✍ تصمیم گیری با استفاده از مدل وروم یتون جاگو

▪️انتخاب #فرایند_تصمیم‌_گیری به نوبه‌ی خود یک معماست. اینکه تصمیم بگیرید از کدام فرایند تصمیم‌گیری استفاده کنید می‌تواند خیلی از انتخاب‌های شما را تحت‌الشعاع قرار بدهد.

▪️مدل تصمیم گیری وُروم-یتون-جاگو، چارچوب مفیدی را برای مشخص کردن بهترین سبک #رهبری برای موقعیتی که در حال حاضر در آن قرار دارید به شما ارائه می دهد.

🔴 نکته:

این مدل اولین بار توسط #ویکتور_وُروم (Victor Vroom) و #فیلیپ_یتون (Philip Yetton) در سال ۱۹۷۳ و در کتابی تحت عنوان «Leadership and Decision Making» مطرح شد. بعدها، در سال ۱۹۸۸ وُروم و آرتور جاگو (Arthur Jago)، سیستم تصمیم گیری درختی را با کمک سیستمی تخصصی که بر پایه ی ریاضی بود، جایگزین مدل ابتدایی کردند. به همین دلیل گاهی این مدل را با نام های وُروم-یتون، وُروم-جاگو و وُروم-یتون-جاگو می بینید.

🔴 شناخت این مدل:

▪️وقتی موافقت تیم برای رسیدن به نتیجه ای خوب بالاترین اهمیت را دارد، نمی توانید مستبد عمل کنید و #تصمیمات_خودسرانه بگیرید و البته همیشه هم صحیح نیست که افراد تیم را در تمامی تصمیمات دخالت دهید چون با این کار استفاده ی نادرستی از زمان و منابع می کنید. این بدین معناست که باید سبک مدیریتی خود را با موقعیت های مختلف و تصمیماتی که باید اتخاذ شوند هماهنگ کنید.

▪️گاهی اوقات سبک های مدیریتی استبدادی جواب گو هستند و گاهی سبک های #مشارکتی و گاهی هم بهترین گزینه این است که هر دو سبک را با هم ترکیب کنید. وقتی می خواهید تصمیمی اتخاذ کنید، سه عامل اصلی بر سبک رهبری تان و درجه ی مشارکتی که از افراد تیم نیاز دارید، تأثیر می گذارند:

🔹کیفیت تصمیم

رسیدن به راه حل مناسب چقدر اهیمت دارد؟ هر چقدر با #کیفیت بودن تصمیم، اهمیت بیشتری داشته باشد، باید افراد بیشتری را در آن دخالت دهید.

🔹تعهدات افراد تیم:

چقدر اهمیت دارد که افراد تیم تان و دیگران تصمیم شما را بپذیرند؟ وقتی شما نیازمند تأیید افراد تیم تان هستید باید #سطح_مشارکت افراد را افزایش بدهید.

🔹محدودیت های زمانی:

برای تصمیم گیری چقدر زمان دارید؟ هر چقدر #زمان بیشتری داشته باشید، فرصت این را دارید که افراد بیشتری را وارد این فرایند کنید. می توانید از فرصتی که تصمیم گیری در اختیارتان قرار داده برای ساختن تیم استفاده کنید.

🔴 تصمیم گیری با استفاده از مدل وروم یتون جاگو

✅ فرایندهای رهبری خاص

اینکه این عوامل چطور بر شما تأثیر می گذارند، کمک می کند تا بهترین #سبک_رهبری را برای تصمیم گیری مشخص کنید. مدل تصمیم گیریِ وُروم-جاگو ۳ سبک مدیریتی و ۵ فرایند متفاوت در تصمیم گیری را که می توانید از آنها استفاده کنید در اختیار شما قرار می دهد.

✅ سبک استبدادی

شما خودتان تصمیم را اتخاذ می کنید و بعد دیگران را در جریان قرار می دهید. دو فرآیند مجزا برای تصمیم گیری در #سبک_مدیریت استبدادی وجود دارند:

🔹استبدادی(A۱):

وقتی از اطلاعاتی که از قبل دارید در #تصمیم_گیری استفاده می کنید.

🔹استبدادی(A۲):

بعضی از #اطلاعات را از اعضای تیم تان می پرسید و بعد از اینکه در جریان آن اطلاعات قرار گرفتید، تصمیم تان را اتخاذ می کنید. شما در این مرحله به آنها نمی گویید به چه دلیل به آن اطلاعات نیاز دارید.

✅ سبک مشاوره ای

#اطلاعات را از اعضای تیم و دیگر افراد به دست می آورید و بعد تصمیم گیری می کنید.

