نام راستین بزرگترین دریاچه گیتی #دریای_مازندران یا #دریای_کاسپین می باشد

⭕️چرا #نباید_بگوییم_دریای_خزر

#خزرها نام اقوامی بودند از #آلتاییک های زرد پوست که در سدهٔ پنجم ترسایی از بیابان‌های #خاوری_آسیا و شمال #چین برخاسته و به همراه #هون‌ها به شمال #قفقاز و بخشی از سرزمین #ایران آمده‌اند. خزرها به همراه دیگر اقوام بیابان‌گرد شمال قفقاز، در زمان #ساسانیان ، بارها و بارها به سرزمین ایران تاختند و سکونت بسیار کوتاهی در کناره های #دریای_مازندران داشتند ،که در بیشتر مواقع به دست سپاه ساسانی از مرزهای ایران بیرون رانده می‌شدند. خِزِها هم‍واره با #بیزانس بر ضد ایران هم‌پیمان بودند . خزران در زمان #خسرو _انوشیروان پادشاه ایرانی، در سده ششم ترسایی در منطقه بخش میانی و جنوبی رود ولگا زندگی می‌کردند. آن‌ها در سده ششم در جریان لشکرکشی هراکلیوس امپراتور بیزانس علیه ایران شرکت داشته اند.
ایلخانی خزرها از تیره گوناگون بوده و در سده نهم شامل بخش باختری قزاقستان ، جنوب روسیه، بخشی از اوکراین و بخش هایی از قفقاز مانند داغستان ، گرجستان و شبه جزیره کریمه می‌شد. خزرها در بیشتر زمان همدست امپراتوری بیزانس علیه شاهنشاهی ساسانی و ایرانیان بوده‌اند.
با یورش تازیان و شکست خِزِرها در سال ۷۳۷ ترسایی و بازگشت به شهر آتیل در نزدیکی دلتای ولگا، کوه‌های قفقاز را به عنوان مرز جنوبی خود با اعراب پذیرفتند. حاکمان آنان پس از مدتی دین #یهود را برگزیدند تا مخالفت خود را با #اسلام و بیزانس #مسیحی نشان دهند و آن عاملی باشد برای مقاومت در برابر ایشان.
بدترین یورش خزرها به ایران در سال ۷۹۹ ترسایی ، در زمان خلافت هارون الرشید، روی داده است.
دکتر #پرویز_ورجاوند در گفتاری با نام «دریای #مازندران یا #خِزر» در مجله اطلاعات سیاسی اقتصادی (شماره ۱۸۸ خرداد ۱۳۸۲) ضمن مخالفت با نام دریای #خزر (خزران را یک قوم مهاجم دانسته) و یاد آوری نموده که #قباد_ساسانی توانست قوم #خزر را که به خاک ایران زمین وارد شده بودند، را تا آنسوی رودخانه #ولگا براند. وی فرمان داد تا شهر #دربند و #دژ_دربند بازسازی شود. این دژ شهر که هنوز نام پهلوی بر خود دارد و در جمهوری #داغستان_روسیه واقع است شمالی‌ترین مرزبانی #ایران در زمان #ساسانیان بوده‌است، بنابر #کتیبه_پهلوی که بر دیوارهای سنگی این شهر نصب است، #دژ_دربند به فرمان #خسرو _انوشیروان، ساخته می‌شود تا جلوی تازش اقوام شمالی گرفته شود و #قباد، پسر #خسرو_انوشیروان، پس از واپس راندن #خزرها، در پیروز نامه‌ای که بر سنگ‌های شهر #دربند نقش است داستان این پیروزی و فرمانش به بازسازی را نقل کرده‌است. #دژ شهر #دربند در #روسیه امروز یادگار #تات_نشینان است و به عنوان میراث معنوی و فرهنگی به ثبت جهانی رسیده‌است. هنوز هم هرچند شمارشان رو به کاهش گذاشته اما مردمان این شهر #پهلوی_زبان و #تات هستند.

برگرفته از کانال انجمن جوانان سپید پارس باکمی ویرایش


پایگاه ایران دوستان مازندران


@jolgeshomali

حکومت #آل_ باوند یا #ساسانیان در (مازندران):

بخش پنجم.
#کیوس_ساسانی:

#کیوس_ساسانی فرزندبزرگ #قباد ( شاهنشاه ساسانی ) و برادر بزرگتر #خسرو_انوشیروان بود. #کیوس پدربزرگ #باو بنیان‌گذار پادشاهی #باوند است.

