خسرو انوشیروان

🛑 ‏حیرت #آرتور_دو_گوبینو ، سفیر مختار شدیدا ملیگرای #فرانسه، از هویت ملی ژرف #ایرانیان (حدود 170 سال پیش)
@khosrovanooshiravan
او به رغم انتقادهای تندی که از برخی رفتار ایرانیان می کند، درباره گستردگی آگاهی ملی میان ایرانیان چنین میگوید:

"ایرانیان قومی باستانی اند و چنان که خود می گویند شاید کهن ترین ملت جهان اند که حکومتی منظم داشته و بر روی زمین هم چون ملتی بزرگ عمل کرده اند. این حقیقت در ذهن هر خانواده ایرانی حضور دارد و تنها گروه های درس خوانده نیستند که این مطلب را می دانند و بیان می کنند. حتی مردمان طبقات بسیار پایین نیز همین سخنان را تکرار میکنند و آن را موضوع گفتگوهای خود قرار می دهند.

این مطالب...یکی از اندیشه های عمومی و بخش ارجمندی از میراث معنوی آنان است. گاه شنیده ام که به تعارف می گویند که فرانسویان عالی ترین نمونه نظام پادشاهی کهن اروپایی را به وجود آورده اند و از این حیث به ایرانیان شباهت دارند.
‏
در ایران، هرگز، به کسی، حتى از پایین ترین طبقات، برنخوردم که دست کم از خلوط کلی این نوشته های تاریخ طولانی، که با عالم آغاز و با شاه کنونی به پایان می رسند، آگاهی نداشته باشد.

تردیدی نیست که داوری آنان درباره بسیاری از واقعیت ها خطاست و اعمالی را به برخی از شخصیت های تاریخی نسبت می دهند که از اینان سر نزده است، چنان که در نظر آنان چهره جمشید درخشش بیشتری دارد، رستم پهلوانی بس بزرگ است و به گفته قاطرچیان نیز همه کاروانسراهای ایران را #شاه_عباس_بزرگ بنا کرده است. من این نکته را از این حیث نقل نمی کنم که برای دانستن روایتی درست از سلسله های ایران باید به عوام مراجعه کرد، بلکه تنها میخواهم بگویم که گذشته ملت حتی برای عوام نیز از جالب ترین موضوعات گفتگوست و در نظر آنان این گفتگوها، برای صرف وقت، روشی مناسب تر و دلپذیرتر از گوش دادن به قرائت کتابی یا ... شنیدن داستان های برخی مردمان دانشمندی است که می خواهند چیزهایی را به دیگران بیاموزند که هنوز خود به درستی نمیدانند.
‏
انجمن های بسیاری را دیده ام که گویندگان و شنوندگان آن همه از عامیترین گروهها بودند.این انجمنهای علمی در بین دیواری خرابه یا گودالی، درحالیکه جمعیت روی زمین نشسته بودند تشکیل می شد اما همگان به همان اندازه به مطالب توجه می کردند که اگر آن انجمن در تالاری تشریفاتی برگزار می شد.

در طول چهار ماهی که من در بیابانی در بیست فرسخی #تهران در چادری به سر می بردم، خدمتکاران من، هر شب، در چادر یکی از پیشخدمتها یا آبدارباشی جمع می شدند، و در آن جا کتاب می خواندند و درباره حوادث تاریخ باستان بحث می کردند.

افراد بومی محل اردوگاه از حاضران همیشگی این انجمن بودند؛ آنان که چیزی می دانستند، درباره آن سخن می گفتند و کسانی که دانشی نداشتند، گوش می دادند و کوشش می کردند تا چیزی یاد بگیرند. حتی سربازان نیز از این فراغت بهره ای داشتند. گاهی پیش من می آمدند تا میان آنان داوری کنم.

آشکار است که ملتی که تا این اندازه به گذشته بها دهد، از اصلی حیات بخش و نیرویی بزرگ برخوردار است."
https://t.me/khosrovanooshiravan/1092
آرتور دوگوبینو، سه سال در آسیا-سفر به ایران، برگرفته از #طباطبایی ، جلد یک
👈 تاملی درباره ی ایران