کۆم!

کۆما «پێ‌تۆپێ»
چاڤ ل رێ‌یێن دل دانه شۆپێ...
کۆمەکه شائر؛
چاڤێ گشتان هێڤی و هێستر
سا گولێن پرتر!
ڤا ئەمن، ئەم؛ کۆما یاریزان
کۆما هەر یەک سا خوه را لیزان
گشتی ل فکرا رکوردانن
گشتی میناکەک ژ کوردانن
گشتی ل خەون و خیالێن گر
دل دخوازن لێخنن گول، لێ
ل رەڤینێ و ل قیرینێ
دەنگێ وان بوویە شەمال و چوویە تا چینێ؛
گول دخو، کۆما کو داڤێژه تەنێ پینێ...
کۆم، کۆما داغ و دەردانه
گشتی ل هایا خوه نه، دەروازه بەردانه...
گشتی ژی زانن کو بێ‌شک
بای ددن ڤان قەهرمانین ڤر
کو ژ زلما لالیا خوه، جان و سەر دانه
گەر چ بەژنا وان نەموودا گشتی هەردانه
لێ ژ خوەخوازێ و ناسازێ
هەست و هێزا هەڤ هەدەر دانه...
حەسرەتا یارێن مه بوویە؛
ناڤ و دەنگێ پر
نه موهمه فام بکن کێ بر؟
نه گرینگه زانبن کی زندەیە، کی مر؟
چار ئالی؛ ئاخه و ئاگر
کۆم بوویە پێ‌بر
کۆم تەماشەڤانه و بێ کار
کۆم بوویە بێ وار
کۆم، بوویە ئاخر!!
#سپاهی_لایین

*وزن شعر نیمایی؛
فاعلاتن فع... فاعلاتن، فاعلاتن فع...
kom

koma "pêtopê"
çav li rêyên dil dane şopê...
komeke şa'ir;
çavê giştan hêvî û hêstir
sa gulên pirtir!
va em in em; koma yarîzan
koma "heryek sa xwe re lîzan"
giştî li fikra rikurdan in
giştî mînakek ji kurdan in
giştî li xewn û xeyalên gir
dil dixwazin lêxinin gul, lê
li revînê û li qîrînê
dengê wan bûye şemal û çûye ta Çînê;
gul dixwu koma ku d'avêje tenê pînê...
kom, koma dax û derdan e
giştî li haya xwe ne, derwaze berdane...
giştî jî zanin ku bêşik
bay didin van qehrimanên vir
ku ji zilma lalîya xwe can û ser dane
ger çi bejna wan nemûda giştî herdan e
lê, ji xwexwazî û nasazî
hest û hêza hev heder dane...
hesreta yarên me bûye;
nav û dengê pir
ne muhime fam bikin kê bir?
ne girînge zanibin kî zindeye, kî mir?
çar alî ax e û agir
kom, bûye pêbir
kom, temaşevan e û bêkar
kom, bûye bêwar
kom, bûye axir!!
#spahî_layîn

تیم!

تیم «فوتبال»
چشم به‌راهانی دل داده به ردپاها...
تیمی از شاعران؛
چشمهایشان پر از امید و اشک
برای گل‌های بیشتر!
این ماییم ما؛ تیمی از بازیکنان
تیمی که هرکس برای خودش بازی می‌کند
همه در اندیشه‌ی ثبت رکوردند
همه، تمثیلی از کردها هستند
همه در خواب و رویاهای بزرگ
دل‌شان می‌تپد برای گل زدن، اما
در حال فرار و فریاد
صدایشان بدل به باد شده و از چین گذشته‌است؛
گل می‌خورد، تیمی که تنها لگد می‌پراند...
تیم، تیمی از داغ و دردهاست
همه در هوای خویش‌اند و دروازه رهاست...
همه می‌دانند که بی‌تردید
چنین قهرمانانی می‌بازند در اینجا
که جان و سر خویش را بر سر خاموشی نهاده‌اند
هرچند بلندای قامتشان، نمونه‌ی تمام سرزمین‌هاست
اما از خودخواهی و ناهماهنگی
احساس و نیرویشان را هدر داده‌اند...
همه‌ی تمنای یاران ما این است؛
نام و آوازه‌ای بیشتر
و مهم نیست که بفهمند برنده کیست؟
مهم نیست بدانند چه کسی زنده و چه کسی مرده‌است؟
در چهار طرفشان؛ خاک است و آتش
تیم، پاهایش قلم شده‌است
تیم، بی کار و تماشاگر است
تیم، بی سرزمین است
تیم در انتهای جدول است!!
@Kaniyadil

