✍ شهر تعاملی
#دکتر_مهدی_یاراحمدی_خراسانی
 
🔴 در بند «دیپلماسی شهری» #چشم_انداز جهان شهر برکت و کرامت «الگوی شهر تعاملی» عنوان شده است. شهر تعاملی علاوه بر اینکه از شهروندان، شهرداری و شورای شهر تعاملی بهره مند است، ساختار و نرم افزارهای ارتباطی مبتنی بر تعامل و دیپلماسی شهری و عمومی را نیز در اختیار دارد.

🔴 شهر تعاملی بر اساس «تفکر سیستمی» شکل می‌گیرد و بر این باور استوار است که «آینده شهر حداقل به همان کاری که از این پس انجام می‌دهد و به آنچه برای آن انجام می‌شود بستگی دارد». از این رو با بستن مداوم شکاف بین وضعیت های فعلی و مطلوب، #آینده_شهر را شکل می دهد. بر این اساس ابعاد زیر در ارتباط با شهر تعاملی ضرورت دارد:

✅ ویژگی:

شهر تعاملی در بعد ویژگی «محتاط و توسعه گر» است. بدین معنا که در ارتباط با عناصر محیطی و شهری از نظر قواعد ارتباطات سیستمی محتاط است و قابلیت خودکنترلی دارد و همزمان به دنبال ایجاد رویکردهای توسعه گرایی در عرصه های #خدمات_رسانی و توسعه شهری است.

✅ زمان:

از نظر بعد زمانی برنامه شهر تعاملی گرایش به گذشته، حال و آینده دارد. بدین معنا که هم بر حفظ هویت، تاریخ و #میراث_شهری از حیث قالب و محتوا تأکید دارد، هم به دنبال ایجاد زندگی مطلوب اکنون است و هم از طریق مطالعات آینده پژوهی توان انطباق خود با نیازهای آتی را دارد.

✅ دستاورد:

شهر تعاملی با بهره مندی از دستاوردهای «تجربه، ثبات و حرکت» که در قالب رویکردهای «واکنشی، غیرفعال و فعال» به دست آورده است به دنبال دستاورد «خلق آینده» می باشد. به بیان دیگر شهر تعاملی دوست ندارد که به حالت قبلی برگردد، اما از آنچه که هست راضی نیست و آینده پیش رو را هم راحت نمی‌پذیرد! بلکه به دنبال #خلق_آینده است.

🔴 #مدیریت_شهری باید با گذر از مفاهیم ذهنی، انتزاعی و برنامه ای برای عینیت بخشیدن به مفهوم شهر تعاملی راهکارهای عملیاتی زیر را دنبال نماید:

✅ اول: مشارکت:

در شهر تعاملی کسی نمي‌تواند براي ديگري به طور مؤثر برنامه‌ريزي كند. هرچند #مديران مستقيماً در فرآيند برنامه‌ريزي شركت دارند و اين كار از مسئوليت هاي اصلي آنها است اما افزون بر اين به همه آنهايي كه برايشان معمولاً برنامه‌ريزي مي‌شود (شهروندان، سرمایه گذاران و ذینفعان عرصه های شهری) نيز فرصت شركت در اين فرآيند داده مي‌شود.

✅ دوم: مداومت و پویایی:

کلیه عناصر #شهر_تعاملی هم حرکت وضعی مستمر دارند هم حرکت انتقالی. به بیان ساده تر هم خود به صورت دائم در حال رشد و ارتقا و افزایش سطح مدیریتی و شهروندی هستند هم در ارتباط با سایر عناصر محیطی قرار دارند، یاد می دهند، یاد می گیرند، منفعت می رسانند و خدمات متقابل دارند.

✅ سوم: کل نگری و هماهنگی:

شهرها بستر گسترده و متنوعی از خدمات هستند که گروه ها، نهادها، سازمان ها و آحاد مردم را شامل می شود. در شهر تعاملی ضمن حفظ قابلیت های هریک از اجزای سیستم رویکرد جامع نگری و کل گرایی در #برنامه_ریزی و تنظیم ساز و کارهای هماهنگی اهمیت فراوانی دارد.
 
🔺منبع: #روزنامه_شهرآرا،
🔻سه‌شنبه ۲ آذر ۱۴۰۰، شماره ۳۵۳۶
 
https://shahraranews.ir/fa/publication/content/12326/337699


#تحلیل_مسائل_روز
#پایگاه_جامع_مدیریار
www.modiryar.com

@modiryar

ساختار تعاملی تشکل های مردمی و نهادهای حاکمیتی
✍ #دکتر_مهدی_یاراحمدی_خراسانی

✅ در بند «دیپلماسی» #چشم_انداز جهان شهر برکت و کرامت یکی از مواردی که به آن اشاره شده «الگوی شهر تعاملی» است. این بند شاید یکی از موارد بسیار مهمی است که ضمن ایجاد بسترهای مناسب برای تحقق مفهوم «شهروند پویا» افزایش رضایت مندی شهروندان و گروه های مرجع را به دو دلیل؛