🔹مشاوره ای(C۱):

#اعضای_تیم را از کاری که در حال انجامش هستید مطلع می کنید و نظر آنها را به صورت انفرادی جویا می شوید. در این فرآیند، شما از بحث گروهی استفاده نمی کنید. این خود شما هستید که تصمیم را اتخاذ می کنید.

🔹مشاوره ای(C۲):

شما #مسئول_تصمیم_گیری هستید ولی گروهی را دور هم جمع می کنید تا در مورد موقعیت مورد نظر بحث کنند. نظرات و دیدگاه های آنها را می شنوید و از آنها درخواست می کنید پیشنهادهایشان را مطرح کنند.

✅ سبک مشارکتی

شما و #تیم تان با هم کار می کنید تا به اجماع برسید.

🔹 مشارکتی (G۲):

همه ی اعضای تیم با هم #تصمیم را اتخاذ می کنند. نقش شما فقط این است که این فرآیند را تسهیل کنید و به تیم کمک کنید تا در نهایت به تصمیمی برسند که همگی با آن موافق هستند.

#تصمیم_گیری
#مدل_مفهومی
#مدل_مدیریت
#پایگاه_جامع_مدیریار
#مدل_وروم_یتون_جاگو

www.modiryar.com

@modiryar

✍ تصمیم گیری گروهی

🔹#تصمیم_گیری_گروهی برای اغلب ما در مقایسه با تصمیم گیری فردی جذابیت کمتری دارد. شاید چون فکر می‌کنیم چنین مسائلی باید دغدغه‌ی مدیران ارشد باشد؛ یا این‌که احساس می‌کنیم به صورت روزمره با آن‌ سر و کار نداریم.

🔹این در حالی است که هزینه‌ی تصمیم‌های گروهی اصلاً کوچک نیست و ما چه در زندگی فردی و چه جمعی، هزینه‌های فراوانی را به خاطر تصمیم‌های گروهی نامطلوب پرداخت می‌کنیم.

✅ اهمیت تصمیم گیری گروهی

🔹#جان_گستیل (John Gastil) کتابی دارد با عنوان دموکراسی در گروه های کوچک و در آن به چالش‌ها و راهکارهای ارتباط و تعامل و تصمیم گیری در گروه های کوچک پرداخته است.

🔹او معتقد است که بسیاری از مشکلات اجتماعی و سیاسی در مقیاس کلان ناشی از این است که ما فرایندهای #تعامل_گروهی را در مقیاس‌های کوچک‌تر تمرین نکرده‌ایم.

🔹بعبارت دیگر، وقتی بلد نباشیم #فرایند_تصمیم_گیری را در یک گروه ۳۰ نفری مدیریت کنیم، طبیعی است که در یک جمع ۳۰۰ نفری یا جامعه‌ی ۳۰ میلیون نفری هم ضعیف عمل خواهیم کرد.


#پایگاه_جامع_مدیریار

www.modiryar.com

@modiryar

✍ فرایند تصمیم گیری

✅ فکر کنم اهمیت بالای #تصمیم_گیری مورد تائید همه ماست، اما عده کمی از ما به سراغ کسب این #مهارت میرویم. امروزه کتابهای زیادی در مورد تصمیم گیری نوشته شده و حتی در بعضی دانشگاه ها، تصمیم گیری به صورت یک درس آکادمیک آموزش داده می شود. اما متاسفانه مثل خیلی دیگر از مهارتهای مفید، این مهارت نیز در جامعه ما مهجور مانده و به آن پرداخته نشده است. مهارتی که تبحر در آن میتواند تاثیر چشمگیری در رضایت ما از زندگی داشته باشد.

✅ می توانیم #فرایند_تصمیم_گیری را مشابه شکل نشان دهیم. (تصمیم هایی که خودآگاه هستند) ما برای هر تصمیم، مجموعه ای ورودی داریم که بر تصمیم ما تاثیر خواهند گذاشت. علاوه بر این، وزن هر یک از این ورودی ها میتواند متفاوت از سایرین باشد. وزن هر ورودی، در واقع اهمیتی است که ما برای آن ورودی لحاظ میکنیم. مثلا تصور کنید میخواهید در مورد محل منزلتان در تهران تصمیم بگیرید، این تصمیم ورودیهای مختلفی دارد، مثل:

◾نزدیکی به محل کارتان
◾وجود پارک خوب در محله
◾موقعیت محله آن در شهر
◾فاصله آن با مدرسه فرزندتان
◾نزدیکی به محل کار همسرتان
◾بودن یا نبودن در طرح ترافیک
◾ و …

✅ اهمیت هر یک از این ورودی ها برای شما متفاوت است، مثلا شما حاضرید پارکی در محله تان نباشد ولی منزل مورد نظر به محل کارتان نزدیک باشد. یا حاضرید خودتان فاصله دورتری بروید ولی همسرتان راه کوتاه تری تا محل کارش داشته باشد. تصمیم نهایی ما بدون شک تابعی از همین ورودیها و وزن هر یک از آنها خواهد بود. ما اطلاعات دریافتی را با توجه به اهمیت هر کدام در ذهنمان پردازش میکنیم و در نهایت #تصمیم مربوطه را اخذ می کنیم.

