Forwarded from پایگاه ایران دوستان مازندران
"#تیر_ماه_سیززه_شو " از کهنترین جشن #ایرانی_مازندرانیها
#جشن_تیرگان که در زبان محلی مازندرانیها به «تیرماه سیزده شو » معروف است، همان جشن معروف #ایرانیان_|¥باستان است که در تاریخ باستانی تبری مصادف با شامگاه #دوازدهم آبان برگزار میشود.
درباره تاریخچه جشن تیرگان نیز روایات مختلفی وجود دارد؛ برخی پیروزی کاوه بر ضحاک و جشن مهرگان را مبنای جشن میدانند و برخی مردم معتقدند که تیرگان شب تولد حضرت علی (ع) است ولی برخی نیز معتقدند که جشن تیرماه سیزده شو یکی از کهنترین جشن ایرانیان و مردم استان مازندران است که قبل از ظهور اسلام وجود داشته است.
منطقه مازندران، جشن تیرماه سیزده در تاریخ پیش از اسلام در ایران وجود داشته است. در این مراسم با برپایی آیینهای ویژه و آماده کردن خوراکیهای سیزدهگانه جشن گرفته میشود.
تمامی خانوادهها در این شب کنار هم جمع میشوند و تا پاسی از شب به خوردن تنقلات و گوش دادن به قصه و افسانههای بزرگترها سپری میشود، در گذشته در غروب روز سیزده، جوانان هم با در دست داشتن چند ترکه بلند با کیسهای که به انتهای آن بسته شده است، همراه کودکان به در خانهها رفته و با سر و صدا و کوبیدن چوب به در خانهها و لالبازی و شعر « لال بیَمو، لال بیَمو ، پارسال و پیرار بیَمو ، چِل بَزِن دیگه بَزِن، لال اِنِه لالَک اِنِه ، سالو ماه ارزون بوه، لال مار رسوا نَوِ، لال اِنِه لالَک اِنِه، پار بورده امسال انه » را سر داده و از صاحب خانه تقاضای هدیه میکنند و صاحب خانه نیز اغلب به آنها پول، میوه و شیرینی میدهد.
در این شب افزون بر خوراکهایی که مناسب میهمانی است بنا بر رسم، خوراکیهای ویژهای نیز تدارک دیده میشود و برخی نیز برای این جشن خوراکیهایی همچون ،"پشت زیک" ،"برنجک "،"پیس گنده"،"کاچی" نوعی حلوا، شیرینی، "پِتی بَزه نون" و "کماج" تهیه میکنند و افراد خانواده با جمع شدن در کنار یکدیگر، گردو، سنجد، شیرینی، پشت زیک، برنجک وبسیاری شیرینی سنتی محلی میوه و چای میخورند.
شگون چوب خوردن از لال نیز از دیگر برنامههای مخصوص این جشن است، به گونهای که در این شب شخصی با لباس مبدل، دستمالی به سر بسته و صورتش را سیاه میکند و مانند لالها با کسی حرف نمیزند. این شخص که او را لال، لال مار و لال شیش میگویند با همراهی چند نفر وارد خانههای محل میشود و با چوب و ترکهای که در دست دارد، ضربهای به ساکنان خانه میزند.
#مازندرانیها، آمدن لال را به خانه و کاشانه خود به فال نیک میگیرند و باور دارند که «لال» هر کس را بزند تا سال دیگر مریض نمیشود...
اگر چه امروزه این جشن و جشنهای مشابه در حال فراموش شدن هست ولی به صورت پراکنده در بعضی از نقاط مازندران اجرا می شود
#تیره_ما_سیززه_شو حماسه ی جاودانه ی #آرش_کمانگیر پیشاپیش خجسته باد.
پایگاه ایران دوستان مازندران
@jolgeshomali
#جشن_تیرگان که در زبان محلی مازندرانیها به «تیرماه سیزده شو » معروف است، همان جشن معروف #ایرانیان_|¥باستان است که در تاریخ باستانی تبری مصادف با شامگاه #دوازدهم آبان برگزار میشود.
