اسلامی بیدگلی
3.49K subscribers
431 photos
119 videos
73 files
743 links
نکات کوتاه اقتصادی، مالی و ...
Download Telegram
یادداشت‌هایی درباره "سقلمه" (1)

شما اگر مسئول بوفه‌های مدارس کشور باشید و بدانید که ترتیب چیدن خوراکی‌ها در منوی بوفه‌ها در انتخاب دانش‌اموزان تأثیر دارد، منوها را چگونه طراحی می‌کنید؟
1. به‌گونه‌ای دانش‌آموزان بهتری انتخاب‌ها را داشته باشند؛
2. کاملا تصادفی؛
3. به‌گونه‌ای دانش‌آموزان غذای موردعلاقه خود را انتخاب کنند؛
4. به‌گونه‌ای که غذاهایی که بیشترین تخفیف را از تأمین‌کنندگان دارند، بیشترین فروش را داشته باشند،‌
5. به‌گونه‌ای که سود به حداکثر برسد.

#ریچارد_تیلر و #کاس_سانستین مباحث کتاب سقلمه (Nudge) را با این مثال آغاز می‌کنند و می‌گویند گاهی معماری انتخاب ما می‌تواند بر تصمیمات دیگران تأثیر بگذارد و زندگی آن‌ها را بهبود ببخشد، بدون این‌که انتخاب‌های آنان را محدود کند.

پ.ن. نام کامل کتاب Nudge; Improving Decisions About Health, Wealth and Happiness است و از این به بعد مطالبی از این کتاب یا درباره این موضوع خواهم‌ نوشت.

#کتاب
#سقلمه

#مالی_رفتاری
#اقتصاد_رفتاری

#نیمکت
http://T.me/nymkat
یادداشت‌هایی درباره "سقلمه" (۲)

تیلر و سانستین تلاش دارند که نشان دهند با معماری انتخاب می‌توان بدون محدود کردن آزادی افراد در گزینه‌های پیش رویشان، آن‌ها را به سمت تصمیماتی سوق داد که به تندرستی، ثروت و خوشبختی‌شان کمک می‌کند. این همان مفهوم "پدرسالاری آزادی‌خواهانه" (Libertarian Paternalism) است؛ یعنی هدایت افراد به اخذ تصمیمی خاص بدون این‌که آزادی آن‌ها در انتخاب محدود شود. این کار از طریق "سقلمه" انجام می‌شود.

سقلمه نوعی معماری انتخاب است که رفتار مردم را به‌نحو پیش‌بینی‌پذیری تغییر می‌دهد بدون این‌که گزینه‌ای را حذف یا منع کند و یا تغییر محسوسی در انگیزه‌های اقتصادی ایجاد کند. تغییر چیدمان میز غذا "سقلمه" است، اما تخفیف دادن و یا ممنوع کردن مصرف یک کالا (مثلا تنقلات) سقلمه محسوب نمی‌شود.

این تم اصلی کتاب "سقلمه" تیلر و سانستین است.

پ.ن.1. پدرسالاری آزادی‌خواهانه، "قیم‌مآبی آزادی‌خوانه" هم ترجمه شده است و "سقلمه" را "تلنگر" هم ترجمه کرده‌اند.

پ.ن.2. ریچارد_تیلر و کاس_سانستین در سال 2003 مقاله‌ای هم به نام Behavioral Economics, Public Policy and Paternalims: Libertarian Paternalism منتشر کرده‌اند که من سال‌ها پیش آن را ترجمه کرده و به چاپ رسانده‌ام.

