در آغاز سوپ داغی از ذرات بود که در دوره‌ای به نام پَندام (تورم) به سرعت گسترش یافت و چگالی‌اش کم شد. حدود ۴۰۰ هزار سال پس از مهبانگ، این ذرات خنک شدند و از پیوند با یکدیگر گاز هیدروژن خنثا درست کردند. ولی کیهان هنوز تاریک بود، بدون هیچ چشمه‌ی نوری، تا این که نیروی گرانش باعث شد توده‌های مواد فشرده و چگال شوند و نخستین ستارگان و کهکشان‌ها را بسازند. انرژی‌ای که توسط این کهکشان‌های باستانی آزاد می‌شد هیدروژن خنثا را برانگیخت و با بیرون راندن الکترونشان، آنها را به یون تبدیل کرد [روزگار باز-یونش کیهان]. این گاز از آن هنگام تاکنون به همین حالت مانده. همین که کیهان باز-یونیده شده، فوتون‌ها توانستند آزادانه در فضا پیش بروند. این نقطه‌ای از تاریخست که کیهان برای نور شفاف و گذرا شد.
بیشتر هیدروژن پیرامونِ این اختروشِ نویافته خنثا است. این بدان معناست که این اختروش که ULAS J1342+0928 نام گرفته، نه تنها دورترین اختروش، بلکه تنها نمونه‌ی شناخته شده‌ایست که میتوانیم آن را درست در روزگار بازیونش کیهان ببینیم.
بانادوس می‌گوید: «این رویداد آخرین گذار بزرگ کیهان و یکی از مرزهای کنونی اخترفیزیک بود.»
فاصله‌ی این #اختروش به کمک چیزی که سرخگرایی (انتقال به سرخ) شناخته می‌شود اندازه گرفته شده، یعنی سنجیدن این که ...
ادامه‌ی این مطلب در پست بعد 👇👇👇👇
—------------------------------------------
* دانشمندان یادگاری کم‌مانند از روزگار آغاز کیهان را یافته‌اند: دورترین ابرسیاهچاله‌ای که تاکنون شناخته شده. این هیولا جرمی به اندازه‌ی ۸۰۰ میلیون برابر خورشید دارد که برای روزگاری تا این اندازه کهن شگفت‌آور است. گزارش این دانشمندان در نشریه‌ی نیچر منتشر شده است.
@onestar_in_sevenskies
یکی از نویسندگان این پژوهش، دنیل استرن از آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا در پاسادینای کالیفرنیا می‌گوید: «این #سیاهچاله بسیار بیشتر از چیزی که برای اجرامی تا این اندازه دور، هنگامی که تنها ۶۹۰ میلیون سال از #مهبانگ می گذشته، انتظار می‌رود بوده؛ این نظریه‌های ما درباره‌ی روند شکل‌گیری سیاهچاله‌ها را به چالش می‌کشد.»
اخترشناسان برای شناسایی و بررسی اجرام احتمالی دوردست، داده‌های پیمایشگر فروسرخ میدان‌گسترده‌‌ی ناسا (وایز، WISE) و پیمایشگرهای زمینی را با هم ترکیب کردند، و سپس داده‌های تلسکوپ‌های ماژلان در رصدخانه‌های کارنگی در شیلی را هم به آنها افزودند. اخترشناس کارنگی، ادواردو بانادوس رهبری این پژوهش را برای شناسایی نامزدها از میان صدها میلیون جرمی که وایز یافته بود و ارزش بررسی بیشتر با تلسکوپ‌های ماژلان داشتند را بر عهده داشت.
به باور اخترشناسان، برای این که سیاهچاله‌ای در آغاز کیهان تا این اندازه بزرگ شود، می‌بایست شرایط ویژه‌ای فراهم باشد که به سیاهچاله اجازه‌ی رشد سریع بدهد- ولی دلیل بنیادی در این مورد ناشناخته است.
