✍ جای نگرانی دارد
#دکتر_مهدی_یاراحمدی_خراسانی
 
▪️نه یک بحث سیاسی است نه حکومتی، نه سخن از میدان است نه دیپلماسی، نه مختص داراست نه فقیر این مسأله یک امر مهم و طبیعی است که هر چند هیچ یک از موارد ذکر شده نیست ولی بر همه ی آن ها و آینده ی کشور و سبک و #سطح_زندگی مردم مستقیماً اثرگذار است. بحث سقوط بی سابقه تولد و صعود چشمگیر سالمندی در کشور مقوله ای است جدی که قبل از این که هر عنوانی بشود به آن اطلاق کرد با تداوم، رفاه و کیفیت حیات زندگی بشر به صورت مستقیم ارتباط دارد. چند سالی از اعلام نگرانی رهبر انقلاب در ارتباط با معضل پیش روی جمعیت کشور و سیاست ناصحیح کنترل جمعیت می گذرد.
 
▪️در همین رابطه کارشناسان جمعیت نسبت به کاهش زاد و ولد و پیر شدن جمعیت کشور هشدار می دهند. زیرا با ادامه روند فعلی ضمن پیر شدن جمعیت، در آینده نیروی کار به اندازۀ کافی وجود نخواهد داشت.  بانک جهانی چند سال قبل در گزارشی نسبت به سرعت بالای پیر شدن جمعیت در ایران هشدار داده است. این گزارش اعلام می دارد؛ ایران، هند، سنگاپور و تایلند با حفظ روند فعلی در آینده نزدیک با پیری شدید جمعیتی مواجه خواهند شد. بر اساس پیش بینی بانک جهانی نمره ایران در شاخص وابستگی سالخوردگی تا سال ۲۰۵۰ پنج برابر خواهد شد. این بدان معناست که نسبت #جمعیت_غیرفعال ایران به جمعیت فعال طی ۳۸ سال آینده ۵ برابر می شود.
 
▪️زمانی که نمره کشوری در این شاخص بالا باشد یعنی این که #جمعیت_فعال کشور برای تامین نیازهای افراد سالخورده باید بار زیادی را تحمل کند. مسلماً در هر کشوری جمعیت جوان، خلاق، سالم، بانشاط و تحصیل کرده عامل اساسی توسعه و پیشرفت آن کشور محسوب می شود. به هرحال پدیده سال‌خوردگی واقعیتی غیر قابل انکار می باشد. لذا بهتر است به جای موضع گیری‌های تند در قبال اصل موضوع، با پذیرش آن به عنوان یک واقعیت و به دور از شعارهای احساسی در یک حرکت جمعی سعی کنیم تا فرصت‌های اعتلای ایران را از دست ندهیم. البته باید به این موضوع مهم نیز توجه کرد که برخورداری از زندگی با سطح کیفی قابل قبول حق مسلم هر ایرانی است.
 
▪️از این رو نمی توان انتظار داشت که بدون کاهش نرخ بیکاری، ارتقا #کیفیت_زندگی، افزایش سرانه در آمد و ایجاد امکانات مناسب میل به باروری افزایش یابد. اگر کاهش میزان باروری را به عنوان یک تهدید تلقی می‌کنیم و به‌دنبال افزایش باروری هستیم باید زیرساخت‌ها را نیز برای تازه واردین تا قبل از به دنیا آمدنشان فراهم کنیم. وگرنه همچون سال‌های نخست بعد از انقلاب با مشکلات بسیاری مواجه خواهیم شد.

▪️امروزه مقوله ی جمعیت، تنها خودش به عنوان یک موضوع مجرد مطرح نیست؛ بلکه این امر یک مسأله سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، امنیتی بسیار گسترده و پیچیده است که باید به همه جوانب آن به صورت جامع و صحیح نگریسته شود. بر این اساس با درنظرداشتن نقش ایجابی عامل #جمعیت در پیشرفت کشور، لازم است برنامه‌ریزی‌های جامع برای رشد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور متناسب با سیاست‌های جمعیتی انجام پذیرد.
 
✍ منبع: #روزنامه_قدس، پنجشنبه ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۰، شماره ۹۵۳۲

#تحلیل_مسائل_روز
#پایگاه_جامع_مدیریار
www.modiryar.com

@modiryar

✍ داریم پیر می شیم
#دکتر_مهدی_یاراحمدی_خراسانی

✅ چندی قبل #بانک_جهانی در گزارشی ضمن هشدار نسبت به سرعت بالای پیر شدن جمعیت در ایران اعلام کرد؛ ایران، هند، سنگاپور و تایلند با حفظ روند فعلی در آینده نزدیک با پیری شدید جمعیتی مواجه خواهند شد. بر اساس پیش بینی بانک جهانی نمره ایران در شاخص وابستگی سالخوردگی تا سال ۲۰۵۰ پنج برابر خواهد شد.

