✍ فرصت پنجره جمعیتی
#دکتر_مهدی_یاراحمدی_خراسانی

✅ هر چند گروهی که دنبال ایجاد #هیجانات_کاذب و ربط دادن همه مسائل کشور به بحران های اقتصادی و معیشتی هستند، مکرر بر طبل ناامیدی می کوبند و به شدت فرزندآوری را نفی می کنند، آمار و ارقام، ضرورت دیگری را نشان می دهد. هیچ کس نمی تواند مشکلات اقتصادی کشور و تحریم هایی را که اثرات گسترده ای بر وضعیت معیشت مردم دارد، نفی کند، اما حتی با در نظر داشتن چالش های اقتصادی، باز هم نمی توان موضوع مهم پنجره جمعیتی و سیاست ناصحیح کنترل جمعیت را نادیده گرفت. بانک جهانی در گزارشی ضمن هشدار درباره سرعت پیر شدن جمعیت ایران اعلام کرده است که ایران، هند، سنگاپور و تایلند با حفظ روند فعلی در آینده نزدیک، با پیری شدید جمعیتی مواجه خواهند شد.

✅ بر اساس پیش بینی بانک جهانی، نمره ایران در شاخص وابستگی سالخوردگی تا سال ۲۰۵۰ پنج برابر خواهد شد؛ این بدان معناست که نسبت جمعیت غیرفعال ایران به جمعیت فعال طی سه دهه آینده پنج برابر می شود. وقتی نمره کشوری در این شاخص بالا باشد، یعنی #جمعیت_فعال برای تأمین نیازهای افراد سالخورده باید بار زیادی را تحمل کند. مدت هاست کارشناسان جمعیت درباره کاهش زاد وولد و پیر شدن جمعیت کشور هشدار می دهند؛ زیرا با ادامه وضع فعلی، ضمن پیر شدن جمعیت در آینده، نیروی کار به اندازه کافی وجود نخواهد داشت. در بستر تغییرات جمعیتی، مرحله ای از تحولات در کشور از سال ۱۳۸۵ آغاز شده است که در کلام جمعیت شناسان، «پنجره جمعیتی» و «هدیه جمعیتی» نامیده می شود.

✅ این وضعیت که از آن با عنوان «دوران طلایی جمعیت» نیز نام برده می شود، تا سال ۱۴۳۰ طول می کشد. در این دوران، نسبت جمعیت در سنین فعالیت افزایش می یابد و به حداکثر خود یعنی بیش از  ۷۰ درصد می‎رسد. مکانیزم های ترکیبی و رفتاری پنجره جمعیتی نظیر افزایش عرضه نیروی کار، افزایش مشارکت زنان، کاهش نسبت های وابستگی (بار تکفل)، تعامل تغییرات ساختار سنی جمعیت با چرخه زندگی اقتصادی تولید و مصرف، افزایش قدرت پس اندازها و سرمایه گذاری، بهبود و توسعه #سرمایه_انسانی، افزایش کیفیت جمعیت و ...، فرصت طلایی و ظرفیت های بسیاری برای اثرگذاری مثبت بر رشد و توسعه اقتصادی فراهم می کند. البته این وضعیت به طور خودکار عمل نمی کند و بهره برداری از آن، مستلزم بستر مناسب اقتصادی، اجتماعی و سیاسی است. مسلما در هر کشوری، جمعیت جوان، خلاق، سالم، بانشاط و تحصیل کرده، عامل اساسی توسعه و پیشرفت آن کشور محسوب می شود. لذا از مجلس، دولت و سایر نهادهای مربوط انتظار می رود که افکار عمومی را به پاسخ گویی مناسب برای رفع این دغدغه ترغیب کنند.

✅ امروزه مقوله #جمعیت، به عنوان یک موضوع مجرد مطرح نیست؛ بلکه مسئله سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و امنیتی بسیار پیچیده ای است که باید به همه جوانب آن توجه کرد. با درنظرداشتن نقش ایجابی عامل جمعیت در پیشرفت کشور، لازم است برنامه ریزی های جامع برای رشد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور متناسب با سیاست های جمعیتی صورت پذیرد. چالش های جمعیتی حال و آینده ایران، ربط زیادی به نحوه بهره برداری از فرصت پنجره جمعیتی دارد.

