شک

ذهن انسان آن قدر عظیم است که خودش را زندانی خودش می‌کند و در این انجماد می‌ماند. زندانی ذهن امید رهایی ندارد. ممکن است خود را آزاد بدانم ولی در زندان ذهن باشم، آیا ملاکی هست که بفهمیم زندانی ذهن هستیم؟ اگر بتوانم در تمام عقایدی که اکنون دارم قدری شک و تردید کنم، رها می‌شوم. انسانی که قدرت شک کردن ندارد یا نمی‌خواهد شک کند هم چنان خر باقی می‌ماند. انسانی که بتواند شک کند دیگر زندانی ذهن نیست و رها می‌شود. مادامی‌که شک نکنی در زندان ذهن خود باقی می‌مانی.



شک مقدس است. اگر انسان نتواند شک کند یقین حاصل نمی‌کند. شک همیشه مقدمه است و در شک باقی ماندن کفر است. شک برای عبور و رفتن است. شک فقط راه رفتن را یاد می‌دهد و نمی‌گوید در این جا بمان. اگر ماندن را دور بریزیم درست می‌شود. رفتن راه مهم است. عبور از شک یعنی به یقین رسیدن و دوباره در آن یقین شک کردن و این سلوک و رفتنِ راه است.

#شمس_تبریزی می گوید:
پیش ما کسی یک بار مسلمان نتواند شد، مسلمان می‌شود و کافر می‌شود و باز مسلمان می‌شود و هر باری از او چیزی بیرون می‌آید، تا آن وقت که کامل شود.

مولانا جلال الدین محمد بلخی نیز می‌گوید:

لَنْگ و لوک و خُفته‌شَکْل و بی‌اَدَب
سویِ او می‌غیژ و او را می‌طَلَب

دوست دارد یارْ این آشفتگی
کوششِ بیهوده بِهْ از خُفتگی

دکتر غلامحسین #ابراهیمی_دینانی

شرح مقالات شمس تبریزی

اگر از جسم بگذری و به جان رسی به حادثی رسیده باشی. حقْ قدیم است، از کجا یابد حادث قدیم را؟ "ما لِلتُّرابِ وَ رَبِّ الاَرباب؟" نزد تو آنچه بِدان بِجَهی و بِرَهی، جان است، و آنگه اگر جان بر کف نَهی چه کرده باشی؟
عاشقانت بَرِ تو تحفه اگر جان آرند
به سَر تو که همه زیره به کرمان آرند

زیره به کرمان بَری چه قیمت و چه نرخ و چه آبروی آرد؟ چون چنین بارگاهیست . اکنون او بی‌نیاز است، تو نیاز بِبَر که بی‌نیاز نیاز دوست دارد. به واسطۀ آن نیاز از میان این حوادث ناگاه بجهی، از قدیم چیزی به تو پیوندد و آن عشق است. دام عشق آمد و در او پیچید که "یُحِبُّونَهُ" تأثیر "یُحِبُّهُم" است. از آن قدیم، قدیم را ببینی. "وَ هُوَ یُدرِکُ الاَبصارَ" . این است تمامی این سخن که تمامش نیست، "اِلی یَومِ القِیامَه" تمام نخواهد شد.
#شمس_تبریزی
غلامحسین #ابراهیمی_دینانی
برنامۀ معرفت
۵ بهمن ۱۳۹۷

انسان عاقل عاشق


دکتر #ابراهیمی_دینانی

سماع چیست

سماع، رقصِ درون و حرکت حبّی در تعالی فکری و عشقی است. رقص روحانی درونی می‌باشد که از نقص به کمال می‌رود. هستی در رقص است چون همیشه در حال رفتن به کمال و رفتن از قوه به فعلیت است.
سماع: سرایت رقص روحانی درونی به بدن

یک دست جامِ باده و یک دست جَعدِ یار
رقصی چُنین میانهٔ میدانم آرزوست

پَرتوِ دل بود که زَد بر سَعیر
پُر شُد و بِشکافت که هَلْ مِنْ مَزید؟


حکایتی از شمس در مورد سماع

دکتر غلامحسین #ابراهیمی_دینانی