#savolimbor Ассалом алейкум, саволим бор эди, 2 гурух ногиронлиги бор ходимга интизомий жазо куллаш буйича бирон имтиёзлар борми?

https://t.me/mehnathuquqi audio javobi 📤:

Batafsil: https://t.me/mehnathuquqi/8470

Ekspertga murojaat: @MuhammadaminKarimjonov
Telegramdagi kanalimizni yaqinlarga ulashishni unutmang👇https://t.me/mehnathuquqi

#savolimbor
Assalom alaykum. Ish faoliyatidagi qonunbuzarlik 2024 yilni aprel oyida sodir etilgan boʼlsa, bundan ish beruvchi 2025 yilni aprelida xabar topgan boʼlsa, jazo qoʼllashga haqli boʼladimi? Yoki xodim muddat oʼtgan deb qutilib ketadimi?

Javob
“Javobgarlikdan qutilib qolish” qilmishning turiga bog‘liq.

Mehnat kodeksining 314-moddasiga asosan, intizomiy jazo intizomiy qilmish sodir etilgan kundan e’tiboran olti oydan kechiktirmay, taftish yoki moliya-xo‘jalik faoliyatini tekshirish yoxud auditorlik tekshiruvi natijalariga ko‘ra esa, u sodir etilgan kundan e’tiboran ikki yildan kechiktirmay qo‘llanilishi mumkin. Ushbu muddatlarga jinoyat ishini yuritish vaqti kiritilmaydi.

Demak, siz 2024 yilni aprel oyida sodir etilgan qilmishdan 2025 yilni aprelida xabar topgan boʼlsangiz, xodimga intizomiy jazo qo‘llay olmaysiz.

Biroq qilmish taftish yoki moliya-xo‘jalik faoliyatini tekshirish yoxud auditorlik tekshiruvi natijalariga ko‘ra aniqlangan bo‘lsa, intizomiy jazo sodir etilgan kundan e’tiboran ikki yildan kechiktirmay qo‘llanilishi mumkin. Agar sizni holatingizda mana shunday turdagi qilmish sodir etilgan bo‘lsa, oldinda jazo qo‘llash uchun vaqt bor.

Agar xodimning qilmishi jinoyat alomatlariga ega bo‘lsa va bu holat bo‘yicha jinoyat ishi qo‘zg‘atilgan bo‘lsa, u holda tergov yoki sud jarayoni davom etayotgan vaqt ichida intizomiy jazo berish muddati to‘xtab turadi. Ya’ni, intizomiy nojo‘ya xatti-harakatni aniqlash uchun belgilangan 6 oy yoki 2 yillik muddatlar "pauza" qilinadi, tergov tugaganidan keyin esa vaqt hisoblash yana davom ettiriladi.

📓Hujjatlar to'plami 1-qism
📕Hujjatlar to'plami 2-qism
📔Hujjatlar to'plami 3-qism
📚 Paket hujjatlar (ishdan bo'shatish haqida)

🛒 Hujjatlar, konsultatsiya uchun murojaat qiling: @miryoqubraximov

#savolimbor Assalomu aleykum ustoz yaxshimisiz? ustoz 385-moddadagi qoida magistrlarga ham qo'llaniladimi?

https://t.me/mehnathuquqi javobi📤:

MK 385-moddasiga ko’ra, oliy va o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi tashkilotlarida kechki yoki sirtqi ta’lim shakli bo‘yicha o‘qiyotgan xodimlarga laboratoriya-imtihon sessiyalarida ishtirok etgan davr uchun o‘quv ta’tillari beriladi.

“Ta’lim to’g’risida”gi Qonun 11-moddasiga ko’ra, oliy ta’lim ikki bosqichga — bakalavriat va magistratura bosqichiga ega.

⚠️ Demak, e’tibor bering, MK 385-moddasida “oliy va o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi tashkilotlari” deyilgan. Ya’ni aynan bakalavriat va magistratura bosqichi nazarda tutilmagan.

⚠️ Diqqat! MK 385-moddasidagi o’quv ta’tillari bilan bog’liq kafolatlar kechki yoki sirtqi ta’lim shakllariga tatbiq qilinadi.

⚠️ Demak, agar xodim magistratura bosqichining kechki yoki sirtqi shaklida ta’lim olsa, unga ham MK 385-moddasidagi o’quv ta’tillari tatbiq qilinadi.

❓ Diqqat! Xodim bakalavr darajasi borku, endi unga MK 386-moddasi bo’yicha magistrga kirsa kafolat berilmaydimi degan savol ham tug’ilishi mumkin. Bu haqida batafsil bu yerda tushuntirganmiz👉 https://t.me/mehnathuquqi/8531

Xorijda xususiy OTMda sirtqida o'qiydigan xodimlarga ham ish beruvchi ta'til va yo'l kira berishi shartmi? https://t.me/mehnathuquqi/8986
https://t.me/mehnathuquqi/8902

MK 386-moddasi bo’yicha kelishuv va buyruqdan namuna https://t.me/mehnathuquqi/8864

Ekspertga murojaat: @MuhammadaminKarimjonov

Telegramdagi kanalimizni yaqinlarga ulashishni unutmang👇https://t.me/mehnathuquqi

#savolimbor Assalomu alaykum, davlat maktabgacha ta’lim muassasasi davlat dasturi asosida remontga yopilsa xodimning o‘rtacha ish haqimi yoki maoshining kamida uchdan ikki qismi saqlanadimi?

https://t.me/mehnathuquqi javobi 📤:

MK 266-moddasiga ko’ra, ish beruvchining aybi bilan bekor turib qolingan vaqt uchun (iqtisodiy, texnologik, texnik yoki tashkiliy sabablarga ko‘ra ishni vaqtincha to‘xtatib turish) xodimning o‘rtacha ish haqi miqdorida haq to‘lanadi.

