ЖАНОЗАГА БОРГАНДА НИМА ДЕЙИШ КЕРАК?
#жаноза
❓CАВОЛ: Жанозага борганда нима деб айтиш керак? Бандалик деса бўладими ёки нима дейиш керак?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Таъзия эгасига “Марҳум (отангиз ё онангиз)ни Аллоҳ раҳматига олсин. Сизга сабр ва ажр берсин,” деб таъзия изҳор қилинади. Шунингдек, қуйидаги Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васалламнинг таъзияларини айтиш ҳам яхши саналади:
إنَّ لِلَّهِ مَا أَخَذَ وَلَهُ مَا أَعْطَى وَكُلُّ شَيْءٍ عِنْدَهُ بِأَجَلٍ مُسَمًّى
яъни: “Албатта, олгани ҳам, бергани ҳам Аллоҳникидир. Унинг ҳузурида ҳамма нарса ўлчовлидир”. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати (Fatvo.uz).
•┈┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈┈•
👉 Уланиш: @nurli_yol_fiqh 📚
#жаноза
❓CАВОЛ: Жанозага борганда нима деб айтиш керак? Бандалик деса бўладими ёки нима дейиш керак?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Таъзия эгасига “Марҳум (отангиз ё онангиз)ни Аллоҳ раҳматига олсин. Сизга сабр ва ажр берсин,” деб таъзия изҳор қилинади. Шунингдек, қуйидаги Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васалламнинг таъзияларини айтиш ҳам яхши саналади:
إنَّ لِلَّهِ مَا أَخَذَ وَلَهُ مَا أَعْطَى وَكُلُّ شَيْءٍ عِنْدَهُ بِأَجَلٍ مُسَمًّى
яъни: “Албатта, олгани ҳам, бергани ҳам Аллоҳникидир. Унинг ҳузурида ҳамма нарса ўлчовлидир”. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати (Fatvo.uz).
•┈┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈┈•
👉 Уланиш: @nurli_yol_fiqh 📚
ЖАНОЗА НАМОЗИДА ТАКБИРЛАРНИ ТЎРТТАДАН КАМ АЙТИШ
#жаноза
❓CАВОЛ: Ҳурматли фатво ҳайъати, эшитишимча жаноза намозида имом неча марта “Аллоҳу акбар” деса, имомга иқтидо қилган кишилар ҳам шунча марта “Аллоҳу акбар” дейиши керак экан. Мабодо айтмаса намози бузилармиш. Шунга аниқлик киритиб берсангиз?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Жаноза намозига киришдаги такбир (“Аллоҳу акбар”) ва ундан кейинги уч такбирни айтиш имомга фарз бўлгани каби, иқтидо қилувчиларга ҳам фарздир. Агар иқтидо қилувчи такбирлардан бирини айтмаса, жаноза намози дуруст бўлмайди. Чунки ундаги ҳар бир такбир тўрт ракатли намознинг ҳар бир ракаатига ўхшайди. Бу ҳақда фиқҳий манбаларимизда қуйидагича келган:
أن كل تكبيرة من تكبيرات صلاة الجنازة قامت مقام ركعة حتى لو ترك تكبيرة منها لا تجزئه الصلاة كما لو ترك ركعة من ذوات الأربع ("الميحط البرهاني") .
яъни: "Жаноза намозининг такбирларидан ҳар бири бир ракаат намознинг ўрнидадир. Ҳатто, жанозанинг тўрт такбиридан бири тарк қилинса, намоз дуруст бўлмайди, худди тўрт ракаатли намоздан бир ракаати ўқилмаса намоз дуруст бўлмаганидек". (“Ал-Муҳитул бурҳоний” китоби).
☝️ Демак, жаноза намозида ҳар гал имом такбир айтганда, иқтидо қилган киши ҳам имомга эргашиб такбирни айтиши фарз ҳисобланади. Акс ҳолда намози дуруст бўлмайди. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати (Fatvo.uz).
•┈┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈┈•
👉 Уланиш: @nurli_yol_fiqh 📚
#жаноза
❓CАВОЛ: Ҳурматли фатво ҳайъати, эшитишимча жаноза намозида имом неча марта “Аллоҳу акбар” деса, имомга иқтидо қилган кишилар ҳам шунча марта “Аллоҳу акбар” дейиши керак экан. Мабодо айтмаса намози бузилармиш. Шунга аниқлик киритиб берсангиз?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Жаноза намозига киришдаги такбир (“Аллоҳу акбар”) ва ундан кейинги уч такбирни айтиш имомга фарз бўлгани каби, иқтидо қилувчиларга ҳам фарздир. Агар иқтидо қилувчи такбирлардан бирини айтмаса, жаноза намози дуруст бўлмайди. Чунки ундаги ҳар бир такбир тўрт ракатли намознинг ҳар бир ракаатига ўхшайди. Бу ҳақда фиқҳий манбаларимизда қуйидагича келган:
أن كل تكبيرة من تكبيرات صلاة الجنازة قامت مقام ركعة حتى لو ترك تكبيرة منها لا تجزئه الصلاة كما لو ترك ركعة من ذوات الأربع ("الميحط البرهاني") .
яъни: "Жаноза намозининг такбирларидан ҳар бири бир ракаат намознинг ўрнидадир. Ҳатто, жанозанинг тўрт такбиридан бири тарк қилинса, намоз дуруст бўлмайди, худди тўрт ракаатли намоздан бир ракаати ўқилмаса намоз дуруст бўлмаганидек". (“Ал-Муҳитул бурҳоний” китоби).
☝️ Демак, жаноза намозида ҳар гал имом такбир айтганда, иқтидо қилган киши ҳам имомга эргашиб такбирни айтиши фарз ҳисобланади. Акс ҳолда намози дуруст бўлмайди. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати (Fatvo.uz).
•┈┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈┈•
👉 Уланиш: @nurli_yol_fiqh 📚
АЗА ТУТИШ ҲАҚИДА
#жаноза
❓CАВОЛ: Ассалому алайкум! Акам оламдан ўтиб қолди. Аза 3 кун бўлади, жумалик, 20лик, 40лик деган гаплар қанчалик тўғри? Маракада қўй сўймоқчимиз, мумкинми?
💬 ЖАВОБ: Ва алайкум ассалом! Аслида эҳсон қилиш, тиловат Қуръон қилиш, мағфиратларини сўраб дуо қилиш ва савобларни бағишлаш шариатимизда тарғиб қилинган ишлардандир. Марҳумлар худди ботқоққа ботган, онаси емиш келтиришини кутиб турган полапонлар каби ожиз ва муҳтож бўладилар. Уларнинг ҳаққига эҳсон ва тиловати Қуръон қилишни фарзандлар кунлик вазифамиз қилиб олишимиз керак. Эҳсоннинг катта ёки кичиги бўлмайди, ҳатто йўлда турган тошни четга суриб, ўтган кетганга салом бериб савобини бағишлаш ҳам эҳсон ҳисобланади. Аслида булар ҳолис риёсиз бўлгани учун эҳсонни қилиб фахрланадиганларидан кўра афзалдир.
Туғилган кунни, 3, 7, 20, 40 ва вафот топган куни, пайшанба, ҳайит, неча йиллигини ёки неча ёшга кирганини белгилаб эҳсон қилиш бидъатдир. Бу кимларнидир “ҳеч бўлмаса шуни қилгин” қабилидаги маслаҳати бўлган бўлса керак. Буни тарк қилиш вожиб. Валлоҳу аълам!
(https://savollar.islom.uz/s/55432)
«Зикр аҳлидан сўранг» ҳайъати
•┈┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈┈•
👉 Уланиш: @nurli_yol_fiqh 📚
#жаноза
❓CАВОЛ: Ассалому алайкум! Акам оламдан ўтиб қолди. Аза 3 кун бўлади, жумалик, 20лик, 40лик деган гаплар қанчалик тўғри? Маракада қўй сўймоқчимиз, мумкинми?
