🌐 تفاوت های #ایران و #عراق و رد دلایل #وزارت نفت
چرا IPC سراب #سرمایه گذاری است؟

✔️ وحید حاجی پور/ اصل شفافیت و راستگویی در ماجرای IPC اقتضا می کند تا #وزارت نفت همه جوانب سرمایه گذاری در صنعت نفت را اعلام کند و نه با برش های کسل کننده٬ آرزوهای خود را «بولد» کند؛ ضروری است این وزارتخانه قبول کند هیچ #تعهدی برای افزایش تولید نفت و گاز با اجرای این #قراردادها وجود ندارد اما چه می توان کرد وقتی که این نهاد هیچ علاقه ای به عیان شدن نکات خاکستری جذب سرمایه گذاری خارجی ندارد و با #قراردادهای پرابهام خود و فرافکنی شگفت انگیزی سعی در به کرسی نشاندن قصد خود دارد.

✔️ مدافعان IPC می گویند با جذب سرمایه های خارجی قطار نفت با سرعت بیشتری به طی طریق ادامه می دهد. وزارت نفت شرکت های خارجی را اعم از شرقی و غربی پولدار عنوان می کند که با سرمایه آنها می تواند تولید را افزایش دهد اما نگاهی گذرا به توقف سرمایه گذاری ها و به #تاخیر افتادن پروژه ها نشان می دهد چنین تاخیرهایی نیز در ایران حتمی است. به عنوان نمونه شرکت های خارجی فعال در عراق٬ از وزارت نفت این کشور خواسته اند سهم آنها را از درآمدهای نفتی این کشور افزایش دهند وگرنه نمی توانند به تعهدات تولید خود پایبند باشند. چندی پیش بود که شرکت های نفتی بین المللی به دولت عراق هشدار داده اند که اگر این کشور بر کاهش شدید هزینه ها در سال جاری اصرار ورزد، پروژه های افزایش تولید به تاخیر خواهند افتاد.

✔️ همانطور که بارها اشاره شده است قراردادهای عراق شباهت زیادی به قراردادهای ایران دارد و به همین دلیل می تواند ضعف عمده آنرا برای ایران شفاف تر کند؛ ضعفی که نشان می دهد شرکت خارجی اگر از میدان درآمد مورد نظر خود را نداشته باشد فعالیت های خود را متوقف می کنند چه با تعهد و چه بی #تعهد قراردادی. آنها از خود پولی نمی آورند و همه هزینه ها را از منابع کشور میزبان برداشت می کنند.

نکته مهمتر این است که پاداش تولید در عراق ثابت است و با توجه به قراردادی که میان شرکت های خارجی با حکومت مرکزی منعقد می شود به ازای افزایش تولید پاداشی ثابت پرداخت می شود. به عنوان مثال میزان پاداش در میدان رومیله 2 دلار٬ در میدان مجنون 1.39 دلار٬ در میدان بدر 6 دلا ر و ... بطور ثابت است. به این معنا که اگر قیمت نفت 100 دلار یا 10 دلار شود شرکت های خارجی نه تنها #هزینه های خود را دریافت می کنند بلکه پاداششان را هم می گیرند ولی در IPC این پاداش متغیر است بطوری که با کاهش قیمت نفت پاداش شرکت های خارجی نیز کاهش می یابد. این بدان معناست که با توجه به شرایط فعلی #قیمت نفت٬ پاداش پیمانکاران نفتی عراق بیشتر از پیمانکاران نفت ایران با IPC است ولی با این حال شاهد آنیم که آنها از چنین وضعیتی ناراضی هستند!

✔️ حال اگر IPC در چنین شرایطی در میادین ایران اجرا می شد چه پیامدی را به همراه داشت؟ پاسخ بسیار ساده است: با نظر به قیمت اندک نفت آنها دست از کار می کشیدند و ادامه کار را به افزایش قیمت نفت منوط می کردند مانند سایر پروژه های خود.

