​​#navoiyiftixorim

📚"Navoiyni har kim, har kuni o'qishi kerak!"

❗️Alisher Navoiy haqida 7 ta qiziqarli fakt

Alisher Navoiy o‘z zamonasining buyuk shaxsi, bugungi kunning esa beqiyos siymosi sanaladi.

1️⃣Navoiy ikki taxallus ostida ijod qilgan. U Navoiy taxallusi ostida turkiy tilda ijod qilgan bo‘lsa, forsiy tildagi ijodi Foniy taxallusi bilan tanilgan.

2️⃣Alisher Navoiy ijodkor ziyolilar oilasida tug‘ilgan. Uning bobosi Abu Said shoir bo‘lgan. Ikkinchi bobosi Muhammad Ali esa musiqachi va xattot sifatida tanilgan.

3️⃣Alisher Navoiy turkiy tilni forsiy tili bilan birga ijodga olib kirgan. Unga qadar hech kim turkiy tilda ijod qilmagan.

4️⃣Buyuk Sulaymon Navoiy ijodini yuqori baholagan va o‘z kutubxonasida uning qo‘lyozmalarini va asarlarini saqlagan.

5️⃣2009-yilda Merkuriydagi krater Alisher Navoiy sharafiga nomlangan.

6️⃣Dunyoda Alisher Navoiyga qo‘yilgan bir nechta yodgorlik mavjud: Moskva, Navoiy, O‘sh, Toshkent, Samarqand, Boku, Tokio, Shanxay. Vashingtonda ham Navoiyga yodgorlik o‘rnatish rejalashtirilgan.

7️⃣Alisher Navoiy Naqshbandiyning so‘fiylik tariqatida bo‘lgan. Uning so‘fiylik falsafiy-estetik qarashlari “Lison ut-Tayr” asarida aks etgan.

​#navoiyiftixorim

📚"Navoiyni har kim, har kuni o'qishi kerak!"
❗️Alisher Navoiy haqida qiziqarli maʼlumotlar

🔹Turk sultoni Sulaymon Qonuniy (“Muhtasham yuz yil” orqali tanish) Alisher Navoiy ijodiga yuksak ehtirom koʻrsatgan va “Xazoyinul-maoniy”, “Xamsa” singari asarlari qoʻlyozmasini kutubxonasida saqlagan.

🔹Navoiyning etnik mansubligi ustida oʻzbeklar va uygʻurlar tortishib kelishadi.

🔹Navoiy fuqaro uchun oʻz hisobidan madrasa, xonaqoh, kutubxona, shifoxonalar bunyod ettirgan.

🔹Navoiy faylasuf va soʻfiy boʻlgan.

🔹1942-yilda Navoiyning 442-yilligiga bagʻishlab Sovet ittifoqida pochta markalari bosib chiqarilgan.

🔹XVI asrdan XX asr boshlarigacha Alisher Navoiyning asarlari Oʻrta Osiyoning barcha madrasalariga oʻqish darsligi sifatida kiritilgan.

🔹1947-yilda “Alisher Navoiy” filmi suratga olingan. 1980-yilda esa 10 seriyali videofilm ishlangan.

🔹Merkuriydagi kraterlardan biriga Navoiy nomi berilgan.

🔹Moskva, Toshkent, Oʻsh, Baku, Samarqand, Navoiy va Tokio shaharlarida Navoiyga haykal oʻrnatilgan. Olma-Ota, Kiyev, Baku, Ashxobod va yurtimizning koʻplab shaharlaridagi koʻchalar Navoiy nomi bilan ataladi.

🔹2007-yilning aprelida Vashingtonda “Alisher Navoiy va uning Markaziy Osiyo xalqlari madaniy taraqqiyotiga taʼsiri” mavzuida konferensiya oʻtkazildi.

🔹2009-yildan boshlab Astraxanda Alisher Navoiyga bagʻishlab har yili madaniy tadbir oʻtkazib kelinadi.

🔹Navoiyning qoʻlyozmalari Rossiya, Angliya, Turkiya, Eron, AQSH, Oʻzbekiston va boshqa mamlakatlar kutubxonalari hamda muzeylarida saqlanadi.

🔹Deyarli barcha oʻzbek shoirlari ijodida Navoiyga bagʻishlangan sheʼr topish mumkin.