💬 ЖАВОБ: Ва алайкум ассалом! Аслида эҳсон қилиш, тиловат Қуръон қилиш, мағфиратларини сўраб дуо қилиш ва савобларни бағишлаш шариатимизда тарғиб қилинган ишлардандир. Марҳумлар худди ботқоққа ботган, онаси емиш келтиришини кутиб турган полапонлар каби ожиз ва муҳтож бўладилар. Уларнинг ҳаққига эҳсон ва тиловати Қуръон қилишни фарзандлар кунлик вазифамиз қилиб олишимиз керак. Эҳсоннинг катта ёки кичиги бўлмайди, ҳатто йўлда турган тошни четга суриб, ўтган кетганга салом бериб савобини бағишлаш ҳам эҳсон ҳисобланади. Аслида булар ҳолис риёсиз бўлгани учун эҳсонни қилиб фахрланадиганларидан кўра афзалдир.
Туғилган кунни, 3, 7, 20, 40 ва вафот топган куни, пайшанба, ҳайит, неча йиллигини ёки неча ёшга кирганини белгилаб эҳсон қилиш бидъатдир. Бу кимларнидир “ҳеч бўлмаса шуни қилгин” қабилидаги маслаҳати бўлган бўлса керак. Буни тарк қилиш вожиб. Валлоҳу аълам!
(https://savollar.islom.uz/s/55432)
«Зикр аҳлидан сўранг» ҳайъати
•┈┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈┈•
👉 Уланиш: @nurli_yol_fiqh 📚
🧕 АЗАДОР АЁЛЛАР КЎК КИЙИМ КИЙИШИ
#жаноза
❓CАВОЛ: Инсон ўлгандан кейин яқин аёллари 1 йил кўк кийим кийиб юришади. Шуни ҳукми қандай?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Бу иш шариатга мувофиқ эмас.
Фақат маййитнинг хотини идда давомида - 4 ойу 10 кун безакли, ялтир-юлтир, қизил ва ипак кийимлар киймайди, безанмайди, хушбўйлик ишлатмайди. Агар ҳомиладор бўлса, туққунича шундай кийинади.
Маййитнинг бошқа аёл қариндошлари бирор кун зийнатни тарк қилишлари мажбурий эмас.
Лекин улар аза кунлари қора кийим кийишларининг зарари йўқ ("Ал-Фатово ал-ҳиндия"). Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати(Fatvo.uz)
•┈┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈┈•
👉 Уланиш: @nurli_yol_fiqh 📚
#жаноза
❓CАВОЛ: Инсон ўлгандан кейин яқин аёллари 1 йил кўк кийим кийиб юришади. Шуни ҳукми қандай?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Бу иш шариатга мувофиқ эмас.
Фақат маййитнинг хотини идда давомида - 4 ойу 10 кун безакли, ялтир-юлтир, қизил ва ипак кийимлар киймайди, безанмайди, хушбўйлик ишлатмайди. Агар ҳомиладор бўлса, туққунича шундай кийинади.
Маййитнинг бошқа аёл қариндошлари бирор кун зийнатни тарк қилишлари мажбурий эмас.
Лекин улар аза кунлари қора кийим кийишларининг зарари йўқ ("Ал-Фатово ал-ҳиндия"). Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати(Fatvo.uz)
•┈┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈┈•
👉 Уланиш: @nurli_yol_fiqh 📚
ЖАНОЗА НАМОЗИГА КЕЧИККАН КИШИ
#жаноза
❓CАВОЛ: Жанозага кеч келдим, менинг учинчи такбиримда домла тугатди. Тўртинчи такбирни нима қиламан?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Жаноза намозига киришдаги такбир (“Аллоҳу акбар”) ва ундан кейинги уч такбирни айтиш имомга фарз бўлгани каби, иқтидо қилувчиларга ҳам фарздир. Агар иқтидо қилувчи такбирлардан бирини айтмаса, жаноза намози дуруст бўлмайди. Чунки ундаги ҳар бир такбир тўрт ракатли намознинг ҳар бир ракаатига ўхшайди.
Киши жаноза намозида неча ракатга кеч қолган бўлса, имом салом берганда салом бермай туради ва нечта такбир қолиб кетган бўлса, шуларни айтиб сўнг салом беради.
وَإِذَا جَاءَ رَجُلٌ وَقَدْ كَبَّرَ الْإِمَامُ التَّكْبِيرَةَ الْأُولَى وَلَمْ يَكُنْ حَاضِرًا انْتَظَرَهُ حَتَّى يُكَبِّرَ الثَّانِيَةَ وَيُكَبِّرَ مَعَهُ فَإِذَا فَرَغَ الْإِمَامُ كَبَّرَ الْمَسْبُوقُ التَّكْبِيرَةَ الَّتِي فَاتَتْهُ قَبْلَ أَنْ تُرْفَعَ الْجِنَازَةُ وَهَذَا قَوْلُ أَبِي حَنِيفَةَ وَمُحَمَّدٍ - رَحِمَهُمَا اللَّهُ تَعَالَى - وَكَذَا إنْ جَاءَ وَقَدْ كَبَّرَ الْإِمَامُ تَكْبِيرَتَيْنِ أَوْ ثَلَاثًا، كَذَا فِي السِّرَاجِ الْوَهَّاجِ
“Киши жаноза намози келгандан имом биринчи такбирни айтиб бўлган бўлса, имом иккинчи такбирни айтишини кутиб туради ва (имом иккинчи такбирни айтганда) имом билан бирга такбир айтади. Қачон имом жаноза намозини тугатса, (муқтади салом бермайди) тобут кўтарилишидан аввал қолиб кетган такбирни айтиб қўяди. Бу ҳукмни имом Абу Ҳанифа ва Имом Муҳаммад раҳматуллоҳи алайҳлар айтганлар. Худди шунингдек (жаноза намозига) келганда имом икки ёки уч такбир айтиб бўлган бўлса ҳам (қолган такбирларни имом жаноза намозидан фориғ бўлганидан сўнг кеч қолган такбирларни айтиб қўяди). “Сирожул ваҳҳож” китобида шундай келган (“Фатовои Ҳиндия”).
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати(Fatvo.uz).
•┈┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈┈•
👉 Уланиш: @nurli_yol_fiqh 📚
#жаноза
❓CАВОЛ: Жанозага кеч келдим, менинг учинчи такбиримда домла тугатди. Тўртинчи такбирни нима қиламан?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Жаноза намозига киришдаги такбир (“Аллоҳу акбар”) ва ундан кейинги уч такбирни айтиш имомга фарз бўлгани каби, иқтидо қилувчиларга ҳам фарздир. Агар иқтидо қилувчи такбирлардан бирини айтмаса, жаноза намози дуруст бўлмайди. Чунки ундаги ҳар бир такбир тўрт ракатли намознинг ҳар бир ракаатига ўхшайди.
Киши жаноза намозида неча ракатга кеч қолган бўлса, имом салом берганда салом бермай туради ва нечта такбир қолиб кетган бўлса, шуларни айтиб сўнг салом беради.
وَإِذَا جَاءَ رَجُلٌ وَقَدْ كَبَّرَ الْإِمَامُ التَّكْبِيرَةَ الْأُولَى وَلَمْ يَكُنْ حَاضِرًا انْتَظَرَهُ حَتَّى يُكَبِّرَ الثَّانِيَةَ وَيُكَبِّرَ مَعَهُ فَإِذَا فَرَغَ الْإِمَامُ كَبَّرَ الْمَسْبُوقُ التَّكْبِيرَةَ الَّتِي فَاتَتْهُ قَبْلَ أَنْ تُرْفَعَ الْجِنَازَةُ وَهَذَا قَوْلُ أَبِي حَنِيفَةَ وَمُحَمَّدٍ - رَحِمَهُمَا اللَّهُ تَعَالَى - وَكَذَا إنْ جَاءَ وَقَدْ كَبَّرَ الْإِمَامُ تَكْبِيرَتَيْنِ أَوْ ثَلَاثًا، كَذَا فِي السِّرَاجِ الْوَهَّاجِ
“Киши жаноза намози келгандан имом биринчи такбирни айтиб бўлган бўлса, имом иккинчи такбирни айтишини кутиб туради ва (имом иккинчи такбирни айтганда) имом билан бирга такбир айтади. Қачон имом жаноза намозини тугатса, (муқтади салом бермайди) тобут кўтарилишидан аввал қолиб кетган такбирни айтиб қўяди. Бу ҳукмни имом Абу Ҳанифа ва Имом Муҳаммад раҳматуллоҳи алайҳлар айтганлар. Худди шунингдек (жаноза намозига) келганда имом икки ёки уч такбир айтиб бўлган бўлса ҳам (қолган такбирларни имом жаноза намозидан фориғ бўлганидан сўнг кеч қолган такбирларни айтиб қўяди). “Сирожул ваҳҳож” китобида шундай келган (“Фатовои Ҳиндия”).