این خطر در جایی خطرناک تر می شود که بدانیم برخلاف #عراق که پیمانکار موظف به تحقق تولید مشخصی برای دوره ی مشخصی است چنین مهمی در IPC دیده نمی شود. در عراق دوره پلاتو وجود دارد و پیمانکار چنانچه نتواند در دوره ای تعیین شده آن رقم را محقق کند با جریمه های سنگینی روبه رو می شود که این موضوع تحت عنوان performance factor قرار دارد اما در IPC #جریمه ای برای طرف خارجی وجود ندارد.

متن کامل در لینک زیر:
goo.gl/46dGLF
@asrenaftcom

🌐 #قیمت نفت و #اوپک؛آیا تاریخ تکرار می شود؟

✔️ رهبران اوپک در گذشته در چند نوبت پس از ایجاد شرایط ناپایدار در بازار طلای سیاه، دست به #کاهش و یا #افزایش تولید خود برای بازگشت تعادل به بازار زده اند که ما اتفاقات روی داده در سال های 2008، 1998 و 1986 میلادی را با نگاهی دقیق تر، تحلیل و بررسی می نماییم. به یاد بیاورید که در سال 2008 میلادی و به دنبال بحران مالی جهانی و افول رشد اقتصادی بسیاری از #کشورها، تقاضای نفت خام با کاهش قابل توجهی روبرو گردید. قیمت هر بشکه نفت نیز از 150 دلار در جولای آن سال به حدود 40 دلار در اواخر آن سال و اوایل سال 2009 میلادی سقوط کرد.

✔️ در رویدادهای سال های 9- 1988 و 1986 میلادی، اوپک از تولیدکنندگان غیراوپک خواست تا با همکاری مشترک و کاهش تولید به ایجاد ثبات در بازار کمک کنند. رهبران اوپک نشست های مختلفی با رهبران سیاسی دنیا برگزار نمودند. و با وجود تلاش های گسترده، تولیدکنندگان غیراوپک از تلاش های اوپک استقبال ننمودند.

متن کامل در لینک زیر:
goo.gl/TfFSbM
@asrenaftcom

🌐 سایه سنگین سقوط #قیمت نفت
ضرر 840 میلیارد دلاری #غول های نفتی

✔️ با نگاهی به بازار پرفراز و نشیب نفت در می یابیم که میان قیمت هر #بشکه نفت و #ذخایر نفتی ثبت شده #شرکت های نفتی، ارتباطی مستقیم وجود دارد. این دارایی همان نفت و گاز قرار گرفته در اعماق بستر زمین و در میادین هیدروکربوری اثبات شده است. البته بخش چشمگیری از ذخایر نفتی، هیچگاه استخراج نخواهد شد. اما منظور از ذخایر نفتی ثبت شده، آن مقدار از نفت این میادین است که قابل تولید و برداشت می باشد.

✔️ بررسی های یک مرکز #پژوهشی نشان می دهد در دوره ای که قیمت هر بشکه نفت خام 100 دلار بوده است، ارزش ذخایر ثبت شده شرکت های بزرگ نفتی که معادل 875 میلیارد بشکه می باشد، 1.7 تریلیون دلار بوده است. اما با قیمت های کنونی حدود 40 دلار، ارزش این ذخایر کاهش قابل توجهی یافته است. بدین ترتیب ارزش دارایی های ثبت شده در حساب های مالی #شرکت های نفتی نیز با کاهشی بی سابقه روبرو گردیده است.

✔️ بررسی های ما نشان می دهد اکثر شرکت های نفتی سال دشوار 2015 میلادی را با #کاهش ارزش #ذخایر ثبت شده در فهرست دارایی های خود به پایان رسانده اند. بیشترین کاهش ذخایر در این سال به شرکت رویال داچ شل با 827 میلیون بشکه تعلق دارد. سایر کاهش های قابل توجه در میان این غول ها نیز عبارتند از: شرکت اکسیدنتال 461 میلیون بشکه، شرکت هس 246 میلیون بشکه، شرکت آپاچی 225 میلیون بشکه و شرکت آنادارکو 216 میلیون بشکه.