درباره تاریخچه جشن تیرگان نیز روایات مختلفی وجود دارد؛ برخی پیروزی کاوه بر ضحاک و جشن مهرگان را مبنای جشن میدانند و برخی مردم معتقدند که تیرگان شب تولد حضرت علی (ع) است ولی برخی نیز معتقدند که جشن تیرماه سیزده شو یکی از کهنترین جشن ایرانیان و مردم استان مازندران است که قبل از ظهور اسلام وجود داشته است.
منطقه مازندران، جشن تیرماه سیزده در تاریخ پیش از اسلام در ایران وجود داشته است. در این مراسم با برپایی آیینهای ویژه و آماده کردن خوراکیهای سیزدهگانه جشن گرفته میشود.
تمامی خانوادهها در این شب کنار هم جمع میشوند و تا پاسی از شب به خوردن تنقلات و گوش دادن به قصه و افسانههای بزرگترها سپری میشود، در گذشته در غروب روز سیزده، جوانان هم با در دست داشتن چند ترکه بلند با کیسهای که به انتهای آن بسته شده است، همراه کودکان به در خانهها رفته و با سر و صدا و کوبیدن چوب به در خانهها و لالبازی و شعر « لال بیَمو، لال بیَمو ، پارسال و پیرار بیَمو ، چِل بَزِن دیگه بَزِن، لال اِنِه لالَک اِنِه ، سالو ماه ارزون بوه، لال مار رسوا نَوِ، لال اِنِه لالَک اِنِه، پار بورده امسال انه » را سر داده و از صاحب خانه تقاضای هدیه میکنند و صاحب خانه نیز اغلب به آنها پول، میوه و شیرینی میدهد.
در این شب افزون بر خوراکهایی که مناسب میهمانی است بنا بر رسم، خوراکیهای ویژهای نیز تدارک دیده میشود و برخی نیز برای این جشن خوراکیهایی همچون ،"پشت زیک" ،"برنجک "،"پیس گنده"،"کاچی" نوعی حلوا، شیرینی، "پِتی بَزه نون" و "کماج" تهیه میکنند و افراد خانواده با جمع شدن در کنار یکدیگر، گردو، سنجد، شیرینی، پشت زیک، برنجک وبسیاری شیرینی سنتی محلی میوه و چای میخورند.
شگون چوب خوردن از لال نیز از دیگر برنامههای مخصوص این جشن است، به گونهای که در این شب شخصی با لباس مبدل، دستمالی به سر بسته و صورتش را سیاه میکند و مانند لالها با کسی حرف نمیزند. این شخص که او را لال، لال مار و لال شیش میگویند با همراهی چند نفر وارد خانههای محل میشود و با چوب و ترکهای که در دست دارد، ضربهای به ساکنان خانه میزند.
#مازندرانیها، آمدن لال را به خانه و کاشانه خود به فال نیک میگیرند و باور دارند که «لال» هر کس را بزند تا سال دیگر مریض نمیشود...
اگر چه امروزه این جشن و جشنهای مشابه در حال فراموش شدن هست ولی به صورت پراکنده در بعضی از نقاط مازندران اجرا می شود
#تیره_ما_سیززه_شو حماسه ی جاودانه ی #آرش_کمانگیر پیشاپیش خجسته باد.
پایگاه ایران دوستان مازندران
@jolgeshomali
چرا #تیرماه_سیزده_شو به جای #تیر_ماه_ خورشیدی در ماه #آبان_خورشیدی است ؟
#تیرماه_سیزده_شو یا #جشن_تیرگان یا #تیرما_سیززه_شو که در استان #مازندران همچنان پی از هزاران سال برجای مانده است در 13 تیرماه تبری برگزار می شود که برابر است با ۱۲۲امین روز از ماه #آبان خورشیدی است حال چگونه این جابجایی رخ داده است نخست باید بررسی نماییم که گاه شمار تبری و خورشیدی به چه صورت بوده اند.
در تاریخ تبری شش ساعت بازمانده آخر سال به حساب نمی آمد لذا در هر چهار سال یک روز گاهشمارجابجا می شد .