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати(Fatvo.uz).
•┈┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈┈•
👉 Уланиш: @nurli_yol_fiqh 📚
ЖАНОЗА ЎҚИШ МУМКИН БЎЛМАГАН ВАҚТ
#жаноза
❓CАВОЛ: Ассалому алайкум! Азиз узтозлар, биламизки жаноза намозини қуёш чиқаётганда, тиккага келган ва ботаётган вақтларда ўқиш жоиз эмас. Агарда пешин намозини ўқиб бўлгандан кейин ўқилса жоиз бўладими? Бу тахминан соат 13:30ларда бўлади.
💬 ЖАВОБ: Ва алайкум ассалом! Жоиз бўлади. Жанозани уч вақтдан бошқа ҳар доим ўқиса бўлади.
☝️ Жанозага борганлар намозлари адо бўлиши учун икки нарса шарт. Бири тик туришлари, иккинчиси имомнинг ортидан ўзлари эшитиладиган қилиб тўрт такбирни айтишлари. Кўпчилик тик туради, лекин имом такбир айтганда қўшилиб такбир айтмайди. Шу билан улар жаноза ўқиган бўлмайдилар. Имом жаноза ўқишларидан олдин айтиб қўйишлари керак. Валлоҳу аълам!
(https://savollar.islom.uz/s/115956)
«Зикр аҳлидан сўранг» ҳайъати
•┈┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈┈•
👉 Уланиш: @nurli_yol_fiqh 📚
#жаноза
❓CАВОЛ: Ассалому алайкум! Азиз узтозлар, биламизки жаноза намозини қуёш чиқаётганда, тиккага келган ва ботаётган вақтларда ўқиш жоиз эмас. Агарда пешин намозини ўқиб бўлгандан кейин ўқилса жоиз бўладими? Бу тахминан соат 13:30ларда бўлади.
💬 ЖАВОБ: Ва алайкум ассалом! Жоиз бўлади. Жанозани уч вақтдан бошқа ҳар доим ўқиса бўлади.
☝️ Жанозага борганлар намозлари адо бўлиши учун икки нарса шарт. Бири тик туришлари, иккинчиси имомнинг ортидан ўзлари эшитиладиган қилиб тўрт такбирни айтишлари. Кўпчилик тик туради, лекин имом такбир айтганда қўшилиб такбир айтмайди. Шу билан улар жаноза ўқиган бўлмайдилар. Имом жаноза ўқишларидан олдин айтиб қўйишлари керак. Валлоҳу аълам!
(https://savollar.islom.uz/s/115956)
«Зикр аҳлидан сўранг» ҳайъати
•┈┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈┈•
👉 Уланиш: @nurli_yol_fiqh 📚
ЖАНОЗА НАМОЗИНИ ТАҲОРАТСИЗ ЎҚИШ
#жаноза
❓CАВОЛ: Баъзилар жаноза намозини таҳоратсиз ўқиса ҳам жоиз, дейишади. Шу гап тўғрими?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Жаноза намозини таҳоратсиз ўқиб бўлмайди. Чунки, жаноза намозини ўқувчининг бадани, кийими ва жойи таҳоратсизлик ва нажосатдан пок бўлиши шарт. Жаноза намозига улгуриш учун вақт жуда кам бўлганида таяммум қилиб жаноза намозига қўшилиш мумкин. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати(Fatvo.uz)
•┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈•
🔸 Ибодат Масалалари 🔸
#жаноза
❓CАВОЛ: Баъзилар жаноза намозини таҳоратсиз ўқиса ҳам жоиз, дейишади. Шу гап тўғрими?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Жаноза намозини таҳоратсиз ўқиб бўлмайди. Чунки, жаноза намозини ўқувчининг бадани, кийими ва жойи таҳоратсизлик ва нажосатдан пок бўлиши шарт. Жаноза намозига улгуриш учун вақт жуда кам бўлганида таяммум қилиб жаноза намозига қўшилиш мумкин. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати(Fatvo.uz)
•┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈•
🔸 Ибодат Масалалари 🔸
ТИРИК ТУҒИЛМАГАН БОЛАГА ИСМ
#жаноза
❓CАВОЛ: Ассалому алайкум! Яқинда мен 9 ойлик эгизак фарзандимдан ажралдим. Чақалоқлар ўлик туғилди. Уларга исм қўйиш керакмиди?
💬 ЖАВОБ: Ва алайкум ассалом! Исм қўйилади, ювилинади ва ўлик туғилган бўлса жаноза ўқимасдан дафн қилинади. Валлоҳу аълам!
(https://savollar.islom.uz/s/52754)
«Зикр аҳлидан сўранг» ҳайъати
•┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈•
🔸 Ибодат Масалалари 🔸
#жаноза
❓CАВОЛ: Ассалому алайкум! Яқинда мен 9 ойлик эгизак фарзандимдан ажралдим. Чақалоқлар ўлик туғилди. Уларга исм қўйиш керакмиди?
💬 ЖАВОБ: Ва алайкум ассалом! Исм қўйилади, ювилинади ва ўлик туғилган бўлса жаноза ўқимасдан дафн қилинади. Валлоҳу аълам!
(https://savollar.islom.uz/s/52754)
«Зикр аҳлидан сўранг» ҳайъати
•┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈•
🔸 Ибодат Масалалари 🔸
ЖАНОЗА ЎҚИГАНЛИГИ УЧУН ПУЛ ОЛСА БЎЛАДИМИ?
#жаноза
❓CАВОЛ: Имом жаноза ўқиганлиги учун пул олса бўладими?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Бўлади. Жаноза намози фарзи кифоя, яъни, маълум бир кишилар бажарса бошқалардан гуноҳ соқит бўладиган амалдир ва жаноза ўқиш имомнинг ҳаққи ва вазифасидир. Мутааххир (кейинги) уламолар имомлик учун ҳақ олиш жоизлигига иттифоқ қилганлар. Жаноза учун ҳақ бериш, имомлик учун ҳақ бериш жумласидандир. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази(Fatvo.uz).
•┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈•
🔸 Ибодат Масалалари 🔸
#жаноза
❓CАВОЛ: Имом жаноза ўқиганлиги учун пул олса бўладими?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Бўлади. Жаноза намози фарзи кифоя, яъни, маълум бир кишилар бажарса бошқалардан гуноҳ соқит бўладиган амалдир ва жаноза ўқиш имомнинг ҳаққи ва вазифасидир. Мутааххир (кейинги) уламолар имомлик учун ҳақ олиш жоизлигига иттифоқ қилганлар. Жаноза учун ҳақ бериш, имомлик учун ҳақ бериш жумласидандир. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази(Fatvo.uz).
•┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈•
🔸 Ибодат Масалалари 🔸
ЖАНОЗА НАМОЗИНИ ЎҚИШ ТАРТИБИ
#намоз #жаноза
❓CАВОЛ: Ҳурматли устозлар, жаноза намози қандай ўқилади? Иложи бўлса батафсил маълумот берсангиз.
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Жаноза намози фарзи кифоя бўлиб, бундан хабардор бўлган кишилардан бир қисми адо этиши билан бошқалардан бу фарз соқит бўлади. Агар ҳеч ким ўқимаса, ҳаммалари гуноҳкор бўладилар. Жаноза намозининг фарзи иккита: тўрт такбир ва тик туриб ўқиш. Вожиби – салом беришдир. Сано, салавотлар ва дуо ўқиш эса, суннатдир.
Жаноза намози қуйидагича ўқилади:
Имом маййитнинг кўкраги тўғрисида туриб, бош бармоғини қулоғи юмшоғига теккизиб “Аллоҳу акбар” дейди. Иқтидо қилганлар ҳам шундай қиладилар. Сўнг сано ўқилади:
سُبْحَانَكَ اللَّهُمَّ وَبِحَمْدِكَ وَتَبَارَكَ اسْمُكَ وَتَعَالَى جَدُّكَ وَلَا إِلَهَ غَيْرُكَ
яъни: “Эй Аллоҳ, Сени пок деб, ҳамд айтиб ёд қиламан, исминг муборак, мартабанг улуғдир, Сендан ўзга илоҳ йўқ”.