✅ به نظر میرسد روال ساده ای است که ما حین #تصمیم_گیری آن را طی میکنیم، اما اگر واقعا به همین سادگی است پس چرا اکثر ما اینقدر در تصمیم گیریهای مان دچار سردرگمی هستیم؟ من یک مثال ساده را بیان کردم، تصمیمهای مهمی دیگری مثل مهاجرت به یک کشور دیگر، ازدواج کردن یا نکردن، تصمیم در مورد ازدواج با یک فرد خاص، تغییر شغل و سایر تصمیمها هستند که ما در برخورد با آنها واقعا دچار مشکل میشویم و دامنه مشکلات در اخذ آن تصمیم به بخشهای مختلف زندگی مان کشیده می شود.

🔴 بخش های مختلف فرایند تصمیم گیری:

2⃣ ورودی ها

✅ اکثر موارد در جمع آوری اطلاعات لازم برای آن تصمیم خاص خوب عمل نمی کنیم. مثلا در موردی مثل انتخاب محل منزل، بجای حدس در مورد مدارس آن محل یا مثلا کیفیت یک محله خاص، بهتر است وارد عمل شویم و اطلاعات میدانی کسب کنیم. بهتر است حتما از مکتوب کردن این موارد بر روی دفترچه شخصی بهره ببریم. مغز ما به دلیل محدودیت هایی که دارد نمی تواند حجم زیادی از اطلاعات را در خود نگه دارد و آنها را به موقع در اختیار ما قرار دهد، پس به آن اعتماد نکنیم و از نوشتن استفاده کنیم. مثلا وقتی قرار است لپتاپ جدیدی بخریم بهتر است ابتدا مواردی که به عنوان پارامترهای متمایز کننده لپتاپ ها مطرح است را بر روی کاغذی بنویسیم و سپس به سراغ جمع آوری اطلاعات لپتاپ های مختلف در خصوص هر یک از آن پارامترها برویم.

2⃣ وزن ورودی ها (اولویت ها)

✅ موضوع دیگری که ضعف در آن باعث ضعف در تصمیم گیری میشود، ندانستن شفاف اولویت های تصمیم است. واقعیت این است که اکثر ما در تصمیم هایمان یک اولویت بندی شفاف راجع به ورودیهای مختلف نداریم. وقتی ندانیم چه چیزی در تصمیم برای ما اهمیت بیشتری دارد، احتمالا تصمیم خوبی هم نخواهیم گرفت.

✅ در این مورد هم بنظرم بهتر است به مغزمان اعتماد نکنیم و با مکتوب کردن ورودیهای مختلف و مقایسه دو به دوی آنها بفهمیم “واقعا” هر یک از آنها چقدر برای ما اهمیت دارند.

3⃣ پردازش اطلاعات و تصمیم گیری

✅ فکر می کنم اگر مراحل ۱ و ۲ را به خوبی طی کرده باشیم، مشکل چندانی در مرحله پردازش اطلاعات نخواهیم داشت. با یک قلم و کاغذ و با دانستن اولویت هایمان و اطلاعات مربوط به آن #تصمیم، این مرحله بسیار ساده خواهد بود. در اکثر موارد با لیست کردن ورودیهای مختلف و مشخص شدن اولویت هرکدام بر روی کاغذ، تصمیم هم مشخص شده است و نیازی به تقلای بیشتر نیست. در این خصوص بنظرم:

✅ حال اینکه اکثر ما گمان می کنیم مشکل اصلی در تصمیم گیری در مرحله پردازش اطلاعات است. فکر میکنم به همین دلیل هم هست که زیاد به سراغ مشورت گرفتن می رویم. در دنیای امروز که حجم #اطلاعات بسیار زیاد شده و با توجه به تنوع موجود، تصمیمهای مختلفی هم پیش روی ما قرار دارد، هیچ کس بهتر از خود ما نمی تواند برایمان تصمیم بگیرد و اگر هم مشاور، مشاور خوبی باشد ما را در فهم بهتر مراحل ۱ و ۲ کمک خواهد کرد و تصمیم نهایی را بر عهده خودمان خواهد گذاشت.

