Forwarded from تاریخ آستارا
🟢زبان های ایرانی
🔴زبان تالشی و دیگر زبان های ایرانی
️۱- اجاق ؛ اجاق خوراک پزی :
تالشی : کی یَه kiya ؛ کیرَه kira ؛ کلَگا kǝlagā ؛ کیلَکا kilakā
گیلکی : کلِه kǝle ؛ کَله kalǝ
۲- قاشق :
تالشی : کِچَه keča ؛ کَچَه kača
تبری ( مازنی ) : کَچِه kače
۳- اَشک چشم :
تالشی : آرس ārs ؛ آست āst ؛ اَسرک asrǝk ؛ اَسرگ asrǝg ؛ اَسرگ asǝrg
آذریِ کُهَن : اُوسُر ōsōr ؛ آستِر āster
۴- سَگ :
تالشی : اسپَه ǝspa ؛ اسبَه ǝsba ؛ سپَه sǝpa ؛ سبَه sǝba
تاتی ( کلور ، خلخال ) : اسپَه ǝspa
۵- دشوار ، مشکل ، سخت :
تالشی : چَتین čatin
زبان الموتی ( شمال استان قزوین ) : چَتِن čaten
۶- حلق ، گلو ، حنجره :
تالشی : خرتَه xǝrta ؛ لوک luk
گویش قزوینی : خِرتِلاق xertelāq
۷- مَردُمَک چشم :
تالشی : گلو gǝlo ؛ تیتَک titak
تاتی تاکستان ( قزوین ) : بَبَک babak
۸- نردبان :
تالشی : سرد sǝrd ؛ سِرده serdǝ
تاتی وَفس ( روستایی در کمیجان ، استان مرکزی ) : سِردَه serda
۹- گوسفند :
تالشی : پَس pas ؛ پاس pâs
کُردی ( سنندج ) : پاز pāz ؛ کُردی ( بیجار ) : پَز paz
۱۰- داماد :
تالشی : یِزنَه yezna ؛ یَزنَه yazna ؛ زما zǝmā
کُردی ( ایلام ) : زُما zomā ؛ دُما domā
۱۱- جوجه تیغی :
تالشی : ژَژو žažo ؛ ژَژِه žaže
لَکی : ژَژو žažu ؛ ژِژو žežu
۱۲- سوراخ :
تالشی : هل hǝl ؛ خل xǝl
گویش ابیانه ( شمال استان اصفهان ) : هُل hol
۱۳- کوزه کَره گیری :
تالشی : نِرَه near ؛ نی یَه niya
لُری ( لرستان ) : نِیرَه neyra
۱۴- خانه :
تالشی : کَه ka ؛ کا kâ
زبان نایینی ( شرق اصفهان ) : کی یَه kiya ؛ کی ki
۱۵- جلو ، پیش :
تالشی : نار nār ؛ نا nā
زبان بختیاری ( گویش فارسان – چهارمحال و بختیاری ) : ناها nāhā : جلوتر
۱۶- ستاره :
تالشی : سوآ suâ ؛ اُستُوَه ostova ؛ آستُوَه āstova ؛ سارَه sāra ؛ سارِه sāre ؛ اِستارَه estāra ؛ اِستَرَشی estaraši
زبان زرتشتیان کرمان و یزد : اِستارَه estāra ( کرمان ) ؛ اِستُرَه estora ( یزد )
۱۷- گردن :
تالشی : گی gǝy ؛ مل mǝl ؛ مللَه mǝlla
زبان کلیمیان یزد : مُل mol
۱۸- بُزنَر ؛ بُز نر بالغ :
تالشی : تَککَه takka ؛ تَکَه taka ؛ نَچچَه načča
سیستانی : تَککَه takka
۱۹- مُرغ :
تالشی : کَرگ karg ؛ کاگ kâg
گویش هرمزگانی : کَرگ karg ؛ کَرک kark
۲۰- مُرغ کُرچ ؛ مرغی که روی تخم خوابیده است :
تالشی : کولوک kuluk ؛ کلک kǝlk ؛ کلشکن kǝlǝškǝn
گویش بوشهری : کُرُک korok
🔺️همه زبان ها و گویش های ایرانی از یک شاخه و از یک ریشه هستند ، و در نتیجه هیچ تفاوت اساسی و خاصی بین زبان ها و گویش های ایرانی مشاهده نمی شود . در اینجا تعدادی واژه در زبان تالشی و برابر آن در دیگر زبان ها و گویش های ایرانی آورده شده است تا این هم ریشه بودن دیده شود . همه واژه ها از کتاب های فرهنگ لغت همان زبان و گویش و یا به صورت مستقیم از گویشور همان زبان پرسیده شده است .
✍ ضیاء طرقدار - نویسنده و پژوهشگر
◀️پی نوشت : این مطلب پیشتر در ماهنامه تالش ، شماره ۱۸۴ ، فروردین ماه ۱۴۰۳ ، به چاپ رسیده است.
