" در آتشم"
آهنگ: استاد #حبیب_الله_بدیعی
‌شعر: #نواب_صفا
با صدای بانو #مرضیه

🎼🎼🎼

#داوود_پیرنیا و خلق ‘گلها’ی رادیو

# داوود_پیرنیا در تهران در سال۱۲۷۹ زاده شد. پدرش، حسن پیرنیا – مشیرالدوله- از دولتمردان روشنفکر و تاریخ پژوه دوره قاجار بود. او پس از به پایان بردن تحصیلات ابتدائی وارد مدرسه فرانسوی سن لوئی شد و پس از چند سال برای تحصیل حقوق رهسپار سوئیس گردید.

#داود_پیرنیا در مدت اقامت در اروپا با موسیقی کلاسیک مغرب زمین آشنا شده و حتی به فراگیری پیانو پرداخته بود ولی با این همه در بازگشت بیشتر به موسیقی سنتی ایران اندیشید و به فکر نوسازی آن افتاد. او دانسته بود که شعر و موسیقی سنتی همزاد یکدیگرند و از پیوند آن دو اگر به درستی صورت پذیرد آثار درخشانی پدید خواهد آمد.

#پیرنیا در جلسات هفتگی گرد همائی دوستان که در خانه خود او تشکیل می‌شد اندیشه های خود را در مورد وضعیت شعر و موسیقی در ایران با آنان در میان می‌گذاشت. در یکی از این جلسات صحبت از بنیادگذاشتن برنامه ای برای تهیه شعر و موسیقی فاخر به میان آمد.

یاران همه او را به این کار ترغیب کردند و او دست به کار شد

و نخستین برنامه #گلهای_جاویدان را در نوروز سال ۱۳۳۵ به مرحله پخش از رادیو رسانید و پس از آن هر ماه و هر سال بر تنوع و غنای آن افزود.

پس از #گلهای_جاویدان که هر هفته اختصاص به عرضه آثار یکی از شاعران برجسته ایران داشت
#گلهای_رنگارنگ به میدان آمد که شعرهای گونه گونی را با شماری قطعات موسیقی در خور عرضه می‌کرد.

چیزی نگذشت که
#گلهای_صحرائی پدید آمد برای عرضه موسیقی بومی
و پس از آن
#یک_شاخه_گل برای تک شعرها و تک آهنگ‌های درخشان
و
#برگ_سبز برای اجرای شعر و موسیقی عرفانی.

از آن پس برنامه‌های #گلها جایگاهی شد برای هنرنمائی بزرگان شعر و موسیقی سنتی ایران.

ادیبان و شاعرانی چون :
#رهی_معیری
#پژمان_بختیاری
#علی_دشتی
#لطفعلی_صورتگر
و آهنگسازان و نوازندگانی چون: #روح‌الله_خالقی
#جوادمعروفی
#مرتضی_محجوبی
#ابوالحسن_صبا
#جلیل_شهناز
#احمدعبادی
و #حسن_کسایی
از همکاران ثابت قدم برنامه گلها بودند.
البته در میان آنان باید بر اهمیت حضور
دو تن تاکید بیشتری گذاشت.

نخست #روح‌الله_خالقی
موسیقیدانی آگاه از مکتب وزیری
که به همت او #ارکستربزرگ_گلها نیز بنیاد شد
و
دیگری #رهی_معیری، شاعر و ترانه سرای معروف، که با موسیقی نیز آشنائی داشت.

از همکاری نزدیک این دو تن بخش گرانقدری از گنجینه گلها فراهم آمده است.
بیشتر آن‌چه را که این دو ساخته و سروده‌اند یکی از غنی‌ترین صداهای موسیقی سنتی یعنی #غلامحسین_بنان به اجرا درآورده است.

#خالقی ؛ #رهی و #بنان در واقع مثلث قدرتمندی را در برنامه گلها پدید آوردند و آثار فاخری از خود به یادگار گذاشتند.

در سال‌های بعد هنرمندان دیگری نیز به گلها پیوستند که از میان‌شان می توان به:
#مرضیه، #الهه، #علی_تجویدی
#همایون_خرم، #حبیب‌الله_بدیعی
#فرامرز_پایور، #عبدالوهاب_شهیدی
#اکبر_گلپایگانی، #بیژن_ترقی، #نواب_صفا
#معینی_کرمانشاهی، #تورج_نگهبان
#پرویز_یاحقی، #هایده #مهستی یاد کرد.

آمار نه چندان دقیقی که در دسترس ماست
نشان می دهد که در طول ده سال
سرپرستی #داود_پیرنیا بر برنامه گلها
۱۵۷ گلهای جاویدان، ۴۸۱ گلهای رنگارنگ
۴۶۵ شاخه گل، ۳۱۲ برگ سبز
و ۶۲ گلهای صحرائی، در جمع ۱۴۳۷ برنامه در رادیو تولید شده است.

