💠 مردمان بلوچ

آغاز #بلوچ ها به قرن ششم قبل از میلاد برمی گردد یعنی زمانی که #کوروش_بزرگ بنیانگذار امپراتوری هخامنشی، آنها را تشویق کرد تا در ایالات شمالی ایران ساکن شوند. بلوچ ها مدت یک هزار سال در آن مناطق کوهستانی اقامت داشتند و به عنوان نخبگان سپاه امپراتوری هخامنشی و ساسانی خدمت کردند. در عهد #هخامنشیان، #کیانیان و #ساسانیان بلوچ ها ستون فقرات نیروهای نظامی پادشاهان باستانی ایرانی بودند. در اواخر عهد ساسانی و مقارن ظهور اسلام، بلوچ ها از شمال و شمال غرب به جنوب ایران در #کرمان مهاجرت کردند و تا حمله #مغول در آنجا اقامت کردند و پس از آن بار دیگر به جانب شرق مهاجرت کردند و در مناطق کنونی ساکن شدند. 
 #فردوسی در #شاهنامه، بلوچ ها را ستون فقرات سپاه #ایران در جنگ علیه تورانیان در دوران کیکاووس و کیخسرو می داند و می گوید؛ «در بسیاری از موارد که دشمنان عرصه را بر ایران زمین تنگ کرده اند در آن حساس ترین شرایط مرزداران بلوچ در نهایت وفاداری و میهن دوستی از دادن سر خویش دریغ نورزیدند و نیز بلوچ ها بخشی از نیروهای نظامی انوشیروان بودند و در هنگام استقبال سپاه او از سفیر چین در میان گارد سلطنتی جنگجویان #گیلان، #آلان و بلوچ با سپرهای طلایی حضور داشتند.
مردم بلوچ و کوچ دوبار در روزگار اساطیری شاهنامه جزو لشکریان سیاوش و کیخسرو در حمله به سرزمین #توران و سه بار در روزگار کسری انوشیروان حضور فعال دارند و همراه دیگر اقوام ایرانی همچون #پارس، #گیلان، #دیلمان و مبارزان دشت سروچ به عنوان مدافعان مرزهای ایران زمین از ایشان یاد شده است.
فردوسی در شاهنامه در مورد بلوچ ها چنین سروده است:


گزین کرد ازان نامداران سوار
دلیران جنگی ده و دو هزار

هم از پهلو و پارس و کوچ و بلوچ
ز گیلان جنگی و دشت سروچ

سپرور پیاده ده و دو هزار
گزین کرد شاه از در کارزار

از ایران هرآنکس که گوزاده بود
دلیر و خردمند و آزاده بود

به بالا و سال سیاوش بدند
خردمند و بیدار و خامش بدند

ز گردان جنگی و نام‌آوران
چو بهرام و چون زنگهٔ شاوران

همان پنج موبد از ایرانیان
برافراختند اختر کاویان

بفرمود تا جمله بیرون شدند
ز پهلو سوی دشت و هامون شدند


♦️زبان بلوچی
زبان بلوچی از دسته زبان های هندواروپایی شاخه آریایی از زبان‌های ایرانی شمال غربی است و با زبان‌های تاتی، کردی، گیلکی و تالشی نزدیکی زیادی دارد. زبان بلوچی بیشتر رابطه نزدیکی با زبان پارتی(پهلوی اشکانی) دارد.

@khouzestan_iran1

-💠 انیمیشنی زیبا از شاهنامه فردوسی

🔸 ویدیوی ساخته شده از یک برگ شاهنامه طهماسبی، از شاهکارهای هنر ایران‌زمین که در حراج ساتبیز به قیمت ۴.۷ میلیون پوند به فروش رسید.

#شاهنامه
ارسالی از: بهروز وجدانی، مردم‌شناس و پژوهشگر، به کانال انسان‌شناس ایرانی
@iraniananthropologist
کانال
✅ #اکوتا
#اتحادیه_کشورهای_وارث_تمدن_ایرانی
@Ekotaa
+

🔴 بزرگداشت فردوسی

✍ دکتر محمد علی اسلامی ندوشن

🔸 طیّ این هزار سال هرگاه ایرانی در تنگنا یا نیاز یا خطر قرار می‌گرفته، دست کمک به طرف #شاهنامه دراز می‌کرده، بدانگونه که می‌توانیم بگوئیم که ایران را در دو وجه می‌بینیم: ایران پیش از شاهنامه، و ایران بعد از شاهنامه.
چند نمونه بیاورم :

🔸 دوران مغول و بعد از مغول که دورانی مصیبت‌بار است، هنگام شکوفائی #شاهنامه است. بایسنقر، نواده‌ی تیمور لنگ، شاهنامه را با خطّ خوش نویساند و نگارگری کرد. بدانگونه که یکی از هنری‌ترین کتابهای جهان شد. همین چند سال پیش دانشگاه هاروارد امریکا چاپی از آن کرد که «گرانترین کتاب جهان» شناخته شد.