این سیاهچاله‌ی نویافته دارد حریصانه مواد مرکز یک کهکشان را می‌بلعد، و از همین رو باعث شکل‌گیری پدیده‌ای به نام اختروش شده. این اختروش به ویژه از این رو جالب است که نورش از اندکی پس از روزگار باز-یونش کیهان می‌آید، روزگاری که کیهان از تاریکی در آمد و روشن شد [بخوانید: * ساخته شدن جهان کمی بیش از ۶ روز طول کشید (https://goo.gl/epL5Aa)].
این کشف می‌تواند آگاهی‌هایی بنیادین درباره‌ی جهان هستی در روزگاری که تنها ۵% سن امروزش را داشت به ما بدهد.
یکی دیگر از نویسندگان پژوهش، برام ونمنز از بنیاد اخترشناسی ماکس پلانک در آلمان می‌گوید: «اختروش‌ها از درخشان‌ترین و دورترین اجرام شناخته شده‌ی کیهانند و برای شناخت کیهان آغازین بسیار مهمند.»
@onestar_in_sevenskies
کیهان در آغاز سوپ داغی از ذرات بود که در دوره‌ای به نام پَندام (تورم) به سرعت گسترش یافت و چگالی‌اش کم شد. حدود ۴۰۰ هزار سال پس از مهبانگ، این ذرات خنک شدند و از پیوند با یکدیگر گاز هیدروژن خنثا درست کردند. ولی کیهان هنوز تاریک بود، بدون هیچ چشمه‌ی نوری، تا این که نیروی گرانش باعث شد توده‌های مواد فشرده و چگال شوند و نخستین ستارگان و کهکشان‌ها را بسازند. انرژی‌ای که توسط این کهکشان‌های باستانی آزاد می‌شد هیدروژن خنثا را برانگیخت و با بیرون راندن الکترونشان، آنها را به یون تبدیل کرد [روزگار باز-یونش کیهان]. این گاز از آن هنگام تاکنون به همین حالت مانده. همین که کیهان باز-یونیده شده، فوتون‌ها توانستند آزادانه در فضا پیش بروند. این نقطه‌ای از تاریخست که کیهان برای نور شفاف و گذرا شد.
بیشتر هیدروژن پیرامونِ این اختروشِ نویافته خنثا است. این بدان معناست که این اختروش که ULAS J1342+0928 نام گرفته، نه تنها دورترین اختروش، بلکه تنها نمونه‌ی شناخته شده‌ایست که میتوانیم آن را درست در روزگار بازیونش کیهان ببینیم.
بانادوس می‌گوید: «این رویداد آخرین گذار بزرگ کیهان و یکی از مرزهای کنونی اخترفیزیک بود.»
فاصله‌ی این #اختروش به کمک چیزی که سرخگرایی (انتقال به سرخ) شناخته می‌شود اندازه گرفته شده، یعنی سنجیدن این که ...
ادامه‌ی این مطلب در پست بعد 👇👇👇👇
Forwarded from 👑یک ستاره در هفت آسمان👑 (یک ستاره در هفت آسمان)
«شبیه‌سازی صدای مهبانگ (انفجار بزرگ)
—---------------------------------------------------—
»جان کریمر، فیزیکدان دانشگاه واشنگتن با بهره از داده‌های به دست آمده از تلسکوپ فضایی پلانک متعلق به آژانس فضایی اروپا (اِسا)، صدای انفجار بزرگی که به پیدایش این جهان انجامید (مهبانگ) را با وفاداری به اصل آن بازسازی نموده است.
آشکارسازهای ماهواره‌ی پلانک توان آن را دارند که تغییرات دمای تابش پس زمینه‌ی کیهانی را در اندازه‌های چند میلیونیم درجه نیز تشخیص دهند. تابش پس زمینه‌ی کیهانی یا CMB تابش بازمانده‌ی مهبانگ است که در سرتاسر فضا دریافت می‌شود.