Санодан сўнг иккинчи такбир айтилади ва бунда мазҳабимизга кўра қўл кўтарилмайди, қўл фақат биринчи такбирда кўтарилади холос. Иккинчи такбирдан сўнг салавот ўқилади:
اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ، كَمَا صَلَّيْتَ عَلَى إِبْرَاهِيمَ وَعَلَى آلِ إِبْرَاهِيمَ، إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ.
اَللَّهُمَّ بَارِكْ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ، كَمَا بَارَكْتَ عَلَى إِبْرَاِهِيمَ وَعَلَى آلِ إِبْرَاهِيمَ، إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ
яъни: “Эй Аллоҳ, Иброҳим ва унинг оиласига салавот юборганинг каби Муҳаммад ва у зотнинг оиласига ҳам юборгин. Сен мақтовга лойиқ, буюк Зотсан.
Эй Аллоҳ, Иброҳим ва унинг оиласига барака нозил қилганинг каби Муҳаммад ва у зотнинг оиласига ҳам барака нозил қилгин. Сен мақтовга лойиқ, буюк Зотсан”.
Салавотдан сўнг учинчи такбир айтилади, ортидан маййитнинг ҳаққига дуо қилинади:
اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِحَيِّنَا، وَمَيِّتِنَا، وشَاهِدِنَا، وَغَائِبِنَا، وَصَغِيْرِنَا، وَكَبِيرِنَا، وَذَكَرِنَا، وَأُنْثَانَا، اللَّهُمَّ مَنْ أَحْيَيْتَهُ مِنَّا فَأَحْيِهِ عَلَى الْإِسْلَامِ، وَمَنْ تَوَفَّيْتَهُ مِنَّا فَتَوفَّهُ عَلَى الْإِيْمَانِ
яъни: “Эй Аллоҳ, тирикларимизни ҳам, ўтганларимизни ҳам, бу ерда борларимизни ҳам, йўқларимизни ҳам, каттаю кичигимизни ҳам, эркагу аёлларимизни ҳам мағфират қилгин. Эй Аллоҳ, биздан кимни яшатсанг, Исломда яшат, кимни вафот эттирсанг, имонда вафот эттиргин”.
Маййит балоғатга етмаган ёш бола бўлса, юқоридаги дуонинг ўрнига қуйидаги дуо ўқилади:
اللَّهُمَّ اجْعَلْهُ لَنَا فَرَطًا وَاجْعَلْهُ لَنَا أَجْرًا وَذُخْرًا وَاجْعَلْهُ لَنَا شَافِعًا وَمُشَفَّعًا
яъни: “Эй Аллоҳ, Уни охиратда бизни кутиб оладиган хушхабарчи қил, уни бизга савоб ва захира қил, уни бизга шафоат қилувчи ва шафоати қабул бўлувчи қилгин”.
Кейин тўртинчи такбир айтилади ва салом берилади.
Жаноза намозига кеч қолган одам ният қилиб имомнинг такбир айтиши билан намозга қўшилади. Имом салом берганидан кейин нечта такбирга кеч қолган бўлса, такбирларнинг ўзини айтиб қўяди. Бошқа нарсаларни ўқимайди.
Жаноза ўқиш учун албатта таҳорат бўлиши шартдир. Таҳорат қилиб келгунча намозга улгурмайдиган бўлса, жаноза эгасидан бошқалар таяммум қилиб, намоз ўқишлари мумкин бўлади. Жаноза намози асносида имом такбир айтса, иқтидо қилганлар бошини осмон сари кўтармайди, кўтариш бадъат ҳисобланади.
Туғилган чақалоқ овоз чиқариб ёки қимирлаб, сўнгра ўлган бўлса, унга исм қўйилади, ювилиб кафанланади ва жаноза ўқиб кўмилади. Ўлик ҳолда туғилган чақалоққа исм қўйилмайди, жаноза ўқилмайди, ювиб, бир латтага ўраб кўмилади. Чақалоқнинг тирик туғилгани тўғрисида туққан она ёки туғдирган доянинг гувоҳлиги қабул қилинади (Манбалар: "Фатовои Ҳиндийя" ва "Бадоиус-саноиъ" китоблари). Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати (Fatvo.uz).
•┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈•
🔸 Ибодат Масалалари 🔸
#намоз #жаноза
❓CАВОЛ: Ҳурматли устозлар, жаноза намози қандай ўқилади? Иложи бўлса батафсил маълумот берсангиз.
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Жаноза намози фарзи кифоя бўлиб, бундан хабардор бўлган кишилардан бир қисми адо этиши билан бошқалардан бу фарз соқит бўлади. Агар ҳеч ким ўқимаса, ҳаммалари гуноҳкор бўладилар. Жаноза намозининг фарзи иккита: тўрт такбир ва тик туриб ўқиш. Вожиби – салом беришдир. Сано, салавотлар ва дуо ўқиш эса, суннатдир.
Жаноза намози қуйидагича ўқилади:
Имом маййитнинг кўкраги тўғрисида туриб, бош бармоғини қулоғи юмшоғига теккизиб “Аллоҳу акбар” дейди. Иқтидо қилганлар ҳам шундай қиладилар. Сўнг сано ўқилади:
سُبْحَانَكَ اللَّهُمَّ وَبِحَمْدِكَ وَتَبَارَكَ اسْمُكَ وَتَعَالَى جَدُّكَ وَلَا إِلَهَ غَيْرُكَ
яъни: “Эй Аллоҳ, Сени пок деб, ҳамд айтиб ёд қиламан, исминг муборак, мартабанг улуғдир, Сендан ўзга илоҳ йўқ”.
Санодан сўнг иккинчи такбир айтилади ва бунда мазҳабимизга кўра қўл кўтарилмайди, қўл фақат биринчи такбирда кўтарилади холос. Иккинчи такбирдан сўнг салавот ўқилади:
اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ، كَمَا صَلَّيْتَ عَلَى إِبْرَاهِيمَ وَعَلَى آلِ إِبْرَاهِيمَ، إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ.
اَللَّهُمَّ بَارِكْ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ، كَمَا بَارَكْتَ عَلَى إِبْرَاِهِيمَ وَعَلَى آلِ إِبْرَاهِيمَ، إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ
яъни: “Эй Аллоҳ, Иброҳим ва унинг оиласига салавот юборганинг каби Муҳаммад ва у зотнинг оиласига ҳам юборгин. Сен мақтовга лойиқ, буюк Зотсан.
Эй Аллоҳ, Иброҳим ва унинг оиласига барака нозил қилганинг каби Муҳаммад ва у зотнинг оиласига ҳам барака нозил қилгин. Сен мақтовга лойиқ, буюк Зотсан”.
Салавотдан сўнг учинчи такбир айтилади, ортидан маййитнинг ҳаққига дуо қилинади:
اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِحَيِّنَا، وَمَيِّتِنَا، وشَاهِدِنَا، وَغَائِبِنَا، وَصَغِيْرِنَا، وَكَبِيرِنَا، وَذَكَرِنَا، وَأُنْثَانَا، اللَّهُمَّ مَنْ أَحْيَيْتَهُ مِنَّا فَأَحْيِهِ عَلَى الْإِسْلَامِ، وَمَنْ تَوَفَّيْتَهُ مِنَّا فَتَوفَّهُ عَلَى الْإِيْمَانِ
яъни: “Эй Аллоҳ, тирикларимизни ҳам, ўтганларимизни ҳам, бу ерда борларимизни ҳам, йўқларимизни ҳам, каттаю кичигимизни ҳам, эркагу аёлларимизни ҳам мағфират қилгин. Эй Аллоҳ, биздан кимни яшатсанг, Исломда яшат, кимни вафот эттирсанг, имонда вафот эттиргин”.
Маййит балоғатга етмаган ёш бола бўлса, юқоридаги дуонинг ўрнига қуйидаги дуо ўқилади:
اللَّهُمَّ اجْعَلْهُ لَنَا فَرَطًا وَاجْعَلْهُ لَنَا أَجْرًا وَذُخْرًا وَاجْعَلْهُ لَنَا شَافِعًا وَمُشَفَّعًا
яъни: “Эй Аллоҳ, Уни охиратда бизни кутиб оладиган хушхабарчи қил, уни бизга савоб ва захира қил, уни бизга шафоат қилувчи ва шафоати қабул бўлувчи қилгин”.