#کیوس در سال ۵۲۸ میلادی از طرف پدرش #قباد_ساسانی به پادشاهی #تپورستان گماشته شد و عنوان #فرشواذگر شاه ( عنوان باستانی پادشاهان #تبرستان ) به او داده شد. #کیوس ولیعهد و وارث تاج و تخت #ساسانی بود. با این همه پس از همه‌گیر شدن #کیش_مزدکی متهم به پشتیانی از #مزدک و پیروی از کژدینی او شد. برادر جوان‌ترش #خسرو_انوشیروان به پشتیبانی از آیین #زرتشتی برخواست و مورد پشتیبانی اشراف و موبدان قرار گرفت. به دنبال آن، #کیوس توسط شورای سلطنت از جانشینی تاج و تخت #ساسانی کنار گذاشته شد و #خسرو_انوشیروان جای او را گرفت.

#کیوس در سال ۵۳۷ میلادی هنگامیکه پادشاه #تبرستان بود در برابر #انوشیروان سر به شورش برداشت و تخت #ساسانی را از آن خود دانست. ولی #انوشیروان او را شکست داد. #کیوس را به #تیسفون برده و دو گزینه پیش رویش نهادند : یا به گناه خود اعتراف کند یا مرگ را برگزیند. کیوس مرگ را برگزید.

از #کیوس فرزندی به جای ماند به نام #شاپور و از #شاپور فرزندی به نام #باو که بعدها نخستین پادشاه #دودمان_باوند در #تپورستان_شرقی شد. پس از سقوط #ایران به دست اعراب ، سلسله‌ی #باوند یا به عبارت دیگر همان #سلسله_ساسانی به حیات خود در سرزمین #تپورستان ( مازندران ) ادامه داد. دوره‌ی نخست دودمان باوند را به نام #کیوس ، #کیوسیه یا کاووسیه می‌نامند. دودمان #باوند از دوران #ساسانی تا به امروز نقشی پررنگ و ماندگار در سرزمین #تبرستان ایفا کرده‌اند. عنوان رسمی پادشاهان #باوند
#اسپهبد بود.




@taporestangilak_ariyaea

گاهشمار مردمان #شمال_ایران:
بخش نخست:

گاهشمار تبری:

امروز یکشنبه ۵ آبان ۱۳۹۸خورشیدی

۶ تیره ما ۱۵۳۱ طبری

۲۷ اکتبر۲۰۱۹ میلادی

۲۸صفر۱۴۴۱قمری

گاهشماری تبری (مازندرانی)، نوعی از گاهشمار #ساسانی است که در آن سال برابر ۳۶۵ روز و شامل دوازده ماه ۳۰ روزه بوده‌است.

تاریخچه و مشخصات ویرایش

مبداء سال طبری از دوم مرداد ۱۳۳ سال پیش از هجرت، مصادف با پادشاهی «قباد ساسانی» و حاکم شدن فرزندش «کیوس» بر تبرستان است.

از آنجا که دوازده ماه سی روزه برابر سیصد و شصت روز خواهد شد، پنج روز اضافه محاسبه نمی‌شود. پنج روز اضافه هر سال پیتِک نامیده شده و به آخر سال اضافه می‌شود. اهالی سعی می‌کنند که این پنج روز را در دامان طبیعت به استراحت بگذرانند. به شش روز اضافه سالهای کبیسه ششک گفته می‌شود.

سال طبری با فردینه ما (مرداد ماه) آغاز و با نوروز ما (تیر ماه) پایان می‌پذیرد.

امیر تیمور قاجار (همدوره محمدشاه قاجار) ماه‌های طبری را چنین می‌شمارد.

سیوماه و کرچ و هره ماه و تیر دگرهست مردال و شروین و میر
چو اونه مه و ارکه ماه است و ده زپی وهمن و هست نوروز اخیر
پتک را بدان خمسه زائده به آئین هر کس صغیر و کبیر
.