کریمر به کمک یک برنامه‌ی رایانه‌ای، این امواج را به موج صدا تبدیل کرد. وی ۸ فایل صدا از ۲۰ ثانیه تا بیش از ۲۰ دقیقه از این انفجار تهیه کرده که اینجا فایل ۵۰ ثانیه‌ای آن را می‌شنوید. 👇🏼👇🏼
#مهبانگ #تابش_پس‌زمینه_کیهانی #تلسکوپ_پلانک
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
—---------------------------------------------------—
»جان کریمر، فیزیکدان دانشگاه واشنگتن با بهره از داده‌های به دست آمده از تلسکوپ فضایی پلانک متعلق به آژانس فضایی اروپا (اِسا)، صدای انفجار بزرگی که به پیدایش این جهان انجامید (مهبانگ) را با وفاداری به اصل آن بازسازی نموده است.
آشکارسازهای ماهواره‌ی پلانک توان آن را دارند که تغییرات دمای تابش پس زمینه‌ی کیهانی را در اندازه‌های چند میلیونیم درجه نیز تشخیص دهند. تابش پس زمینه‌ی کیهانی یا CMB تابش بازمانده‌ی مهبانگ است که در سرتاسر فضا دریافت می‌شود.
کریمر به کمک یک برنامه‌ی رایانه‌ای، این امواج را به موج صدا تبدیل کرد. وی ۸ فایل صدا از ۲۰ ثانیه تا بیش از ۲۰ دقیقه از این انفجار تهیه کرده که اینجا فایل ۵۰ ثانیه‌ای آن را می‌شنوید. 👇🏼👇🏼
#مهبانگ #تابش_پس‌زمینه_کیهانی #تلسکوپ_پلانک
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«کشف یکی از پیرترین ستارگان کیهان»
------------------------------------
* یکی از پیرترین ستارگان کیهان دارد بی سر و صدا در همین کهکشان خودمان، به فاصله‌ی ۲۰۰۰ سال نوری از زمین زندگی می کند- کوتولهای سرخ با سن ۱۳.۵ میلیارد سال!
بر پایه‌ی پژوهشی که گزارش آن در نشریه‌ی آستروفیزیکال جورنال منتشر شده، این کوتوله‌ی سرخ ۱۳.۵ میلیارد ساله تقریبا هیچ عنصر سنگینی ندارد؛ که نشان می‌دهد ابر موادِ سازنده‌ی آن ابری تقریبا دست نخورده بوده که از نخستین روزهای پس از مهبانگ به جا مانده بود. افزون بر این، از آنجایی که این ستاره‌ای کوچک به جرم تنها یک هفتم خورشید است و از مواد بسیار کهن درست شده، اخترشناسان را به بازنگری در جمعیت‌شناسی نخستین ستارگان کیهان واداشته است.
از سوی دیگر، از آنجایی که این ستاره بسیار به ما نزدیکست و در واقع هم‌محله‌ای ما در کهکشانست، بنابراین به احتمال بسیار این منطقه از کهکشان باید ۳ میلیارد سال پیرتر از چیزی باشد که در گذشته پنداشته می‌شد.
نیاکان باستانی
نخستین ستارگان کیهان به احتمال بسیار حدود ۲۰۰ میلیون سال پس از مهبانگ به دنیا آمدند. این ستارگانِ آغازین از موادی که در آن روزگار در دسترس بود ساخته شدند- به طور عمده هیدروژن، کمی هلیوم، و درصد ناچیزی هم لیتیوم.
این ستارگان در روند زندگی‌شان عنصرهای آغازین را همجوشاندند و عنصرهای سنگین‌تر، که اخترشناسان به همه‌ی آنها "فلز" می‌گویند را ساختند. سرانجام برخی از این ستارگانِ نخستین دچار انفجار ابرنواختری شدند و "فلزهایی" که ساخته بودند و در دلشان به دام افتاده بود را به درون فضا پرتاب کرده و ابرهای پیرامون را اندکی پرفلز کردند. سپس، همین ابرها نسل بعدی ستارگان را ساختند. این روند پیاپی همچنان ادامه یافت و باعث شد هر نسل ستارگان پرفلزتر از نسل پیشین شود.