🔺منبع: #روزنامه_شهرآرا،
🔻چهارشنبه ۱۱ آبان ۱۴۰۱، شماره ۳۷۹۹

#تحلیل_مسائل_روز
#پایگاه_جامع_مدیریار
www.modiryar.com

@modiryar

✍ آرام بودن را بیاموزیم
#دکتر_مهدی_یاراحمدی_خراسانی

✅ «آرام بودن را بیاموزیم هر رخداد، رفتار، پدیده یا چیزی به واکنش ما نیاز ندارد» امروز با گسترش شهرها، توسعه شهرنشینی و ورود رسانه ها به عرصه اجتماعی #زندگی_شهروندان روی دور تند قرار گرفته است. همه چیز با سرعت انجام می شود و در کنار این سرعت رفتار انسان ها نیز با عجله همراه گردیده است. خیلی وقت ها گویی دیگر این عقل نیست که فرمان می راند بلکه انسان درگیر هیجان، رقابت، حسادت و احساسات خود هست و ناخودآگاه رفتاری از خود بروز می دهد که هم باعث آزار دیگران می شود و هم بعدش برای خودش پشیمانی به همراه می آورد. همه آنچه گفته شد می تواند سبب بروز تعارضات فراوان بین گروه های انسانی شود.

✅ به مواردی که ذکر شد چالش هایی همچون مشکلات و دغدغه های شخصی افراد در زمینه های مختلف معیشتی، اجتماعی و خانوادگی را اضافه کنید و اثرات آن را بر روحیه پرخاشگری، #تعارض_منافع میان افراد و پایین آمدن آستانه صبر اجتماعی را ملاحظه نمایید. خودرویی که با سرعت از کنار ما می گذرد، فردی که ناخودآگاه در پیاده رو تنه اش به ما می خورد، فردی که بی اختیار صدایش بلند می شود، همکاری که پشت سر ما حرفی زده است و خلاصه هر گونه اتفاق از این جنس چه خودآگاه باشد چه ناخودآگاه، چه عمداً باشد چه سهواً لزوماً شایسته پاسخگویی نیست و نیاز به واکنش فوری و شدیدتر ندارد.

🔴 مراقبت، آموزش و تمرین لازمه رسیدن به آرامش

▪️باور داشته باشیم که لزوماً «جواب کلوخ انداز سنگ نیست» خیلی وقت ها نادیده گرفتن، گذر کردن و به روی طرف نیاوردن بهترین راه حل است. البته رسیدن به این نقطه درجه ای از رشد عقلی و رفتاری لازم دارد و نیازمند خودکنترلی و تمرین فراوان است که انسان بر خویشتن مسلط گردد و افسار نفس سرکش و #هیجانات_کاذب خود را در اختیار بگیرد تا در برابر هر اتفاقی فوراً وارد عمل نشود و رفتار شدید و نامناسب بروز ندهد. به بیان دیگر کنترل خویشتن، مراقبه، حفظ آرامش و تمدد اعصاب مهارتی است که بر تمام جنبه‌های زندگی فردی و اجتماعی اثرگذار است و فلاح و صلاح انسان را به همراه دارد.

▪️گرچه این خصوصیت تا اندازه‌ای ژنتیکی است ولی بنا برنظر بسیاری از متخصصان با مراقبت، آموزش و تمرین نیز می‌توان در این زمینه به سطح بالایی از #مهارت و توانایی کنترل رسید. این تمرین سرفصل هایی با عناوینی همچون؛ تقوا، تمرکز، ذهن‌اگاهی، افزایش توجه، توجه آگاهی، هوشیاری دارد که رعایت آن می تواند انسان را خوداگاه و کنترل گر پرورش دهد. زندگی آرام، در زمان حال، بدون ترس از آینده و بدون چالش و تعارض جدی با افراد خانه و جامعه از مهمترین دستاوردهای این مهارت است.