هین ژی...

پێشکەش ل: ژیانا شەهید

...و ئەم تێنێ کوشتن
قە هین ژی...
مینا گشتێ جاران؛
مینا گشتێ زلمێن کو ل مه کرن رۆزگاران...
مینا دێرسمێ و هەلەبچێ، ل بارینا بومبان
و ل سەر سێداران
مینا وان و سەردەشت و شەنگال و ئەفرین و کۆبان و شاخ و هەزاران دیاران
ل هەر چار پاران...
تەکی کو
ل ناسنامەیا مه نڤیسی نه؛
ئەم کوردن و کورد؛
وەکی هەسرەتێن خوە گرانن
چیایێن کو سینگێ خوه دانه شەمالێ
و زنجیرەئێلەک ژ خوەنگ و برانن
کو چاڤێ بهارێ ل وانه
چیایێن کو ژ چار پشتان برینن؛
برینێن کو چاڤکانیا هێسترانن...
ل ناسنامەیا مه نڤیسینه؛
«رۆژبوونا مه»، ئەڤ دەما یە
کو ئەم تێنه کوشتن!
و وارێن مه
ب خوینا مه تێنه شووشتن
نڤیسینه؛ دەستێن نەیاران
مینا بابرووسکا شەڤێ
کەن ژ لێڤین مه مشتن
و نە شاهیەک ما
نه روناهیەک سا مه هشتن!
*
ل چاڤێ جهانا دەرەوکار
ل چاڤێ گورێن هار
ئەم ئەو خاپ و خەون و خەیالن
کو بێ وار و مالن
و هەر شەڤ
دکارن ب زلم و زرارێ
مە بفرۆشنه هەڤ!
ل چاڤێ جهانێ
تەنێ ئەم تەماشاگەرن، توقەرن
کەشتیا خارێ بێ لەنگەرن
بازێ ل ناڤ قێفەس بێ‌پەرن
خەلکێ بن‌دەست و بێ رێ و بێ رێبەرن...
لێ
ئەم ئەو کۆما شۆرشگەرن، کو
ئەگەر بێ تەن و بێ سەرن، ژی
ژیانا مه هین بەردەوامه
کو پاناڤنێ ئەم
ئەم ئەو پێلێ ل هەمبەرن..
ئەم، چیا نه؛
چیایێن کو شێر و پلنگان
ب شیرێ دێا مه
ژیا نه
و رۆژا مه
سەر رادکه ژ هەمیزا شەڤا رەش
و رۆنی دکه ئاگری تا گولیلێ
کو دنیا بزانه
«ژیان» نامرە، تا هەبوونا ئەڤینێ
شەهیدێن ژیانێ ژی
قەت نامرن، تا هەبن گول ل ژینێ
کو ئالا خوه را کن
و جینارێن ئازاد، مینا منیکان
وەرن بەژن و بالا گولێن مه ببینن
و ل بەر
مەزارێن شەهیدێن مه
ب شەرمساری بمین
بخوینن
ژ خەرمانێ شەوتی یێ ئەرمان و دەردێ
کو ئاشق بن و
یەک ب یەک، جان و دل دن
کو چیچەک هولستن ژ هەردێ
و تۆلا مه هل دن!
#سپاهی_لایین
@kaniyadil

