🇮🇷: @darvishnameh

🔴 از جنگلهای حاره ای در پورتوریکو تا هیرکانی در ایران چقدر راه است؟! 🔴

1⃣ در طول چند سال گذشته گزارشها و مشاهدات متعددی به ثبت رسیده که آشکارا نشان از آغاز خشکی توده های جنگلی پهن برگ در هیرکانی است؛ مشاهداتی که از هر سه استان گیلان، مازندران و گلستان دریافت شده است. واقعیت نگران کننده ای که از پس این مشاهدات برجسته می نماید، آن است که آیا آستانه تحمل تاب آوری هیرکانی به دلیل تشدید تغییرات اقلیمی و خشکسالی به پایان رسیده و ما باید خود را برای آغاز دوران انقراض هیرکانی آماده کنیم؟ و آیا اگر چنین است، دست درازی های بیشترِ انسان ساخت؛ مانند تداوم فشار دام، سدسازی، احداث جاده های جنگلی و بزرگراه هایی چون تهران- شمال بر ابعاد شتابناکِ این فروپاشی برگشت ناپذیر نمی افزاید؟ آخرین آمار از مساحت جنگلهای شمال کشور با حدود ۱.۶ میلیون هکتار - که توسط همکارانم در بخش تحقیقات جنگل موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور فراهم شده - اشاره به کاهش ۱.۹ میلیون هکتاری وسعت این دیرینه ترین رویشگاه جنگلی جهان در طول حدود ۶ دهه گذشته - تقریباً پس از انقراض ببر هیرکانی در دهه ۳۰ شمسی - است. پرسش این است که آیا آن انقراضِ تلخ، آغازگرِ انقراض بزرگترِ زیستگاه ببر از آستارا تا گلیداغی بوده و اگر چنین است، پیام انقراض قریب الوقوع یوزپلنگ آسیایی چیست؟

2⃣ در این باره اخیراً گزارش تامل برانگیزی در #نیویورک_تایمز منتشر شده که می تواند برای خواننده پیگیر و علاقه مند ستون #قلم_سبز جالب باشد؛ زیرا عملاً درخواهد یافت که بین آن انقراض در شمال ایران تا جنگلهای حاره ای #پورتوریکو در آمریکای لاتین، خیلی هم راهی نیست! هست؟

3⃣ زماني كه طوفان ماريا در سپتامبر گذشته پورتوريكو را در هم كوبيد، بام خانه ها را از جا كند، مناطق مسكوني را زير آب برد، شبكه برق جزيره را ويران كرد و يك فاجعه انساني بجا گذاشت كه پورتوريكو هنوز پس از ماهها در حال ترميم اين عواقب است. اما ماريا به همان اندازه هم طبيعت را ناچار به پرداخت هزينه كرد. بادهايي با سرعت حدود ٢٥٠ كيلومتر در ساعت هزاران هكتار از درختان را منهدم كرد، از جمله بخش بزرگي از پارك ملي اِليونكي، ٢٨ هزار هكتار از جنگلهاي باراني سرسبز در شرق سن خوان، پايتخت پورتوريكو. براي گروهي از پژوهشگران كه مسير پرشيبي از كوههاي پارك ملي را به پايين مي آمدند، تخريب به خوبي آشكار بود. ماموریت اين گروه با سرپرستي ماريا اوريارته، يك بومشناس از دانشگاه كلمبيا، بررسي ابعاد تخريب و درك بهتر افزايش خطر تغییرات آب و هوايی است. پيش از توفان ماريا، كوهستان در پناه تاج پوشش گسترده و متراکمی از نخلهاي پربرگ سييِرا و سكروپيا بود كه از تابش بخش بزرگي از نور خورشيد به سطح زمین جلوگيري مي كردند. اما بادها بسياري از برگها را از درختان جدا كردند و شاخه ها را شكستند. دامنه شيب دار كوه اكنون بدون پوشش زير آسمان قرار گرفته و اینک حومه سن خوان كه معمولا از ديد پنهان بود، تا مسافت زيادي قابل رويت است. اين پژوهش شامل ارزيابي آسيب به تك تك درختان در يك منطقه معين است و بررسي مي كند كه چگونه توفانهاي سهمگين بر مقدار كربني كه جنگلها از نيوار جذب و ذخيره مي كنند، تأثيرگذار است.

7⃣ پرسشی که با خواندن این گزارش در ذهن هر پژوهشگرِ مستقل نگرانِ سرنوشت هیرکانی شکل می گیرد، آن است که آیا تعلل در اجرای دقیق طرح تنفس جنگل و در عوض تبدیل هیرکانی به کارگاه بزرگ سدسازی، جاده سازی، تولید گوشت قرمز و ویلاسازی؛ ایرانیان را آماده وداعی تلخ با ریه های بی رقیب و تولیدکننده اکسیژن سرزمین مادری شان - زودتر از آنچه تصور می کردند - نمی کند؟! این پرسشی است که کودکان دبستانی امروز در نوشهر، میاندشت و چوبر هم تا قبل از پایان دوره دبیرستان، پاسخش را با اشک و آه و حسرت خواهند یافت! نخواهند یافت؟

🔻 نسخه کامل این مقاله در نشانی زیر:
👇
https://t.me/darvishnameh/6881