حاکمیت، دختر آبی و زنان سیاه‌سرنوشت

محمد فاضلی – عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی

⭕️ این یادداشت با اندکی تغییر در روزنامه ایران، 21 شهریور 98 با عنوان «جامعه، حاکمیت و مسأله زن» منتشر شده است.

✅ توجیهات درباره تلخی حادثه خودسوزی یک دختر جوان، ازضرورت تحلیل و ریشه‌یابی و الزام به گفت‌وگو درباره آن تا روشن شدن مسأله و تلاش برای راهکار نمی‌کاهند. «مسأله زن» در پس این حادثه نهفته است و آن‌چه اکنون مطرح است، نوک کوه یخ «مسأله زن» در ایران امروز است که من سعی می‌کنم به اختصار دو وجه آن ‌را تشریح کنم.

✅ اول، زنان به‌مثابه نیروی اجتماعی قدرتمندی پا در راه تغییر اجتماعی گذاشته‌اند – از کلاس درس گرفته تا سبک زندگی، ارزش‌های اخلاقی، فرصت‌های شغلی، ظرفیت‌های سیاسی و کردار جنسی – و این‌را «تغییر اجتماعی زن‌محور» می‌خوانم. مجموعه سیاسی کشور اما نشانه‌ای از درک عظمت این تغییر بروز نداده و دستگاه نظری لازم برای تحلیل و راهکاریابی برای آن را ندارد و از ظرفیت پذیرش این تغییر نیز نشانه‌ جدی بروز نمی‌دهد.

✅ شاهد اینکه تقریباً هر پویایی مهمی از سوی جامعه زنان به مسأله بدل می‌شود. مطالبه وزیر زن، قاضی زن، دوچرخه‌سواری زنان، رفتن زنان به ورزشگاه، حضور زنان در مسابقات خارجی، اشتغال زنان، به‌کارگیری مدیران زن، حضانت فرزند، پخش تصاویر تماشاچیان زن، حق طلاق، فعالیت‌های سیاسی طرفداری از حقوق زنان، حضور اجتماعی سلبریتی‌های زن و همین‌طور مسائلی از این دست هر یک به نوعی مسأله می‌شوند.

✅ دوم، جامعه و حاکمیت در موضوع «تغییر اجتماعی زن‌محور» تحت فشار دو لبه یک قیچی قرار دارد. یک لبه این قیچی، زنانی از جنس دختری هستند که خودسوزی کرده است (#دختر_آبی). جنس این گونه مطالبات با خواسته‌های طبقه متوسط، تحصیلکرده و جوان بیشتر سازگاری دارد.

✅ گروه دوم اما دختران و زنانی را دربر می‌گیرد که در حاشیه فقیر شهرها؛ در خانواده‌های بدسرپرست یا بی‌سرپرست کم‌بضاعت؛ بدون تحصیل و اشتغال کافی؛ دارای پدران، شوهران و برادران معتاد یا مستعد آسیب‌های اجتماعی؛ مطلّقه و کم‌بضاعتِ بدون حمایت اجتماعی، مشغول به کارهای پاره‌وقت، بدون بیمه و بازنشستگی با حقوق اندک؛ ناتوان از تأمین زندگی و در معرض آسیب اجتماعی زندگی می‌کنند و موتور محرکه «زنانه‌شدن جرائم و آسیب‌های اجتماعی» نیز هستند. این گروه را با تلخی تمام «#زنان_سیاه‌سرنوشت» می‌نامم.

✅ اگر در گذشته مردان اکثریت قاطع سارقان، معتادان و سایر عاملان جرایم و آسیب‌های اجتماعی بودند، امروز «زنانه‌شدن جرایم و آسیب‌های اجتماعی» رخ داده است. بحران اقتصادی خانوارها، رشد اعتیاد و فروپاشی خانواده‌ها بر اثر طلاق و انواع خشونت، مخاطرات و آسیب‌های جنسی علیه زنان، بر شمار این دسته از زنان می‌افزاید.

✅ رفتن به ورزشگاه یا دوچرخه‌سواری زنان و انتخاب وزیر زن، اولویت این دسته از زنان نیست و بدتر اینکه این گروه از گروه اول نیز بی‌ پشت ‌و پناه‌ترند و صدایی درخور در طبقه متوسط تحصیلکرده و فعال در فضای مجازی ندارند.

