پایگاه ایران دوستان مازندران
697 subscribers
10.3K photos
4.93K videos
140 files
2.42K links
هر آنچه که درباره ی ایران ،شکوه تمدن و فرهنگ ایران و ایرانی است در این کانال ببینید.
Download Telegram
لباس طراحی شده برای المپک 2024 پاریس
سالها زحمت و تلاش میخاد تا تو بزرگترین ضربه تاریخی رو به فرهنگ غنی لباس زنان ایران بزنی!!!
آن همه زیبایی لباس زنان از شمال تا جنوب ایران ، غرب تا شرق ایران...
برای مسخ فرهنگی یک ملت ، کار رو به بیگانگان ظاهر پرست نالایق بسپارید.
خوبه که دنیا ایران رو به رنگ می شناسه.

#کیوان_حداد
#المپیک_2024


📜 @history3000
پیرامون #مهر
#کیوان_حداد
مهر یا میترا که در زبان اوستایی و در پارسی باستان ،میثره در سانسکریت میتره و در پهلوی میتر آمده ، به معانی گوناگون : عهد، پیمان ،محبت ،خورشید، هفتمین ماه سال و روز شانزدهم شمسی است.
مسعود سعد در بیتی اغلب این معانی را جمع کرده است:
روز مهر و ماه مهر و جشن فرخ مهرگان
مهر بفزای ای نگار مهر چهر مهربان

مهر فرشته عهد و میثاق و فروغ در ایران باستان بود و او را فرشته مهر و دوستی و عهد و پیمان و مظهر فروغ و روشنایی می پنداشتند. در نظر آنان مهر واسطه ای بود بین فروغ پدید آمده و فروغ ازلی ، به عبارت دیگر ، واسطه بین آفریدگار و آفریدگان ، و چون مظهر نور بود، بعد ها به معنی خورشید هم استفاده شد. البته مهر نماینده جنگاوری و دلیری برای حمایت از صلح و صفا و دوستی بود.
دیرینگی پرستش مهر به عنوان آیین کهن، به 1350 ق.م باز می گردد. در آن ایام مهر یا میترا به عنوان خدای میتانی نام گذاری شد. با سقوط هخامنشیان در سال 331 ق.م آیین میترا به آسیای صغیر منتقل شد و به صورت آیینی سری در آمد.
اینکه بعد ها معابد مهری تقریباً همگی به صورت غار یا در اعماق زمین بنا می شدند. شاید به همین دلیل سری بودن انها باشد نام آپولون و میتره و هرمس و هلیوس که در کتیبه معروف انتیخوس اول امده اند همه در واقع بر خدای مهر اطلاق می شده اند.
از «پلوتارک» نقل شده است که آیین سری مهرپرستی در سال 67ق.م. توسط دزدان دریایی کیلکیا که از متحدان مهرداد چهارم پادشاه پونتوس بودند وارد ایتالیا شدند. و بنا بر روایتی دیگر ،سربازان رومی آیین مهری را به رم بردند و به ان پای بند شدند. کومودوس ، امپراتور روم برای خوشامد سربازان هود، از مهرپرستی حمایت کرد و خود به این آیین گروید.
کاراکالا ، امپراتور روم هم به فرهنگ میترایی متمایل شد و اجازه داد یک معبد میترایی در زیر حمامهای او بنا شود.و نزدیک 50 معبد میترایی ساخته سد و معبد زیر کلیسای کلمان رم ، باید از ان زمره باشد.
در واقع بیشتر معابد مهر پس از رسمی شدن ایین زرتشت ، در دوره ساسانیان تبدیل به آتشکده شدند و سپس با حمله اعراب به ایران نیز آتشکده ها تبدیل به مساجد شدند و یا افرادی که بعد ها از استوره های ایران بودند که در فرهنگ مهر و یا سایر اعتقادات بودند در آنجا مدفون شدند و برای مردم این مکان ها ارزش دینی بسیاری داشت .
اگر دقت کرده باشید اغلب این معابد دارای سرداب یا زیرزمین است و اینگونه بود که به تدریج این سنت با تغییراتی چند ادامه یافت.
نوشته بودم آیین «مانی پیامبر» نیز پس از سرکوب به اروپا و چین راه یافت و با تغییراتی همچنان ادامه یافت
آیین مهری بعدها مغلوب مسیحیت شد و سال 400 میلادی به کلی از رونق افتاد اما تاثیر ان بر اموزه ها و باورها و دین مسیحیت انکار ناپذیر است.
در واقع مسیحیت تحت تاثیر آیین مهر، زرتشت و مانویت شکل گرفت.
چنانچه تولد حضرت مسیح را با مهر یکی می دانند. نخستین اشاره تاریخی به میترا در ادبیات لاتین هم به حدود سال 80 میلادی و کتاب Thebaid اثر ساتیوس باز می گردد، آنجا که می گوید:« مهر در زیر تخته سنگهای غار ایران بر شاخهای گاو نر سر سخت پیروز شد ».
مهریان پالایش روان یا ترکیه نفس را در کارگاهی به نام «مهرابه» یا «مهرکده» انجام می دادند، از نظر برخی عنوان «محراب» برگرفته از «مهراب » است. و همچنانکه نوشتم نقش خود را در کنیسه ها ، مساجد و کلیسا باقی گذاشت که همچنان پابرجاست.
برخی محققان پیکره چند مهرابه ایرانی ، مانند « چاه مرتاض علی» در شیراز و مهرابه معصومه نزدیک مراغه را یافته اند که هنوز ویژگیهای کهن خود را حفظ کرده اند.
در هر حال از گذشته تا به امروز می توان سنت های آیین مهر را در سنتهای ایرانی و مسیحی یافت.

گفتار نخست را با شعری از شاملو پایان می برم:
ماه می گذرد
در انتهای مدار سردش
ما مانده ایم و
روز
نمی آید.

بن مایه ها:
ماه در ایران، مهر انگیز صمدی
از استوره تا تاریخ، مهرداد بهار
ایران در زمان ساسانیان ، کریستین سن
مزدا پرستی در ایران قدیم ، کریستن سن
اوستا ، هاشم رضی
تاریخ ایران باستان ، پیرنیا
آیین میترا، مارتن و مازرن