Ish beruvchiga va xodimga bog‘liq bo‘lmagan sabablarga ko‘ra bekor turib qolingan vaqt uchun bekor turib qolingan vaqtga mutanosib ravishda hisoblangan tarif stavkasining (maoshining) kamida uchdan ikki qismi miqdorida haq to‘lanadi.

Endi shu o’rinda savol tug’iladi? Remont ish beruvchining aybi bilan bekor turib qolingan vaqtga kiradimi yoki ish beruvchiga va xodimga bog‘liq bo‘lmagan sabablargami?

Remont aynan qaysi sabablarga ko’ra amalga oshirilishiga ham ahamiyat berish kerak deb hisoblaymiz. Masalan, maktablarda remont asosan yozgi ta’til vaqtida amalga oshiriladi. Agar ish beruvchi aybi bilan remont yozgi ta'tilda o’z vaqtida amalga oshirilmadi va buning natijasida xodim bo’sh turib qoldi, bu ish beruvchining aybi bilan bekor turib qolingan vaqt hisoblanadi.

Yong’in, suv toshqini, zilzila va boshqa tabiiy ofatlar oqibatida tashkilot remontga tushsa, bu ish beruvchiga va xodimga bog‘liq bo‘lmagan sabablarga ko‘ra bekor turib qolingan vaqt hisoblanadi.

Agar remont davlat dasturi asosida amalga oshirilsa, bu bizning fikrimizcha, ish beruvchiga va xodimga bog‘liq bo‘lmagan sabablarga ko‘ra bekor turib qolingan vaqt deb hisoblaymiz hamda bekor turib qolingan vaqtga mutanosib ravishda hisoblangan tarif stavkasining (maoshining) kamida uchdan ikki qismi miqdorida haq to‘lanishi kerak deb hisoblaymiz. Bu bizning shaxsiy fikrimiz hamda hech qanday yuridik kuchga ega emas.

Ekspertga murojaat: @MuhammadaminKarimjonov


💻 Telegramdagi kanalimizni yaqinlarga ulashishni unutmang👇 https://t.me/mehnathuquqi

Umra, Hajga ketayotgan xodimlar har yilgi mehnat ta'tilini olsa bo'ladimi❓

#savolimbor Assalomu alaykum. Men umumta'lim maktabida o'qituvchi bo'lib ishlayman. May oyida haj safariga ketayotganligim sababli iyun iyul oyarida beriladigan mehnat ta'tilimni may oyiga ko'chirib olsam bo'ladimi.

Batafsil: https://t.me/mehnathuquqi/8470

Ekspertga murojaat: @MuhammadaminKarimjonov

https://t.me/mehnathuquqi javobi 📤:

Telegramdagi kanalimizni yaqinlarga ulashishni unutmang👇https://t.me/mehnathuquqi

#savolimbor Ассалому алайкум, ходимнинг ташкилотдаги умумий иш стажи 6 йил. Лекин шундан 3 йили болани парваришлаш таътили даврига тўғри келади. Бу ходимга МК 220-моддасига кўра 2 кун қўшимча таътил берсак бўладими?

https://t.me/mehnathuquqi javobi 📤:

❌ MK 405-moddasi 6-qismiga ko‘ra, kelgusidagi yillik mehnat ta’tilini olish huquqini beruvchi ish stajiga, agar jamoa shartnomasida, shuningdek tashkilotning ichki hujjatida yoxud mehnat shartnomasida boshqacha tartib nazarda tutilmagan bo‘lsa, bolani parvarishlash ta’tillari vaqti kiritilmaydi.

MK 216-moddasiga ko’ra, har yilgi mehnat ta’tilining turlari quyidagilardan iborat:

asosiy mehnat ta’tili (har yilgi asosiy eng kam yoki har yilgi asosiy uzaytirilgan);
ushbu Kodeksning 222-moddasida nazarda tutilgan tartibda asosiy eng kam yoki asosiy uzaytirilgan ta’til bilan jamlab hisoblanadigan qo‘shimcha mehnat ta’tili.

Ya’ni MK 220-moddasida nazarda tutilgan bitta tashkilotda yoki tarmoqda ko‘p yillik ish staji uchun beriladigan har yilgi qo‘shimcha mehnat ta’tili ham yillik mehnat ta’tilining bir turi hisoblanadi!

✅ Demak, agar jamoa shartnomasida, shuningdek tashkilotning ichki hujjatida yoxud mehnat shartnomasida boshqacha tartib nazarda tutilmagan bo‘lsa, bolani parvarishlash ta’tillari vaqti bitta tashkilotda yoki tarmoqda ko‘p yillik ish staji uchun qo‘shimcha ta’til olish huquqini beruvchi ish staji jumlasiga kirmaydi.

❌Ya’ni savoldagi xodimga agar jamoa shartnomasida, shuningdek tashkilotning ichki hujjatida yoxud mehnat shartnomasida boshqacha tartib nazarda tutilmagan bo‘lsa, garchi xodim 6 yil stajga ega bo‘lsada, bitta tashkilotda yoki tarmoqda ko‘p yillik ish staji uchun 2 kun qo‘shimcha ta’til berilmaydi.