▪️«افزایش سطح مشارکت در تصمیم گیری» و
▪️«هدایت استعدادها و بهره مندی از ظرفیت های  آن ها در فرایندهای اداره شهر»

به همراه دارد. اما سئوال اساسی اینجاست وقتی می گوییم «ساختارهای تعاملی» منظور چیست و چه پیش فرض ها و رویکردهایی در این راستا مورد نیاز است؟ برای پاسخ به این موارد باید چند کلیدواژه در #ساختارهای_تعاملی به شرح زیر مورد توجه قرار گیرد:

1⃣ ساختار:

برای تحقق #الگوی_شهر_تعاملی ساختارهای متناسب و متناظر با این مفهوم در شهرداری مورد نیاز است. بر این اساس باید نحوه سازماندهی امور و تشکیلات و روش های سیستم مدیریت شهری به گونه ای باشد که بر اساس آن رویکرد «شهرداری تعاملی» حاکم شود نه «کارفرمای سفارش دهنده». به بیان دیگر رویکرد چرخشی و رفت و برگشتی بین تشکل های مردمی و شهرداری جانشین رویکرد یکطرفه و کارفرمایانه می گردد.

2⃣ تشکل(نهاد) های مردمی:

تشکل های مردمی ظرفیت های منسجم، گروهی، ارزش گرا و باهویت هستند که بر اساس مبانی فکری و ارزشی خاص تشکیل شده و به دنبال اثرگذاری در جریان ها و رویدادهای اجتماعی هستند. در #شهر_تعاملی بین این تشکل ها و شهرداری ها رویکردی همراه با «اعتماد و احترام مقابل» و «مشارکت و هم افزایی» شکل می گیرد.

3⃣ نقش ها:

در تعامل بین #تشکل_های_مردمی و نهادهای حاکمیتی در بسیاری موارد رویکرد کارفرما و پیمانکاری حاکم می شود. که این امر با فلسفه وجودی و رسالت تشکل های مردمی منافات دارد. لذا باید در اسناد و قوانین شهری ضمن ارج نهادن و تعریف جایگاه واقعی تشکل ها «هویت» و «زمینه های نقش آفرینی» آنها به صورت رسمی، علمی و منطقی مشخص گردد.

4⃣ الگوهای تعامل (مشارکت):

تعامل در فضای انتزاعی رخ نمی دهد. پس باید به صورت رسمی در مستندات مدیریت شهری الگوهای تعامل و مشارکت تشکل های خاص مردمی با طبقه بندی ها و دسته بندی های مختلفی همچون الگوی مشارکت بانوان، جوانان، نخبگان، هیأت مذهبی، هنرمندان و ... پیش بینی شود. تا در ماتریس #فرایندهای_شهرداری جایگاه آن به صورت ویژه تعریف گردد و هر تشکل در چارچوب الگوی خاصی بتواند مطابق با شأن و استعداد خود فرصت اثرگذاری پیدا کند.

5⃣ شهرداری تعامل گرا:

#شهرداری_تعامل_گرا روی خوش به تشکل ها نشان می دهد و موفق به پیاده سازی «الگوی شهر تعاملی» می گردد. امری که الزامات و راهکارهای آن باید اول در اسناد رسمی و ماتریس فرآیندهای شهرداری قرار گیرد دوم زیرساخت ها و ظرفیت های رسانه ای و ارتباطاتی آن ایجاد شود، سوم فرهنگ سراهای تخصصی، شوراهای اجتماعی محلات (یا شورایاری ها) و دیگر ظرفیت های این چنینی شهری در خدمت ارتباط موثر با تشکل ها قرار گیرد.

✅ اکنون که به تعبیر رهبر معظم انقلاب ملزم به استفاده از ظرفیت های مردمی از طریق «بازآرایی ساختارهای فرهنگی» هستیم و دولت باید اهتمام ویژه در این راستا داشته باشد #مدیریت_شهری نیز از این سیاست کلی مستثنا نیست و وظیفه دارد ضمن به رسمیت شناختن «هویت، صلاحیت و قابلیت تشکل ها و مجموعه های مردم نهاد» در حیطه مدیریت شهری نقش آن ها را در الگوی حکمرانی خویش به صورتی متناسب تعرف نماید. به این صورت هم برای ساختارِ دولت (شهرداری) تکلیف مشخص می گردد و هم برای گروه های مردمی «نهاد، تشکل، مجمع و ...» تعریف می شود. بر این اساس با شخصیت و هویتی رسمی فرایند تعاملات (شامل: مشارکت، مطالبه گری، تأمین خوراک فکری و ...) در کانالی رسمی جریان می یابد.

🔺منبع: #روزنامه_شهرآرا،
🔻شنبه ۴ دی ۱۴۰۰، شماره ۳۵۶۳

#تحلیل_مسائل_روز
#پایگاه_جامع_مدیریار
www.modiryar.com

@modiryar