متن کامل در لینک زیر:
goo.gl/RNTgGu
@asrenaftcom

🌐 لبه تیز #کاهش #قیمت نفت
خاموشي یک تریلیون دلاری #پروژه های نفتی

✔️ #سرمایه گذاری در طرح های #بالادستی صنعت نفت و گاز در فاصله سال های 2015 تا 2020 میلادی با کاهش 22 درصدی، #سقوطی 740 میلیارد دلاری را تجربه خواهد كرد. موسسه وود مکنزی اعلام نموده دو سال پس از آغاز ماراتون سقوط قیمت طلای سیاه، تاثیر این بحران بر هزینه سرمایه گذاری بخش اکتشاف کاملا هویدا است و این عدد تا یک تریلیون دلار افزایش خواهد یافت.

✔️ تقریبا در همه #کشورهای دارنده ذخایر نفتی، ما شاهد بازنگری در اجرای طرح های توسعه بوده ایم. در ایالات متحده، کاهش 125 میلیارد دلاری #هزینه سرمایه گذاری در سال جاری و سال آینده میلادی، بیش از هر چیز بخش حفاری را تحت تاثیر قرار داده است. در اين ميان،کاهش 53 درصدی تعداد دکل های خشکی این کشور زنگ خطری برای فعالان صنعت #بالادستي نفت می باشد.

✔️ #پروژه های جدید #فراساحلی که در آستانه تعیین الگوی سرمایه گذاری قرار دارند، در افق سال 2020 میلادی با 80 میلیارد دلار #کاهش سرمایه گذاری در کنار سقوط 40 درصدی طرح های توسعه میادین آب های عمیق و فوق عمیق نشان می دهد پروژه های پرهزینه تولید نفت خام تا چه حد در آستانه توقف #توسعه قرار دارند. از سوی دیگر، در مقایسه با سال 2014 میلادی، بودجه اختصاص یافته در بخش فعالیت های #اکتشافی 300 میلیارد دلار کاهش یافته است.

متن کامل در لینک زیر:
goo.gl/w0WeRw
@asrenaftcom

🌐 گرفتاری #عربستان در دامی که برای #ایران پهن کرده بود

✔️ در حالی که میانگین #قیمت نفت امسال بشکه‌ای 45 دلار بوده، صندوق بین‌المللی پول اعلام کرد: کسری بودجه ایران در صورتی که نفت بشکه‌ای 55.3 دلار باشد ترمیم خواهد شد.

✔️ صندوق بین‌المللی پول اعلام کرده است در صورتی که قیمت نفت بشکه‌ای 79.70 دلار باشد عربستان سعودی خواهد توانست شکاف کسری بودجه خود را ترمیم کند. اما اکنون قیمت نفت بشکه‌ای 52 دلار است و میانگین قیمت امسال بشکه‌ای 45 دلار بوده است. پیش از این مقامات سعودی اعلام کرده بودند که کسری بودجه این کشور 98.5 میلیارد دلار است.

✔️ همچنین این نهاد بین‌المللی درباره ایران اعلام کرده در صورتی که نفت بشکه‌ای 55.30 دلار باشد دولت ایران خواهد توانست شکاف کسری بودجه خود را پوشش دهد.

✔️ #صندوق بین‌المللی پول این رقم را در سال 2015 بشکه‌ای 60 دلار اعلام کرده بود که این رقم در مقایسه با #عربستان سعودی بسیار رقم پایین‌تری است و نشان می‌دهد که تا چه اندازه ایران توانسته است اقتصاد خود را نسبت به عربستان متنوع‌تر کند.