⚠️ MK 405-moddasi 5-qismiga chalg'imanglar! Ya'ni bolani parvarishlash ta’tillari davrida xodimning ish joyi (lavozimi) saqlanadi. Bu ta’tillarning ko‘pi bilan 6 yili mehnat stajiga qo‘shiladi, shu jumladan mutaxassisligi bo‘yicha ish stajiga ham qo‘shib hisoblanadi. "Fuqarolarning davlat pensiya ta'minoti to'g'risida”gi Qonun 37-modda 1-qismining “j” kichik bandiga ko'ra, bola 3 yoshga to‘lguncha bolani parvarishlash ta’tillarida bo‘lish vaqti, lekin hammasini jamlaganda ko‘pi bilan 6 yil umumiy ish staji kamida 7 yil bo‘lgan taqdirda ish stajiga qo‘shib hisoblanadi. Ya'ni sodda qilib aytganda, 6 yil staj pensiyaga chiqilyotganda ish stajiga qo‘shiladi!

Ekspertga murojaat: @MuhammadaminKarimjonov

Batafsil: https://t.me/mehnathuquqi/8470


Telegramdagi kanalimizni yaqinlarga ulashishni unutmang👇https://t.me/mehnathuquqi

#savolimbor
Асслому алейкум! Ходим балнични даврида келиб 157 га асосан ишдан бўшаса бўладими. Балничниси хали ёпилмаган лекин. Жавоб учун рахмат.

Javob
Mehnat kodeksining 163-moddasida mehnat shartnomasini xodimning vaqtincha mehnatga qobiliyatsizlik davrida ish beruvchining tashabbusiga ko‘ra (161-modda) bekor qilish taqiqlanadi.

Mehnat shartnomasni bekor qilishning boshqa asoslari (155-modda), xususan, Mehnat kodeksining 157-moddasida (mehnat shartnomasini taraflarning kelishuviga ko‘ra bekor qilish) bunday ta’qiq nazarda tutilmagan.

Demak mehnat shartnomasini taraflar ya’ni xodim va ish beruvchi o‘zaro kelishuvga erishsa, kodeksning 157-moddasi asosida shartnomani bekor qila oladilar. Shu o‘rinda vaqtinchalik mehnatga layoqatsizlik nafaqasi bilan bog‘liq masalada esa biroz o‘zgacha tartib belgilangan.

Bu Vazirlar Mahkamasining 2024-yil 31-maydagi 314-son qarori bilan tasdiqlangan “Vaqtinchalik mehnatga layoqatsizlik, homiladorlik va tug‘ish bo‘yicha nafaqalarni hamda yangi tug‘ilgan bolani farzandlikka olgan yoki unga vasiy qilib belgilangan xodimga nafaqani tayinlash hamda to‘lash tartibi to‘g‘risida”gi nizomda aks etgan.

Nizomning 9-bandiga asosan, vaqtinchalik mehnatga layoqatsizlik nafaqasi mehnat layoqati yo‘qolgan birinchi kundan boshlab u tiklangunga qadar yoki O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Ijtimoiy himoya milliy agentligi hamda uning hududiy bo‘linmalari tomonidan nogironlik belgilangunga qadar, hatto bu davrda xodim bilan mehnat shartnomasi bekor qilingan hollarda (xususan, 157-modda) ham beriladi.

📓Hujjatlar to'plami 1-qism
📕Hujjatlar to'plami 2-qism
📔Hujjatlar to'plami 3-qism
📚 Paket hujjatlar (ishdan bo'shatish haqida) 

🛒 Advokatlik xizmati, hujjatlar, konsultatsiya uchun murojaat qiling: @miryoqubraximov

#savolimbor
Ассалому алайкум. Касаллиги туфайли вақтинча ишдан четлатилган ходимни бошқа ходим устидан билдирги ёзиши мумкинми ва бу билдирги асосида ходимга нисбатан чора кўрилиши тўғрими?

Javob
Har qanday xodim, xoh u kasalligi tufayli ishdan chetlashtirilgan bo‘lsa ham, boshqa xodim ustidan bildirgi yozishi (xabar berishi) biror bir hujjatda ta’qiqlab qo‘yilmagan. Bu konstitutsiyaviy huquqlar bilan bog‘liq munosabat sanaladi.

Davlat organlariga hamda tashkilotlariga, fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish organlariga, mansabdor shaxslarga yoki xalq vakillari murojaat qilish huquqi Konstitutsiyaning 40-moddasida belgilangan. Shu bilan birga 33-moddaga asosan, har kim fikrlash, so‘z va e’tiqod erkinligi huquqiga ega. Har kim istalgan axborotni izlash, olish va tarqatish huquqiga ega.

Bu bildirgi asosida xodimga nisbatan chora ko‘rish esa ish beruvchiga bog‘liq masala. Mehnat kodeksining 24-moddasida ish beruvchi xodimlarni ushbu Kodeksda belgilangan tartibda intizomiy javobgarlikka tortish huquqiga egaligi mustahkamlab qo‘yilgan.

📓Hujjatlar to'plami 1-qism
📕Hujjatlar to'plami 2-qism
📔Hujjatlar to'plami 3-qism
📚 Paket hujjatlar (ishdan bo'shatish haqida)

🛒 Advokatlik xizmati, hujjatlar, konsultatsiya uchun murojaat qiling: @miryoqubraximov

#savolimbor Ассалому алейкум очилганига 2 йил булган хусусий клиникани аттестация дан утказиш тартиби кандай. Иш уринларини аттестациядан утказишила кери деб айтилвоти шунга кандайдир карор курсатмалар борми

https://t.me/mehnathuquqi javobi 📤

⚠️ Xodimni attestatsiyadan o’tkazish va ish o’rinlarini attestatsiyasidan o’tkazish tushunchalarini chalg’itib yubormanglar!