#پایگاه_جامع_مدیریار

www.modiryar.com

@modiryar

✍ مراحل تصمیم گیری مصرف کننده

✅ #فرایند_تصمیم‌_گیری_مصرف‌_کننده مسیری است که بر اساس آن مردم اطلاعاتی را جمع‌آوری کرده و مورد ارزیابی قرار می‌دهند و از بین کالاها، خدمات، سازمان‌ها، مردم، مکان‌ها و ایده‌های مختلف تصمیمی اتخاذ می‌کنند.

✅ این مسیر شامل فرایند نام‌برده شده و فاکتورهایی می‌شود که بر این فرایند تأثیرگذار است. فرایند تصمیم‌ گیری مصرف‌ کننده از اصول اولیه بازاریابی است که شامل ۵ مرحله اساسی می‌شود. فاکتورهایی که بر فرایند تصمیم‌ گیری مصرف‌ کننده اثرگذار است خصوصیات جمعیت‌شناسی، اجتماعی و روان‌شناختی #مصرف‌_کننده می‌باشند.

🔴 محرک:

یک محرک نشانه یا اصرار مصمم به معنای تحریک کردن یک فرد به انجام یک کار است. یک محرک می‌تواند به‌صورت هر یک از این موارد خودش را نشان دهد: اجتماعی، تجاری، غیرتجاری یا فیزیکی. یک مصرف‌کننده بالقوه ممکن است در برابر یکی یا تمامی این موارد از انواع محرک قرار بگیرد. اگر یک فرد به‌اندازه کافی در این رابطه تحریک‌شده باشد، وی وارد مرحله بعدی در فرایند #تصمیم‌_گیری مصرف‌ کننده می‌شود.

🔴 آگاهی از مشکل:

در طی دوره آگاهی از مشکل، #مصرف‌_کننده تشخیص می‌دهد که کالا، خدمت، سازمان، شخص یا ایده ممکن است یک مشکل در رابطه با یک کمبود علاقه‌ای که به آن توجه نشده است را رفع کند. برخی از مصرف‌کننده‌ها در برابر نشان دادن عکس‌العمل نسبت به علایق موردتوجه قرار نگرفته مردد هستند، چراکه همواره خطرات و ریسک‌هایی متوجه آن‌ها است و قضاوت کردن در رابطه با مزایای حاصل از آن‌ها ممکن است تا حدودی سخت باشد.

🔴 جستجوی اطلاعات:

جستجوی اطلاعات شامل فهرست کردن موارد جایگزین است که مشکل موردنظر را حل می‌کنند و شامل مشخص کردن خصوصیات هر یک از آن‌ها هم می‌شود. جستجو می‌تواند به‌صورت داخلی را خارجی انجام بپذیرد. همچنان که میزان ریسک افزایش پیدا می‌کند، حجم اطلاعاتی که مورد جستجو قرار می‌گیرد هم افزایش پیدا می‌کند. زمانی که جستجو اطلاعات کامل شد، باید در این رابطه #تصمیم بگیریم که آیا علاقه یا کمبود احساس شده که به آن توجهی نداشته‌ایم با هیچ‌یک از این جایگزین قابل‌رفع است یا خیر؟

🔴 ارزیابی موارد جایگزین:

موارد جایگزین بر اساس معیارهای #مصرف‌_کننده و اهمیت نسبی این معیارها مورد ارزیابی و قضاوت قرار می‌گیرند. سپس رتبه‌بندی شده و از بین آن‌ها یک انتخاب انجام می‌پذیرد.

🔴 خرید:

عمل #خرید شامل تبادل پول یا قولی مبنی بر پرداخت برای یک محصول، یا حمایت از مالکیت یک کالای مشخص، عملکرد یک خدمت مشخص و مواردی ازاین‌دست می‌شود. تصمیم‌های خریدی که در این مرحله باقی می‌مانند، حول محور محل خرید، شرایط و در دسترس بودن آن‌ها قرار دارند. اگر موارد فوق همگی قابل‌قبول باشند، مصرف‌کننده موردنظر اقدام به خرید می‌کند.

🔴 رفتار پس از خرید:

پس‌ ا زاین مرحله، خریدار به‌دفعات درگیر رفتار پس از خرید می‌شود. خرید کردن یک‌قلم کالا ممکن است به خرید یک‌قلم کالای دیگر منجر شود. ارزیابی مجدد خرید زمانی اتفاق می‌افتد که خریدار یا مصرف‌کننده #عملکرد موارد جایگزین انتخاب‌شده را برخلاف استانداردهای عملکرد ارزیابی کند. ناهماهنگی شناختی، موجب شک در این رابطه می‌شود که آیا تصمیم اتخاذشده درست صحیح بوده یا خیر، آیا می‌توان تبعات این تصمیم خرید را از طریق پیگیری، تضمین‌های ارائه‌شده و مواردی ازاین‌دست کاهش داد یا خیر؟

#پایگاه_جامع_مدیریار

www.modiryar.com

@modiryar