#مناسبت
.
درگذشت خواننده و ترانه سرای تاجیک

صدای دولتمند خالف آوازخوان نامدار تاجیک و ماوراءالنهر، در سن ۷۴ سالگی خاموش شد .

ترانهٔ دور مشو دور مشو از او  برگرفته از اشعار صائب تبریزی و مولانا است . دولتمند در آغاز دههٔ نود هجری خورشیدی، ترانهٔ «پناه» را در مدح امام رضا ع  خواند که در ایران  مورد توجه فراوان قرارگرفت
@naein_nameh

با پوزش از جابجایی تصویر مرحوم صمصام

#طبیعت_ایران
.
ساحل شبتاب چابهار از اون جاهاییه که وقتی میبینیش نمیدونی داری خواب میبینی یا تو بیداری داری چنین زیبایی رو میبینی

اینجا از عجیب ترین سواحل جهان است که تو ایران خودمونه و توی شب مثل الماس میدرخشدگویی ستاره ها برای استراحت آمدن روی زمین😍 همینقدررر رویایی

دلیل این نورهای آبی وجود پلانگتون هاییه است که شب های سرد زمستان نورهایی از خودشون میتابانند

فقط در صورت تاریکی مطلق محیط، دریا به این رنگ در میاد و به همین علت تا کیلومترها خبری از امکانات و ساختمان نیست(از تنهایی سفر کردند به اینجا به شدت پرهیز کنید)

سیستان‌بلوچستان، چابهار، نزدیکی شهر کنارک، ساحل روستای تنگ

با سپاس از جناب سلیم
@naein_nameh

#اخبار_نایین
.
مرمت یکی از مهمترین ساباط های بافت تاریخی نایین در حال اجرا می باشد
براساس مصوبه کمیته تخصصی میراث فرهنگی و گردشگری فرمانداری  رفع خطر واجرای مرمت ساباط محله تاریخی باب المسجد نایین در دستور کار قرارگرفت. این پروژه توسط شهرداری نایین تامین اعتبار و با نظارت میراث فرهنگی نایین درحال اجرا می باشد.
  ساباط‌ها از جمله بناهای تاریخی و شاخصه های شهر سازی در بافتهای تاریخی مناطق کویری می باشند.
شهرستان نایین با وسعت 102هکتار  بافت تاریخی از مهمترین شهرستان‌های دارای بافت تاریخی ارزشمند که الگویی از  شهرسازی ایرانی می باشد محسوب می گردد.
از شهرداری نایین وتوجه ویژه به آثار تاریخی و ارزشمند شهر سپاسگزاریم.
@mahdekherad

#نایین_نامه
.
قلعه کرشاهی یا قلعه دزدها،
دژی است در شهرستان آران و بیدگل در استان اصفهان که بعد از ارگ بم بزرگترین بنای خشتی ایران محسوب میشود.

این بنا کاملا با خشت خام احداث گردیده ودارای 5 برج بزرگ دیده بانی است. قلعه دارای غرفه‌ ها و اتاقک های تودرتو است و دور تا دور آن را خندقی بزرگ حفر کرده اند تا از نفوذ دشمن به آن جلوگیری شود. قلعه کرشاهی یا گهر شاهی که در اصطلاح محلی به "قلعه کر" نامور است. آخرین بار این قلعه محل تجمع سپاه حسین نایب کاشی*، از یاغیان و شورشیان دوره قاجار بوده‌ است که سرانجام توسط رضا شاه کشته شد.

ꙮ @immortalguardl ꙮ
*تاریخچه فلات مرکزی ایران در اواخر قاجار با نام حسین کاشی راهزن پر قدرت و معروف گره خورده است. در آینده بیشتر به زمانه او و مردم ان روزگار پرداخته می شود.

@naein_nameh

#کلمه_ترکیبهای_نایینی
.
وُوجار = فرق سر، خانمها وقتی زلف خود را از فرق سر باز کنند ( ووجارش وَگیرفت)
وَوخ =وقف
وُهوم*، هوم= نام شهری قدیمی در نزدیکی نایین.
مرحوم استاد محمدتقی جامع که از فرهنگیان سابق نایین بودند
اظهار داشته‌اند شهری به نام  «هُوم»* یا «وهوم» در چند کیلومتری محل فعلی وجود داشته که زرتشی بوده‌اند و قصبه 
محمدیه در قرب آن احداث شده و افرادی که از وهوم مسلمان میشدند در آنجا ساکن میشدند، که محمدی بودند یعنی مسلمان.پس وهوم اقلا یک هزار و پانصد سال قبل بوده و محمدیه یک هزار و اندی سال پیش احداث شده است. گفته شده آجری در محمدیه یافت شده که نقش هوم در آن منقش بوده است.
*هوُم (hom ) کلمه‌ای اوستایی
-نام گیاهی است (شبیه اسفند) که شیره سفید رنگی دارد، از این شیره نوشیدنی مسکر تهیه میشده و در مراسم مذهبی مینوشیدند.