❗️MK 361-moddasiga ko’ra, quyidagilar mehnat sharoitlari bo‘yicha ish o‘rinlari attestatsiyasidan o‘tkaziladi:

qonunchilikda belgilangan tartibda xodimlarga mehnat sharoitlariga ko‘ra imtiyozlar va kompensatsiyalar nazarda tutilgan ish o‘rinlari;

nogironligi bo‘lgan shaxslar band bo‘lgan ish o‘rinlari;

imtiyozli shartlarda pensiya olish huquqini beradigan ishlab chiqarishlar, muassasalar, ishlar, kasblar, lavozimlar va ko‘rsatkichlar ro‘yxatlarida ko‘rsatilgan ish o‘rinlari;

xavfli ishlab chiqarish obyektlaridagi ish o‘rinlari.

Qonunchilikda, shuningdek jamoa kelishuvlarida va jamoa shartnomasida mehnat sharoitlariga ko‘ra boshqa ish o‘rinlarini ham attestatsiyadan o‘tkazish nazarda tutilishi mumkin.

❗️Vazirlar Mahkamasining 2014-yil 15-sentabrdagi 263-son qaroriga 1-ilova “Ish o‘rinlarini mehnat sharoitlari va asbob-uskunalarning jarohatlash xavfliligi yuzasidan attestatsiyadan o‘tkazish tartibi to‘g‘risida”gi Nizom (https://lex.uz/docs/-2463973), mehnat sharoitlari, mehnat jarayonining og‘irligi va tig‘izligi, asbob-uskunalarning jarohatlash xavfliligi yuzasidan ish o‘rinlarini attestatsiyadan o‘tkazish, uning natijalarini rasmiylashtirish hamda ulardan foydalanish, shuningdek attestatsiyadan o‘tkazuvchi tashkilotlarga qo‘yiladigan talablarni belgilaydi.

Nizomning 8-9-bandlariga ko’ra, attestatsiyani o‘tkazish davriyligini korxonaning o‘zi belgilaydi, biroq u har 5️⃣yilda kamida bir marta o‘tkaziladi.

Attestatsiyaning o‘z vaqtida o‘tkazilishi yuzasidan mas’uliyat korxona rahbariga yuklanadi.

Attestatsiya materiallari qat’iy hisobot beriladigan materiallar hisoblanadi va 50 yil saqlanadi.

Ekspertga murojaat: @MuhammadaminKarimjonov

💻 Telegramdagi kanalimizni yaqinlarga ulashishni unutmang👇 https://t.me/mehnathuquqi

#savolimbor Assalomu alaykum, xodim avvalgi ish yillarida qolib ketgan ta'tillarini olsa bo'ladimi?

https://t.me/mehnathuquqi audio javobi

Batafsil:https://t.me/mehnathuquqi/9329

Ekspertga murojaat: @MuhammadaminKarimjonov

Telegramdagi kanalimizni yaqinlarga ulashishni unutmang👇https://t.me/mehnathuquqi

#savolimbor Assalomu alaykum Muhammadamin aka, shu masalaga oydinlik kiritib bering iltimos. Vazirlar Mahkamasining 2024-yil 27-dekabrdagi 891-son qaroriga ko’ra endi mehnat shartnomalarini ham elektron, ham yozma tuzishimiz shartmi? Yuristimiz shunday deyapti, ham qog’ozda, ham elektron tuzishimiz kerak ekan shartnomalarni.

https://t.me/mehnathuquqi javobi 📤:

❌Noto’g’ri, unday emas. Mehnat shartnomasi ham elektron, ham yozma tuzilishi shart emas.

Vazirlar Mahkamasining 2024-yil 27-dekabrdagi 891-son qarori bilan (https://lex.uz/uz/docs/-7289474) Vazirlar Mahkamasining “Yagona milliy mehnat tizimi” idoralararo dasturiy-apparat kompleksi joriy qilinishini va uning ishlashini ta’minlashga doir tashkiliy chora-tadbirlar to‘g‘risida” 2019-yil 5-dekabrdagi 971-son qaroridagi (https://lex.uz/uz/docs/-4630020) 3-band quyidagi tahrirda bayon etildi:

3. Yagona milliy mehnat tizimi” idoralararo dasturiy-apparat kompleksida elektron mehnat shartnomalarini tuzish, MEHNAT SHARTNOMALARINI RO‘YXATDAN O‘TKAZISH, elektron mehnat daftarchalarini shakllantirish va yuritish tartibi to‘g‘risidagi nizom 1-ilovaga muvofiq tasdiqlansin.

✅ Ya’ni sodda qilib aytganda, Yagona milliy mehnat tizimi” idoralararo dasturiy-apparat kompleksida elektron mehnat shartnomalarini tuzish mumkin.

⚠️ Diqqat! Lekin bu degani mehnat shartnomalari faqat elektron tuziladi yoki ham elektron, ham yozma tuziladi degani emas. MK 106-moddasi 1-qismiga ko’ra, mehnat shartnomasi bir xil kuchga ega bo‘lgan kamida ikki nusxada yozma (qog‘ozda yoki elektron) shaklda tuzilib, ularning har biri taraflar tomonidan imzolanadi.
E'tibor bering, qog‘ozda yoki elektron shaklda deyilmoqda. Ya'ni yoki unisi, yoki bunisi...

Demak, mehnat shartnomasi qog‘ozda yoki elektron tuzilishi mumkin ekan. Qog’ozda tuzilgan mehnat shartnomasini, yana elektron tuzish shart emas. Yoki elektron tuzilgan mehnat shartnomasini esa qog’ozda tuzish shart emas.

⚠️ MK 109-moddasiga ko’ra, mehnat shartnomasini tuzish va bekor qilish, shuningdek unga o‘zgartish va qo‘shimchalar kiritish qonunchilikda belgilangan tartibda “Yagona milliy mehnat tizimi” idoralararo dasturiy-apparat kompleksida ro‘yxatdan o‘tkazilishi shart.