✅ این بدان معناست که نسبت #جمعیت_غیرفعال ایران به جمعیت فعال طی ۳۸ سال آینده ۵ برابر می شود. زمانی که نمره کشوری در این شاخص بالا باشد یعنی این که جمعیت فعال کشور برای تامین نیازهای افراد سالخورده باید بار زیادی را تحمل کند. در بستر تغییرات جمعیتی مرحله‌ای از تحولات در کشور از سال ۱۳۸۵ آغاز شده است که به قول جمعیت‌شناسان «پنجره جمعيتي» و «هدیه جمعیتی» ناميده مي‌شود.

✅ این وضعیت که از آن به‌عنوان #دوران_طلایی_جمعیت نیز نام برده می‌شود تا سال ۱۴۳۰ طول می‌کشد. در این دوران نسبت جمعيت در سنين فعاليت افزایش یافته و به حداکثر خود یعنی بالای ۷۰ درصد مي‎رسد. مکانیزم‌های ترکیبی و رفتاری پنجره جمعیتی نظیر افزایش عرضه نیروی کار، افزایش مشارکت زنان، کاهش نسبت‌های وابستگی (بار تکفل)، تعامل تغییرات ساختار سنی جمعیت با چرخه زندگی اقتصادی تولید و مصرف، افزایش قدرت پس‌اندازها و سرمایه‌گذاری، بهبود و توسعه سرمایه انسانی، افزایش کیفیت جمعیت و ...، فرصت طلایی و پتانسیل‌های زیادی برای اثرگذاری مثبت بر رشد و توسعه اقتصادی فراهم می‌کند. البته اين وضعيت به‌طور خودکار عمل نمي‌کند و بهره‌برداري از آن مستلزم بستر مناسب اقتصادي، اجتماعي و سیاسی است.

✅ در هر کشوری #جمعیت_جوان، خلاق، سالم، بانشاط و تحصیل کرده عامل اساسی توسعه و پیشرفت محسوب می شود. اکنون که با این دغدغه مندی بالا کارشناسان مربوطه، به متولیان امر، مسئولین دولتی و مردم به صورت جدی هشدار می دهند و همچنین گزارش های معتبر متعدد از بحرانی بودن مسئله جمعیت از سوی مراجع ذیصلاح اعلام می گردد، این انتظار از دولت، مجلس و سایر نهادهای ذی ربط می رود که افکار عمومی را به پاسخگویی مناسب برای رفع این دغدغه ها ترغیب نمایند.

✅ مقوله ی #جمعیت، تنها خودش به عنوان یک موضوع مجرد مطرح نیست؛ بلکه این امر یک مسأله سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، امنیتی بسیار پیچیده است که باید به همه جوانب آن به صورت جامع و صحیح نگریسته شود. بر این اساس با درنظرداشتن نقش ایجابی عامل جمعیت در پیشرفت کشور، لازم است برنامه‌ریزی‌های جامع برای رشد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور متناسب با سیاست‌های جمعیتی انجام گیرد. چالش‌های جمعیتی حال حاضر و آینده ایران، بستگی زیادی به نحوه بهره‌برداری از فرصت پنجره جمعیتی دارد.

✅ کمی به اطراف خود با دقت نگاه کنید. نسلی که با یک #انفجار_جمعیتی متولد شد حالا با همین جمعیت رو به سمت پیری و کهن‌سالی در حرکت است. نسلی که جوانی سختی داشت؛ حالا قرار است وارد میانسالی و بعد کهنسالی شود؛ شاید باز هم همانقدر سخت. برای افزایش جمعیت باید به نسل‌های جوانی آینده فکر کنیم و نه این نسل فعلی. برنامه‌ریزی ما برای افزایش جمعیت باید برای متولدین دهه‌های بالاتر باشد. برای مثال باید محصلین فعلی مدارس، متولدین انتهای دهه هفتاد و دهه هشتاد، را نسبت به افزایش جمعیت توسط آن‌ها آگاه کنیم تا کم‌کم جمعیت جایگزین داشته باشیم.

✅ برخی مقولات #اجتماعی شوخی بردار نیست و اگر بدان توجه جدی و فوری نشود تاوان سنگینی برای ملت و دولت خواهد داشت. باوجود همه تبلیغات و شعارها به نظر می رسد مسأله ای با این حد اهمیت که حتی آینده ی کشور را به گونه ای تهدید می کند از سوی مسئولان و مردم آن چنان که باید جدی گرفته نشده است. شاید ساده انگاری این امر از خود مسأله نگران کننده تر باشد!

🔺منبع: #روزنامه_شهرآرا،
🔻سه شنبه ۲۳ مرداد ۱۴۰۳، شماره ۴۲۸۶

#تحلیل_مسائل_روز
#پایگاه_جامع_مدیریار

www.modiryar.com

@modiryar