Кейин тўртинчи такбир айтилади ва салом берилади.
Жаноза намозига кеч қолган одам ният қилиб имомнинг такбир айтиши билан намозга қўшилади. Имом салом берганидан кейин нечта такбирга кеч қолган бўлса, такбирларнинг ўзини айтиб қўяди. Бошқа нарсаларни ўқимайди.
Жаноза ўқиш учун албатта таҳорат бўлиши шартдир. Таҳорат қилиб келгунча намозга улгурмайдиган бўлса, жаноза эгасидан бошқалар таяммум қилиб, намоз ўқишлари мумкин бўлади. Жаноза намози асносида имом такбир айтса, иқтидо қилганлар бошини осмон сари кўтармайди, кўтариш бадъат ҳисобланади.
Туғилган чақалоқ овоз чиқариб ёки қимирлаб, сўнгра ўлган бўлса, унга исм қўйилади, ювилиб кафанланади ва жаноза ўқиб кўмилади. Ўлик ҳолда туғилган чақалоққа исм қўйилмайди, жаноза ўқилмайди, ювиб, бир латтага ўраб кўмилади. Чақалоқнинг тирик туғилгани тўғрисида туққан она ёки туғдирган доянинг гувоҳлиги қабул қилинади (Манбалар: "Фатовои Ҳиндийя" ва "Бадоиус-саноиъ" китоблари). Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати (Fatvo.uz).
•┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈•
🔸 Ибодат Масалалари 🔸
🧕 АЁЛЛАРНИНГ ЖАНОЗАГА БОРИШЛАРИ
#жаноза
❓CАВОЛ: Ассаламу алайкум! Танишларининг уйларида мусийбат бўлиб қолса, шариатга мувофиқ ҳолда аёлларнинг таъзия билдиришлари қай суратда бўлади?
💬 ЖАВОБ: Мусибатизадаларга таъзия билдириш мустаҳаб амаллардандир. Аёлларда ҳам эркаклардаги каби бўлади. Абдуллоҳ розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Ким мусибатдаги одамга таъзия изҳор қилса, унга ўша мусибатзадага берилган ажрча ажр берилади”, дедилар”.
✍️ Термизий, Ибн Можа ва Ҳоким ривоят қилишган.
Мусибатзадаларнинг катталарию кичикларига, эркагу аёлларига таъзия билдирилиши жоиз, лекин аёлларига маҳрамларигина таъзия билдиришлари фитнадан ҳолироқдир. (Алмавсуатул-Фиқҳиятул-Кувайтийя, Қувайт, Дорус Салосил. –Ж. 12, –Б. 288.)
(https://savollar.islom.uz/s/27340)
〰️〰️〰️
❓CАВОЛ: Ассалому алайкум! Аёллар(асосан маҳалладан, яқин атрофдагилар) таъзияга келишадида ўша хонадонни тўлдириб ўтиришиб олдилар-да то жаноза намозини ўқилгунча ўтиришадилар. Шу ишлари жоизми ёки таъзия изҳор қилиб кетсалар ҳам бўладими? Чунки биз томонларда (сирдарё. Жиззах) қариндошлар, қўшнилар уйларни айниқса, маййит ётган хонани, тўлдириб ўтиришиб олдилар-да то жаноза намозини ўқилгунча ўтиришишадилар. Уй ишларини, болаларнинг тарбиясига эътибор қилишлари лозим бўлмайдими?
💬 ЖАВОБ: Ва алайкум ассалом! Бундай қилишлари тўғри эмас. Таъзиясини билдирсин ва уйига кетишсин. Валлоҳу аълам!
(https://savollar.islom.uz/s/176362)
«Зикр аҳлидан сўранг» ҳайъати
•┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈•
🔸 Ибодат Масалалари 🔸
#жаноза
❓CАВОЛ: Ассаламу алайкум! Танишларининг уйларида мусийбат бўлиб қолса, шариатга мувофиқ ҳолда аёлларнинг таъзия билдиришлари қай суратда бўлади?
💬 ЖАВОБ: Мусибатизадаларга таъзия билдириш мустаҳаб амаллардандир. Аёлларда ҳам эркаклардаги каби бўлади. Абдуллоҳ розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Ким мусибатдаги одамга таъзия изҳор қилса, унга ўша мусибатзадага берилган ажрча ажр берилади”, дедилар”.
✍️ Термизий, Ибн Можа ва Ҳоким ривоят қилишган.
Мусибатзадаларнинг катталарию кичикларига, эркагу аёлларига таъзия билдирилиши жоиз, лекин аёлларига маҳрамларигина таъзия билдиришлари фитнадан ҳолироқдир. (Алмавсуатул-Фиқҳиятул-Кувайтийя, Қувайт, Дорус Салосил. –Ж. 12, –Б. 288.)
(https://savollar.islom.uz/s/27340)
〰️〰️〰️
❓CАВОЛ: Ассалому алайкум! Аёллар(асосан маҳалладан, яқин атрофдагилар) таъзияга келишадида ўша хонадонни тўлдириб ўтиришиб олдилар-да то жаноза намозини ўқилгунча ўтиришадилар. Шу ишлари жоизми ёки таъзия изҳор қилиб кетсалар ҳам бўладими? Чунки биз томонларда (сирдарё. Жиззах) қариндошлар, қўшнилар уйларни айниқса, маййит ётган хонани, тўлдириб ўтиришиб олдилар-да то жаноза намозини ўқилгунча ўтиришишадилар. Уй ишларини, болаларнинг тарбиясига эътибор қилишлари лозим бўлмайдими?
💬 ЖАВОБ: Ва алайкум ассалом! Бундай қилишлари тўғри эмас. Таъзиясини билдирсин ва уйига кетишсин. Валлоҳу аълам!
(https://savollar.islom.uz/s/176362)
«Зикр аҳлидан сўранг» ҳайъати
•┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈•
🔸 Ибодат Масалалари 🔸
МАЙЙИТНИ ҚАБРГА ҚЎЙИШДА ТУПРОҚ СОЛИШ
#жаноза
❓CАВОЛ: Ассалому алайкум! Мени бувим оламдан ўтдилар. Жаноза намозини адо қилганимиздан кейин қабрга қўётган вақтимизда ўша ердаги одамлар бир нечта белбоғга бир ховучдан (қабрни кавлаганда ҳосил бўлган) тупроқни солиб, адашмасам қабрнинг бир чеккасига тўкишди. Менимча бу ишни олдин қариялар хиссамиз қўшилсин деб тугунларга ховучдан тупроқ солиб, қабр кўмилаётган вақт ўша тугунлардаги тупроқлар тўкилган деган фикрга бордим. Қабр ичига юқорида айтилгандек тупроқ тўкиш бидъат эмасми яъни жоизми?
💬 ЖАВОБ: Ва алайкум ассалом! Аслида бир ховуч деган нарса йўқ. Маййит қабрининг бош томонидан уч сиқим тупроқ ташлаши мустаҳабдир.
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِي اللهُ عَنْهُ: أَنَّ رَسُول اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ صَلَّى عَلَى جِنَازَةٍ ، ثُمَّ أَتَى الْقَبْرَ فَحَثَى عَلَيْهِ مِنْ قِبَل رَأْسِهِ ثَلاَثًا. أَخْرَجَهُ أَحْمَدُ
Абу Ҳурайра розиаллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
📗 “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бир маййитга намоз ўқидилар. Сўнгра қабрига келиб, боши томонидан уч сиқим тупроқ ташладилар”.
✍️ Аҳмад ривояти.
Аввалгисида مِنْهَا خَلَقْنَاكُمْ яъни, “Биз сизларни ундан яратдик”, иккинчисида وَفِيهَا نُعِيدُكُمْ “Унга қайтарурмиз”, учинчисида эса وَمِنْهَا نُخْرِجُكُمْ تَارَةً أُخْرَى “Ва сизларни яна бошқаттан ундан чиқарурмиз”, дейди.
Бу Тоҳа сураси 55-оятидаги жумлалар бўлиб, оятнинг тўлиғи қуйидагича:
مِنْهَا خَلَقْنَاكُمْ وَفِيهَا نُعِيدُكُمْ وَمِنْهَا نُخْرِجُكُمْ تَارَةً أُخْرَى
“Биз сизларни ундан (ердан) яратдик, унга қайтарурмиз ва (қиёмат кунида) сизларни яна бошқаттан ундан чиқарурмиз”. Валлоҳу аълам!