#داود_پیرنیا در سال ۱۳۴۴ به سبب ناراحتی قلبی از یک سو و ناخرسندی از مسئولان تازه رادیو از سوی دیگر از کار کناره گرفت و شش سال بعد در یازدهم آبان ماه سال ۱۳۵۰ چشم از جهان فرو بست.
یادش گرامی...

پس از #داود_پیرنیا به ترتیب #رهی_معیری
و #محمد_نقیبی هر یک دو سه سال سرپرستی
گلها را بر عهده گرفتند و سرانجام در سال
۱۳۵۱کار به دست #هوشنگ_ابتهاج، شاعر
افتاد که #گلهای_تازه را جانشین #گلهای_پیرنیا ساخت.

موسیقی ایرانی

رفتم و بار سفر بستم .. .
خواننده : #هایده
آهنگ : #علی_تجویدی
دستگاه #شور ، #دشتی
ترانه سرا : #نواب_صفا

« بیا ای ساقی »


جدا از رویت ،ز تار مویت ، به پا سلسله دارم
ز خاکستـر من بوی محبت می آید
ز خندیدن گل نغمه ی حسرت می آید


آواز #بنان
ترانه #نواب_صفا
آهنگ #نصراله_زرین_پنجه

«آمد نو بهار»
#دلکش
تقدیم همه کسانی که بااین اهنگ خاطره دارند


«آمد نوبهار» ، با ریتم جنبنده‌ای که داشت، آنچنان سوکسه‌ای به دست آورد که به گفته #نواب_صفا سی سال تمام، برنامه‌های نوروزی رادیو با آن آغاز می‌شد. #خالدی خود آن را بهترین آهنگ خود می‌دانست. #دلکش نیز آن را چون آس برنده، همه جا در آستین داشت. به باور #پرویز_یاحقی آهنگساز معروف سال‌های بعد، "آمد نوبهار" قطعه نایابی است که نه در حال حاضر و نه در آینده نظیرش پدید نخواهد شد. با توفیق توفنده "آمد نوبهار" گردونه تصنیف پردازی‌های "خالدی ـ دلکش" شتاب بیشتری گرفت و شور و نشاط ویژه‌ای به برنامه‌های اجرائی موسیقی به ویژه در رادیو بخشید. از سوی دیگر توفیق این زوج، آهنگسازان و خوانندگان دیگر را نیز به تجدید نظر در شیوه‌های کار خود برانگیخت. سال‌ها دلکش نیز الگوئی شده بود برای خوانندگانی که تازه پای به میدان می‌گذاشتند. 

«بنده عشق»

ساقی امشب مارا دیوانه کردی
مارا بی خود از یک پیمانه کردی
از جانبازی هرگز پروا نکردی
دل را شمع و جان را پروانه کردی
مارا با افسونت افسانه کردی
یادم کن ای بخت من یادم کن
شادم کن با بوسه ای شادم کن
بنده ی عشقم در کویت حلقه به گوشم من
بی لب نوشینت ای جان باده ننوشم من
همچون سرزلف تو در به در و خانه به دوشم من
مارا با افسونت افسانه کردی...


صدا #بانودلکش
شعر #نواب_صفا
آهنگ #مجیدوفادار

«بنده عشق»
صدا #بانودلکش
شعر #نواب_صفا
آهنگ #مجیدوفادار

#استادفرهنگ_شریف در کلام دیگران:

#جلیل_شهناز:
«ساز گرم و دلنشین یعنی تار آقای فرهنگ شریف»
#علی_تجویدی:
«آقای فرهنگ شریف در ساز تار ویرتوئزهستند.نوازندگی فرهنگ شریف بر پایه بداهه آکنده از سونوریته های بی نظیر و صدا دهی هوایی بسیار شفاف و رسا و خلق فضاهای پر از آرامش ،ملودیهای غیرقابل وصف و موتیف های پر از اصالت و فرهنگ ایرانی می باشد تکنیک ایشان بسیار شسته و رفته است.من همواره در خلق آثار و نوازندگی بسیار تحت تاثیر سبک این استاد بزرگ تار بوده ام.»

#احمد_عبادی:
«هیچ کس در بداهه نوازی نظیر فرهنگ شریف نیست.فرهنگ شریف بداهه ی موسیقی اصیل ایرانی است.»

#علی_اکبر_گلپایگانی:

«تار فرهنگ شریف پرچم ایران است.»

#بیژن_ترقی:

«بیهوده مکن ذهن پراکنده ی خود
تار این زخمه زن نادره فرهنگ شریف»

#نواب_صفا:

«فرهنگ نیست که این چنین چنگ می زند
بال فرشته ایست که آهنگ میزند»

#داریوش_پیرنیاکان:
«استاد فرهنگ شریف از چهره های بسیار بارز تار نوازی ایران است زمانیکه موسیقی در رادیو تعطیل شد نوازنده های برجسته ای چون استاد شریف ادامه دهنده راه موسیقی بودند.شیوه تار نوازی شریف مختص به خود اوست و با نوازندگی دیگر استادان تار نوازی بسیار متفاوت خواهد بود.مضراب استاد شریف بسیار شفاف است و همواره از ملودیهای زیبایی استفاده می کرد.»