کوین اشلافمان، نویسنده‌ی اصلی پژوهش از دانشگاه جانز هاپکینز می‌گوید: «خورشید ما به احتمال بسیار وارث هزاران نسل از ستارگان بزرگ جوانمرگیست که پیش از او زندگی کرده و مرده بودند. ولی چیزی که این ستاره‌ی نویافته را ویژه و شگفت‌انگیز کرده اینست که احتمال می‌رود تنها یک نسل میان او و آغاز کیهان بوده.»
کوچک است. خوب که چه؟
پیدا کردن ستاره‌ای که اندکی پس از مهبانگ پدید آمده بی‌شک چیز فریبنده‌ایست، ولی کوچک بودن این ستاره‌ی پیر و کم‌فلز هم به همان اندازه فریبنده و شگفت‌انگیزست. گفتنی‌ست که این ستاره 2MASS J18082002-5104378 B نام دارد و عضو یک سامانه‌ی دوتاییست.
به طور کلی، اخترشناسان فکر می‌کنند نخستین ستارگان کیهان بی‌اندازه بزرگ و پرجرم بوده و زندگی‌های بسیار کوتاهی داشتند. در حقیقت تا اواخر دهه‌ی ۱۹۹۰، بسیاری از پژوهشگران بر این باور بودند که کیهان آغازین تنها می‌توانست ستارگان غول‌پیکر بسازد.
ولی در سال‌های بعد، با پیشرفته‌تر و پیچیده‌تر شدن شبیه‌سازی‌ها ، این دیدگاه کم کم دگرگون شد. برای نمونه، دانشمندان ژاپنی در سال ۲۰۱۲ با انجام یک شبیه‌سازی نشان دادند که در کیهان آغازین، انفجار ابرنواخترها می‌توانسته [با تکه تکه کردن ابرهای پیرامون] به پیدایش ستارگان کم‌جرم در ابرهای پیرامونشان بیانجامد.
اگرچه دانشمندان دقیقا مطمئن نیستند که ستاره‌ی کوچک 2MASS J18082002-5104378 B چگونه پدید آمده، ولی اخترفیزیکدان دانشگاه موناش، آندره کیسی می‌گوید: «این کشف گویای اینست که نخستین ستارگان کیهان همگی بزرگ نبوده و مدت‌ها پیش نمرده بوده‌اند. این ستاره‌ی باستانی می‌توانسته از مقدار بسیار کمی از مواد پدید آمده باشد، که این بدان معناست که برخی از یادگارهای نخستین روزگار پس از مهبانگ می‌توانند هنوز هم زنده باشند. این دیدگاه ما درباره ی ستاره‌زایی در آغاز کیهان را تغییر می‌دهد.»
#کوتوله_سرخ #مهبانگ
--------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/11/OldDwarf.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
------------------------------------
* یکی از پیرترین ستارگان کیهان دارد بی سر و صدا در همین کهکشان خودمان، به فاصله‌ی ۲۰۰۰ سال نوری از زمین زندگی می کند- کوتولهای سرخ با سن ۱۳.۵ میلیارد سال!
بر پایه‌ی پژوهشی که گزارش آن در نشریه‌ی آستروفیزیکال جورنال منتشر شده، این کوتوله‌ی سرخ ۱۳.۵ میلیارد ساله تقریبا هیچ عنصر سنگینی ندارد؛ که نشان می‌دهد ابر موادِ سازنده‌ی آن ابری تقریبا دست نخورده بوده که از نخستین روزهای پس از مهبانگ به جا مانده بود. افزون بر این، از آنجایی که این ستاره‌ای کوچک به جرم تنها یک هفتم خورشید است و از مواد بسیار کهن درست شده، اخترشناسان را به بازنگری در جمعیت‌شناسی نخستین ستارگان کیهان واداشته است.
از سوی دیگر، از آنجایی که این ستاره بسیار به ما نزدیکست و در واقع هم‌محله‌ای ما در کهکشانست، بنابراین به احتمال بسیار این منطقه از کهکشان باید ۳ میلیارد سال پیرتر از چیزی باشد که در گذشته پنداشته می‌شد.