(https://savollar.islom.uz/s/231015)
«Зикр аҳлидан сўранг» ҳайъати
•┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈•
🔸 Ибодат Масалалари 🔸
#жаноза
❓CАВОЛ: Ассалому алайкум! Мени бувим оламдан ўтдилар. Жаноза намозини адо қилганимиздан кейин қабрга қўётган вақтимизда ўша ердаги одамлар бир нечта белбоғга бир ховучдан (қабрни кавлаганда ҳосил бўлган) тупроқни солиб, адашмасам қабрнинг бир чеккасига тўкишди. Менимча бу ишни олдин қариялар хиссамиз қўшилсин деб тугунларга ховучдан тупроқ солиб, қабр кўмилаётган вақт ўша тугунлардаги тупроқлар тўкилган деган фикрга бордим. Қабр ичига юқорида айтилгандек тупроқ тўкиш бидъат эмасми яъни жоизми?
💬 ЖАВОБ: Ва алайкум ассалом! Аслида бир ховуч деган нарса йўқ. Маййит қабрининг бош томонидан уч сиқим тупроқ ташлаши мустаҳабдир.
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِي اللهُ عَنْهُ: أَنَّ رَسُول اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ صَلَّى عَلَى جِنَازَةٍ ، ثُمَّ أَتَى الْقَبْرَ فَحَثَى عَلَيْهِ مِنْ قِبَل رَأْسِهِ ثَلاَثًا. أَخْرَجَهُ أَحْمَدُ
Абу Ҳурайра розиаллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
📗 “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бир маййитга намоз ўқидилар. Сўнгра қабрига келиб, боши томонидан уч сиқим тупроқ ташладилар”.
✍️ Аҳмад ривояти.
Аввалгисида مِنْهَا خَلَقْنَاكُمْ яъни, “Биз сизларни ундан яратдик”, иккинчисида وَفِيهَا نُعِيدُكُمْ “Унга қайтарурмиз”, учинчисида эса وَمِنْهَا نُخْرِجُكُمْ تَارَةً أُخْرَى “Ва сизларни яна бошқаттан ундан чиқарурмиз”, дейди.
Бу Тоҳа сураси 55-оятидаги жумлалар бўлиб, оятнинг тўлиғи қуйидагича:
مِنْهَا خَلَقْنَاكُمْ وَفِيهَا نُعِيدُكُمْ وَمِنْهَا نُخْرِجُكُمْ تَارَةً أُخْرَى
“Биз сизларни ундан (ердан) яратдик, унга қайтарурмиз ва (қиёмат кунида) сизларни яна бошқаттан ундан чиқарурмиз”. Валлоҳу аълам!
(https://savollar.islom.uz/s/231015)
«Зикр аҳлидан сўранг» ҳайъати
•┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈•
🔸 Ибодат Масалалари 🔸
МАЙИТНИ ЮВИШДАН АВВАЛ ҚУРЪОН ЎҚИШ ЖОИЗМИ
#жаноза
❓CАВОЛ: Ассаламу алайкум! Яқинларим майитни ювмасдан аввал унинг тепасида Қуръон тиловат қилинмаслиги бунга сабаб майит пок бўлмаслиги деб айтишяпти. Бу гапни қаердан олганлигини сўрасам манбани келтира олишмади ва сиздан сўраб кўришимни айтишди. Ҳақиқатдан ҳам майитни ювмасдан аввал қурон тиловат қилмаслик керакми?
💬 ЖАВОБ: Ва алайкум ассалом! Маййитни ювмасдан аввал ёнида тиловат қилиш жоиз эмас. Қўшни хонада ўқиса жоиз. Маййит ювилмасидан олдин ҳукман нопок ҳисобланади. Ҳақиқий нажас эмас, шунинг учун ёнида Қуръон ўқиш яхши эмас дейилган. Валлоҳу аълам!
(https://savollar.islom.uz/s/143965)
«Зикр аҳлидан сўранг» ҳайъати
•┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈•
🔸 Ибодат Масалалари 🔸
#жаноза
❓CАВОЛ: Ассаламу алайкум! Яқинларим майитни ювмасдан аввал унинг тепасида Қуръон тиловат қилинмаслиги бунга сабаб майит пок бўлмаслиги деб айтишяпти. Бу гапни қаердан олганлигини сўрасам манбани келтира олишмади ва сиздан сўраб кўришимни айтишди. Ҳақиқатдан ҳам майитни ювмасдан аввал қурон тиловат қилмаслик керакми?
💬 ЖАВОБ: Ва алайкум ассалом! Маййитни ювмасдан аввал ёнида тиловат қилиш жоиз эмас. Қўшни хонада ўқиса жоиз. Маййит ювилмасидан олдин ҳукман нопок ҳисобланади. Ҳақиқий нажас эмас, шунинг учун ёнида Қуръон ўқиш яхши эмас дейилган. Валлоҳу аълам!
(https://savollar.islom.uz/s/143965)
«Зикр аҳлидан сўранг» ҳайъати
•┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈•
🔸 Ибодат Масалалари 🔸
ЖАНОЗА НАМОЗИДАГИ ДУО
#жаноза
❓CАВОЛ: Ассалому алайкум! Жаноза намозидаги учинчи такбирдан кейин қайси дуо ўқилади?
💬 ЖАВОБ: Ва алайкум ассалом! ☝️ Аввало имомдан ташқари ҳар бир жаноза ўқувчи зиммасига имом такбир айтганидан кейин ўзи эшитадиган даражада “Аллоҳу акбар” лафзини айтиши фарз эканлигини билиши керак. Чунки бу тўрт такбир тўрт ракъат ўрнидадир. Бирортаси қолса жаноза намозини ўқиган ҳисобланмайди. Сиз сўраган дуо қуйида:
اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِحَيِّنَا وَمَيِّتِنَا، وَشَاهِدِنَا وَغَائِبِنَا، وَصَغِيرِنَا وَكَبِيرِنَا، وَذَكَرِنَا وَأُنْثَانَا. اللَّهُمَّ مَنْ أَحْيَيْتَهُ مِنَّا فَأَحْيِهِ عَلَى الْإِسْلَامِ، وَمَنْ تَوَفَّيْتَهُ مِنَّا فَتَوَفَّهُ عَلَى الْإِيْمَانِ. اللَّهُمَّ إِنْ كَانَ مُحْسِنًا فَزِدْ فِي إِحْسَانِهِ، وَإِنْ كَانَ مُسِيئًا فَتَجَاوَزْ عَنْ سَيِّئَاتِهِ
«Аллоҳуммағфирли ҳаййинаа ва маййитинаа ва шааҳидинаа ва ғоибинаа ва соғийринаа ва кабийринаа ва закаринаа ва унсаанаа. Аллоҳумма ман аҳйайтаҳу минна фа-аҳйиҳи ъалал ислам ва ман таваффайтаҳу минна фатаваффаҳу ъалал ийман. Аллоҳумма, ин каана муҳсинан фазид фий иҳсааниҳи ва ин кана мусийан фатажаваз ан саййиаатиҳи».
Маъноси: «Аллоҳим, тиригу ўлигимизни, ҳозиру ғойибимизни, кичигу каттамизни, эркагу аёлимизни мағфират қил! Аллоҳим, кимимизни ҳаётда қолдирадиган бўлсанг, уни Исломда қил, кимимизни ўлдирадиган бўлсанг, уни иймон билан вафот эттир. Аллоҳим, агар яхши киши бўлса, яхшилигини зиёда қилгин. Агар ёмон киши бўлса, ёмонликларидан ўтгин». Валлоҳу аълам!
(https://savollar.islom.uz/s/55289)
«Зикр аҳлидан сўранг» ҳайъати
•┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈•
🔸 Ибодат Масалалари 🔸
#жаноза
❓CАВОЛ: Ассалому алайкум! Жаноза намозидаги учинчи такбирдан кейин қайси дуо ўқилади?