✅ حاکمیت نه ظرفیت نظری و سیاسی درک و برآوردن مطالبه گروه اول را بروز داده و نه از پس فرآیندهای اقتصادی، فضایی و اجتماعی مولد سیاه‌سرنوشتی برای این گروه برمی‌آید.

✅ دستگاه فهم اجتماعی سنتی در شناخت و تحلیل «مسأله زن» در ایران امروز، ناکارآمد و وامانده شده و با تأکید بر الگوی زن سنتی راه به جای مهمی نبرده است و بحران در فاصله میان مطالبه زنان امروز و آن الگوی سنتی و چالش‌برانگیز شدن متوالی مسائل زنان، همین ناکارآمدی و واماندگی را نشان می‌دهد. نکته مهم اینکه الگوی سنتی الزاماً دینی – یا سازگار با همه قرائت‌های دینی و فقهی - هم نیست.

✅ اصلاح‌طلبان و اقشار متوسط و مدرن‌تر جامعه هم سخنگوی گروه اول و مطالبات‌شان شده‌اند اما نتوانسته‌اند همین مطالبات را نیز برآورده سازند. زنان گروه دوم هم صدای حاشیه‌ای شده‌اند و غالباً بی‌سخنگو مانده‌اند. این وضعیت، دو قشر مهم زنان را از جامعه و بالاخص حکومت سرخورده، بیگانه و ناامید می‌سازد.

✅ اگرچه برخی می‌کوشند مسائل گروه اول را در مقابل مطالبات گروه دوم کوچک جلوه داده و به قولی آن‌ها را مطالبات لوکس تلقی کنند، اما هیچ یک از دو گروه را نمی‌توان نادیده گرفت.

✅ سؤال بزرگ در برابر حاکمیت و جامعه ایران در «مسأله زن» این است که برای این دو قشر و برآوردن مطالبات‌شان چه راهکاری دارد؟ حاکمیت نمی‌تواند جمع کثیر نیمی از جمعیت ایران را نادیده بگیرد یا با همان روش‌های سنتی با آن‌ها مواجه شود.

(اگر می‌پسندید، به اشتراک بگذارید.) @fazeli_mohammad

⭕️ دغدغه ایران در اینستاگرام: 👇👇
https://www.instagram.com/p/B2Qpvt5hil6/?igshid=98cse4lkivd0

پنجم اسفند"روزبزرگداشت #زن و #سپندارمذ بر همه ی مهربانوان #ایران_زمین همایون باد.🌹

پایگاه ایران دوستان

@jolgeshomali

توژ ک زیبائی از هنرنمائی زنان آینده

نام ترانه : #زن
خوانندگان اگر اشتباه نکرده باشم باید #افغانستانی باشند.

ببینید و از هنر این فرشتگان لذت ببرید.



پایگاه ایران دوستان مازندران


@jolgeshomali

📜 در شاهنامه که نمود فرهنگ ایرانشهریست نیز هماره بر زن آفرین خوانده شده و این درخور نگرش است که در این نامه ی ورجاوند تنها به خداوند، سرزمین ایران، فریدون، شاهان نیک و رستم جهان پهلوان آفرین شده است و آفرین خواندن بر #زن، نشانه ی بزرگداشت زن در فرهنگ ایران است:

💞ز پاکی و از پارسایی زن
💞که هم غمگسار است هم رایزن
💞اگر پارسا باشد و رایزن
💞یکی گنج باشد پُراکنده، زن
💞به ویژه که باشد به بالا بلند
💞فروهشته تا پای، مشکین کمند

یا در وصف #گردیه خواهر بهرام چوبین:

💕همی گفت هر کس که این پاک زن
💕سخن گوی و روشن دل و رای زن
💕تو گویی که گفتارش از دفتر ست
💕به دانش ز جاماسپ نامی ترست
@dorgoharparsi
🌲 ☪ 🌲

به کارزار مدنی تغییر قوانین گذرنامه بپیوندید.
https://www.karzar.net/women-demands

📌 کد این کارزار جهت جستجو در سایت: 6764

✅ «با توجه به مواردی که اخیراً پیرامون مسئله خروج از کشور ورزشکاران #زن کشور پیش آمد و نظر به واکنش گسترده افکار عمومی در این مورد، بازنگری در #قوانین مربوطه و اصلاح آنان ضروری به نظر می‌رسد. خواهشمندیم با بررسی دقیق موضوع و استفاده از نظرات کارشناسان #حقوق_شهروندی نسبت به تغییر قوانین فعلی اقدام فرمایید.»