در صورتی که در گاهشمار باستانی هر 120 سال این شش ساعت ها، تبدیل به یک ماه میشد و مردم این یک ماه را به جشن و پایکوبی مشغول بودند و گاهشمار را نیز تنظیم می کردند. در صورتی که درگاهشمار تبری این رخ نمیداد و باعث جابجایی ماه می شد و ماه گردش پیدا می کرد. و این دگرگونی و گردش ماه باعث شد که همزمانی 13 تیرماه تبری و خورشیدی دیگر رخ ندهد و #جشن_تیرماه_سیزده_شو به #آبان ماه کشیده شود.
حال پرسش اینست که چرا اکنون ثابت است؟
چندین روایت از این ثابت ماندن گاهشمار تبری وجود دارد که به برخی از آن ها بستنده می کنیم :
نخست اینکه: در پی نابسامانی های کشور در زمان #خسروپرویز ، محاسبه کبیسه به فراموشی سپرده شد در نتیجه این اهمال ، با گذشت زمان آغاز سال در گاهشمار #تبری، از #نخستین_روزهای_بهار به #تابستان کشانده شد.
دوم اینکه: با روی کار آمدن صفویه و پایان یافتن فرمانروائی تبری ها اختربینی هم به فراموشی سپرده شد و #تیرگان و #نوروز برای همیشه در ماه #تیر و #آبان_خورشیدی ثابت نگه داشته شد.
با این دگرگونی ها در گاهشمار ماههای #تبری، آغاز ماه های سال #تبری از #دوم_مرداد_ماه_خورشیدی می باشد.
پایگاه ایران دوستان مازندران
@jolgeshomali
@taporestangilak_ariyaea
#تیرماه_سیزده_شو یا #جشن_تیرگان یا #تیرما_سیززه_شو که در استان #مازندران همچنان پی از هزاران سال برجای مانده است در 13 تیرماه تبری برگزار می شود که برابر است با ۱۲۲امین روز از ماه #آبان خورشیدی است حال چگونه این جابجایی رخ داده است نخست باید بررسی نماییم که گاه شمار تبری و خورشیدی به چه صورت بوده اند.
در تاریخ تبری شش ساعت بازمانده آخر سال به حساب نمی آمد لذا در هر چهار سال یک روز گاهشمارجابجا می شد .
در صورتی که در گاهشمار باستانی هر 120 سال این شش ساعت ها، تبدیل به یک ماه میشد و مردم این یک ماه را به جشن و پایکوبی مشغول بودند و گاهشمار را نیز تنظیم می کردند. در صورتی که درگاهشمار تبری این رخ نمیداد و باعث جابجایی ماه می شد و ماه گردش پیدا می کرد. و این دگرگونی و گردش ماه باعث شد که همزمانی 13 تیرماه تبری و خورشیدی دیگر رخ ندهد و #جشن_تیرماه_سیزده_شو به #آبان ماه کشیده شود.
حال پرسش اینست که چرا اکنون ثابت است؟
چندین روایت از این ثابت ماندن گاهشمار تبری وجود دارد که به برخی از آن ها بستنده می کنیم :
نخست اینکه: در پی نابسامانی های کشور در زمان #خسروپرویز ، محاسبه کبیسه به فراموشی سپرده شد در نتیجه این اهمال ، با گذشت زمان آغاز سال در گاهشمار #تبری، از #نخستین_روزهای_بهار به #تابستان کشانده شد.
دوم اینکه: با روی کار آمدن صفویه و پایان یافتن فرمانروائی تبری ها اختربینی هم به فراموشی سپرده شد و #تیرگان و #نوروز برای همیشه در ماه #تیر و #آبان_خورشیدی ثابت نگه داشته شد.
با این دگرگونی ها در گاهشمار ماههای #تبری، آغاز ماه های سال #تبری از #دوم_مرداد_ماه_خورشیدی می باشد.
پایگاه ایران دوستان مازندران
@jolgeshomali
@taporestangilak_ariyaea