Ekspertga murojaat: @MuhammadaminKarimjonov

Telegramdagi kanalimizni yaqinlarga ulashishni unutmang👇https://t.me/mehnathuquqi

Xodim ma’naviy ziyon uchun davlat boji to’laydimi ?

#savolimbor Ассалому алайкум Устоз фукаро мехнат масаласи юзасидан давлат божидан озод этилган. Аммо етказилган манавий зарар учунчи? Яни ишдан ноконуний бушатганлик учун маьнавий зарар учун компенсатсия сурасак бож тулаш шартми, агар тулаш шарт булмаса ходим судда ютказсачи давлат божи тулайдими?

https://t.me/mehnathuquqi javobi 📤:

❌ Yo’q, xodim har ikki holatda ham ma'naviy ziyon uchun davlat boji to’lamaydi. O’zimiz ham amaliyotda bu muammoga duch keldik. Ya’ni ayrim sudlarda yakka tartibdagi mehnat munosabatlaridan kelib chiqadigan talablar bo‘yicha sudga murojaat etilganda ma’naviy ziyon uchun davlat boji to’lanmagan degan asossiz vajlar bilan arizani qaytarishmoqchi bo’lishdi. Lekin bu holatda biz ma’naviy ziyon uchun davlat boji to’lanmasligini quyidagicha asoslab berdik.

✅ MK 562-moddasiga ko’ra, xodimlar yakka tartibdagi mehnat munosabatlaridan kelib chiqadigan talablar bo‘yicha sudga murojaat etganda sud xarajatlaridan ozod qilinadi.

✅ FPK 127-moddasiga ko’ra, sud xarajatlari davlat boji va ishni ko‘rish bilan bog‘liq chiqimlardan iborat bo‘ladi.

“Davlat boji to‘g‘risida”gi Qonun 8-moddasiga ko’ra, fuqarolik ishlari bo‘yicha sudlarda davlat bojini to‘lashdan quyidagilar ozod qilinadi:
1) da’vogarlar — ish haqini undirish to‘g‘risidagi da’volar va mehnat huquqlari munosabatlaridan kelib chiqadigan boshqa talablar yuzasidan.

Shu o'rinda, yana bir narsani ta'kidlab o'tish lozim! MK 562-moddasida "xodimlar" deyilganku, mehnat shartnomasi bekor qilingandan shaxs xodim maqomini yo'qotadiku❓“Davlat boji to‘g‘risida”gi Qonun 8-moddasiga e'tibor bersangiz, u yerda "xodimlar" emas "da'vogarlar" tushunchasi ishlatilgan! Qonunda “xodimlar” deb chegara qo‘yilmay, aksincha, “da’vogarlar” degan jumla bilan, shaxs mehnat munosabatlari yuzasidan da’vo kirityaptimi, demak, u davlat bojidan ozod qilinishi nazarda tutilmoqda.

MK 562-moddasi hamda “Davlat boji to‘g‘risida”gi Qonun 8-moddalaridagi yakka tartibdagi mehnat munosabatlaridan kelib chiqadigan talablar bo‘yicha sud xarajatlaridan ozod qilinadi deganda, bu imtiyoz ish beruvchidan ma’naviy ziyonni undirishga oid da’volarga ham tegishli. Ya'ni ma'naviy ziyon mehnat huquqlari munosabatlaridan kelib chiqadigan boshqa talablar jumlasiga kiradi❗️Chunki xodimning ma’naviy ziyon undirish talabi aynan yakka tartibdagi mehnat munosabatlaridan kelib chiqmoqda.

Xodim ishda yutqazgan taqdirda ham ma’naviy ziyon uchun davlat boji undirilmaydi! Agar xodim ishda yutsa, bu holatda ish beruvchidan BHMning 2 barobari miqdorida (750 ming so’m) ma’naviy ziyon uchun davlat boji undiriladi.

Ekspertga murojaat: @MuhammadaminKarimjonov

Telegramdagi kanalimizni yaqinlarga ulashishni unutmang👇https://t.me/mehnathuquqi

#savolimbor Ассалому алайкум, касаллик варакасига умумий стаж хисоблаганда орасида бола парвариши таътили даври айириб ташланадими?

https://t.me/mehnathuquqi javobi 📤:

Vaqtinchalik mehnatga layoqatsizlik nafaqasi xodimning umumiy ish stajidan kelib chiqib aniqlanadi, vaqtinchalik mehnatga layoqatsizlik nafaqasi ish stajining davomiyligidan qat’i nazar, o‘rtacha ish haqining 100 foizi miqdorida to’lanadigan holatlar bundan mustasno.

Vazirlar Mahkamasining 2024-yil 31-maydagi 314-son qaroriga 1-ilova “Vaqtinchalik mehnatga layoqatsizlik, homiladorlik va tug‘ish bo‘yicha nafaqalarni hamda yangi tug‘ilgan bolani farzandlikka olgan yoki unga vasiy qilib belgilangan xodimga nafaqani tayinlash hamda to‘lash tartibi to‘g‘risida” Nizomning 2-bandiga ko’ra, umumiy ish staji — nafaqa miqdorini belgilash uchun aniqlanadigan xodimning tashkilotlarda mehnat faoliyati amalga oshirilgan umumiy davr.

Nizomning 27-bandiga ko’ra, vaqtinchalik mehnatga layoqatsizlik nafaqasini tayinlash uchun umumiy ish stajini aniqlash va hisoblashda Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 13-oktabrdagi 592-son qarori bilan tasdiqlangan Davlat pensiyalarini tayinlash va to‘lash tartibi to‘g‘risidagi nizomda belgilangan pensiyalarni tayinlash uchun ish stajini hisoblab chiqish tartibi tatbiq etiladi.

Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 13-oktabrdagi 592-son qaroriga 1-ilova “Davlat pensiyalarini tayinlash va to‘lash tartibi to‘g‘risida”gi Nizom 27-bandiga ko’ra, pensiya olish huquqini beradigan ish stajiga quyidagilar qo‘shib hisoblanadi:

… j) bola 3 yoshga to‘lgunga qadar, bolani parvarishlash ta’tillarida bo‘lish vaqti, biroq jami ko‘pi bilan 6 yil. Misol: Agar 30 yillik mehnat stajiga ega bo‘lgan ishlayotgan ayol ish stajining 8 yili mobaynida jami 3 bolani parvarishlash ta’tillarida bo‘lgan bo‘lsa, u holda pensiya tayinlash uchun ish stajini hisoblashda unga jami 28 yil ish staji hisoblanadi (30 yil — 8 yil + 6 yil = 28 yil).

⚠️ Nizomning 29-bandiga ko'ra, ushbu Nizomning 27-bandi “d” — “i” kichik bandlarida nazarda tutilgan davrlar ish stajiga ushbu Nizomning 27-bandi “a” — “g” va “k” kichik bandlarida ko‘rsatilgan kamida 7 yil umumiy ish staji mavjud bo‘lganda qo‘shib hisoblanadi.

❗️Demak, yuqoridagilardan xulosa qilsak, kamida 7 yil umumiy ish staji mavjud bo‘lganda bolani parvarishlash ta’tillarida bo‘lishning 6 yili vaqtinchalik mehnatga layoqatsizlik nafaqasini tayinlash uchun umumiy ish stajini aniqlashda hisobga olinadi!

Ekspertga murojaat: @MuhammadaminKarimjonov

Telegramdagi kanalimizni yaqinlarga ulashishni unutmang👇https://t.me/mehnathuquqi

#savolimbor
Asalomu alaykum aka yaxshimisiz uydagilar yaxshimi aka sizga bir savolim bor mening bir tanishim soliqda ishlab pensiyaga chiqgan pensiyadan kiyin xam ish faoliyatini davom etirsa buladima. Soliqning kattasi mumkun emas arizangizni yozing deb quymayotgan ekan shunga nima qilsak buladi ishlash mumkunmi yoki mumkun emasmi menga shuni aytsangiz oldindan rahmat.

Javob
Mehnat kodeksining 4-moddasiga asosan, har kim mehnat huquqlarini amalga oshirish va himoya qilishda teng imkoniyatlarga ega. Mehnat va mashg‘ulotlar sohasida kamsitish taqiqlanadi. Xodimlarning ishchanlik sifatlari va mehnati natijalari bilan bog‘liq bo‘lmagan boshqa jihatlariga qarab mehnat va mashg‘ulotlar sohasida biror-bir to‘g‘ridan-to‘g‘ri yoki bilvosita cheklovlar belgilash, xuddi shuningdek biror-bir to‘g‘ridan-to‘g‘ri yoki bilvosita imtiyozlar berish kamsitishdir.

Pensiya yoshiga yetganligingiz sizning ishchanlik sifatingiz va mehnatingiz natijalariga ta’sir qilmaydi. Shunday ekan ish beruvchi sizni ishdan bo’shash haqida ariza yozishingizni talab qilishi sizga cheklovlar belgilashdir va bu qonunga ziddir. Siz bemalol o‘z faoliyatingizni davom ettiraverishingiz mumkin.

Ma’lumot o‘rnida, O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2019-yil 17-apreldagi “Davlat soliq xizmati organlari faoliyatini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi 320-son qarorida soliq tizimida ishlash bo‘yicha yosh talabi belgilanmagan.


📓Hujjatlar to'plami 1-qism
📕Hujjatlar to'plami 2-qism
📔Hujjatlar to'plami 3-qism
📚 Paket hujjatlar (ishdan bo'shatish haqida)

🛒 Advokatlik xizmati, hujjatlar, konsultatsiya uchun murojaat qiling: @miryoqubraximov

Farzand tug‘ilganda otaga 5 kunlik ta’til beriladimi❓

#savolimbor Ассалому алейкум, Саволим бор эди фарзандли булганида отага 5 кун отдых дейилган эди шу конун кучга кирдими?

https://t.me/mehnathuquqi javobi 📤:

❌Yo’q, bunday norma hali qonunchilikka kiritilmadi. Qonunchilikka erkaklar farzandli bo‘lganda, turmush o‘rtog‘iga yordam berish va boshqa farzandlariga qarab turishi uchun qisqa muddatli ta’tilga chiqishi bilan bog‘liq me’yor kiritish taklif etilgan edi. Hozircha bunday norma mehnat qonunchiligiga kiritilmadi. Mana bu audiopostimizda bu haqida avval batafsil tushuntirish bergan edik👉: https://t.me/mehnathuquqi/8689

Lekin erkaklarga umuman kafolat yo’q ekanda degan fikrga bormanglar)) Mehnat qonunchiligi biz erkaklarni ham esdan chiqarmagan)) MK 13-moddasiga ko’ra, mehnat haqidagi boshqa huquqiy hujjatlarda xodimlar uchun mehnat to‘g‘risidagi qonunchilikda belgilanganiga nisbatan qo‘shimcha huquqlar va kafolatlar nazarda tutilishi mumkin.