آغاز(مبدأ):

دربارهٔ آغاز(مبدأ)گاهشماری تبری دیدگاههای متفاوتی ارائه شده‌است و آغاز آن را #اسپهبدی (۲۴شمسی)، #یزدگردی، #خراجی (۱۱ق. ه) یا #باستانی می‌نامند. اما آنچه امروزه مشهور است بر اساس محاسبات #نصرالله_هومند آغاز آن #باستانی و برابر با دوم مرداد ۱۳۳۳سال پیش از هجرت مصادف با پادشاهی #قباد_ساسانی و حاکمیت فرزندش #کیوس بر #ساتراپ_تبرستان می‌باشد. وی بر این باور است که در این سال مردمان #تبرستان با برقراری یک روز #کبیسه به نام #ششک سال را از گردش بازداشتند و از این رو آن را آغاز(مبدأ) در نظر گرفت. از اینرو این گاهشمار با گاهشمار هجری خورشیدی ۱۳۳ سال تفاضل دارد که بعلت تفاوتشان در سر سال از اول فروردین تا اول مرداد این تفاضل ۱۳۲ سال می‌باشد.

اکنون ۵ تیره ما ۱۵۳۱ طبری است.

ماه‌ها و سال تبری :

ماه‌های #تبری برابر با شمسی
۱ - فردینه ما(سیو ما) ۲ مرداد - ۳۱ مرداد
۲ - کرچه ما ۱ شهریور - ۳۰ شهریور
۳ - هره ما (غرب مازندران: خره ما) ۳۱ شهریور - ۲۹ مهر
۴ - تیر ما ۳۰ مهر - ۲۹ آبان
۵ - ملاره ما(مردال ما) ۳۰ آبان - ۲۹ آذر
۶ - شروینه ما ۳۰ آذر - ۲۹ دی
۷ - میر ما ۳۰ دی - ۲۹ بهمن
۸ - اونه ما ۳۰ بهمن - ۲۹ اسفند
«شیشک»
«پیتک» ۳۰ اسفند
۱–۵ فرودین
۹ - ارکه ما ۶ فرودین - ۴ اردیبهشت
۱۰- دِ ماه ۵ اردیبهشت - ۳ خرداد
۱۱- وهمنه ما ۴ خرداد - ۲ تیر
۱۲- نوروز ما(عید ما) ۳ تیر - ۱ مرداد
سال تبری دوازده ماه‌است با فردینه ما از ۲ مردادماه هجری خورشیدی آغاز می‌شود و هر ماه ۳۰ روزه دارد. مانند گاهشمار باستانی دارای پنجه می‌باشد که «پیتک» نام دارد و با پنج روز اول فروردین هجری خورشیدی برابر است و در سالهای کبیسه ۳۰ اسفند با روز کبیسه «شیشک» برابر است. سرسال تقویم تبری با داشتن کبیسه‌گیری یکنواخت چهارساله نسبت به گاهشمار رسمی گردان بوده‌است و زمانی که به ۲ مردادماه خورشیدی رسیده‌است از نظر کبیسه‌گیری با تقویم رسمی هماهنگ شده‌است و سرسال آن تثبیت شده‌است. این روز بعلت تناسب فصلی سرسال گرفته شده و تثبیت گردیده‌است؛ و از سویی روز کبیسه «شیشک» با این محاسبه با ۳۰ اسفند مطابقت دارد.

این گاهشماری با قرائتی دیگر (غیررسمی و قدیمی‌تر) در تطبیق با تقویم هجری خورشیدی سال آن از ۳ مردادماه تثبیت شده و آغاز می‌شود و در ماه‌های پاییز و زمستان با گاهشمارهجری شمسی مطابق است. در سالهای عادی روز اول فروردین با ۳۰ اونه ما تبری و پنج روز بعد با پیتک (۵ روزه) و در سالهای کبیسه شش روز اول فروردین برابر با شیشک (۶ روزه) برابر است.

منابع ویرایش

۱٫۰ ۱٫۱ سالنامه کشور ایران. محمدرضا میرزا زمانی. ۱۳۲۹ خورشیدی
سیمای میراث فرهنگی مازندران. شهربانو وفایی. سازمان میراث فرهنگی کشور. ۱۳۸۱ تهران(ISBN 964-7483-19-8)
رویدادهای مهم مازندران وبگاه شخصی نصرالله هومند
نصرالله هومند، کتاب «گفتاری درباره تقویم مردمان مازندران».

@taporestangilak_ariyaea