🔸 بیشترین تعداد شاهنامه‌ی مذهّب، در کتابخانه‌ی توبقابی ترکیه یافت می‌شود، که شاهان صفوی به عنوان شفیع در زمانی که اختلاف‌های دامنه‌دار میان ایران و عثمانی بود، و شیعه و سنّی در برابر هم چنگ و دندان نشان می‌دادند، به عثمانی‌های هدیه می‌کردند، تا آن را وسیله‌‌ی تفاهم قرار دهند.

🔸 فتحعلیشاه قاجار نیز، برای عذرخواهی از تزار روسیّه، آنگاه که سفیر روس به دست ایرانیها کشته شده بود، جزو هدایا، یک جلد شاهنامه‌ی مذهّب به پطرزبورگ روانه کرد. #شاهنامه و نقش‌هائی که در آن به کار رفته بود، کتاب صلح بود. در ضمن با ارسال این کتاب می‌خواستند بگویند ما چه گذشته‌ی باشکوهی داشته‌ایم. ببینید چه مردان و زنانی در ایران بوده‌اند. آن زمان هنوز تاریخ هخامنشی‌ها شناخته نشده بود.

🔸 شاهنامه کتاب مردم ایران است. گرچه به دست یک نفر پدید آمده، گوئی هزاران هزار نفر در ایجاد آن دست داشته‌اند، زیرا عمق روح ایرانی و کام‌ها و ناکامی‌های او را سروده است. همانگونه که گفتم، اگر شاهنامه هم نبود، ایران با همین آب و همین خاک و همین کوه، بر جای می‌ماند. البرز همان البرز می‌بود، ولی کو آن سیمرغ که زال را در آن پرورد، تا رستم از آن پدید آید، و کو آن غاز که ضحّاک در آن به بند کشیده شد؟ در آن صورت کشوری می‌شد بی‌زبان که هرچه به او می‌گفتند، جواب نداشت، و بی‌پنجره، که افق در برابرش نبود.

🔸  ۲۵ اردیبهشت روز بزرگداشت اندیشمندجهانی و برجسته ترین حماسه سرای تاریخ حکیم ابوالقاسم فردوسی گرامی باد .

پایگاه ایران دوستان مازندران
@jolgeshomali

سه عامل سقوط حکومت‌ها
در نگاه فردوسی

✍️سعید معدنی

۲۵ اردیبهشت روز بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی است. وی یکی از متفکرانی است که تاریخ ایران باستان را از آغاز تا سقوط ساسانیان مطالعه کرده و خود نیز در قرن چهارم و پنجم هجری در طول عمر هفتاد و اندی ساله‌اش شاهد ظهور و سقوط دولت‌هایی بوده است.
فردوسی مانند بسیاری از متفکران دیدگاهی در باره سقوط شاهان، دولت ها و حکومت‌ها دارد.

وی معتقد است که سه عامل موجب نابودی آنها می ‌شود:
نخست ظلم و ستم؛ ستمی که شاهان و حاکمان بر مردمان روا می‌دارند عامل اصلی و مهم سقوط از دیدگاه فردوسی است. مردمانی که توسط صاحبان زور سرکوب و زندانی و شکنجه و تحقیر و کشته می‌شوند.
دوم.: حذف نخبگان و اهل فکر، و به کارگیری بی‌مایه‌گان و بی‌خردان در مسند امور و مدیریت جامعه.
سوم ، ثروت اندوزی،و سیری‌ناپذیری از داشتن دارایی که فساد مالی از سوی حکومتگران را به همراه دارد. با فزون‌خواهی خداوندان زور و تزویر جامعه فقیرتر و حقیرتر می‌شود.

سراینده شاهنامه در باره این سه عامل چنین می‌گوید؛

سرِ تخت شاهان بپیچد سه کار:
نخستین ز بیدادگر شهریار

دگر آنکه بی‌ سود را برکشد
ز مرد هنرمند سر درکشد

سوم آنکه با گنج خویشی کند
بکوشد به دینار بیشی کند

بدین ترتیب سه عامل:
ستمگری، سفله‌پروری و فزون‌خواهی،
عاملان اصلی سقوط حکومت‌های ستمگر در نزد حکیم توس است.

