دلبران اخترند و تو ماهی
نیکوان لشکرند و تو شاهی
چند گویی دلت چگونه بُوَد؟
تو درون دلی خود آگاهی
بس درازستی ای شب یلدا
لیک با زلف دوست کوتاهی...

#قاآنی_شیرازی
#یلدا

کنج تنهایی ما را به خیالی خوش کرد
خواب خورشید به چشم شب #یلدا زد و رفت

#هوشنگ_ابتهاج

با تاسف به اطلاع همگان می‌رسانم که به دلایل پاره‌ای مشکلات در آلمان انتقال پدرم به ایران تعویق افتاده است.

#یلدا_ابتهاج

"مفهوم شب #یلدا"

یلدا از دو بخش "یل" به اضافه "دا" تشکیل شده است؛
« یل +  دا =  یلدا »
در زبان لری که از بازمانده های زبان
هخامنشیان است.
"یل" را به معنای بزرگ دانند و به مادر "دا ‌" گویند.

هخامنشیان اعتقاد داشتند که شب اول زمستان دانه های گیاهان در زیر خاک جوانه میزنند و شروع به روییدن میکنند و به همین سبب اولین ماه زمستان را دی می گویند!

پس یلدا به معنی رویش و زایش است

یلدا =  رویش بزرگ

🎈❄️یلداتون پیشاپیش مبارک❄️🎈🍉‎‌‎‌⚘
‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌

شب یلدا در شیراز :
#یلدا_شیراز_آداب

شیرازی ها به شب یلدا شب چله می‌گویند و در این شب که طولانی‌ترین شب سال است مراسمی خاص دارند، شیرازی‌ها زمستان را بدین ترتیب قسمت می کنند:

از اول دی تا دهم بهمن را چله بزرگ از دهم بهمن تا اول اسفند را چله کوچک و از اول اسفند تا آخر اسفند را چله پیرزن می‌گویند. همچنین چهار روز آخر چله بزرگ و چهار روز اول چله کوچک را (چهار چهار) می‌گویند که اوج سرما را دراین 8 روز می‌بینیم .

در شیراز در شب چله چه چیزهایی می‌خورند؟

آدمی را در شیراز دارای دو طبع می‌دانند حرارتی و رطوبتی که بدان گرم مزاج و سرد مزاج می‌گویند.

معمولا در شب چله سرد مزاج ها اگر بخواهند طبع‌شان برگردد باید چیزهای گرم بخورند، گرم مزاج ها هم باید برعکس چیزهای سرد بخورند.

در شب چله خوردن ارده شیره، ارده و خرما و رنگینک رواج کاملی دارد این خوراک‌ها همه گرم هستند.

خوردن آجیل شیرین در شب چله:

خوردن آجیل شیرین متداول است آجیل شیرین مخلوطی است از انجیر - قصبک -نخودچی کشمش- توت خشک - مویز - مغز بادام- مغز گردو - قیصی- شکرپنیر - خرک- برنجک و برگه هلو . بساط میوه های فصل هم پهن است.

حکیم سوری می‌گوید:

میوه های شب یلدای تو بس خوشمزه بود
از همه خوشمزه تر هندونه و خربزه بود

خوردن هندوانه در شب یلدا در گستره ایران اسلامی بین خانواده‌ها رواج دارد. در شیراز هم در شب چله شیرازی ها حتما هندوانه رامی خورند.

در شب چله در شیراز چه مراسمی دارند؟

تفال به دیوان حضرت حافظ
گرفتن فال کلوک (کوزه)
گفتن قصه و متلک

فال کلوک در شیراز:

در شب چله بعضی از خانواده‌ها فال کلوک می‌گیرند کلوک کوزه‌های دهن گشادی است که در آن روغن شیره، رب انار و یا ترشی می‌ریزند. روی کوزه بالعابی سبز پوشیده شده است.

این فال ویژه خانم ها است، رسم است که کلوکی به میان مجلس آورده وهر یک از زنان نشانه‌ای درکلوک می‌اندازند، آنگاه دختر بچه‌ای جلوآمده دست درکلوک کرده یکی از اشیاء داخل کلوک را بیرون می‌آورد و به دیگران نشان می‌دهد.

سپس زنی باسواد ترانه‌های محلی را می‌خواند و هرکسی از ترانه مخصوص به خودش نتیجه‌ای می‌گیرد، به جای ترانه‌های محلی بعضی از اشعار حافظ استفاده می‌کنند.

خوشا امشو که مهمون شمایم
کبوتر وار در بوم شمایم
ترشرویی مکن بر روی مهمون
خدا دوند که فرداشو کجایم

یلدا و عاشقانه های سعدی




که گفت در رخ زیبا نظر خطا باشد
خطا بود که نبینند روی زیبا را

هنوز با همه دردم امید درمانست
که آخری بود آخر شبان #یلدا را




#دکتر_رشید_کاکاوند
#کتاب_باز

می رفت و گیسوان بلندش را
بر شانه می‌پراکند
شب را به دوش می‌برد
همراه عطر عنبر و سارا...

در موج گیسوان بلندش
تابیده بود شب را
آرام
مثل زمزمه‌ی آب
می‌گذشت
با اختران به نجوا...

همراه گیسوان بلندش
خاموش،
مثل زیر و بم خواب،
می‌گذشت
پشت دریچه‌ها
چشم جهانیان به تماشا...

می‌رفت با شکوه‌تر از شب
همراه گیسوان بلندش
تا باغ های روشن فردا:
#یلدا



#فریدون_مشیری

#پلی‌لیست #یلدا

دور است کاروان سحر زینجا
شمعی بباید این شب یلدا را