💬 ЖАВОБ: Ва алайкум ассалом! ☝️ Аввало имомдан ташқари ҳар бир жаноза ўқувчи зиммасига имом такбир айтганидан кейин ўзи эшитадиган даражада “Аллоҳу акбар” лафзини айтиши фарз эканлигини билиши керак. Чунки бу тўрт такбир тўрт ракъат ўрнидадир. Бирортаси қолса жаноза намозини ўқиган ҳисобланмайди. Сиз сўраган дуо қуйида:
اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِحَيِّنَا وَمَيِّتِنَا، وَشَاهِدِنَا وَغَائِبِنَا، وَصَغِيرِنَا وَكَبِيرِنَا، وَذَكَرِنَا وَأُنْثَانَا. اللَّهُمَّ مَنْ أَحْيَيْتَهُ مِنَّا فَأَحْيِهِ عَلَى الْإِسْلَامِ، وَمَنْ تَوَفَّيْتَهُ مِنَّا فَتَوَفَّهُ عَلَى الْإِيْمَانِ. اللَّهُمَّ إِنْ كَانَ مُحْسِنًا فَزِدْ فِي إِحْسَانِهِ، وَإِنْ كَانَ مُسِيئًا فَتَجَاوَزْ عَنْ سَيِّئَاتِهِ
«Аллоҳуммағфирли ҳаййинаа ва маййитинаа ва шааҳидинаа ва ғоибинаа ва соғийринаа ва кабийринаа ва закаринаа ва унсаанаа. Аллоҳумма ман аҳйайтаҳу минна фа-аҳйиҳи ъалал ислам ва ман таваффайтаҳу минна фатаваффаҳу ъалал ийман. Аллоҳумма, ин каана муҳсинан фазид фий иҳсааниҳи ва ин кана мусийан фатажаваз ан саййиаатиҳи».
Маъноси: «Аллоҳим, тиригу ўлигимизни, ҳозиру ғойибимизни, кичигу каттамизни, эркагу аёлимизни мағфират қил! Аллоҳим, кимимизни ҳаётда қолдирадиган бўлсанг, уни Исломда қил, кимимизни ўлдирадиган бўлсанг, уни иймон билан вафот эттир. Аллоҳим, агар яхши киши бўлса, яхшилигини зиёда қилгин. Агар ёмон киши бўлса, ёмонликларидан ўтгин». Валлоҳу аълам!
(https://savollar.islom.uz/s/55289)
«Зикр аҳлидан сўранг» ҳайъати
•┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈•
🔸 Ибодат Масалалари 🔸
ЖАНОЗА НАМОЗИДА ОЁҚ КИЙИМНИ ЕЧИБ ТУРИШ
#жаноза
❓CАВОЛ: Ассалому алайкум! Сирдарё вилоятида жаноза намозида қатнашдим, жаноза бандалик қилган инсонни ховлисида ўқилди, саф тортилгандан сўнг жанозани ўқишдан олдин имом домла оёқ қийимларингни ечиб, оёқ қийим устига турган холатда жаноза ўқиш керак, оёқ кийимда жаноза ўқиб бўлмайди дедилар. Хамма оёқ қиймини ечиб устида туриб жаноза ўқилди. Жанозани пой афзал ечиб устида туриб жаноза намозини ўқиш туғрими ёки кийилган пойафзалда ўқиса хам бўлаверадими?
💬 ЖАВОБ: Ва алайкум ассалом! Тўғри. Имом аҳли илм эканлар. Қишлоқ жойларда оёқ кийим билан молхоналарга борилса унга тезак ва бошқа нажосатлар ёпишган бўлади. Жанозани ўша оёқ кийим билан ўқиш жоиз эмас. Аммо таги тоза бўлса жоиз. Валлоҳу аълам!
(https://savollar.islom.uz/s/172699)
«Зикр аҳлидан сўранг» ҳайъати
•┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈•
🔸 Ибодат Масалалари 🔸
#жаноза
❓CАВОЛ: Ассалому алайкум! Сирдарё вилоятида жаноза намозида қатнашдим, жаноза бандалик қилган инсонни ховлисида ўқилди, саф тортилгандан сўнг жанозани ўқишдан олдин имом домла оёқ қийимларингни ечиб, оёқ қийим устига турган холатда жаноза ўқиш керак, оёқ кийимда жаноза ўқиб бўлмайди дедилар. Хамма оёқ қиймини ечиб устида туриб жаноза ўқилди. Жанозани пой афзал ечиб устида туриб жаноза намозини ўқиш туғрими ёки кийилган пойафзалда ўқиса хам бўлаверадими?
💬 ЖАВОБ: Ва алайкум ассалом! Тўғри. Имом аҳли илм эканлар. Қишлоқ жойларда оёқ кийим билан молхоналарга борилса унга тезак ва бошқа нажосатлар ёпишган бўлади. Жанозани ўша оёқ кийим билан ўқиш жоиз эмас. Аммо таги тоза бўлса жоиз. Валлоҳу аълам!
(https://savollar.islom.uz/s/172699)
«Зикр аҳлидан сўранг» ҳайъати
•┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈•
🔸 Ибодат Масалалари 🔸
АЗА ТУТИШ ҲАҚИДА
#жаноза
❓CАВОЛ: Ассалому алайкум! Акам оламдан ўтиб қолди. Аза 3 кун бўлади, жумалик, 20лик, 40лик деган гаплар қанчалик тўғри? Маракада қўй сўймоқчимиз, мумкинми?
💬 ЖАВОБ: Ва алайкум ассалом! Аслида эҳсон қилиш, тиловат Қуръон қилиш, мағфиратларини сўраб дуо қилиш ва савобларни бағишлаш шариатимизда тарғиб қилинган ишлардандир. Марҳумлар худди ботқоққа ботган, онаси емиш келтиришини кутиб турган полапонлар каби ожиз ва муҳтож бўладилар. Уларнинг ҳаққига эҳсон ва тиловати Қуръон қилишни фарзандлар кунлик вазифамиз қилиб олишимиз керак. Эҳсоннинг катта ёки кичиги бўлмайди, ҳатто йўлда турган тошни четга суриб, ўтган кетганга салом бериб савобини бағишлаш ҳам эҳсон ҳисобланади. Аслида булар ҳолис риёсиз бўлгани учун эҳсонни қилиб фахрланадиганларидан кўра афзалдир.
Туғилган кунни, 3, 7, 20, 40 ва вафот топган куни, пайшанба, ҳайит, неча йиллигини ёки неча ёшга кирганини белгилаб эҳсон қилиш бидъатдир. Бу кимларнидир “ҳеч бўлмаса шуни қилгин” қабилидаги маслаҳати бўлган бўлса керак. Буни тарк қилиш вожиб. Валлоҳу аълам!
(https://savollar.islom.uz/s/55432)
«Зикр аҳлидан сўранг» ҳайъати
•┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈•
🔸 Ибодат Масалалари 🔸
#жаноза
❓CАВОЛ: Ассалому алайкум! Акам оламдан ўтиб қолди. Аза 3 кун бўлади, жумалик, 20лик, 40лик деган гаплар қанчалик тўғри? Маракада қўй сўймоқчимиз, мумкинми?
💬 ЖАВОБ: Ва алайкум ассалом! Аслида эҳсон қилиш, тиловат Қуръон қилиш, мағфиратларини сўраб дуо қилиш ва савобларни бағишлаш шариатимизда тарғиб қилинган ишлардандир. Марҳумлар худди ботқоққа ботган, онаси емиш келтиришини кутиб турган полапонлар каби ожиз ва муҳтож бўладилар. Уларнинг ҳаққига эҳсон ва тиловати Қуръон қилишни фарзандлар кунлик вазифамиз қилиб олишимиз керак. Эҳсоннинг катта ёки кичиги бўлмайди, ҳатто йўлда турган тошни четга суриб, ўтган кетганга салом бериб савобини бағишлаш ҳам эҳсон ҳисобланади. Аслида булар ҳолис риёсиз бўлгани учун эҳсонни қилиб фахрланадиганларидан кўра афзалдир.
Туғилган кунни, 3, 7, 20, 40 ва вафот топган куни, пайшанба, ҳайит, неча йиллигини ёки неча ёшга кирганини белгилаб эҳсон қилиш бидъатдир. Бу кимларнидир “ҳеч бўлмаса шуни қилгин” қабилидаги маслаҳати бўлган бўлса керак. Буни тарк қилиш вожиб. Валлоҳу аълам!