✔️ صندوق بین‌المللی پول همچنین اشاره کرده است که هر دو کشور ایران و عربستان تحت تاثیر فشار #کسری #بودجه قرار دارند. شاخص نفت خام برنت به طور میانگین بشکه‌ای 45 دلار در سال 2016 معامله شده و قیمت این نوع نفت روز گذشته در لندن 52 دلار معامله شد و قیمت احتمالاً بین 50 تا 60 دلار در آینده باقی بماند./ بلومبرگ

@asrenaftcom

🌐 موج دوم زلزله سیاسی #عربستان

✔️ محمد الجدعان به‌عنوان #وزیر دارایی جدید #عربستان سعودی منصوب شده است. الجدعان پیش‌تر به‌عنوان رئیس شورای بازار مالی #عربستان فعالیت می‌کرد. این دومین موج برکناری مقامات سعودی است. پیش از این علی #النعیمی، #وزیر نفت عربستان نیز قربانی برنامه اصلاحات ساختاری محمد‌بن#‌سلمان شده بود.

✔️ #النعیمی قبل از برکناری‌اش طرح #کاهش #قیمت نفت را با هدف کنار راندن نفت #شیل #آمریکا و تحت‌فشار گذاشتن ایران و روسیه در حال تحریم را پیاده می‌کرد. علی النعیمی تصور می‌کرد با کاهش قیمت تولیدکنندگان نفت شیل آمریکا که چند سال گذشته تهدیدی برای تولیدکنندگان سنتی نفت خام بود، نخواهند توانست به تولید خود ادامه دهند چراکه هزینه #استخراج این نوع نفت زیاد و بشکه‌ای 40 دلار است.

✔️ تغییرات اساسی که در ساختار #سازمانی و نیروی انسانی رخ داده است، حاکی از جلب حمایت همه‌جانبه از برنامه اصلاح ساختاری ملک محمد‌بن‌سلمان است. برنامه مذکور، به‌دنبال ایجاد یکی از بزرگ‌ترین تغییرات ساختاری این کشور از زمان تاسیس آن است که ممکن است مخالفت نهادهای سنتی و قدرتمند این کشور نظیر سیستم بروکراسی، #شاهزادگان و روحانیون این کشور را به‌همراه داشته باشد. از طرف دیگر، سیاست‌های داخلی و خارجی‌ ملک محمد موجب برانگیخته شدن انتقادات شدید از سوی دیگر اعضای خانواده سعودی شده است، بنابراین اجرایی‌بودن برنامه متوازن‌سازی بخش‌های مختلف اقتصادی در عربستان بنابر تغییرات فضای سیاسی داخلی، مقاومت‌های ناشی از منافع سیاسی و همچنین روحانیون محافظه‌کاری که با آزادسازی اقتصادی مخالف هستند، با اما و اگرهایی روبه‌رو است. / دنیای اقتصاد

@asrenaftcom

🌐 ماجرای بخشنامه #پخشی ها و دستور #ابطال #زنگنه

✔️ در روزهایی که #قیمت نفت بالای 100 دلار بود٬ تصمیم گرفته شد قیمت برخی #فرآورده های #پالایشی برای مصرف کنندگان (یعنی همان روغن سازها) متناسب با قیمت خوراک تولیدی (یعنی محصولات پالایشگاهی) تعیین شود که طبعاً قیمت های بالایی بود . به این ترتیب قیمت فروش محصولات آنها هم تغییرات مثبتی می کرد. از جمله «لوبکات» و «وکیوم باتوم»؛ لویکات ماده اصلی در تولید انواع روغن‌های موتور صنعتی و غیرصنعتی و مصرفی است و وکیوم باتوم برای مصرف قیر کاربرد دارد. قیمت این دو محصول تابع قیمت های جهانی است که توسط مراجع بین المللی اعلام می شود و #پالایشگاه ها نیز با توجه به قیمت جهانی٬ نرخ محصولات خود را اعلام می کردند و البته می کنند.

✔️ در آن دوره سازمان حمایت وارد عمل شد و با تصمیم جمعی که در این زمینه اتخاذ شد٬ قرار شد نرخ فروش محصولات به پایین دست بر اساس «ارز مبادله ای» تعیین شود که مانند یارانه ای باشد برای مصرف کنندگان نهایی.