Hîn jî...

pêşkeş li; Jîyan a Şehîd

...û em têne kuştin
qe hîn jî...
mîna giştî caran;
mîna giştî zilmên ku li me kirin rozgaran...
mîna Dêrsimê û Helebçê li barîna bomban
û li ser sêdaran
mîna Wan û Serdeşt û Şengal û
Efrîn û Koban û Şax û hezaran diyaran
li her çar paran...
tekî ku
li nasnameya me nivîsîne
em kurdin û kurd;
wekî hesretên xwe giranin
çîyayên ku sîngê xwe dane şemalê
û zincîre'êlek ji xweng û biran in
ku çavê biharê li wan e
çîyayên ku ji çar piştan birînin
birînên ku çavkanîyên hêstiranin...
li nasnameya me nivîsîne;
«rojbûna me» ew dema ye
ku em têne kuştin!
û warên me
bi xwîna me, têne şûştin
nivîsîne: destên neyaran
mîna babrûska şevê
ken ji lêvên me miştin
û ne şahîyek ma
ne ronahîyek sa me hiştin!
*
li çavê cihana derewkar
li çavê gorên har
em, ew xap û xewn û xeyal in
ku bê war û mal in
û her şev
dikarin bi zilm û zirarê
me bifroşine hev!
li çavê cihanê
tenê em temaşakerin, toqerin
keştîya xarê bêlengerin
bazê nav qêfesin, bêperin
xelkê bindestê bê rê û bêrêberin...
lê
em ew koma şorişgerin, ku
eger bê ten û bê ser in, jî
Jîyana me hîn berdewame
ku panavinê em
em ew pêlê li hember in...
em çîya ne;
çîyayên ku şêr û pilingan
bi şîrê dêya me
jîya ne
û roja me
ser radike ji hemîza şeva reş
û ronî dike Agirî ta Gulîlê
ku dinya bizane
jîyan namire ta hebûna evînê
şehîdên jîyanê jî...
qet namirin ta hebin gul li jînê
ku ala xwe ra kin
û cînarên azad mîna minîkan
werin bejn û bala gulên me bibînin
û li ber mezarên şehîdên me
bi şermsarî bimînin
bixwînin
ji xermanê şewtîyê erman û derdê
ku aşiq bin û
yek bi yek can û dil din
ku çîçek hulistin ji herdê
û tola me hildin!
#spahî_layîn

@kaniyadil

welato....

Şemalek hat û bençêk gul ji baxek
Çinî û her gulek danî li taxek
niha her yek li warek manî em kurd
Hema, me nas dikin hîn jî, ji daxek!

Ji mîrasa te Layîn maye sa min
zimanek nerm û şêrîn maye sa min
Welato! gep bimîne, li çîyêk dûr...
Nexanek kuhne jî, hîn maye sa min!
*
welato! Ji te navek maye sa min
Ziman û dê û bavek maye sa min
Mi tu spartî hellacan û hatim...
biwîn, ji te kulavek maye sa min!
*
Mîna hîva li ser çingî çîyên sar
Mîna merxa ku li sermê bûye dar
ji ser da, xwaşim û ji dil, birîndar
Evîndarim, evîndarim, evîndar!
*
Ji ocaxa te tînek maye sa min
Ji sê rengê te şînek maye sa min
welato! li xwe dilgermim ku hîn jî
Ji işqa te birînek maye sa min...
*
li ser çî, hêstirên tavê dibîne
Ji warê xwe, tenê navê dibîne
hîne ser kanîyan ku rûdine, kurd
kelîna xwînî kalbavê dibîne...
*
dibêje: jin hinek jîn in, hinek jan
dibêjim: jin, jiyan in, eynî mêran...
keçên kurdan; gulên kesk û zer û sor
bigiştî: jin, jiyan, azadî û can...
*
xwedî derdo, xwedî deng û dutaro!
çi bû te terka me kir, dilbidaro?
dizanim hîn le yara gul, digerî...
here mala te ava, şasîyaro...
*
şeva borî ji nîvê, baş li hîvê...
ku va nana, mi nîvek xwar li şîvê...
elê hîvê! biwîn, birçîme ez hîn;
û çavê min maye dîsa li nîvê...

