پایگاه ایران دوستان مازندران

.
🔴 بیست و پنجم فروردین‌ماه روز بزرگداشتِ عطار نیشابوری، شاعر و عارف نامدار ایران‌زمین

‍ 🔴 قدر من، همین است

✍🏻 احسان رضایی

خیام و عطار نزدیک هم هستند. بین آرامگاه‌هایشان فقط یک بلوار سرسبز است که از بین مزارع گندم می‌گذرد. پیاده هم می‌شود رفت. اما معمولاً مسافران از کالسکه‌های تک‌اسبی استفاده می‌کنند که پانصد تومان کرایه می‌گیرند. باغ آرامگاه عطار، سبز و فیروزه‌ای است. گنبد کوچک آرامگاه، از همان جلوی باغ، پیداست. یک دکة کتابفروشی کوچک، قبر کمال‌الملک و یک حوض را باید رد کرد تا به آرامگاه رسید. آرامگاه یک اتاق هشت‌ضلعی است که در بالا به گنبد ختم می‌شود. انگار که این هشت ضلع دارند به وحدت و یگانگی می‌رسند؛ شبیه چیزی که خود عطار آموزش می‌داد. قبر عطار همان وسط اتاق زیر مرکز گنبد است. می‌گویند اینجا درست همان جایی است که عطار به دست سرباز مغول کشته شد و به خاک افتاد.

درباره عطار (مثل تمام بزرگان) افسانه‌ها و داستان‌های زیادی وجود دارد که هرچند بیشترشان را محققان نادرست می‌دانند، ولی به هر حال تصویر عطار در ذهن عامه مردم را همین قصه‌ها می‌سازند. مثلاً درباره علت روی آوردن عطار به عالم عرفان، می‌گویند که روزی درویشی سراغ داروخانه (عطاری) او رفت و چیزی خواست. عطار به او محل نگذاشت. درویش گفت: مرد، آخر تو [با این خسّت] چطور خواهی مُرد؟ عطار هم جواب داد: همان‌طور که تو می‌میری. درویش گفت: اگر می‌توانی، مثل من بمیر. و همان‌جا کفشش را گذاشت زیر سرش و دراز کشید و مُرد. حالا هر چقدر هم که استادان بگویند این داستان درست نیست و عطار از بچگی و از طریق پدرش با عوالم عرفان آشنایی داشته است، باز هم نمی‌توان انکار کرد که تصویر آن عارف بزرگی که در ذهن همه ماست، نیاز به چنین شروع تکان‌دهنده‌ای هم دارد.

بزرگی و عظمت عطار در روحیۀ معلمی اوست. عطار بیشتر از تمام عرفای قبل از خودش، در انتقال آموزه‌ها و مفاهیم عرفانی به مردم عادی کوشید. عرفای قبلی و حتی بعدی، می‌گفتند مفاهیم والا و الهی را نباید در دسترس عموم و کسانی که ارزش آن را نمی‌فهمند، گذاشت. اما عطار معتقد بود که همه می‌توانند این مفاهیم را درک کنند و فقط باید این آموزه‌ها را درست و کامل منتقل کرد.

کار دیگری که عطار کرد، این بود که شعر را از دربار شاهان به میان مردم آورد. پیش از عطار اغلب شخصیت‌های شعر فارسی، یا شاهان و شاهزادگان مورد مدح بودند و یا قهرمانان حماسه ملی و داستان های مذهبی. اما عطار، مردم عادی را به شعرش راه داد. تمام عمر عطار در میان همین مردم گذشت. او راه می‌رفت و درس توحید می‌داد.

می‌گویند آخرین درس عطار، درسی بود که در هنگام مرگش داد. وقتی که نیشابور به چنگ مغولان افتاد، سربازی عطار را به اسارت گرفت تا اهالی شهر برای آزادی شیخ‌شان به او پول بدهند. اما هر کس که پول می‌آورد، عطار به سرباز می‌گفت: ارزش من بیش از اینهاست، مرا به کم نفروش. تا این‌که مردی آمد که تمام دارایی‌اش را که یک کیسه کاه بود، با خود آورده بود. عطار خندید و گفت: بله، قیمت من همین قدر است. سرباز مغول که راز درس عطار را نگرفته بود، عصبانی شد و عطار را کُشت و عارف بزرگ نیشابوری، همان جایی به خاک افتاد که حالا آرامگاه‌اش است.

#مناسبتها

@IranDel_Channel

💢

attach 📎

120 views16:27