✔️ این در حالی بود که انتقادات زیادی درباره این راهکار برای محصول وکیوم باتوم مطرح شد زیرا #محصول نهایی این فرآورده٬ قیر بود که به بخش اعظمی از آن به صادرات تحقق می یافت لذا بجای آنکه پالایشگاه ها در سود سهیم شوند٬ این تاجران بودن که به سود مطلوب دست می یافتند.

متن کامل در لینک زیر:
goo.gl/5uJFG8
@asrenaftcom

🌐 بحران در #عربستان

✔️ خبرگزاری روسی اسپوتیک اعلام کرد #عربستان سعودی از فسح اجرای #قرارداد #پروژه هایی به ارزش 266،6 میلیارد دلار خبر داده است.

✔️ این تصمیم در نشست شورای اقتصاد و توسعه عربستان با ریاست شاهزاده محمد بن #سلمان اتخاذ شده است. روز 29 دسامبر 2015 دولت عربستان سعودی تصمیم گرفت قیمت #برق، #سوخت، #آب و چند کالای مصرفی را بالا ببرد. ریاض پیشتر اعلام کرده بود که برنامه «چشم انداز 2030» برای بازسازی اقتصاد کشور، وابستگی عربستان را از نفت کمتر کرده و منابع درآمدی را تغییر می دهد.

✔️ #عربستان در حال حاضر نزدیک به 100 میلیارد دلار کسری بودجه دارد و پرداخت حقوق کارمندان در این کشور 4 ماه به تعویق افتاده و #کارگران خارجی را اخراج کرده است، عربستان به دنبال افزایش #قیمت نفت برای پوشش دادن این مشکلات است.

@asrenaftcom

🌐 خیزی که برداشته شد
دیروز، امروز و فردای #شرکت های ملی نفت #چین

✔️ شرکت های ملی نفت #چین شامل سه شرکت #سینوک، سی ان پی سی و #ساینوپک، از مزایایی برخوردارند که بسیاری از شرکت های نفتی بین المللی فاقد آن ها هستند. هرچند اکثر کارشناسان بر این نکته اتفاق نظر دارند که چینی ها خیلی دیر وارد بازار جهانی انرژی شده اند. البته چینی ها در دو دهه اخیر، برای تامین امنیت انرژی خود، طرح ها و برنامه های مختلفی را طراحی و اجرا کرده اند.

✔️ هرچند اقدامات گسترده ای نیز جهت #توسعه فناوری های پیشرفته مورد استفاده و گسترش دامنه فعالیت های خود برداشته اند. اما ولع اژدهای زرد به مصرف بیشتر و بیشتر انواع #سوخت های فسیلی پایانی ندارد. چینی ها همچنان می خواهند شرکت های بیشتر و بیشتری را در سراسر دنیا از آن خود کنند. اما آیا کشورهای #توسعه یافته به چینی ها اجازه فعالیت در قلمرو خود را خواهند داد؟ این سوالی است که نمی توانیم پاسخ روشنی برای آن بیابیم. #چینی های زیاده خواه، با تلاش جهت متنوع نمودن دارایی های خود در صنعت نفت و گاز به پیش می روند. هرچند در این راه با موانع متعددی روبرو هستند.

✔️ از سال 2002 میلادی، نرخ رشد #سرمایه گذاری های چین در طرح های نفت و گاز سراسر دنیا، افزایشی قابل توجه داشته و چینی ها از بحران مالی سال 2008 میلادی و #کاهش #قیمت نفت و سهام شرکت های نفتی، نهایت استفاده را برای افزایش #دارایی های خود نمودند.

✔️ اندازه این شرکت ها، موقعیت سیاسی آنها در ارتباط با دولت چین، سابقه طولانی تولید نفت و گاز در کشورشان و دارا بودن دارایی های نقدی چشمگیر و بی پایان، به این سه شرکت، آزادی عمل گسترده ای داده تا براساس منافع خود عمل نمایند. هرچند مشارکت آنها در پروژه های بسیار بزرگ و یا طرح های قرارگرفته در مناطق دارای اهمیت راهبردی نظیر خاورمیانه و یا کشورهای استقلال یافته از شوروی سابق را باید استثنا دانست.