نیاکان باستانی
نخستین ستارگان کیهان به احتمال بسیار حدود ۲۰۰ میلیون سال پس از مهبانگ به دنیا آمدند. این ستارگانِ آغازین از موادی که در آن روزگار در دسترس بود ساخته شدند- به طور عمده هیدروژن، کمی هلیوم، و درصد ناچیزی هم لیتیوم.
این ستارگان در روند زندگی‌شان عنصرهای آغازین را همجوشاندند و عنصرهای سنگین‌تر، که اخترشناسان به همه‌ی آنها "فلز" می‌گویند را ساختند. سرانجام برخی از این ستارگانِ نخستین دچار انفجار ابرنواختری شدند و "فلزهایی" که ساخته بودند و در دلشان به دام افتاده بود را به درون فضا پرتاب کرده و ابرهای پیرامون را اندکی پرفلز کردند. سپس، همین ابرها نسل بعدی ستارگان را ساختند. این روند پیاپی همچنان ادامه یافت و باعث شد هر نسل ستارگان پرفلزتر از نسل پیشین شود.
کوین اشلافمان، نویسنده‌ی اصلی پژوهش از دانشگاه جانز هاپکینز می‌گوید: «خورشید ما به احتمال بسیار وارث هزاران نسل از ستارگان بزرگ جوانمرگیست که پیش از او زندگی کرده و مرده بودند. ولی چیزی که این ستاره‌ی نویافته را ویژه و شگفت‌انگیز کرده اینست که احتمال می‌رود تنها یک نسل میان او و آغاز کیهان بوده.»
کوچک است. خوب که چه؟
پیدا کردن ستاره‌ای که اندکی پس از مهبانگ پدید آمده بی‌شک چیز فریبنده‌ایست، ولی کوچک بودن این ستاره‌ی پیر و کم‌فلز هم به همان اندازه فریبنده و شگفت‌انگیزست. گفتنی‌ست که این ستاره 2MASS J18082002-5104378 B نام دارد و عضو یک سامانه‌ی دوتاییست.
به طور کلی، اخترشناسان فکر می‌کنند نخستین ستارگان کیهان بی‌اندازه بزرگ و پرجرم بوده و زندگی‌های بسیار کوتاهی داشتند. در حقیقت تا اواخر دهه‌ی ۱۹۹۰، بسیاری از پژوهشگران بر این باور بودند که کیهان آغازین تنها می‌توانست ستارگان غول‌پیکر بسازد.
ولی در سال‌های بعد، با پیشرفته‌تر و پیچیده‌تر شدن شبیه‌سازی‌ها ، این دیدگاه کم کم دگرگون شد. برای نمونه، دانشمندان ژاپنی در سال ۲۰۱۲ با انجام یک شبیه‌سازی نشان دادند که در کیهان آغازین، انفجار ابرنواخترها می‌توانسته [با تکه تکه کردن ابرهای پیرامون] به پیدایش ستارگان کم‌جرم در ابرهای پیرامونشان بیانجامد.
اگرچه دانشمندان دقیقا مطمئن نیستند که ستاره‌ی کوچک 2MASS J18082002-5104378 B چگونه پدید آمده، ولی اخترفیزیکدان دانشگاه موناش، آندره کیسی می‌گوید: «این کشف گویای اینست که نخستین ستارگان کیهان همگی بزرگ نبوده و مدت‌ها پیش نمرده بوده‌اند. این ستاره‌ی باستانی می‌توانسته از مقدار بسیار کمی از مواد پدید آمده باشد، که این بدان معناست که برخی از یادگارهای نخستین روزگار پس از مهبانگ می‌توانند هنوز هم زنده باشند. این دیدگاه ما درباره ی ستاره‌زایی در آغاز کیهان را تغییر می‌دهد.»
#کوتوله_سرخ #مهبانگ
--------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/11/OldDwarf.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