#کیوان_ساکت:

«استاد فرهنگ شریف یکی از نوابغ نوازندگی تار معاصر بود که شیوه ی نوینی در نوازندگی و نگاه به نوازندگی تار را فراروی نسل خودش و نسل های بعدی گشود.»

«رویای شاعر»

صدا #بانودلکش
شاعر #نواب_صفا
آهنگ #مهدی_خالدی

⫸ خواننده : #مرضیه

جشن گلها ...
شعر : #نواب_صفا
آهنگ : #پرویز_یاحقی

جهان زیبا شد بلبل، چمن آرا شد
در ایران جشن گلها، ز نو برپا شد
نوروز آمد ، نوروز آمد
هم خنده ی وی هم نغمه ی نی
گوید که چه پیروز آمد

⫸ خواننده : #مرضیه

جشن گلها ...
شعر : #نواب_صفا
آهنگ : #پرویز_یاحقی

جهان زیبا شد بلبل، چمن آرا شد
در ایران جشن گلها، ز نو برپا شد
نوروز آمد ، نوروز آمد
هم خنده ی وی هم نغمه ی نی
گوید که چه پیروز آمد

⫸ خواننده : #مرضیه

جشن گلها ...
شعر : #نواب_صفا
آهنگ : #پرویز_یاحقی

جهان زیبا شد بلبل، چمن آرا شد
در ایران جشن گلها، ز نو برپا شد
نوروز آمد ، نوروز آمد
هم خنده ی وی هم نغمه ی نی
گوید که چه پیروز آمد

«رفتی»
در #دستگاه_شور
با صدای #دلکش 
در سال ۱۳۲۶ به اجرا درآمد.
نخستین اثر مشترک با
همکاری #نواب_صفا
و #مهدی_خالدی
ما را زچه پابند جنون کردی ورفتی

عصمت باقرپور بابلی (۳ اسفند ۱۳۰۳ – ۱۱ شهریور ۱۳۸۳) که با نام دلکَش شناخته می‌شود، خواننده ایرانی ژانرهای موسیقی سنتی، فولکلور و پاپ بود. از او با عناوینی چون «زن حنجره طلایی» و «آتش کاروان هنر» یاد می‌شود. او ترانه‌هایش را به دو زبان فارسی و مازندرانی خوانده‌است. وی همچنین در چند مورد با تخلّص نیلوفر ترانه‌سرایی هم کرده‌است؛ از جمله ترانه‌هایی که او خود نوشته و خوانده، ترانهٔ «ساز شکسته» است.

چون ساغر بشكسته ام در خون دل بنشسته ام
بگسسته ام از عالمي با مهر تو پيوسته ام


چو اسیر دام توام رام توام ای محرم رازم

منم آن شمعی که ز شب تا به سحر در سوز و گدازم

ای فتنه بکش یا بنوازم

بی گناهم بده پناهم کز موی تو آشفته ترم

کن نگاهی به خاک راهی ای سایه ی لطفت به سرم

چه کنم عشقی غیر از تو نخواهم

به خدا محنت ریزد ز نگاهت

امیرم کو جدا از او پر پر شده ام خاکستر شده ام

آزارم کن چو چشم خود بیمارم کن

من ز جفایت دلشادم از غم عشقت خرسندم
گ
از همه عالم بگسستم تا که به مهرت پا بندم

عشق و امید صفائی ای عشق من چه بلائی

کی ز وفا جانب ما باز آئی

قابل ذكر است كه اين ترانه را هم فائزه و ديگران اجرا كرده است ولي

هيچكدام از خوانندگان بيت اولي را نخوانده اند.

شادروان #نواب_صفا
زنده یاد #پرویز_یاحقی
بانو #دلکش
در مایه #اصفهان

ما را ز چه پایبند جنون کردی و رفتی
آخر چه بگویم که تو چون کردی و رفتی
در ساغرم ای یار ای یار جفا کار
خون کردی و رفتی
دردا که ز دستت جامی نگرفتیم
وز نرگس مستت کامی نگرفتیم
از سلسله ی مویت وز نرگس جادویت
دارم گله هایی
من مرغ گرفتارم چون چشم تو بیمارم
ای گل چه بلایی
دوش آن بت بی مهر و وفا رفت و نیامد
یا جان ز ت خسته ی ما رفت و نیامد
آمد به لبم آه
از بزم آن ماه تا رفت و نیامد
آن کس که بر آن گل این گونه جلا داد
گنجی ز تحمل بر اهل وفا داد
نالم ز غمت چون نی
با اهل صفا تا کی
بی مهر و وفایی



نخستین اثر مشترک با
همکاری استادان #نواب_صفا و #مهدی_خالدی در #دستگاه_شور با صدای مهربانو #دلکش که در سال ۱۳۲۶ به اجرا درآمد.