#سعید_معدنی
#فردوسی
#ستمگری
#نخبه‌کشی
#فساد
#شاهنامه

@Saeed_Maadani


http://t.me/ShahnamehToosi

🔴 کانال Jaryaann

🔸شاهنامه ادبیات است، نه تاریخ. بی‌فایده است که به دنبال شباهت‌های تاریخی داستان‌های آن و گزارش‌های خیالی اشکانیان، ساسانیان، یا دیگر خاندانِ باستانی باشیم. شاهنامه به جایگاه فردوسی در کاخِ ادبیات جهان به عنوانِ شاعر اشاره می‌کند نه "مورخِ" ایران باستان که ظاهرا خیلی‌ها می‌خواهند که چنین باشد. پوشاندن کسوتِ مورخ بر قامت فردوسی یادآورِ این سخنِ نغزِ سِر ویلیام داوننت (۱۶۶۸ - ۱۶۰۶) است:
"چه لذتی را از دست می‌دهند کسانی که آزادی شاعر را از او می‌گیرند، و وی را در غل و زنجیر مورخ به بند می‌کشند".

✍🏼‌ #محمود_امیدسالار
📖 #کتاب از سیاحت در یک حماسه
(منطق روایی و وحدت هنری در شاهنامه) - ص ۲۵۲
مترجم: مصطفی حسینی
#شاهنامه


پایگاه ایران دوستان مازندران
@jolgeshomali

🔵🔴استاد #بهرام_بیضایی:
#شاهنامه بزرگترین مبارزه ایست که در طول تاریخ در این مملکت شده.....
@bestdiplomacy

پاسخ فردوسی به تجزیه طلبانی که میگویند فردوسی با آذربایجانی ها دشمنی داشته👇

همی تاز تا آذرآبادگان-دیار بزرگان و آزادگان

به یک ماه در آذر آبادگان-ببودند شاهان و آزادگان

وزین بهره بود آذرآبادگان-که بخشش نهادند آزادگان

سپاهی گزین کرد وز آزادگان-بیامد سوی آذرآبادگان

بیامد سوی آذرآبادگان-خود و نامداران و آزادگان

همه ویژه گردان آزادگان-بیامد سوی آذرآبادگان

#شاهنامه_فردوسی
#پانترکیسم
#آذربایجان

🆔️ @soltanii_ir 💐

🔴 اگر شاهنامه نمی‌بود...

١- ایران، گذشتهٔ پرشکوه خود را فراموش می‌کرد.

٢- مفاهیمی چون داد و دهش، خرد و راستی، والامنشی و دانش، با این برجستگی به گوش ایرانی نمی‌خورد، که قهرمانان نیکوکار شاهنامه آنها را در زندگی خود به نمود آورند.

٣- دو جبههٔ نیکی و بدی اینگونه رو در روی هم قرار نمی‌گرفتند که سرانجام هم به پیروزی نیکی و شکست تبه‌کار خاتمه یابد.

۴– زبان فارسی چنان بنیاد محکمی به خود نمی‌گرفت که از ترکستان چین تا ساحل مدیترانه و از هند و کشمیر و بنگال، تا قفقاز و آسیای مرکزی، نیمی از آسیا را بپوشاند، و حتی در اروپا تا سنی و هرزگوین پیش رود.

۵– ادبیات فارسی به این غنا و تنوع دست نمی‌یافت، که نزدیک به همهٔ سایه‌روشن‌های زندگی بشری را در خود جای دهد.

۶– عرفان ایرانی که ریشهٔ مشترک با شاهنامه دارد، اینگونه بالیده نمی‌شد.

۷- یک دید جهان‌شمول نسبت به زندگی، که فارغ باشد از افتراق‌های قومی و زبانی و آئینی، در تفکر ایرانی راه نمی‌یافت که بگوید:
تو داد و دهش کن، فریدون توئی...

✍🏼 دکتر #محمدعلی_اسلامی_ندوشن
[برای ارج‌نامهٔ دکتر #جلال_خالقی_مطلق]

منبع: فصلنامه‌ی پاژ (جشن‌نامه‌ی خالقی مطلق)
#شاهنامه


پایگاه ایران دوستان مازندران
@jolgeshomali

◇ انسان‌گرایی در ادب فارسی

#حمید_دباشی، نظریه‌پرداز و استاد مطالعات ایرانی و ادبیات تطبیقی در دانشگاه کلمبیا که به خاطر نوشته‌هایش در سنت نظری ضداستعماری و پسااستعماری شناخته شده است در این رویداد مجازیِ #مدرسه_تردید در ۶ شهریورماه ۱۴۰۳ که دربارهٔ کتابش به نام «جهان ادب فارسی» است، از زاویه‌ای نو و خاستگاهی متفاوت به #ادب_پارسی می‌نگرد و در نقد شاملو و گلستان از #شاهنامه به بزرگی یاد می‌کند و به نکاتی شنیدنی دربارهٔ اینکه #پارسی_میراث_همه_ایرانیان است و نه زبان قومی و نژادی و اینکه #پارسی_زبان_تمدنی است اشاره می‌کند.

دیدن در یوتیوب



💢