🔴 مثبت بیندیشیم

▪️برای یافتن این سطح از آمادگی کنترل رفتار ابتدا باید مدل ذهنی انسان اصلاح گردد به صورتی که بجای روحیه #تقابل با مردم با آن ها #تعامل نمایید. ذهن آدمی همچون اقیانوسی عمیق است که آب سطح آن ‌اندکی متلاطم و مواج است اما در عمق دنیایی آرام و بی‌صدا وجود دارد. ما بیشتر وقت خود را در سطح، در کف های روی آب و در جزر و مد و جریانات روزمره زندگی می‌گذرانیم. در صورتی که این آرامش درونی و عمیق اقیانوس است که ما را آرام کرده و به بدنمان اجازه می‌دهد به حالت تعادل خویش بازگردد.

▪️سپس برهمین اساس رفتارهای ساده ولی اثرگذار در زندگی و واکنش های خود اتنخاب کنید تا آرام آرام این شیوه تفکر و رفتار در وجود شما نهادینه گردد. بعنوان مثال اگر نتوانستید از چراغ سبز عبور کنید و پشت چراغ قرمز مجبور به توقف شده اید به خود بگویید بهتر، زمان بیشتری برای گوش دادن به آهنگ مورد علاقه ام دارم. یا هنگام نهار در #محیط_کار، به جای غیبت و صحبت با همکاران، کمی قدم بزنید و یک موسیقی آرام گوش کنید. اگر یک کار اداری دارید و زمان نهار کارمندان است، به جای حرص خوردن، خود را به یک فنجان چای یا قهوه در کافه‌ای نزدیک دعوت کنید.

🔴 شیرینی گذشت را تجربه کنید

▪️شاید این امور ظاهراً کم‌اهمیت باشند، ولی مجموع آن حالات روحی را متحول می‌کنند و سبب ایجاد آرامش و دستیابی به سطح جدیدی از #مراودات_اجتماعی می گردد. شیرینی گذشت کردن و نادیده گرفتن را بجای تلخی انتقام جویی و کینه توزی تجربه کنید و انرژی خود را بجای آنکه صرف پاسخگویی به دیگران کنید برای رشد و پیشرفت خود ذخیره نمایید.

▪️این روزها بسیاری افراد را می‌بینیم که فراموش کرده‌اند چگونه #آرامش داشته باشند. آنان همواره عصبی‌اند و به نظر می‌رسد احساس می‌کنند همیشه چیزی وجود دارد که آن‌ها باید انجام دهند. همه ما در طول روز و زندگی جاری خود چرخه‌ای از «فعالیت – آرامش» را داریم و اگر مستمر قسمت آرامش را نادیده بگیریم، دیر یا زود بیمار، عصبی، پرخاشگر، بهانه جو و نامعتدل خواهیم شد که سبب می شود زندگی سخت یا باصرف انرژی فراوان داشته باشیم.

🔺منبع: #روزنامه_شهرآرا،
🔻شنبه ۲۰ اسفند ۱۴۰۱، شماره ۳۹۰۱

@modiryar

✍ چون می گذرد
#دکتر_مهدی_یاراحمدی_خراسانی


🔴 این نیز بگذرد

✅ «این نیز بگذرد» مثل قدیمی و البته بسیار مشهور است که معنایی عمیق و در عین حال عبرت آموز دارد. واقعیت و حقیقتی که نمی دانم تلخ است یا شیرین، خوب است یا بد، دلگرم کننده است یا دلهره آور. این جمله به گونه ای حالت گرگ و میش دارد که شنیدن آن در دل انسان #احساسات متفاوتی ایجاد می کند. اما هر چه هست قطعی و حتمی است. عمر انسان به سرعت برق و باد می گذرد و خیلی زودتر از آن چه فکرش را بکنیم فرصت ما هم به پایان خواهد رسید پس باید لحظات آن را مغتنم بشماریم و بدانیم و آگاه باشیم که به تعبیر امیرالمومنین علیه اسلام «دنيا دو روز است:

✅ روزى به سود تو و روزى به زيان تو . هرگاه به سود تو بود، سركشى نكن و وقتى به زيان تو بود، شكيبايى پيشه كن» گاهی انسان در خوشی ها و ناخوشی ها آن قدر بیقرار و از خود بیخود می شود و هیجان زده رفتار می کند که گویی فراموش کرده است این چهار صباح دنیا همچون ابر بهاری گذراست و باید به گونه ای رفتار کند که انگار در هر لحظه آماده هجرت است. مراقبت از رفتار و گفتار و #اندیشه مهم ترین دستاورد این گونه نگرش است که سبب می شود انسان خود را در معرض هجرت بداند و بر خویشتن تسلط بیشتری یابد.

