کانیا دل

خطاب به شعرای کورد خراسان-2

چنان که دانایان گفته‌اند و شما بهتر می‌دانید؛ ملتی که خیال کند زبانش بالغ نیست، یقینا ذهنش بالغ نیست و اساسا چنین ملتی، به دلیل رها کردن راه، به آستانه‌ی بلوغ نمی‌رسد.
ملتی که زبانش را به هر دلیلی کنار بگذارد، ملتی ذلیل و زبون است و این تسلیم شدن، تن دادن به مرگ تدریجی است.
هیچ زبانی کمتر و ناتوانتر از دیگر زبانها نیست و تنها خودباختگی و تنبلی ذهنی و زبانی ملتهاست که زبانشان را به مرور به زبانی درجه‌ی دو تبدیل می‌کند.
اخیرا یادداشتی نوشتم با عنوان «خطاب به شعرای کورد خراسان» و در یک دسته‌بندی سلیقه‌ای از کسانی نام بردم که فرط ارادت و اعتقادم به ایشان و شناختی که از توانشان دارم، به طرح برخی مطالبات زبانی از آنان مجابم کرد.
خلاصه‌ی عرضم این بود که؛
به قول چپ‌ها، «از هرکس به قدر توانش باید توقع داشت» و من از شاعران توانمندی که کوردهای خراسان دارند، در قبال باور به زبانشان، توقع احساس مسئولیت بیشتری دارم.
حقیقت اینکه؛ من اغلب از خودم و حرفهای تکراری‌ خسته می‌شوم ولی وقتی چاره‌ای جز تکرار نمی‌بینم، به مصداق «فذکر انما انت مذکر» دلم را به یادآوری امیدوار و به‌نوعی تجدید قوا می‌کنم.
از همه‌ی کسانی که آن یادداشت را خواندند و پسندیدند سپاسگزارم و از آنان‌که احیانا رنجیدند، عمیقا پوزش‌ می‌خواهم. در عین حال شک ندارم که یادداشتم انجام وظیفه‌ای حسب ارادت بود و می‌دانم تنها چیزی که ملت ما را به فردا امیدوار می‌کند چیزی نیست جز؛
حمایت پیوسته‌ی اهل قلم و هنر از زبان کوردی و باورمندی فداکارانه‌ای که به آن دارند.
شاعر، حتی اگر فردوسی و حافظ باشد، باید خودش را به زبان و مردمش بدهکار بداند. من سپاهی لایین، با همین بضاعت مختصر، اگر برای زبان کوردی کاری کرده‌ام در قبال انبوه بدهی پیشین بوده و اشتباه فاحش است اگر خیال کنم دینم را به زبان شیرین و مظلوم مادری‌ام ادا کرده‌ام.
آنکه می‌فهمد، در قبال فهمش مسئول است و تا وقتی همچنان می‌فهمد، حق ندارد حسابش را صاف بداند.
من از دوستان بزرگ و دانایی در آن یادداشت نام بردم که همه می‌دانند چه خدمات بزرگ و باشکوهی به زبان کوردی کرده‌اند و حسب رفاقت و اختیار، ذکر خیرشان رفت که باید می‌رفت. بە زبان خودمان؛

گولا من! ئەی تو شیرینا گولێن دن
دلێ فەرهاد نەبر، بهینا گولێن دن...
ژ بیرا من دچوویی گاشە... گەر کو
ته ژی تیکان هەبوو، مینا گولێن دن!

اما وقتی فوران زخم و نقصان درمان را می‌بینم، نمی‌توانم به آنچه انجام شده قانع باشم و نمی‌توانم تعطیل کردن خط خدمت و مداوا را معقول ببینم. چطور می‌توانم بپذیرم که اکنون خود من دارم به زبانی دیگر با همزبان کوردم درد دل می‌کنم و دلیلش هم این است که مبادا مخاطبم نتواند زبان مادرش را به رسم‌الخط استاندارد بخواند و بنویسد؟
زبان، واحد زنده‌ای‌ست که نمی‌تواند با خوردن خاطرات زنده بماند. زبان زنده، به کاربر زنده و زیرک محتاج است و کاربر زنده‌ای که شاعر باشد، اگر به نیازهای اورژانسی زبانش توجه نکند، آن را کشته‌است. فهم این جمله کار سختی نیست و سخت نیست بفهمیم؛ اگر به زبان مادری ننویسم و به عنوان شاعران و پیشروان «زبان‌زیستی» نوشتن به زبان مادری را جدی نگیریم، شاعر که نه، تاجر زبانیم یا شاید قاتل آن.
شاعران عزیز کورد! بهتر است مرده باشم که اسباب کدورت خاطر شما پیشاهنگان زبان مادری‌ام شوم.
ما، برای تفرق و تنفر وقت نداریم. اما بالاخره یکی باید باشد کوتاهی و کم‌کاری و فرصت‌سوزی را به ما یادآور شود. صاحب این قلم، خود به این مقوله از همه محتاجتر است. اما چه کنم وقتی اغلب دوستان شاعر و صاحب قلمم حتی از برگزاری یک جلسه‌ی جدی شعر کوردی یا نوشتن یک یادداشت کوتاه پیرامون شعر و زبان کوردی و به زبان کوردی، ابا دارند؟
شما منتظر کدام پزشکید برای احیای این بیماری که جز زبان کوردی شما را بلد نیست؟
زبان، قلب فرهنگ و هویت ماست و نوشتن ضامن تداوم تپیدن آن است. کی قرار است این را بفهمیم و در قبال فهممان کاری بکنیم؟

کوچکتان؛ سپاهی لایین
@Kaniyadil

1.4K viewsSepahilaeen Alireza, edited 17:58