✍️ نویسنده: رکسانا موزرم‌نیا، یکتا خورکی

#زنان
#حقوق_زنان
#حق_خروج_از_کشور


🆔 @RuralWomenIssues 👩‍🌾

☘ موسیقی ایرانی

☘ ترانه ای نو از #ستار

☘ نام ترانه : #زن

☘ پیشکش به بانوان سرزمینم #ایران


روز جهانی زن بر بانوان ایران شاد و خجسته باد.🌹


پایگاه ایران دوستان مازندران

@jolgeshomali

#زن_زندگی
@ESHTADAN

🔴 نخستین پیام تهدید آمیز طالبان برای زنان این بود:

🔶 فقط در خانه بمانید، جهل را با این کلمه فریاد زدند و فقر را با حرمت کار و اشتغال برای زنان هدیه دادند و گفتند رفتن به مکتب، مدرسه، بیمارستان و اشتغال در کارهای اجتماعی ممنوع است

طالبان تغییر نکرده اند❗️

✍ نازنین وطندوست/ کنشگر مدنی افغانستان


🔸طالبان در نخستین روزهای به قدرت رسیدن خویش چنین فرمان صادر کردند:

“زنان از آغاز آفرینش، گناهکار آفریده شده‌اند و تنها راه فرار یک مسلمانِ اصیل از گناه آن است که زن، یا زنان او در پنهانی‌ترین گوشه خانه، زندگی کنند.”


🔸سنگسار، به رگبار بستن، قتل با لبه تیز شمشیر، قطع دست، دره زدن، شلاق، خفه کردن صدا، حبس در خانه، محرومیت از آموزش، شغل و آزادی‌های فردی و اجتماعی از ویژگی های حکومت طالبی بود.
حتی زنان از پوشیدن دمپایی منع شده بودند، طالبان می‌گفتند اگر دمپایی بپوشید مردم پاهایی شما را می‌بینند و تحریک می‌شوند.


🔸در گذشته طالبان به شبکه‌هایی اجتماعی و رسانه‌های ارتباط‌ جمعی دسترسی نداشتند اما امروز دارند و در انتشار پروپاگاندا کوتاهی نمی‌کنند. بسیار چیزها تغییر کرده اما چه چیز تغییر نکرده؛ قوانین سخت‌گیرانه طالبان در مورد شهروندان کشور به‌ویژه زن‌ها پابرجاست. حالا هم مکاتب را آتش می‌زنند و زنان را در قفس خانه حبس می‌کنند و ساختمان‌های دولتی را انفجار می‌دهند. در دو ماه اخیر در شهرستان‌هایی که به این گروه واگذارشده همان قوانین ۲۵ سال پیش را وضع کرده‌اند. ده‌ها ساختمان را با جاسازی مواد انفجاری ویران و فهرست زنان بیوه و دختران جوان را نیز از مردم خواسته‌اند تا به نکاح پیکار جویان خارجی خود به‌ویژه عرب‌ها، اویغورها، چچنی ها و وزیرستانی‌ها درآورند. تلویزیون‌ها را شکسته و مردم را از شنیدن موسیقی منع کرده‌اند.

#زنان
#زن_ستیزی
#سرکوب_زنان_از_تهران_تا_افغانستان
#طالبان_تغییر_نکرده‌اند



پایگاه ایران دوستان مازندران
@jolgeshomali

رویایی دارم رویای_آزادی

من رویایی دارم رویای آزادی
رویای یک رقص بی وقفه از شادی

من رویایی دارم از جنس بیداری
رویای تسکینِ این درد تکراری

درد جهانی که از عشق تهی می شه
درد درختی که می خشکه از ریشه

درد زنایی که محکوم آزارن
یا بچه هایی که تو چرخه ی کارن

تعبیر این رویا درمون دردامه
درمون این دردا تعبیرِ رویامه

رویای من اینه دنیای بی کینه
دنیای بی کینه رویای من اینه

من رویایی دارم رویای رنگارنگ
رویای دنیایی سبز و بدون جنگ

من رویایی دارم که غیر ممکن نیست
دنیایی که پاکه از تابلوهای هیس

دنیایی که بمب و موشک نمی سازه
موشک روی خواب کودک نمی ندازه

دنیایی که تو اون زندونا تعطیلن
آدم ها به جرم پرسش نمی میرن
نمی میرن نمی میرن.

#زن_زندگی_آزادی

پایگاه ایران دوستان مازندران
@jolgeshomali