Dêya dilreş ku ser hîva mi cil kir;
dîsa çîk derket û çavê mi şil kir...
Je çavê herdê bêhêvîme ema...
mi we çi eqlî ji yara xwe, dil kir?!
*
Ez û tu, sorgulên li çî vebû nî
du kurdên şad û qet bêxem nebûnî
Te îşev radimîsim ta nebêjin
Ku em je herçi ermanên xwe bûnî!
*
degerya û degerya û degerya....
ne derîyek ma, ne daristan, ne derya...
mîna her koçerî, yar hate bîrê;
bûye teyrek li çingê çî vegerya...
**
Cihan tev ceng e û talan û çaxûn
dikin êşq û jiyanê, poç û paxûn...
nizanim sa çi, kurdan bûne dijmen?
Çima xweng û birano, em?! ... çima hûn?!
***
Li vî diltengîya hêsîr û zar im
şev û ro, bêhedorim, dilwedar im...
Dixwazim te biwînim, lê tu dûrî...
dixwazin te ji bîr kim, lê nikarim...
#spahî_layîn

@kaniyadil

کوردهەژ!

ڤێ‌مەخن وێ تیڤی یێ
نووچەیەک تونە هەڤال
ئەڤ دەرەوبێژا تەنێ
راستەکی زانه کو ئەو ژی تالە تال!
ڤایە هال؛
دیسا ئەورێ چارەنووسا بێوەلاتان گورمژی
هەردا مه راگژگژی
خوینا کوردێن بێخوەدی
دیسا رژی
و خوەزایێ
خوین ب جارێ را، مژی...
ڤایە نووچە
ڤێ‌مەخن وێ تی‌ڤیێ
وێ دەرەوبێژا مەزن
جارەکی دن ڤێمەخن
ب وە را مه؛
قاسدێن دەرد و غەمێ!
نووچەبێژێن ماتەمێ...
ب ته را مه؛ چاڤێ تەنگێ ئالەمێ!
ل تە کم کو ژ چکووسێ بڕژی...
گاشە کو مالا م ژی
رۆژەکە بێ‌شین ببینه
ل تە کم کو رانەبی، تو
روونه ل شوونا خوه، لۆ
جارنا خەلکێ، بهێله سا خوە را
بەردە پەرچە پەرچەیا من، جارێ ژی
جارەکی دەردێ مه فام که مالخەرا:
جارەکی بممر تو ژی
بممری تو؛ هەربژی!
#سپاهی_لایین

وەزن؛ فاعلاتن فاعلاتن فاعلن
wezn; fa'êlatun, fa'êlatun, fa'êlun

kurdhej

vêmexin wê TV yê
nûçeyek tune heval
ev derewbêja tenê
rastekî zane ku ew jî tal e tal!
va ye hal;
dîsa ewrê çarenûsa bêwelatan, gurmijî
herda me ragijgijî
xwîna kurdên bêxwedî
dîsa rijî
û xwezayê
xwîn bi carê ra mijî...
vaye nûçe
vêmexin wê TY yê
wê derewbêja mezin
carekî din vêmexin!
bi we ra me;
qasidên derd û xemê!
nûçebêjên matemê...
bi te ra me
çavê tengê alemê!
li te kim ku ji çikûsî birrijî...
gaşe ku mala mi jî
rojeke bêşîn bibîne
li te kim ku ranebî, tu
rûne li şûna xwe, lo
carina xelkê bihêle sa xwe ra
berde perçe perçeya min carê jî
carekî derdê me fam ke
carekî bimmir tu jî
bimmirî tu, herbijî!

#spahî_layîn

@kaniyadil