*نام عابدی در زمان کیکاووس و کیسخرو که افراسیاب وی را اسیر کرد.
@naein_nameh

#گیاهان_محلی
.
تنومندترین درخت تاغ درچوپانان
تاغ درختچه ای که در کویر به وفور یافت می شد. در برهه ای که ذوب مس طالمسی و سرب معدن نخلک با سوخت طبیعی و ذغال درختان انجام می شد تخریب بسیاری صورت گرفت. استاد ابراهیمی انارکی در کتاب گرانسنگ انارک از نظر اجتماعی و اقتصادی شرح این حکایت غم انگیز را بیان فرموده اند.
با سپاس از ادمین محترم ( خبرگزاری چوپانان)
@naein_nameh

#آدینه_شب
.
" دی شیخ با چراغ همی گشت گرد شهر
  کز دیو و دد ملولم و انسانم آرزوست

   گفتند یافت می نشود جسته ایم ما
گفت آن که یافت می نشود آنم آرزوست "

( مولانا )

وقتی از بایزید بسطامی پرسیدند که بر سر آب توانی رفت؟
گفت : چوب نیز بر سر آب رود۰
گفتند : در هوا توانی رفت؟
گفت : مرغ نیز در هوا رود۰
گفتند : در یک شب به کعبه توانی رسید؟
گفت : جادوگری در یک شب چندین مرحله راه طی می نماید۰
گفتند : پس کار مردان و عارفان
چیست؟
گفت : آنان که دل در کس نبندند جز خدای
و نخواهند جز خدای
و با مردان نیکی کنند
 و محشور باشند از برای خدای.
از او پرسیدند خدای را چه کسی دوستدار و فرمانبردار است ؟
گفت : علامت آن کس که این صفت را
داشته باشد آنست که سه خصلت در او باشد :

اول ) سخاوتی چون سخاوت دریا
دوم ) شفقتی چون شفقت آفتاب
سوم ) تواضعی چون تواضع زمین.

( بایزید بسطامی )

@naein_nameh

#نایین_نامه
#طنز_هفته
.
مردم اهل نائین اصفهان هیچوقت نمیتونن کارت اقامت آلمانو بگیرن، چون وقتی افسر اداره مهاجرت ازشون میپرسه میتونم بپرسم کجا بدنیا اومدین؟ میگن نایین

نایین در آلمانی به معنای «نه» است.

🐦ممدوفسکی
تصویر کوه صفه اصفهان و ماه عالم تاب

@naein_nameh

#آن_روزها
.
#ادامه_تحصیل
سرگذشت تاریخ نایین( بلاغی)
با کار در فتو رحیمیان به مرور با محیط و همسایگان پاساژ و جو خیابان شاه آباد( جمهوری) اشنا شدم. کم کم بر خود مسلط و لهجه نایینی که البته خیلی درگیر ان نبودم تغییر کرد.
در طبقه اول و نبش خیابان انتشارات اسیا ( مرحوم عطایی که در جوانی فوت نمود)در مغازه ای بزرگ دایر بود که خانم جوان مرحوم و پسرش ارش ان را اداره می کردند. خانواده عطایی با اقای رحیمیان روابط دوستانه داشتند و در نتیجه گردش در میان کتابهای انتشارات اسیا زنگ تفریح دلپذیری بود.
چند مغازه جلوتر از پاساژ به سمت بهارستان کتابفروشی منوچهری بود. عاقله مردی اهل کتاب که گاهی چاپ برخی کتابها را انجام میداد. پشت ویترین مغازه او در بین کتابها کتابی بدون جلد با عنوان "تاریخ نایین" و نام نویسنده ( عبدالحجه بلاغی) چشمم را گرفت. کتاب را گرفته، تورقی نمودم، از وضعیت یتیمانه کتاب گله نموده که عدم فروش و نداشتن متولی بعد از چاپ را عنوان نمود. او که میدانست من شاگرد فتو رحیمیان و فهمید نایینی هستم، توضیح داد که این کتاب ضمیمه یا مجلد دیگری دارد با نام " انساب خاندانهای نایین" و با کاغذ نامرغوب چاپ شده است. او توصیه کرد تو این چند جلد باقی مانده را بخر و در نایین خواهان خواهد داشت. خرید انها را مشروط به صحافی دو مجلد در یک جلد کردم و نهایتا پنج جلد مجموعه نوشته مرحوم بلاغی را به قیمت هر جلد بیست و پنج تومان خریدم. فشار مالی داشت اما میدانستم کتاب ارزشمندی است . یک جلد ان را در سال ۱۳۵۴ به کتابخانه عمومی نایین هدیه کردم. جلدی را به دوستی نایینی اهل کتاب و یکی را به دوست عزیز اقای محمد حسنی که بعدها در دانشگاه اصفهان استاد شد و حقوق خواند و از وکلای خوب اصفهان و جلدی را امانت دادم که بازگشتی نداشت. تنها یک جلد برای خودم ماند.
نظریه استاد ایرج افشار در خصوص تاریخ نایین بلاغی است که: " او در حد مقدور و توان خود همت گمارده و اثری مهم در خصوص تاریخ و پیشینه نایین به جا گذاشته است."
این نظریه دقیق و منصفانه راهنمای عملی برای نگارنده شد و در حد وسع به ترویج و حفظ زبان و فرهنگ زادگاه خود قلم می زنم.
ادامه دارد....