MK 238-moddasiga ko’ra, jamoa kelishuvlarida yoxud jamoa shartnomasida yoki mehnat haqidagi boshqa huquqiy hujjatlarda quyidagilar nazarda tutilishi mumkin:

xodimlarga qonunchilikda belgilanmagan boshqa ijtimoiy ta’tillarni berish (nikoh tuzilganligi munosabati bilan, bola tug‘ilishi munosabati bilan bolaning otasiga, xodimning yaqin qarindoshi vafot etganligi munosabati bilan va boshqalar);

ijtimoiy ta’tillar davomiyligini ularning qonunchilikda belgilangan davomiyligiga nisbatan ko‘paytirish.

Bundan tashqari, MK 400-moddasiga ko’ra, ishlaydigan erkaklarga xotinining homiladorlik va tug‘ish ta’tili davrida o‘z xohishiga ko‘ra yillik mehnat ta’tili:
birinchi ish yili uchun — ishlab berilgan vaqtdan qat’i nazar;
keyingi yillarda — ta’tillar berish jadvalidan qat’i nazar beriladi.

Erkaklar uchun lifehacklar. Ayollar eshitmasin😊 https://t.me/mehnathuquqi/9012

Ekspertga murojaat: @MuhammadaminKarimjonov

Batafsil: https://t.me/mehnathuquqi/8470

Telegramdagi kanalimizni yaqinlarga ulashishni unutmang👇https://t.me/mehnathuquqi

#savolimbor
Ассалаума алейкум. Саволим бор эди. Институтта янги структура тасдикланди. Бу буйича айрим кафедра номлари узгарди. Масалан. Тарихни укитиш методикаси кафедраси янги Тарих кафедраси деб узгарди. Уларнинг кафедра мудирлигига кайта сайлов уутказамизми яки аввалги сайлов муддати сакланган холда деб утказиб куямизми? Булмаса в.в.б.килиб бошка кадр куйсак буладими?

Javob
Mehnat kodeksida kafedra nomi o’zgarsa kafedra mudirligiga qayta tanlov o’tkazilishi haqidagi norma yo’q. Yoki kafedra mudirining o'rniga boshqa xodim olish haqida ham talab belgilanmgan. Vazirlar Mahkamasining 2006-yil 10-fevraldagi 20-son qarori bilan tasdiqlangan “Oliy ta’lim muassasalariga pedagog xodimlarni tanlov asosida ishga qabul qilish tartibi to‘g‘risida”gi nizomda ham bunday talab belgilanmagan.

O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi plenumining qarori, 20.11.2023 yildagi 26-son qaroriga asosan, tashkilot nomining o‘zgarishi, shuningdek tashkilotning bir organ ixtiyoridan boshqasiga o‘tkazilishi tashkilotning tugatilishi deb baholanishi mumkin emas va bu mehnat munosabatlarining bekor qilinishiga olib kelmaydi. Huquq o‘xshashligidan kelib chiqilsa ham, qayta tanlov o‘tkazilishi kerak emas.

Mehnat kodeksining 107-moddasiga ko’ra, rekvizitlar o‘zgargan taqdirda, mehnat shartnomasining tarafi ular o‘zgartirilgan paytdan e’tiboran uch ish kuni ichida bu haqda boshqa tarafga yozma shaklda xabar qilishi kerak. Bu vaziyatda siz faqatgina mehnat shartnomasning rekvizitlarini masalan, kafedra mudiri mehnat shartnomasidagi kafedra nomini o’zgartirib qo’yishning o’zi yetarli bo’ladi.

📓Hujjatlar to'plami 1-qism
📕Hujjatlar to'plami 2-qism
📔Hujjatlar to'plami 3-qism
📚 Paket hujjatlar (ishdan bo'shatish haqida) 

🛒 Advokatlik xizmati, hujjatlar, konsultatsiya uchun murojaat qiling: @miryoqubraximov

#savolimbor Assalomu alaykum, Muhammadamin aka. Xodim 5 kunlik ish haftasida ishlaydi, o’quv ta’tili uchun shanbaga pul to’lanadimi? Xodim MK 233-moddasini asos qilib, shanbaga pul to’laysizlar deyapti?

https://t.me/mehnathuquqi javobi 📤:

❌ Agar xodim 5 kunlik ish haftasida ishlasa, o’quv ta’tili uchun shanba kuniga haq to’lanmaydi! MK 213-moddasiga ko’ra, ta’tillarning 4 ta turi bor.

⚠️ MK 233-moddasiga chalg’imanglar, ushbu modda faqat har yilgi mehnat ta’tilida bo‘lgan vaqti uchun o‘rtacha ish haqi to‘lashni tartibga soladi. Har yilgi mehnat ta’tili vaqti uchun haq to‘lashda yakshanba kuni inobatga olinmaydi. Ya’ni xodim 5 kunlik yoki 6 kunlik ish haftasida ishlashidan qat’i nazar, har yilgi mehnat ta’tili vaqti uchun haq to‘lashda shanba uchun pu to’lanadi. Diqqat! Yana bir bor qaytaraman bu faqat har yilgi mehnat ta’tili vaqti uchun haq to‘lashda.

❌ Agar xodim 5 kunlik ish haftasida ishlasa, o’quv ta’tilida shanbaga pul to’lanmaydi. Vazirlar Mahkamasining 2024-yil 14-noyabrdagi 758-son qaroriga 5-ilova
“Alohida hollar uchun xodimlarning o‘rtacha ish haqini hisoblab chiqarishning o‘ziga xos xususiyatlari to‘g‘risida”gi nizomning 8-bandiga ko’ra, xodimga har yilgi mehnat ta’tili uchun haq to‘lash va foydalanmagan ta’til uchun pulli kompensatsiya to‘lash uchun (shu jumladan, ish vaqti jamlab hisobga olinganda) o‘rtacha ish haqi O‘zbekiston Respublikasi Mehnat kodeksining 257-moddasi o‘ninchi qismiga muvofiq hisoblangan o‘rtacha kunlik ish haqini ta’til kunlari, shu jumladan, foydalanmagan ta’til kunlari soniga (yakshanba va bayram kunlaridan tashqari) ko‘paytirish orqali belgilanadi. Boshqa hollarda o‘rtacha ish haqi o‘rtacha kunlik ish haqini ish kunlari soniga ko‘paytirish orqali belgilanadi.