#کتاب
#سقلمه

#مالی_رفتاری
#اقتصاد_رفتاری

#نیمکت
http://T.me/nymkat
یادداشت‌هایی درباره “سقلمه” (۳)

بسیاری با ایده پدرسالاری آزادی‌خواهانه (که در یادداشت ۲ طرح شد) مخالف هستند. آن‌ها معتقدند که انتخاب‌های انسان به‌اندازه کافی هوشمندانه هست. ایده‌ای که کمابیش پشت کتاب‌ها و متون کلاسیک اقتصاد نیز وجود دارد؛ در آن کتاب‌ها هم انسان عاقل اقتصادی به‌اندازه کافی دانا هست که تصمیمات درستی بگیرد و منافع خود را پیگیری کند. تیلر و سانستین البته معتقدند که می‌گویند که دنیای واقعی پر است از "انسان" که متاثر از احساسات و پر از اشتباه است نه "اِکان" (همان انسان عاقل اقتصادی متون کلاسیک). شاهد مثال هم انسان‌های بسیاری هستند که رفتارهایی دارند که به زیان‌شان تمام می‌شود؛ پرخوری، سیگار کشیدن، مصرف مشروبات الکلی و ... نکته این‌جاست که بسیاری از اشتباهات انسان‌های عادی حتی پیش‌بینی‌پذیر است.
برخی منتقدین پدرسالاری آزادی‌خواهانه معتقدند که این روش انتخاب افراد را محدود می‌کند و کسی (فرد، بنگاه یا دولت) حق ندارد در انتخاب‌های افراد دخالت کند. تیلر و سانستین معتقدند که اول وجود گزینه‌های بسیار زیاد لزوما به انتخاب بهینه منجر نمی‌شود و دوم این‌که در بسیاری از اوقات ناگزیر به طراحی‌هایی برای انتخاب افراد هستیم (مثال کافه در یادداشت 1 را به‌خاطر بیاورید). در حقیقت عدم وجود معماری انتخاب هم خود نوعی معماری انتخاب است. بسیاری از مردم به همان گزینه‌های پیش‌فرض عمل خواهند کرد. بنابراین چه بهتر که به معماری انتخاب فکر کنیم.

#کتاب
#سقلمه
#ریچار_تیلر
#کاس_سانستین
#مالی_رفتاری
#اقتصاد_رفتاری

#نیمکت
@nymkat
یادداشت‌هایی درباره "سقلمه" (4)

چگونه برخی از انسان‌های بسیار باهوش، از پسِ ساده‌ترین کارها برنمی‌آیند؟

پاسخ این سوال در شیوه تفکر و واکنش انسان‌ها به پدیده‌ها نهفته است. انسان‌ها دو سیستم برای فکر کردن و نشان دادن واکنش دارند. سیستم یک، خودکار (automatic) است و سیستم دو، بازتابی (Reflective). سیستم 1 که در موارد روزمره و دائمی کار می‌کند، سریع، عجول و بدون فکر است و معمولاً براساس تجربه تحلیل می‌کند و واکنش نشان می‌دهد. سیستم 2، اما کنترل‌شده و خودگاه است، براساس قوانین استنتاجی کار می‌کند و بسیار کندتر از سیستم 1 است. سیستم 1 منافع کوتاه‌مدت را در نظر می‌گیرد و در همه جانواران مشابه است. سیستم 2، منافع بلندمدت را حداکثر می‌کند و با اندیشه و مهارت سروکار دارد. البته گاهی مهارت زمانی به دست می‌آید که رفتار یا عملی آن‌قدر تمرین می‌شود که بدون خطا توسط سیستم خودکار انجام می‌شود. در یادگیری زبان معمولا ما زبان دوم را به سیستم 2 سپرده‌ایم، اما کسی که دو زبان را به راحتی صحبت می‌کند، در حقیقت آن‌قدر تمرین کرده (یا به‌خاطر شرایط) هر دو زبان را با سیستم 1 صحبت می‌کند.

پ.ن. کتاب Thinking_Fast_and_Slow# نوشتن #دانیل_کانمن درباره عملکرد این دو سیستم است.

#کتاب
#سقلمه
#تلنگر
#ریچار_تیلر
#کاس_سانستین
#مالی_رفتاری
#اقتصاد_رفتاری

#نیمکت
http://T.me/nymkat