مرا مگوی که سعدی طریق عشق رها کن
سخن چه فایده گفتن چو پند می‌ننیوشم؟
به راه بادیه رفتن به از نشستن باطل
و گر مراد نیابم به قدر وسع بکوشم

✍ امامی آرندی
@naein_nameh

#آموزش_گویش_نایینی
.
دو بیتی زیبا به زبان مادری
.

مووا ای یار و غم خوارم تی وینی
سحل هایی شوی تارم تی وینی
اگر چَش نش دی یی (دیو) نیفرین وِ دی چَش
تو یور تا خوی دلی زارم تی وینی

.
ترجمه:
دلم می خواهد که ای یار و غمخوارم تو را ببینم
سحرهای شب تارم ارزوی دیدنت را دارم
اگر چشم یاری دیدن نداشت نفرین بر این چشم
تو بیا تا با همین دل زارم تو را ببینم
رباعی از استاد مرزوق
@naein_nameh

#مناسبت
.
روز جهانی زبان مادری
مصاحبه ای با هانا آرنت فیلسوف و مورخ المانی الاصل که در دانشگاه های امریکا تدریس کرد و برجامعه غربی در قرن بیستم اثار شگرفی به جا گذاشت. او از شاگردان هایدگر بود و اثار برجسته اش "ریشه های توتالیتاریسم" ۱۹۵۱ و "بشر" ۱۹۵۸ و" انقلاب" است. این اندیشمند معروف در باره زبان مادری می گوید.

@naein_nameh

#جمعه_بازار
.
جمعه با شعر و موسیقی

بال در بال
#سایه
#لطفی
@naein_nameh

#جمعه_بازار
.
با کمال احتیاج از خلق استغنا خوش است
با دهان خشک مردن بر لب دریا خوش است

نیست پروا تلخکامان را ز تلخی های عشق
آب دریا در مذاق ماهی دریا خوش است

بادبان کشتی می نعره مستانه است
های هوی میکشان در مجلس صهبا خوش است

خرقه تزویر از باد غرور آبستن است
حق پرستی در لباس اطلس و دیبا خوش است

ماه در ابر تنک جولان دیگر می کند
چهره طاعت نهان در پرده شبها خوش است

هر چه رفت از عمر، یاد آن به نیکی می کنند
چهره امروز در آیینه فردا خوش است

فکر شنبه تلخ دارد جمعه اطفال را
عشرت امروز بی اندیشه فرداخوش است

برق را در خرمن مردم تماشا کرده است
آن که پندارد که حال مردم دنیا خوش است

هیچ کاری بی تأمل گر چه صائب خوب نیست
بی تأمل آستین افشاندن از دنیا خوش است

#صائب_تبریزی
‌‌‌‌‎‌‌‎‌‌‌‎‌‌‌‌‎‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‎‌‌‌‎‌‌‌‌‎‌‌‌‎
@naein_nameh

#جمعه_بازار
.
اگر ان ترک شیرازی به دست ارد دل ما را
به خال هندویش بخشم سمرقند و بخارا را
.
دختر تاجیک در نقد شعر خواجه شیراز از زبان لایق شیرعلی شاعر بزرگ تاجیک