@tarikh_astara
#زبان #زبانهای_ایرانی #زبان_اوستایی #زبان_پهلوی #تالشی #گیلکی #تبری #آذری #تاتی #کردی #لری #لکی #سیستانی #بلوچی #نایینی #مراغی #زازا #بختیاری #سمنانی #قزوینی #الموتی #طالقانی #کرمانجی #بوشهری #هرمزگانی
#language #Linguistics
#Iranian_languages
🔴زبان تالشی و دیگر زبان های ایرانی
️۱- اجاق ؛ اجاق خوراک پزی :
تالشی : کی یَه kiya ؛ کیرَه kira ؛ کلَگا kǝlagā ؛ کیلَکا kilakā
گیلکی : کلِه kǝle ؛ کَله kalǝ
۲- قاشق :
تالشی : کِچَه keča ؛ کَچَه kača
تبری ( مازنی ) : کَچِه kače
۳- اَشک چشم :
تالشی : آرس ārs ؛ آست āst ؛ اَسرک asrǝk ؛ اَسرگ asrǝg ؛ اَسرگ asǝrg
آذریِ کُهَن : اُوسُر ōsōr ؛ آستِر āster
۴- سَگ :
تالشی : اسپَه ǝspa ؛ اسبَه ǝsba ؛ سپَه sǝpa ؛ سبَه sǝba
تاتی ( کلور ، خلخال ) : اسپَه ǝspa
۵- دشوار ، مشکل ، سخت :
تالشی : چَتین čatin
زبان الموتی ( شمال استان قزوین ) : چَتِن čaten
۶- حلق ، گلو ، حنجره :
تالشی : خرتَه xǝrta ؛ لوک luk
گویش قزوینی : خِرتِلاق xertelāq
۷- مَردُمَک چشم :
تالشی : گلو gǝlo ؛ تیتَک titak
تاتی تاکستان ( قزوین ) : بَبَک babak
۸- نردبان :
تالشی : سرد sǝrd ؛ سِرده serdǝ
تاتی وَفس ( روستایی در کمیجان ، استان مرکزی ) : سِردَه serda
۹- گوسفند :
تالشی : پَس pas ؛ پاس pâs
کُردی ( سنندج ) : پاز pāz ؛ کُردی ( بیجار ) : پَز paz
۱۰- داماد :
تالشی : یِزنَه yezna ؛ یَزنَه yazna ؛ زما zǝmā
کُردی ( ایلام ) : زُما zomā ؛ دُما domā
۱۱- جوجه تیغی :
تالشی : ژَژو žažo ؛ ژَژِه žaže
لَکی : ژَژو žažu ؛ ژِژو žežu
۱۲- سوراخ :
تالشی : هل hǝl ؛ خل xǝl
گویش ابیانه ( شمال استان اصفهان ) : هُل hol
۱۳- کوزه کَره گیری :
تالشی : نِرَه near ؛ نی یَه niya
لُری ( لرستان ) : نِیرَه neyra
۱۴- خانه :
تالشی : کَه ka ؛ کا kâ
زبان نایینی ( شرق اصفهان ) : کی یَه kiya ؛ کی ki
۱۵- جلو ، پیش :
تالشی : نار nār ؛ نا nā
زبان بختیاری ( گویش فارسان – چهارمحال و بختیاری ) : ناها nāhā : جلوتر
۱۶- ستاره :
تالشی : سوآ suâ ؛ اُستُوَه ostova ؛ آستُوَه āstova ؛ سارَه sāra ؛ سارِه sāre ؛ اِستارَه estāra ؛ اِستَرَشی estaraši
زبان زرتشتیان کرمان و یزد : اِستارَه estāra ( کرمان ) ؛ اِستُرَه estora ( یزد )
۱۷- گردن :
تالشی : گی gǝy ؛ مل mǝl ؛ مللَه mǝlla
زبان کلیمیان یزد : مُل mol
۱۸- بُزنَر ؛ بُز نر بالغ :
تالشی : تَککَه takka ؛ تَکَه taka ؛ نَچچَه načča
سیستانی : تَککَه takka
۱۹- مُرغ :
تالشی : کَرگ karg ؛ کاگ kâg
گویش هرمزگانی : کَرگ karg ؛ کَرک kark
۲۰- مُرغ کُرچ ؛ مرغی که روی تخم خوابیده است :
تالشی : کولوک kuluk ؛ کلک kǝlk ؛ کلشکن kǝlǝškǝn
گویش بوشهری : کُرُک korok
🔺️همه زبان ها و گویش های ایرانی از یک شاخه و از یک ریشه هستند ، و در نتیجه هیچ تفاوت اساسی و خاصی بین زبان ها و گویش های ایرانی مشاهده نمی شود . در اینجا تعدادی واژه در زبان تالشی و برابر آن در دیگر زبان ها و گویش های ایرانی آورده شده است تا این هم ریشه بودن دیده شود . همه واژه ها از کتاب های فرهنگ لغت همان زبان و گویش و یا به صورت مستقیم از گویشور همان زبان پرسیده شده است .
✍ ضیاء طرقدار - نویسنده و پژوهشگر
◀️پی نوشت : این مطلب پیشتر در ماهنامه تالش ، شماره ۱۸۴ ، فروردین ماه ۱۴۰۳ ، به چاپ رسیده است.
@tarikh_astara
#زبان #زبانهای_ایرانی #زبان_اوستایی #زبان_پهلوی #تالشی #گیلکی #تبری #آذری #تاتی #کردی #لری #لکی #سیستانی #بلوچی #نایینی #مراغی #زازا #بختیاری #سمنانی #قزوینی #الموتی #طالقانی #کرمانجی #بوشهری #هرمزگانی
#language #Linguistics
#Iranian_languages