❗️Demak, e’tibor bering boshqa hollarda o‘rtacha ish haqi o‘rtacha kunlik ish haqini ISH KUNLARI SONIGA KO‘PAYTIRISH ORQALI BELGILANADI.

Ekspertga murojaat: @MuhammadaminKarimjonov

Batafsil: https://t.me/mehnathuquqi/8470

Telegramdagi kanalimizni yaqinlarga ulashishni unutmang👇https://t.me/mehnathuquqi

#sudishi ⚠️ Hurmatli ish beruvchilar! MK 25-moddasidagi o’z majburiyatlaringizni unutmang! Ish beruvchi mehnat to‘g‘risidagi qonunchilikka va mehnat haqidagi boshqa huquqiy hujjatlarga, mehnat shartnomalari shartlariga rioya etishi shart❗️Aks holda, sudda ko’rishamiz))

2025-yil 21-aprel kuni fuqarolik ishlari bo’yicha Samarqand shahar sudida da’vogarning javobgarga nisbatan Vazirlar Mahkamasining 2024-yil 30-dekabrdagi 904-son qaroriga muvofiq o‘qish davrida asosiy ish joyi bo‘yicha lavozim va o‘rtacha oylik ish haqini o‘qishning butun davri uchun saqlab qolish majburiyatini yuklatish haqidagi arizasi yuzasidan 2-1401-2502/5999-sonli fuqarolik ishi ko’rib chiqildi.

Javobgarga xodimning O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Biznes va tadbirkorlik oliy maktabida o‘qish davrida asosiy ish joyi bo‘yicha lavozim va o‘rtacha oylik ish haqini o‘qishning butun davri uchun saqlab qolish majburiyati yuklatildi!

Bu haqida batafsil ushbu postimizda tushuntirganmiz: https://t.me/mehnathuquqi/9526

Advokatga murojaat: @MuhammadaminKarimjonov

Telegramdagi kanalimizni yaqinlarga ulashishni unutmang👇https://t.me/mehnathuquqi

Pensiyaoldi yoshidagilarni qisqarishga tushirish mumkinmi?

#savolimbor До пенсии осталось два года .Меня сокращают.Имеет ли право организация на сокращение. Если пенсионный возраст не подошёл...

P.S. Savolga aloqador moddalar: 161, 164, 165, 167, 173, 100 va "Fuqarolarning davlat pensiya ta'minoti to'g'risada"gi Qonun 14-moddasi. Adliya vazirligi tomonidan 1999-yil 7-yanvarda 588-son bilan davlat ro‘yxatidan o‘tkazilgan yo'riqnoma https://lex.uz/ru/docs/-596542

Ekspertga murojaat: @MuhammadaminKarimjonov


https://t.me/mehnathuquqi javobi 📤:  🎧Javob audio shaklda taqdim qilinadi.

Telegramdagi kanalimizni yaqinlarga ulashishni unutmang👇 https://t.me/mehnathuquqi

#savolimbor
Ассалому алейкум мехнат кодексда кайси моддасида корхонага штат жадвали юритилсин деган модда нечини моддада кўрсатилган айтворинг илтимос.

Javob
Mehnat kodeksida “korxonaga shtat jadvali yuritilsin” degan norma mavjud emas. Biroq shtat jadvali budjet tashkilotida tuzilishi majburiy talabdir.

Shtat jadvali — doimiy xodimlar lavozimlari va bo‘sh o‘rinlar nomlarining soni va lavozim maoshlarining miqdorlari ko‘rsatilgan ro‘yxatni o‘z ichiga oladigan, budjet tashkiloti tomonidan tuziladigan hujjat.

Bu O‘zbekiston Respublikasi moliya vazirining 2014-yil 14-noyabrdagi 74-son buyrug‘iga ilova tarzda qabul qilingan “Budjet tashkilotlari va budjet mablag‘lari oluvchilarning xarajatlar smetasi va shtat jadvallarini tuzish, tasdiqlash va ro‘yxatdan o‘tkazish tartibi to‘g‘risida”gi nizomda mustahkamlangan.

Mazkur nizomga asosan, budjet mablag‘larini taqsimlovchilar budjet tashkiloti xodimlariga ish haqi to‘lovi uchun xarajatlar smetasi bo‘yicha tasdiqlangan summalarining shtat jadvaliga binoan tasdiqlangan ish haqi summalariga muvofiqligini tekshirishi lozim.

Yuqoridagi hujjatdan kelib chiqilsa, budjet tashkilotlari va budjet mablag‘lari oluvchilardan tashqari boshqa tashkilotlarda shtat jadvali tuzish o‘sha tashkilotlarning o‘z ixtiyoriga berilgan masaladir. Xususiy tashkilotlarda shtat jadvalining tasdiqlamaganligi biror bir javobgarlikka sabab bo‘lmaydi.

📓Hujjatlar to'plami 1-qism
📕Hujjatlar to'plami 2-qism
📔Hujjatlar to'plami 3-qism
📚 Paket hujjatlar (ishdan bo'shatish haqida) 

🛒 Hujjatlar, konsultatsiya uchun murojaat qiling: @miryoqubraximov