@naein_nameh

#طنز_هفته
.
هیچ ربطی به فوتبال ایران و بازی دیروز سپاهان ندارد.
@naein_nameh

خاطره ی موتورگازی به گویش نائینی

جناب مرزوق ۱۴۰۲/۱۲/۴

#مناسبت
.
‍ 🔸در روزی چون امروز، محمدبن محمدبن حسن مشهور به خواجه نصيرالدين طوسی در سال ۵۷۹ خورشیدی در طوس زاده شد.
‌
پدرش فقيه شيعه بود و مقدمات فارسی، عربی و فقه را به او آموخت و او را پس از آموختن منطق و حكمت نزد دايی‌اش، در نيشابور به استادان حكمت و نجوم سپرد: «پدر بنده را به استفاده و تردد خدمت بر كمال‌الدين محمد حاسب كه خصوصا در فن رياضی تقدمی حاصل كرده بود، اشارت كرد و بنده پيش او مشغول شدم. ولی چون ميل باطنی برای تميز حق از باطل بود، در علوم مانند حكمت و كلام غور می‌كردم.»
‌
از آنجا كه در آن هنگام مغولان به ايران‌زمين تاخته بودند، او به قلعه اسماعيليان در قهستان جنوب خراسان به فرمانروايی ناصرالدين عبدالرحيم بن ابومنصور پناه برد يعنی تنها فرقه‌ای كه از نيروی پايداری در برابر تجاوزگران مغول برخوردار بود.
‌
او در آنجا كتاب "اخلاق ناصری" را تدوين كرد كه ترجمه و تأليفی از دو كتاب عربی در اخلاق عملی است.
‌
پس از اينكه مدتی به خاطر نامه‌نگاری با وزير خليفه عباسی به زندان افتاد، به قلعه "ميموندژ" و "الموت" پناه برد و در آنجا رساله‌ها (مقاله ها) و كتاب‌های بسياری مانند "اساس الاقتباس" در منطق نظری و آثاری در نجوم و رياضيات و موسيقی نوشت.
‌
او از گسترش‌دهندگان دانش مثلثات و اخترشناسی به شمار می‌‌رود و چون در بيشتر رشته‌های معمول روزگارش آثاری ترجمه كرده يا نوشته، به "استاد البشر" معروف بوده است.
‌
۵۶ ساله بود كه هلاكو آخرين نيروهای اسماعيليان را شكست داد و او هم چون اختيار ديگری نداشت با خان مغول همراه و وزير او شد. او فرمانروای تازه را بر آن داشت كه مراغه را پايتخت خود سازد و به اين ترتيب شهر كوچک و ويرانی را به آبادترين منطقه ايران‌زمين تبديل ساخت. رصدخانه‌ای كه او با ۴۰ هزار كتاب در پايتخت هلاكوخان بنيان نهاد نامدارترين مركز آموزش عالی تا هنگام درگذشتش بود و او خود آثار ماندگاری برای تدريس در آن مركز نگاشت كه شناخته‌ترين آنها "زيج ايلخانی" در موضوع گاهشماری و محاسبه مسافت‌های بلند است.
‌
او نخستين ايرانی است كه آگاهانه در رساله پزشكی خود به آسيب‌های روان‌تنی اشاره می‌كند. در رساله كوتاه موسيقی‌اش هم برای نخستين بار، زير و بمی نواها را با شدت و سرعت نوسان سيم ساز محاسبه و انتشار صوت را به موج‌های آب تشبيه كرد. خواجه نصيرالدين طوسی در ۷۴ سالگی در بغداد درگذشت.

‌دنیای علم او را به خوبی می شناسد، یک دهانه آتشفشانی ۶۰ کیلومتری در نیم‌کره جنوبی ماه به نام خواجه نصیرالدین طوسی نام‌گذاری و یک خرده سیاره که توسط ستاره‌شناس روسی نیکلای استفانویچ چرنیخ در ۱۹۷۹ کشف شد نیز به نام وی نامیده شده‌است. هرچند در ایران پنجم اسفند روز مهندس نام‌گذاری شده است (و خیابانی به نام خیابان شهید خواجه نصیرالدین طوسی که نمی‌دانم تابلوی آن اصلاح شده است یا نه؟!) اما او علاوه بر علوم تجربی در نظریه‌پردازی سیاسی نیز صاحبنظر بوده است با این حال آشنایی با خواجه در ایران به اندازه شهرت او در ساحت علم نیست.
✍🏻سهند ایرانمهر


@naein_nameh

#کلمه_ترکیبهای_نایینی
.
وَرف=برف
واروو =برف جمع شده از باد
وادیمه = برف توام با باد
واسرما= باد بسیار سرد
.
وِرکِر = بریز، بِکش
هِم وِرکِر = مخلوط کن، هم بزن
تمثیل :
بُرزآواییش هِم وِرکیره
حرف مفت می زند، زبان می جنباند،
برزاباد نزدیک اردستان است
.
@naein_nameh

#سخن_روز
.
ادبیات شاید نتواند جلوے جنگ و خون ریزے را بگیرد.
شاید نتواند جلوے مرگ ڪودڪے را بگیرد.
اما مے تواند ڪارے ڪند ڪہ دنیا به آن فڪر ڪند.

#ژان_پل_سارتر

@naein_nameh