#navoiyiftixorim

📚"Navoiyni har kim, har kuni o'qishi kerak!"

🌺Bugun 9-fevral o‘zbek adabiyoti tarixida yorqin iz qoldirgan, buyuk mutafakkir va davlat arbobi Alisher Navoiy tavalludining qutlug‘ 581 yilligi yurtimiz bo‘ylab cheksiz ehtirom bilan keng nishonlanmoqda.

📚Alisher Navoiy turkiy va forsiy tillarda g‘azallar bitgan. Uning nazmiy asarlari 120 ming baytdan ortiq. 51230 misradan tashkil topgan. "Xamsa” esa shoirning shoh asaridir. "Xazoyin ul-maoniy” (Ma’nolar xazinasi) devoni qariyib 45 ming misradan iborat.

✍️Mir Alisher Navoiy butun umrini nafaqat ijodga, balki xalq farovonligi yo‘lida bunyodkorlik hamda ezgulik va xayr-saxovat ishlariga bag‘ishlagan. Bobokalonimiz faqat Hirotda emas, Xurosonning barcha viloyatlarida ham ko‘plab xayriya uylari, ko‘prik va rabotlar, hovuzlar barpo ettirgani tarixdan bizga ma’lum. Barchamizga yaxshi ayonki, Navoiy o‘z davrida zamondosh shoirlar, olimlar va san’at ahlining moddiy va ma’naviy ko‘makchisi, san’at va adabiyotning haqiqiy homiysi bo‘lganlar.
Telegram

​#navoiyiftixorim

📚"Navoiyni har kim, har kuni o'qishi kerak!"

✍️ALISHER NAVOIY HIKMATLARI

🔰 U yerdan bu yerga gap tashuvchilar elning gunohini o’z bo’yniga oluvchilardir. Chaqimchilik hatto chin gap bo’lsa ham ko’ngilsizdir, yolg’on bo’lsa yanada nafratlidir. So’z yetkazuvchining xoh kattasi, xoh kichigi — do’zax o’tining tutanturug’i bil.

* * *

🔰Yolg’onchi odam — unutuvchi; u andisha va ehtiyotdan chetda turuvchi. Har kimning so’zi chin bo’lmasa, rostgo’ylar ko’ngliga u so’z qabul bo’lmas. Yolg’onchi o’zining yolg’on so’ziga bir-ikki marta ishontiradi, keyin nima qiladi? Yolg’onchiligi ma'lum bo’lgach, u rasvo bo’ladi, uning so’ziga xalq ishonchi yo’qoladi. Ko’ngil xazinasining qulfi — til; u xazinaning kalitini — so’z bil.

* * *

🔰Ochiq chehrali odam — ikkiyuzlamachilikdek nuqsondan yiroq bo’ladi... Ochiq yuzidan xaloyiqqa xursandlik; chuchuk so’zidan el-yurtga xurramlik. Odamiylik bilan ko’ngillarga sevimli; insoniylik bilan jonlarga yoqimli. Undan do’st-dushman xotirjam. Bunday kishi umridan baraka topgay.

* * *

🔰Dushman aldoviga uchma; maddoh xushomadini chin dema. Dushmanning g’arazi o’z yomon niyatiga yetmoqdir; maqtovchining maqsadi — xorlik bilan sendan in'om olmoqdir. Agar ikkalasiga iltifot qilmasang va qabul qilishni lozim bilmasang, biri o’z maqsadining ijrosidan to’xtaydi va tadbiri mujmal bo’ladi va ikkinchisining maqtovi hajvga aylanadi.

* * *

🔰Noxush xabarni chin bo’lsa ham do’stingga yetkazma; birovdan ayb ko’rsang yuziga solma. Qo’yaver, o’sha chin xabarni dushman yetkazsin va sen sabr qil, u ayb mojarosini dushmani qilsin.
Aqlli odam yolg’on gapirmas; ammo, barcha rost gapni aytaverish ham to’g’ri emas. Birovning ko’zi g’ilay — nogirondir; ammo, bunga u aybdor emasdir... Birovni nohaq hijolatga solmoq — o’z nodonligini izhor qilmoq va bir ko’ngilni og’ritmoqdir. Bu kabi kishini xafa qiladigan chin so’zdan ko’ra zarurat yuzasidan — o’rni bilan gapirilgan yolg’on yaxshiroqdir.

«Mahbub ul-qulub»dan