🔴 حرف باد هوا نیست

✅ مراقبت کنید اهل تلافی و انتقام نباشید، حال مردم را نگیرید و بدی را با بدی پاسخ نگویید که زودتر از آن چه فکرش را بکنید زمان شما هم به سر خواهد آمد و عمر شما نیز می گذرد و تمام می شود. راستش را بخواهید اصلاً قبول ندارم «حرف باد هواست!» حرف باد هوا نیست، حرف بمب و دینامیت است، ساتور و تبر است، زلزله و آتشفشان است. اگر باد هوا بود این گونه همه چیز را به هم نمی ریخت. وقتی با یک جمله، نه حتی با یک کلمه می توان چنان آرامش، آبرو، علاقه و دودمان یک #انسان را به باد داد چرا می گویند حرف باد هواست. برخی عادت کرده اند هرز باشند.

✅ هر چه دلشان می خواهد به این و آن بگویند و دست آخر هم که از ناراحتی دیگران باخبر می شوند بلافاصله می گویند: حرف باد هواست. منظوری نداشتم. این زبانی که در بین سایر اندام های بدن حجم زیادی هم ندارد می تواند مستقیم انسان را به قعر جهنم ببرد. پس مراقبش باشید. گاهی می توان همچون #شمشیر با یک جمله سر یک نفر را برید، ریشه اش را زد، حالش را گرفت، دلش را شکست و خلاصه بلایی به سرش آورد که شاید مدت ها طول بکشد حالش جا بیاید. پس مراقب همین باد هوا باشید که همچون طوفانی دین و دنیای شما را خراب نکند.


🔴 چون می گذرد

✅ هر چند تا بگذرد #رنج کمی نیست اما «چون می گذرد دیگر غمی نیست» پس نباید دیگر نگران باشیم، غصه بخوریم و زندگی را برای خود و دیگران سخت بگیریم. هر اتفاق و مشکلی هر چند سخت و بغرنج باشد می گذرد و تمام می شود پس نباید بخاطر آن خود را ببازیم و زندگی را برای خود و اطرافیانمان تلخ و غیرقابل تحمل کنیم. این خاصیت دنیای فانی است که هیچ چیز درآن دوام و قوام ندارد. لذا باید مراقب باشیم و این جمله را فراموش نکنیم که به قول بزرگی: «بگذارید و بگذرید، ببینید و دل مبندید، چشم بیاندازید و دل مبازید که دیر یا زود باید گذاشت و گذشت»

✅ ممکن است عده ای این مسائل را شعار یا کلیشه بدانند و دسترسی به آن در واقعیت را مشکل پندارند اما بدون شک می توان به آن دست یافت. باید تمرین و تلاش کرد و دست از هر آنچه برای ما وبال و اذیت ایجاد می کند برداشت. شاید بعد از سلامتی مهم ترین ارمغان و نعمت برای زندگی هر انسانی «آرامش» است. چیزی که دستیابی به آن در دنیا بسیار سخت و دور از دسترس است. تغییرات محیطی بسیار گسترده و پیچیده و #هیجانات_کاذب از مهم ترین ویژگی های عصر حاضر است پس باید توانایی خلق و نگهداری آرامش در «ذهن و ضمیر» و «گفتار و رفتار» خویش را به دست آوریم.

🔺منبع: #روزنامه_شهرآرا،
🔻یکشنبه ۵ شهریورماه ۱۴۰۲، شماره ۴۰۲۲


#تحلیل_مسائل_روز
#پایگاه_جامع_مدیریار

www.modiryar.com

@modiryar