متن کامل در لینک زیر:
goo.gl/N3GLm7
@asrenaftcom

🌐 دکتر حامد #قدوسی تشریح کرد/ 1
نقد کتاب #اقتصاد #سیاسی #مناقشه اتمی ایران

✔️ به نظرم این روایت و گزاره‌های محوری بر پایه یک شناخت درست و دقیق و مبتنی بر شواهد از پویایی‌های #صنعت #انرژی در دنیا و نیز شواهد دقیق تجربی ساخته نشده است. هر سه گزاره قبلی گرچه ممکن است در سطح کیفی و شهودی و به قول معروف در حد دست‌تکان‌دادن (Hand-Waving) به ظاهر معتبر باشند ولی باید دید «اندازه» اهمیت آن‌ها از کل پویایی‌های صنعت جهانی انرژی چیست. مساله «اندازه» و «درجه اهمیت» این‌جا کلیدی است.

✔️ هر متغیر اقتصادی منطقا با ده‌ها عامل ارتباط دارد ولی پژوهش تجربی دقیق باید میزان اهمیت آن را معلوم کند. در این رابطه بخش مهمی از نتیجه‌گیری‌های کتاب بر اساس مشاهدات آماری است که در آن جای همبستگی با علیت خلط شده است. مثلا در فصل نهم رشد #سرمایه‌گذاری در #انرژی‌های نو به #افزایش #قیمت نفت ربط داده شده است٬ در حالی‌که هر دو عامل می‌تواند به خاطر رشد اقتصادی پیش از بحران ۲۰۰۸ باشد که هم فشار تقاضا روی نفت را ایجاد کرد و هم رونقی در سرمایه‌گذاری انرژی نو.

✔️ یک نقد شکلی‌تر هم در مورد خود کتاب است. کتاب در ظاهر ۶۵۰ صفحه است و روی این ۶۵۰ صفحه بودن مانور داده می‌شود - تا اهمیت کار نویسنده برجسته شود - ولی بخش بزرگی از این ۶۵۰ شبیه به کپی/پست مرور ادبیات پایان‌‌نامه‌های دانش‌جویی است. اصل داستان #کتاب را شاید می‌شد در حدود صد صفحه خلاصه کرد که هم به‌تر درک شود و هم به‌تر نقد شود. من تعبیر ماهی لیز را در مورد نقدپذیری کتاب‌هایی از این جنس به کار می‌برم. کتاب پر است از مطالب پایه‌ای و درست (مثلا در مورد گرمایش زمین) که تولید نویسنده نیست. ولی مدعای اصلی کتاب در بین این مباحث ویکی‌پدیایی پوشانده شده و به این طریق به نوعی در مقابل نقد محافظت می‌شود. خواننده جدی باید نزدیک ۴۰۰ صفحه مطالب کلی و گاه بدیهی و قدیمی‌شده را بخواند تا بلاخره به حرف اصلی نویسنده در مورد سیاست‌های غرب برای امنیت انرژی برسد که صرفا چند ده صفحه به آن اختصاص پیدا کرده است. من اگر جای نویسنده بودم فصل نهم را به ابتدای کتاب منتقل می‌کردم تا خواننده مستقیما بتواند در جریان مدعای اصلی قرار گرفته و ذهنش را آماده نقد کند.

✔️ سوالی که نویسنده به عنوان یک اقتصاددان باید پاسخ دهد این است که هزینه افزایش قیمت نفت برای اقتصادهای توسعه‌یافته چه قدر بوده و آیا این هزینه کم‌تر از منافع ناشی از شتاب در انرژی نو بوده است؟ اگر هدف رشد انرژی نو بوده نمی‌شده با تزریق چند ده میلیارد دلار بودجه شتاب ویژه‌ای به این فناوری‌ها داد و این همه راه دور و ریسکی نرفت؟

منبع: ماهنامه برای فردا

متن کامل در لینک زیر:
goo.gl/JDzLBi
@asrenaftcom