(https://savollar.islom.uz/s/55432)
«Зикр аҳлидан сўранг» ҳайъати
•┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈•
🔸 Ибодат Масалалари 🔸
ЖАНОЗА НАМОЗИДА ТАКБИРЛАРНИ ТЎРТТАДАН КАМ АЙТИШ
#жаноза
❓CАВОЛ: Ҳурматли фатво ҳайъати, эшитишимча жаноза намозида имом неча марта “Аллоҳу акбар” деса, имомга иқтидо қилган кишилар ҳам шунча марта “Аллоҳу акбар” дейиши керак экан. Мабодо айтмаса намози бузилармиш. Шунга аниқлик киритиб берсангиз?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Жаноза намозига киришдаги такбир (“Аллоҳу акбар”) ва ундан кейинги уч такбирни айтиш имомга фарз бўлгани каби, иқтидо қилувчиларга ҳам фарздир. Агар иқтидо қилувчи такбирлардан бирини айтмаса, жаноза намози дуруст бўлмайди. Чунки ундаги ҳар бир такбир тўрт ракатли намознинг ҳар бир ракаатига ўхшайди. Бу ҳақда фиқҳий манбаларимизда қуйидагича келган:
أن كل تكبيرة من تكبيرات صلاة الجنازة قامت مقام ركعة حتى لو ترك تكبيرة منها لا تجزئه الصلاة كما لو ترك ركعة من ذوات الأربع ("الميحط البرهاني") .
яъни: "Жаноза намозининг такбирларидан ҳар бири бир ракаат намознинг ўрнидадир. Ҳатто, жанозанинг тўрт такбиридан бири тарк қилинса, намоз дуруст бўлмайди, худди тўрт ракаатли намоздан бир ракаати ўқилмаса намоз дуруст бўлмаганидек". (“Ал-Муҳитул бурҳоний” китоби).
☝️ Демак, жаноза намозида ҳар гал имом такбир айтганда, иқтидо қилган киши ҳам имомга эргашиб такбирни айтиши фарз ҳисобланади. Акс ҳолда намози дуруст бўлмайди. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати (Fatvo uz).
•┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈•
🔸 Ибодат Масалалари 🔸
#жаноза
❓CАВОЛ: Ҳурматли фатво ҳайъати, эшитишимча жаноза намозида имом неча марта “Аллоҳу акбар” деса, имомга иқтидо қилган кишилар ҳам шунча марта “Аллоҳу акбар” дейиши керак экан. Мабодо айтмаса намози бузилармиш. Шунга аниқлик киритиб берсангиз?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Жаноза намозига киришдаги такбир (“Аллоҳу акбар”) ва ундан кейинги уч такбирни айтиш имомга фарз бўлгани каби, иқтидо қилувчиларга ҳам фарздир. Агар иқтидо қилувчи такбирлардан бирини айтмаса, жаноза намози дуруст бўлмайди. Чунки ундаги ҳар бир такбир тўрт ракатли намознинг ҳар бир ракаатига ўхшайди. Бу ҳақда фиқҳий манбаларимизда қуйидагича келган:
أن كل تكبيرة من تكبيرات صلاة الجنازة قامت مقام ركعة حتى لو ترك تكبيرة منها لا تجزئه الصلاة كما لو ترك ركعة من ذوات الأربع ("الميحط البرهاني") .
яъни: "Жаноза намозининг такбирларидан ҳар бири бир ракаат намознинг ўрнидадир. Ҳатто, жанозанинг тўрт такбиридан бири тарк қилинса, намоз дуруст бўлмайди, худди тўрт ракаатли намоздан бир ракаати ўқилмаса намоз дуруст бўлмаганидек". (“Ал-Муҳитул бурҳоний” китоби).
☝️ Демак, жаноза намозида ҳар гал имом такбир айтганда, иқтидо қилган киши ҳам имомга эргашиб такбирни айтиши фарз ҳисобланади. Акс ҳолда намози дуруст бўлмайди. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати (Fatvo uz).
•┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈•
🔸 Ибодат Масалалари 🔸
ЎЗИНИ ЎЛДИРГАН КИШИГА ЖАНОЗА ЎҚИШ
#жаноза
❓CАВОЛ: Ассалому алайкум! Мен "Аҳли сунна вал жамоат ақоиди" китобининг 17-бетида, 5-масалада "Ҳар қандай киши жаноза ўқиш лозим" деган бобда "Ўз жонига қасд қилган кишига ҳам жаноза ўқиш жоиз. Фақат имом, қози, муфтий ва машхур кишилар жаноза ўқимайдилар. Оддий кишилар ўқиши керак, ўқимаса гуноҳкор бўлишади" деб ўқидим. Шу вақтгача ўз жонига қасд қилган кишига жаноза ўқилмайди деб билардик. Илтимос шу мавзуга ойдинлик киритиб берсангизлар.
💬 ЖАВОБ: Ва алайкум ассалом! Ўз жонига қасд қилган киши гуноҳи кабира қилган ҳисобланади. Шундай бўлсада у мусулмон ҳисобланиб, шариат унга жаноза намози ўқишга рухсат берган. Имом, қози, муфтий каби муқтадо кишилар жаноза ўқимасаларда, авом халқ жаноза ўқишлари зарур. Жанозасиз дафн қилишлари жоиз эмас. “Дуррул Мухтор” китобида “Ким ўз жонига қасд қилса, ғусл қилдирилиб унга жаноза ўқилади” дейилган ва шунга фатво берилган. Валлоҳу аълам.
(https://savollar.islom.uz/s/25665)
«Зикр аҳлидан сўранг» ҳайъати
•┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈•
🔸 Ибодат Масалалари 🔸
#жаноза
❓CАВОЛ: Ассалому алайкум! Мен "Аҳли сунна вал жамоат ақоиди" китобининг 17-бетида, 5-масалада "Ҳар қандай киши жаноза ўқиш лозим" деган бобда "Ўз жонига қасд қилган кишига ҳам жаноза ўқиш жоиз. Фақат имом, қози, муфтий ва машхур кишилар жаноза ўқимайдилар. Оддий кишилар ўқиши керак, ўқимаса гуноҳкор бўлишади" деб ўқидим. Шу вақтгача ўз жонига қасд қилган кишига жаноза ўқилмайди деб билардик. Илтимос шу мавзуга ойдинлик киритиб берсангизлар.
💬 ЖАВОБ: Ва алайкум ассалом! Ўз жонига қасд қилган киши гуноҳи кабира қилган ҳисобланади. Шундай бўлсада у мусулмон ҳисобланиб, шариат унга жаноза намози ўқишга рухсат берган. Имом, қози, муфтий каби муқтадо кишилар жаноза ўқимасаларда, авом халқ жаноза ўқишлари зарур. Жанозасиз дафн қилишлари жоиз эмас. “Дуррул Мухтор” китобида “Ким ўз жонига қасд қилса, ғусл қилдирилиб унга жаноза ўқилади” дейилган ва шунга фатво берилган. Валлоҳу аълам.
(https://savollar.islom.uz/s/25665)
«Зикр аҳлидан сўранг» ҳайъати
•┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈•
🔸 Ибодат Масалалари 🔸
ЖАНОЗА НАМОЗИНИ ТАҲОРАТСИЗ ЎҚИСА БЎЛАДИМИ?
#жаноза
❓CАВОЛ: Баъзилар жаноза намозини таҳоратсиз ўқиса ҳам жоиз, дейишади. Шу гап тўғрими?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Жаноза намозини таҳоратсиз ўқиб бўлмайди. Чунки, жаноза намозини ўқувчининг бадани, кийими ва жойи таҳоратсизлик ва нажосатдан пок бўлиши шарт. Жаноза намозига улгуриш учун вақт жуда кам бўлганида таяммум қилиб жаноза намозига қўшилиш мумкин. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати (Fatvo uz).
•┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈•
🔸 Ибодат Масалалари 🔸
#жаноза
❓CАВОЛ: Баъзилар жаноза намозини таҳоратсиз ўқиса ҳам жоиз, дейишади. Шу гап тўғрими?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Жаноза намозини таҳоратсиз ўқиб бўлмайди. Чунки, жаноза намозини ўқувчининг бадани, кийими ва жойи таҳоратсизлик ва нажосатдан пок бўлиши шарт. Жаноза намозига улгуриш учун вақт жуда кам бўлганида таяммум қилиб жаноза намозига қўшилиш мумкин. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати (Fatvo uz).
•┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈•
🔸 Ибодат Масалалари 🔸